თავი 8

სასიხარულო ცნობის შეუფერხებლად ქადაგება (1942—1975)

„თეოკრატიის ყველა მხარდამჭერს:

1942 წლის 8 იანვარს ჩვენმა საყვარელმა ძმამ, ჯოზეფ რუტერფორდმა ერთგულად დაასრულა თავისი მიწიერი ცხოვრება . . . მას ახარებდა და ანუგეშებდა იმის ცოდნა, რომ უფლის ყველა მოწმე მიჰყვებოდა თავიანთ წინამძღოლს, მეფე ქრისტე იესოს და არა რომელიმე ადამიანს, და რომ ისინი აღძრულები იყვნენ, ერთსულოვნად გაეგრძელებინათ ეს საქმე“ (ნაწყვეტი წერილიდან, რომელიც ძმა რუტერფორდის გარდაცვალების შესახებ იუწყებოდა).a

ძმა რუტერფორდის გარდაცვალება მოულოდნელი იყო მთელ მსოფლიოში მცხოვრები იეჰოვას მოწმეებისთვის. მართალია, ბევრმა იცოდა, რომ ის ავადმყოფობდა, მაგრამ არ ეგონათ, რომ ასე მალე დაასრულებდა სიცოცხლეს. ამ ძვირფასი ძმის დაკარგვამ მოწმეები ძალიან დაამწუხრა, მაგრამ მათ გადაწყვეტილი ჰქონდათ, ღვთის სამეფოს შესახებ ქადაგების საქმე გაეგრძელებინათ. ისინი ჯოზეფ რუტერფორდს თავიანთ წინამძღოლად არ თვლიდნენ. ჩარლზ ვაგნერმა, რომელიც ძმა რუტერფორდთან ერთად მუშაობდა, აღნიშნა: „იმ დროს ძმები მტკიცედ იყვნენ დარწმუნებულნი, რომ იეჰოვას საქმე არც ერთ ადამიანზე არ იყო დამოკიდებული“. მიუხედავად ამისა, ვინმეს უნდა აეღო ის პასუხისმგებლობები, რომლებსაც ძმა რუტერფორდი, საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“ პრეზიდენტი ასრულებდა.

„გადაწყვეტილი გვაქვს, უფალთან დავრჩეთ“

ძმა რუტერფორდს ძალიან უნდოდა, რომ იეჰოვას მოწმეებს დაუღალავად ექადაგათ სასიხარულო ცნობა. ამიტომ 1941 წლის დეკემბრის შუა რიცხვებში, სიკვდილამდე რამდენიმე კვირით ადრე, მან თავისთან დაიბარა იეჰოვას მოწმეების ორი მთავარი იურიდიული გაერთიანების ოთხი დირექტორი და უთხრა, რომ მისი სიკვდილის შემდეგ რაც შეიძლება მალევე შეეკრიბათ დირექტორთა ორივე საბჭო ორგანიზაციის ახალი პრეზიდენტისა და ვიცე-პრეზიდენტის ასარჩევად.

რუტერფორდის სიკვდილიდან ხუთ დღეში, 1942 წლის 13 იანვარს, ნაშუადღევს, ბრუკლინის ბეთელში შეიკრიბა ორივე გაერთიანების დირექტორთა საბჭოს ყველა წევრი. რამდენიმე დღით ადრე ორგანიზაციის ვიცე-პრეზიდენტმა, 36 წლის ნეითან ნორმა მათ სთხოვა, რომ ღვთიური სიბრძნის მისაღებად ელოცათ და ეფიქრათ. დირექტორთა საბჭოს წევრებს ესმოდათ, რომ მომავალი პრეზიდენტი მხოლოდ საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“ იურიდიულ საქმეებს კი არ გაუძღვებოდა, არამედ მთელ ორგანიზაციას უხელმძღვანელებდა. ვინ იყო ის სულიერად მოწიფული ძმა, რომელსაც შეეძლო ეს სერიოზული პასუხისმგებლობები ეტვირთა? შეხვედრა დაიწყო ლოცვით და გულმოდგინე მსჯელობის შემდეგ ერთსულოვნად აირჩიეს ძმა ნორი ორივე იურიდიული გაერთიანების პრეზიდენტად, ორგანიზაციის იურისკონსულტი 30 წლის ჰეიდენ კოვინგტონი კი ვიცე-პრეზიდენტად.b

იმავე დღეს ორგანიზაციის ხაზინადარმა, უილიამ ვან ამბერგმა ბეთელის ოჯახს არჩევნების შედეგები გააცნო. რ. ი. აბრაჰამსონმა გაიხსენა, რა თქვა ვან ამბერგმა: „მახსოვს, როცა ჩარლზ რასელი გარდაიცვალა და მისი ადგილი ჯოზეფ რუტერფორდმა დაიკავა. უფალი კვლავაც ხელმძღვანელობდა და აკურთხებდა თავის საქმეს. ახლაც დარწმუნებული ვარ, რომ ნეითან ნორის პრეზიდენტობის დროს საქმე წინ წავა, რადგან ეს უფლის საქმეა და არა ადამიანის“.

როგორ შეხვდა ბრუკლინის ბეთელის ოჯახი არჩევნების შედეგებს? მათ მიერ გაგზავნილ, 1942 წლის 14 იანვრით (არჩევნების მეორე დღე) დათარიღებულ წერილში ეწერა: „[რუტერფორდის] შეცვლა არ ნიშნავს, რომ ჩვენ უფლის დაკისრებულ საქმეს ნაკლები გულმოდგინებით შევასრულებთ. ჩვენ გადაწყვეტილი გვაქვს, უფალთან დავრჩეთ, ერთმანეთთან ახლო ურთიერთობა შევინარჩუნოთ, მოვიგერიოთ მტერი და მხარდამხარ ვიბრძოლოთ . . . დაახლოებით ოცი წლის მანძილზე ძმა ნორთან თანამშრომლობა იმის თქმის უფლებას გვაძლევს, რომ უფალმა უხელმძღვანელა მის პრეზიდენტად არჩევას და ამით სიყვარულით იზრუნა თავის ხალხზე“. მალე ორგანიზაციის მთავარმა სამმართველომ მხარდაჭერის უამრავი წერილი და ტელეგრამა მიიღო მთელი მსოფლიოდან.

არავის ჰქონდა გაურკვევლობის გრძნობა, რა ეკეთებინათ მომავალში. 1942 წლის 1 თებერვლის „საგუშაგო კოშკის“ იმავე ნომერში, რომელიც ჯოზეფ რუტერფორდის გარდაცვალების შესახებ იტყობინებოდა, დაიბეჭდა სპეციალური სტატია. მასში ნათქვამი იყო: „უფლის მიერ საბოლოო შეკრება ჯერ კიდევ გრძელდება. დაე, ერთი წამითაც კი არაფერმა შეაფერხოს იმ ხალხის მსახურება, რომელსაც უფალთან შეთანხმება აქვს დადებული . . . ახლა ყოვლისშემძლე ღვთისადმი ერთგულების შენარჩუნება უმნიშვნელოვანესია“. იეჰოვას მოწმეებს მოუწოდებდნენ, კვლავაც ენთუზიაზმით ექადაგათ სასიხარულო ცნობა.

მაგრამ 1940-იან წლებში „ერთგულების შენარჩუნება“ რთული იყო. მთელი მსოფლიო კვლავაც ომში იყო ჩაბმული. საომარი მოქმედებების გამო მრავალ ქვეყანაში ქადაგება ჭირდა. მოწმეებს კვლავაც თავს ესხმოდნენ და აპატიმრებდნენ. ორგანიზაციის იურისკონსულტი ჰეიდენ კოვინგტონი იურიდიულ საქმეებს ზოგჯერ ბრუკლინის მთავარი სამმართველოს ოფისიდან აწარმოებდა, ზოგჯერ კი მატარებლიდან, როცა პროცესებზე მიემგზავრებოდა. ის თანამშრომლობდა ადგილობრივ იურისტებთან: ვიქტორ შმიდტთან, გროუვერ პაუელთან და ვიქტორ ბლეკველთან. მათთან ერთად ძმა კოვინგტონი მთელი ძალებით იცავდა იეჰოვას მოწმეების კონსტიტუციურ უფლებას, რომ ადგილობრივი ხელისუფლების მხრიდან შეზღუდვის გარეშე ექადაგათ კარდაკარ და გაევრცელებინათ ბიბლიური ლიტერატურა.c

გაისმის მოწოდება: „წინ გავწიოთ“

მიუხედავად იმისა, რომ საომარი მოქმედებების გამო საკვები და საწვავი ნორმირებული იყო, 1942 წლის მარტის დასაწყისში გაკეთდა განცხადება, რომ 18—20 სექტემბრამდე ჩატარდებოდა თეოკრატიული კონგრესი დევიზით „ახალი ქვეყნიერება“. დელეგატებს შორს წასვლა რომ არ დასჭირვებოდათ, ამერიკის შეერთებულ შტატებში ეს კონგრესი 52 ქალაქში ჩატარდებოდა. ბევრ მათგანში პროგრამა ტელეფონით გადაიცემოდა კლივლენდიდან (ოჰაიოს შტატი). იმავე დღეებში იეჰოვას მოწმეები მთელი მსოფლიოს მასშტაბით კიდევ 33 ქალაქში შეიკრიბნენ. რა იყო ამ კონგრესის მიზანი?

„ჩვენ იმიტომ არ შევიკრიბეთ, რომ წარსული გავიხსენოთ ან ცალკეული ადამიანების საქციელზე გავამახვილოთ ყურადღება“, — განაცხადა კონგრესის თავმჯდომარემ ძმა კოვინგტონმა პროგრამის შესავალ მოხსენებაში. შემდეგ მან გამოაცხადა კონგრესის მთავარი მოხსენება „ერთადერთი სინათლე“, რომელიც დაფუძნებული იყო ესაიას 59-ე და მე-60 თავებზე. ეს მოხსენება ძმა ფრენცმა წარმოთქვა. მან ყურადღება გაამახვილა ესაიას წიგნში ჩაწერილ იეჰოვას წინასწარმეტყველურ დავალებაზე და შემდეგ მსმენელს მიმართა: «ასე რომ, უზენაესი ხელისუფალი მოგვიწოდებს, „წინ გავწიოთ!“, და შევასრულოთ მის შესახებ ქადაგების [საქმე], რაც არ უნდა მოხდეს არმაგედონამდე» (ეს. 6:1—12). ნამდვილად არ იყო უმოქმედობისა და მოდუნების დრო.

„წინ ჯერ კიდევ ბევრი საქმე გველის!“ — განაცხადა ნორმა, პროგრამის მომდევნო მოხსენებაში. შემდეგ მან გამოაცხადა, რომ ზემოთ მოხსენიებული მოწოდების შესასრულებლად ორგანიზაციის სტამბაში დაიბეჭდა ბიბლია „მეფე ჯეიმზის თარგმანი“, რომელსაც დამატებული ჰქონდა სრული სიმფონია. ეს ბიბლია იეჰოვას მოწმეებს დიდ დახმარებას გაუწევდა სამქადაგებლო საქმიანობაში. მისმა გამოცემამ ცხადყო, რომ ძმა ნორი ძალიან იყო დაინტერესებული ბიბლიების ბეჭდვითა და გავრცელებით. იმავე წლის დასაწყისში პრეზიდენტად გახდომისთანავე ძმა ნორმა მალევე მოიპოვა ამ თარგმანის დაბეჭდვის უფლება და თავად უხელმძღვანელა სიმფონიისა და ამ გამოცემის სხვა თავისებურებების მომზადებას. რამდენიმე თვე დასჭირდა იმას, რომ „მეფე ჯეიმზის თარგმანის“ ეს სპეციალური გამოცემა კონგრესისთვის მზად ყოფილიყო.

კონგრესის ბოლო დღეს ძმა ნორმა წარმოთქვა მოხსენება სათაურით „მშვიდობა — დიდხანს გაგრძელდება ის?“. გამოცხადების 17:8-ის საფუძველზე მან იმის დამაჯერებელი მტკიცებები მოიყვანა, რომ მეორე მსოფლიო ომს არმაგედონი კი არ მოჰყვებოდა, როგორც ზოგს მიაჩნდა, არამედ ომის დასრულების შემდეგ მშვიდობიანი პერიოდი დადგებოდა. მოწმეებს კვლავაც უნდა ეუწყებინათ ღვთის სამეფოს შესახებ. ორგანიზაციის მოსალოდნელ ზრდასთან დაკავშირებით კონგრესზე გამოცხადდა, რომ მომდევნო თვიდან ორგანიზაცია დანიშნავდა „საძმოს მსახურებს“, რომლებიც ექვს თვეში ერთხელ მოინახულებდნენ კრებებს და მათთან ითანამშრომლებდნენ.

«კონგრესმა „ახალი ქვეყნიერება“ განამტკიცა იეჰოვას ხალხი, რომ შეესრულებინათ საქმე, რომელიც წინ ელოდათ», — თქვა მერი გიბარდმა, რომელიც ამ კონგრესს დალასში (ტეხასის შტატი) მშობლებთან ერთად დაესწრო. საქმე მართლაც ძალიან ბევრი იყო. იეჰოვას მოწმეები მშვიდობიან პერიოდს ელოდნენ. ისინი მზად იყვნენ, წინააღმდეგობისა და დევნის მიუხედავად, შეუფერხებლად ეუწყებინათ სასიხარულო ცნობა.

ცოდნის ზრდის პერიოდი

იმ დროს იეჰოვას მოწმეები კარდაკარ ქადაგებისას იყენებდნენ სამქადაგებლო ბარათებს და პატეფონებს. მაგრამ, განა არ შეეძლო თითოეულ მოწმეს გაეუმჯობესებინა თავისი უნარი და ბიბლიიდან თავად აეხსნა სხვებისთვის, რაზე იყო მისი იმედი დაფუძნებული?! ორგანიზაციის მესამე პრეზიდენტი ნეითან ნორი ფიქრობდა, რომ ეს შესაძლებელი იყო. მან ჯეიმზ ვუდვორთს, რომლის მამაც წლების განმავლობაში „ოქროს ხანისა“ და „ნუგეშის“ რედაქტორი იყო, უთხრა: «ძმა რუტერფორდის დროს აქცენტი იმაზე კეთდებოდა, რომ „რელიგია სატყუარა იყო და თაღლითობა“. ახლა მთელ მსოფლიოში ჩვენი საქმიანობა ფართოვდება და იეჰოვას ხალხში ბიბლიური და ორგანიზაციული ცოდნა ისე მატულობს, როგორც არასდროს».

განათლების საქმე სწრაფად წავიდა წინ. 1942 წლის 9 თებერვალს, ძმა ნორის პრეზიდენტად არჩევიდან ერთ თვეში, ბრუკლინის ბეთელში მნიშვნელოვანი განცხადება გაკეთდა. ბეთელში მიმდინარეობდა მზადება „თეოკრატიული მსახურების უმაღლესი კურსის“ ჩასატარებლად. ეს სკოლა მოწმეებს ბიბლიის კვლევასა და საჯაროდ გამოსვლაში დაეხმარებოდა.

მომდევნო წელს საფუძველი ჩაეყარა იეჰოვას მოწმეთა კრებებში მსგავსი სკოლის ჩატარებას. 1943 წლის 17 და 18 აპრილს ამერიკის შეერთებულ შტატებში ჩატარებულ კონგრესზე, დევიზით „მოქმედების დროა“, გამოიცა ბროშურა „თეოკრატიული მსახურების კურსი“. ყველა კრებას მოუწოდეს, რომ დაეწყოთ ახალი სკოლის ჩატარება. ორგანიზაცია დანიშნავდა მასწავლებლებს, რომლებიც ჩაატარებდნენ ამ სკოლას და რჩევებს მისცემდნენ მოხსენებებით გამოსულ მამაკაცებს. ეს ბროშურა მალევე ითარგმნა სხვა ენებზე და ამ სკოლის ჩატარება სხვა ქვეყნებშიც დაიწყეს.

შედეგად, ამ სკოლაში მომზადებული მომხსენებლები ჩაებნენ მსოფლიო კამპანიაში — ისინი მოხსენებებით გამოდიოდნენ და აუწყებდნენ სამეფოს შესახებ ცნობას. ასეთი მომზადების წყალობით მრავალი მათგანი კონგრესებზე გამოდიოდა და ორგანიზაციაში სერიოზულ პასუხისმგებლობებს ასრულებდა.

ანჯელო მანერა, რომელიც დაახლოებით 40 წელს მიმომსვლელ ზედამხედველად მსახურობდა, ერთ-ერთი პირველი იყო თავის კრებაში, რომელიც ამ სკოლაში ჩაეწერა. მან გაიხსენა: „ჩვენ, ვინც ამ სკოლის დაფუძნებამდე მრავალი წელი დავდიოდით შეხვედრებსა და მსახურებაში, დავინახეთ, რომ ეს კურსი ძალიან გვეხმარებოდა როგორც ინდივიდუალურად, ისე მთელ ორგანიზაციას“.

ბერძენმა მთარგმნელმა ჯორჯ განგასმა, რომელმაც 1942 წელს ბრუკლინის ბეთელში ჩატარებული „თეოკრატიული მსახურების უმაღლესი კურსი“ გაიარა, მოგვიანებით გაიხსენა: „მახსოვს, როგორ გამოვედი პირველად ექვსწუთიანი მოხსენებით. მოხსენება ფურცელზე დავწერე, რადგან საკუთარ თავში დარწმუნებული არ ვიყავი. როცა აუდიტორიის წინაშე გავედი, შიშმა ამიტანა, ენა დამება, ბუტბუტი დავიწყე და აზრები გამეფანტა. შემდეგ დაწერილის წაკითხვა ვცადე, მაგრამ ხელები ისე მიკანკალებდა, რომ ხაზები ზემოთ-ქვემოთ დახტოდა და ნაწერს ვეღარ ვარჩევდი“. მაგრამ ჯორჯს გული არ გაუტეხია. დროთა განმავლობაში ის ისე დაიხვეწა, რომ კონგრესებზე დიდი აუდიტორიის წინაშე გამოდიოდა და მოგვიანებით იეჰოვას მოწმეთა ხელმძღვანელ საბჭოშიც კი მსახურობდა.

რწმენაზე დაფუძნებული სკოლა

1942 წლის 24 სექტემბერს სწავლების ახალი ეპოქა დაიწყო. ორი იურიდიული გაერთიანების დირექტორთა საბჭოს გაერთიანებულ შეხვედრაზე ძმა ნორმა წამოაყენა წინადადება, რომ დაეფუძნებინათ კიდევ ერთი სკოლა, რომელიც განთავსდებოდა საუთ-ლანსინგში (ნიუ-იორკიდან ჩრდილო-დასავლეთით 410 კილომეტრი) ორგანიზაციის ფერმის ტერიტორიაზე არსებულ შენობაში. ეს სკოლა მოამზადებდა მისიონერებს, რომლებიც იმ ქვეყნებში იმსახურებდნენ, სადაც სამეფოს მაუწყებლების დიდი საჭიროება იყო. ამ წინადადებას ყველამ ერთხმად დაუჭირა მხარი.

31 წლის ალბერტ შრედერი დანიშნეს ამ ახალი სკოლის მდივნად და იმ კომიტეტის თავმჯდომარედ, რომელიც ამ სკოლას გაუწევდა ორგანიზებას. „ახალმა დავალებამ ძალიან გაგვახარა“, — თქვა მან. მასწავლებლები დაუყოვნებლივ შეუდგნენ საქმეს. სასწავლო პროგრამისა და ლექციების მოსამზადებლად, აგრეთვე ბიბლიოთეკის შესადგენად მათ მხოლოდ ოთხი თვე ჰქონდათ. „ქრისტიანული განათლების ეს უმაღლესი კურსი 20 კვირას გაგრძელდებოდა და მთავარი სახელმძღვანელო ბიბლია იქნებოდა“, — თქვა ძმა შრედერმა, რომელიც მოგვიანებით ხელმძღვანელ საბჭოში მსახურობდა.

1943 წლის 1 თებერვალს, ორშაბათს, ზამთრის ცივ დღეს ნიუ-იორკის შტატის ჩრდილოეთ ნაწილში 100 მოწმე სწავლას შეუდგა. ეს სკოლა მართლაც რომ რწმენაზე იყო დაფუძნებული. მეორე მსოფლიო ომის შუა პერიოდში მთელ მსოფლიოში მხოლოდ რამდენიმე მხარე იყო, სადაც მისიონერების გაგზავნა შეიძლებოდა. მიუხედავად ამისა, ძმები განაგრძობდნენ მისიონერების მომზადებას, რადგან დარწმუნებულები იყვნენ, რომ დადგებოდა მშვიდობიანი პერიოდი, როცა ისინი საჭირონი იქნებოდნენ.

ომის შემდგომი რეორგანიზაცია

1945 წლის მაისში ევროპაში საომარი მოქმედებები შეწყდა, ოთხი თვის შემდეგ კი, სექტემბერში წყნარი ოკეანის რეგიონში დასრულდა ბრძოლები. მეორე მსოფლიო ომი დამთავრდა. მას შემდეგ, რაც ორგანიზაციის პრეზიდენტმა წარმოთქვა მოხსენება „მშვიდობა — დიდხანს გასტანს?“, სამ წელზე ცოტა მეტი იყო გასული, როცა 1945 წლის 24 ოქტომბერს გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია შეიქმნა.

ომის დასრულებამდე მთავარი სამმართველო უკვე იღებდა ევროპიდან მოწმეების საქმიანობის შესახებ ანგარიშებს. მთელ მსოფლიოში მცხოვრები და-ძმები გაოცებულნი იყვნენ, რომ ომის მიუხედავად ევროპის ქვეყნებში მოწმეების რიცხვი სწრაფად იზრდებოდა. 1945 წლის 15 ივლისის „საგუშაგო კოშკი“ იტყობინებოდა: „1940 წელს საფრანგეთში 400 მაუწყებელი იყო, დღეს კი იქ 1 100 მოწმე ქადაგებს ღვთის სამეფოს შესახებ . . . 1940 წელს ჰოლანდიაში 800 იეჰოვას მოწმე იყო, რომელთაგან 400 გერმანიის საკონცენტრაციო ბანაკებში გაგზავნეს. დარჩენილებს არ შეუწყვეტიათ ქადაგება. ამჟამად ჰოლანდიაში 2 000 სამეფოს მაუწყებელია“. ომის შემდგომმა თავისუფლებამ მოწმეებს სასიხარულო ცნობის ქადაგების ფართო კარი გაუღო არა მხოლოდ ევროპაში, არამედ მთელ მსოფლიოში. თუმცა თავიდან ბევრი რამის აღდგენა და რეორგანიზება იყო საჭირო.

იმის გასაგებად, თუ რა ესაჭიროებოდათ ომგამოვლილ ქვეყნებში მცხოვრებ მოწმეებს, ორგანიზაციის პრეზიდენტი და მისი მდივანი მილტონ ჰენშელი 1945 წლის ნოემბერში გაემგზავრნენ დიდ ბრიტანეთში, საფრანგეთში, შვეიცარიაში, ბელგიაში, ნიდერლანდსა და სკანდინავიაში. მათ გაამხნევეს და-ძმები და მოინახულეს ორგანიზაციის ფილიალები.d მათი მიზანი იყო, განეახლებინათ იეჰოვას მოწმეების საქმიანობა. ძმებმა გარკვეულ ზომებს მიმართეს, რომ და-ძმებს მიეღოთ ლიტერატურა, საკვები და ჩასაცმელი. ფილიალებმა ისევ დაიწყო ფუნქციონირება.

ძმა ნორს კარგად ესმოდა, რომ მუდმივად მზარდი სამქადაგებლო საქმიანობისთვის ორგანიზაციის კარგი ფილიალები იყო საჭირო. ნორს ორგანიზებულობის ნიჭი ძალიან გამოადგა მთელ მსოფლიოში ორგანიზაციის ფილიალების გასაფართოებლად. 1942 წელს, როცა ის პრეზიდენტი გახდა, 25 ქვეყანაში არსებობდა ფილიალები, 1946 წლისთვის კი მათი რიცხვი 57-მდე გაიზარდა, მიუხედავად იმისა, რომ ბევრგან ჩვენი საქმიანობა აკრძალული იყო და მეორე მსოფლიო ომი დიდ დაბრკოლებას ქმნიდა. მომდევნო 30 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში, 1976 წლისთვის ფილიალების რაოდენობამ 97-ს მიაღწია.

მასწავლებლებად მომზადება

ომის შემდეგ სხვადასხვა ქვეყანაში მოგზაურობისას ორგანიზაციის პრეზიდენტმა დაინახა, რომ საჭირო იყო, იეჰოვას მოწმეები ღვთის სიტყვის უკეთესი მასწავლებლები გამხდარიყვნენ. აუცილებელი იყო დამატებითი ბიბლიური ცოდნის მიღება და ისეთი შესაფერისი საშუალებები, რაც სამქადაგებლო საქმიანობაში გამოადგებოდათ. ამ მოთხოვნების დასაკმაყოფილებლად ომის შემდეგ მალევე გადაიდგა ნაბიჯები.

1946 წლის 4—11 აგვისტოს თეოკრატიულ კონგრესზე, დევიზით „ბედნიერი ხალხი“, ძმა ნორი გამოვიდა მოხსენებით „ყოველი კარგი საქმისთვის მომზადებულნი!“. მან დიდი ინტერესი აღძრა მსმენელებში კითხვებით: „განა დიდ დახმარებას არ გაგვიწევდა ბიბლიის 66-ვე წიგნზე ინფორმაციის მიღება?! განა უკეთ არ გავიგებდით წმინდა წერილებს, თუ გვეცოდინებოდა ვინ, როდის და სად დაწერა ბიბლიის თითოეული წიგნი?!“. ყველა სულგანაბული ისმენდა, კიდევ რას იტყოდა ძმა ნორი. შემდეგ მან განაცხადა: «ძმებო, ამაზე გაცილებით მეტს გაიგებთ ახალი წიგნიდან, სათაურით „ყოველი კარგი საქმისთვის მომზადებულნი!“». ამ განცხადებას აუდიტორია მქუხარე ტაშით შეხვდა. ამ ახალი წიგნით კრებებზე „თეოკრატიული მსახურების სკოლაში“ იხელმძღვანელებდნენ.

იეჰოვას მოწმეებმა არა მხოლოდ წიგნი მიიღეს, რაც ბიბლიურ ცოდნას გაუღრმავებდათ, არამედ სხვა პუბლიკაციებიც, რომლებიც სამქადაგებლო მსახურებაში გამოადგებოდათ. ბევრს კარგად დაამახსოვრდა 1946 წლის კონგრესი, როცა „გამოიღვიძეთ!“-ის პირველი ნომერი გამოიცა. ამ ახალმა ჟურნალმა შეცვალა ჟურნალი „ნუგეში“ (ადრე ცნობილი იყო, როგორც „ოქროს ხანა“). აგრეთვე გამოიცა წიგნი „დაე, მართალი იყოს ღმერთი“e. ჰენრი კანტუელმა, რომელიც მოგვიანებით მიმომსვლელ ზედამხედველად მსახურობდა, თქვა: «ერთი პერიოდი ძალიან გვჭირდებოდა ისეთი წიგნი, რომელსაც ეფექტურად გამოვიყენებდით დაინტერესებულებთან ბიბლიის შესწავლების ჩასატარებლად და რომელშიც ძირითადი ბიბლიური სწავლებები იქნებოდა ახსნილი. წიგნი „დაე, მართალი იყოს ღმერთი“ სწორედ ის აღმოჩნდა, რაც გვჭირდებოდა».

იეჰოვას მოწმეები, რომლებმაც ასეთი კარგი დამხმარე სახელმძღვანელოები მიიღეს, ელოდნენ, რომ მაუწყებლების რიცხვი სწრაფად გაიზრდებოდა. ძმა ნორმა, რომელიც კონგრესზე გამოვიდა მოხსენებით „რეკონსტრუქციისა და გაფართოების პრობლემები“, ახსნა, რომ მეორე მსოფლიო ომის განმავლობაში ქადაგების საქმე არ შეჩერებულა. 1939—1946 წლებში სამეფოს მაუწყებელთა რიცხვი 110 000-ზე მეტით გაიზარდა. მთელ მსოფლიოში ბიბლიურ ლიტერატურაზე მზარდი მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად ორგანიზაციამ გადაწყვიტა, გაეფართოებინა სტამბა და ბეთელის კომპლექსი ბრუკლინში.

მსოფლიოში დადგა მშვიდობის პერიოდი, რასაც მოწმეები ელოდნენ. ორგანიზაციის გაფართოება და ბიბლიური საგანმანათლებლო საქმიანობა წინ მიიწევდა. თეოკრატიულმა კონგრესმა დევიზით „ბედნიერი ხალხი“ იეჰოვას მოწმეები უკეთ მოამზადა სასიხარულო ცნობის მასწავლებლებად.

სამეფოს შესახებ ქადაგების საქმე ძალას იკრებს

მთელ მსოფლიოში სამქადაგებლო საქმიანობის გაფართოების გამო 1947 წლის 6 თებერვალს ორგანიზაციის პრეზიდენტმა და მისმა მდივანმა მილტონ ჰენშელმა სხვადასხვა ქვეყანაში იმოგზაურეს. მთლიანობაში მათ 76 916 კილომეტრი გაიარეს. მათ შემოიარეს წყნარი ოკეანის კუნძულები, ახალი ზელანდია, ავსტრალია, სამხრეთ-აღმოსავლეთი აზია, ინდოეთი, ახლო აღმოსავლეთი, ხმელთაშუა ზღვისპირეთი, ცენტრალური და დასავლეთი ევროპა, სკანდინავია, ინგლისი და ნიუფაუნდლენდი. 1933 წლის შემდეგ ორგანიზაციის მთავარი სამმართველოს წარმომადგენლებმა პირველად მოინახულეს ძმები გერმანიაში. ამ ორი ძმის მოგზაურობის შესახებ ინფორმაცია იბეჭდებოდა 1947 წელს გამოცემულ „საგუშაგო კოშკის“ ნომრებში.f

ძმა ჰენშელმა, რომელიც მოგვიანებით იეჰოვას მოწმეთა ხელმძღვანელ საბჭოში მსახურობდა, ამ მოგზაურობის შესახებ თქვა: „პირველად მოგვეცა შესაძლებლობა, გავცნობოდით ძმებს აზიასა და სხვა ადგილებში და გვენახა, რა სჭირდებოდათ მათ. ამ ქვეყნებში მისიონერების გაგზავნას ვგეგმავდით, ამიტომ უნდა გაგვეგო, რა პირობებში მოუწევდათ მათ ყოფნა და რა დასჭირდებოდათ“. ამ მოგზაურობის შემდეგ „გალაადის“ კურსდამთავრებული მისიონერები სხვადასხვა ქვეყანაში დანიშნეს, რათა სამეფოს შესახებ ქადაგების საქმისთვის ეხელმძღვანელათ. შედეგებმა მოლოდინს გადააჭარბა. მომდევნო ხუთი წლის განმავლობაში (1947—1952) მსოფლიოში სამეფოს მქადაგებელთა რიცხვი 207 552-დან 456 265-მდე გაიზარდა.

თეოკრატიის წინსვლა

1950 წლის 25 ივნისს კორეის სახალხო-დემოკრატიული რესპუბლიკის ჯარები სამხრეთ კორეის რესპუბლიკაში შეიჭრა. მთლიანობაში სამხრეთ კორეის რესპუბლიკაში 16 ქვეყნის ჯარები შევიდა. მაშინ როცა მსოფლიოს წამყვანი ქვეყნები ერთმანეთს დაუპირისპირდნენ, იეჰოვას მოწმეები საერთაშორისო კონგრესისთვის ემზადებოდნენ, რაც არა მარტო მათ ერთობაზე მეტყველებდა, არამედ იმაზეც, რომ იეჰოვა აკურთხებდა მათ ზრდას (ეს. 60:22).

კონგრესი დევიზით „თეოკრატიის წინსვლა“ ჩატარდებოდა 1950 წლის 30 ივლისიდან 6 აგვისტოს ჩათვლით. ფიქრობდნენ, რომ მას უფრო მეტი ადამიანი დაესწრებოდა, ვიდრე იეჰოვას მოწმეების მიერ მანამდე ჩატარებულ რომელიმე კონგრესს. ნიუ-იორკში იანკის სტადიონზე გამართულ ამ კონგრესზე დაახლოებით 10 000 დელეგატი ჩავიდა ევროპიდან, აფრიკიდან, აზიიდან, ლათინური ამერიკიდან და წყნარი ოკეანის კუნძულებიდან — მთლიანობაში 67 ქვეყნიდან. საჯარო მოხსენებაზე დამსწრეთა რიცხვმა 123 000-ს გადააჭარბა. ეს აშკარა ზრდაზე მეტყველებდა, რადგან 4 წლით ადრე ჩატარებულ კონგრესზე, დევიზით „ბედნიერი ხალხი“, დამსწრეთა უმაღლესი რიცხვი 80 000 იყო.

იეჰოვას მოწმეების რიცხობრივ ზრდას მნიშვნელოვანწილად ხელი შეუწყო ღვთის სიტყვის დაბეჭდვამ და გავრცელებამ. 1950 წელს ჩატარებული კონგრესის განსაკუთრებით ღირსშესანიშნავი დღე იყო 2 აგვისტო, როცა ძმა ნორმა გამოაცხადა, რომ გამოიცა „ქრისტიანულ-ბერძნული წერილების ახალი ქვეყნიერების თარგმანი“ თანამედროვე ინგლისურ ენაზე. კონგრესზე დამსწრეებმა ძალიან გაიხარეს, როცა გაიგეს, რომ ამ ახალ თარგმანში ღვთის სახელი იეჰოვა 237 ადგილას იყო აღდგენილი. მოხსენების ბოლოს ძმა ნორმა დელეგატებს მიმართა: „აიღეთ ეს თარგმანი, წაიკითხეთ და შეისწავლეთ, რადგან ის ღვთის სიტყვის უკეთ გაგებაში დაგეხმარებათ. მიეცით ის სხვებსაც“. მომდევნო ათი წლის განმავლობაში ბიბლიის სხვა წიგნებიც გამოიცა. საბოლოოდ, იეჰოვას მოწმეებს ხელთ ჰქონდათ ზუსტი, ადვილად გასაგები მთლიანი ბიბლიის თარგმანი, რომელსაც სხვებს სიხარულით სთავაზობდნენ.

კონგრესის შემდეგ დელეგატები მიიწვიეს კოლუმბია-ჰაიტსის 124-ში მდებარე ბეთელის ახალი მთავარი სამმართველოსა და გაფართოებული სტამბის დასათვალიერებლად, რომელიც ადამს-სტრიტის 117-ში მდებარეობდა. ამ შენობების აგებით, რაც მთელ მსოფლიოში მცხოვრები მოწმეების ფინანსური მხარდაჭერით განხორციელდა, დასრულდა ფართომასშტაბიანი პროგრამა, რის შესახებაც 1946 წელს კლივლენდის კონგრესზე გამოცხადდა. მაშინ ამ პროგრამას კონგრესის დელეგატებმა ერთსულოვნად დაუჭირეს მხარი. ისინი ვერც კი წარმოიდგენდნენ, თუ რა მასშტაბებს მიაღწევდა გაფართოება არა მხოლოდ ბრუკლინში, არამედ მთელ მსოფლიოში. სამეფოს მაუწყებელთა რიცხვი გამუდმებით იზრდებოდა, ამიტომ უფრო მეტი და დიდი სტამბები იყო საჭირო.

კარდაკარ ქადაგებისთვის მომზადება

1953 წლის 19—26 ივლისს ჩატარებულ კონგრესზე, დევიზით „ახალი ქვეყნიერების საზოგადოება“, იეჰოვას მოწმეებმა მიიღეს ახალი პუბლიკაცია, რომელიც განსაკუთრებით სასიხარულო ცნობის კარდაკარ ქადაგებისთვის იყო განკუთვნილი. 20 ივლისს, ორშაბათს 125 040 დამსწრე მქუხარე აპლოდისმენტებით შეხვდა წიგნის გამოცემას, რომლის სათაურიც იყო „ყველაფერში დარწმუნდით“. ჯიბის ზომის ეს 416-გვერდიანი წიგნი, რომელიც შეიცავდა 70 ბიბლიურ საკითხს შესაბამისი 4 500 მუხლით, ძალიან მოსახერხებელი იყო მსახურებაში. მისი გამოყენებით იეჰოვას მოწმეებს ადვილად შეეძლოთ კარდაკარ მსახურების დროს წამოჭრილ კითხვებზე პასუხების ბიბლიიდან გაცემა.

ოთხშაბათ დილას მოხსენებაში „ყველა ღვთის მსახურის უმთავრესი საქმე“ ძმა ნორმა იეჰოვას მოწმეების სწავლების კიდევ ერთ ეტაპზე გაამახვილა ყურადღება. მან თქვა, რომ ყველა კრებაში ამოქმედდებოდა ახალი პროგრამა, რომელიც მაუწყებლებს კარდაკარ ქადაგებისთვის მოამზადებდა. შედარებით გამოცდილ მაუწყებლებს სთხოვეს, დახმარებოდნენ ნაკლებად გამოცდილებს, რომ რეგულარულად და ეფექტურად ექადაგათ კარდაკარ. ეს ფართომასშტაბიანი პროგრამა 1953 წლის 1 სექტემბერს დაიწყო. მიმომსვლელმა ზედამხედველმა ჯესი კანტუელმა, რომელიც მონაწილეობას იღებდა ამ საქმიანობაში, თქვა: „ეს პროგრამა ძალიან დაეხმარა მაუწყებლებს, რომ ეფექტური მქადაგებლები გამხდარიყვნენ“.

1953 წლის ივლისის შემდეგ ეს კონგრესი ხუთ კონტინენტზე არსებულ სხვადასხვა ქვეყანაში ჩატარდა. პროგრამა მორგებული იყო ადგილობრივ სიტუაციებს. ამგვარად, კარდაკარ მსახურებისთვის გაძლიერებული მომზადება მთელ მსოფლიოში იეჰოვას მოწმეთა ყველა კრებაში დაიწყო. იმავე წელს სამეფოს მაუწყებელთა უმაღლესმა რიცხვმა 519 982-ს მიაღწია.

გაფართოებასთან დაკავშირებული საჭიროებების დაკმაყოფილება

1950-იანი წლების შუა პერიოდში მიღებული იყო სხვა ზომებიც ორგანიზაციის სწრაფი ზრდით გამოწვეული საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად. ნეითან ნორი ათ წელზე მეტხანს მოგზაურობდა მთელ მსოფლიოში, რომ ფილიალების ფუნქციონირებისთვის თვალყური ედევნებინა. ეს მნიშვნელოვანწილად ხელს უწყობდა იმას, რომ ყველა ქვეყანაში სათანადოდ გაწეულიყო ხელმძღვანელობა და იეჰოვას მოწმეების მსოფლიო ერთიანობა გაძლიერებულიყო. ძმა ნორი ძალიან აფასებდა მისიონერებსა და იმ და-ძმებს, რომლებიც ფილიალებში მსახურობდნენ. სადაც არ უნდა ჩასულიყო, ის ყოველთვის გამოყოფდა დროს მათ პრობლემებსა და საჭიროებებზე სასაუბროდ და მათ გასამხნევებლად. მაგრამ 1955 წლისთვის საზოგადოება „საგუშაგო კოშკს“ უკვე 77 ფილიალი ჰქონდა და 100-ზე მეტ ქვეყანაში „გალაადის“ 1 814 კურსდამთავრებული მსახურობდა მისიონერად. ძმა ნორს ესმოდა, რომ მარტო ვერ გაუმკლავდებოდა ამ საქმეს. ამიტომ მან იზრუნა, რომ ფილიალებისა და მისიონერთა სახლების მონახულების ამ მნიშვნელოვან საქმეში სხვებსაც მიეღოთ მონაწილეობა.

მთელი მსოფლიოს ქვეყნები ათ მხარედ დაიყო. თითოეულ მხარეში ორგანიზაციის რამდენიმე ფილიალი შედიოდა. ბრუკლინის ბეთელში მომსახურე შესაფერისი ძმები და სხვა ფილიალების გამოცდილი ზედამხედველები დაინიშნენ სამხარეო მსახურებად (დღეს მათ სამხარეო ზედამხედველები ეწოდებათ). ამ მსახურებისთვის ისინი ძმა ნორმა მოამზადა. პირველი სამხარეო მსახური 1956 წლის 1 იანვარს შეუდგა ბეთელების მონახულებას. 1992 წლისთვის სამხარეო ზედამხედველად დაახლოებით 30 ძმა მსახურობდა, მათ შორის ხელმძღვანელი საბჭოს წევრებიც.

ღვთის ნების გასაგებად მეტი ცოდნის მიღება

1958 წლის ზაფხულში ახლო აღმოსავლეთში ომის დაწყების საშიშროება არსებობდა. სხვადასხვა სახელმწიფოს შორის არსებული დაძაბული ურთიერთობის მიუხედავად, იეჰოვას მოწმეები საერთაშორისო კონგრესის ჩასატარებლად ემზადებოდნენ, სადაც ღვთის ნების შესასრულებლად მეტ ცოდნას მიიღებდნენ. ეს ერთ-ერთი უდიდესი კონგრესი იქნებოდა.

საერთაშორისო კონგრესი, დევიზით „ღვთის ნება“, 1958 წლის 27 ივლისიდან 3 აგვისტოს ჩათვლით ჩატარდა ნიუ-იორკში იანკისა და პოლო-გრაუნდსის სტადიონებზე. დამსწრეთა უმაღლესი რიცხვი იყო 253 922, რომლებიც 123 ქვეყნიდან ჩამოვიდნენ. ნიუ-იორკში გამომავალი გაზეთის „დეილი ნიუსის“ 1958 წლის 26 ივლისის ნომერში ეწერა: „იეჰოვას მოწმეთა უწყვეტმა ნაკადმა გაავსო სტადიონები. ისინი ჩამოვიდნენ სპეციალურად ამ კონგრესისთვის დაქირავებული 500 ავტობუსით, 8 მატარებლით, 2 გემით, 65 თვითმფრინავით და 18 000 ავტომანქანით“.

მისიონერები ორგანიზაციის მთავარ სამმართველოს ატყობინებდნენ ხოლმე სირთულეების შესახებ, რასაც ხვდებოდნენ იმ ადამიანებისთვის ბიბლიური ჭეშმარიტების სწავლებისას, რომლებმაც არ იცოდნენ ქრისტიანული სამყაროს ეკლესიების სწავლებები. მათ ძალიან დაეხმარებოდათ ისეთი პუბლიკაცია, რომელშიც ჭეშმარიტი ბიბლიური სწავლებები ადვილად წასაკითხი და გასაგები იქნებოდა. 31 ივლისს ნაშუადღევის პროგრამაზე დამსწრე 145 488 დელეგატმა ძალიან გაიხარა, როცა ძმა ნორმა გამოაცხადა, რომ გამოიცა ახალი წიგნი „დაკარგული სამოთხიდან დაბრუნებულ სამოთხემდე“.

ძმა ნორმა ყველას მოუწოდა, რომ ეს წიგნი ქადაგების დროს გამოეყენებინათ. მან აგრეთვე აღნიშნა, რომ მშობლებს შეეძლოთ ამ წიგნით შვილებისთვის ბიბლიური ჭეშმარიტება ესწავლებინათ. ბევრმა მშობელმა ეს რჩევა გულთან ახლოს მიიტანა. გრეის ისტეპმა, სკოლის მასწავლებელმა, რომელიც პიტსბურგის (პენსილვანიის შტატი) მახლობლად პატარა ქალაქში გაიზარდა, თქვა: „ამ წიგნით ბავშვების მთელი თაობა გაიზარდა. მათ თან დაჰქონდათ ის კრების შეხვედრებზე, აჩვენებდნენ თანატოლებს და ბიბლიურ მოთხრობებს სურათების მეშვეობით უყვებოდნენ, რადგან ჯერ კითხვა არ იცოდნენ“.

ვინც უკვე დიდი ხანი სწავლობდა ღვთის სიტყვას, მათთვისაც გამოიცა საინტერესო პუბლიკაცია. თავისი ამაღელვებელი მოხსენების, „დაე შესრულდეს შენი ნება“, დასკვნით ნაწილში ძმა ნორმა გამოაცხადა, რომ გამოიცა ახალი წიგნი „იყოს შენი ნება დედამიწაზე“. მსმენელში ამან დიდი სიხარული გამოიწვია. ეს ახალი წიგნი, რომელშიც დაწვრილებით იყო განხილული დანიელის წინასწარმეტყველება, დაეხმარებოდა მკითხველს, გაეგო, როგორ სრულდებოდა ღვთის ნება წარსულში და როგორ სრულდება ახლა. „ეს წიგნი ძალიან მოგეწონებათ!“ — თქვა მომხსენებელმა. ამ წიგნის გამოცემით გამოწვეული სიხარული 175 441-მა დელეგატმა მქუხარე ტაშით გამოხატა, რადგან ეს წიგნი მათ ღვთის ნების უკეთ გაგებაში დაეხმარებოდა.

დასკვნით სიტყვაში ძმა ნორმა გამოაცხადა სწავლების ახალი სპეციალური პროგრამების შესახებ, რომლებიც მსოფლიო მასშტაბით ორგანიზაციის კეთილდღეობას მოემსახურებოდა. „განათლების საქმე კი არ მთავრდება, — განაცხადა ნორმა, — არამედ წინ მიიწევს“. მან მოკლედ ისაუბრა ორგანიზაციის ფილიალების ზედამხედველებისთვის განკუთვნილი ათთვიანი სასწავლო კურსის შესახებ. აგრეთვე მრავალ ქვეყანაში ჩატარდებოდა ერთთვიანი კურსი მიმომსვლელი ზედამხედველებისა და მათთვის, ვისაც კრებაში ზედამხედველობის პასუხისმგებლობა ეკისრა. რა იყო ამ საგანმანათლებლო საქმიანობის მიზანი? „ჩვენ გვინდა, უფრო მეტი გვესმოდეს, — განაცხადა მან, — და უფრო ღრმად ჩავწვდეთ იეჰოვას აზრებს, რომლებიც მან თავის სიტყვაში გამოთქვა“.

ძმები დაუყოვნებლივ შეუდგნენ სასწავლო პროგრამების შედგენას. შვიდი თვის შემდეგ, 1959 წლის 9 მარტს, საუთ-ლანსინგში (ნიუ-იორკი), სადაც სკოლა „გალაადი“ მდებარეობდა, სწავლა დაიწყო ახალი სკოლის — სამეფო მსახურების სკოლის — პირველმა კლასმა. მალე ამ სკოლის ჩატარება დაიწყეს მთელ მსოფლიოში. პროგრამას გადიოდნენ ისინი, ვისაც კრებაში ზედამხედველობა ეკისრა.

გაძლიერებულნი, რათა მტკიცედ მდგარიყვნენ რწმენაში

1960-იან წლებში კაცობრიობა რელიგიურმა და სოციალურმა ცვლილებებმა მოიცვა. სამღვდელოება აცხადებდა, რომ ბიბლიის ესა თუ ის ნაწილი ან მითი იყო, ან მოძველებული. პოპულარული ხდებოდა ლოზუნგი „ღმერთი მკვდარია“ და ადამიანები უფრო და უფრო ეფლობოდნენ უზნეობის ჭაობში. იეჰოვას ხალხს აძლიერებდა „საგუშაგო კოშკი“, სხვა პუბლიკაციები და კონგრესები, რომ ათწლეულების მანძილზე მტკიცედ მდგარიყვნენ რწმენაში (1 კორ. 16:13).

კონგრესებზე, რომლებიც 1963 წელს მთელ მსოფლიოში ჩატარდა, გაისმოდა მოხსენება «„მარადიული სასიხარულო ცნობის“ შესახებ წიგნი სასარგებლოა», რომელიც ბიბლიას აგრესიული კრიტიკოსებისგან იცავდა. «კრიტიკოსებს არ სჭირდებათ იმის აღნიშვნა, რომ ბიბლია უბრალო ადამიანებმა დაწერეს, — ამბობდა მომხსენებელი, — ბიბლია ამის შესახებ თავად აცხადებს. მაგრამ ადამიანთა დაწერილი ყველა წიგნისგან წმინდა წერილებს ის განასხვავებს, რომ ის „ღვთისგან არის შთაგონებული“» (2 ტიმ. 3:16, 17). მოხსენებაში გამოცხადდა, რომ გამოიცა წიგნი „მთელი წმინდა წერილი ღვთისგან არის შთაგონებული და სასარგებლოა“. ამ ახალ პუბლიკაციაში განხილული იყო ბიბლიის ყველა წიგნი, აგრეთვე ვინ დაწერა ისინი, სად და როდის დაწერეს და რა ამტკიცებდა მათ უტყუარობას. შემდეგ მოდიოდა მოკლე შინაარსი, რასაც მოყვებოდა ქვესათაური „რატომ არის სასარგებლო?“, სადაც განხილული იყო, თუ რატომ იყო ბიბლიის ეს წიგნი მკითხველისთვის სასარგებლო. ეს გამოცემა, რომელიც კარგი საშუალება აღმოჩნდა იეჰოვას მოწმეების უწყვეტ საგანმანათლებლო საქმიანობაში, რამდენიმე ათწლეულია, რაც თეოკრატიული მსახურების სკოლაში გამოიყენება.g

1960-იანი წლების სექსუალური რევოლუცია იეჰოვას მოწმეებსაც შეეხო. ფაქტობრივად, ორგანიზაციიდან ყოველ წელს რამდენიმე ათასი ადამიანი ირიცხებოდა, რაც საერთო რაოდენობის არცთუ ისე დიდ პროცენტს შეადგენდა; უმეტესობა მათგანი სექსუალური უზნეობის გამო ირიცხებოდა. ამიტომ 1964 წელს გამართულ საოლქო კონგრესებზე მოწმეებს პირდაპირი რჩევები მისცეს. ლაილ რუშმა, მიმომსვლელმა ზედამხედველმა, რომელიც წარმოშობით სასკაჩევანიდან (კანადა) იყო, გაიხსენა ამ კონგრესზე წარმოთქმული მოხსენება „წმინდად და დაულაქავებლად დაიცავით მსახურთა ორგანიზაცია“. მან თქვა: „ზნეობაზე ყველაფერი გარკვევით, პირდაპირ იყო ნათქვამი და ყველაფერს თავისი სახელი დაერქვა“.

ეს მოხსენება გამოქვეყნდა 1964 წლის 15 ნოემბრის „საგუშაგო კოშკში“. მასში ნათქვამი იყო: „გოგონებო, ნუ იქნებით ჭუჭყიანი პირსახოცივით, რომელსაც ყველა იყენებს და რომელზეც გარყვნილები და სიმბოლური ძაღლები ჭუჭყიან ხელებს იწმენდენ“ (შეადარეთ გამოცხადების 22:15).

ასეთი პირდაპირი რჩევები იმიტომ ეძლეოდათ იეჰოვას მოწმეებს, რომ ზნეობრივად სუფთები დარჩენილიყვნენ და სამეფოს ცნობის ქადაგების ღირსები ყოფილიყვნენ (შეადარეთ რომაელების 2:21—23).

„მითხარი, რას ნიშნავს 1975 წელი?“

მოწმეები დიდი ხნის მანძილზე ფიქრობდნენ, რომ ქრისტეს ათასწლიანი მმართველობა ადამიანის შექმნიდან 6 000 წლის შემდეგ დაიწყებოდა. მაგრამ, როდის გავიდოდა 6 000 წელი? 1966 წლის საოლქო კონგრესზე გამოიცა წიგნი „მარადიული სიცოცხლე — ღვთის ძეთა თავისუფლება“, რომელშიც ნათქვამი იყო, რომ ეს პერიოდი 1975 წელს დამთავრდებოდა. და-ძმები კონგრესზევე გაეცნენ ამ ახალი წიგნის შინაარსს და იქვე დაიწყეს მსჯელობა 1975 წელზე.

ბალტიმორის (მერილენდის შტატი) კონგრესზე დასკვნითი მოხსენებით ძმა ფრედერიკ ფრენცი გამოვიდა. მან მოხსენება შემდეგი სიტყვებით დაიწყო: «სანამ სცენაზე ამოვიდოდი, ერთი ახალგაზრდა მოვიდა და მკითხა: „მითხარი, რას ნიშნავს 1975 წელი?“». შემდეგ ძმა ფრენცმა მოიხსენია მრავალი წამოჭრილი კითხვა იმასთან დაკავშირებით, ნიშნავდა თუ არა ახალ წიგნში ნათქვამი იმას, რომ 1975 წლისთვის არმაგედონი უკვე მომხდარი იქნებოდა, სატანა კი — შებორკილი. ძმა ფრენცმა თქვა: „ყველაფერი შესაძლებელია. მაგრამ ჩვენ არაფერს ვამტკიცებთ. ღვთისთვის ყველაფერი შესაძლებელია. მაგრამ ჩვენ არაფერს ვამტკიცებთ. თქვენც ნუ დაასკვნით, რა შეიძლება მოხდეს 1975 წლამდე. თუმცა მეგობრებო, ერთი რამ აშკარაა: დრო ცოტაღა დარჩა. დრო იწურება“.

1966 წლის შემდეგ მრავალი იეჰოვას მოწმე ამ რჩევის თანახმად იქცეოდა. თუმცა ამ საკითხთან დაკავშირებით სხვა მოსაზრებებიც იბეჭდებოდა, რომლებიც ზოგჯერ მეტისმეტად კონკრეტული იყო. ეს გულწრფელად იყო აღიარებული 1980 წლის 15 მარტის „საგუშაგო კოშკში“ (გვერდი 17). ამავე დროს, და-ძმებს მოუწოდებდნენ, რომ მთელი ყურადღება იეჰოვას ნების შესრულებაზე გადაეტანათ და არა თარიღებსა და ხსნაზე.h

წიგნი, რომელმაც საქმე დააჩქარა

1960-იანი წლების მიწურულს იეჰოვას მოწმეები გულმოდგინედ ქადაგებდნენ სასიხარულო ცნობას, რადგან ესმოდათ, რომ წინ მნიშვნელოვანი მოვლენები ელოდათ და დრო არ იცდიდა. 1968 წელს მოწმეების რიცხვმა 203 ქვეყანაში 1 221 504-ს მიაღწია. და მაინც, იყვნენ ისეთებიც, ვინც წლების მანძილზე სწავლობდნენ ბიბლიას, მაგრამ ნასწავლის თანახმად არ იქცეოდნენ. როგორ შეიძლებოდა მოწაფეების მომზადების საქმის დაჩქარება?

ამ კითხვას პასუხი გაეცა 1968 წელს, როცა გამოიცა ბიბლიის შესწავლაში დამხმარე ახალი წიგნი „მარადიულ სიცოცხლემდე მიმყვანი ჭეშმარიტება“. ეს 192-გვერდიანი ჯიბის ფორმატის წიგნი დაინტერესებულებისთვის იყო განკუთვნილი. ის შედგებოდა 22 თავისგან და განიხილავდა შემდეგ საკითხებს: „რატომ არის გონივრული, გამოიკვლიო შენი რელიგია?“, „რატომ ვბერდებით და ვკვდებით?“, „სად არიან გარდაცვლილები?“, „რატომ უშვებს ღმერთი ბოროტებას დღემდე?“, „როგორ ამოვიცნოთ ჭეშმარიტი რელიგია?“ და „ბედნიერი ოჯახური ცხოვრების მოწყობა“. ეს წიგნი ისე იყო შედგენილი, რომ ბიბლიის შემსწავლელი დაფიქრებულიყო ნასწავლზე და ის ცხოვრებაში გამოეყენებინა.

ამ წიგნის დახმარებით დაინტერესებული ექვს თვეში შეისწავლიდა ძირითად ბიბლიურ საკითხებს. 1968 წლის სექტემბრის „ჩვენს სამეფო მსახურებაში“ ამ წიგნის შესახებ ეწერა: «კარგი იქნება, თუ წიგნ „ჭეშმარიტებიდან“ ყოველკვირა მთლიან თავს გაივლით, თუმცა ეს შეიძლება ყოველთვის ვერ მოხერხდეს შემსწავლელის მდგომარეობის ან წიგნის თავის სიდიდის გამო . . . თუ ექვსთვიანი ინტენსიური სწავლის პერიოდში ყველანაირად ეცდები, შემსწავლელი კრებასთან დააკავშირო, მაგრამ ეს შედეგს არ გამოიღებს, მაშინ უკეთესი იქნება, თუ ამ დროს მათთან შესწავლისთვის გამოიყენებ, ვისაც ნამდვილად სურს ჭეშმარიტების გაგება და სულიერი წინსვლა. შეეცადე, სასიხარულო ცნობა ისე გადასცე შემსწავლელს, რომ მას ექვსი თვის მანძილზე პროგრესი ჰქონდეს!».

შემსწავლელებს მართლაც ჰქონდათ პროგრესი. მოკლე დროში ამ ექვსთვიანმა სწავლების პროგრამამ გასაოცარი შედეგი გამოიღო. სამი სამსახურებრივი წლის განმავლობაში, 1968 წლის 1 სექტემბრიდან დაწყებული 1971 წლის 31 აგვისტოთი დამთავრებული, 434 906 ადამიანი მოინათლა. ეს ორჯერ აღემატებოდა წინა სამი სამსახურებრივი წლის მონაცემებს! რამდენადაც იმ დროს მოწმეები განსაკუთრებულ მოვლენებს ელოდნენ და ესმოდათ, რომ დრო ცოტაღა დარჩა, წიგნმა „ჭეშმარიტება“ და ბიბლიის შესწავლის ექვსთვიანმა პროგრამამ ძალიან დააჩქარა მოწაფეების მომზადების საქმე (მათ. 28:19, 20).

„ეს კარგ შედეგს გამოიღებს, რადგან იეჰოვასგანაა“

წლების განმავლობაში იეჰოვას მოწმეთა კრებებში ორგანიზაცია სულიერად მოწიფულ ძმას ნიშნავდა კრების მსახურად ანუ „ზედამხედველად“, რომელსაც სხვა დანიშნული „მსახურები“ უწევდნენ დახმარებას (1 ტიმ. 3:1—10, 12, 13).i ეს მამაკაცები სამწყსოს უნდა მომსახურებოდნენ და არ უნდა ებატონათ მასზე (1 პეტ. 5:1—4). მაგრამ შესაძლებელი იყო, რომ კრების სტრუქტურა უფრო ახლოს ყოფილიყო პირველი საუკუნის ქრისტიანული კრებების სტრუქტურასთან?

1971 წელს მთელ მსოფლიოში ჩატარებულ კონგრესებზე წარმოთქმული იყო მოხსენება „თეოკრატიული ორგანიზაცია დემოკრატიულ და კომუნისტურ წყობებს შორის“. 2 ივლისს ნიუ-იორკში იანკის სტადიონზე ამ მოხსენებით ფრედერიკ ფრენცი გამოვიდა. მან აღნიშნა, რომ პირველი საუკუნის კრებებში, რომლებშიც საკმარისად იყვნენ მოწიფული ძმები, ერთზე მეტი ზედამხედველი მსახურობდა (ფილ. 1:1). „კრების ზედამხედველები, — თქვა მან, — შეადგენდნენ უხუცესთა საბჭოს . . . უხუცესთა საბჭოს წევრები თანასწორუფლებიანები იყვნენ და ერთნაირი მდგომარეობა ეკავათ. კრებაში არც ერთი მათგანი არ იყო ყველაზე მნიშვნელოვანი, ყველაზე მაღლა მდგომი და უფლებამოსილი“ (1 ტიმ. 4:14). მოხსენებამ დიდი ინტერესი გამოიწვია. როგორ იმოქმედებდა ეს ინფორმაცია იეჰოვას მოწმეთა კრებებზე?

ამ კითხვას პასუხი გაეცა ორი დღის შემდეგ ძმა ნორის დასკვნით მოხსენებაში. 1972 წლის 1 ოქტომბრიდან ეს ცვლილება ძალაში შევიდოდა. კრებაში მეტად აღარ იქნებოდა ერთი მსახური, ანუ ზედამხედველი. მაგრამ 1972 წლის 1 ოქტომბრამდე კრების მოწიფულ ძმებს ორგანიზაციისთვის უნდა გაეგზავნათ იმ ძმების სახელები და გვარები, ვისაც რეკომენდაციას უწევდნენ უხუცესთა საბჭოში მსახურებისთვის (აგრეთვე მათი სახელები და გვარები, ვინც მომსახურედ დაინიშნებოდა). ერთი უხუცესი თავმჯდომარედj იმსახურებდა, თუმცა გადაწყვეტილებების მიღებისას ყველა უხუცესს თანაბარი უფლებამოსილება და პასუხისმგებლობა ექნებოდა. „ასეთი ორგანიზაციული ცვლილების შედეგად, — თქვა ძმა ნორმა, — კრების სტრუქტურა უფრო ახლოს იქნება ღვთის სიტყვასთან, რაც ეჭვგარეშეა, იეჰოვას კურთხევებს მოგვიტანს“.

როგორ შეხვდნენ კონგრესის დელეგატები ორგანიზაციული ცვლილების შესახებ ინფორმაციას? ერთმა მიმომსვლელმა ზედამხედველმა თქვა: „ეს კარგ შედეგს გამოიღებს, რადგან იეჰოვასგანაა“. კიდევ ერთმა დიდი ხნის მონათლულმა მოწმემ დასძინა: „ეს ყველა მოწიფულ ძმას აღძრავს, მეტი პასუხისმგებლობა აიღონ კრებაში“. მართლაც, თითოეულ ძმას, ვინც მოთხოვნებს შეესაბამებოდა, შეეძლო ესწრაფა ზედამხედველად მსახურებისკენ (1 ტიმ. 3:1). ამგვარად, ბევრ ძმას მიეცა კარგი გამოცდილების შეძენისა და კრებებში პასუხისმგებლობების აღების შესაძლებლობა. თუმცა მაშინ ისინი ვერც კი წარმოიდგენდნენ, რამდენად საჭირონი იქნებოდნენ უამრავი ახალი წევრის დასამწყემსად, რომლებიც მომდევნო წლებში შეუერთდებოდნენ კრებას.

ამ კონგრესზე წარმოდგენილმა მასალამ ნათელი მოჰფინა იმასაც, რომ ხელმძღვანელ საბჭოსთან დაკავშირებულ ზოგიერთ საკითხში ცვლილება შევიდოდა. 1971 წლის 6 სექტემბერს გადაწყდა, რომ ხელმძღვანელ საბჭოში მისი წევრები რიგრიგობით, ანბანის მიხედვით იმსახურებდნენ თავმჯდომარედ. რამდენიმე კვირის შემდეგ, 1971 წლის 1 ოქტომბერს ხელმძღვანელი საბჭოს თავმჯდომარედ ერთი წლით დაინიშნა ფრედერიკ ფრენცი.

მომდევნო წლის, 1972 წლის სექტემბერში კრებებში დაიწყო პასუხისმგებლობების გადანაწილება და 1 ოქტომბრისთვის კრებების უმეტესობაში თავმჯდომარე შეიცვალა. შემდეგი სამი წლის განმავლობაში მოწმეების რიცხვი საგრძნობლად გაიზარდა — მოინათლა 750 000-ზე მეტი ადამიანი. მაგრამ ახლოვდებოდა 1975 წლის შემოდგომა. თუ ამ წელთან დაკავშირებით მოწმეების მოლოდინი არ გამართლდებოდა, როგორ იმოქმედებდა ეს სამქადაგებლო საქმიანობაში მათ გულმოდგინებასა და მსოფლიო საძმოს ერთობაზე?

გარდა ამისა, ნეითან ნორი, ენერგიული და დიდი ორგანიზატორული ნიჭით დაჯილდოებული ადამიანი, ათწლეულების განმავლობაში წამყვან როლს ასრულებდა ორგანიზაციაში განათლების წინსვლაში. მან აგრეთვე დიდი წვლილი შეიტანა იმაში, რომ ბიბლიები გავრცელებულიყო და ხალხს უკეთ გაეგო ის. მაგრამ შემდგომში ძირითადად ხელმძღვანელი საბჭო გასწევდა ზედამხედველობას. როგორ აისახებოდა ეს საქმეზე?

[სქოლიოები]

[ჩანართი 92 გვერდზე]

მოწმეები ქადაგებდნენ თავდასხმებისა და დაპატიმრებების მიუხედავად

[ჩანართი 94 გვერდზე]

ორგანიზაციის მსოფლიო ზრდამ და სწავლების საქმემ არნახულ მასშტაბებს მიაღწია

[ჩანართი 103 გვერდზე]

კრიტიკოსების თავდასხმისგან ბიბლიის დაცვა

[ჩანართი 104 გვერდზე]

„მეგობრებო, ერთი რამ აშკარაა: დრო ცოტაღა დარჩა“

[ჩანართი 106 გვერდზე]

„ეს ყველა მოწიფულ ძმას აღძრავს, მეტი პასუხისმგებლობა აიღონ კრებაში“

[ჩარჩო 91 გვერდზე]

ნეითან ნორის ბიოგრაფია

ნეითან ჰომერ ნორი დაიბადა 1905 წლის 23 აპრილს ქალაქ ბეთლიჰემში (პენსილვანიის შტატი). 16 წლის ასაკში მან ალენტაუნში ბიბლიის მკვლევართა კრების შეხვედრებზე დაიწყო დასწრება. 1922 წელს ის დაესწრო კონგრესს სიდარ-პოინტში (ოჰაიოს შტატი). იქ მოსმენილმა აღძრა ნორი, რომ რეფორმატორული ეკლესიიდან წამოსულიყო. მომდევნო წელს, 1923 წლის 4 ივლისს ბრუკლინის ბეთელის ოჯახის წევრმა ფრედერიკ ფრენცმა წარმოთქვა მოხსენება მოსანათლავებისთვის და 18 წლის ნორი სხვა მსურველებთან ერთად მოინათლა მდინარე ლითლ-ლიჰაიში (პენსილვანიის შტატის აღმოსავლეთი ნაწილი). 1923 წლის 6 სექტემბერს ძმა ნორი ბრუკლინის ბეთელში მიიწვიეს.

ძმა ნორი გულმოდგინედ შრომობდა გზავნილთა განყოფილებაში. მალევე ძმებმა დაინახეს, რომ ის ორგანიზატორული ნიჭით გამოირჩეოდა. როდესაც 1932 წლის 23 სექტემბერს ორგანიზაციის სტამბის მმართველი რობერტ მარტინი დაიღუპა, მის ადგილზე ძმა ნორი დანიშნეს. 1934 წლის 11 იანვარს ძმა ნორი „მქადაგებელთა ასოციაციის“ (ამჟამად Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.) დირექტორად აირჩიეს, მომდევნო წელს კი — ამ კავშირის ვიცე-პრეზიდენტად. 1940 წლის 10 ივნისს ნორი გახდა «პენსილვანიის ბიბლიისა და ტრაქტატების საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“» ვიცე-პრეზიდენტი. 1942 წლის იანვარში ძმა ნორი აირჩიეს ორივე კავშირისა და აგრეთვე ბრიტანეთის „ბიბლიის მკვლევართა საერთაშორისო ასოციაციის“ პრეზიდენტად.

მომდევნო წლებში ძმა ნორის ყველაზე ახლო თანამშრომელი და მრჩეველი მასზე ასაკით უფროსი ფრედერიკ ფრენცი იყო, რომელმაც, როგორც ბიბლეისტმა და სხვადასხვა ენის მცოდნემ, დიდი დახმარება გაუწია ორგანიზაციას.

[ჩარჩო 93 გვერდზე]

მომავლის მტკიცე იმედი

1942 წლის სექტემბერში კლივლენდში (ოჰაიოს შტატი) თეოკრატიულ კონგრესზე დევიზით „ახალი ქვეყნიერება“ შეკრებილი დელეგატები ძალიან გაახარა ორგანიზაციის ხაზინადარის, ხანში შესული ვან ამბერგის მოხსენებამ. ძმა ვან ამბერგმა გაიხსენა თავისი პირველი კონგრესი, რომელიც 1900 წელს ჩიკაგოში ჩატარდა. იმ დროს ის „დიდ“ კონგრესად ითვლებოდა — მას დაახლოებით 250 ადამიანი დაესწრო. შემდეგ ძმა ამბერგმა ჩამოთვალა იმ წლების განმავლობაში ჩატარებული სხვა „დიდი“ კონგრესები და თავისი მოხსენება მომავლის მტკიცე იმედით დაამთავრა: „ახლა ეს კონგრესიk დიდი გვგონია. მაგრამ როგორი დიდიც არ უნდა გვეჩვენებოდეს წინა კონგრესებთან შედარებით, რომლებსაც მე დავესწარი, დარწმუნებული ვარ, რომ ეს ძალიან პატარა იქნება იმ კონგრესებთან შედარებით, რომლებიც მომავალში ჩატარდება, როცა უფალი დედამიწის ყველა კუთხიდან დაიწყებს თავისი ხალხის შეკრებას“.

[სქოლიო]

[ჩარჩო/რუკები 96 გვერდზე]

ნეითან ნორის სამსახურებრივი მოგზაურობები 1945—1956 წლებში

1945—1946: ცენტრალური ამერიკა, სამხრეთი ამერიკა, ჩრდილოეთი ამერიკა, ევროპა, კარიბის კუნძულები

1947—1948: ჩრდილოეთი ამერიკა, წყნარი ოკეანის კუნძულები, აზია, ახლო აღმოსავლეთი, ევროპა, აფრიკა

1949—1950: ჩრდილოეთი ამერიკა, ცენტრალური ამერიკა, სამხრეთი ამერიკა, კარიბის კუნძულები

1951—1952: ჩრდილოეთი ამერიკა, წყნარი ოკეანის კუნძულები, აზია, ევროპა, ახლო აღმოსავლეთი, აფრიკა

1953—1954: სამხრეთი ამერიკა, კარიბის კუნძულები, ჩრდილოეთი ამერიკა, ცენტრალური ამერიკა

1955—1956: ევროპა, წყნარი ოკეანის კუნძულები, აზია, ჩრდილოეთი ამერიკა, ახლო აღმოსავლეთი, ჩრდილოეთი აფრიკა

[რუკები]

(იხილეთ პუბლიკაცია)

[ჩარჩო 105 გვერდზე]

„დღეს კვლავ დავიწყე ფიქრი“

1968 წელს გამოიცა წიგნი „მარადიულ სიცოცხლემდე მიმყვანი ჭეშმარიტება“, რომელსაც იეჰოვას მოწმეები ფართოდ იყენებდნენ დაინტერესებულებთან ბიბლიის შესწავლების ჩასატარებლად. ეს დროული წიგნი ასობით ათას ადამიანს ბიბლიის საფუძვლიანი ცოდნის მიღებაში დაეხმარა. 1973 წელს ამერიკის შეერთებულ შტატებში მცხოვრებმა ერთმა მადლიერმა მკითხველმა ორგანიზაციას მისწერა: «დღეს ჩემთან სახლში ერთი სასიამოვნო გარეგნობის ქალბატონი მოვიდა და მომცა წიგნი „მარადიულ სიცოცხლემდე მიმყვანი ჭეშმარიტება“. მისი კითხვა ახლახან დავამთავრე. ცხოვრებაში პირველად წავიკითხე 190 გვერდი ერთ დღეში. 1967 წლის 29 ივნისს ღვთისადმი რწმენა დავკარგე, მაგრამ დღეს კვლავ დავიწყე მასზე ფიქრი».

[სურათი 95 გვერდზე]

სკოლა „გალაადი“ საუთ-ლანსინგში (ნიუ-იორკის შტატი)

[სურათი 97 გვერდზე]

ძმა ნორმა არაერთხელ შემოუარა მსოფლიოს (ეს სურათი გადაღებულია კუბაში)

[სურათები 98 გვერდზე]

ძმა ნორი თვლიდა, რომ თითოეულ მოწმეს უნდა შესძლებოდა კარდაკარ ქადაგება

ინგლისი

ლიბანი

[სურათი 99 გვერდზე]

ძმა ნორი, როგორც ორგანიზაციის პრეზიდენტი, 35 წელზე მეტხანს მჭიდროდ თანამშრომლობდა ძმა ფრენცთან

[სურათი 100 გვერდზე]

„პენსილვანიის საგუშაგო კოშკის, ბიბლიისა და ტრაქტატების საზოგადოების“ დირექტორთა საბჭო 1950-იანი წლების შუა პერიოდში (მარცხნიდან მარჯვნივ): ლაიმან სვინგლი, ტომას სალივანი, გრანტ სუიტერი, ჰიუგო რიმერი, ნეითან ნორი, ფრედერიკ ფრენცი, მილტონ ჰენშელი

[სურათი 102 გვერდზე]

1958 წელს 123 ქვეყნიდან ჩასული დელეგატები შეიკრიბნენ იანკის სტადიონზე გამართულ საერთაშორისო კონგრესზე დევიზით „ღვთის ნება“

[სურათი 107 გვერდზე]

ზოგიერთი წიგნი, რომლებიც სამქადაგებლო მსახურებაში გამოიყენებოდა

[სურათი 107 გვერდზე]

ეს პუბლიკაციები მოწმეებს მსახურებისთვის ამზადებდა

[სურათი 107 გვერდზე]

ეს წიგნები „მაგარ საჭმელს“ შეიცავდა და მოწმეებს სულიერად აძლიერებდა

[სურათი 107 გვერდზე]

გამოკვლევასა და შესწავლაში დამხმარე პუბლიკაციები