ხაროდი

[კანკალი]

ჭა (ანუ წყარო, რადგან, როგორც წესი, ეს ებრაული სიტყვა ასე ითარგმნება, თუმცა ჭისა და წყაროს გამომხატველი ებრაული სიტყვები ზოგჯერ სინონიმურად გამოიყენება; შდრ. დბ. 16:7, 14; 24:11, 13), რომლის მახლობლადაც გედეონის მეთაურობით ისრაელის ჯარი დაბანაკდა, ხოლო მოგვიანებით, 10 000 მეომრამდე შემცირებული ჯარი გამოიცადა. საბოლოოდ მიდიანელებზე გასალაშქრებლად 300 კაცი შეირჩა. შესაძლოა ამ ჭას ხაროდი იმიტომ ეწოდა, რომ შიშისგან აკანკალებული 22 000 ისრაელი სწორედ იქიდან გაბრუნდა უკან (მსჯ. 7:1—7).

ტრადიციულად მიჩნეულია, რომ ხაროდის ჭა დღევანდელი აინ-ჯალუდია (მაიან-ხაროდი), წყარო, რომელიც გილბოას მთის ჩრდ.-დას. ფერდობზე იღებს სათავეს. გამოჩენილმა მეცნიერმა, ჯორჯ სმითმა აღნიშნა: „ის სათავეს გილბოას მთის ძირში იღებს, სადაც მისი სიგანე 5 მ-ს, ხოლო სიღრმე 0,6 მ-ს აღწევს. მას კიდევ ორი წყარო (აინ-ელ-მაიითე და აინ-ტუბაუნი) ასაზრდოებს; ის იმდენად მძლავრად მოედინება, რომ მასზე 6 ან 7 წისქვილის ამუშავებაა შესაძლებელი. მისი ღრმა კალაპოტი და რბილნიადაგიანი ნაპირები გილბოასთან დიდ თხრილს წარმოქმნის, რაც გილბოაზე დაბანაკებულ დამხვდურთ საშუალებას აძლევდა, წყალი გადაეკეტათ მომხდურთათვის, რომელთათვისაც ეს წყარო სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი იყო, რადგან წყლის სხვა არც ერთ წყაროზე არ მიუწვდებოდათ ხელი ... მართალია, მთაზე მყოფთ შეეძლოთ, რომ წყალი გადაეკეტათ ველზე დაბანაკებულთათვის, მაგრამ ფრთხილად უნდა ყოფილიყვნენ წყლის დალევისას, რადგან მტერი მათ წინ იყო, ლერწმები და ბუჩქები კი მშვენიერ საფარს წარმოადგენდა“ (The Historical Geography of the Holy Land, ლონდონი, 1968, გვ. 258).