იეჰოახაზი

[იეჰოვამ ხელი მოჰკიდოს, იეჰოვა ხელს ჰკიდებს].

1. სახელ ახაზიას დაწერის სხვა ვარიანტი; ის იუდას ტახტზე ავიდა მამის, იეჰორამის სიკვდილის შემდეგ, ძვ. წ. მეათე საუკუნის მიწურულს (2მტ. 21:16, 17; 22:1). ეს ალტერნატიული სახელი გვხვდება 2 მატიანის 25:23-ის მასორულ ტექსტში, სადაც ღვთის სახელი პრეფიქსია და არა სუფიქსი. იუდას ამ მეფეს ერთგან აზარია ეწოდება (2მტ. 22:6ბ; იხ. ახაზია №2).

2. ისრაელის მეფე იეჰუს ვაჟი და მემკვიდრე; იეჰოახაზი 17 წელს მეფობდა ძვ. წ. 876 წლიდან დაახლ. ძვ. წ. 860 წლამდე (2მფ. 10:35; 13:1). როცა იეჰოახაზი მამის სიკვდილის შემდეგ ტახტზე ავიდა, მისი სამფლობელოს დიდი ნაწილი სირიის მეფე ხაზაელის მფლობელობაში იყო, რომელმაც იეჰუს იორდანედან აღმოსავლეთით ისრაელის მთელი მიწები წაართვა (2მფ. 10:32—34). ვინაიდან იეჰოახაზი ბოროტებას სჩადიოდა იეჰოვას თვალში, ღმერთმა უფლება მისცა ხაზაელს, მისი მეფობის დროსაც შეევიწროებინა ისრაელი. ასე რომ, იეჰოახაზის ჯარიდან მხოლოდ 50 მხედარი, 10 ეტლი და 10 000 ქვეითი გადარჩა. ბოლოს იეჰოახაზმა იეჰოვას კეთილგანწყობის ძებნა დაიწყო. აბრაამთან, ისაკსა და იაკობთან დადებული შეთანხმების გამო იეჰოვამ უფლება არ მისცა სირიას, სრულიად გაენადგურებინა ისრაელი (2მფ. 13:2—7, 22, 23). იეჰოახაზი სამარიაში დამარხეს და მის შემდეგ მისი ვაჟი იეჰოაში გამეფდა (2მფ. 13:8, 9; 2მტ. 25:17).

ბიბლიის ზოგ თარგმანში, აგრეთვე მასორულ ტექსტში, 2 მეფეების 14:1-ში იოახაზი წერია (იხ. იოახაზი №1).

3. იუდას მეფე იოშიას ვაჟი და მემკვიდრე; დედამისს ერქვა ხამუტალი (2მფ. 23:31). ზოგიერთი ხელნაწერის თანახმად, ეზრა და იერემია მას შალუმად მოიხსენიებენ. ზოგის აზრით, ასე მას გამეფებამდე ერქვა (1მტ. 3:15; იერ. 22:11). ეგვიპტის ფარაონ ნექოს მიერ მისი მამის მოკვლის შემდეგ, როგორც ჩანს, იეჰოახაზი ხალხმა გაამეფა (თუმცა ის არ იყო უფროსი იოშიას იმ შვილებს შორის, რომლებიც იმ დროს ცოცხლები იყვნენ) (2მფ. 23:29, 30). ზოგ თარგმანში 2 მატიანის 36:2-ში, სადაც ამავე მოვლენებზეა საუბარი, გამოყენებულია სახელის შემოკლებული ფორმა „იოახაზი“ (იხ. იოახაზი №3).

იეჰოახაზი 23 წლისა გამეფდა და ძვ. წ. 628 წლის დასაწყისში სამი თვე იმეფა, ვიდრე რიბლაში ფარაონმა ბორკილები არ დაადო. მოგვიანებით ის ეგვიპტეში წაიყვანეს, სადაც ტყვეობაში მოკვდა, როგორც წინასწარმეტყველ იერემიას ჰქონდა ნათქვამი (2მფ. 23:31—34; იერ. 22:10—12).