Dizembala

Kodi Yehova ukaana teto kopolo dowanda venyi-a okhwa? Ee. Liye “Ngwakopolo detene.” (Chiv. 1:8) Eno ukaana kopolo dowanda gonji-a mudani uliwetene masiki teto khwa. (1 Akor. 15:26) Chifukwa imo-iwa eneyo inaniiri-a roromela ira Mulungu unowanda venyi-a athu anayo katatiile choi unoumbuwela vyongo kwaranya uliwetene. Liye unoromola zina la nyenyedi iliyetene. (Yes. 40:26) Unoumbuwela teto athu anayo katatiile. (Yob. 14:13; Luka 20:38) Liye unoumbuwela vyongo ving’onong’ono vyokuza athu anayo unaze liye aavenyi-e tangani-avo makalelwiwa na mwemo kaoneelaathu, vyevyo vyaireile vamoywiwa koma teto vyevyo athu kaiziwaathu. Pivyovweya roromela lonjezo la Yehova loi unoza avenyi-e okhwa chifukwa ninoiziwa ira unofunechecha koma teto ukaana kopolo dokwakwaneli-eda lonjezoli. Kaganizelani chifukwa imo-iwa yoniiri-a roromela lonjezoli. Yehova ooiravo wale vyevi. Wale, liye oova-a alombwana angasene ororomeleya tangani-avo Yesu kopolo dovenyi-a okhwa. w23.04 9-10 ¶7-9

Ngati ninafotokoza vyevyo ninaroromela iyo mwaluso koma teto mofaasa, athu kanokoza funa vuruwana moi ninokoza pitiliza kambilana nawo. Pivyoona ira muthu afuna ira niruni-anenga kapena nyoza vyevyo ninaroromela iyo kaninafuneela pitiliza kambilana nae. (Miya. 26:4) Komave kai etene anayo kanapanga vyevi, anjinji kanokoza vuruwana. Onga vyoona, ninopindula vinjinji naesaesanga ira nikale ofaasa. Mumuvepenga Yehova ira auva-eni kopolo dedo dinafuneela ira mupitilize kala ofaasa mwasomedanga vyofuka vyorucha kapena athu amo-iwa kauruni-angani. Umbuwelani ira faasa unokoza kami-a ira iyana maganizo vakhani imo-iwene kufiye mpakana vokala nkangano ulukulu. Moi someda mofaasa koma teto mwaulemu unokoza pangi-a ira athu kachenje mwemo kananionelaathu koma teto mwemo kanaonelaathu makundo a m’Baibulo. Tiyemoni ‘nikalenga okozeya thawi detene’ musomeda muthu uliwetene unoyo unafuna iziwa vyevyo ninaroromela iyo, moi nipangenga vyevyo “na murima ofaasa koma teto mwaulemu vinjinji.” (1 Pe. 3:15) Vale faasa kunatapulela fooka. w23.09 19 ¶18-19

Kaganizelani ndila 4 dedo ninatonyi-edele iyo leza murima. Yowambeela, muthu oleza murima kanalunduwa mombaraanya. Liye unoesaesa kala odeka akala na nkhawa koma teto kanaweli-eda amo-iwa kamukumudwi-a. (Ekis. 34:6) Yanambili, muthu oleza murima unoembekezela modeka. Akala vyongo vinachedwa kwaranya mwemo aembekezela liye, muthu oyi eno unopewa lunduwa. (Mat. 18:26, 27) Yanararu, muthu oleza murima kanapanga vyongo mopupuluma. Muthu oleza murima afuna panga vyongo vyofuneya, kanakeda vipanga mombaraanya kapena teto vipanga motamanga. M’malomwiwa unokaana thawi yokwakwanela yokozeela vyevyo unafuna liye pangavyo, era eno unopanga vyongovyo mogwilizana na thawi ineyo vinafuneelaathu ireya. Ya 4, muthu oleza murima unovilela vyoshisha mo-odandaula. Muthu ovilela unopanga vyetene vyevyo unawande liye ira apitilizeve vilela noonanga vyapama vyevyo vinaireya. (Akol. 1:11) Eno monga Akiristu, ninafuneela kala oleza murima mu mbali detene da moywi-u. w23.08 20-21 ¶3-6

Chifukwa ilukulu yonipangi-a ira nitetezenga murimi-u choi Yehova unofufuza murimi-u. Vyevi vinatapulela ira liye kanakeda ona mwemo ninaoneela iyo wa athu, koma unoona teto vyevyo vili m’murimani mwi-u. Liye unoza apitilize niomeliwana akala ninaganizela zelu dae, dedo dinanikami-e ira nikaena moyo mpakana walewale. (Yoh. 4:14) Nera eno, kaninaza nisokoneziwa ngakale vang’ono na makalelo anayo Satana na ilambo yotakalela kanalimbikisaathu. (1 Yoh. 5:18, 19) Vevo ninaesaesa iyo kala vausamwali wolimba na Yehova, ninoza niambeele muomeliwana koma teto mulemekeza vinjinji. Chifukwa yoi kaninafuna mukumudwi-a Babi-u, ninoza niidane na maganizo oyi niire vyotakala. Murongola m’mo-iwa wau Croatia zina lae Marta, unoyo ashishiwe ira apange makalelo otakala, alembile ira: “Ndoowona ira vyoondirucha kaana maganizo ofwanelela koma teto limbana na murima olakalaka panga vyotakala, vyoi ndakeda visangalalana wathawi yoyeva. Koma ova Yehova woonditeteza.” Kodi ova Mulungu wamukami-ile avi Marta? Liye ooganizela vyevyo vyaireye aakale ira usakula vyongo molakweya. Na-iyene ninokoza panga chimozimozi. w23.06 20-21 ¶3-4

Yesu ooiziwa ira yolinga ya Yehova kuweli-a zina lae koma teto runi-a vyonama vyetene vyevyo vyaongiwe vyokuza liye. Chichifukwa iwa Mbwii-u aafunji-ile o-arelae ira kapempelenga ira: “Babi-u waudimu, zina linyu liweli-iwe.” (Mat. 6:9) Yesu oovwechecha ira weli-iwa wa zina la Mulungu chi khani ilukulu yokuza vyolengiwa vyetene. Kavali uliwetene, udimu kapena vailambo yavati, unoyo aweli-ile vinjinji zina la Yehova kwaranya Yesu. Koma kodi vevo Yesu amangiwa liye, adanae kamuimba mulandu oyi avi? Aliwa kaonga ira oonyoza zina la Mulungu. Mookaikela, Yesu ooiziwa ira nyoza zina lowela la Ababae ti chimo lilukulu vinjinji. Eno ookumudwa vinjinji voona ira unaimbiwa mulandu unola. Mwina vyevi pivyevyo vyapangi-ile ira Yesu “avuteye vinjinji m’murimani mwae,” unga-alile maola oyeva ira a-indiwe. — Luka 22:41-44. w24.02 11 ¶11

Vampikisanwi-u odowa wachela moyo, ninafuneela muwomeliwana vinjinji Yehova na Yesu kwaranya mwemo ninawomeliwana iyo abali-u. (Mat. 10:37) Komave vyevi kavinatapulela ira ninyalanyazenga maudindwi-u m’banja ngati mbanayo kananipangi-a ira kanimusangalasenga Mulungu na Kiristu. M’malomwiwa, ira nikale osomedeleya wa Mulungu na Kiristu, ninafuneela kwakwaneli-eda maudindwi-u m’banja. (1 Tim. 5:4, 8) Napanganga vyevi ninoza nikale osangalala. Moi Yehova oopanga vyoi banja likalenga losangalala ngati mulombwana na mu-iyanae kanawomeliwana koma teto lemekezana, makolo kawomeliwanga koma teto funji-a a-imiwa koma teto a-ima kavwelanga makolwiwa. (Aife. 5:33; 6:1, 4) Kaya udindwinyu ngoi avi m’banja, mu-indi-edenga chito zelu dofwanyeya m’Baibulo m’malo mopanga vyongo vokeda landela mwemo munavwela nyo, ikalelo kapena vyevyo athu anayo kani mbaakaswiri kanaongaathu. Mu-indi-edenga chito pama mabukwi-u. Mabukwala kanofotokoza vyevyo munapange nyo ira mu-arelenga makundo a m’Baibulo. w23.08 28 ¶6-7

Mu-iyana wa Chikiristu unafuneya funjeda maluso o-iyana-iyana. Maluso amo-iwa anayo sikana unafunjeda liye angali ng’onong’ono kanomutandiza wa moywae wetene. Mwaisazo, funjedani welenga nolemba pama. Muvikalelo vimo-i, athu kanoona ira a-iyana katinafuneya funjeda welenga nolemba pama. Koma luso leli tilofuneya wa M’kiristu uliwetene. (1 Tim. 4:13) Eno kamulole iliyetene ulepeli-ani welenga nolemba pama. Kodi maluso anala kanautandizani avi? Maluswala kanokoza utandizani ira mulembiwe chito ira mufwanyenga ndalama. Kanokoza utandizani ira mufunjedenga Mawu a Mulungu koma teto funji-anga athu amo-iwa. Kwaranya vyetene luso leli linoutandizani ira mukale vausamwali olimba vinjinji na Yehova chifukwa yoi munowelenga mawae koma teto aganizela modii-a. — 1 Tim. 4:15. w23.12 20 ¶10-11

Vepa Yehova ira anikami-e pewa vyoshisha. Voi kanili angwilo, thawi dinjinji ninolimbana na murima ofuna panga vyotakala. Satana unoesaesa panga vyetene vyevyo unawande liye vonipangi-a ira nivuteyenga panga vyofwanelela. Ndila imo-i ineyo unairela liye vyevi kusokoneza maganizwi-u vo-indi-eda chito vyosangalasa vyotakala. Vyera eno ninowambeela ganizela vyongo vyotakala vyevyo vinapangi-e ira kanikale owela vamaso va Yehova koma teto niire chimo lilukulu. Maliko 7:21-23; Yak. 1:14, 15) Ninafuneela kami-iwa na Yehova ira niwande limbana na maganizo ofuna panga vyotakala. M’pepelo lae laisazo, Yesu ooromolamo likundo loi: “Kamunivolochi-e m’mavuto, koma muniwaki-e wa otakaloyo.” (Mat. 6:13) Yehova unofuna nikami-a koma ninafuneela muvepa ira anikami-e. Ninafuneela teto panganga vyongo mogwilizana na mapepelwi-u. w23.05 6-7 ¶15-17

Athu otelana kaonanga ira usamwaliwa na Babiwa waudimu kofuneya vinjinji kanokala okozeya arela malangizwae, vyevi vinowakami-a pewa koma teto limbana na mavuto anayo kanapangi-e ira chikondiwa iyeve. Athu anayo kali va usamwali na Yehova kanoesaesa musazi-eda teto kanokaana makalelo monga oma murima, leza murima koma teto khululuka. (Aife. 4:32–5:1) Athu otelana anayo kanatonyi-eda makalelo anala kavinaarucha ira kaomeliwanenga vinjinji. Murongola m’mo-iwa zina lae Lena, unoyo ukan’le m’banja wa chaka dokwaranya 25, aongile ira: “Vinakala vyo-orucha muomeliwana koma teto mulemekeza muthu unoyo unamuomeliwana Yehova.” Kaganizelani isazo ya m’Baibulo. Va athu anjinji a m’banja la Davide, Yehova oomusakula Yosefe na Mariya ira kaze kakale makolo a Mesiya. Chifukwa n’ni? Etene ambin’lala kali va usamwali wolimba na Yehova, moi liye ooiziwa ira aliwa kanoza kakaena banja lapama chifukwa yoi koomuomeliwana. w23.05 21 ¶3-4

Ngakale ira Msogoleli-u Yesu ngwangwilo, athu anayo unaa-indi-eda liye chito ira kanisogolelenga, kai angwilo. Eno ninokoza vuteyanga avwela, simbwasimbwa ngati kaniwandelile ira nipange vyongo vyoi kaninafuna. Vathawi imo-iwa, namarumiwa Petulo kaafuna vwela malangizo anayo ava-iwe liye. Ngelo angamuwandelile ira adje nyama dedo dali dotakali-iwa mogwilizana na Chilamulo ya Mose, liye ookoonda, o-okala ulendo umo-i koma maulendo mararu. (Vyo. 10:9-16) Chifukwa n’ni akoondile? Liye aona ira malangizo ashayo kali o-ovweya. Namarumiwa Paulo oovwela Andimuwa a wu Yelusalemu kangamulangizile ira adowe ukachisi na alombwana 4 ndipo aviweli-e votonyi-eda ira uno-arela Chilamulo. Paulo ooiziwa ira Akiristu kata-arela Chilamulo ndipo kaalakwi-ile iliyetene. Koma thawi ineyo, liye oovwela vyevyo kamuwandelileathu “oolanda alombwana dambo lo-arela nodowa panga mwambo oviweli-a vamo-i na aliwa.” (Vyo. 21:23, 24, 26) Vyevyo apangile liyevyo vyookami-a ira vakale mgwilizano. — Arom. 14:19, 21. w23.10 10 ¶15-16

Mwina kamunaganizelevo ira mantha chiikalelo yofuneya ira athu kakale masamwali apama. Komave, athu anayo kanafuna kala vausamwali na Yehova kanafuneela ‘muova.’ Kaya nikan’le nitumikelanga Yehova wa thawi indendai moi avi, etene iyene ninafuneela pitiliza muova vinjinji. Koma kodi ova Mulungu unatapulela n’ni? Muthu unoyo unaova Mulungu mofwanelela, unomuomeliwana teto kanafuna panga iliyetene ineyo inasokoneze usamwalae na liye. Yesu ‘oomuova Mulungu’ mundila inela. (Aheb. 5:7) Liye kaamuona Yehova ngati muthu m’mo-iwene oophi-a. (Yes. 11:2, 3) M’malomwiwa, oomuomeliwana vinjinji teto oofuna muvwela. (Yoh. 14:21, 31) Mofwanafwana na Yesu, na-iyene teto ninomulemekeza vinjinji Yehova chifukwa ngwachikondi, wazelu, wachilungamo koma teto wakopolo. Ninoiziwa ira Yehova unoniomeliwana teto unokuziwa na vyevyo ninaira iyo aniva-a malangizo. Ninokoza mupangi-a ira avwe voreya m’murimani kapena teto sangalasa murimae. — Sal. 78:41; Miya. 27:11. w23.06 14 ¶1-2; 15 ¶5

Mwene Uziya angali wakopolo, oodiwala ira Yehova ngunoyo amuva-ile kopolodo koma teto mukami-a ira vyongo vimuendelenga pama. Kodi ninafunjedavo n’ni? Niumbuwelenga ira Yehova ngunoyo unaniva-a vyapama vyetene vyevyo ninasangalalana iyo vamoywi-u koma teto vomutumikela. M’malo movitama chifukwa ya vyevyo nikwakwani-ile iyo panga, nipelekenga ulemelelo wetene wa Yehova. (1 Akor. 4:7) Ninafuneela kala oviyevi-a nozindikilanga ira kanili angwilo moi ninafuneela langiziwanga. M’bali m’mo-iwa unoyo un’na chaka dam’ma 60 alembile ira: “Ndifunjeda ira kandikumudwenga kapena lunduwa mombaraanya amo-iwa kandiwandela ira ndilakwi-a vyongo. Amo-iwa kandiva-a malangizo chifukwa yoi ndipanga vyongo mo-oganiza pama, ndinoesaesa chenja nopanganga vyetene vyevyo ndinawande miyo votumikela Yehova.” Pivyoona ira namuovanga Yehova nopitilizangave kala oviyevi-a, vyongo vinoniendela pama vamoywi-u. — Miya. 22:4. w23.09 10 ¶10-11

Akiristu owambeela kafuneela kala ovilela. Enjedela va mavuto a dambo na dambo anayo athu etene kagumananaathu, aluwa koogumana teto na mavuto amo-iwa. Anjinji mwa Akiristu anala koozuzumi-iwa, o-okala na asogoleli a Chiyuda kapena olamulela a Chiroma oka, koma koozuzumi-iwa teto na abaliwa. (Mat. 10:21) Koma teto thawi dimo-i kafuneela limbana na vyofunji-a vya athu ampatuko anayo kafuna ambeeli-a magawano mupingo. (Vyo. 20:29, 30) Komave Akiristwayo koovilela. (Chiv. 2:3) Kodi chin’ni yaakami-ile? Aluwa kooganizela visazo vyofwanyeya m’Malemba vya athu anayo kavilele, monga Yobu. (Yak. 5:10, 11) Koovepa Yehova ira aava-e kopolo. (Vyo. 4:29-31) Koma teto kooganizela vyo-arelavo vyapama vyevyo kanafwanyeathu chifukwa yovilela. (Vyo. 5:41) Na-iyene ninokoza vilela akala thawi detene ninafunjeda koma teto ganizela visazo vyoromoliwa m’Mawu a Mulungu koma teto m’mabukwi-u vya athu anayo kavilele. w23.07 3 ¶5-6

Yehova na Yesu, kanonisimikizela ira katinani-iya ngakale vang’ono. Angamukoondile Yesu, mtumwi Petulo afuneela sakula vakhani yofuneya. Afuneela sakula vaari vo-iya mu-arela Yesu nopitiliza kala ofunjedae. Yesu ali angamupempelele Petulo ira iroromelo yae kiyeve. Yesu oomuwandela Petulo ira oomupempelela moi ootonyi-eda ira kaakaikela ira unowanda alimbikisa abalae. (Luka 22:31, 32) Mwina Petulo oolimbikisiwa aumbuwela vyevyo Yesu amuwandelile liyevi. Na-iyene akala ninafuneela sakula va khani yofuneya vinjinji, Yehova uno-indi-eda chito abusa achikondi ira kanisimikizele ira ninokoza kalave ororomeleya. (Aife. 4:8, 11) Yehova oomukami-a Petulo na anamarumiwa afwae fwanya vyofuneya vamoyo. Na-iyene na-elanga utumiki vamalo owambeela vamoywi-u, liye unoza anikami-e fwanya vyevyo ninafuneela iyo. w23.09 24-25 ¶14-15

Yehova unoiziwa ngakale vyongo ving’onong’ono ving’onong’ono vyevyo ninaira iyo vowawomela murima athu amo-iwa. Liye unoona ira dedi ti sembe da ntengo wavadimu koma teto ngongole ineyo unaze liye aweli-e. Ngati mwali mtumiki otandiza kapena ndimuwa, Yehova unoumbuwela vyevyo mwaira nyo vomutumikela koma teto ira mwapanga vyevyo chifukwa ya chikondi. (1 Akor. 15:58) Liye unoona teto chikondi ineyo munapitiliza nyo itonyi-eda. Yehova unafuna ira nimuwomeliwengana vinjinji koma teto niawomeliwengana athu amo-iwa. Ninokoza muwomeliwana vinjinji Yehova akala ninawelenga koma teto ganizela Mawae, koma teto pepela wa liye thawi detene. Ninokoza awomeliwangana vinjinji abali na arongoli-u vowakami-a mundila do-iyana-iyana. Vevo chikondi-u inaulukulaathu, ninoza nikale va usamwali wapama vinjinji na Yehova koma teto banja li-u lauzimu. Teto ninoza nisangalale na vyevi mpakana walewale. w23.07 10 ¶11; 11 ¶13; 13 ¶18

Mkiristu uliwetene unafuneela sakula ekave vyoira vakhani yosamalela thanzi lae. Koma vakhanila, m’Baibulo mukala malamulo oyeva achindunji, monga lamulo lokuza pewa magazi koma teto vyamizimu, moi vyevi vinokuza likami-edo lamirombwe lelo Mkiristu unasakule liye wachela. (Vyo. 15:20; Agal. 5:19, 20) Koma vakhani dimo-i muthu unasakula ekave. Kaya ninoona ira ndila imo-iwene yosamalela thanzi li-u chiyapama vinjinji, ninafuneela lemekeza ufulu wa abali na arongoli-u wosakula ndila ineyo kanaonaathu ira chiyapama wa aliwa. Vakhanila, thawi detene ninafuneela umbuwelanga makundo o-arelala: (1) Umwene wa Mulungu oka ngunoyo unaze umali-e marenda etene. (Yes. 33:24) (2) Mkiristu uliwetene unafuneela kala “osimikiza na murima wetene” vya ineyo inamukami-e vinjinji. (Arom. 14:5) (3) Kaninafuneela weluza amo-iwa kapena akumudwi-a. (Arom. 14:13) (4) Akiristu kanotonyi-eda chikondi teto kanoona ira kala ogwilizana mupingo kofuneya vinjinji kwaranya ufulwiwa wosakula vyoira. — Arom. 14:15, 19, 20. w23.07 24 ¶15

Kodi munokonda vinjinji Yehova? Pivyo-okaiki-a. Ambeela wale athu o-owelengeya kokala kamukondanga ngati mwemo nyo munapangela nyo. (Sal. 104:33, 34) Anjinji kookala kavimananga vimo-i viwa vyene ira kalambelenga Yehova. Vi pivyevyo teto Aizaraeli oromoliwa Anaziri kapena ira ovipeleka, kapangaathu. Mawala kanoonga vya Muizaraeli wakama unoyo unavimana vyongo vimo-i nayolinga yoi atumikelenga Yehova mundila yavadela. Chilamulo ya Mose yoolola ira mulombwana kapena mu-iyana apange lonjezo la vadela wa Yehova losakula kala Mnaziri wa thawi imo-iwene. (Num. 6:1, 2) Muthu unoyo upangile lonjezoli afuneya arela malamulo amo-iwene mo-iyana na Aizaraeli afwae. Ndiye kodi chin’ni yapangi-a ira Muizaraeli apange lonjezoli? Liye oopanga lonjezoli chifukwa yokonda vinjinji Yehova koma teto madaliso anayo ava-iwa liye.— Doto. 6:5; 16:17. w24.02 14 ¶1-2

M’Baibulo, mawu a Chiheberi anayo kaatapuleleathu ira “roromeleya” kapena chikondi “yororomeleya,” thawi dinjinji kana-indi-ediwa chito vofuna fotokoza chikondi ineyo Mulungu un’na liye wa atumikae. Mawala kano-indi-ediwa teto chito vofuna fotokoza chikondi ineyo inakalavo vaari va atumiki a Mulungu. (2 Sam. 9:6, 7) Roromeleya wi-u unoonjedeleya thawi yaviranga. Likundo leli ti loona naganizela vyevyo vyaireile va moyo wa Danieli. Vamoywae wetene Danieli ooshishiwa vakhani yokala ororomeleya wa Yehova. Koma vyoshisha vimo-i vilukulu, avigumanilena angan’na chaka dam’ma 90. Athu anayo katumikela munyumba yaimwene katasangalala na Danieli teto katalemekeza Yehova unoyo amulambela liye. Eno kookoza chiwembu ira Danieli aphiwe. Aliwa koogarati-a lamulo lelo lapangi-e ira Danieli asakule kalave ororomeleya wa Mulungu kapena wa mwene. Ira atonyi-ede vyoi ali ororomeleya wa mwene, Danieli afuneela keda iya pempela wa Yehova wa malambo 30. Koma liye oosakula ira akaleve ororomeleya wa Yehova. — Dan. 6:12-15, 20-22. w23.08 5 ¶10-12

Yehova unafuna ira kani-iye tonyi-eda chikondi wa abali na arongoli-u. Ngati Mkiristu m’mo-iwa ulepelile tonyi-eda makalelo apama, nikedenga ona ira afuna a-arele makundo a Baibulo ndipo ukede panga vyongo mo-oganiza paama. (Miya. 12:18) Mulungu unokonda atumikae ororomeleya ngakale ira kanolakwi-a vyongo vimo-i. Kana-iya nikonda nalakwi-a vyongo, ndipo kananisungela yam’murima. (Sal. 103:9) Eno ninafuneya sazi-eda Babi-u unoyo unakululuka. (Aife. 4:32–5:1) Niumbuwelenga teto ira vevo mapeto kanaandamelaathu ninafuneya gwilizananga vinjinji na abali na arongoli-u. Niembekezelenga ira Akiristu iyo ninokoza zuzumi-iwa vinjinji kapena mangiwa chifukwa ya vyevyo ninaroromela iyo. Ngati vyevi vinganiireele, ninokoza funa vinjinji ira abali na arongoli-u kanitandize. — Miya. 17:17. w24.03 15-16 ¶6-7

M’Baibulo mukala khani da azombwe amo-iwa anayo kali va usamwali na Yehova. Liye oowaomeliwana moi vyongo vyoowaendela pama vamoywiwa. Davide ali m’mo-i wa azombwe anala. Liye oosakula tumikela Mulungu angali muzombwe moi vanduli viwa ookala mwene ororomeleya. (1 Mam. 3:6; 9:4, 5; 14:8) Mwafunjedanga vya Davide, isazo yae inokoza ulimbikisani ira mutumikelenga Yehova mororomeleya. Munokoza panga vyoi mufunjede vinjinji vyokuza Maliko kapena Timoteyu. Munoza muone ira aliwa koowambeela tumikela Yehova kangali azombwe moi koopitiliza musangalasa Mulungu. Vyevyo munapanga nyo vathawiila, pi vyevyo vinapangi-e ira vyongo vize viuendeleni pama kapena naari. Mwamuroromelanga Yehova m’malo mororomela luso linyu lovwechecha vyongo, liye unoza aukami-eni ira musakulenga vyongo mwazelu. Mwapanga eno, munoza mukale osangalala moi moywinyu unoza ukale wapama. Umbuwelani ira Yehova unoyamikela vyevyo munapanga nyo vomutumikela. Kavili ndila imo-iwa yapama yo-indi-eda chito moywinyu ineyo inapose tumikela Babi-u wachikondi Yehova. w23.09 13 ¶18-19

Mtumwi Paulo ooiziwa ira abali na arongolae kai angwilo. Mwaisazo, amo-iwa koomuweluza molakweya angaambeele gwilizana na pingo. (Vyo. 9:26) Vanduli viwa, amo-i koomuongela vyonama vofuna ononga mbilae. (2 Akor. 10:10) Paulo oowona teto muthu m’mo-iwa waudindo unoyo apanga vyongo vyolakweya vyevyo vyakumudwi-e athu amo-iwa. (Agal. 2:11, 12) Koma teto fwae m’mo-iwa zinalae Maliko oomukumudwi-a vinjinji. (Vyo. 15:37, 38) Paulo ookoza sakula ira kagwilizanenga na athu anayo kamukumudwi-ilala. Koma liye oopitilizave ona vyapama mwa abali na arongolae ndipo ootumikelave Yehova mwakama. Kodi chin’ni yamutandizile Paulo ira apitilizeve mutumikela Yehova? Paulo oowakonda abali na arongolae. Konda athu amo-i oomutandiza ira aganizelenga makalelwiwa apama ookala vyevyo kanalakwi-aathu. Chikondi yoomutandiza teto Paulo panga vyongo vyevyo lemba la peenoli linaongaathu. w24.03 15 ¶4-5

M’Baibulo mukala khani dinjinji dotonyi-eda funeya wokala ofaasa. Isazo vakhanila ngu Isaki. Liye angadowile dowa kala mudela la Afilisiti la Gerari, athu a sanje a wewo koovu-elela visime vyevyo achito a babae katimbileathu. M’malo moi awane nawo ira awaki-e visimevyo, Isaki na banja lae kakede tamela undendai moi kootimba visime vimo-i. (Gen. 26:12-18) Koma Afilisiti koopitiliza onga ira ma-inje a mudelalo kali eewa. Ngakale vyali eno, Isaki oopitiliza panga vyongo mwamurendele. (Gen. 26:19-25) Kodi chin’ni yamukami-ile ira apitilizeve kala ofaasa ngakale ira athu amo-iwa koofuna kangana nae? Mwina asazi-eda isazo ya makolwae moi oofunjeda mwemo Abulahamu apangela liye vyongo mwamurendele koma teto oowona “zimu wabata na wofaasa” wa Sara. — 1 Pe. 3:4-6; Gen. 21:22-34. w23.09 15 ¶4

Yehova oomutumiza Mwanae owambeela baliwa vailambwela ira aze afunji-e athu vyokuza Umwene koma teto zapeleka moywae monga dipo ira aniombole wu uchimo na imfa. Vanduli viwa Yesu oovenyi-iwa nowelela udimu ira adowe akale Mwene wa Umwene wa Mulungu. Khani ilukulu m’Baibulo choi zina la Yehova lize liweli-iwe aza akwakwaneli-edanga yolinga yae yokuza ilambo yavati vo-indi-eda chito Umwene wolamuleliwa na Kiristu. Yolinga ya Yehova kinachenjiwe. Liye unoza akwakwaneli-ede yolinga iliyetene ineyo ulonjezile liye ndipo kavinaza vilepeleya. (Yes. 46:10; Aheb. 6:17, 18) Vanduli viwa ilambwela inoza ichenjiwe nokala Paradaizo ndipo a-ima a Adamu na Hava angwilo koma teto olungama ‘kanoza kakale na moyo wo-omala muilambweyo.’ (Sal. 22:26) Enjedela vevo, vikala vyongo vimo-i vyevyo Yehova unafuna liye panga. Yolinga yae ilukulu choi etene udimu na vailambo yavati kakale ogwilizana. Ndipo etene anayo kanaze kakaena moyo kanoza kagonjelenga Mulungu monga Olamuleliwa. (Aife. 1:8-11) Onga vyoona, Yehova unokwakwaneli-eda yolinga yae mundila yopangi-a chidwi. w23.10 20 ¶7-8

Ayuda anayo kakumile wu Babulo kangafiile wu Yelusalemu, vaanavire thawi indendai koogumana na mavuto avyachuma, mavuto avyandale koma teto runi-iwa. Eno anjinji vyoowarucha ela maganizo vachito yomanga kachisi. Yehova ootumiza aneneli ambin’li, Hagai na Zekariya, ira kadowe kaalimbikise. (Hag. 1:1; Zak. 1:1) Komave vangavirile chaka dotamangela 50, Ayudayo koofooka nawili. Ezara, unoyo ali kaswiri okopela Chilamulo, ooza wu Yelusalemu kumela wu Babulo ira aze alimbikise athu a Mulungu ira ka-elenga vasogolo vyongo vyokuza lambela oona. (Eza. 7:1, 6) Maulosi a Hagai na Zekariya kookami-a athu a Mulungu mundulimu ira kapitilize muroromela Yehova vevo karuni-iwaathu. Maulosi anala kanokoza nikami-a teto iyovano malambwano ira nipitilize roromela ira Yehova unokoza nikami-a vevo nigumanile iyo na mavuto. — Miya. 22:19. w23.11 14-15 ¶2-3

Kodi ninatonyi-ede avi ira ninowakonda abali na arongoli-u? Ndila imo-i kuwalimbikisa kapena atonthoza. (1 Ates. 4:18) Chifundo chineyo inanilimbikise ira ‘nipitilizenga tonthozana.’ Kodi ninapange avi ira nikondenga vinjinji abali-u? Ninokoza panga vyevi voesaesa ira niakululukelenga vyevyo kanalakwi-aathu. Chifukwa n’ni pivyofuneya ira nikondanenga vinjinji malambwano? Petulo oopeleka chifukwaiwa vevo aongile liye ira: “Mapeto a vyongo vyetene koowandamela. Eno . . . mukondanenga vinjinji.” (1 Pe. 4:7, 8) Kodi inaireye chin’ni vevo mapeto kanaandamelaathu vinjinji? Voonga vya o-arelae, Yesu aongile ira: “Athu amitundu detene kanoza kaidane na nyo chifukwa ya zina langa.” (Mat. 24:9) Ira niwande vilela ninafuneya nigwilizanenga vinjinji. Napanga eno, Satana kanaza awanda nimwalani-a chifukwa yoi nikaana chikondi. — Afil. 2:1, 2. w23.11 13 ¶18-19

Choonadi ya Mawu a Mulungu chi yakopolo vinjinji. Nafunji-anga athu vyoona vyokuza Yehova koma teto mwemo uli liye, vanoireecha yongo imo-iwa yodabwi-a. Sokoneziwa maganizo na Satana unowambeela mala ndipo kanowambeela ona makalelo apama a Babi-u Yehova, ngati mwemo ninapangela iyo. Aliwa kanomaliwa zelu na kopolo dae dookaana malile. (Yes. 40:26) Kanowambeela muroromela chifukwa kanoona ira ngwachilungamo. (Doto. 32:4) Kanofunjeda vinjinji vyokuza zelu dae davadimu. (Yes. 55:9; Arom. 11:33) Kanolimbikisiwa teto iziwa ira liye ngwachikondi. (1 Yoh. 4:8) Kaambeela kala vausamwali na Yehova, chiyembekezo iwa yozakala na moyo mpakana walewale monga a-imae, inokala yakopolo. Nikaana mwai ulukulu vinjinji otandiza athu ira kakale vausamwali na Babi-u. Napanga vyevi, Yehova unoniona ira nili “achito afwae.” — 1 Akor. 3:5. w24.02 12 ¶15

Ngati muli ofunjeda Baibulo kapena munaleliwa na athu anayo mba Mboni da Yehova, kodi munoganiza vyobatiziwa? Ngati chi eno mukaana yolinga yapama vinjinji. Koma mwaanabatiziwe, munafuneya muvipeleke kaye wa Yehova. Kodi muthu unavipeleka avi wa Yehova? Unomulonjeza mpempelo ira unamulambelenga liye ekave koma teto ira unerenga ela vyevyo Yehovoyo unafuna liye vamalo owambeela. Veva unakalecha amulonjezanga Yehova ira unoza apitilize mukonda na ‘murimae wetene, moywae wetene, maganizwae etene, na kopolo dae detene.’ (Maliko 12:30) Muthu unavipeleka angali vamalo aekave ndipo inakalecha khani ya vaari va liye na Yehova. Koma badiziwa unaireya vagulu ndipo unosimikizela athu amo-iwa ira muthuyo oovipeleka. Vipeleka ti lonjezo lopatuleya ndipo munafuneya likwakwaneli-edanga. Naliyene teto Yehova unoembekezela ira munerenga likwakwaneli-eda. — Nam. 5:4. w24.03 2 ¶2; 3 ¶5

Mabanja etene kanogumana na mavuto. Baibulo linoonga mo-ovira m’mbali ira anayo kali m’banja kanogumana na “mavuto vamoywiwa.” (1 Akor. 7:28) Vili eno chifukwa yoi banja ngu m’gwilizano wa athu ambiili anayo kai angwilo. Ndipo athwayo kanokala o-iyana makalelo, vyevyo kanakondaathu koma teto vyevyo kanaidananaathu. Kanokoza teto kala o-iyana vikalelo na wewo kaulukuleleathu. Thawi dimo-i kanokoza teto kaana makalelo anayo kataoneela ka-anavolowe m’banja. Vyongo ngati vyevi vinokoza ambeeli-a mavuto. M’malo moi uliwetene azindikilenga vuto lae nolikoza, unokoza ambeela muimba mulandu fwae. Ndipo kanokoza onanga ira mwalana kapena mali-a ukwatiyo chindila yomali-ela mavutwayo. Koma kodi vyevi pivyoona? Naari. Yehova unowandela athu anayo katelanile ira kalemekezenga ukwati ngakale ira lombwana kapena iyana ngovuta. w24.03 16 ¶8; 17 ¶11

Vanduli voi moovipeleka koma teto badiziwa, chiyembekezo inyu yoza kala mparadaiso vailambo yavati, yoowambeela ulukula ndipo moopitiliza funjeda koma teto ulukula mwauzimu. (Aheb. 5:13–6:1) Mwina vyevyo vili va Aroma 5:2-4, vikala viuireelangani. Mukala mugumananga na mavuto o-iyana-iyana koma muwavilela, ndipo muona Yehova asangalalanga na nyo. Voi kamunakaikela ira Mulungu unoukondani, panopa mukaana chifukwa ilukulu yoi muembekezelenga vyevyo ulonjezile liye. Chiyembekezo inyu ikala yakopolo kwaranya mwemo yaliliathu wale ndipo munoona ira vyongo vyevyo munaembekezela nyo pivyongo vyoi vinoza viireye ndipo vinoukuzani vinjinji. Chiyembekezweyo inoukami-ani vambali iliyetene ya moywinyu, ndipo iukami-ani chenja mwemo munairela nyo vyongo na athu am’banja linyu, vyevyo munasakula nyo koma teto mwemo muna-indi-edela nyo chito thawinyu. Mtumwi Paulo ooromola teto khani imo-iwa yofuneya vinjinji vakhani ya chiyembekezo ineyo ninakaana iyo, vanduli vokala osomedeleya wa Mulungu. Liye oonisimikizela ira vyevyo ninaembekezela iyovi, vinoza vikwakwaneli-ediwe. — Arom. 15:13. w23.12 12-13 ¶16-19

Nagumananga na mavuto alukulu ninovwa voreya m’murimani, maganizwi-u kanosokonezeya ndipo kaninapanga vyongo ngati mwemo ninapangela iyo thawi detene. Ninokoza kala ngati sitima ineyo inandunyeliwa wu na wu na lipevo lakopolo. Kodi Yehova unanitandiza avi navwanga eni? Liye unonisimikizela ira unoza anitandize ira kanigwedezeye. Sitima yagumana na lipevo lakopolo vanyanja, inowambeela ndunyiwa wu na wu ndipo vinokala vyoopi-a. Koma sitima dimo-i dinokaana vyongo vimo-i mbali mwiwa vyevyo vinatandiza ira sitima igarateye vanyanja. Vyongo vyevyo vinatandiza ira sitimeyo kigwedezeye, pivyevyo vinapangi-a ira athu anayo kagwelile kakale otetezeya. Koma vyongo vinjinji vyevyo vinatandiza ira sitimela kigwedezeye vino-inda pama chito sitimeyo yaendanga. Mofwanafwana na vyevyo, Yehova unoza anitandize ira kanigwedezeye ngati ninapitilizave mutumikela mororomeleya vevo ninagumana iyo na mavuto. w24.01 22 ¶7-8

Mwaovanga muvifukenga ira, ‘Kodi pivyongo viivi vyevyo Yehova upangile liye wale?’ Muganizelenga vyevyo alengile liye. Mwaisazo, ‘mwaing’anechechanga’ mwemo unasamalelela liye mbalame koma teto maluwa, vyongo vyoi kavyalengiwe muchifanizilo yae koma teto kavinawande mulambela, munokoza aambeela muroromela vinjinji ira nyo teto unoza ausamaleleni. (Mat. 6:25-32) Muganizelenga teto vyevyo Yehova uwapangele liye atumikae. Munokoza welenga vya muthu m’mo-iwa oromoliwa m’Baibulo unoyo atonyi-ede iroromelo yolimba kapena munokoza welenga vyevyo vyaaireele atumiki a Yehova a malambwano. Enjedela vevo, muganizelenga vyevyo Yehova upangile liye wale vousamalelani nyo. Kodi autandizileni avi ira mufunjede choonadi? (Yoh. 6:44) Kodi ukala asomedanga mapempelwinyu? (1 Yoh. 5:14) Kodi sembe ya Mwanae inautandizani avi dambo lililetene? — Aife. 1:7; Aheb. 4:14-16. w24.01 4 ¶6; 7 ¶17