Sida: Elikya nini ezali mpo na mikolo mizali koya?

LONGOLA bozangi ya nkisi mpo na kosilisa to kopekisa kopalangana ya sida, makambo mosusu mazali kokómisa etumba na sida mpasi. Moko na makambo yango ezali ete bato mingi oyo balingi kobongola bomoi na bango te, bazali komitya na likama ya maladi yango. Na ndakisa, na États-Unis, motángo ya bato oyo bazali kozwa mikrobe ya sida etikali se ndenge moko, atako bato oyo mikrobe yango ekómi kino na sida bazali lisusu mingi te. Ebongiseli moko (Associated Press) elobi ete “bato mingi bazali kotya likebi te na makebisi oyo mazali kopesama mpo na kopɛngola maladi yango.”

Na mikili ya bobola, epai bato 93 likoló ya monkama oyo bazali na sida bafandi, ezali na mikakatano misusu mpo na kobundisa maladi yango. Mingi kati na mikili yango ezali ya bobola mpenza mpe ezali kokoka ata te kosalisa bato ya maladi mosusu. Ata soki bankisi ya sika ezalaki na mikili yango​—kutu na bipai mingi ezali mpe te​—mbongo ya komisalisa mbula mobimba ekoki kozala mingi koleka oyo bato ebele bazali kozwa na bomoi na bango mobimba!

Kasi, tókanisa ete nkisi moko ya sika, oyo ezali na ntalo mingi te ebimi mpe ebongi mpo na kosilisa maladi yango. Tokanisi ete nkisi yango ekoki kokómela bato nyonso oyo basengeli na yango? Mbala mosusu te. UNICEF elobi ete bana soko milio minei bazali kokufa na mitindo ya maladi mitano oyo ekokaki kopɛngolama na bankisi ya mangwele oyo ezali na ntalo mingi te, kutu bankisi yango mpe ezali.

Ezali boni mpo na bato ya sida oyo bafandi na mikili oyo bakoki kozwa nkisi te mpo na komisalisa? Ruth Mota mosali na ebongiseli ebéngami International Health Programs na engumba Santa Cruz, na etúká ya Californie, asalaki na ebongiseli ya kopesa mateya mpo na kopɛngola mikrobe ya sida mpe kosalisa bato ya sida na mikili mingi ya bobola. Alobi ete: “Na makambo oyo namoni, kozala na makanisi mabongi ezali na ntina lokola kozwa nkisi ya komisalisa. Nayebi bato oyo bafandaki na sida na nzoto na boumeli ya mbula 10 kino 15 mpe bazwaki ata nkisi moko te. Kopesa nkisi ezali na matomba kasi komibatela ezali na ntina koleka kotya bankisi na kati ya nzoto. Esɛngi kozala na makanisi malamu, kozwa lisalisi ya bato, komipesa na makambo ya elimo mpe kolya malamu.”

Mwango ya kobikisa maladi yango ekomonana

Tokoki kolikya ete sida ekosila mokolo mosusu? Ɛɛ, ezali bongo. Elikya ya malamu koleka ezali kati na maloba ya oyo bato mingi babéngaka ete Libondeli ya Nkolo to Tata wa biso (Paternoster). Na libondeli yango, oyo ekomami na Biblia kati na mokanda ya Matai, tosɛngaka Nzambe ete mokano na ye esalema awa na mabelé lokola na likoló. (Matai 6:9, 10) Mokano ya Nzambe ezali te ete bato bányokwama na maladi libela na libela. Nzambe akoyanola na libondeli yango. Na ntango yango, akotya nsuka bobele na sida te kasi na maladi mosusu nyonso oyo ezali konyokola bato. Na bongo, “mofandi moko te akoloba ete: ‘ngai nazali na maladi.’”​—Yisaya 33:24, NW.

Wana tozali kozela ntango yango, lolenge malamu ya kosala ezali bongo komibatela. Mpo na maladi mingi, ezali na makambo mibale oyo okoki kosala: Okoki kopɛngola yango to kosilisa yango. Kasi mpo na sida ezali bongo te. Okoki kopɛngola yango, kasi mpo na sikawa okoki kosilisa yango te. Na bongo mpo na nini kotya bomoi na yo na likama? Kopɛngola ezali mpenza malamu koleka kosilisa.

[Likanisi ya paragrafe na lokasa 9]

“Komibatela ezali na ntina koleka kotya bankisi na kati ya nzoto. Esɛngi kozala na makanisi malamu, kozwa lisalisi ya bato, komipesa na makambo ya elimo mpe kolya malamu.”​—Ruth Mota

[Etanda/Elilingi na lokasa 9]

“Lisangá esalisaki mingi mpenza”

Ntoma Paulo apesaki baklisto toli ete: “Tósalela bato nyonso malamu mpe na koleka epai na bango bazali bandimi.” (Bagalatia 6:10) Mama ya Karen, oyo tolobelaki na lisolo ya liboso, alobeli lolenge lisangá ya Batatoli ya Yehova esalaki ntango bayokaki ete Karen mpe Bill bazalaki na sida. Alobi ete: “Lisangá esalisaki mingi mpenza. Ntango Bill azwaki maladi ya mpema, Karen azalaki maladi mpe azalaki kokoka te kosalisa ye mpe bana na bango. Bandeko batyaki bopɛto na ndako na bango, babongisaki motuka na bango mpe basukolelaki bango bilamba. Basalisaki bango na makambo mosusu ya Leta mpe basungaki bango mpo na kozwa ndako mosusu. Basombaki biloko mpe balambelaki bango. Bazwaki mpenza lisalisi ya solosolo na mayoki, na elimo mpe na mosuni.”

[Elilingi na lokasa 8]

Kozala sembo kati na libala ekoki kopɛngola kozwa sida