Kosalela mikro

TÓYEBA ete bandeko balekisaka ntango mingi mpe basalaka mpenza milende mpo na koyanganaka na makita ya lisangá. Mpo bázwa litomba na makambo oyo elobamaka kuna, esengeli báyokaka yango malamu.

Na Yisalaele ya kala, mikro ezalaki te. Ntango Moize alobaki na ekólo mobimba ya Yisalaele na esobe ya Moaba liboso bákɔta na Mokili ya Ndaka, ndenge nini bamilio ya bato yango bakokaki koyoka ye malamu? Mbala mosusu, Moize asalelaki bato, oyo batandamaki na molɔngɔ na katikati ya bana ya Yisalaele, mpe moko nsima na mosusu bazalaki kozongela maloba na ye. (Det. 1:1; 31:1) Mwa moke na nsima, ntango Bayisalaele babandaki kozwa mokili oyo ezalaki na wɛsti ya Ebale Yolodani, Yosua ayanganisaki libota mobimba liboso ya Ngomba Gelizimi mpe Ngomba Ebala mpe na ntembe te, Balevi batɛlɛmaki na lobwaku oyo ekabolaki bangomba wana mibale. Kuna, bato nyonso bayokaki mapamboli mpe bilakeli mabe ya Nzambe, oyo bazalaki kotángela bango mpe bango nyonso bandimaki yango. (Yos. 8:33-35) Mbala mosusu na ntango wana mpe, basalelaki bato mpo na kolekisa maloba yango, kasi mpe lokola esika yango ezalaki na bangomba mpe na lobwaku, yango esalisaki bango mpo maloba wana eyokana malamu.

Mbula 1 500 na nsima, ntango “ebele ya bato mpenza bayanganaki” na Mbu ya Galilai mpo na koyoka Yesu, amataki na bwato moko, bapusaki yango mwa moke na kati ya mbu mpe afandaki mpo na koteya bato. (Mko. 4:1, 2) Mpo na nini Yesu amataki na bwato mpo na koteya bato? Mpamba te ntango mai ezali nyɛɛ esalaka ete mongongo ya moto eyokana malamu mpenza ata na mosika.

Banda kala tii na ebandeli ya ekeke ya 20, liboso báyeba bato boni bakolanda lisolo moko, bazalaki kotala soki moto oyo akosala lisolo yango azali na mongongo makasi, oyo ekoyokana polele. Nzokande, kobanda bambula ya 1920, basaleli ya Yehova bakómaki kosalela na mayangani na bango ya minene masini ya komatisa mongongo oyo esalaka na lotiliki.

Masini ya komatisa mongongo. Masini ya komatisa mongongo ekoki koyeisa mongongo ya molobi makasi mpenza, kozanga kobebisa to kobongola yango. Ezali na ntina te ete molobi abimisa misisa nyonso ya mongongo na ye. Bato oyo bazali koyoka ye bazali mpe na ntina te ya kosala milende mpo báyoka makambo oyo azali koloba. Kutu bakotya nde likebi na nsango oyo molobi azali kopesa bango.

Batatoli ya Yehova basali milende mingi mpo na kosalela malamu masini ya komatisa mongongo na mayangani na bango ya minene mpe ya mike. Lisusu, na Bandako mingi ya Bokonzi, bazali na masini yango ya komatisa mongongo mpo mingongo ya bato oyo bazali kosala masukulu, kotambwisa makita to kotánga liboso ya bato eyokana malamu. Masangá mosusu mpe ezali na mikro oyo bato basalelaka ntango bazali kopesa biyano na makita. Soki lisangá na bino ezali na biloko oyo nyonso, yekolá kosalela yango malamu.

Toli ya ntina mingi. Mpo na kosalela malamu masini ya komatisa mongongo, kobosana makambo oyo te: (1) Pusá monɔkɔ na yo liboso ya mikro na ntaka ya santimɛtrɛ 10 to 15. Soki okangisi monɔkɔ na yo na mikro, maloba na yo ekobima malamu te. Soki mpe monɔkɔ na yo ezali mosika mingi na mikro, mongongo na yo ekoyokana malamu te. (2) Mikro esengeli kozala liboso ya monɔkɔ na yo, kasi na pembeni te. Soki ozali kobalusa motó na yo epai na epai, ekozala malamu oloba kaka ntango monɔkɔ na yo ekómi liboso ya mikro. (3) Liboso ya mikro, matisá mwa moke mongongo koleka ndenge olobaka ntango ozali kosolola na bato. Ezali na ntina te ete oganga. Masini ya komatisa mongongo yango moko nde ekomatisa mongongo na yo mpo ata moto oyo azali nsima mpenza ayoka yo. (4) Soki olingi kosukola mongongo, soki olingi kokɔsɔla, to soki olingi kosala likise, salá yango na pembeni, kasi liboso ya mikro te.

Ntango ozali kosala lisukulu. Ntango okei na pipitre, ndeko moko azalaka wana mpo na kobongisela yo mikro. Ntango azali kosala yango, tɛlɛmá ndenge omeseni kotɛlɛma mpe talá bato. Tyá plan na yo likoló ya pipitre mpe salá ete mikro ezipa yango te.

Ntango obandi koloba, yo moko yoká ndenge mongongo na yo ezali koyokana. Mongongo na yo ezali koyokana makasi mingi, to maloba mosusu ezali koyokana malamu te? Boye osengeli kozongisa monɔkɔ nsima mwa moke, ata santimɛtrɛ 2,5 to 5. Ntango ozali kobwaka liso na plan na yo, kobosana te ete osengeli koloba mpe kotánga kaka ntango monɔkɔ na yo ezali liboso ya mikro to soki ezali mwa moke likoló ya mikro, kasi esengeli kozala na nse na yango te.

Ntango ozali kotángela bato. Ezali malamu otombola mwa moke Biblia na yo to mokanda nyonso mosusu oyo ozali kotánga mpo elongi na yo etalaka bato. Lokola mikro ekozala liboso na yo, okoki kosimba mokanda yango mpe kotya yango mwa moke na lobɔkɔ ya mobali to ya mwasi. Yango elingi koloba ete motó na yo esengeli kozala mwa moke na ngámbo mosusu ya mikro. Na nsima, ntango okotánga, mongongo na yo ekokende mbala moko na mikro.

Bandeko mibali mingi oyo batángaka baparagrafe na Boyekoli ya Linɔ́ngi ya Mosɛnzɛli batɛlɛmaka mpe batángaka liboso ya mikro oyo batɛlɛmisi. Yango esalisaka bango bápema mpe bátánga malamu mpenza. Kobosana te ete botángi ya baparagrafe na makita ezali likambo ya ntina mingi. Bato bakozwela yango litomba mpenza soki bazali koyoka malamu makambo oyo ozali kotánga.

Ntango ozali kopesa biyano na makita. Soki na lisangá na bino, bosalelaka mikro mpo na kopesa biyano na makita, kobosana te ete osengeli mpe kobimisa maloba na yo polele mpe na mongongo malamu. Ntango ozali kopesa eyano, salá makasi osimba mokanda oyo bozali koyekola to Biblia na yo na mabɔkɔ. Yango ekosalisa yo omona malamu makambo oyo ezali na mokanda ntango ozali koloba na mikro.

Na masangá mosusu, ezalaka na bandeko oyo bazwá mokumba ya kosimbela bato oyo bazali kopesa biyano mikro. Soki ezali mpe bongo na lisangá na bino, ntango baponi yo mpo na kopesa eyano, tombolá kaka lobɔkɔ na yo mpo ndeko oyo asimbi mikro amona esika oyo ofandi mpe ayela yo mikro nokinoki. Soki yo moko osengeli kosimba mikro yango, omibongisa mpo na kozwa yango. Liboso obanda koloba, zelá naino báyela yo mikro. Ntango osilisi kopesa eyano, zongisá mikro nokinoki.

Ntango ozali kosala elakiseli. Mpo na kosalela mikro na elakiseli, osengeli mpenza komibongisa liboso. Soki batɛlɛmisi mikro yango na ebende oyo esimbaka yango, okokoka kosalela mabɔkɔ na yo nyonso mibale mpo na kofungola Biblia mpe kosimba plan na yo. Soki yo moko osengeli kosimba mikro, okokoka te koningisa mabɔkɔ na yo ndenge olingi, kasi ekozala malamu oyokana na ndeko oyo okosala na ye elakiseli mpo asimbela yo yango. Soki osali bongo, ekosalisa yo okoka kosalela Biblia na yo. Bosengeli komeka kosala elakiseli yango mpo moto oyo okosala na ye ayeba ndenge ya malamu ya kosimba mikro yango. Kobosana mpe te ete ntango boleki liboso ya bato, bosengeli te kopesa mokɔngɔ epai ya bato oyo bazali kolanda bino ntango bozali koloba.

Na bilakiseli oyo esalemaka na Likita ya Mosala, bato oyo bazali kosala yango bakoki kozala ebele mpe bakoki, mbala mosusu, kotambolatambola na estrade. Yango ekosɛnga kosalela bamikro mingi. Esengeli kotya bamikro yango liboso elakiseli esalema to ntango kaka bato oyo bakosala elakiseli yango baleki liboso. Esɛngaka komibongisa liboso mpo bótya mikro na esika oyo ebongi mpe na ntango oyo ebongi. Soki bozali komeka bilakiseli liboso ya kosala yango, ekosalisa bino bóteya bandeko ndenge ya malamu ya kosalela bamikro. Soki bokoki komeka elakiseli na bino na Ndako ya Bokonzi te, ekozala malamu bósimba mwa eloko moko oyo ezali na monene lokola oyo ya mikro mpo na komeka ndenge ya malamu ya kosimba mikro. Nsima ya kosala elakiseli na bino, bosengeli kozongisa malamu bamikro oyo bosimbaki, bókeba ete makolo na bino ebenda bansinga ya bamikro te ntango bokolongwa na estrade.

Ntango tozali kotya likebi na lolenge oyo tozali kosalela mikro, yango eyokani mpenza na moko ya bantina oyo toyanganaka na makita, elingi koloba, mpo na kolendisana na nzela ya masolo oyo euti na Liloba ya Nzambe. (Ebe. 10:24, 25) Soki oyekoli kosalela mikro malamu, yo mpe okoki kosala ete ntina mpenza oyo tosalaka makita ekokisama.