“Etángamaki te nakufa lelo”

Motuka moko ya monene oyo ememaka bosɔtɔ etutaki mwasi moko ná mobali na ye mpe elenge mobali moko ya mbula 23 oyo bazalaki kotambola na makolo pembeni ya balabala monene. Zulunalo moko ya engumba New York elobaki ete mwasi yango ná mobali na ye bakufaki mbala moko kasi elenge mobali wana abungisaki makanisi. Ntango makanisi ezongaki mpe amonaki makambo nyonso oyo elekaki, likanisi oyo eyelaki ye liboso ezalaki: ‘Nakoki kondima te likambo oyo esalemi. Nzambe, nabondeli yo osalisa ngai.’ Na nsima, alobaki ete: “Etángamaki te nakufa lelo.”

EKOKI kozala ete osilá koyoka masolo ya ndenge wana. Soki moto abiki na likama moko monene, bato balobaka, ‘Etángamaki te akufa,’ kasi soki moto akufi na likama, bato balobaka, ‘Etángamaki bongo’ to ‘ezali mokano ya Nzambe.’ Ata soki balobi ete likambo oyo esalemi etángamaki bongo to eutaki epai ya Nzambe, na mokuse bazalaka kaka na likanisi moko. Bato mingi bandimaka ete bomoi na bango mpe makambo oyo ekokómela bango ekanamá mpe ete bazali na nguya te ya kobongola yango. Bato babimisaka makanisi ya ndenge wana kaka te soki moto akufi to likama esalami; mpe makanisi yango ebandá kala.

Na ndakisa, bato ya Babilone ya kala bazalaki kondima ete minzoto etambwisaka bomoi ya bato. Yango wana, bazalaki kotala bilembo na likoló mpo etambwisa bango. Bagrɛki ná Baloma bazalaki kosambela banzambe oyo bazalaki koyebisa bato makambo ya malamu mpe ya mabe oyo ekokómela bango. Nguya ya banzambe yango ezalaki kutu kobongola makanisi ya banzambe ya makasi lokola Zeusi mpe Jupiter.

Na Azia, bato ya Lingomba ya Hindu mpe ya Bouddha balobaka ete bomoi oyo moto azali na yango lelo euti na makambo oyo asalaki na bomoi oyo azalaki na yango liboso; mpe makambo oyo azali kosala lelo nde ekokata bomoi oyo akozala na yango na mikolo ezali koya. Mangomba mosusu, kati na yango ebele ya mangomba ya boklisto, mpe endimaka likanisi yango na ndenge eteyaka ete makambo nyonso ekanamá.

Yango wana, tokoki kokamwa te ete ata na mikolo na biso oyo emonanaka lokola bato bafungwami miso, bato mingi bazali kaka kondima ete bomoi na bango, makambo na bango ya mokolo na mokolo, mpe makambo oyo ekokómela bango lobi etángamá mpe ete bazali na likoki ya kobongola yango te. Yo mpe otalelaka bomoi bongo? Tokoki mpenza koloba ete makambo nyonso mpe makama oyo ekómelaka biso na bomoi, kolonga mpe kolonga te, ata mpe kobotama mpe kokufa, etángamá? Bomoi na yo etángamá? Tótala ndenge Biblia ekoki kosalisa biso tózwa biyano na mituna yango.

[Maloba mpo na kolimbola eutelo ya bafɔtɔ na lokasa 3]

Ken Murray/New York Daily News