ഹബിൾ പ്രശ്‌നം—അതെങ്ങനെ പര്യവ​സാ​നി​ച്ചു?

‘എന്ത്‌ ഹബിൾ പ്രശ്‌നം?’ നിങ്ങൾ ചോദി​ച്ചേ​ക്കാം. എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി (ഹബിൾ ബഹിരാ​കാശ ദൂരദർശി​നി) പ്രശ്‌ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചാണ്‌ നാം സംസാ​രി​ക്കു​ന്നത്‌—1990-ൽ ദൃശ്യ​വൈ​ക​ല്യം സംഭവി​ച്ചെന്നു പെട്ടെന്നു വെളി​പ്പെട്ട, (160 കോടി​യി​ല​ധി​കം ഡോളർ വരുന്ന) വിലപി​ടി​പ്പുള്ള, പ്രപഞ്ചത്തെ നിരീ​ക്ഷി​ക്കുന്ന സങ്കീർണ നേത്രം.

“സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഇതുവരെ നിർമി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തിൽവെച്ച്‌ ഏറ്റവും സങ്കീർണ​മായ ശാസ്‌ത്രീയ ഉപഗ്രഹം” ഹബിൾ ബഹിരാ​കാശ ദൂരദർശി​നി​യാ​ണെന്ന്‌ ബാൾട്ടി​മോ​റി​ലെ ജോൺസ്‌ ഹോപ്‌കിൻസ്‌ യൂണി​വേ​ഴ്‌സി​റ്റി​യി​ലെ ഡോ. ആർ. ഡബ്ലിയു. സ്‌മിത്ത്‌ അന്തർദേ​ശീയ ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര എൻ​സൈ​ക്ലോ​പീ​ഡി​യ​യിൽ (ഇംഗ്ലീഷ്‌) പറയുന്നു.a “ബഹിരാ​കാ​ശ​ത്തിൽ സ്ഥാപി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​തിൽവെച്ച്‌ ഏറ്റവും വലുതും സങ്കീർണ​വും ശക്തി​യേ​റി​യ​തു​മായ വാനനി​രീ​ക്ഷ​ണ​ശാല” എന്നാണ്‌ ഹബിൾ യുദ്ധങ്ങൾ (ഇംഗ്ലീഷ്‌) എന്ന തന്റെ പുസ്‌ത​ക​ത്തിൽ എറിക്ക്‌ ചാസോൺ വർണി​ക്കു​ന്നത്‌. അദ്ദേഹം ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര (ഇംഗ്ലീഷ്‌) മാസി​ക​യി​ലും ഇങ്ങനെ പ്രസ്‌താ​വി​ക്കു​ന്നു: “അതിന്‌ ദിവസ​വും ആജ്ഞ കൊടു​ക്കു​ന്ന​തി​നും അതിനെ നിയ​ന്ത്രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​മാ​യി കമ്പ്യൂട്ടർ കോഡി​ന്റെ 40 ലക്ഷം ലൈനു​കൾ ആവശ്യ​മാണ്‌. സൈനി​കേതര ലോകത്തെ ഏറ്റവും നീളം​കൂ​ടിയ കോഡു​ക​ളി​ലൊ​ന്നായ ഇതു ഹബിളി​ന്റെ ഉയർന്ന സങ്കീർണ​തക്കു സാക്ഷ്യ​മാണ്‌.” ഈ നിരീ​ക്ഷ​ണ​ശാല ഭൂമി​യിൽനിന്ന്‌ ഏതാണ്ട്‌ 615 കിലോ​മീ​റ്റർ ഉയരത്തിൽ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നു. അതു​കൊ​ണ്ടു പ്രകാ​ശ​ത്തി​നു രൂപവ്യ​തി​യാ​നം വരുത്തുന്ന ഭൗമാ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തിൽനി​ന്നു വളരെ അകലെ​യാണ്‌ അത്‌.

“പ്രകാ​ശ​ശാ​സ്‌ത്ര നിയമങ്ങൾ, അതിന്റെ ദർപ്പണ​ങ്ങ​ളു​ടെ സവി​ശേഷത, എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി​യെ എത്ര കൃത്യ​മാ​യും സ്ഥിരമാ​യും അതിന്റെ ലക്ഷ്യ​കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളി​ലേക്ക്‌ നയിക്കാൻ കഴിയും എന്നീ കാര്യ​ങ്ങ​ളാൽ മാത്രമേ അതിന്റെ പ്രതി​ബിം​ബ​ങ്ങ​ളു​ടെ വൈശി​ഷ്ട്യം . . . നിർണ​യി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യു​ള്ളൂ” എന്ന്‌ വിക്ഷേ​പ​ണ​ത്തി​നു​മു​മ്പു ഡോ. സ്‌മിത്ത്‌ പ്രസ്‌താ​വി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. തന്റെ വാക്കുകൾ എത്ര പ്രാധാ​ന്യ​മു​ള്ള​താ​യി​ത്തീ​രു​മെന്ന്‌ അദ്ദേഹം മനസ്സി​ലാ​ക്കി​യി​രു​ന്നില്ല!

വിക്ഷേ​പണം—അത്യാ​ഹ്ലാ​ദ​വും നിരാ​ശ​യും

1990 ഏപ്രി​ലി​ലാ​യി​രു​ന്നു ആ വലിയ വിക്ഷേപണ ദിനം. എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി-യെ ഡിസ്‌ക​വറി എന്ന പേടക​ത്തിൽ ഭ്രമണ​പ​ഥ​ത്തി​ലേ​ക്ക​യച്ചു. ആകാശ​ഗ​മ​നത്തെ നിയ​ന്ത്രി​ക്കുന്ന എഞ്ചിനീ​യർമാർ ഫലങ്ങ​ളെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ആഹ്ലാദ​ചി​ത്ത​രാ​യി​രു​ന്നു. “ദൂരദർശി​നി കേടു​പ​റ്റാ​തെ വിക്ഷേ​പ​ണത്തെ അതിജീ​വി​ച്ച​താ​യും 15 വർഷത്തി​ല​ധി​കം നീണ്ടു നിൽക്കുന്ന പ്രാപ​ഞ്ചിക പര്യ​വേ​ക്ഷ​ണ​ത്തി​ന്റെ ഒരു ദൗത്യം തുടങ്ങാൻ തയ്യാറാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി കാണ​പ്പെ​ട്ട​താ​യും” എഞ്ചിനീ​യ​റിങ്‌ ഡേറ്റ “പ്രകടി​പ്പിച്ച”തായി ജോൺ നോബിൾ വിൽഫർഡ്‌ ദ ന്യൂ​യോർക്ക്‌ ടൈം​സിൽ റിപ്പോർട്ടു ചെയ്‌തു. “ദൂരെ​യുള്ള നക്ഷത്ര​ങ്ങ​ളെ​യും ആകാശ​ഗം​ഗ​ക​ളെ​യും മുമ്പ്‌ എക്കാല​ത്തും നേടി​യി​ട്ടു​ള്ള​തി​ന്റെ 10 ഇരട്ടി കൃത്യ​ത​യോ​ടെ നിരീ​ക്ഷി​ക്കാൻ” അത്‌ “പ്രതീക്ഷി”ക്കപ്പെട്ടി​രു​ന്ന​താ​യി അദ്ദേഹം കൂട്ടി​ച്ചേർത്തു. ടൈം മാസി​ക​യി​ലെ ഒരു തലക്കെട്ട്‌ “പ്രപഞ്ച​ത്തി​ന്റെ പുതിയ ജാലകം” എന്നു ശുഭാ​പ്‌തി​വി​ശ്വാ​സ​ത്തോ​ടെ പ്രഖ്യാ​പി​ക്കു​ക​യും ഇങ്ങനെ കൂട്ടി​ച്ചേർക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു: “ഏറ്റവും വിദൂര നക്ഷത്രങ്ങൾ പോലും വ്യക്തമാ​യി വീക്ഷി​ക്കാൻ കഴിയുന്ന സ്ഥിതിക്ക്‌, സൂക്ഷ്‌മ​ദൃ​ഷ്ടി​യുള്ള ഈ ഹബിൾ ദൂരദർശി​നിക്ക്‌ പൊയ്‌പോയ കാല​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു പര്യ​വേ​ക്ഷണം നടത്താൻ കഴിയും.” ആദ്യ പ്രതി​ബിം​ബങ്ങൾ ഭൂമി​യി​ലേക്കു വരാനാ​യി കാത്തി​രി​ക്കവേ ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാ​രു​ടെ​യും രൂപകൽപ്പ​ക​രു​ടെ​യും ആവേശം കുതി​ച്ചു​യർന്നു. വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ എന്താണ്‌ സംഭവി​ച്ചത്‌?

എന്നാൽ അത്‌ മുട്ടവി​രി​യും മുമ്പ്‌ കോഴി​ക്കു​ഞ്ഞു​ങ്ങളെ എണ്ണിയ​തു​പോ​ലെ​യാ​യി! ആദ്യ പ്രതി​ബിം​ബങ്ങൾ 1990 മേയിൽ എത്തിത്തു​ടങ്ങി. പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ചി​രുന്ന കിറു​കൃ​ത്യ​മായ പ്രതി​ബിം​ബ​ങ്ങൾക്കു പകരം ആകാം​ക്ഷാ​ഭ​രി​ത​രായ ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർക്കു ലഭിച്ചത്‌ മങ്ങിയ വെളി​ച്ച​മാണ്‌. എറിക്ക്‌ ചാസോൺ ഇപ്രകാ​രം എഴുതി: “ഭ്രമണം ചെയ്യുന്ന വാനനി​രീ​ക്ഷ​ണ​ശാ​ലക്ക്‌ പ്രകാ​ശ​സം​ബ​ന്ധ​മായ ഗുരു​ത​ര​മായ ഒരു കുഴപ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെന്ന തീർത്തും ഭയാന​ക​മായ ആശയത്തെ ഈ നിരീ​ക്ഷ​ണങ്ങൾ ബലപ്പെ​ടു​ത്തി.” ദൂരദർശി​നിക്ക്‌ അപ്രതീ​ക്ഷി​ത​മായ ഒരു പിഴവ്‌ സംഭവി​ച്ചി​രു​ന്നു—അതായത്‌ രണ്ടു പ്രതി​ഫലന ദർപ്പണങ്ങൾ ഉള്ളതിൽ ഒരെണ്ണ​ത്തിന്‌ സൂക്ഷ്‌മ​മായ ഒരു പിശകു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു! ഈ കുഴപ്പം മനുഷ്യ​ന്റെ ഒരു മുടി​നാ​രി​ഴ​യു​ടെ വീതി​യെ​ക്കാ​ളും വളരെ​യ​ധി​കം ചെറു​താ​യി​രു​ന്നു, എന്നാൽ കാഴ്‌ചക്കു മങ്ങലേൽപ്പി​ക്കാൻ അതു മതിയാ​യി​രു​ന്നു. അത്‌ ഒരു വലിയ നിരാ​ശ​യാ​യി​പ്പോ​യി.

ആർക്കാണ്‌ അബദ്ധം പറ്റിയത്‌?

ഹബിളി​ന്റെ ചെലവു​വ​രു​ത്തുന്ന പ്രശ്‌ന​ങ്ങ​ളി​ലേക്കു നയിച്ചത്‌ എന്താണ്‌? ഹബിൾ പദ്ധതി​യിൽ പ്രവർത്തിച്ച എറിക്ക്‌ ചാസോൺ ഹബിൾ യുദ്ധങ്ങൾ എന്ന തന്റെ പുസ്‌ത​ക​ത്തിൽ അനേകം കാരണങ്ങൾ നിരത്തു​ന്നു. അദ്ദേഹം ഇപ്രകാ​രം പറയുന്നു: “ഹബിളി​ന്റെ ഹാർഡ്‌വെ​യ​റി​ലു​ണ്ടായ ഈ പ്രമുഖ കുഴപ്പ​ങ്ങൾക്കു കാരണം എഞ്ചിനീ​യ​റിങ്‌ ഹ്രസ്വ​ദൃ​ഷ്ടി​യാണ്‌, മുഴു സാഹച​ര്യ​വും മനസ്സി​ലാ​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള വ്യക്തവും സ്ഥിരവു​മായ ഒരു പരാജയം തന്നെ. ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌: രഹസ്യ കോൺട്രാ​ക്ടർ ഒഴിച്ച്‌ മറ്റൊരു ഉറവിൽനി​ന്നും സാങ്കേ​തി​ക​മോ ശാസ്‌ത്രീ​യ​മോ ആയ ഉപദേശം സ്വീക​രി​ക്കാ​തെ അമിത വിശ്വാ​സ​മുള്ള എഞ്ചിനീ​യർമാർ ദൂരദർശി​നി​യി​ലെ പ്രകാ​ശോ​പ​ക​ര​ണങ്ങൾ തെറ്റായ രീതി​യിൽ രൂപ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും വേണ്ടത്ര പരീക്ഷണം നടത്താ​തി​രി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു . . . . കൂടാതെ പഴയകാ​ലത്തെ ബഹിരാ​കാശ വാഹന​ങ്ങൾക്കു​വേണ്ടി ഉണ്ടാക്കിയ ദശകങ്ങൾ പഴക്കമുള്ള ഗൈ​റോ​സ്‌കോ​പ്പു​ക​ളും [ദൂരദർശി​നി​യിൽ ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ 70,000 മണിക്കൂ​റോ​ളം പരീക്ഷി​ച്ചു​നോ​ക്കിയ—ഒരു എഞ്ചിനീ​യർ പ്രസ്‌താ​വി​ച്ച​ത​നു​സ​രിച്ച്‌, പരീക്ഷിച്ച്‌ ഉപയോ​ഗ​ശൂ​ന്യ​മാ​യി​ത്തീർന്ന—ഗൈ​റോ​കൾ] മെമ്മറി ബോർഡു​ക​ളും പോ​ലെ​യുള്ള ഉപയോ​ഗിച്ച വസ്‌തു​ക്കൾ ഹബിളിൽ ഘടിപ്പി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.”

ഹബിളി​ന്റെ 2.4 മീറ്റർ പ്രധാന ദർപ്പണ​ത്തി​ന്റെ പണി പൂർത്തി​യാ​യ​പ്പോൾ ഒരു അവസാന പരീക്ഷണം നടത്തേ​ണ്ട​തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ദ ന്യൂ​യോർക്ക്‌ ടൈംസ്‌ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ സമയക്കു​റ​വും സാമ്പത്തിക പരിഗ​ണ​ന​ക​ളും നിമിത്തം ഈ പദ്ധതികൾ അവഗണി​ക്ക​പ്പെട്ടു. ആ ദർപ്പണ​മു​ണ്ടാ​ക്കിയ പ്രകാ​ശ​ശാ​സ്‌ത്ര ഗവേഷണ കമ്പനി​യി​ലെ അന്നത്തെ പ്രമുഖ ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞ​നും അടുത്ത​കാ​ലത്തു പരേത​നു​മായ ഡോ. റോ​ഡ്രിക്‌ സ്‌കോട്ട്‌ കൂടു​ത​ലാ​യി പരീക്ഷ​ണങ്ങൾ നടത്താൻ ആവശ്യ​പ്പെ​ട്ട​താണ്‌. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ മുന്നറി​യി​പ്പു​കൾ അവഗണി​ക്ക​പ്പെട്ടു. അങ്ങനെ, ബാഹ്യാ​കാ​ശ​ത്തി​ലെ എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി-ക്ക്‌ വികല​മായ പ്രതി​ബിം​ബ​ങ്ങളെ മാത്രമേ പ്രേഷണം ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞു​ള്ളൂ.

ചാസോ​ണി​ന്റെ അഭി​പ്രാ​യം ഇതായി​രു​ന്നു: “ഒരുപക്ഷേ ബഹിരാ​കാ​ശ​വാ​ഹ​ന​വും [4,00,000-ത്തിലധി​കം വരുന്ന ഭാഗങ്ങ​ളും 42,000 കിലോ​മീ​റ്റർ നീളത്തി​ലുള്ള വയറി​ങ്ങും ഉൾപ്പെ​ടുന്ന] അതിന്റെ പതിനാ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​നു വരുന്ന യന്ത്രഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും അവയ്‌ക്കു പിന്തുണ നൽകു​ന്ന​തി​നുള്ള ഭൂമി​യി​ലെ ബൃഹത്തായ പ്രവർത്ത​ന​ങ്ങ​ളും താരത​മ്യേന അനുഭ​വ​പ​രി​ചയം കുറഞ്ഞ നമ്മുടെ സാങ്കേ​തിക സംസ്‌കാ​ര​ത്തി​നു കൂടുതൽ സങ്കീർണ​മാ​യി​രി​ക്കാം. നോഹ​യു​ടെ പിൻഗാ​മി​കൾ പുരാതന ബാബേൽ നഗരത്തിൽ ആകാശ​ത്തോ​ള​മെ​ത്തുന്ന ഒരു ഗോപു​രം പണിയാൻ ശ്രമി​ച്ച​പ്പോൾ അവരുടെ ധിക്കാ​ര​ത്തി​നു ദൈവം അവരെ ശിക്ഷി​ച്ചു​വെന്ന്‌ ഉത്‌പ​ത്തി​യു​ടെ പുസ്‌തകം നമ്മോടു പറയുന്നു. ഒരുപക്ഷേ ഇത്രയ​ധി​കം സങ്കീർണ​മ​ല്ലാത്ത—കൂടുതൽ പ്രവർത്ത​ന​ക്ഷ​മ​വും വികസി​ത​വു​മായ ഒരു വാഹനം—പണിതി​രു​ന്നെ​ങ്കിൽ അത്‌ ഇത്രയും അതിശ​ക്ത​മായ വിമർശ​ന​ത്തി​നു വിധേ​യ​മാ​കു​ക​യി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.” ചാസോൺ ഇപ്രകാ​രം തുടർന്നു: “ശാസ്‌ത്രീയ രീതി നിഷ്‌പ​ക്ഷ​വും ലക്ഷ്യത്തിൽ മാത്രം ശ്രദ്ധ​കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തു​മാണ്‌ എന്നും ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ തങ്ങളുടെ പ്രവർത്ത​ന​ഗ​തി​യിൽ ഒരിക്ക​ലും മാനു​ഷിക വികാ​ര​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രാ​ണെ​ന്നു​മുള്ള വ്യാപ​ക​മായ ആശയം അപഹാ​സ്യ​മാണ്‌. ജീവി​ത​ത്തി​ലെ മറ്റു കാര്യ​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ​തന്നെ ഇന്നത്തെ ശാസ്‌​ത്രോ​ദ്യ​മത്തെ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ മൂല്യങ്ങൾ സ്വാധീ​നി​ക്കു​ന്നു.” ചാസോൺ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ അതി​മോ​ഹ​വും അസൂയ​യു​മാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടുണ്ട്‌ ഹബിളി​ന്റെ കുഴപ്പ​ത്തി​ലെ മുഖ്യ ഘടകങ്ങൾ.

പ്രതീ​ക്ഷകൾ തരിപ്പ​ണ​മാ​യി

മാധ്യ​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ ചില തലക്കെ​ട്ടു​കൾ പുനര​വ​ലോ​കനം ചെയ്‌താൽ ഹബിൾ പ്രശ്‌ന​ത്തി​ന്റെ വിശദ​ക​ഥയെ ചുറ്റി​പ്പ​റ്റി​യുള്ള നാടകീയ സംഭവ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഒരു ചിത്രം ലഭിക്കു​ന്നു. “ദൂരദർശി​നി​യും ഒരു സ്വപ്‌ന​വും പേറി പേടകം 615 കിലോ​മീ​റ്റർ മുകളി​ലേക്ക്‌ ഉയരുന്നു” എന്ന്‌ ഒരു പത്രം പറഞ്ഞു. സയൻറി​ഫിക്‌ അമേരി​ക്കൻ പ്രസ്‌താ​വി​ച്ചു: “ഹബിളി​ന്റെ പൈതൃ​കം—ബഹിരാ​കാശ ദൂരദർശി​നി ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര​ത്തിൽ ഒരു പുതു യുഗത്തി​നു തുടക്ക​മി​ടു​ന്നു.” ടൈം അതിന്റെ വിലയി​രു​ത്ത​ലി​നു മാറ്റം​വ​രു​ത്തി 1990 ജൂ​ലൈ​യിൽ ഇങ്ങനെ പ്രസ്‌താ​വി​ച്ചു: “പ്രമുഖ ശാസ്‌ത്ര​ത്തി​നു മങ്ങിയ പ്രതീ​ക്ഷകൾ—നാസാ​യു​ടെ [നാഷണൽ എയ്‌റോ​നോ​ട്ടി​ക്‌സ്‌ ആൻഡ്‌ സ്‌പെ​യ്‌സ്‌ അഡ്‌മി​നി​സ്‌​ട്രേഷൻ] പേടക​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള പ്രതീ​ക്ഷകൾ ചോർന്നു​പോ​കു​ന്നു, ഹബിളി​ന്റെ നേത്ര​ത്തി​നു കുഴപ്പം.” സയൻസ്‌ മാസിക കൂടുതൽ വസ്‌തു​നി​ഷ്‌ഠ​മായ ഭാഷയിൽ പ്രശ്‌നം വിശദ​മാ​ക്കു​ന്നു: “ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ ഹബിളി​ന്റെ കേടു​പാ​ടി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു സമഗ്ര പഠനം നടത്തുന്നു—ഇത്ര നിസ്സാ​ര​മായ ഒരു കുഴപ്പം ഇത്രയ​ധി​കം ബഹളമു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്നതു വളരെ അപൂർവ​മാണ്‌—എന്നാൽ 160 കോടി ഡോള​റി​ന്റെ ഒരു ദൂരദർശി​നി​യിൽ മൈ​ക്രോ​മീ​റ്റർപോ​ലും വലിയ പ്രശ്‌ന​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​ക്കും.” അതേ മാസി​ക​തന്നെ 1990 ഡിസം​ബ​റിൽ ഇങ്ങനെ റിപ്പോർട്ടു ചെയ്‌തു: “ഹബിൾ അഹന്ത: അന്ധതയു​ടെ ‘സ്ഥിരീ​ക​രിച്ച’ ഒരു കേസ്‌.” അത്‌ ഇപ്രകാ​രം പ്രസ്‌താ​വി​ച്ചു: ഹബിൾ ബഹിരാ​കാശ ദൂരദർശി​നി​യു​ടെ വിനാ​ശ​ക​ര​മായ പ്രകാ​ശ​ശാ​സ്‌ത്ര വൈക​ല്യം പലരു​ടെ​യും ഭാഗത്തെ അശ്രദ്ധ​യു​ടെ ഫലമാ​യി​രു​ന്നു എന്ന്‌ നാസാ​യു​ടെ ഔദ്യോ​ഗിക അന്വേഷണ സംഘത്തി​ന്റെ അവസാന റിപ്പോർട്ടു നിഗമനം ചെയ്യുന്നു.”

എന്നിരു​ന്നാ​ലും എല്ലാം നഷ്ടമാ​യി​രു​ന്നില്ല. 1992 മാർച്ചിൽ സ്‌മി​ത്‌സോ​ണി​യൻ മാസിക ഇപ്രകാ​രം റിപ്പോർട്ടു ചെയ്‌തു: “സുഖമി​ല്ലാത്ത ഒരു ബഹിരാ​കാശ ദൂരദർശി​നി​യിൽനിന്ന്‌ അതിശ​യി​പ്പി​ക്കുന്ന പ്രതി​ബിം​ബങ്ങൾ.” അത്‌ ഇപ്രകാ​രം പ്രസ്‌താ​വി​ച്ചു: “പ്രവർത്ത​ന​ങ്ങ​ളിൽ പലതും ഗൗരവ​മാ​യി വികല​മാ​യി​രി​ക്കു​മ്പോൾത്തന്നെ ഈ ദൂരദർശി​നി വിലപ്പെട്ട ഡേറ്റാ​കൾകൊ​ണ്ടു ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞരെ വീർപ്പു​മു​ട്ടി​ക്കു​ന്നു. . . . യൗവന കാന്തി തുളു​മ്പുന്ന ഗോളാ​കൃ​തി​യി​ലുള്ള താരാ​ഗ​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ (പ്രപഞ്ച​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ള ഘടനക​ളു​ടെ കൂട്ടത്തി​ലു​ള്ള​താ​യി പരമ്പരാ​ഗ​ത​മാ​യി കരുതി​പ്പോ​രു​ന്നവ) ചിത്രങ്ങൾ പോ​ലെ​യുള്ള വിസ്‌മ​യങ്ങൾ അവ ഉത്‌പാ​ദി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു; അകലെ​യുള്ള ഒരു ആകാശ​ഗം​ഗ​യു​ടെ കേന്ദ്ര​ത്തിൽ നക്ഷത്ര​ങ്ങളെ വിഴു​ങ്ങുന്ന ഒരു തമോ​ഗർത്തം ഉണ്ടെന്നുള്ള സിദ്ധാ​ന്ത​ത്തി​ന്റെ സ്ഥിരീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നു​വേണ്ടി അത്‌ ആ ആകാശ​ഗം​ഗ​യു​ടെ ഹൃദയ​ഭാ​ഗത്തു കൂലങ്ക​ഷ​മായ പരി​ശോ​ധന നടത്തി.”b

“നാസാ​യു​ടെ രണ്ടും കൽപ്പി​ച്ചുള്ള ദൗത്യം”

ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാ​രും ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞ​രും നോക്കി​പ്പാർത്തി​രുന്ന ആ തലക്കെട്ട്‌ 1993 നവംബ​റിൽ സയൻസ്‌ ന്യൂസിൽ ആഗതമാ​യി: “മഹത്തായ കേടു​പോ​ക്കൽ—ഹബിൾ ബഹിരാ​കാശ ദൂരദർശി​നി നന്നാക്കാൻ നാസാ ശ്രമി​ക്കു​ന്നു.” ന്യൂ സയൻറിസ്റ്റ്‌ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌, “ബഹിരാ​കാശ ഗമനത്തി​ന്റെ ചരി​ത്ര​ത്തിൽവെച്ച്‌ ഏറ്റവു​മ​ധി​കം ആകാം​ക്ഷ​യോ​ടെ​യുള്ള കേടു​പോ​ക്കൽ ദൗത്യം” അതിൽ ഉൾപ്പെട്ടു. ഏഴു ബഹിരാ​കാശ സഞ്ചാരി​ക​ള​ട​ങ്ങുന്ന ഒരു സംഘത്തിന്‌ എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി-യെ പുനഃ​സ്ഥാ​പി​ക്കു​ക​യും ബഹിരാ​കാ​ശ​ത്തി​ലെ തങ്ങളുടെ ചരക്കു മുറി​യിൽ വച്ച്‌ അതിന്റെ കേടു​പോ​ക്കു​ക​യും ചെയ്യേ​ണ്ട​തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. “നാസാ​യു​ടെ രണ്ടും കൽപ്പി​ച്ചുള്ള ദൗത്യം” എന്നും “വിധി​യു​മാ​യുള്ള സംഗമം” എന്നും അതറി​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. അതു വിജയി​ച്ചോ?

ബഹിരാ​കാ​ശ സഞ്ചാരി​ക​ളായ നേത്ര​വി​ദ​ഗ്‌ധർ പ്രശ്‌ന​ങ്ങൾക്കു നടുവിൽ ഒരു ഗംഭീര ശാസ്‌ത്ര വിജയം കരസ്ഥമാ​ക്കി—അഞ്ചു പ്രാവ​ശ്യം ബഹിരാ​കാ​ശ​ത്തി​ലി​റങ്ങി നടന്നു​കൊണ്ട്‌ അവർ എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി-യുടെ പ്രകാശ ഉപകര​ണങ്ങൾ ഉറപ്പി​ക്കു​ക​യും പിയാ​നോ​യു​ടെ അത്രയും വലിപ്പ​മുള്ള ഒരു പുതിയ ക്യാമറ സ്ഥാപി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു! മൂന്നു വർഷം കഴിഞ്ഞാണ്‌ അവർക്ക്‌ അവിടെ പോയി കേടുള്ള ഘടകങ്ങൾ മാറ്റി ശരിയായ ഫലം നൽകുന്ന ഉപകര​ണങ്ങൾ സ്ഥാപി​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞത്‌. എന്നാൽ അത്‌ നേത്ര ഡോക്ട​റു​ടെ പക്കലെ ചെല​വേ​റിയ ഒരു സന്ദർശ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു ഉറവ്‌ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ ലെൻസു​കൾ ഉറപ്പി​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ കേടു​പോ​ക്കൽ പരിപാ​ടിക്ക്‌ 26.3 കോടി ഡോള​റി​ന്റെ ചെലവു​ണ്ടാ​യി!

“ഹബിൾ ദൂരദർശി​നി​ക്കു മേലാൽ ഹ്രസ്വ​ദൃ​ഷ്ടി​യില്ല,” “ഒടുവിൽ ഹബിളിന്‌ ഒരു സ്വർഗീയ വീക്ഷണം ലഭിക്കു​ന്നു” തുടങ്ങിയ തലക്കെ​ട്ടു​ക​ളോ​ടു കൂടി 1994 ജനുവ​രി​യിൽ ആ നാടകം പരകോ​ടി​യിൽ എത്തി​ച്ചേർന്നു. ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്രം എന്ന മാസിക ഇപ്രകാ​രം പ്രഖ്യാ​പി​ച്ചു: “ഹബിൾ—അതു പുത്തനാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ഴ​ത്തേ​തി​ലും മെച്ചം.” ആദ്യ പ്രതി​ബിം​ബങ്ങൾ എത്തിയ​പ്പോൾ ബഹിരാ​കാശ ദൂരദർശി​നി ശാസ്‌ത്രീയ ഇൻസ്റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ടി​ലെ ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാ​രു​ടെ പ്രതി​ക​ര​ണങ്ങൾ അതു റിപ്പോർട്ടു ചെയ്‌തു: “തികച്ചും അവിശ്വ​സ​നീ​യം.” “ആദ്യ പ്രതി​ബിം​ബങ്ങൾ ഞങ്ങളിൽ വലിയ ആവേശം ഉളവാക്കി.” “പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ച​തിൽനി​ന്നും ഏറെ മെച്ചമാ​യി ഹബിൾ നന്നാക്കി,” ഈ പദ്ധതി​യു​ടെ പ്രധാന ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞ​നായ ഡോ. എഡ്വേർഡ്‌ ജെ. വൈലർ ജയാഹ്ലാ​ദം​കൊ​ണ്ടു.

പ്രയോ​ജ​നങ്ങൾ എന്തെല്ലാം?

പ്രകാശ ഉപകര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ കേടു​പോ​ക്കൽ പെട്ടെ​ന്നു​തന്നെ ഫലം നൽകി. തമോ​ഗർത്ത​ങ്ങ​ളു​ടെ അസ്‌തി​ത്വ​ത്തെ പിന്തു​ണ​യ്‌ക്കാൻ എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി ഈടുറ്റ തെളി​വു​കൾ കണ്ടെത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു​വെന്ന്‌ 1994 ജൂണിൽ ടൈം റിപ്പോർട്ടു​ചെ​യ്‌തു. “മണിക്കൂ​റിൽ 19 ലക്ഷം കിലോ​മീ​റ്റർ എന്ന അമ്പരപ്പി​ക്കുന്ന വേഗത​യിൽ കറങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കുന്ന ഡിസ്‌കി​ന്റെ ആകൃതി​യി​ലുള്ള” ഒരു “വാതക മേഘപ​ടലം” കണ്ടെത്തി​യ​താ​യി നാസാ പ്രഖ്യാ​പി​ച്ചു. ഏതാണ്ട്‌ അഞ്ചു കോടി പ്രകാ​ശ​വർഷങ്ങൾ അകലെ​യുള്ള അത്‌ M87 എന്ന ആകാശ​ഗം​ഗ​യു​ടെ മധ്യത്തി​ലാണ്‌. നമ്മുടെ സൗരയൂ​ഥ​ത്തി​ന്റെ വലിപ്പ​മുള്ള ഒരു ഭാഗ​ത്തേക്കു സൂര്യന്റെ വലിപ്പ​മുള്ള 200 കോടി​മു​തൽ 300 കോടി​വരെ നക്ഷത്ര​ങ്ങളെ ഞെക്കി​ക്കൊ​ള്ളി​ച്ച​യ​ത്ര​യും പിണ്ഡം അതിനു​ള്ള​താ​യി പറയ​പ്പെ​ടു​ന്നു! ആ വാതക ഡിസ്‌കിന്‌ 10,000 ഡിഗ്രി സെൽഷ്യസ്‌ ഊഷ്‌മാവ്‌ ഉണ്ടെന്ന്‌ ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ കണക്കാ​ക്കു​ന്നു. ഭീമാ​കാ​ര​മായ തമോ​ഗർത്തം ചെലു​ത്തുന്ന അവിശ്വ​സ​നീ​യ​മായ ഗുരു​ത്വാ​കർഷണ ബലമാണ്‌ ഈ പ്രതി​ഭാ​സ​ത്തി​നുള്ള ലഭ്യമായ ഏക വിശദീ​ക​രണം. ഈ ഡിസ്‌ക്‌ തമോ​ഗർത്ത​ത്തി​നു ചുറ്റു​മാ​ണു കറങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നത്‌.

ഷൂമേക്കർ-ലെവി 9 എന്ന വാൽന​ക്ഷ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ജൂപ്പി​റ്റ​റി​ലേ​ക്കുള്ള സ്വവി​നാ​ശ​ക​ര​മായ യാത്ര​യു​ടെ വിശി​ഷ്ട​മായ ചിത്ര​ങ്ങ​ളും ഹബിൾ നൽകു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. 1994 ജൂ​ലൈ​യിൽ അതു ജൂപ്പി​റ്റ​റിൽവച്ചു ശിഥി​ലീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. “ദർപ്പണ​ത്തിൽ വരുത്തിയ ഒരു ചെറിയ മാറ്റം; ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്ര​ത്തിൽ ഒരു കുതി​ച്ചു​ചാ​ട്ടം” എന്ന്‌ ഒരു ശാസ്‌ത്രജ്ഞൻ കേടു​പോ​ക്കൽ പണി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു പറയത്ത​ക്ക​വണ്ണം എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി അയയ്‌ക്കുന്ന ആകാശ​ഗം​ഗ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ചിത്രങ്ങൾ അത്ര കിറു​കൃ​ത്യ​മാണ്‌. സയൻറി​ഫിക്‌ അമേരി​ക്കൻ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌, ഇപ്പോൾ, “മറ്റേത്‌ ഭൗമനി​യ​ന്ത്രിത ഉപകര​ണ​ത്തെ​ക്കാ​ളും ഹബിളി​നു കുറഞ്ഞതു 10 ഇരട്ടി കൂടുതൽ അപഗ്ര​ഥ​ന​ശേ​ഷി​യുണ്ട്‌. അതു​കൊണ്ട്‌ അതിന്‌ [മറ്റു ദൂരദർശി​നി​ക​ളെ​ക്കാ​ളും] 1,000 ഇരട്ടി കൂടുതൽ ബഹിരാ​കാശ വ്യാപ്‌തി​യിൽ വ്യക്തമാ​യി കാണാൻ കഴിയും.”

പ്രപഞ്ച​ത്തി​ന്റെ കാലപ്പ​ഴക്കം സംബന്ധിച്ച ചില ആശയങ്ങൾ പുനഃ​പ​രി​ശോ​ധി​ക്കാൻ ഹബിൾ സൈദ്ധാ​ന്തി​കരെ പ്രേരി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ഇപ്പോൾ കാര്യ​ങ്ങളെ മനസ്സി​ലാ​ക്കുന്ന വിധത്തിൽ അവർ വിരോ​ധാ​ഭാ​സ​ങ്ങളെ നേരി​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ന്യൂ​യോർക്ക്‌ ടൈം​സി​ലെ ശാസ്‌ത്ര ലേഖക​നായ വിൽ​ഫ്രെഡ്‌ പറയു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌ എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി ഏറ്റവും അടുത്ത​കാ​ലത്തു പ്രദാനം ചെയ്‌ത തെളിവ്‌ “പ്രപഞ്ച​ത്തി​നു മുമ്പ്‌ ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാർ കണക്കാ​ക്കി​യ​തി​നെ​ക്കാ​ളും വളരെ​യ​ധി​കം പ്രായം കുറവാണ്‌ എന്ന ശക്തമായ ആശയം” നൽകുന്നു. പ്രപഞ്ച​ത്തിന്‌ 2,000 കോടി വർഷം പഴക്കമു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കാ​മെന്ന മുമ്പത്തെ കണക്കു​കൂ​ട്ട​ലു​ക​ളോ​ടുള്ള താരത​മ്യ​ത്തിൽ “അതിന്‌ 800 കോടി വർഷങ്ങ​ളി​ല​ധി​കം വരില്ല. ചില നക്ഷത്ര​ങ്ങൾക്ക്‌ 1,600 കോടി വർഷം പഴക്കമു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി ആശ്രയ​യോ​ഗ്യ​മാ​യി കണക്കാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്നു” എന്നതാണു പ്രശ്‌നം. “പ്രപഞ്ച​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു പഠനം നടത്തുന്ന ശാസ്‌ത്ര​ജ്ഞൻമാ​രു​ടെ പരിജ്ഞാ​ന​ത്തി​ന്റെ ഭയങ്കര​മായ പരിമി​തി​കൾ വെളി​ച്ച​ത്തു​കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നു​കൊണ്ട്‌ പ്രപഞ്ചം അവരെ ഇട്ടു കുഴപ്പി​ക്കു​ക​യാണ്‌” എന്ന്‌ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞതിൽ അപ്പോൾ അതിശ​യി​ക്കാ​നില്ല. “തങ്ങൾക്ക്‌ എത്രമാ​ത്രം ബുദ്ധി​കൂർമ​ത​യും സാമർഥ്യ​വും ഉണ്ടായി​രു​ന്നാ​ലും ആത്യന്തി​ക​മായ പല ഉത്തരങ്ങ​ളും തങ്ങളുടെ ഗ്രാഹ്യ​ത്തിന്‌ അതീത​മാ​യി​ത്തന്നെ കിടക്കാ​നുള്ള സാധ്യത പ്രപഞ്ചത്തെ ഒരു പഠന മേഖല​യാ​യി തിര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്നവർ സമ്മതി​ക്കേ​ണ്ട​തു​ണ്ടെ”ന്ന്‌ അദ്ദേഹം കൂട്ടി​ച്ചേർക്കു​ന്നു.

കൊടു​ങ്കാ​റ്റിൽനി​ന്നു യഹോവ ഇയ്യോ​ബി​നോ​ടു പിൻവ​രുന്ന സംഗതി​കൾ ചോദി​ച്ച​പ്പോൾ അദ്ദേഹം പഠിച്ച താഴ്‌മ നാമും പഠി​ക്കേ​ണ്ട​തുണ്ട്‌: “നിനക്കു കാർത്തിക നക്ഷത്ര​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ചങ്ങല ബന്ധിക്കാ​നും മകയി​ര​ത്തി​ന്റെ ബന്ധനങ്ങൾ അഴിക്കാ​നും കഴിയു​മോ? നിനക്ക്‌ പ്രഭാ​ത​ന​ക്ഷ​ത്രത്തെ കാലം​തോ​റും നയിക്കാ​നും കരടി​യെ​യും അതിന്റെ കുഞ്ഞു​ങ്ങ​ളെ​യും നടത്താ​നും കഴിയു​മോ? ആകാശ​ത്തി​ലെ നിയമ​ങ്ങളെ നീ ഗ്രഹി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടോ?”—ഇയ്യോബ്‌ 38:31-33, ദ ജെറൂ​സ​ലേം ബൈബിൾ.

ഭാവിയെ സംബന്ധി​ച്ചെന്ത്‌?

സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഹബിൾ ദൂരദർശി​നി തൊട്ട​ടുത്ത ഭാവി​യി​ലേക്കു മഹത്തായ വെളി​പ്പാ​ടു​കൾ പ്രദാനം ചെയ്യും. “ഹബിൾ ബഹിരാ​കാശ ദൂരദർശി​നി ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ ഞങ്ങൾ ക്വാസ​റു​ക​ളു​ടെ [പ്രപഞ്ച​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും തിളക്ക​മുള്ള വസ്‌തു​ക്ക​ളായ, നക്ഷത്ര​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ​യി​രി​ക്കുന്ന, റേഡി​യോ തരംഗ ഉത്ഭവസ്ഥാ​നങ്ങൾ] ചുറ്റു​മുള്ള പല ആകാശ​ഗം​ഗ​ക​ളു​ടെ​യും ആകൃതി മനസ്സി​ലാ​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രി​ക്കും” എന്ന്‌ ഒരു ജ്യോ​തി​ശ്ശാ​സ്‌ത്രജ്ഞൻ എഴുതി. ഇംഗ്ലണ്ടി​ലെ കേം​ബ്രി​ഡ്‌ജ്‌ യൂണി​വേ​ഴ്‌സി​റ്റി​യി​ലെ റിച്ചാർഡ്‌ എല്ലിസ്‌ ആകാശ​ഗം​ഗ​ക​ളു​ടെ ഉത്ഭവ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു മനസ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നതു സംബന്ധിച്ച്‌ ഇപ്രകാ​രം പറയുന്നു: “നാം വളരെ ആവേശ​ക​ര​മായ ഒരു സമയ​ത്തേക്കു കടക്കാ​റാ​യി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌.”

മനുഷ്യ​ന്റെ ജിജ്ഞാസ, പ്രപഞ്ച​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള—അതിന്റെ ആരംഭ​ത്തെ​യും ഉദ്ദേശ്യ​ത്തെ​യും​കു​റി​ച്ചുള്ള—പരിജ്ഞാ​ന​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി​യുള്ള അന്വേ​ഷ​ണ​ത്തി​നു പ്രചോ​ദനം നൽകി​ക്കൊ​ണ്ടേ​യി​രി​ക്കും. അത്തരം പരിജ്ഞാ​നം ബൃഹത്തായ പ്രപഞ്ച​ത്തി​ന്റെ സ്രഷ്ടാ​വായ യഹോ​വ​യാം ദൈവ​ത്തോ​ടുള്ള ഭക്ത്യാ​ദ​രവ്‌ നമ്മുടെ ഹൃദയ​ങ്ങ​ളിൽ ഉണർത്തണം. അവൻ ഇപ്രകാ​രം പറഞ്ഞു: “നിങ്ങൾ കണ്ണു മേലോ​ട്ടു ഉയർത്തി നോക്കു​വിൻ; ഇവയെ സൃഷ്ടി​ച്ച​താർ? അവൻ അവയുടെ സൈന്യ​ത്തെ സംഖ്യാ​ക്ര​മ​ത്തിൽ പുറ​പ്പെ​ടു​വി​ക്ക​യും അവയെ എല്ലാം പേർ ചൊല്ലി വിളി​ക്കു​ക​യും ചെയ്യുന്നു; അവന്റെ വീര്യ​മാ​ഹാ​ത്മ്യം​നി​മി​ത്ത​വും അവന്റെ ശക്തിയു​ടെ ആധിക്യം​നി​മി​ത്ത​വും അവയിൽ ഒന്നും കുറഞ്ഞു കാണു​ക​യില്ല.”—യെശയ്യാ​വു 40:26; സങ്കീർത്തനം 147:4.

[അടിക്കു​റി​പ്പു​കൾ]

[16, 17 പേജു​ക​ളി​ലെ രേഖാ​ചി​ത്രം/ചിത്രം]

(പൂർണ​രൂ​പ​ത്തിൽ കാണു​ന്ന​തി​നു പ്രസി​ദ്ധീ​ക​രണം നോക്കുക.)

A: ഒന്നാമത്തെ ദർപ്പണം

B: രണ്ടാമത്തെ ദർപ്പണം

C: ദൂരദർശി​നി​യു​ടെ ലക്ഷ്യം കേന്ദ്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​പ​യോ​ഗിച്ച നാലു ഗൈ​റോ​സ്‌കോ​പ്പു​കൾ പുനഃ​സ്ഥാ​പി​ക്കു​ന്നു

D: കേടുള്ള സോളാർ പാനൽ മാറ്റി​സ്ഥാ​പി​ക്കു​ന്നു

E: വിസ്‌തൃത ദൃഷ്ടി​യുള്ള/ഗ്രഹങ്ങ​ളു​ടെ വീക്ഷണ​ത്തി​നുള്ള പുതിയ ക്യാമറ സ്ഥാപി​ക്കു​ന്നു

F: ശരിയായ ഫലം നൽകുന്ന പ്രകാ​ശോ​പ​ക​ര​ണങ്ങൾ ഉപയോ​ഗി​ച്ചുള്ള ബഹിരാ​കാശ ദൂരദർശി​നി​യു​ടെ അക്ഷത്തിന്റെ പുനഃ​സ്ഥാ​പനം ദർപ്പണ​ത്തി​ന്റെ പോരായ്‌മ പരിഹ​രി​ക്കു​ന്നു

G: മാറ്റി സ്ഥാപി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന സോളാർ പാനലു​ക​ളു​ടെ സ്ഥാനം ക്രമീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നുള്ള ഇല​ക്ട്രോ​ണിക്‌ ഉപകര​ണ​ങ്ങൾ

[16-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

മുകളിൽ ഇടത്ത്‌: നന്നാക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ M100 എന്ന ആകാശ​ഗം​ഗ​യു​ടെ എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി വീക്ഷണം

[കടപ്പാട്‌]

NASA photo

[17-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

മുകളിൽ മധ്യത്തിൽ: ഗ്രഹങ്ങ​ളു​ടെ വീക്ഷണ​ത്തി​നുള്ള പുതിയ ക്യാമറ സ്ഥാപി​ക്കു​ന്നു

[കടപ്പാട്‌]

NASA photo

[17-ാം പേജിലെ ചിത്രം]

മുകളിൽ വലത്ത്‌: നന്നാക്ക​ലി​നു ശേഷം M100 എന്ന ആകാശ​ഗം​ഗ​യു​ടെ എച്ച്‌എ​സ്‌റ്റി വീക്ഷണം

[കടപ്പാട്‌]

NASA photo

[15-ാം പേജിലെ ചിത്ര​ത്തിന്‌ കടപ്പാട്‌]

NASA photo