Lejaltà b’Liema Prezz?

“ Maʼ xi ħadd lejali int se taġixxi bil-​lejalta.”−SALM 18:25.

1, 2. (a) X’inhi l-​lejaltà, u l-​aspetti tagħha kif jeffettwaw il-​ħajjiet tagħna? (b) Għala hu tajjeb li nduru lejn Jehovah bħala l-​Eżempju li jispikka għalina?

FEDELTÀ, dover, imħabba, obbligu, allejanza. Dawn il-​kelmiet x’għandhom komuni? Dawn huma aspetti differenti tal-​lejaltà. Il-​lejaltà hija kwalità taʼ tjieba li tinbet minn devozzjoni li ġejja mill-​qalb. Għal ħafna nies illum, madankollu, il-​lejaltà tfisser ftit li xejn. Fedeltà lejn is-​sieħeb jew sieħba fiż-​żwieġ, obbligi lejn membri xjuħ tal-​familja, allejanza taʼ impjegat lejn min iħaddmu—kollha huma każwali u taʼ spiss jiġu kompromessi. U x’jiġri fejn iqum konflitt fil-​lejaltajiet? Dan l-​aħħar, fl-​Ingilterra, meta skrivan qal il-​verità dwar il-​finanzi tal-​kumpanija tiegħu lill-​ispetturi tat-​taxxa, hu tilef l-​impjieg.

² Huwa faċli li sempliċement titkellem dwar il-​lejaltà, imma l-​lejaltà vera trid tkun appoġġjata mill-​azzjoni li ma tinvolvix kompromess bil-​biżaʼ. Bħala bnedmin imperfetti, aħna taʼ spiss nonqsu f’dan. Mela huwa tajjeb għalina li nikkunsidraw l-​eżempju taʼ wieħed li l-​lejaltà tiegħu ma tistax tiġi ddubitata b’suċċess, Alla Jehovah innifsu.

Il-​Lejaltà Eżemplifikata

3. Jehovah kif wera li kien lejali lejn l-​iskop tiegħu mistqarr f’Ġenesi 3:15?

³ Meta Adam dineb, Jehovah esprima b’mod ċar l-​iskop tiegħu biex jifdi lill-​familja umana li kienet għadha ma twelditx. Il-​bażi għal din l-​azzjoni kienet l-​imħabba tiegħu lejn il-​ħolqien uman tiegħu. (Ġwann 3:16) Maż-​żmien f’waqtu, Ġesù Kristu, iż-​żerriegħa tal-​wegħda mbassra f’Ġenesi 3:15, wera li kien is-​sagrifiċċju taʼ rahan, u lanqas biss tistaʼ timmaġina li Jehovah kien se jmur lura mill-​iskop li kien esprima. F’li naċċettaw is-​sagrifiċċju taʼ Ġesù, il-​fidi tagħna mhix se twassal għal diżappunt.—Rumani 9:33.

4. Jehovah kif wera lilu nnifsu lejali lejn Ġesù, u b’liema riżultat?

⁴ Il-​lejaltà taʼ Jehovah għal Ġesù saħħitu ħafna lill-​Iben matul iż-​żmien li qattaʼ fuq l-​art. Ġesù kien jaf li ried jiffaċċja l-​mewt, u kien determinat b’mod sod li jibqaʼ lejali lejn Alla tiegħu sat-​tmiem. Għarfien akbar tal-​eżistenza tiegħu qabel ma sar bniedem ġie rrivelat lilu fil-​magħmudija u d-​dlik tiegħu bl-​ispirtu qaddis. Fil-​lejl meta ġie ttradut, hu talab li jiġi restawrat lil Missieru tas-​sema għall-​‘glorja li kellu maʼ ġenb Jehovah qabel kienet id-​dinja.’ (Ġwann 17:5) Dan kif kien se jkun possibbli? Biss billi Jehovah ma jħallix lill-​Iben lejali tiegħu fil-​qabar biex jara l-​korruzzjoni. Jehovah qajmu mill-​mewt għall-​immortalità, billi b’hekk wettaq bil-​lejaltà l-​wegħda profetika misjuba f’Salm 16:10: “Int m’intix se tħalli lil ruħi f’Xeol.”—Atti 2:24-31; 13:35; Rivelazzjoni 1:18.

5. Liema atti lejali oħra huma marbutin mal-​wegħdiet taʼ Jehovah lil Ġesù?

⁵ Wara l-​irxoxt tiegħu, Ġesù bl-​istess mod kien jaf li setaʼ joqgħod fuq l-​istqarrija taʼ Jehovah li ‘jpoġġi lill-​egħdewwa tiegħu bħala banketta għal saqajh.’ (Salm 110:1) Dak iż-​żmien wasal fl-​1914, fit-​tmiem taż-​“żminijiet maħtura tal-​ġnus,” bit-​twaqqif tas-​Saltna fis-​smewwiet. Ir-​rebħa mwiegħda taʼ Ġesù fuq l-​egħdewwa tiegħu bdiet bit-​tkeċċija taʼ Satana u d-​demonji tiegħu mis-​sema. Se tilħaq il-​quċċata tagħha meta huma jintefgħu fl-​abbiss għal elf sena u “s-​slaten tal-​art u l-​armati tagħhom” ikunu ġew meqrudin.—Luqa 21:24; Rivelazzjoni 12:7-12; 19:19; 20:l-3.

6. Liema tama ċerta jestendilna Alla u kif nistgħu nuru l-​apprezzament tagħna għaliha?

⁶ Is-​salmista ħeġġeġ: “Ittama f’Jehovah u żomm il-​mogħdija tiegħu, u hu se jeżaltak biex tieħu pussess tal-​art.” (Salm 37:34) Nistgħu nkunu fiduċjużi li Jehovah se jkompli jżomm, kelmtu, u sat-​tmiem taʼ din id-​dinja mill-​agħar, hu se jsalva rġiel, nisa u tfal li “jżommu l-​mogħdija tiegħu.” Dik il-​frażi fl-​Ebrajk oriġinali ġġorr il-​ħsieb sew taʼ diliġenza kif ukoll taʼ fedeltà f’li taqdi lil Jehovah. Issa, għalhekk, mhux iż-​żmien li ngħajjew jew li nċedu privileġġi taʼ servizz offruti lilna. Dan hu ż-​żmien li nirsistu f’servizz lejali taʼ Alla tagħna u tas-​Saltna tiegħu. (Isaija 35:3, 4) Hemm eżempji mill-​aħjar biex jinkuraġġuna. Ejjew nikkunsidraw xi ftit minnhom.

Il-​Patrijarki Jirriflettu l-​Lejaltà

7, 8. (a) Liema karigi taʼ xogħol Jehovah estenda lil Noè u lill-​familja tiegħu? (b) Il-​familja taʼ Noè kif uriet li kien jixirqilha l-​protezzjoni t’Alla matul id-​dulluvju mal-​art kollha?

⁷ Meta Jehovah iddeċieda li jeqred soċjetà umana mill-​agħar b’dulluvju taʼ ilma, hu għamel patt mal-​kap tal-​familja partijarkali, Noè, għall-​ħarsien tal-​familja tiegħu u l-​kontinwazzjoni tal-​ħajja fuq din l-​art. (Ġenesi 6:18) Noè kien grat għall-​prospett taʼ protezzjoni divina, imma hu u l-​familja tiegħu riedu juru li kienet tixirqilhom. Kif? Billi jagħmlu dak li kkmandahom Jehovah. Huma l-​ewwel ġew ikkonfrontati mill-​faċenda enormi tal-​bini tal-​arka. Meta tlestiet, Noè kellu jimlieha b’rappreżentanti tal-​qasam tal-​annimali u b’ikel biżżejjed biex isostnihom għal perijodu twil. Imma dak ma kienx kollox. Matul iż-​żmien estiż taʼ tħejjija, Noè kien qed jagħmel kull ma setaʼ f’xogħol taʼ ippridkar li qatt ma kien sar bħalu, billi jwissi dwar il-​ġudizzju divin li kien ġej.—Ġenesi, kapitli 6 u 7; 2 Pietru 2:5.

⁸ Il-​Bibbja tgħidilna li “Noè ssokta jagħmel skond dak kollu li Alla kien ikkmandah. Hu għamel sewwa sew hekk.” (Ġenesi 6:22; 7:5) Noè u l-​familja tiegħu wrew li kienu lejali f’li jwettqu x-​xogħol li ngħatalhom. L-​ispirtu taʼ ssagrifikar tagħhom infushom kien ifisser li ż-​żmien tagħhom qattgħuh b’mod taʼ profitt, imma x-​xogħol kien iebes u l-​ippridkar diffiċli. Billi ma pproduċewx tfal qabel id-​Dulluvju, ulied Noè u n-​nisa tagħhom ġew mgħejjunin biex jikkonċentraw fuq ix-​xogħol li kellhom jagħmlu u biex jikkoordinaw l-​attività tagħhom. Dak id-​Dulluvju katakliżmiku ġab tmiem ġust għal dinja mill-​agħar. Noè, martu, u t-​tliet uliedu u n-​nisa tagħhom biss baqgħu ħajjin. Nistgħu nkunu ferħanin li huma kienu lejali lejn Alla u lejn id-​direzzjonijiet tiegħu, peress li kull wieħed minna hu direttament imnissel minn Noè permezz taʼ Xem, Ħam, jew Ġafet.—Ġenesi 5:32; 1 Pietru 3:20.

9. (a) Il-​prova taʼ Jehovah fuq Abraham kif kienet prova tal-​lejaltà tiegħu? (b) Iżakk kif wera lejaltà f’dan?

⁹ Meta Abraham ħejja biex joffri lil Iżakk bħala sagrifiċċju, hu kien qed jaġixxi b’ubbidjenza lejali lejn il-​kmand taʼ Jehovah. Xi prova tal-​lejaltà tiegħu kienet dik! Madankollu, Jehovah żamm id Abraham billi qal: “Issa jien naf li int tibżaʼ minn Alla billi int ma żammejtx lura lil ibnek, l-​uniku wieħed tiegħek, minni.” Nagħmlu tajjeb, iżda, li nirriflettu fuq x’ġie qabel dak. Matul il-​vjaġġ taʼ tlett ijiem lejn il-​Muntanja Morija, Abraham ċertament kellu biżżejjed ħin biex jiżen l-​affarijiet u biex ibiddel ħsiebu. Xi ngħidu dwar Iżakk, li ġarr l-​injam għas-​sagrifiċċju u li ħalla lilu nnifsu jiġi marbut minn idejh u saqajh? Hu ma ċediex fl-​allejanza tiegħu lejn missieru, Abraham, lanqas ma oġġezzjona għall-​parti li kellu jilgħab, avolja kien jidher li l-​korsa taʼ lejaltà se tiswielu ħajtu.—Ġenesi 22:l-18; Ebrej 11:17.

Lejaltà Kristjana

10, 11. Il-​Kristjani tal-​bidu jipprovdu liema eżempji taʼ lejaltà?

¹⁰ Jehovah dejjem aġixxa b’lejaltà vera. “Siru imitaturi t’Alla,” jħeġġeġ l-​appostlu Pawlu. (Efesin 5:1, 2) Kif wieġbu l-​patrijarki, hekk kellhom iwieġbu l-​Kristjani. Il-​Kristjani tal-​bidu taw eżempju mill-​aħjar f’qima lejali, kif turi l-​esperjenza li ġejja.

¹¹ L-​imperatur Ruman Kostanzju I, missier l-​Imperatur Kostantinu, milli jidher kellu rispett profond lejn is-​segwaċi taʼ Ġesù Kristu. Biex jittestja l-​lejaltà taʼ Kristjani li kellhom x’jaqsmu mal-​palazz tiegħu, hu qalilhom li huma setgħu jibqgħu fis-​servizz tiegħu biss jekk jaċċettaw li jissagrifikaw lill-​idoli. Jekk jirrifjutaw, intqalilhom li dan kien se jwassal għal li hu jkeċċihom u jivvendika ruħu minnhom. B’dan il-​pjan sempliċi, Kostanzju ried jidentifika lil dawk li qatt ma kienu se jikkompromettu l-​lejaltà tagħhom. Dawk li baqgħu lejali lejn Alla u lejn il-​prinċipji tiegħu nżammu fis-​servizz tal-​imperatur, u xi wħud saħansitra saru kunsillieri fdati. Dawk li ma baqgħux lejali lejn il-​kmand t’Alla tkeċċew b’għajb għalihom.

12. Indokraturi Kristjani kif għandhom juru l-​lejaltà, u dan għala hu essenzjali għall-​ġid tal-​kongregazzjoni?

¹² Għalkemm il-​lejaltà trid tikkaratterizza l-​ħajjiet tal-​Kristjani kollha, hija b’mod speċifiku msemmija f’Titus 1:8 fil-​lista taʼ kwalitajiet neċessarji biex raġel isir indokratur Kristjan. William Barclay igħid li hoʹsios, il-​kelma Griega hawn tradotta bħala “lejaltà,” tiddeskrivi “r-​raġel li jobdi l-​liġijiet eterni li kienu u għadhom qabel kwalunkwe liġijiet magħmulin mill-​bniedem.” Huwa essenzjali li anzjani jieħdu waqfa lejali bħal din taʼ ubbidjenza lejn il-​liġijiet t’Alla. Dan l-​eżempju tajjeb se jgħin lill-​kongregazzjoni biex tikber u tkun b’saħħitha biżżejjed biex tiffaċċja l-​provi u l-​pressjonijiet kollha li jistgħu jhedduha bħala ġemgħa jew lill-​membri tagħha individwalment. (1 Pietru 5:3) Anzjani maħtura għandhom responsabbiltà kbira lejn il-​merħla biex qatt ma jikkompromettu l-​lejaltà tagħhom lejn Jehovah, għax il-​kongregazzjoni tiġi mwiddba biex ‘timita l-​fidi tagħhom.’—Ebrej 13:7.

Lejaltà—Taħt Liema Prezz?

13. Xi tfisser l-​istqarrija “Kull raġel għandu prezzu,” u liema eżempji jidhru li jagħtu prova taʼ dan?

¹³ “Kull raġel għandu prezzu” hija stqarrija attribwita lil Sir Robert Walpole, prim ministru Ingliż tas-​seklu 18. Hija tiġbor fil-​qosor il-​fatt li matul l-​istorja l-​lejaltajiet taʼ spiss ġew impartin maʼ qliegħ egoist. Ikkunsidra lit-​traduttur tal-​Bibbja William Tyndale, li b’mod żballjat aċċetta lil Henry Phillips bħala ħabib lejali. Fl-​1535 Phillips b’nuqqas taʼ lejaltà ttradixxa lil Tyndale maʼ l-​egħdewwa tiegħu, li wassal biex Tyndale jiġi mitfugħ il-​ħabs immedjatament u jingħata l-​mewt barra minn żmienha. Wieħed storiku jgħid li Phillips, probabbli xi aġent tas-​sultan Ingliż jew tal-​Kattoliċi Ingliżi, “kien imħallas tajjeb għax-​xogħol taʼ Ġuda li għamel.” L-​istoriku kien qed jalludi, naturalment, għal Ġuda l-​Iskarjota, li aċċetta 30 biċċa tal-​fidda bħala prezz biex jittradixxi lil Ġesù Kristu. M’għandniex nikkonkludu minn dawn l-​eżempji, iżda, li l-​“prezz” għal-​lejaltà taʼ persuna hu dejjem flus. M’huwiex hekk.

14. Il-​lejaltà taʼ Ġużeppi lejn Jehovah kif tpoġġiet taħt prova, u b’liema riżultat?

¹⁴ Meta mart Potifar iffittat lil Ġużeppi biex ‘jimtedd magħha,’ il-​lejaltà tiegħu lejn Jehovah tqiegħdet taħt prova. X’kien se jagħmel? B’moħħu diġà ċar rigward il-​prinċipji involuti, Ġużeppi ġera ’l barra mid-​dar, iddeterminat li hu qatt ma setaʼ ‘jikkommetti dan il-​ħażen kbir u attwalment jidneb kontra Alla.’ Il-​prospett taʼ pjaċir sesswali ma setax jegħleb il-​lejaltà taʼ Ġużeppi lejn Alla tiegħu, Jehovah.—Ġenesi 39:7-9.

15. Absalom kif wera nuqqas taʼ lejaltà, u b’liema riżultat?

¹⁵ Madankollu, hemm perikli oħra; l-​ambizzjoni tistaʼ therri l-​lejaltà. Dak kien il-​mottiv wara l-​irvell taʼ Absalom kontra missieru, is-​Sultan David. Bi pjanijiet makakki u intriċċi, Absalom fittex li jingħoġob mill-​poplu. Maż-​żmien, hu qajjem armata biex tiffaċċja lil dawk li baqgħu lejali lejn missieru. Mewtu minn idejn Ġoab ġabet tmiem għan-​nuqqas taʼ lejaltà taʼ Absalom lejn missieru, David, imma xi prezz kellu jħallas talli pprova jegħleb lill-​arranġament teokratiku!—2 Samwel 15:1-12; 18:6-17.

Il-​Lejaltà Li M’Għandha Ebda Prezz

16. It-​2 Korintin 11:3 x’jikxef dwar il-​mottivi taʼ Satana?

¹⁶ Għalkemm Satana jgħid li kulħadd għandu prezzu, u dan kien veru dwar Absalom, ma kienx veru dwar Ġużeppi, u qatt ma kien veru dwar adoraturi lejali taʼ Jehovah. Minkejja dan, Satana se jagħmel kwalunkwe offerta biex igagħalna niksru l-​lejaltà tagħna lejn il-​Ħallieq tagħna. L-​appostlu Pawlu esprima l-​biżaʼ tiegħu li “b’xi mod, bħalma s-​serpent isseduċa lil Eva bil-​makakkerija tiegħu,” il-​ħsieb tagħna jistaʼ jsir korrott, billi jwassalna għal li nikkompromettu l-​lejaltà tagħna lejn Jehovah u lejn il-​qima tiegħu.—2 Korintin 11:3.

17. Xi wħud maʼ xiex parttu privileġġi imprezzabbli taʼ servizz?

¹⁷ Huwa xieraq li nistaqsu lilna nfusna: ‘Hemm xi prezz li jien naċċetta bi bdil mal-​privileġġ tiegħi li naqdi bil-​lejaltà lill-​Ħallieq tiegħi?’ Huwa fatt li jnikket li, kuntrarju għal Ġużeppi, xi wħud li kienu qaddejja ddedikati taʼ Jehovah talbu ftit wisq bi bdil. Saħansitra xi anzjani parttu l-​privileġġi imprezzabbli tagħhom taʼ servizz sagru mat-​tgawdija temporanja tal-​pjaċiri senswali immorali. Anzjani jew m’humiex, ħafna minn dawk li għamlu dan tilfu l-​unità tal-​familja darba għal dejjem, l-​imħabba u r-​rispett tal-​kongregazzjoni, u l-​approvazzjoni taʼ Jehovah—Dak il-​wieħed li jistaʼ jagħti s-​saħħa biex tinżamm il-​lejaltà u biex nirreżistu kwalunkwe tentazzjoni minn Satana.—Isaija 12:2; Filippin 4:13.

18. Għala huwa importanti li nagħtu kas it-​twissija fl-​1 Timotew 6:9, 10?

¹⁸ Oħrajn, b’determinazzjoni ambizzjuża biex javvanzaw f’ġiri wara l-​affarijiet tad-​dinja, “nifdu lilhom infushom maʼ kullimkien b’ħafna weġgħat,” minkejja twissijiet ċari tal-​Bibbja. (1 Timotew 6:9, 10) Demas, Kristjan imsemmi minn Pawlu, tilef minħabba f’hekk, jew għal ftit jew għal kollox. (2 Timotew 4:10) Il-​lejaltà lejn Jehovah qatt ma tistaʼ tinkiser mingħajr riżultati diżastrużi. “Alla mhux wieħed li żżebilħu. Għax kulma bniedem qed jiżraʼ, dan ukoll se jaħsad.”—Galatin 6:7.

19, 20. (a) Liema huma xi ftit mill-​perikli assoċjati maʼ li wieħed iqattaʼ ħin twil quddiem it-​televiżjoni? (b) X’eżempju tat waħda familja fost ix-​Xhieda?

¹⁹ Xi drabi l-​prezz tat-​tpartit jidher b’mod sottili ħafna. Per eżempju, rapport mill-​Istati Uniti jgħid li ħafna familji jqattgħu madwar nofs iż-​żmien li jkunu mqajmin id-​dar jaraw it-​televiżjoni, biż-​żgħażagħ b’mod partikulari maħkumin minnu. Li kieku Kristjan kellu jimla moħħu primarjament bit-​televiżjoni, bis-​sess u l-​vjolenza tiegħu, hu malajr iherri l-​prinċipji Kristjani tiegħu. Dak malajr jistaʼ jwassal għal li hu ma jibqax lejali u jitbiegħed minn Jehovah. Sħubija ħażina bħal din veru li tħassar drawwiet utli. (1 Korintin 15:33) Ma rridux ninsew li l-​Iskrittura twiddibna biex nieħdu ħin biex nistudjaw u nimmeditaw fuq il-​Kelma taʼ Jehovah. Huwa ħin żejjed li jitqattaʼ biex wieħed jintelaq quddiem it-​televiżjoni tpartit xieraq mal-​ħin li jistaʼ jintuża biex jinkiseb għarfien li jwassal għal ħajja taʼ dejjem bħala adoratur lejali taʼ Jehovah? Ħafna li qed isiru jafu l-​verità llum kellhom jagħmlu bidliet kbar fil-​ħsieb tagħhom f’dan ir-​rigward.—1 Timotew 4:15, 16; 2 Timotew 2:15.

²⁰ Takaxi huwa negozjant Ġappuniż li jgħix fl-​Ingilterra. Kien iqattaʼ tlieta jew erbaʼ sigħat kważi kull lejla quddiem it-​televiżjoni mal-​familja tiegħu. Wara li hu u l-​mara tiegħu tgħammdu tliet snin ilu, hu ddeċieda li studju tal-​Bibbja persunali u tal-​familja jrid jieħu prijorità. Billi naqqas il-​ħin li joqgħod quddiem it-​televiżjoni għal sempliċi 15 jew 30 minuta kuljum bħala medja, hu kien taʼ eżempju mill-​aħjar fil-​familja. Għalkemm Takaxi jrid jistudja billi juża’ żewġ Bibbji, waħda bl-​Ingliż u l-​oħra bil-​Ġappuniż, il-​kobor spiritwali tiegħu kien imgħaġġel, u issa jaqdi bħala qaddej ministerjali f’kongregazzjoni taʼ lingwa Ingliża. Martu hija pijuniera awżiljarja. “Biex nissalvagwardja l-​ispiritwalità taż-​żewġt itfal subien żgħar tagħna,” jgħid hu, “kuljum jien nikkontrolla bir-​reqqa dak li marti u jien inħalluhom jaraw fuq it-​televiżjoni.” Dixxiplina fuqna nfusna bħal din hija premjanti.

21. X’nafu dwar it-​tattiċi taʼ Satana, u kif nistgħu nissalvagwardjaw lilna nfusna?

²¹ Nistgħu nkunu ċerti minn dan: Satana jaf id-​djufijiet tagħna, forsi aħjar milli nafuhom aħna stess. Hu se jipprova minn kollox biex iġegħilna nċedu jew indgħajfu l-​allejanza tagħna lejn Jehovah. (Qabbel Mattew 4:8, 9.) Kif, mela, nistgħu nissalvagwardjaw lilna nfusna? Billi kontinwament inżommu d-​dedikazzjoni tagħna quddiemna u billi nsibu għaxqa f’li niżżviluppaw kapaċitajiet hekk kif nimministraw għall-​ħtiġijiet spiritwali taʼ oħrajn. Bħala qaddejja lejali taʼ Jehovah, irridu nżommu attivi fis-​servizz tiegħu u niġu ggwidati l-​ħin kollu mill-​kelma qaddisa tiegħu. Dan se jgħinna fid-​determinazzjoni soda tagħna li l-​ebda prezz li Satana qatt jistaʼ joffri ma se jdawwarna mil-​lejaltà lejn Alla.—Salm 119:14-16.

Int Kif Twieġeb?

◻ Jehovah u Ġesù kif urew il-​lejaltà?

◻ Liema huma xi eżempji oħra mill-​Bibbja taʼ lejaltà?

◻ Satana x’jistaʼ joffrilna jew jipprova jagħmel?

◻ Kif nistgħu nsaħħu lilna nfusna biex nibqgħu lejali fil-​qima tagħna lejn Jehovah?