ISIFUNDO 44
INGOMA 138 Inwele Ezimhlophe Zinjengomqhele
Qhubeka Uthokoza Lanxa Usuluphele
“ Lalapho sebebadala bazaqhubeka bethela.”—HUBO. 92:14.
ESIZAKUFUNDA
Sizabona ukuthi asebeluphele bangenzani ukuze baqhubeke bethokoza.
1-2. UJehova ubabona njani abantu bakhe asebeluphele? (IHubo 92:12-14; khangela lomfanekiso ongaphandle.)
ABANTU abanengi kabafuni ngitsho ukuguga. Yikho sijayele ukubezwa besithi kuguga othandayo. Engxenye usalikhumbula ilanga lapho owaqalisa khona ukubona unwele olumhlophe ekhanda lakho wazama ukuluqunta. Kodwa wasunanzelela ukuthi lolu ayisilofuzo, ukuguga sokukutholile.
2 Kwesinye isikhathi ukuguga kungenza uzibone angathi usuphelelwe ngumphako. Kodwa yiyo yini indlela uJehova akubona ngayo? Hatshi. Yena ukufanisa lesihlahla esihle esiqhubeka sithela. (Bala iHubo 92:12-14, Zaga. 16:31.) Phela izihlahla ezinengi ezilamahlamvu lamaluba amahle ziyabe sezileminyaka eminengi zikhona. Ngokwesibonelo, ezinye zalezo zihlahla ezinhle okwamagama zitholakala eJapan njalo kubikwa ukuthi sezileminyaka eyedlula eyinkulungwane. Abantu bakaJehova asebeluphele banjengezihlahla lezi ezinhle. Sebeleminyaka bekhonza bethembekile futhi uJehova kakuthontisi ngitsho lokho abamenzela khona.
Asebekhulile bafanana lezihlahla ezinhle eziqhubeka zithela (Khangela indima 2)
3. Qamba izibonelo ezitshengisa ukuthi uJehova uyabaqakathekisa asebeluphele.
3 Ukuguga komuntu akumenzi angabi ligugu kuJehova.a Nxa ungabuyisela ingqondo emuva, uzananzelela ukuthi uJehova ubenika abantu asebeluphele imisebenzi eqakathekileyo. Usakhumbula yini ukuthi uSara wayenganani ngesikhathi etshelwa ukuthi kuye kuzavela izizwe ezinengi lokuthi uzaphinda abe ngukhokho kaMesiya? (Gen. 17:15-19) UMosi yena wayeleminyaka engu-80 ngesikhathi uJehova emthuma ukuthi ayekhipha ama-Israyeli eGibhithe. (Eks. 7:6, 7) Umphostoli uJohane laye wayeselixhegu ngesikhathi ebhala amabhuku amahlanu aseBhayibhilini.
4. Kuyini okunganceda asebekhulile ukuthi baqhubeke bethokoza? (IZaga 15:15) (Khangela lomfanekiso.)
4 Ukuluphala kubuya kubhabhule inhlupho ezinengi. Omunye udade wathi: “Ukuguga kulamanyala sibili.” Lanxa kunjalo, uJehova uzahlala ebancedisa asebekhulile ukuthi baqhubeke bethokoza.b (Bala iZaga 15:15.) Esihlokweni lesi sizaxoxa ngokuthi asebekhulile bangenzani ukuze baqhubeke bethokoza. Sizaxoxa langalokho okungenziwa ngabanye ebandleni ukuze babancedise. Asiqaleni sixoxe ngokuthi kuyini okungenza kube nzima ukuthi asebekhulile baqhubeke bethokoza.
Ukuhlala uthokoza kuzakunceda kakhulu (Khangela indima 4)
KUYINI OKUNGENZA ASEBELUPHELE BADANE?
5. Kuyini okungadanisa abanye asebegugile?
5 Abanye abantu asebeluphele bayadana kakhulu nxa benanzelela ukuthi kabasenelisi ukwenza izinto ababezenza kudala. (Umtshu. 7:10) Ngokwesibonelo, omunye udadewethu okuthiwa nguRuby uthi: “Umzimba wonke nje uyala. Lokugqoka sekuyinkalakatha yomsebenzi, ngize ngehluleke lokugqoka isokisi. Izandla ngapha ziyabe ziqaqamba ngenxa yomkhuhlane wamathambo, akulanto engenelisa ukuyenza.” Umfowethu okuthiwa nguHarold owake wasebenza eBhetheli yena uthi: “Akuselalutho lapha kimi futhi khonokhu kuyake kungidanise ngezinye izikhathi. Phela kudala ngangiyintshantshu kwezemidlalo. Kwakusithi ngingavele ngibambe ibhola uzwe inkundla ihlokoma. Kodwa khathesi sengisehluleka khona lokulijika.”
6. (a) Kuyini okunye futhi okungadanisa asebegugile? (b) Kuyini okunganceda asebekhulile babone ukuthi bengaqhubeka betshayela yini imota loba hatshi? (Khangela isihloko esithi “Ngime Yini Ukutshayela Imota?”)
6 Mhlawumbe kuyakudanisa ukuthi khathesi sokumele ucele abanye ukuthi bakuncedise ukwenza izinto owawusenelisa ukuzenza kudala. Engxenye sikhuluma nje usuhlala lomuntu okunakekelayo kumbe ugcinwe ngumntanakho. Okunye okungabe kukukhathaza yikuthi umzimba kawusavumi kumbe amehlo asebonela khatshana okokuthi kawusenelisi ukuhamba uwedwa kumbe ukutshayela imota. Kodwa hlala ukhumbula ukuthi lokhe uqakathekile kuJehova lakwabanye abantu lanxa izimo zakho sezitshintshile. UJehova uyakwazi ukuthi ngezinye izikhathi uyake udane. Lanxa kunjalo kasoze ayikhohlwe indlela omthanda ngayo lothanda ngayo abafowenu labodadewenu.—1 Sam. 16:7.
7. Kuyini okungakududuza nxa ubona angani uJehova usephuzile ukutshabalalisa abantu ababi?
7 Mhlawumbe okunye okungakudanisa yikucabanga ukuthi kawusoze ukubone ukutshabalaliswa kwabantu abenza okubi. Manje ungenzani ukuze umcabango onjalo ungakudanisi? Zama ukukhumbula ukuthi uJehova ulokhe ebabekezelela abantu abangakatshintshi. (Isaya. 30:18) Okwenza ukuthi uJehova abekezele yikuthi ufuna bonke abantu babemazi, bafunde ngaye futhi bakhethe ukumkhonza. (2 Phet. 3:9) Yikho loba nini nxa usubona angani uJehova uyaphuza ukutshabalalisa abantu ababi, zama ukucabanga ngokuthi bangaki abantu abangakalizwa iqiniso. Phela kungenzakala ukuthi abanye bakhona yizihlobo zakho.
8. Kuyini okungenziwa ngabantu abagulayo kumbe asebekhulile okungazwisa abanye ubuhlungu?
8 Ngezinye izikhathi nxa abantu besizwa ubuhlungu kumbe begula, bangakhuluma kumbe benze izinto abacina bezisola ngazo. (Umtshu. 7:7; Jak. 3:2) Ngokwesibonelo, uJobe ‘wakhuluma engacabanganga’ ngenxa yobuhlungu ayephakathi kwabo. (Jobe. 6:1-3) Lokho kwenza sizwisise ukuthi kungani ngezinye izikhathi abantu asebekhulile besenza kumbe bakhulume izinto ezingazwisa abanye ubuhlungu. Lanxa kunjalo, lokhu kakutsho ukuthi abantu abagulayo kumbe asebekhulile sokumele bakhulume loba yini abayithandayo kumbe bathwalise abanye nzima. Nxa singananzelela ukuthi kukhona esikukhulumileyo okuzwise omunye ubuhlungu kumele sixolise masinyane.—Mat. 5:23, 24.
OKUNGAKUNCEDA UKUTHI UTHOKOZE
Ungenzani ukuze uqhubeke uthokoza lanxa usuluphele? (Khangela indima 9-13)
9. Kungani kumele uvume ukuncediswa? (Khangela lemifanekiso.)
9 Vuma ukuncediswa. (Gal. 6:2) Kwezinye izikhathi kungabanzima ukuthi uvume ukuncediswa ngabanye. Udadewethu okuthiwa nguGretl uthi: “Ngesinye isikhathi ngiyathikaza ukucela ukuncediswa ngoba ngiyabe ngibona angathi sengihlupha abantu. Kodwa senginanzelele ukuthi kumele ngicele abanye bangincedise.” Nxa ungavuma ukuthi abanye bakuncedise uyabe usenza ukuthi bathokoze. (Imiseb. 20:35) Lawe uzathokoza ngoba uzazibonela ukuthi abantu bayakuthanda.
(Khangela indima 9)
10. Kungani kuqakathekile ukubonga abanye? (Khangela lemifanekiso.)
10 Tshengisa ukuthi uyabonga. (Kol. 3:15; 1 Thes. 5:18) Siyakuqakathekisa kakhulu esikwenzelwa ngabanye abantu kodwa ngezinye izikhathi singakhohlwa ukubabonga. Manje singenzani ukuze kukhanye ukuthi siyakuqakathekisa lokho abasenzela khona? Mhlawumbe nxa besinika ulutho oluthile singabobotheka besesitsho ukuthi siyabonga. Udadewethu okuthiwa nguLeah onakekela asebekhulile eBhetheli uthi: “Omunye udadewethu engimnakekelayo ujayele ukungibhalela amazwi amnandi emaphetshaneni. Kuyabe kungamazwi amalutshwana kodwa ukuwabala kuyangikhuthaza ngoba uyabe etshengisa ukuthi uyakuqakathekisa engimenzela khona.”
(Khangela indima 10)
11. Lingabancedisa njani abasakhulayo? (Khangela lemifanekiso.)
11 Zimisele ukuncedisa abanye. Nxa ungenza konke okwenelisayo ukuze uncedise abanye kawusoze ukhathazeke kakhulu ngenhlupho zakho. Kulesaga esijayelekileyo esithi indlela ibuzwa kwabaphambili. Lina eseliluphele lilolwazi olunengi, yikho sicela liluchathekele abasakhulayo ukuze labo bafunde okunengi kini. Babuzeni imibuzo njalo libalalelisise. Bancedeni bazwisise ukuthi ukulandela imithetho kaJehova kuzabanceda njalo kubenze bathokoze. Nxa lingenza njalo lizabe libancedile sibili abangane benu abasakhulayo.—Hubo. 71:18.
(Khangela indima 11)
12. UJehova ubathembisani asebekhulile? (U-Isaya 46:4) (Khangela lemifanekiso.)
12 Cela uJehova akuqinise. IBhayibhili lithi uJehova “kadinwa njalo kapheli amandla.” (Isaya. 40:28) Ukukhumbula amazwi la kuzakunceda njani nxa usuphela amandla? Kuzakunceda ungathandabuzi ukuthi uJehova uzaqhubeka ekuqinisa. (Isaya. 40:29-31) UJehova uthembisa ukuthi kasoze akulahle lanxa usumdala. (Bala u-Isaya 46:4.) Siyakwazi ukuthi uJehova uyazigcwalisa zonke izithembiso zakhe. (Josh. 23:14; Isaya. 55:10, 11) Nxa ungahlala uthandaza kuJehova uzazibonela ukuthi uyakuthanda lokuthi uzaqhubeka ekuncedisa. Khonokho kuzakunceda ukuthi uthokoze.
(Khangela indima 12)
13. Kuyini okumele asebekhulile bakukhumbule? (U-2 Khorinte 4:16-18) (Khangela lemifanekiso.)
13 Khumbula ukuthi uzaphinda ube mutsha. UJehova uthembisa ukuthi abagugileyo bazaphinda babe batsha lokuthi uzayiqeda yonke imikhuhlane. (Jobe. 33:25; Isaya. 33:24) Nxa ungahlala ukhumbula ukuthi inhlupho olazo ngezesikhatshana nje kuphela uzenelisa ukuhlala uthokoza. (Bala u-2 Khorinte 4:16-18.) Manje abanye bangakuncedisa njani nxa kuyikuthi usukhulile?
(Khangela indima 13)
UNGABANCEDISA NJANI ASEBELUPHELE?
14. Kungani kuqakathekile ukuthi sifonele kumbe sivakatshele asebekhulile?
14 Hlala ubavakatshela futhi ubafonela. (Heb. 13:16) Kulula kakhulu ukuthi abantu asebeluphele babelesizungu ngoba izikhathi ezinengi bayabe bebodwa. Umfowethu oseluphele okuthiwa nguCamille uthi: “Ilanga liyaphuma lize liyekuthi qobhi kunina ngilokhe ngithe kho endlini. Ngesinye isikhathi ngiyake ngizizwe angani ngisejele, ngiyabe ngisesaba futhi ngikhathazekile.” Nxa singahlala sibavakatshela abafowethu labodadewethu asebekhulile bazabona ukuthi siyabaqakathekisa lokuthi siyabathanda. Kuyake kwenzakale yini kuwe ukuthi ngesinye isikhathi uyahlela ukufonela kumbe ukuvakatshela umfowethu loba udadewethu osekhulile ebandleni lenu kodwa ucine ungakwenzanga? Lanxa sonke silezinto ezinengi okumele sizenze, akumelanga sikhohlwe ukuthi ukuvakatshela asebekhulile lakho kuqakathekile. (Flp. 1:10) Manje ungenzani ukuze ungakhohlwa okumele ukwenzele asebekhulile? Mhlawumbe okungakunceda yikubhala phansi ibizo lomfowethu kumbe udadewethu ofuna ukumfonela kumbe ukumvakatshela. Hlela sona kanye isikhathi ofuna ukuyambona ngaso kulokuthi uthi ngizaphela ngibone.
15. Abasakhulayo bangabancedisa njani asebegugile?
15 Nxa ungosakhulayo, mhlawumbe uyazibuza ukuthi kuyini ongakuxoxa labantu asebegugile kumbe ukuthi ungabenzelani. Kodwa ungazikhathazi kakhulu ngalokho, wena ongakwenza yikuzama nje ukuba seduze labo. (Zaga. 17:17) Ungaxoxa labo imihlangano yebandla ingakaqalisi kumbe lapho isiphelile. Okunye ongababuza khona yikuthi yiwaphi amavesi abawathandayo kumbe ezinye izinto ababezenza besakhula. Ungacela lokuthi libukele lonke uhlelo lwe-JW Broadcasting®. Ungabancedisa langokukhangela ukuthi amafoni kumbe ama-tablet abo asasebenza kuhle yini njalo ubadawunilodele amabhuku lamavidiyo esiwasebenzisa emihlanganweni yethu lasekutshumayeleni. Udadewethu okuthiwa nguCarol uthi: “Lanxa sengikhulile lokhe ngikukholisa ukuthi ngike ngiyezikwejisela labanye ngitshaywe ngumoya. Lokhe ngikuthanda ukuphuma ngiyethenga izinto engizifunayo futhi ngiyakukholisa ukubuka izinto ezidalwe nguJehova. Ngiyakukholisa ukwenza izinto lezi labasakhulayo.” Omunye udadewethu okuthiwa nguMaira uthi: “Mina ngileminyaka engu-33 ikanti umngane wami uleminyaka engu-90. Kodwa ngiyakhohlwa ukuthi umdala kulami ngoba sibukela sonke amafilimu futhi siyancedisana nxa sisebunzimeni.”
16. Kunceda ngani ukuphelekezela asebekhulile esibhedlela?
16 Baphelekezele esibhedlela. Nxa kuyikuthi uphelekezele umuntu osegugile kubodokotela kungaba kuhle ukuthi lawe ubeseduze khonapho ukuze ubone ukuthi bamncedisa kuhle. (Isaya. 1:17) Nxa kuvuma mhlawumbe ungabhala phansi ukuthi odokotela batheni. Udadewethu osekhulile okuthiwa nguRuth uthi: “Ngezinye izikhathi nxa ngingahamba ngedwa kudokotela ngifike ngimtshele okungikhathazayo yena uyathi angiguli. Kodwa nxa ngihambe lomunye umuntu uyazama sibili ukungilalelisisa. Ngiyababonga kakhulu abafowethu labodadewethu abahlala bengiphelekezela esibhedlela.”
17. Singenzani ukuze sincedise asebekhulile batshumayele?
17 Tshumayela labo. Abanye abafowethu labodadewethu asebekhulile abasenelisi ukuthi bayetshumayela endlini ngendlu. Manje ungabancedisa njani? Mhlawumbe ungahlela ukuyatshumayela labo ngenqola futhi nxa kuvuma ungahle ubaphathele lezitulo. Ungahamba lasebekhulile ukuyabona abantu ofunda labo iBhayibhili kumbe ucele ofunda labo ukuthi bahambe lawe liyefundela emzini womfowethu kumbe udadewethu osekhulile. Abadala bebandla bangahlela ukuthi imihlangano yokuya ekutshumayeleni yenzelwe emzini womfowethu kumbe udadewethu osekhulile. UJehova uyathokoza kakhulu nxa esibona sisenza konke esikwenelisayo ukuze sitshengise ukuthi siyabathanda lokuthi siyabahlonipha asebekhulile.—Zaga. 3:27; Rom. 12:10.
18. Sizaxoxa ngani esihlokweni esilandelayo?
18 Isihloko lesi sisincede sabona ukuthi uJehova uyabaqakathekisa njalo uyabathanda asebekhulile njengoba nje lathi sibathanda. Lina eselikhulile siyakwazi ukuthi lihlangana lenhlupho ezinengi kodwa uJehova uzaqhubeka elincedisa ukuthi lihlale lithokoza. (Hubo. 37:25) Sekuseduze kakhulu ukuthi libuyele ezinsukwini zobutsha benu liphinde libe ngamajaha lezintombi futhi lizathokoza okwamagama! Kodwa kungenzakala yini ukuthi labo abanakekela asebekhulile, abantwana, kumbe umngane ongabe egula baqhubeke bethokoza? Sizaphendula umbuzo lo esihlokweni esilandelayo.
INGOMA 30 UnguBaba, UnguNkulunkulu Njalo Ungumngane
a Ngena kujw.org kumbe ku-JW Library® ubukele ividiyo ethi Lina Asebekhulile—Lilomsebenzi Oqakathekileyo.