अध्याय १
ठीकसित पढ्नुहोस्
“सबै किसिमका मानिसहरूले उद्धार पाऊन् र सत्यको सही ज्ञान लिऊन् भन्ने” परमेश्वर चाहनुहुन्छ भनी बाइबल बताउँछ। (१ तिमो. २:४) त्यसैले ठूलो स्वर निकालेर बाइबलबाट पढ्दा यही भाव झल्किएको हुनुपर्छ।
बाइबल र बाइबलबारे सिकाउने प्रकाशनहरूबाट ठूलो स्वर निकालेर पढ्न जवान र वृद्ध सबैले सिक्नै पर्छ। यहोवाका साक्षीको हैसियतमा यहोवा र उहाँका तौरतरिकाबारे अरूलाई सिकाउने हाम्रो दायित्व छ। त्यसमा कुनै व्यक्ति वा मानिसहरूको समूहलाई पढेर सुनाउनु समावेश छ। हामी परिवारमा पनि ठूलो स्वर निकालेर पढ्ने गर्छौं। जवान होस् वा वृद्ध, भाइ होस् वा बहिनी सबैले स्वर निकालेर पढ्ने सन्दर्भमा उन्नति गर्न चाहिने थुप्रै सल्लाह ईश्वरतान्त्रिक सेवा स्कूलमा पाउन सक्छन्।
मानिसहरूसामु होस् वा मण्डलीमा, बाइबल पढेर सुनाउनु गम्भीर जिम्मेवारी हो। बाइबल परमेश्वरको प्रेरणाबाट लेखिएको हो। साथै “परमेश्वरको वचन जीवित र प्रबल . . . छ। यसले . . . मनको विचार र आशय जाँच्न सक्छ।” (हिब्रू ४:१२) अरू कुनै स्रोतबाट पाउन नसकिने अनमोल ज्ञान परमेश्वरको वचनमा पाइन्छ। त्यसले एकमात्र साँचो परमेश्वरलाई चिन्न, उहाँसित राम्रो सम्बन्ध विकास गर्न र जीवनका समस्यासित डट्न मदत दिन्छ। परमेश्वरको नयाँ संसारमा अनन्त जीवन कसरी पाउन सकिन्छ भनेर पनि बाइबलले बताउँछ। त्यसकारण आफ्नो क्षमताअनुसार सकेसम्म राम्ररी बाइबल पढ्ने हाम्रो लक्ष्य हुनुपर्छ।—भज. ११९:१४०; यर्मि. २६:२.
ठीकसित पढ्ने तरिका: प्रभावकारी ढङ्गले पढ्ने तरिका थुप्रै छन्। तर सर्वप्रथम ठीकसित पढ्न जान्नुपर्छ। यसको अर्थ, जस्तो छापिएको छ त्यस्तै पढ्नुपर्छ। शब्दहरू नछुटाईकन पढ्नुहोस्, विभक्ति र प्रत्ययमा ध्यान दिनुहोस् वा उस्तै-उस्तै देखिने शब्द एउटै तरिकामा नपढ्नुहोस्।
ठीकसित पढ्न तपाईंले त्यसको सन्दर्भ राम्ररी बुझेको हुनुपर्छ। यसको लागि ध्यान दिएर तयारी गर्नुपर्छ। समयको अन्तरालमा कुन शब्द पछि कस्ता शब्द आउँछन् भनेर अनुमान लगाउन सक्नुहुन्छ र विषयवस्तु कतातिर गइरहेको छ, त्यो थाह पाउन सक्नुहुन्छ। त्यसपछि ठीकसित पढ्ने तपाईंको क्षमता अझै उन्नति हुन्छ।
लिखित भाषामा विराम-चिन्ह र मात्राहरूको महत्त्वपूर्ण भूमिका हुन्छ। विराम-चिन्हले कहाँ रोकिने, कति लामो समय रोकिने र कहाँ स्वरको तिखोपन घटबढ गर्ने त्यो थाह पाउन सकिन्छ। कुनै-कुनै भाषामा जस्तै नेपाली भाषामा पनि विराम-चिन्हअनुसार आवाज परिवर्तन गरेनौं भने प्रश्न वाक्यमा परिणत हुन्छ वा अर्थ नै फरक पर्छ। हुन त व्याकरणले माग गरेकै कारण विराम-चिन्ह प्रयोग गरिन्छ। धेरै भाषामा मात्रालाई राम्ररी ध्यान नदिई ठीकसित पढ्न सकिंदैन। अक्षरमा प्रयोग गरिएका मात्राले गर्दा त्यो अक्षर कसरी पढ्ने भनी थाह पाउन सकिन्छ। तपाईंको भाषामा विराम-चिन्ह, मात्रा र स्वर-वर्ण कसरी प्रयोग गरिन्छ, पक्का गर्नुहोस्। अर्थपूर्ण ढङ्गमा पढ्नको लागि यी अत्यावश्यक छन्। नबिर्सनुहोस्, तपाईंको लक्ष्य विचार व्यक्त गर्नु हो, शब्द पढ्नु मात्र होइन।
ठीकसित पढ्ने क्षमता विकास गर्न चाहनुहुन्छ भने अभ्यास गर्नुपर्छ। पहिला एउटा अनुच्छेद मात्र पढ्नुहोस्; कुनै गल्ती नगरी पढ्न नसकून्जेल त्यसलाई बारम्बार पढ्नुहोस्। त्यसपछि अर्को अनुच्छेद पढ्नुहोस्। अन्तमा कुनै शब्द नछुटाई, नदोहोऱ्याई वा गलत उच्चारण नगरी धेरै पाना पढ्ने प्रयास गर्नुहोस्। यी कदम चालिसकेपछि अरू कसैलाई तपाईंको पढाइ सुनिदिन र पढ्दा गरेको गल्ती औंल्याइदिन भन्नुहोस्।
कुनै-कुनै अवस्थामा आँखा कमजोर भएकोले वा प्रशस्त उज्यालो नपुगेकोले पढ्न गाह्रो हुन सक्छ। यस्ता समस्या समाधान गर्न सक्नुभयो भने पक्कै पनि तपाईंले अझ राम्ररी पढ्न सक्नुहुन्छ।
राम्ररी पढ्ने भाइहरूलाई मण्डली बाइबल अध्ययन र प्रहरीधरहरा अध्ययनमा अनुच्छेदहरू पढ्ने सुअवसर आउन सक्छ। तर यस्ता सुअवसरलाई राम्ररी पूरा गर्न शब्द ठीकसित पढ्न जानेर मात्र पुग्दैन। मण्डलीमा अरूसामु प्रभावकारी ढङ्गमा पढ्न तपाईंले व्यक्तिगत तवरमै पढ्ने राम्रो बानी बसालेको हुनुपर्छ। वाक्यमा हरेक शब्दको महत्त्व हुन्छ भनी स्वीकार्नुहोस्। कुनै शब्द छुट्यो भने पनि भनिएको कुरा स्पष्टसित बुझ्न सकिंदैन। एक्लै बसेर पढ्दासमेत शब्दको उच्चारण गलत गर्नुभयो भने अर्थको अनर्थ हुन सक्छ। मात्रा वा सन्दर्भलाई ध्यान दिइएन भने पढाइ गलत हुन पुग्छ। हरेक शब्द प्रयोग गरिएको तरिका सन्दर्भअनुसार बुझ्ने कोसिस गर्नुहोस्। विराम-चिन्हले वाक्यको अर्थलाई कसरी फरक पार्छ भनेर पनि विचार गर्नुहोस्। नबिर्सनुहोस्, अक्सर शब्दहरूको समूहबाटै विचार व्यक्त गरिन्छ। त्यसकारण यी कुरालाई विचार गर्नुहोस् र ठूलो स्वर निकालेर पढ्दा शब्द-शब्दलाई मात्र होइन शब्दहरूको समूह अर्थात् वाक्यांश र उपवाक्यलाई ध्यान दिनुहोस्। आफूले पढेको कुरा स्पष्टसित बुझ्नुभयो भने अरूसामु पढेर सही ज्ञान बाँड्न तपाईं सक्षम हुनुहुनेछ।
प्रेषित पावलले एक जना अनुभवी एल्डरलाई नै यस्तो लेखेका थिए: ‘मानिसहरूसामु पढ्ने काममा लागिरह।’ (१ तिमो. ४:१३) कुरा प्रस्ट छ, ठीकसित पढ्ने सन्दर्भमा हामी सबैले उन्नति गर्नुपर्छ।