Baŵa si Tölu
Satu, 1 Mbaŵa si Tölu
Lö afatö dödöda ba wanötöna andrö.—Rom. 5:5.
Lö si tohare nasa gulidanö si bohou. Hewaʼae simanö, nehegö atö hadia manö zi so iadaʼa—döfi, eu, urifö, hegöi niha. Lö hadöi niha zoʼaombösi tödö wa sindruhu-ndruhu so fefu daʼö, hewaʼae na sindruhunia no irai lö hadöi daʼö ba zilalö. Tola so daʼö fefu iadaʼa börö me iwöwöi ira Yehowa. (1 Mo. 1:1, 26, 27) No itatugöi Lowalangida wa hasambalö ifazökhi gulidanö si bohou. Lö zi lö alua gohitö dödönia andrö. Ba gulidanö si bohou dania, owua-wua dödö niha fefu börö me auri ira irugi zi lö aetu ba moʼahonoa mbotora. Tola faduhu dödöda wa hasambalö tohare gulidanö si bohou ba ginötö si no itatugöi Lowalangi. (Yes. 65:17; Fam. 21:3, 4) Gasa-gasa daʼö, ogunaʼö ginötö si no tebeʼe khöu ba wangaʼaroʼö famatimö. Böi tebulö andrö saohagölö ba höli. Angerönusi waʼabölö Yehowa, ba beʼe ginötöu ba wamalua halöwö ba wamati. Na öfalua daʼö, tola so ndraʼugö ba gotalua ”niha sanema amabuʼula andrö börö wamati ba faʼebolo dödö”.—Heb. 6:11, 12. w23.04 31 ¶18-19
Migu, 2 Mbaŵa si Tölu
Hadia tenga no uwaʼö, na faduhu dödöu hasambalö öʼila lakhömi Lowalangi?—Yoh. 11:40.
Ifaöga ia Yesu ba ilau mangandrö föna niha sato. Omasi Yesu na aboto ba dödö niha fefu, wa nifaluania andrö dania tola alua ia börö waʼabölö moroi khö Yehowa. Aefa daʼö, ebua li Yesu weʼao imane, ”He Lazaro, ae baero!” (Yoh. 11:43) Ba möi baero Lazaro moroi ba lewatönia. Ifalua dandra sahöli-höli dödö Yesu si tebai ba wamaigi niha sato. Salua andre möi fangaro wamatida ba dötönafö fanusugi. Hadia mbörö? Törö tödöu mbuʼusa li Yesu khö Marata: ”Hasambalö ifuli auri dalifusömö.” (Yoh. 11:23) Simane Amania, omasi Yesu ba tola ifalua mbuʼusa li andrö. Me meʼe Yesu, daʼö zangoromaʼö wa omasi sibai ia wanusugi niha si no mate, ba iheta wangabu dödö nirasoi niha. Me möi baero Lazaro moroi ba lewatönia, daʼö zangoromaʼö wa tola isusugi niha si no mate. Angeragö hadia niwaʼö Yesu khö Marata simane nitutunö ba ayati maʼökhö andre. Börö daʼö, oya dane-dane waʼafaduhu dödöda wa hasambalö ifalua mbuʼusa linia Lowalangi ba wanusugi niha si no mate. w23.04 11-12 ¶15-16
Sinaya, 3 Mbaŵa si Tölu
Ahatö Yehowa ba niha soʼangaröfili yaʼia, siʼao khönia soroi ba dödö.—Si. 145:18.
Itaria, moguna tafaböʼöni nösi wangandröda na taʼila hadia niʼandrö Yehowa khöda. Moguna itörö tödöda wa no itatugöi Yehowa hawaʼara ifalua gohitö dödönia. Ba ginötö daʼö dania, iʼogunaʼö Wamatörönia ba wangeheta fefu abula dödöda sagötö faʼara. Lö hadöi saʼae si tola mangaʼasogö abula dödöda simane bencana alam, fökhö, hegöi faʼamate. (Dan. 2:44; Fam. 21:3, 4) Hizaʼi gasa-gasa wa alua daʼö, itehegö khö Zatana Yehowa ba wamatörö ulidanö andre. (Yoh. 12:31; Fam. 12:9) Na iheta iadaʼa gabula dödöda Yehowa, hulö abölö sökhi dania wamatörö Zatana. Börö daʼö, moguna tabaloi irege ifalua fefu mbuʼusa linia Yehowa. Lö iröi ita Yehowa ba wanaögö abula dödöda. Hasambalö itolo ita. w23.05 8 ¶4; 9-10 ¶7-8
Salasa, 4 Mbaŵa si Tölu
Miʼila hewisa wameʼe fanema li zamösana.—Kol. 4:6.
Hewisa wanoloda niha böʼö enaʼö so mbua nitemara na tafalua Wanörö Tödö? Si oföna tafalua yaʼia daʼö takaoni ira. Takaoni niha nifalukhaisida ba wanuriaigö. Tasura göi döi-töi niha tanö böʼö si tola takaoni, simane si fahuwu khöda, ösi nomoda, awöda wohalöwö, awöda sekola, hegöi niha si faʼila khöda. Hewaʼae na no ahori zura undranga si no mu-cetak, tola tabeʼe khöra link zura undranga elektronik. Ma tohare ira! (Sango. 11:6) Tola manö so wanofu-nofu niha nikaonida sanandrösa ba wamalua Fanörö Tödö andrö, mendrua manö na lö irai möi ira ba gangowuloada. Börö daʼö, moguna taʼangeragö hadia manö zi tola tobali fanofu-nofura, ba hadia wanema li nibeʼeda. Me no aefa laʼondrasi ngaluo daʼö, niha sadöni tödö tola manö manofu-nofu ira nasa. Tatu taforege wanolo niha fatua lö mubörögö Wanörö Tödö, sagötö mufalua mazui na no awai. Na tafalua daʼö, no tatolo niha ”si sökhi amuata” ba wanöndra bua me no laʼondrasi Wanörö Tödö.—Hal. 13:48. w24.01 12 ¶13, 15; 13 ¶16
Rabu, 5 Mbaŵa si Tölu
Yaʼami andrö amaedola zau si tohare sabata aefa daʼö taya.—Yak. 4:14.
So walu ngawua wanusugi si no irai alua ba gulidanö nitutunö ba Zura Niʼamoniʼö. Haogö fahaʼö ndraʼugö ba zi no irai alua andrö. Alui wamahaʼö si tola öhalö ba zalua andrö fefu. Angerönusi wanusugi si no irai alua, sangoromaʼö wa omasi sibai Lowalangi ba wanusugi niha si no mate, ba tola ifalua daʼö. Si oföna, angerönusi wanusugi sabölö tohude si no irai alua, yaʼia daʼö fanusugi Yesu. Törö tödöu wa ato sibai niha sangila wa no tesusugi Yesu, daʼö mbörö wa itugu faduhu dödöda ba dötönafö fanusugi. (1 Ko. 15:3-6, 20-22) Tatu taʼandrö sibai saohagölö ba dötönafö fanusugi nifabuʼu Yehowa. Tola tafaduhusi tödö mbuʼusa li daʼö börö me omasi Yehowa ba tola ifalua mbuʼusa linia andrö. Börö daʼö, datahalö gangetula enaʼö böi taböhöli wangaroʼö famatida ba dötönafö sebua böli andre. Na tafalua daʼö, itugu ahatö ita khö Lowalangida, sangumaʼö khöda, ’Hasambalö ifuli auri niha niʼomasiʼöu!’—Yoh. 11:23. w23.04 8 ¶2; 12 ¶17; 13 ¶20
Kami, 6 Mbaŵa si Tölu
Böi fayawa ndraʼugö ba wanörö lala khö Lowalangiu!—Mi. 6:8.
Moʼamakhaita sibai wa lö fayawasa ba wangide-ngideʼö. Na lö khöda fayawasa tola taʼokhögö wangera-ngera satulö sanandrösa ba waʼaurida samösa ba aboto ba dödöda zoʼamböta ita. Na so khöda wangide-ngideʼö, tola tawaʼö wa abölö ebua niha böʼö moroi khöda. (Fil. 2:3) Niha si lö fayawa, si toʼölönia so khönia wangide-ngideʼö. Gideono andre niha si lö fayawa ba sangokhögö fangide-ngideʼö. Samuza maʼökhö, ifatunö khönia malaʼika Yehowa wa yaʼia nifili ba wangefaʼö Izaraʼeli moroi ba soi Midiano sabölö. Hizaʼi, imane Gideono, ”Moroi ba mado Manase fefu, ha ösi nomo namagu wondrege zide-ide. Ba zi sambua ösi nomoma, ha yaʼo zi lö guna.” (Sangu. 6:15) Irasoi wa tebai ifalua halöwönia andrö, hizaʼi aboto ba dödö Yehowa wa hasambalö tola ifalua daʼö. Börö wanolo Yehowa tola mofozu Gideono ba wangasiwai halöwönia. Laforege sibai ira satua sokubaloi enaʼö lö khöra fayawasa ba laʼokhögö wangide-ngideʼö. (Hal. 20:18, 19) Lö lahöni-höni waʼabölöra mazui faʼamofozu si no lakhamö. Ba lö göi ide-ide dödöra börö zoʼamböta mazui sala si no lafalua. w23.06 3 ¶4-5
Zumaha, 7 Mbaŵa si Tölu
Yaʼia zomama högöu.—1 Mo. 3:15.
Lafufu högö Zatana, ba awena alua dania daʼö töra 1.000 fakhe tö. (Fam. 20:7-10) Fatua lö alua daʼö, ifaʼeleʼö khöda Sura Niʼamoniʼö hadia manö zalua sahöli-höli dödö. Si oföna, so dania niʼombakhaʼö ngawalö soi andre lamane, ”No atulö, no ahono!” (1 Te. 5:2, 3) Aefa daʼö, ”izumaigö” alua wamakao sabölö-bölö ba ginötö tohare ngawalö soi ba gulidanö andre ba wanuwö agama sofaya. (Fam. 17:16) Ibörögö wanguhuku ulidanö andre Yesu ba ifasambua ira simane na ifabali mbiri-biri moroi ba nambi. (Mat. 25:31-33, 46) Lö ihono-honogö manö ia Satana. Börö waʼafatuwunia, ifarou ngawalö soi ba gulidanö andre ba wanuwö ono mbanua Yehowa. Ifotöi ira Sura Niʼamoniʼö Gogi moroi ba danö Magogi. (Hez. 38:2, 10, 11) Sagötö faʼalua wamakao sabölö-bölö, so dania ginötönia teʼowuloi niha nibayoini ba gulidanö andre numalö ira ba zorugo. Teʼowuloi ira khö Keriso awö ndra saradadunia ba fasuwö ira ba Hamagedo. Alua daʼö ba gangohorita wamakao sabölö-bölö. (Mat. 24:31; Fam. 16:14, 16) Aefa daʼö, ibörögö mamatörö Keriso ba gulidanö andre sagötö zi saribu fakhe.—Fam. 20:6. w23.10 20-21 ¶9-10
Satu, 8 Mbaŵa si Tölu
Niha samosumange Yehowa ndraʼo iʼotarai me iraono.—1 Ra. 18:12.
Iadaʼa, ato nono mbanua Yehowa si toröi ba soi si lö manehegö halöwö nifaluada. Lö tebulö lafosumange ndra samatörö ira talifusö niʼomasiʼöda andrö. Hizaʼi simane Gobadia—ha khö Yehowa lalulu waʼaurira. (Mat. 22:21) Börö me abölö laʼataʼufi Lowalangi, abölö laʼoʼö niwaʼönia moroi ba niwaʼö niha gulidanö. (Hal. 5:29) Andrö wa lö laböhöli wanuriaigö turia somuso dödö ba lafalua gangowuloa ba zi lö laʼila niha sato. (Mat. 10:16, 28) Baero daʼö, laʼalui lala enaʼö lasöndra gö ba wamati ira talifusöra. Nehegö zi no irai alua khö Henri si toröi ba zi sambua soi ba Afrika. Me lasaisi halöwöda ba soi andrö, aoha gölö Henri ba wamasao gö ba wamati khö ndra talifusönia. Imane wanutunö, ”Sindruhunia, yaʼodo andre niha saila-aila. . . . Tola barani ndraʼo börö wangataʼufigu Lowalangi soroi ba dödö.” Hadia tola göi barani ndraʼugö simane Henri? Tatu manö tola, na öforege ba wangataʼufi Lowalangi. w23.06 16 ¶9, 11
Migu, 9 Mbaŵa si Tölu
Ha samösa niha zamobörö ba faʼamate andrö börö horö.—Rom. 5:12.
Me mamadaö Gadamo hegöi Khawa, hulö no mofozu Zatana ba wanaisi ohitö dödö Lowalangi enaʼö afönu gulidanö andre faoma niha soʼahonoa ba si lö faröi. Te iwaʼö tödönia Satana wa lö oya lala nifalua Yehowa. Tola manö ibunu Gadamo hegöi Khawa Lowalangi Yehowa, aefa daʼö ifuli iwöwöi niha soʼahonoa ba wangoʼozui ohitö dödönia ba niha gulidanö. Hizaʼi, na ifalua daʼö Yehowa, iböbögö khönia Satana wa yaʼia andrö si falimo. Hadia mbörö? Simane si no tesura ba 1 Moze 1:28, no ifatunö Yehowa khö Gadamo hegöi Khawa wa ngaʼötöra dania zofönui ulidanö. Mazui te iwaʼö tödönia wa lala tanö böʼö si tola ifalua Yehowa yaʼia daʼö itehegö mongaʼötö Gadamo hegöi Khawa, hizaʼi lö irai teʼasogö niha soʼahonoa. (Sango. 7:20; Rom. 3:23) Na ifalua daʼö Yehowa, tatu manö iwaʼö Satana wa tebai ifalua gohitö dödönia Yehowa. Hadia mbörö? Börö me lö irai afönu gulidanö andre ngaʼötö Gadamo hegöi Khawa si lö faröi ba soʼahonoa. w23.11 6 ¶15-16
Sinaya, 10 Mbaŵa si Tölu
Böi misawö zi no tesura.—1 Ko. 4:6.
Iadaʼa no ihaogö ibeʼe wanuturu lala Yehowa, iʼogunaʼö Daromalinia hegöi organisasinia. Lö hadöi dane-dane khöda ba wonönö zi no mufakhoi (Amd. 3:5-7) Börö daʼö, lö tasawö zi no tesura ba Zura Niʼamoniʼö mazui tafazökhi goi-goi khö ndra talifusöda sanandrösa ba waʼaurira samösa. Iʼogunaʼö ”waya-faya si lö boto” Satana hegöi ’fangera-ngera niha gulidanö’ ba wamaelungu niha hegöi ba wamoto fahasara dödö. (Kol. 2:8) Me abad siföföna, oya wamahaʼö si teʼodane-dane ba lala wangera-ngera niha, famahaʼö niha Yahudi si lö teʼodane-dane ba Zura Niʼamoniʼö, hegöi famahaʼö sanutunö wa moguna laʼoʼö Goroisa Moze ira niha Keriso. Fefu daʼö oi faya-faya börö me tola tefangoloi wangera-ngera niha moroi ba Gumbu waʼatua-tua sindruhu yaʼia daʼö Yehowa. Iadaʼa, iʼogunaʼö berita hegöi media sosial Satana ba wamazawili turia si tebai mufaduhusi tödö hegöi turia famaelungu sotuhini politik. w23.07 16 ¶11-12
Salasa, 11 Mbaŵa si Tölu
Sindruhu wa sahöli-höli dödö nifaluamö Yehowa! Hawaʼalawa wangera-ngeramö!—Si. 92:5.
Lö irai ikhalaigö Satana wa hasambalö tola ifalua gohitö dödönia Yehowa hewaʼae no mamadaö Zatana, Adamo, hegöi Khawa. Itehegö Yehowa enaʼö mongaʼötö Gadamo hegöi Khawa. Börö zimanö, ifaduhuʼö wa atulö niwaʼönia ba tenga si falimo ia. No iforomaʼö göi Yehowa wa lö hadöi si tola manaisi ohitö dödönia. No ihenaigö ’maʼuwu’ sangöhöli ba sangefaʼö ngaʼötö Gadamo ba Khawa si lö faröi. (1 Mo. 3:15; 22:18) Tatu tokea sibai dödö Zatana me irongo gamakhoita nibeʼe Yehowa andrö. Hadia mbörö? Börö me amakhoita andrö teʼodane-dane ia ba waʼomasi si lö fakhögusa. (Mat. 20:28; Yoh. 3:16) Sindruhu-ndruhu lö hadöi khö Zatana faʼomasi simane daʼö börö me ha tana khönia iʼalui. Na simanö, hadia mbua niʼasogö höli nibeʼe Yehowa? Ba gangohorita Wamatörö Keriso si Saribu Fakhe, ngaʼötö Gadamo hegöi Khawa si lö faröi ba soʼahonoa, toröi ira ba gulidanö faradaiso simane ohitö dödö Yehowa ba wamobörö. w23.11 6 ¶17
Rabu, 12 Mbaŵa si Tölu
Lowalangi zanguhuku.—Heb. 13:4.
Taʼoʼö goroisa Yehowa sanandrösa ba wangamoniʼö do hegöi faʼauri. Hadia mbörö? Börö me imane Yehowa wa do andrö muʼamaedolagö ia faʼauri, ba faʼauri no buala sebua böli nibeʼenia. (3 Mo. 17:14) Me awena itehegö Yehowa ba niha gulidanö wemanga nagole gurifö, lö itehegö khöra wemanga do. (1 Mo. 9:4) Ifuli zui iwaʼö daʼö me ibeʼe Goroisa Moze ba ndraono Gizaraʼeli. (3 Mo. 17:10) Ba gafuriata, iʼogunaʼö ndra boto solohe me abad siföföna ba wameʼe fanuturu lala andrö ba niha Keriso enaʼö ’laʼaröuʼö ira moroi ba ndro’. (Hal. 15:28, 29) Moguna taʼoʼö fareta daʼa ba ginötö tahalö gangetula sanandrösa ba wamadöhö fökhöda. Taʼodödögö woloʼö goi-goi salawa khö Yehowa sanandrösa ba gamuata. Iʼamenesi ita sinenge sotöi Faulo enaʼö ’tabunu’ gisö-isö dödö ba gulidanö andre. Eluahania, moguna taforege ba wangeheta fefu gisö-isö dödö si fasala. Lö tafaigi mazui tafalua gofu hadia ia zi tola mondrönisi tödöda ba wamalua amuata fohorö.—Kol. 3:5; Yob. 31:1. w23.07 15 ¶5-6
Kami, 13 Mbaŵa si Tölu
Ba gafuriata, ibokai nösi dödönia Simesono khö ndra alawe andrö.—Sangu. 16:17.
Ero maʼökhö ifaso Zimesono Delila enaʼö ifatunö hadia mbörö wa abölö sibai ia. Börö waʼomasinia sebua sibai khö Delila, lö iʼila Simesono hadia zindruhunia gohitö dödö Delila. Ba gafuriata, ifatunö manö khönia Simesono. Lua-luania, angetula si fasala nihalö Zimesono tobali börö wa taya saʼae waʼabölönia hegöi howu-howu Yehowa. (Sangu. 16:16-20) Itaögö lua-lua si lö sökhi andrö Simesono börö me abölö ifaduhusi tödö Delila moroi khö Yehowa. Laraʼu ba lakoe hörönia ira niha Wilisiti. Labeʼe ia ba gurunga ba Gaza, ba tobali ia sogili gandru. Samuza inötö, laʼohe Zimesono ira niha Wilisiti ba gowasa nifaluara. Labeʼe zumange sebua khö lowalangira Dagono, börö me faduhu dödöra wa lowalangira andrö zanolo yaʼira ba wondraʼu Simesono. Laʼohe baero Zimesono moroi ba gurunga, enaʼö tobali famaʼikira sagötö lafalua gowasa andrö.—Sangu. 16:21-25. w23.09 5-6 ¶13-14
Zumaha, 14 Mbaŵa si Tölu
Miforege wamalua si sökhi moloʼö famaigi niha.—Rom. 12:17.
Tola manö so nawöda wohalöwö mazui awöda sekola zanofu khöda hadia mbörö wa taʼoʼö goi-goi Zura Niʼamoniʼö sanandrösa ba gamuata. Tatu taforege ba wamalua sabölö sökhi ba wamaduhuʼö famatida, hizaʼi taʼameʼegö tödö göi hadia mbua gera-erara. (1 Fe. 3:15) Daʼö zanolo yaʼita ba wangosambuaʼö tödöda ba zadöni dödöra, tenga ba mbua gera-erara sambö tefaudu. Gofu hadia mbörö wa ibeʼe wanofu andrö si samösa niha, moguna sökhi ba tahaogö wameʼe khönia fanema li. Fanema li nibeʼeda tola manö möi fanolonia ba wombulöʼö lala wangera-ngerania sanandrösa ba nifaduhusida tödö. Duma-dumania, na manofu nawöda wohalöwö hadia mbörö wa lö taʼowasaini mbaŵa waʼatumbu, angeragö wanofu-nofu daʼa: Hadia imane tödönia wa tebai taʼomuso-musoiʼö dödöda? Si oföna, moguna tasuno ia börö me iʼameʼegö tödö niha böʼö. Aefa daʼö, tawaʼö göi khönia wa omasi ita ba wondrorogö fahasara dödö ba nahia wohalöwö. Tola taʼogunaʼö ginötö daʼö ba wanutunö khönia hadia niwaʼö Zura Niʼamoniʼö sanandrösa ba ngaluo waʼatumbu, hizaʼi böi hulö zi fabuʼa-buʼa ita khönia. w23.09 17 ¶10-11
Satu, 15 Mbaŵa si Tölu
Miʼangelama enaʼö böi elungu ami ba wamahaʼöra nifaʼema niha sanawö huku, enaʼö aro ami ba wamati.—2 Fe. 3:17.
Omasi ita taʼogunaʼö ginötö si toröi andre ba wanuriaigö ba niha fefu. Iʼamenesi ita Fetero enaʼö ’böi taya ba wangera-ngerada’ ngaluo Yehowa. (2 Fe. 3:11, 12) Hewisa lalania? Ero maʼökhö, angerönusi howu-howu nitemamö dania ba gulidanö si bohou. Khalaigö wa tola dania öhofo nangi si sökhi, öʼa gö sami ba si sökhi, ötemaʼö nösi nomou hegöi si fahuwu khöu si no tesusugi, ba öfahaʼö niha sauri ba götö föna sanandrösa ba waʼalua wamaʼeleʼö si so ba Zura Niʼamoniʼö. Foʼangerönusi simane daʼö zanolo yaʼugö enaʼö lö öʼolifugö ngaluo Yehowa ba faduhu dödöu wa sindruhu-ndruhu no so ita ba ngaluo safuria. Börö me no ’tohöna taʼila’ sanandrösa ba dötönaföda ba zi so miföna, lö saʼae tefaelungu ita khö ndra samahaʼö sofaya. w23.09 27 ¶5-6
Migu, 16 Mbaŵa si Tölu
Miʼoʼö li zatuami me daʼö zomasi Lowalangi, daʼö sa zatulö.—Ef. 6:1.
Ira si bohou ebua, no so ba zi fasuira ndraono ”si lö mamondrongo li zatua”. (2 Ti. 3:1, 2) Hadia mbörö wa ato ndraono si lö mamondrongo li zatuara? So zangumaʼö wa satuara andrö ha sanguma-ngumaʼö manö. Lafaso ndraonora ba woloʼö somasi dödöra si lö omasi ndraono andrö. So göi zangumaʼö wa mene-mene zatuara andrö ha me föna moguna daʼö, lö tefaudu iadaʼa mazui talafo abeʼe. Na samösa si bohou ebua ndraʼugö, hadia no irai örasoi zimane daʼö? Te abua khöu woloʼö mene-mene Yehowa simane nitutunö ba ayati maʼökhö andre. Hadia zi tola manolo yaʼugö ba wamalua daʼö? Tola öhalö wamahaʼö moroi khö Yesu, duma-duma fondrege zi sökhi sanandrösa ba woloʼö. (1 Fe. 2:21-24) Yaʼia niha soʼahonoa, hizaʼi lö moʼahonoa ndra satuania. Hewaʼae simanö, lö tebulö ifosumange zatuania hewaʼae itaria lafalua zala ba lö aboto ba dödöra nifaluania.—2 Mo. 20:12. w23.10 7 ¶4-5
Sinaya, 17 Mbaŵa si Tölu
Laheta goroisa föna andrö börö me moʼamböta ba lö tefaudu.—Heb. 7:18.
Itutunö Faulo wa sumange nitunu nihonogöi ba Goroisa Moze, lö afönu wangehetania yaʼira moroi ba horö. Daʼö mbörö wa ”laheta” Goroisa Moze. Aefa daʼö, so zindruhu sabölö abakha nifahaʼö Waulo. Ifasugi ba dödö ndra talifusönia si sara lala wamati sanandrösa ba ”wanötöna si bohou sabölö sökhi” si teʼodane-dane ba höli nibeʼe Yesu ’si tola mangahatöʼö yaʼira khö Lowalangi’. (Heb. 7:19) Itutunö Faulo khö ndra niha Heberaiʼo hadia mbörö wa abölö sökhi lala wamosumange nifalua niha Keriso me luo daʼö moroi ba zilalö. Lala wamosumange Lowalangi ba agama Yahudi ”ha lumö-lumö zi tohare dania, Keriso sa zindruhunia”. (Kol. 2:17) Lala wamosumange nifalua niha Yahudi, ha lumö-lumö moroi ba lala wamosumange nifalua dania. Moguna aboto ba dödöda nifakhoi Yehowa enaʼö sindruhu-ndruhu teʼefaʼö horöda ba tafosumange ia ba lala somasi ia. w23.10 25 ¶4-5
Salasa, 18 Mbaŵa si Tölu
Ba götö safuria, yaʼia hegöi razo tanö raya faoma lalawa nawöra. Isuwö ia razo tanö yöu.—Dan. 11:40.
Itutunö khöda ba Danieli faza 11 sanandrösa khö zi darua razo mazui samatörö sabölö si faoma fahindri. Na tafaedogö wamaʼeleʼö daʼa ba wamaʼeleʼö tanö böʼö si so ba Zura Niʼamoniʼö, tola taʼila wa ”razo tanö yöu” yaʼia daʼö Rusia hegöi soi si fao khönia, ba ”razo tanö raya” yaʼia daʼö Kuaso Gulidanö Inggris-Amerika. Tefakao sibai nono mbanua Lowalangi si so barö wamatörö ”razo tanö yöu”. So ösa ndra Samaduhuʼö Yehowa nifakao ba nibeʼe ba gurunga börö wamatira. Hewaʼae simanö, daʼö zangaʼaroʼö famati ndra talifusöda khö Yehowa hegöi ba Daromalinia. Hadia mbörö? Börö me aboto ba dödöra wa famakao salua khöra zangoromaʼö wa atulö wamaʼeleʼö nisura Danieli. (Dan. 11:41) Daʼö göi zanolo yaʼita enaʼö itugu aro dötönaföda hegöi faʼalöfaröida khö Yehowa. w23.08 11 ¶15-16
Rabu, 19 Mbaŵa si Tölu
Gofu haniha zombambaya yaʼami, no ibabaya nono hörögu.—Zak. 2:8.
Börö me iʼomasiʼö ita Yehowa, alio sibai iʼila nirasoida ba terou dödönia wolumöʼö yaʼita. Afökhö dödönia na iʼila afökhö dödöda. Börö daʼö, tola mangandrö ita si fao faʼafaduhu dödö, ”Rorogö ndraʼo simane ono höröu.” (Si. 17:8) Tohude sibai nono hörö andrö ba ndroto-ndrotoda ba tebai mugadu-gadu. Tobali, me ifaomagö ita Yehowa simane ono hörönia, hulö imane khöda Yehowa, ’Gofu haniha zamakao yaʼami, ono mbanuagu, eluahania no ifakao zi tohude sibai ba wamaigigu.’ Omasi Yehowa na faduhu dödöda wa iʼomasiʼö ita. Hizaʼi, iʼila wa tola manö abua khöda worasoi daʼö börö zalua khöda ba zilalö. Mazui, te alua khöda gabula dödö iadaʼa sanandraigö faʼafaduhu dödöda ba waʼomasi Yehowa. Hadia zinangea tafalua ba wangaʼaroʼö faʼafaduhu dödöda? Datafahaʼö ita hewisa wangoromaʼö Yehowa faʼomasinia khö Yesu, niha nibayoini, hegöi khöda fefu. w24.01 27-28 ¶6-7
Kami, 20 Mbaŵa si Tölu
Lö aefa khöma danga Lowalangima ba itolo ndraʼaga ba danga zi faʼudu.—Esr. 8:31.
Anehe Gesera hewisa Yehowa wanolo ono mbanuania me göna ira fanandraigö. Hauga fakhe silalö me döfi 484 SM, te ba Mbabilona toröi Gesera me ibeʼe fareta Razo Ahasiwero enaʼö lahori fefu ndra niha Yahudi ba zi sagörö banua Weresia. (Est. 3:7, 13-15) No so ba mbawa waʼamate waʼauri Gesera! Börö daʼö, fefu ndra niha Yahudi ”misa ba provinsi,” fuasö ira, mangenu-ngenu ira ba wangandrö fanolo moroi khö Yehowa. (Est. 4:3) Khalaigö hewisa waʼomuso dödö Gesera hegöi ira niha Yahudi tanö böʼö me larongo gangetula wa tehori fefu niha sedöna mamunu yaʼira! (Est. 9:1, 2) Salua khö Gesera andrö, daʼö zanolo yaʼia ba wanaögö salua ba zi so miföna ba sameʼe khönia faʼafaduhu dödö wa hasambalö ilumöʼö nono mbanuania Yehowa. w23.11 17 ¶12-13
Zumaha, 21 Mbaŵa si Tölu
[Atulö] niha . . . ba wamaigi Lowalangi tenga börö gamuatania.—Rom. 4:6.
Eluahania ’mamalua oroisa’ niwaʼö Faulo yaʼia daʼö Oroisa Moze nibeʼe ba Hili Zinaʼi. (Rom. 3: 21, 28) Te so ösa niha Keriso Yahudi ba götö Waulo sangumaʼö wa moguna nasa lafalua Goroisa Moze. Börö daʼö, iʼogunaʼö Faulo duma-duma Gaberahamo ba wamaduhuʼö wa tola atulö zi samösa niha ba wamaigi Lowalangi börö me mamati ia, tenga börö ’me ifalua goroisa’. Möi fangaʼaroʼö dödöda daʼa, börö me taʼila wa tola atulö ita ba wamaigi Lowalangi na mamati ita khönia hegöi khö Keriso. ’Bua-bua’ mazui amuata nitutunö ba Yakobo faza 2, tenga simane nitutunö Waulo. Mufanandrösa wehede Yakobo ba gamuata mazui nifalua niha Keriso sero maʼökhö. (Yak. 2:24) Amuata daʼö zangoromaʼö hadia sindruhu-ndruhu mamati ira khö Lowalangi mazui löʼö. w23.12 3 ¶8; 4-5 ¶10-11
Satu, 22 Mbaŵa si Tölu
Högö ndra alawe woʼomonia ira matua.—Ef. 5:23.
Yaʼami talifusöma ira alawe, moguna sibai mihaogö ba wamili haniha zi tobali ngambatömi dania. Böi olifuʼö wa lö tola löʼö moguna öʼoʼö hadia niwaʼö woʼomomö ira matua. (Rom. 7:2; Ef. 5:33) Börö daʼö, sofu khöu samösa, ’Hadia niha saro ba wamati ndra matua nifiligu? Hadia iʼofönaiʼö Yehowa ba waʼaurinia? Hadia atua-tua ia ba wangai angetula? Hadia ifaduhuʼö na fasala ia? Hadia ifosumange ndra alawe? Hadia tola itolo ndraʼo ba wangaʼaroʼö fahuwusagu khö Yehowa, ibönökhi zoguna khöma yomo ba nomo, ba tobali ia si fahuwu si sökhi?’ Tatu manö, na omasi ndraʼugö ösöndra woʼomo si sökhi, moguna göi öfaʼanö ndraʼugö tobali foʼomo ira alawe si sökhi. Foʼomo ira alawe si sökhi, tobali ia ’fanolo’ khö woʼomonia ira matua. (1 Mo. 2:18) Börö me iʼomasiʼö göi Yehowa, itolo woʼomonia ba wangokhögö töi si sökhi. (Amd. 31:11, 12; 1 Ti. 3:11) Tola öfaʼanö ndraʼugö iadaʼa enaʼö tobali foʼomo si sökhi yaʼia na ödouʼö waʼomasimö khö Yehowa ba ötolo nösi nomou hegöi ira talifusö ba mbanua niha Keriso. w23.12 22-23 ¶18-19
Migu, 23 Mbaŵa si Tölu
Na so zambö faʼatua-tua, böi miböhöli wangandrö khö Lowalangi.—Yak. 1:5.
Ifabuʼu khöda Yehowa wa hasambalö ibeʼe khöda waʼatua-tua enaʼö tola tahalö gangetula si sökhi. Moguna sibai khöda waʼatua-tua moroi khö Lowalangi, mendrua manö na tahalö gangetula soʼamakhaita ba waʼaurida. Ibeʼe göi khöda waʼabölö Yehowa enaʼö anau gölöda. Simane sinenge sotöi Faulo, tola tasöndra waʼabölö moroi khö Yehowa enaʼö anau gölöda ba wanaögö faʼabasaki. (Fil. 4:13) Lalania iʼogunaʼö ndra talifusöda ba wamati. Ba mbongi fatua lö mate Yesu, ilau mangandrö soroi ba dödö. Iʼandrö khö Yehowa enaʼö lö lahuku mate ia börö me no laböbögö khönia wa no iʼoʼaya Lowalangi. Lö ibeʼe Yehowa hadia niʼandrö Yesu. Hizaʼi, itolo ia Yehowa yaʼia daʼö me ifatenge malaʼika ba wangabölöʼö Yesu. (Luk. 22:42, 43) Iadaʼa, iʼogunaʼö ndra talifusöda Yehowa ba wanolo yaʼita. Ifarou dödöra ba wotelefo hegöi ba wangondrasi yaʼita. Tola göi taʼabölöʼö ndra talifusöda na taʼalui ginötö ba wamaʼema ”fehede si sökhi” khöra.—Amd. 12:25. w23.05 10-11 ¶9-11
Sinaya, 24 Mbaŵa si Tölu
Böi miböhöli wangaʼaroʼö hegöi ba wamarou tödö.—1 Te. 5:11.
Niha si no mamöhöli halöwö ba wamati sangondrasi ngaluo Wanörö Tödö, te ataʼu ira ma dania lö latemaʼö ira. Börö daʼö, böi beʼe wanofu sangailasi yaʼira mazui öfaʼema wehede safökhö ba dödöra. Yaʼira andrö talifusöda si sara lala wamati. Tatu omuso dödöda na ifuli fao ita ba wamosumange Lowalangi! (Si. 119:176; Hal. 20:35) Taʼandrö saohagölö me no iʼandrö khöda Yesu enaʼö tatörö tödö waʼamatenia ero röfi ba aboto göi ba dödöda hana wa tohude sibai daʼö. Na taʼondrasi Wanörö Tödö, oya mbua nitemada hegöi niha böʼö. (Yes. 48:17, 18) Itugu tedou waʼomasida khö Yehowa hegöi Yesu. Tola taforomaʼö hawaʼebua wangandröda saohagölö ba zi no lafalua khöda. Itugu aro wahuwusada khö ndra talifusö si sara lala wamati ba tola tatolo niha böʼö enaʼö lafahaʼö ira lala enaʼö latema mbua moroi ba höli nibeʼe Yesu. Börö daʼö, dataforege wamalua si tola tafalua enaʼö tefaʼanö ita wangondrasi Fanörö Tödö, ngaluo si tohude ba ndröfi andre! w24.01 14 ¶18-19
Salasa, 25 Mbaŵa si Tölu
Yaʼo Yehowa . . . sameʼe khöu fanuturu lala.—Yes. 48:17.
Hewisa wameʼe Yehowa khöda fanuturu lala? Si oföna, iʼogunaʼö Daromalinia, Sura Niʼamoniʼö. Hizaʼi, iʼogunaʼö göi niha gulidanö Yehowa tobali salahinia. Duma-dumania, iʼogunaʼö ”zawuyu si lö faröi ba satua-tua” ba wohenaigö ö wamati sanolo yaʼita ba wangai angetula si sökhi. (Mat. 24:45) Iʼogunaʼö göi Yehowa ndra matua tanö böʼö si tola muʼodaligö, simane ira satua samasui hegöi satua sokubaloi. Labeʼe wanuturu lala ba famarou dödö enaʼö abölö ita ba ginötö alua khöda gabula dödö. Tatu taʼandrö sibai saohagölö börö me ibeʼe Yehowa wanuturu lala soguna khöda ba ngaluo safuria sabua fanaögö andre. Daʼö zanolo yaʼita enaʼö lö tebulö ahatö ita khö Yehowa ba lö taholeʼö ita moroi ba lala saekhu ba waʼauri. Hewaʼae simanö, itaria abua khöda woloʼö fanuturu lala moroi khö Yehowa, mendrua manö na samaʼema yaʼia niha gulidanö si lö moʼahonoa. Ba ginötö simane daʼö, moguna faduhu dödöda wa Yehowa zameʼe fanuturu lala ba nono mbanuania ba hasambalö tatema howu-howu na taʼoʼö daʼö. w24.02 20 ¶2-3
Rabu, 26 Mbaŵa si Tölu
[Faʼomasi] tenga ha ba wehede mazui ba mbewe manö, hizaʼi moroi ba gamuata soroi ba dödö.—1 Yo. 3:18.
Tola tadouʼö waʼomasida khö Lowalangi na tafahaʼö ita ba Daromalinia ero maʼökhö. Ba ginötö öbaso Zura Niʼamoniʼö, tandraigö angeragö hadia manö nifahaʼöu yaʼugö sanandrösa khö Yehowa. Tola öʼangerönusi wanofu-nofu daʼa: ’Moroi ba ayati hegöi waö-waö salua andre, hadia zangoromaʼö wa iʼomasiʼö ndraʼo Yehowa? Ba hadia wamahaʼö nihalögu sanandrösa ba gamuata Yehowa si tola manolo yaʼo enaʼö itugu uʼomasiʼö ia?’ Lala tanö böʼö ba wondrouʼö faʼomasida khö Yehowa yaʼia daʼö na mangandrö ita khönia ero maʼökhö ba tatutunö khönia nösi dödöda. (Si. 25:4, 5) Itema wangandröda Yehowa. (1 Yo. 3:21, 22) Moguna göi tadouʼö waʼomasida ba niha böʼö. Me no hauga fakhe tobali niha Keriso Waulo, falukha ia khö zi bohou ebua sotöi Timoteo sangokhögö amuata si sökhi. Iʼomasiʼö Yehowa Dimoteo ba iʼomasiʼö göi niha böʼö. Ifatunö ba mbanua niha Keriso si so ba Wilifi Faulo wa ”lö hadöi khögu niha böʼö simane [Dimoteo], soʼameʼegö tödö yaʼami soroi ba dödö”. (Fil. 2:20) Ahöli-höli dödö Waulo ba waʼomasi niforomaʼö Dimoteo khö ndra talifusönia. Tatu labalo-baloi sibai waʼatohare Dimoteo ira talifusö si so ba mbanua niha Keriso niʼondrasinia.—1 Ko. 4:17. w23.07 9 ¶7-10
Kami, 27 Mbaŵa si Tölu
Lö uʼositengagö ndraʼugö.—Heb. 13:5.
Mate Moze fatua lö ofeta ndraono Gizaraʼeli ba Danö Amabuʼula. Hadia zalua ba nono mbanua Lowalangi? Hadia iröi mazui iʼosiwawöi ira Yehowa? Löʼö. Sagötö lö faröi ira, lö tebulö irorogö ira Yehowa. Ngafulu fakhe iʼogunaʼö ginötö Moze ba wamahaʼö Yosua. Fatua lö mate Moze, iʼandrö khönia Yehowa enaʼö ifataro Yosua tobali sondröniaʼö soi daʼö. (2 Mo. 33:11; 5 Mo. 34:9) Baero daʼö, ato sibai nasa ndra matua sagatua-tua nifataro tobali kumandru zi saribu, si daotu, si lima wulu hegöi si dafulu. (5 Mo. 1:15) Nehegö duma-duma tanö böʼö. Sagötö zi ngafulu fakhe, iforege Elia ba wanolo iraono Gizaraʼeli enaʼö lafalua wamosumange satulö. Hizaʼi samuza inötö, itema halöwö tanö böʼö moroi khö Yehowa, ba moguna findra ia tanö raya yaʼia daʼö ba Yehuda. (2 Ra. 2:1; 2 Ng. 21:12) Hadia muröi mazui muʼosiwawöi saʼae ndraono Gizaraʼeli si lö faröi ba wamatörö si fulu mado ba Gizaraʼeli? Löʼö. No hauga fakhe silalö ibeʼe ginötönia Elia ba wamomaha Elisa. Lö tebulö alua gohitö dödö Yehowa, ba lö irai iröi mazui iʼositengagö nono mbanuania si lö faröi. w24.02 5 ¶12
Zumaha, 28 Mbaŵa si Tölu
Böi miböhöli wanörö lala haga.—Ef. 5:8.
Ira niha Keriso ba Nefeso lafaudugö waʼaurira ba Daromali Yehowa, si no amaedola haga sanuturu lalara. (Si. 119:105) Laröi ngawalö nifalua ba agama sofaya hegöi amuata fohorö. Tobali ira ’soloʼö khö Lowalangi’ ba lafalua wondrege zi sökhi ba wamosumange hegöi ba wangomusoiʼö tödönia. (Ef. 5:1) Simane niha Nefeso, fatua lö tafahaʼö ita ba zindruhu, no so ita ba waʼogömi-gömi wamati hegöi amuata. So ösa ba gotaluada zamalua gowasa soʼamakhaita ba agama sofaya, ba so zangokhögö lala waʼauri safönu amuata fohorö. Hizaʼi, me no tafahaʼö ita ba goi-goi Yehowa sanandrösa ba zatulö hegöi si fasala, tabulöʼö waʼaurida. Ibörögö tafaudugö waʼaurida ba lala somasi ia, irege oya mbua si sökhi nirasoida ba waʼauri. (Yes. 48:17) Hizaʼi, moguna nasa taforege ba wangaʼaröuʼö yaʼita moroi ba waʼogömi-gömi si no taröi, ba ’böi taböhöli wanörö lala haga’. w24.03 21-22 ¶6-7
Satu, 29 Mbaŵa si Tölu
Enaʼö tedou ita simane si no tafalua barö daʼa.—Fil. 3:16.
Te ömane tödöu wa lö nasa si tefaʼanö ndraʼugö ba wolulu faʼaurimö ba tebayagö idanö. Te so nasa zinangea öbulöʼö ba waʼaurimö ba woloʼö goi-goi Yehowa mazui moguna khöu nasa ginötö ba wangaʼaroʼö famatimö. (Kol. 2:6, 7) Lö fefu niha nifahaʼö ba Zura Niʼamoniʼö fagölö-gölö ginötö niʼogunaʼöra ba wangoromaʼö faʼatedou ba wamati, ba lö fefu ndra si bohou ebua fagölö-gölö ndröfira me lalulu waʼaurira ba tebayagö idanö. Angeragö hewisa enaʼö tola ödouʼö ndraʼugö ba wamati ba falua hadia zi tola öfalua. Böi öfaedo-faedogö ndraʼugö ba niha böʼö. (Gal. 6:4, 5) Hewaʼae na lö si tefaʼanö ndraʼugö ba wolulu faʼaurimö khö Yehowa, böi tebulö forege ba wogamö ohitö dödö andrö. Angandrö khö Yehowa enaʼö ifahowuʼö wamorege nifaluamö ba wombulöʼö faʼaurimö. (Fil. 2:13) Tola faduhu dödömö wa hasambalö ifondrondrongo wangandrömö Yehowa ba itolo ndraʼugö.—1 Yo. 5:14. w24.03 5 ¶9-10
Migu, 30 Mbaŵa si Tölu
Foʼomo ira matua, mihaogö-haogö khö woʼomomi ira alawe si fao faʼaboto ba dödö sagötö wefaomi.—1 Fe. 3:7.
Samuza inötö abao sibai dödö Zara, ba itutunö nirasoinia andrö khö Gaberahamo ba fatahi ia. Aboto ba dödö Gaberahamo wa Sara andrö no foʼomo soloʼö ba sotuhini yaʼia. Ifondrondrongo Aberahamo nitutunö Zara andrö ba iforege ba wangasiwai abula dödöra. (1 Mo. 16:5, 6) Hadia wamahaʼönia? Yaʼami foʼomo ira matua, so khömi kuaso ba wangai angetula ba nösi nomomi. (1 Ko. 11:3) Hizaʼi, na miʼomasiʼö woʼomomi ira alawe, tatu miʼameʼegö tödö mbua gera-era nifaʼema woʼomomi fatua lö mihalö gangetula, mendrua manö na moʼamakhaita daʼö ba waʼaurinia. (1 Ko. 13:4, 5) Ba ginötö tanö böʼö, ihalö gangetula Aberahamo ba wanemaʼö tome si lö mudöna-döna. Iʼandrö khö Zara enaʼö oya ifazökhi roti. Ba wamalua daʼö, tola manö iröi halöwönia Sara. (1 Mo. 18:6) Hewaʼae simanö, ituhini gangetula Gaberahamo andrö ba iʼanemaiʼö ifalua. Yaʼami foʼomo ira alawe, tola miʼoʼö Zara na mituhini gangetula woʼomomi ira matua. Na mifalua daʼö, itugu aro wongambatömi.—1 Fe. 3:5, 6. w23.05 24-25 ¶16-17
Sinaya, 31 Mbaŵa si Tölu
Faʼatua-tua si otarai moroi yawa . . . moloʼö-loʼö.—Yak. 3:17.
Me no aefa mufataro Gideono tobali sanguhuku, tetandraigö woloʼö hegöi faʼabaraninia. Itema halöwö si möi famaʼalania yaʼia daʼö ba wanudugö naha wanunu sumange Mbaʼali khö namania. (Sangu. 6:25, 26) Aefa daʼö, me no iʼowuloi zaradadunia, dua kali mufaretakö Gideono ba wangalösi saradadunia andrö. (Sangu. 7:2-7) Ba gafuriata, mufaretakö ia ba wanuwö nose nudunia ba zi talu mbongi. (Sangu. 7:9-11) Moguna laforomaʼö gamuata ’foloʼö’ ira satua sokubaloi. Ira satua sokubaloi soloʼö, lö tebulö laʼoʼö wanuturu lala moroi ba Zura Niʼamoniʼö hegöi ba organisasi. Na ifalua daʼö, tola tobali ia duma-duma si sökhi khö ndra talifusöda. Hewaʼae simanö, tola manö tetandraigö woloʼönia. Duma-dumania, te oya wanuturu lala nitemania mazui asese tebulö wanuturu lala andrö irege abua khönia ba woloʼö yaʼia. Ba itaria irasoi wa fanuturu lala daʼö ambö tefaudu ba lö baga, mazui laʼandrö khönia ba wamalua halöwö si tola mameʼe yaʼia ba gurunga. Ba zalua simane daʼö, hewisa ndra satua sokubaloi ba woloʼö duma-duma Gideono? Haogö fondrondrongo wanuturu lala nibeʼe khöu ba falua daʼö. w23.06 4-5 ¶9-11