Kan het probleem worden opgelost?

KUNNEN de tekorten op de Amerikaanse betalingsbalans worden weggewerkt? Wat houdt de toekomst in voor de geldstelsels van de wereld?

Om het tekort aan te vullen, zou Amerika fundamentele veranderingen in zijn manier van leven moeten aanbrengen. Dat zou ook scherpe besnoeiingen op de militaire uitgaven inhouden. Dit zou een vermindering van de troepenconcentraties over de hele wereld betekenen, of men zou ten minste andere landen zover moeten krijgen dat zij deze bekostigen. Maar beide oplossingen geven problemen.

Een in mei 1971 gedaan voorstel om de uit meer dan 300.000 man bestaande Amerikaanse troepen plus de 200.000 personen die daarmee verbonden zijn, in Europa te verminderen ten einde geld te sparen, verwekte scherpe reacties van de zijde van de regering. De politieke overwegingen wonnen het. Ondanks de grote hoeveelheid dollars die het kost, zouden de troepen en de daarmee verbonden personen voorlopig blijven.

Men heeft wel verminderd in Azië en rond de Stille Oceaan. Uit veel gebieden daar, met inbegrip van Vietnam, worden de troepen teruggetrokken.

Een dilemma

Behalve de grotere besnoeiingen op militair gebied, zouden de Verenigde Staten ook de inflatie moeten stoppen, zodat de prijzen niet zouden blijven stijgen. Lagere prijzen zouden de Amerikaanse produkten in de wereldhandel een sterkere concurrentiepositie geven.

Maar als men dit doet ontstaat er vaak een teruggang in de handel, met grotere werkloosheid. Dat gebeurde in 1970 toen er een poging werd gedaan de inflatiespiraal te doorbreken. De rentes werden verhoogd ten einde geld moeilijker verkrijgbaar te maken. Heel wat investeringen door de overheid en het bedrijfsleven werden besnoeid. Dit alles hielp mee aan het teweegbrengen van een recessie en grotere werkloosheid. Geen enkele politieke partij die aan de macht is, wil dat.

Daarom verkeren de Verenigde Staten in een dilemma. Om het wegvloeien van dollars te verminderen en het tekort te verlagen, moet de binnenlandse inflatie geregeld worden. Maar dat vertraagt de economie en maakt miljoenen Amerikanen kwaad. Daarom wordt een recessie, uit politiek oogpunt bezien, als een groter kwaad beschouwd dan het boos worden van andere landen. Die landen doen niet mee aan de Amerikaanse verkiezingen.

Aan de andere kant zal het stimuleren van het Amerikaanse bedrijfsleven ten einde een recessie te vermijden of te corrigeren, gewoonlijk de inflatie bevorderen. De rentes worden lager zodat er meer geld wordt geleend en gebruikt. De investeringen door de overheid en het bedrijfsleven vermeerderen. Wanneer het geld makkelijker te verkrijgen is, zullen de mensen meer gaan besteden. Dus wordt er een vraag naar meer goederen geschapen, hetgeen een grotere produktie vereist, wat op zijn beurt weer meer werkgelegenheid betekent. Maar dan hebben de prijzen de neiging te stijgen, wat de Amerikaanse produkten op de wereldmarkt duurder en daarom ook minder aantrekkelijk maakt.

Bij een grotere welvaart geven de mensen gewoonlijk meer geld uit aan alles, met inbegrip van buitenlandse produkten. En zij zijn sneller geneigd een buitenlandse vakantie te nemen. Dit alles verslechtert de betalingsbalans. Met het oog op dit dilemma merkte de voorzitter van de Federal Reserve Bank, A. Burns, op dat de financiële toestand van de Verenigde Staten zo zwak is, dat hij betwijfelde of ze nu direct een ander hausse zouden kunnen overleven.

De vooruitzichten

Wat zal er worden gedaan om de groeiende tekorten een halt toe te roepen? Sommige regeringsfunctionarissen zijn geneigd optimistisch te zijn.

Veel particuliere economen zijn dat echter niet. Dr. R. Reierson, hoofdeconoom van de Bankers Trust, verklaart: „De Verenigde Staten moeten hun tekort op de betalingsbalans verminderen zodat het overschot van dollars bijna gelijk is aan de vraag naar dollars door particulieren en overheidspersonen. Dit is door de Verenigde Staten niet gedaan en het ziet er niet naar uit dat het gedaan zal worden.”a

Een econoom merkte op dat in het verleden, de elkaar opvolgende ministers van financiën hebben beloofd binnen een paar jaar een eind te zullen maken aan de tekorten, maar zij hebben nooit hun woord gehouden. In plaats daarvan zijn de tekorten snel gegroeid. Dus blijft het grondprobleem, namelijk een bruikbaar evenwicht te krijgen tussen de westerse naties en de Verenigde Staten, op het ogenblik onopgelost.

Daarom waarschuwt Myers’ Finance Review van Canada in verband hiermee: „De wereld nadert een monetaire crisis die iedere bestaande munteenheid zal verzwelgen.” En een Europese bankier zegt: „We zullen misschien te maken krijgen met de ergste monetaire crisis sinds de jaren dertig.”

Inderdaad verklaarde de hooggewaardeerde Franse econoom Jacques Rueff, die welwillend staat ten opzichte van de problemen waarmee de U.S.-dollar te kampen heeft: „Ik vrees dat het probleem uit de hand gelopen is en dat de betalingsbalans slechts hersteld zal worden door een krachtige consolidatie — dat wil zeggen een bankroet — zoals in 1931.”

Zelfs al zouden er tijdelijke verbeteringen tot stand komen, wat zijn dan de vooruitzichten op langere termijn? Zou de wereld weer te maken kunnen krijgen met een monetaire crisis zoals de grote malaise in de jaren ’30?

In werkelijkheid staat er een veel grotere crisis zeker te gebeuren! Ieder stelsel dat gebaseerd is op zelfzuchtige belangen zaait het zaad van zijn eigen ondergang. Als het huidige stelsel van de wereldeconomie, dat gebaseerd is op zelfzuchtige nationale en persoonlijke belangen, voldoende tijd zou worden gegeven, zou het ten onder gaan, zoals dat in de geschiedenis met zoveel van dergelijke stelsels is gebeurd.

Het einde van de huidige economische stelsels zal echter niet eenvoudig veroorzaakt worden door de hebzuchtige belangen. Hun einde zal komen door goddelijk ingrijpen! Over onze tijd zegt de bijbelprofetie: „In de dagen van die koningen zal de God des hemels een koninkrijk oprichten dat nooit te gronde zal worden gericht. En het koninkrijk zelf zal aan geen ander volk worden overgedragen. Het zal al deze koninkrijken verbrijzelen en er een eind aan maken, en zelf zal het tot onbepaalde tijden blijven bestaan.” Dan. 2.44.

Alle tegenwoordige regeringen zullen aldus te zamen met hun economische stelsels binnenkort door Gods macht verdelgd worden. Op deze wijze zullen de menselijke aangelegenheden niet langer beheerst worden door zelfzuchtige politieke en financiële belangen. Ze zullen worden beheerst door een rechtvaardig bestuur, een hemelse regering van God, een regering die op elk terrein, met inbegrip van de economie, het eeuwigdurende welzijn van de mens op het oog heeft. God heeft beloofd zo’n rechtvaardig bestuur te zullen oprichten tot eeuwige zegen van allen die rechtvaardigheid liefhebben. — Ef. 1:8-10.

Zult u voordeel trekken van die regering? Dat hangt in grote mate af van wat u er nu over leert en wat u doet om uw leven in overeenstemming te brengen met de vereisten van God, de Schepper ervan.

[Voetnoten]