24. ARTIKJEL FA DAUT STUDIUM
LEET 98 De Schreft es von Gott jejäft
Waut wie von eene Profezeiunk oppem Stoawensbad lieren kjennen – 1. Poat
“Komt emol aula toop, soo daut ekj junt sajen kaun, waut junt noch woaren saul” (1. MO. 49:1)
OM WAUT DAUT JEIT
Waut wie von Jakob siene latste Wieed lieren kjennen, waut hee oppem Stoawensbad to Ruben, Simeon, Levi un Juda säd.
1-2. Waut deed Jakob, jroz ea hee storf; un wuarom? (See uk daut Bilt oppe väaschte Sied.)
AUS Jakob ernoa oolt wia, reisd hee met siene Famielje toop von Kanaan no Ägipten un doa deend hee Jehowa wieda tru fa 17 Joa (1. Mo. 47:28). En dise Tiet haud hee de Freid, sienen leewen Sän Josef wada to seenen un wada met aul siene Kjinja toop to sennen. Oba aus Jakob daut späaren kunn, daut hee boolt stoawen wudd, roopt hee aul siene Kjinja toop, om äant waut Wichtjet to sajen (1. Mo. 49:28).
2 To dee Tiet wia daut jeweenlich, daut een Famieljenhaupt, waut boolt stoawen wudd, siene Famielje tooproopen deed, om dee toom latstemol Aunwiesungen to jäwen (Jes. 38:1, NW). Veleicht säd hee opp dise Jeläajenheit uk, wäa en de Famielje veroppgonen wudd, wan hee ieescht wajch wia.
Jakob sajcht eene Profezeiunk verut opp sien Stoawensbad to siene 12 Säns (See Varsch 1-2)
3. Wuarom wia daut no 1. Mose 49:1-2 no soo wichtich, waut Jakob säd?
3 Läs 1. Mose 49:1-2. Oba dit wia nich bloos een jeweeneljet Famieljentoopkomen. Jakob wia een Profeet. Soo, met Jehowa siene Help vetald Jakob aul siene Säns, waut dee lota fa Wichtjet beläwen wudden. Doawäajen woaren Jakob siene latste Wieed oppem Stoawensbad eenjemol eene Profezeiunk jenant.
4. Wuarom woa wie ons daut unjastonen, waut Jakob opp sien Stoawensbad verutsäd? (See uk daut Hock “Jakob siene Famielje”.)
4 En disen Artikjel woa wie seenen, waut Jakob to vea von siene Säns säd. Daut wieren Ruben, Simeon, Levi un Juda. Un en dän näakjsten Artikjel woa wie seenen, waut Jakob to siene aundre acht Säns säd. Wie woaren seenen, daut Jakob nich bloos daut verutsäd, waut siene Säns beläwen wudden, oba uk dee äare Nokomen, waut lota daut Volkj Israel worden. Doaderch, daut wie ons daut unjastonen, waut daut ieeschtemmasche Volkj Israel beläwd, woat ons daut dietlich woaren, woo Jakob siene Profezeiunk sikj erfeld. Un von daut, waut Jakob verutsäd, woa wie uk eenje Sachen lieren, waut ons halpen woaren, onsen himlischen Voda Jehowa schaftich to moaken.
RUBEN
5. Waut docht Ruben veleicht?
5 Daut ieeschte räd Jakob to Ruben un säd: Du best “mien ieeschtjebuarna” (1. Mo. 49:3). Aus Ieeschtjebuarna docht Ruben veleicht, daut hee daut dobbelde von sienen Voda sien Oafgoot kjrieen wudd. Hee docht veleicht uk, daut hee de Famielje veroppgonen wudd, wan sien Voda ieescht wudd doot sennen, un daut doa emma wäa von siene Famielje dit Väarajcht haben wudd.
6. Wuarom kjrieech Ruben nich daut, waut am aus Ieeschtjebuarna trafen wudd? (1. Mose 49:3-4).
6 Oba Ruben kjrieech nich daut, waut am aus Ieeschtjebuarna trafen wudd (1. Chr. 5:1). Wuarom nich? Wiels eenje Joaren ea haud hee Sex jehaut met sienen Voda siene Näbenfru Bilha. See wia de Deenstmejal von Jakob siene leewe Fru Rahel, waut aul jestorwen wia (1. Mo. 35:19, 22). Oba Ruben wia de Sän von Jakob siene aundre Fru Lea. Veleicht haud hee doaropp Sex met Bilha, daut sien Voda ar nich mea jleichen sull un doaderch siene Mutta Lea mea räakjen sull. Ooda veleicht haud Ruben een sea stoakjet Sex-Velangen. Endoont woo daut wia, dit jefoll sienen Voda un uk Jehowa sea schlajcht (läs 1. Mose 49:3-4).
7. Woo kjeem daut met Ruben un siene Famielje ut? (See uk daut Hock “Jakob siene Profezeiunk oppem Stoawensbad”.)
7 Jakob säd to Ruben: Du “woascht nich daut jratste sennen”. Dit kjeem krakjt soo rom. Doa es noanich jeschräwen, daut et von Ruben siene Famielje Kjennichs, Priesta ooda Profeeten jeef. Oba Jakob leet Ruben doawäajen waut tookomen un siene Famielje wort eena von de 12 Stam en Israel (Jos. 12:6). Ruben wees en aundre Loagen doawäajen goode Ieejenschoften un doa es uk noanich jeschräwen, daut hee lota mol wada sintelje Sorten Sex haud (1. Mo. 37:20-22; 42:37).
8. Waut lia wie doavon, waut met Ruben passieed?
8 Waut es de Lia? Wie motten ons sea aunstrenjen, Selfstkontroll to haben un kjeene sintelje Sorten Sex to haben. Wan wie vesocht woaren, eene Sind to begonen, sell wie ieescht doaräwa nodenkjen, woo sea Jehowa un onse Famielje un aundre daut toosaten woat. Wie sellen uk doaraun denkjen, daut een Mensch daut arnten woat, waut dee seit (Gal. 6:7). Daut, waut met Ruben passieed, halpt ons uk, aun Jehowa sien Metleet to denkjen. Jehowa woat ons nich fa de Foljen beschitzen, wan wie Fäla moaken, oba hee woat daut säajnen, wan wie ons aunstrenjen, daut Rajchte to doonen.
SIMEON UN LEVI
9. Wuarom wia Jakob ontofräd met Simeon un Levi? (1. Mose 49:5-7).
9 Läs 1. Mose 49:5-7. Daut näakjste räd Jakob to Simeon un Levi un säd kloa, daut hee met dee ontofräd wia. Wuarom? Na, eenje Joaren ea haud een kanaanitischa Maun, waut Sichem heet, met Jakob siene Dochta Dina Schaund jedräwen. Dauts to vestonen, daut Jakob siene Säns aula doll wieren, oba Simeon un Levi deeden äare Wutt nich kontrollen. Jakob siene Säns vespruaken Sichem un siene Menschen, daut see met äant wudden Fräd moaken, wan aul äare Mana sikj wudden beschnieden loten. Dise Mana deeden daut. Oba ea daut utjeheelt wia, kjeemen Simeon un Levi “met Schwieed aun de Staut naun. See schlikjten sikj doa han un brochten aule Mana om” (1. Mo. 34:25-29).
10. Woo erfeld sikj daut, waut Jakob äwa Simeon un Levi verutsäd? (See uk daut Hock “Jakob siene Profezeiunk oppem Stoawensbad”.)
10 Jakob wia sea ontofräd doaräwa, daut siene beid Säns soo väl Menschen omjebrocht hauden. Hee säd verut, daut dee äare Nokomen wudden äwaraul en Israel vespreet sennen. Dise Profezeiunk erfeld sikj rom 200 Joa lota, aus daut Volkj Israel en daut Vesproakne Launt nennkjeem. De Staum Simeon kjrieech veschiedne Stauten en Juda sien Launt (Jos. 19:1). Un de Staum Levi kjrieech 48 Stauten äwaraul en Israel (Jos. 21:41).
11. Waut deeden de Stam Simeon un Levi fa Goodet?
11 Simeon un Levi äare Nokomen muaken nich deeselwje Fäla aus äare Väaelren. De Staum Levi deend Jehowa tru. Biejlikj aus Moses opp dän Sinai-Boajch wia, wua Jehowa am daut Jesaz jeef, deeden väle Israeliten een Kaulf aunbäden, oba de Leviten muaken doa nich met. Un lota holpen dee Moses mau rajcht, dee opptoriemen, waut disen Aufgott aunjebät hauden (2. Mo. 32:26-29). Jehowa stald dän Staum Levi oppoat un stald eenje Mana ut disen Staum aus Priesta aun (2. Mo. 40:12-15; 4. Mo. 3:11-12). Un lota holp de Staum Simeon dän Staum Juda jäajen de Kanaanita to kjamfen, om äa Poat en daut Vesproakne Launt entonämen, un doaderch erfelden dee Jehowa sienen Wellen (Rech. 1:3, 17).
12. Waut kjenn wie von Simeon un Levi lieren?
12 Waut es de Lia? Wie sellen nich waut doonen ooda Entscheidungen trafen, wan wie doll sent. Dauts gaunz jeweenlich, vestalt to sennen, wan doa wäa eenem selfst ooda wäm von de Famielje schlajcht behaundelt haft (Efs. 4:26a). Oba wie motten doaraun denkjen, daut Jehowa doa nich woat met tofräd sennen, wan wie ut groote Wutt waut sajen ooda doonen (Jak. 1:20). Wan ons wäa schlajcht behaundelt – aus daut wäa von de Vesaumlunk es ooda nich –, dan recht wie ons no de biblische Gruntsauzen. Opp dee Wajch woa wie nich soonen Schoden aunrechten, waut doavon kjemt, wan wäa ut groote Wutt haundelt (Reem. 12:17, 19; 1. Pet. 3:9). Waut kjenn wie noch lieren? Mau rajcht wan onse Elren soont doonen, waut Jehowa nich jefelt, mott wie oba nich dee äa schlajchtet Biespel nodoonen. Wie sellen uk nich denkjen, daut wie Jehowa aulmols nich woaren rajcht deenen kjennen. Hee woat ons halpen, daut Rajchte to doonen, un woat onse Aunstrenjunk säajnen.
JUDA
13. Wuarom muak Juda sikj veleicht Sorjen, aus daut bat am wia?
13 Daut näakjste räd Jakob to sienen Sän Juda. Juda muak sikj woomäajlich Sorjen, wäajen hee daut jehieet haud, waut Jakob to siene elre Breeda säd. Juda haud je uk eenje groote Fäla jemoakt. Biejlikj wia hee doabie, aus de Staut Sichem bestolen wort (1. Mo. 34:27). Hee stunt uk siene Breeda bie, aus Josef aus een Sklow vekoft wort un aus sienen Voda hinjaret Licht jefieet wort (1. Mo. 37:31-33). Lota haud hee met siene Schwieedochta Tamar Sex, wäajen hee docht, daut see eene Hua wia (1. Mo. 38:15-18).
14. Waut fa Goodet haud Juda jedonen? (1. Mose 49:8-9).
14 Oba Jakob säd fa Juda bloos goode Sachen verut un lowd am (läs 1. Mose 49:8-9). Juda haud jewäsen, daut hee sea om sienen elren Voda todoonen wia. Hee haud uk jewäsen, daut hee Metjefeel fa sienen jinjren Brooda Benjamin haud (1. Mo. 44:18, 30-34).
15. Woo erfeld sikj de Profezeiunk äwa Juda?
15 Jakob säd verut, daut Juda wudd siene Breeda veroppgonen. Oba dise Profezeiunk erfeld sikj rom 200 Joa lota. Daut ieeschte Mol, wua daut jesajcht woat, daut de Staum Juda veroppjinkj, wia, aus daut Volkj Israel von Ägipten veleet un sikj oppem Wajch jeef derch de Wiltnis no daut Vesproakne Launt (4. Mo. 10:14). Joaren lota jinkj de Staum Juda daut väaschte, aus de Israeliten Kjrich fieeden jäajen de Kanaanita, om daut Vesproakne Launt entonämen (Rech. 1:1-2). Un David, waut een Nokomen von Juda wia, wia de Ieeschta von een deel Kjennichs, waut von dän Staum Juda kjeemen. Oba dit wia noch nich aules.
16. Woo erfeld sikj de Profezeiunk en 1. Mose 49:10? (See uk daut Hock “Jakob siene Profezeiunk oppem Stoawensbad”.)
16 Jakob säd uk verut, daut deejanja, waut äwa aule Menschen rejieren wudd, von Juda siene Nokomen komen wudd un fa emma rejieren wudd (läs 1. Mose 49:10 un Footnoot, NW). Dit wia Jesus Christus, dän Jakob uk Schilo nand. Een Enjel säd von Jesus: “Dee woat sienen Voda David sienen Troon kjrieen, waut Jehowa Gott am jäwen woat” (Luk. 1:32-33). Jesus woat uk “de Leiw von Juda sien Staum” jenant (Opb. 5:5).
17. Woo woa wie aundre seenen, wan wie Jehowa nodoonen?
17 Waut es de Lia? Jehowa säajend Juda, wan hee uk eenje groote Fäla jemoakt haud. Kaun daut sennen, daut Juda siene Breeda sikj jewundat haben, waut fa Goodet Jehowa en dän sach? Wie weeten daut nich. Oba wie weeten, daut Jehowa waut Goodet en Juda sach un am doafäa säajend. Woo kjenn wie Jehowa sien Biespel nodoonen? Wan een Gloowesbrooda een besondret Väarajcht kjricht, dan kjikj wie veleicht daut ieeschte no dän siene schlajchte Sieden. Oba well wie doaraun denkjen, daut Jehowa met dän siene goode Ieejenschoften tofräd es. Jehowa kjikjt bie siene Deena no daut Goode. Well wie daut uk soo doonen.
18. Wuarom mott wie jeduldich sennen?
18 Waut kjenn wie noch von Juda siene Nokomen lieren? Wie motten jeduldich sennen. Jehowa woat siene Vespräakjungen emma erfellen, oba hee deit daut veleicht nich opp dee Wajch ooda to dee Tiet, aus wie daut wudden jedocht haben. Juda siene Nokomen hauden nich fuaz de Leidunk mank Gott sien Volkj. Oba dee unjastetten tru deejanje, waut Jehowa aunjestalt haud – biejlikj dän Levit Moses, dän Efraimita Josua ooda dän Kjennich Saul, waut een Benjaminita wia. Well wie vondoag dän Dach uk deejanje unjastetten, waut Jehowa jewält haft, de Leidunk mank ons to haben, endoont wäa daut es (Heb. 6:12).
19. Waut kjenn wie derch daut, waut Jakob opp sien Stoawensbad säd, äwa Jehowa lieren?
19 Waut hab wie bat soo wiet von daut jelieet, waut Jakob opp sien Stoawensbad säd? Dauts kloa, “de HAR recht nich soo aus de Mensch deit” (1. Sam. 16:7). Jehowa es sea jeduldich un reed to vejäwen. Am jefelt daut nich, wan wie Schlajchtet doonen, oba hee velangt uk nich Volkomenheit. Hee säajent soogoa deejanje, waut groote Fäla jemoakt haben, wan dee een Leetsennen haben un daut Rajchte doonen. En dän näakjsten Artikjel woa wie seenen, waut Jakob to siene aundre acht Säns säd.
LEET 124 Emma tru sennen