NKHANI YOPFUNZIRA 45
NYIMBO NA. 138 Imvi Ndi Chisoti cha Ulemerero
Ko tinkupfunzira chani na mawu yomalizira ya atumiki okhulupirika?
‘Ko sipale okalamba akhala na nzeru ndipo akhala moyo utali, sipale abvesa vinthu?’—YOBU 12:12.
CHOLINGA
Kuona momwe kubvera Yahova kubweresera madaliso na moyo wosapera.
1. Ko ndawa chani tingapfunzire vizinji kwa wachikulire?
TOSE isepano tifunika thandizo pakusalula vinthu vodekana pamoyo wathu. Akulu na amuna anango okhuma mwauzimu angatithandize pankhani mweyi. Olo kuti iwo achikhala wachikulire maninge kuposha isepano, tichadekanalini kuona kuti malangizo yawo niyakalekale. Yahova ankufuna kuti tipfunzire na wachikulire. Iwo akhala nthawe itali maninge na moyo kuposha isepano. Ndipomwapa, adziwa vizinji ndipo niwanzeru.—Yobu 12:12.
2. Ko tipfunzire chani mu nkhani ino?
2 Kalekale Yahova adaphatisa basa amuna wachikulire okhulupirika kuti alimbikise na kutsogolera wanthu wake. Mwakulinganiza, Mose, Davide komasoti ntumi Yohani. Iwo adakhala na moyo mu nthawe zosiyana ndipo kuingizira mwapa moyo wawo wenze wosiyana. Pomwe ali pafupi kufa iwo adapereka malangizo ya nzeru kwa wachilumbwana. Aliyese wa iwo adafotokoza kudekana kwa kubvera Yahova. Yahova adakonza vakuti mawu ya amuna mwaya yanembewe m’Baibolo kuti isepano tiphindule nayo. Tose isepano, alumbwana komasoti wachikulire tingaphindule maninge na vomwe amuna mwawa adafotokoza. (Aro. 15:4; 2 Tim. 3:16) Mu pfunziro mweyino tione mawu yomalizira ya amuna atatu mwawa, na vomwe tingapfunzire pa vomwe iwo adanena.
“MUDZAKHALE NA MOYO KWA NTHAWE ITALI”
3. Ko ni vinthu viponi vomwe Mose adachita?
3 Mose adatumikira Yahova kwa moyo wake wose. Iye adakhala mneneri, woweruza, ntsogoleri komasoti wonemba. Ndipo vose vomwe vidamuchitikira pamoyo wake vidamuchitisa kuti adziwe vizinji. Ndiye yemwe adatsogolera Aizirayeli kuchoka ku ukapolo ku Iguputo ndipo iye adaona vodabwisa vizinji va Yahova. Kuingizira mwapa, Yahova adamuphatisa basa Mose kuti anembe mabukhu yashanu yoyambirira ya m’Baibolo, Salimo 90, ndipo panango ndiye pomwe adanemba Salimo 91 vinkuoneka pomwe kuti ndiye adanemba bukhu ya Yobu.
4. Ko Mose adapereka malangizo kwa mbani, ndipo ndawa chani?
4 Wasala pang’ono kumwalira anamagole 120, Mose adaunganidza Aizirayeli kuti awakumbuse vose vomwe Yahova wenze adawachitira. Aizirayeli anango omwe enze alumbwana adaona vodabwisa vomwe Yahova adachita na momwe adalangira Aiguputo. (Eks. 7:3, 4) Iwo adaona Yahova ankugawa madzi pa nyanja ifuwira kuti iwo akwanise kuyambuka ndipo adaona pomwe momwe Yahova adadzongera Farao na masocha yake yose. (Eks. 14:29-31) Muchipululu Yahova adawateteza na kuwasamalira. (Deut. 8:3, 4) Ndipo pomwe adakhala pang’ono kungena mu dziko yopolomisiwa, Mose alibe kuluza mwayi wakuti awalimbikise komaliza.a
5. Ko mawu yomalizira ya Mose yadawatsimikizira chani Aizirayeli? (Deuteronomo 30:19, 20)
5 Ko Mose adalewa chani? (Werengani Deuteronomo 30:19, 20.) Mose adakumbusa ntundu wa Aizirayeli kuti iwo anatsogolo yabwino maninge. Na madaliso ya Yahova, iwo adakadzakhala magole yazinji maninge mu dziko yomwe Yahova wenze adawapolomisa kuwapasa. Dziko mweyi yenze yokhuza komasoti yachonde. Mose adafotokoza pomwe kuti: ‘Dziko yomwe inamathaundi yakuluyakulu yabwino yomwe imwepo mulibe kuyamanga na manyumba yodzadza na vinthu vabwino vomwe mulibe kuviphatira basa na vitsime vomwe mulibe kuvichera, minda ya vinyo na mitengo ya maolivi yomwe mulibe kuyabzala.’—Deut. 6:10, 11.
6. Ndawa chani Yahova adabvuma kuti makhaindi yanango yagonjese Aizirayeli?
6 Koma Mose adawachenjeza pomwe Aizirayeli kuti peno iwo ankufuna kupitiriza kukhala na moyo mudziko yabwino ya chonde yomwe iwo ambadzatambira, ambadekana kupitiriza kubvera Yahova. Mose adawakumbusa kudekana kwa ‘kusalula kukhala na moyo,’ kubvera Yahova na ‘kumufendelera.’ Koma Aizirayeli alibe kufuna kubvera. Ndipomwapa, kuyenda kwa nthawe Yahova adabvuma kuti Asiriya patsogolo pake Ababulo agonjese Aizirayeli nkuwatenga kuyenda nawo ku ukapolo.—2 Maf. 17:6-8, 13, 14; 2 Mbiri 36:15-17, 20.
7. Ko tapfunzira chani na mawu ya Mose? (Onani pomwe foto.)
7 Ko tinkupfunzira chani? Kubvera kupulumusa moyo wathu. Ninge Aizirayeli omwe enze pafupi kungena mudziko yopolomisiwa, isepano tiri pafupi maninge kungena mudziko inyowani yomwe Yahova watipolomisa. Manjemanjepa dziko yose idzakhale Paradaiso. (Yes. 35:1; Luka 23:43) Satana na viwanda vake adzatisokonezelini pomwe. (Chiv. 20:2, 3) Kudzakhale kulibe pomwe vipembedzo vabodza ndipo palibe yemwe adzasokonezewe na chipembedzo chabodza. (Chiv. 17:16) Palibe pomwe yemwe adzaboneresewe na utongi wa wanthu. (Chiv. 19:19, 20) Yahova adzabvumelini kuti aliyese ayambise mabvuto mu Paradaiso. (Sal. 37:10, 11) Wanthu ose adzabvere malamulo ya Yahova. Vimwevi vidzabwerese ntendere ukulu maninge na mbverano. Kuingizira mwapa, wanthu adzakhale obverana ndipo adzakondane. (Yes. 11:9) Isepano tinkudikhira mwachidwi pomwe vimwevi vidzachitike. Tikapitiriza kubvera Yahova tidzakhale na mwayi wokhala mparadaiso pano padziko yapasi osati kwa magole yazinji yokha koma mpakana kalekale.—Sal. 37:29; Yoh. 3:16.
Tikakhala okhulupirika kwa Yahova, tidzakhale na moyo m’Paradaiso pano padziko yapasi, osati kwa magole yazinji yokha koma mpakana kalekale (Onani ndime 7)
8. Ko polomisi ya moyo wosapera idalimbikisa tani m’mishonale munango? (Yuda 20, 21)
8 Tikambakhulupirira maninge polomisi ya Yahova ya moyo wosapera, tidzakwanise kubvera Yahova viribe basa bvuto yomwe ingabwere pa moyo wathu. (Werengani Yuda 20, 21.) Mapolomisi mwaya yangatipase mphanvu kuti tikwanise kulimbana na vofoka vinango. M’bale munango yemwe ni m’mishonale kwa magole yazinji ku África, adafotokoza va khama yomwe iye adachita pakulimbana na vofoka vake. Iye adanena kuti: “Pomwe nidazindikira kuti niri pangozi yakuti ningadzakhalelini mu Paradaiso nikaleka kubvera Yahova, nidatsimikiza kulimbana na mphanvu zangu zose na chofoka changu ndipo nidagwigwilira Yahova kuti anithandize. Ni thandizo ya Yahova yomwe idanithandiza kuti nimalise chofoka changu.”
‘VINTHU VIDZAKUFAMBIRENI BWINO’
9. Ko ni mabvuto yaponi yomwe Davide adagumana nayo pa moyo wake?
9 Davide wenze ntumiki wokhulupirika wa Yahova. Iye wenze woyimba, wandakatulo komasoti mneneri. Koma iye adagumana pomwe na mabvuto yazinji. Mwakulinganiza, kwa magole yazinji iye adakhala wothawathawa mpfumu yanjiru Sauli. Padakhala mpfumu, Davide ambadekana kuthawa pomwe kuti apulumuse moyo wake, ndawa yakuti mwana wake Abisalomu ambafuna kumutengera ufumu. Olo na mabvuto yose mwaya komasoti vofoka vake va kuthupi, Davide adakhala wokhulupirika kwa Yahova kwa moyo wake wose. Yahova adanena kuti ni “munthu yemwe akodweresa ntima wangu.” Ndipomwapa, nivabwino maninge kukhala tcheru na malangizo yomwe Davide adapereka!—Mac. 13:22; 1 Maf. 15:5.
10. Ndawa chani Davide adapereka malangizo kwa mwana wake Solomo akanati kukhala mpfumu?
10 Mwakulinganiza, onani malangizo yomwe Davide adapereka kwa mwana wake Solomo, yemwe ambadzakhala mpfumu ya Aizirayeli. Yahova adasalula mulumbwana moyu Solomo kuti amange kachisi yemwe wanthu ambadzamuphatisa basa pakupemphera. (1 Mbiri 22:5) Solomo wenze na basa zizinji maninge kutsogolo, ndipo ambadekana thandizo ya Yahova kuti atsogolere wanthu. Manje ko Davide adakamuuza chani chomwe chidakamuthandiza Solomo? Naboni tione.
11. Mobverana na 1 Mafumu 2:2, 3, ko ni malangizo yaponi yomwe Davide adapereka kwa Solomo, ndipo ni vinthu viponi vidachitika pomwe Solomo ambabvera Yahova? (Onani pomwe foto.)
11 Ko Davide adalewa chani? (Werengani 1 Mafumu 2:2, 3.) Davide adamuuza mwana wake kuti peno iye angabvere Yahova, adzadalisiwe nthawe zose. Ndipo kwa magole yazinji, Yahova adamupasa Solomo vinthu vizinji vabwino ndipo adamuthandiza pomwe munjira zizinji maninge. (1 Mbiri 29:23-25) Solomo adamanga kachisi nkhuzi maninge, ndipo mawu yake yazinji yadanembewa m’mabukhu yanango ya m’Baibolo. Iye adakhala na mbiri yobvekera ndawa ya nzeru zake na chuma chake. (1 Maf. 4:34) Koma ninge momwe Davide adanenera, Solomo vidakamufambira bwino adakapitiriza kubvera Yahova. Koma chobvesa ntsisi nichakuti pomwe Solomo adakalamba, iye adayamba kutumikira milungu inango. Ndawa ya vimwevi Yahova adaleka kumudalisa ndipo iye alibe kukwanisa kutsogolera wanthu mwachilungamo komasoti mwanzeru.—1 Maf. 11:9, 10; 12:4.
Mawu yomalizira ya Davide kwa mwana wake Solomo yatithandiza kubvesa kuti tikapitiriza kukhala okhulupirika kwa Yahova iye adzatipase nzeru zomwe zidzatithandize kusalula bwino vochita (Onani ndime 11-12)b
12. Ko tinkupfunzira chani na malangizo ya Davide?
12 Ko tinkupfunzira chani? Kubvera kubweresa madaliso. (Sal. 1:1-3) Nishuwadi kuti ntsiku zino Yahova anenalini kuti tidzakhale olemera panango obvekera ninge momwe Solomo wenzere. Koma tikambabvera Mulungu wathu, iye nthawe zose adzatipase nzeru zodekana kuti tisalule bwino vochita. (Miy. 2:6, 7; Yak. 1:5) Malangizo ya Yahova yangatithandize kusalula bwino pa vinthu ninge basa, mapfunziro, vosangalasa na kobiri. Kuphatisa basa malangizo ya Yahova pa moyo wathu kudzatiteteze kumabvuto yazinji. (Miy. 2:10, 11) Kuingizira mwapa, tidzakhale na azishamwali okhulupirika ndipo tidzadziwe pomwe vomwe tichadekana kuchita kuti tikhale na banja yokondwa.
13. Ko chani chidathandiza Carmen kusalula bwino vochita?
13 Carmen, yemwe akhala ku Moçambique, ambaganiza kuti na mapfunziro yapadzulu, moyo ungakhale wabwino maninge. Iye adayamba kupfunzira pa universidade ya vomangamanga. Iye adanena kuti: “Nimbakonda maninge vomwe nimbapfunzira, koma chaivo nivakuti nenze nilibe mphanvu komasoti nthawe yochita vinthu vinango. Inepano nimbayamba kupfunzira 7:30 mpakana 18:00 hora. Venze voshupa kuyenda ku misonkhano ndipo ushamwali wangu na Yahova udayamba kuchepa. Pasi pa ntima nenze nidazindikira kuti nikuyesa kutumikira ambuya awiri.” (Mat. 6:24) Iye adapemphera kwa Yahova nkumuuza vomwe vinkumuchitikira ndipo adafaga pomwe malangizo yanango m’mabukhu yathu. Carmen adanena kuti: “Pomwe akulu na amayi wangu adanipasa malangizo nidasalula kusiya mapfunziro ndipo nidayamba kutumikira Yahova mu utumiki wa nthawe zose. Ninkukaikiralini kuti nidasalula chinthu chabwino maninge pa moyo wangu ndipo ndine wokondwa maninge ndawa ya vimwevi.”
14. Ko ni malangizo yaponi ya sitiliti yomwe Mose na Davide adapereka kwa isepano?
14 Mose na Davide, ambakonda maninge Yahova ndipo ambadziwa kufunika kwa kubvera Yahova. Pa mawu yawo yomalizira iwo adalimbikisa anango kutewedzera chitsadzo chawo. Ndipo Mose komasoti Davide adafotokoza mobveka bwino kuti wale omwe asiya kubvera Yahova angatambirelini pomwe madaliso yake. Malangizo yomwe iwo adapereka ni yodekana maninge kwa isepano ntsiku zino. Magole yazinji maninge patsogolo pake, ntumiki munango wokhulupirika wa Yahova adafotokoza pomwe va kufunika kwa kupitiriza kukhala wokhulupirika kwa Yahova. Naboni tione pang’ono va iye.
“PALIBE CHOKOMEDZA KUBVA KUTI MUNKUFAMBA NCHONADI”
15. Ko ni vinthu viponi vomwe ntumi Yohani adaona pa moyo wake?
15 Yohani wenze ntumi yemwe Yesu ambamukonda maninge. (Mat. 10:2; Yoh. 19:26) Iye adatewera Yesu pa utumiki wake wose pano padziko yapasi. Adaona vodabwisa ndipo adakhala naye pa nthawe zoshupa. Iye adaona Yesu pomwe adaphewa komasoti pomwe adamukisiwa. Iye adaona pomwe kuwanda kwa Akhrisitu m’magole yoyambirira kuchokera kukagulu kang’onong’ono ka wanthu okhulupirika mpakana pomwe ntontholo wabwino udalalikiriwa pa dziko yose yapasi.—Akol. 1:23.
16. Ko ni mbani alimbikisiwa na makalata ya Yohani?
16 Pomwe Yohani wenze wachikulire, iye adakhala na mwayi wonemba bukhu yochitisa chidwi ya Chivumbuluso yomwe ilewa va ‘chivumbuluso chomwe Yesu Khrisitu adapereka.’ (Chiv. 1:1) Yohani adanemba pomwe bukhu ya ntontholo wabwino yomwe idziwika na dzina yake na makalata yanango yatatu youziriwa. Kalata yake yachitatu adanembera Mkhrisitu munango wokhulupirika dzina yake Gayo, yemwe iye ambamukonda ninge mwana wake chaiye. (3 Yoh. 1) Vingachitike kuti Yohani wenze na wana anango wauzimu azinji maninge omwe iye ambawakonda maninge. Vomwe mwamuna wokhulupirika moyu adanemba vidalimbikisa ateweri ose wa Yesu mpakana ntsiku zathu zino.
17. Mobverana na 3 Yohani 4, ko chani chomwe chitipasa chimwemwe?
17 Ko Yohani adanemba chani? (Werengani 3 Yohani 4.) Yohani adanemba kuti kubvera Yahova kubweresa chimwemwe chikulu maninge. Pa nthawe yomwe iye adanemba kalata yake yachitatu, wanthu anango ambafalisa vipfunziso vabodza vomwe vimbagawanisa mpingo. Koma chokomedza nchakuti anango adapitiriza ‘kufamba mu chonadi.’ (2 Yoh. 4, 6) Amuna okhulupirika mwawa adakondweresa osati Yohani yekha koma adakondweresa pomwe Yahova.—Miy. 27:11.
18. Ko tapfunzira chani na mawu ya Yohani?
18 Ko tikupfunzira chani? Kukhulupirika kubweresa chimwemwe. (1 Yoh. 5:3) Mwakulinganiza, isepano tikhala okondwa maninge pakudziwa kuti tikondweresa ntima wa Yahova. Yahova akhala wokondwa maninge akaona kuti takwanisa kupewa viyeso va ndziko na kubvera malamulo yake. (Miy. 23:15) Angelo kudzulu akhala pomwe okondwa na vimwevi. (Luka 15:10) Ndipo isepano tikhala okondwa maninge tikambaona kuti abale wathu ankupitiriza kukhala okhulupirika pomwe ankugumana na mabvuto panango viyeso. (2 Ates. 1:4) Dziko ya Satana iyi ikadzadzongewa, isepano tidzakhale okondwa pakudziwa kuti tidapitiriza kukhala okhulupirika kwa Yahova mpakana mapeto.
19. Ko Rachel adanena chani pa nkhani yopfunzisa anango chonadi? (Onani pomwe foto.)
19 Chinthu chinango chomwe chitikondweresa maninge ni kuuza anango va Yahova. Rachel yemwe akhala ku República Dominicana, adanena kuti, ni ulemelero ukulu maninge kwa iye kuuza anango va Mulungu wathu. Akambaganizira va wanthu ose omwe adawathandiza kupfunzira va Yahova, iye adanena kuti: “Nivoshupa kufotokoza chimwemwe chomwe nichibva nikambaganizira va ose omwe inepano nidawathandiza kuti apfunzire va Yahova, kuti achinje vinthu pa moyo wawo na kuyamba kumuthemba maninge. Chimwemwe mwechi chiposha mabvuto yose yomwe nidagumana nayo kuti nithandize wanthu mwawa kupfunzira va Yahova.”
Nimwayi ukulu maninge kupfunzisa anango kukonda na kubvera Yahova (Onani ndime 19)
PFUNZIRANI NA MAWU YOMALIZIRA YA ATUMIKI WA YAHOVA OKHULUPIRIKA
20. Ko ni vinthu viponi vomwe tilingana na Mose, Davide na Yohani?
20 Mose, Davide, na Yohani adakhala mu nthawe yosiyana maninge na yanthu ino. Koma olo viri teno pa na vinthu vizinji vomwe tilingana nawo ndawa yakuti iwo adatumikira Mulungu chaiye Yahova, yemwe isepanombo timutumikira. Ninge iwo isepano tipemphera kwa Yahova na kumuthemba ndipo tifaga malangizo yake. Kuingizira mwapa, ninge amuna mwawa okhulupirika isepano tinkutsimikizira kuti Yahova adalisa maninge ose omwe akhala okhulupirika kwa iye.
21. Ko omwe angatewedze malangizo ya Mose, Davide na Yohani angadikhire madaliso yaponi?
21 Mosakayika, tinkufuna kuphatisa basa malangizo ya amuna wachikulire mwawa na kubvera Yahova. Mwanjira mweyi tidzadalisiwe maninge na Mulungu wathu. Tidzakhale pomwe na mwayi “wokhala na moyo nthawe ikulu,” shuwadi mpakana kalekale! (Deut. 30:20) Kuingizira mwapa tidzakhale pomwe na chimwemwe chikulu ndawa yokondweresa Ababa wathu Yahova yemwe adzatidalise munjira yomwe isepano tinkuiganiziralini.—Aef. 3:20.
NYIMBO NA. 129 Tipitirizebe Kupirira
a Azinji mwa Aizirayeli omwe adaona vodabwisa va Yahova pa nyanja ifuwira alibe kungena mu dziko yopolomisiwa. (Num. 14:22, 23) Yahova adanena kuti ose wale omwe enze na magole yopitilira 20 adzafere muchipululu. (Num. 14:29) Koma Yoswa, Kalebe na anango omwe enze alumbwana, kuphatanidza fuko ya Alevi adakhala na moyo ndipo adayambuka Yorodano nkungena mudziko yopolomisiwa.—Deut. 1:24-40.
b MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: Kumanzere: Davide ankupereka malangizo yomalizira kwa mwana wake Solomo. Kumakulu: Abale ku shikola ya apainiya ankubvesera mwatcheru malangizo ya Yahova.