JEREMIAS
1 Kayqa Hilkiaspa churin Jeremiaspa* willakusqanmi, Hilkiasqa karqa Anatotpi+ sacerdotekunamanta* hukninmi, Anatotqa karqa Benjamin allpapim. 2 Jehova Diosmi Jeremiasta rimapayarqa Amonpa churin+ Josias+ Juda nacionta kamachichkaptin, Josiasqa 13 watañam kamachichkarqa. 3 Diosmi Jeremiasta kaqmanta rimapayarqa Josiaspa churin Jeoyakim Juda nacionta kamachichkaptin,+ chaynam karqa Josiaspa churin Sedequias 11 wata Juda nacionta kamachinankama,+ pichqa kaq killapi Jerusalen runakuna huklawman apasqa kanankukama.+
4 Jehova Diosmi rimapayawaspan niwarqa:
5 “Mamaykipa wiksallanpiraq kachkaptikim riqsirqaykiña,+
manaraq nacechkaptikim akllarqaykiña,+
ñuqamanta runakunaman willakunaykipaqmi* akllarqayki”, nispa.
6 Ñuqam ichaqa nirqani: “¡Llapallan kamachiq Jehova Dioslláy, amayá chaytaqa niwaychu!
Ñuqaqa manam rimayta yachallanichu.+ Ñuqaqa warmallaraqmi kallani”,+ nispa.
7 Jehova Diosñataqmi niwarqa:
“Amayá niychu ‘warmallaraqmi kani’ nispaqa.
Qamqa kachasqayman hinam pimanpas rinayki,
hinaspam nisqaykunata lliwta willamunayki.+
9 Chaymantam Jehova Diosqa makinta haywarimuspa simiyta llachpaykuwarqa,+ hinaspam Jehova Diosqa niwarqa: “Imam rimanaykitam yachachisqayki.+ 10 Kunanmi makikiman churani nacionkunatawan kamachiqkunata, chaynapi pilanaykipaq, taqmanaykipaq, tuñichinaykipaq, wichichinaykipaq, pirqanaykipaq hinaspa plantanaykipaq”, nispa.+
11 Jehova Diosmi kaqmanta rimapayawaspan niwarqa: “¿Imatataq qawachkanki Jeremias?”, nispa. Ñuqañataqmi nirqani: “Almendras sachapa kallmantam qawachkani”, nispay.
12 Jehova Diosñataqmi niwarqa: “Allinmi niwasqaykiqa, ñuqapas rikchan-rikchanllam kasaq nisqaykunata cumplinaypaq”, nispa.
13 Jehova Diosqa kaqmanta rimapayawaspanmi niwarqa: “¿Imatataq qawachkanki?”, nispan. Ñuqañataqmi nirqani: “Timpuchkaq mankatam qawachkani, norte lawmanta pakchakamuchkaqta”, nispay. 14 Jehova Diosñataqmi niwarqa:
“Norte lawmantam kay nacionpi llapallan runakunaman ñakariy chayamunqa.+
15 ‘Ñuqa Jehova Diosqa norte lawpi kamachiqkunatam qayachisaq,+
hinaptinmi hamunqaku.
Sapakamam Jerusalenpa punkunkunapi kamachinqaku,+
murallankunatam taqmanqaku,
Juda lawpi llapallan llaqtakunamanmi yaykunqaku.+
16 Tukuy mana allinta ruwasqankurayku ima pasananmantam willasaq,
paykunaqa saqiruwanmi,+
taytacha-mamachakunapaqmi animalkunata nakaspa kañapunku*,+
chay ruwasqankupa ñawpaqninpim qunqurakunku’.+
17 Qamyá ichaqa imam ruwanaykita ruwanaykipaq listolla kay,
rispaykim imam nisqayta lliwta willanayki.
Amayá paykunataqa manchakuychu,+
manchakuptikiqa paykunapa qayllanpim katkatatachisqayki.
18 Ñuqaqa mana yaykuy atina llaqtata hinam ruwaruyki,
fierromanta pilarta hinam ruwaruyki, broncemanta pirqata hinam ruwaruyki, llapallan kay llaqtapaqmi chaynata ruwaruyki,+
Juda llaqtata kamachiqkunapa ñawpaqninpim chaynata ruwaruyki, kamachiqta yanapaqkunapa ñawpaqninpim chaynata ruwaruyki,
sacerdotekunapa ñawpaqninpim chaynata ruwaruyki, kay allpapi runakunapa ñawpaqninpim chaynata ruwaruyki.+
19 Qanwanmi peleanqaku,
ichaqa qanwan peleaspankupas manam vencesunkichu,
‘ñuqaqa qanwanmi kachkani,+ yanapasqaykim’, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini”, nispa.
2 Jehova Diosmi rimapayawaspan niwarqa: 2 “Rispaykiyá Jerusalen runakunaman willamuy: ‘Jehova Diosmi nin:
“Allintam yuyachkani sipasllaraq kaspa imaña kaptinpas kuyawasqaykita,+
allintam yuyachkani casaranaypaq rimapayaptiy kuyawasqaykita,+
allintam yuyachkani chunniqpi qipaypi purisqaykita,
allintam yuyachkani mana tarpusqa allpanta qatiwasqaykita.+
3 Israel runakunaqa ñuqa Jehova Diospaqmi sapaqchasqa karqa,+ cosechamanta punta kaq rurunkuna hinam karqa”’, nispa.
Jehova Diosmi nin: ‘Pipas paykunata imatapas ruwaqqa huchayuqmi kanqaku,
ñakariymi chayanqa’”, nispa.+
4 Jacobpa mirayninkuna, Jehova Diospa nisqankunatayá uyariychik.
Israel ayllukuna, qamkunapas uyariychikyá.
5 Jehova Diosmi nin:
“¿Ima mana allintataq ñawpaq abueloykichikkunaqa ñuqapi tarirqa+
ñuqamanta karunchakuruspanku taytacha-mamachakunataña yupaychanankupaq+
chaynataq taytacha-mamachakuna hina mana valeq rikurirunankupaq?+
6 Manam nirqakuchu: ‘¿Maytaq Jehova Diosqa?
¿Maytaq Egipto allpamanta hurqumuwaqninchikqa?+
¿Maytaq chunniqninta pusamuwaqninchikqa?
¿Maytaq chaki allpantawan wayqunkunata pusamuwaqninchikqa?+
¿Maytaq mana imapa kanan allpantawan+ tutayayninta pusamuwaqninchikqa?
¿Maytaq mana purina allpanta pusamuwaqninchikqa?
¿Maytaq mana pipa yachanan allpanta pusamuwaqninchikqa?’, nispaqa.
7 Huertakunapa kanan allpamanmi pusamurqaykichik
rurunta mikunaykichikpaq hinaspa imatapas allinllanta mikunaykichikpaq.+
Qamkunam ichaqa kay allpayman yaykuramuspa qalaypaqta ruwarunkichik,
herenciaytam millakuypaqta ruwarunchik.+
8 Sacerdotekunaqa manam nirqakuchu: ‘¿Maytaq Jehova Diosqa?’,+ nispaqa.
Kamachikuymanta yachaqkunapas manam riqsiwarqachu,
kamachiqkunapas manam kasuwarqachu,+
ñuqamanta willakuqkunapas* Baalmantañam willakurqaku,+
hinaspam mana imapas ruwaq taytacha-mamachakunata yupaycharqaku.
9 Jehova Diosmi nin: ‘Ñuqaqa qamkunapa imam ruwasqaykichikmantam hinalla rimasaq, manam upallasaqchu,+
willkaykichikkunapa imam ruwasqanmantam hinalla rimasaq, manam upallasaqchu’, nispa.
10 ‘Lamar quchapa patanpi Kitim+ allpaman chimpaspayá qawaychik.
Quedar+ allpamanyá willakuqkunata kachaychik, hinaspayá allinta tantiaychik.
Qawaychikyá, ¿yaqachu haykapipas kayna karqa?
11 ¿Yaqachu mayqan nacionpas yupaychasqanku dioskunata saqispanku yanqakunataña yupaycharqaku?
Runaykunam ichaqa ñuqata saqiruwaspanku mana valeq kaqkunataña yupaychachkanku.+
12 Cielopi kaqkuna, admirakuywanyá kayta qawaychik,
manchakuymantayá katkatataychik, Jehova Diosmi chaynata nin.
13 Runaykunaqa mana allinkunatam* ruwarunku,
ñuqatam saqiruwan, kawsanankupaq yaku quqnintam saqiruwan.+
Yakunku quchananpaqmi uchkuta uchkurunku,
uchkusqanku raqra kasqanraykum yakuqa mana quchanchu’.
14 ‘¿Israel runakunaqa sirvientechu? ¿Patronninpa wasinpi naceqkunachu?
Hinaptinqa, ¿imaynanpitaq tukuy imankuta qichurunku?
15 Malta leonkunam paypa contranpi qaparichkan,+
manchakuypaqtam qaparichkan.
Allpankutapas qalaypaqtam ruwarun,
llaqtankutapas kañarunkum, manañam pipas kanñachu.
16 Nof* runakunawan+ Tapanes runakunam+ umaykita paqlaramusunki.
17 ¿Manachu Jehova Diosnikita saqisqaykirayku kayna kachkanki?+
¿Manachu ñanninta pusamusuchkaptiki saqisqaykirayku kayna kachkanki?
18 ¿Imaynanpitaq kunanqa Egiptoman riq ñanninta riyta munachkanki?+
¿Imaynanpitaq kunanqa Siorpi* yakukunata tomayta munachkanki?
¿Imaynanpitaq Asiriaman riq ñanninta riyta munachkanki?+
¿Imaynanpitaq Eufrates mayupi yaku tomayta munachkanki?
19 Mana allinta ruwaruspañam allin ruwayta yachanki,
huchaykikunaraykum qaqchasqa kanki.
Ñuqa Jehova Diosta saqiwasqaykiraykum mana allinpi tarikunki, sasachakuypim kanki.+
Ñuqataqa manam manchakuwarqankichu’,+ llapallan kamachiq Diosmi chaynata nini,
angelkunata kamachiq Jehova Diosmi chaynata nini.
20 ‘Ñuqaqa unayñam yuguykitaqa pakirurqani,+
uñayñam cadenaykikunataqa tipirurqani.
Qanmi ichaqa nirqanki: “Manam yupaychasqaykichu”, nispa.
21 Ñuqaqa allinnin puka uvasta hinam plantarqayki,+ allinnin muguta hinam tarpurqayki.
¿Imaynamá ñawpaqniypiqa kaynaqa rikurirunkiqa?
¿Imaynamá purun uvaspa ikllinkuna* hinaqa rikurirunkiqa?’+
22 Llapallan kamachiq ñuqa Jehova Diosmi nini:
‘Lejiawanña hinaspa achka-achka jabonwanña mayllakuptikipas huchaykiqa manam ñawpaqniymantaqa chinkanqachu’,+ nispa.
23 ¿Imaynamá niwaqqa: ‘Ñuqaqa chuyam kachkani,
manam Baal taytachakunataqa yupaycharqanichu’, nispaqa?
Wayqupi ima ruwasqaykitayá yuyariy,
chay ruwasqaykitayá qawarikuy.
Allin kallpaq china camello hinam qamqa kanki,
kayman-chayman muspaypi hina kallpakachaq china camello hinam qamqa kanki.
24 Qamqa purunpi amañasqa china asno hinam kanki,
hichur asnota maskaq china asno hinam kanki.
¿Pitaq sayachiyta atinman hichur asnota maskaptin?
Hichur asnoqa manañam maskaspanqa pisipanchu.
China asno hichur asnomanta kaptinqa hichur asnokunaqa chayllam tarinqa.
25 Amayá qala chakiqa kaychu,
amayá yakumantaqa kaychu.
Qanmi ichaqa ninki: ‘¡Manam! ¡Yanqam chayqa!+
26 Imaynam suwapas tarirachikuspaqa pinqaypi qipan,
chaynam pinqaypi kachkankichik Israelpa mirayninkunapas,
kamachiqnikichikkunapas, kamachiqta yanapaqnikichikkunapas,
sacerdotekichikkunapas chaynataq willakuqnikichikkunapas.+
27 Qamkunaqa sachatam ninkichik: ‘Qanmi taytay kanki’,+ nispa.
Qamkunaqa rumitam ninkichik: ‘Qanmi ñuqataqa wachakuwarqanki’, nispa.
Ñuqatam ichaqa qipanpakuruwankichik.+
Ñakariypi kaspaykichikmi ichaqa niwankichik
‘¡hamuspayá yanapaykuwayku!’ nispa.+
28 ¿Maytaq chay taytacha-mamachaykikuna?+
Paykunayá hamuchunku ñakariynikipi yanapasunaykipaq.
Juda llaqta, qampaqa taytacha-mamachaykikunam llapallan llaqtakuna hina rikurirun.+
29 Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘¿Imaynanpitaq ñuqamanta yanqakunata rimachkankichik?
¿Imaynanpitaq manaña kasuwankichikñachu?’,+ nispa.
30 Churikichikkunatapas yanqam castigarqani.+
Paykunaqa manam kasukurqakuchu.+
Espadallaykichikwanmi willakuqkunatapas wañurachinkichik,+
leon hinam wañurachinkichik.
31 Runallaykuna, ñuqa Jehova Diospa nisqaykunatayá uyariychik.
¿Ñuqaqa chunniq hinachu rikuriruni Israelpaq?
¿Manchakuypaq tutayay allpa hinachu rikuriruni?
¿Imaynanpitaq runaykunaqa nichkanku:
‘Manam pipapas makinpichu kaniku,
manam qanmanqa kutimusaqkuchu’, nispaqa?+
32 ¿Yaqachu alaqankunata sipas* qunqarunman?
¿Yaqachu casarakunanpaqña kaq warmi qasqun watakunanta qunqakunman?
Runaykunam ichaqa una-unayña qunqaruwan.+
33 ¡Yaw warmi, qamqa imaymanata ruwaspam kuyaqnikita maskanki!
Qamqa hichu-hichum kanki mana allin ñanninta purinaykipaqqa.+
34 Pachaykipas mana huchayuq wakcha runakunapa yawarninwan manaña rikuymi kachkan.+
Wasinkuman yaykusqanta mana rikuptiypas
pachankum yawarwan manaña rikuy kachkan.+
35 Qanmi ichaqa ninki: ‘Mana huchayuqmi ñuqaqa kani,
manachusmi ñuqapaqqa piñasqañachu kachkan’, nispa.
‘Mana huchayuqmi kani’ nisqaykimantam
kunanqa juezman apanakusun.
36 ¿Imaynanpitaq mana allinta piensarispa hukkunata yanapasunaykipaq maskanki?
Asiriamanta+ hinam Egiptomantapas pinqakunki.+
37 Pinqakuymantam umaykita hapikuykuspa lluqsinki.+
Jehova Diosqa qipancharunmi haykam hapipakusqayki runakunataqa.
Paykunaqa manam yanapasunkichu tantiasqaykita ruwanaykipaqqa”, nispa.
3 Runakunam ninku: “Pipas warminmanta rakikuruptin warminñataq hukpa warminña kaptinqa, ¿yaqachu rakikusqan warminwan amistanman?”, nispa.
¿Manachu wak allpaqa qalaypaqña kachkan?+
Jehova Diosmi nin: “Qamqa waynaykikunawanmi huchapakurqanki,+
¿chaychu kunan kutirimuwankiman?”, nispa.
2 “Qalaypaq mana imayuq muqukunatayá qawariy.
Wak muqukunapim abusasurqanki.
Paykunaraykum ñanpa patankunapi tiyarqanki,
mana wasiyuq hinam chunniqpi purirqanki.
Kay allpatam millakuypaqta ruwachkanki hukwan-hukwan kakuspayki
hinaspa mana allinllata ruwaspayki.+
3 Parapas chayraykum mana paramunchu,+
puquy tiempopipas manam paramunchu.
Hukwan-hukwan kakuq qara uya warmi hinañam rikurirunki,
mana pinqakuqñam rikurirunki.+
4 Kunanmi ichaqa niwachkanki:
‘¡Taytáy, qanmi kanki warmaymanta kuska kaqmasiyqa!+
5 ¿Yaqachu pipas wiñaypaq piñakurunman?
¿Yaqachu pipas piñasqalla kanman?’, nispa.
Chaynata nispaykipas
qamqa hinallam mana allinta ruwachkanki”.+
6 Josiaspa kamachisqan punchawkunapim+ Jehova Dios niwarqa: “‘¿Qawarqankichu mana kasukuq Israelpa ruwasqanta? Llapallan urqukunaman qispiruspanmi kallmasapa sachakunapa sikinpi hukwan-hukwan kakurqa.+ 7 Tukuy chaykunata ruwaptinpas ñuqaqa hinallam nirqani amistanaykupaq,+ ichaqa manam munarqachu, Juda nacionpas qawayllam-qawarqa mana allin ñañanta.+ 8 Hukwan pierdekusqanta*+ qawaspaymi rakinakusqayku papelta quykuspay Israeltaqa pasakunanpaq nirqani,+ mana allin ruwaq ñañan Juda nacionpas mana manchakuspam hukwan-hukwan kakurqa.+ 9 Manam imapas qukurqachu hukwan-hukwan kakuyninqa, allpatam millakuypaqta ruwarqa, rumikunatawan sachakunata yupaychaspanmi huchapakurqa.+ 10 Mana allin ruwaq ñañan Juda llaqtaqa manam tukuy sunqunwanchu kutirikamuwarqa, hawa sunqullam’, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini”, nispa.
11 Jehova Diosqa niwarqataqmi: “Huchapakuq Israelraqmi mana allin ruwaq Judamantaqa allinta ruwarqa.+ 12 Rispaykiyá norte lawman+ willamuy:
‘“Yaw mana kasukuq Israel, ñuqaman kutirikamuway, ñuqa Jehova Diosmi chaynata niki.+ Manam piñasqachu qawasqaykichik,+ qamkunaqa yachankichikmi imayna kasqaytaqa, ñuqa Jehova Diosmi chaynata niki. Manam wiñaypaqchu ñuqaqa piñasqa kasaq. 13 Huchaykita riqsikuy, qamqa ñuqa Jehova Diostam mana kasuwarqankichu, qamqa kallmasapa sachakunapa sikinpim mana riqsisqaykikunawan* kakurqanki, nisqaykunataqa manam kasukurqankichu”, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini’”, nispa.
14 Jehova Diosmi nin: “Mana kasukuq churikuna, kutirikamuychik. Ñuqam patronnikichikqa* kani, sapa llaqtamantam hukta akllasaq, sapa ayllumantam iskayta akllasaq, hinaspam Sionman apamusaq.+ 15 Munayniyman hinam michiqkunata qamkunapaq churasaq,+ paykunam mikuyta hina yuyaytawan yachayta qusunkichik. 16 Chay punchawkunapiqa qamkunaqa achkayankichikmi, achka-achkam kankichik, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.+ Paykunaqa manañam ninqakuñachu ‘¡Jehova Diospa baulnin*!’ nispaqa. Manañam chaypi umayuqchu kanqaku, manañam yuyarinqakuñachu, qalaypaqmi qunqarunqaku, manañam huktaqa ruwanqakuñachu. 17 Chay punchawkunapiqa Jerusalentam ñuqa Jehova Diospa tronoywanña riqsinqaku,+ llapallan nacionkunam Jerusalenpi huñunakunqaku ñuqa Jehova Diospa sutiyta hatunchanankupaq,+ manañam sunqunkupa munasqantañachu ruwanqaku”, nispa.
18 “Chay punchawkunapiqa Judapa mirayninkunawan Israelpa mirayninkunam kuskankuña purinqaku, waqta-waqtam purinqaku,+ norte law allpamantam kuskankuña hamunqaku ñawpaq abueloykichikkunaman herencia qusqay allpaman.+ 19 Ñuqañataqmi nirqani: ‘¡Ancha-ancha kusisqam churiykunapa kasqanpi churarqayki, hinaspam allin allpata qurqayki, llapallan nacionkunamantam suma-sumaq allpata qurqayki!’, nispa.+ Nirqanitaqmi: ‘Paykunaqa taytalláy niwanqakuch’, nispay. Paykunaqa manach saqiwanqachu nispay. 20 Jehova Diosmi nin: ‘Israelpa mirayninkuna, hukwan tupakuruspa qusanta saqiruq warmi hinam qamkunapas hukwan tupakuruspa saqiruwankichik’”,+ nispa.
21 Mana imapa kanan muqukunapim qayakuy uyarikuchkan,
Israel runakunapa qaparkachasqankuwan qayaykachakusqankum uyarikuchkan,
paykunaqa mana allin ñanmanmi chayarunku,
Jehova Diosninkutam qunqarunku.+
22 “Mana kasukuq churikuna, kutirikamuychikyá.
Ñuqam hampisqaykichik hinaptinmi kasukuqña kankichik”.+
Ñuqaykuñataqmi nisaqku: “‘Jehova Diosllayku, ¡kayqaya kaypi kachkaniku!’, nispa.
Qanmanmi hamurqaniku, qamqa Diosniykum kanki.+
23 Muqukunapiwan urqukunapi qayaykachakusqankuqa yanqam,+
Jehova Diosllanchikmi Israeltaqa yanapayta atinman.+
24 Pinqakuypaq taytacha-mamachata yupaychasqanchikraykum warmallaraq kachkaptinchik ñawpaq abuelonchikkunapa armakusqan+
ovejankuwan vacanku tukurqa,
qari churinkuwan warmi churinkupas tukurqam.
25 Pinqakuymantayá kasun,
ñakariyyá pampawasun,
ñuqanchikqa Jehova Diosninchikpa contranpim huchallikurunchik,+
ñuqanchikpas chaynataq tayta-mamanchikpas warma kasqanchikmanta kunankamam huchallikurunchik,+
manam uyarikurqanchikchu Jehova Diosninchikpa niwasqanchiktaqa”.
4 Jehova Diosmi nin: “Yaw Israel, kutirikamuwaspaykiqa,
ñuqaman kutirikamuwaspaykiqa
hinaspa ñawpaqniymanta millay taytacha-mamachaykikunata hurquspaykiqa
manañach ayqin-ayqinllañachu kawaq.+
2 Imam kaqta rimaspa, allin ruwayman hina hinaspa allin kaqta ruwaspa
‘Jehova Diospa sutinpim’ rimarini niptikiqa,
nacionkunatam payqa bendecinqa,
kusikuyllawanñam paymanta rimanqaku”, nispa.+
3 Juda runakunatawan Jerusalen runakunatam Jehova Diosqa nichkan:
“Allin allpatayá yapuychikqa,
amañayá kichka ukukunapiqa tarpuychikchu.+
4 Qari kayninkupi señalachikuqkunaqa ñuqa Jehova Diospaqmi sapaqchasqaña kanku,+
chaynayá qamkunapas Juda runakunawan
Jerusalen runakuna sunquykichikmanta mana allin kaqkunata hurquychik,
chaynapi mana allinkuna ruwasqaykichikmanta piñakuyniy nina hina mana rupananpaq,
pipapas mana amachay atisqan mana rawrananpaq”, nispa.+
5 Juda llaqtapiyá willakuychik, Jerusalen llaqtapiyá willakuychik.
Llaqtapiyá kuchun-kuchun qapariychik hinaspa waqrata pukuychik.+
Kallpawan qayakuspaykichikyá niychik: “Huñunakuychik,
mana pipa yaykuy atinan llaqtakunaman ayqisun.+
6 Sion lawman qawaqtayá señalta hina qiruta* sayachiychik.
Ama sayaspayá maypi pakakunaykichikta maskaychik”, nispa.
Ñuqaqa norte lawmantam ñakariyta apamusaq,+ hatu-hatun ñakariytam apamusaq.
7 Payqa leon hinam sacha ukumanta rikuriramun,+
nacionkunata chinkachiqmi maymi kasqanmanta hamuchkan.+
Maymi kasqanmantam hamuchkan allpaykita qalaypaqta ruwananpaq.
Llaqtaykikunatam raqayllataña ruwanqa, mana pipa yachananñam* kanqa.+
8 Chayraykuyá qachqa pachawan churakuychik,+
llakipiyá kaychik, nanaymantayá qaparkachaychik,
Jehova Diosqa hinallam ñuqanchikpaq piñasqa kachkan.
9 Jehova Diosmi nin: “Chay punchawqa kamachiqpas sunqunpim hukmanyasqa tarikunqa,+
kamachiqpa yanapaqninkunapas sunqunkupim hukmanyanqaku,
sacerdotekunapas manchakuymantam kanqaku, Diosmanta willakuqkunapas* manam ima ruwaytapas atinqakuchu”, nispa.+
10 Ñuqañataqmi nirqani: “Llapallan kamachiq Jehova Dioslláy, ¡imamá kayqa! Kunkaykupiñataq espadaqa kachkan, kay runakunatawan Jerusalen runakunata ‘hawkayaypiñam kankichik’ nispa niwasqaykikuqa yanqam kasqa”, nispay.+
11 Chay punchawkunapiqa kay runakunatawan Jerusalen runakunatam ninqaku:
“Llaqtaypa wawantam* chaki allpapi mana imayuq muqukunamanta rupachkaq wayra pukumunqa,
chay wayraqa chayamunqa manam wayrachinanpaqchu
nitaq pichananpaqchu.
12 Ñuqa kamachisqayraykum chaylawkunamanta wayramunqa.
Kunanqa ñuqam nisaq paykuna imayna kananmanta.
13 Chiqnisuqnikichikmi hamunqa yanay-yanay puyu hina,
carretankupas hamunqa llumpa-llumpay wayra hinam.+
Caballonkupas ankakunatapas llalliriqmi hamunqa.+
¡Imaynaraq kasun, imapiraq rikukunchik!
14 Yaw Jerusalen, yanapanayta munaspaqa sunquykipi mana allin kaqkunatayá hurquy.+
¿Haykapikamataq mana allin kaqkunalla umaykipi kanqa?
15 Dan+ llaqtamantam willakuy chayaramun,
Efrainpa urqunkunamantam ñakariymanta willakamuchkan.
16 Nacionkunamanqa niychikyá,
Jerusalenta ima pasananmantayá willaychik”, nispa.
“Llaqtata watiqaqkunam karu llaqtakunamanta hamuchkanku,
Judapi kaq llaqtakunawan peleanankupaqmi qaparinqaku.
17 Chakrata qawaq runakuna hinam muyurirunku,+
paykunaqa manam kasukuwarqakuchu”,+ Jehova Diosmi chaynata nin.
18 “Mana allin kawsasqallaykim hinaspa imapas mana allin ruwasqallaykim qanman chayamusunki.+
¡Llumpa-llumpay ñakariymi qanmanqa chayamusunki,
qamqa mana allin ruwaqllañam kanki!”
19 ¡Imaynaraq kasaq, llumpay llakisqam kachkani!
Sunquymi nanawachkan.
Sunquymi pampanyachkan.
Manam upallallaqa kaymanchu,
ñuqaqa waqrapa waqasqantam uyariruni,
20 Kaypi-chaypi ñakariymantam willakurqaku,
llapallan llaqtam chinkarun.
Qunqayllamantam carpaykunapas wichirun,
qunqayllamantam toldoykunapas chinkarun.+
21 ¿Haykapikamataq sayachisqanku wak qiruta qawasaq?
¿Haykapikamataq waqrapa waqasqanta uyarisaq?+
22 “Runaykunaqa ruqrum kanku,+
manam kasukunkuchu.
Mana yachayniyuq churikunam kanku, mana yuyayniyuq churikunam kanku.
Mana allinta ruwanankupaqqa hichu-hichum kanku,
allin kaqta ruwanankupaqmi ichaqa mana”.
23 Kay allpatam qawarirqani, hinaptinmi qalaypaq mana imayuq kachkasqa, qalaypaq chunniqmi kachkasqa.+
hanaq pachatam qawarirqani, hinaptinmi qalaypaq tutayay kachkasqa.+
24 Urqukunatam qawarirqani, hinaptinmi katkatatachkasqa,
muqukunapas aywityachkasqam.+
25 Qawarirqanim, hinaptinmi mana imapas kasqachu,
alton pawaqkunapas manam kasqachu.+
26 Qawarirqanim, hinaptinmi huertapas qalaypaq mana imayuq kachkasqa,
llapallan llaqtakunam tuñisqa kachkasqa.+
Kaytaqa Jehova Diosmi ruwarun,
llumpa-llumpay piñakuyninpim kaytaqa ruwarun.
27 Jehova Diosmi nichkan: “Kay allpaqa llapallanmi qalaypaq mana imayuq qipanqa,+
ichaqa manam qalaypaqchu chinkanqa.
28 Tukuy chaykunaraykum kay allpaqa llakipi kanqa,+ hanaq pachapas tutayanqam.+
Ñuqaqa ñam nirqaniña, ñuqaqa ñam tantiarqaniña,
tantiasqaymantaqa manañam qipamanqa kutiymanñachu.
Tantiasqaytaqa ruwasaqpunim.+
29 Silladakuna hamusqanta uyarispankum hinaspa flechaqkuna hamusqanta uyarispankum
llaqtapi runakunaqa ayqinku.+
Runakunaqa sacha ukukunapim pakakuchkanku,
rumikunamanmi qispichkanku.+
Llapallan llaqtakunam chunnirun,
manañam pipas chay llaqtakunapiqa yachanñachu”, nispa.
30 ¿Imatataq ruwanki kunan kaynaña tarikuspa?
Ñawpaqtaqa puka pachawanmi churakuq kanki,
qurimanta alaqakunawanmi churakuq kanki,
ñawikikunatapas yanay-yanaytam pintakuq kanki.
Yanqam kuyayllapaq kanaykipaq allichakuq kanki,+
ancha-anchata kuyasuqnikikunaqa saqirusunkim,
paykunaqa wañuchiytañam munasuchkanki.+
31 Qayakuytam uyariruni wachakuq warmipa* qaparisqanta hina,
piwi* wawanta wachakuspa nanaywan warmipa qaparkachasqanta hinam uyariruni,
Sionpa wawanpa qaparisqanmi chayqa, yanqachallañam kachkan.
Makinta haywarispanmi nin:+
“¡Imaynaraq kasaq! ¡Amiruniñam runa wañuchiqkunata!”, nispa.
5 Jerusalen llaqtapiyá puriychik.
Muyuriqnikichiktayá qawaychik, sumaqtayá qawaychik.
Llaqtapa punkunkunapiyá maskaychik,
ichapas tariwaqchik pillatapas allin ruwaqta,+
Diosman sunqu kay munaqta,
hinaptinqa llaqtapi runakunatam pampachasaq.
2 “¡Jehova Diospa sutinpim juraniku!” nispankupas
paykunaqa yanqapaqmi juranmanku.+
3 Jehova Dioslláy, ¿manachu qamqa qampi hapipakuqkunata maskanki?+
Castigaptikipas paykunaqa manam kasukurqakuchu.
Paykunapa allpanta qalaypaqta ruwaruchkaptikipas manam kasukurqakuchu.+
Rumi sunqu* rikuriruspankum+ mana wanakurqakuchu.+
4 Ñuqañataqmi nikurqani: “Kay runakunaqa mana letra riqsiqchá.
Kay runakunaqa mana yachayniyuqchá, chaychá Jehova Diospa ñannintaqa mana riqsinkuchu,
Diosninkupa kamachikuynintapas manam yachankuchu.
5 Ancha riqsisqa runakunawan parlaqmi risaq,
paykunaqa Jehova Diospa ñanninkunataqa riqsichkankuch,
kamachikuyninkunatapas yachachkankuch.+
Paykunam ichaqa yugutapas pakirusqaku
hinaspa kuyundatapas tipirusqaku”, nispay.
6 Montepi leonpas chayraykum hapisunki,
chunniq chaki pampapi atuqpas chayraykum llikipasunki,
llaqtaykichikkunapa waqtanpipas chayraykum tigre* suyasunkichik.
Llaqtamanta lluqsiqkunaqa llikchipasqam kanku.
Paykunaqa llumpa-llumpaytam huchallikurunku,
huchankuqa mana yupay atinam.+
7 ¿Imaynamá chay ruwasqaykimantaqa pampachaykiman?
Churikikunapas saqiruwanmi,
yupaychasqanku kaqkunapa sutinpiñam jurankupas.+
Paykunataqa manam imamantapas usuchirqanichu,
chaywanpas paykunaqa hinallam hukwan pierdekurqaku*,
llapallankum chuchumika* warmipa wasinman rirqaku.
8 Yeguapa qipanpi puriq potromanmi rikchakunku,
huk runapa warminraykum wiqiqiqinku.+
9 Jehova Diosmi nin: “¿Manachu chaykunamantaqa castigayman?
¿Manachu kay naciontaqa imam ruwasqankuman hina castigayman?”, nispa.+
10 “Uvasninkutayá chaqumuychik,
ichaqa amayá qalaypaqtaqa.+
Ikllinkunatayá* kallmamuychik,
ikllinkunaqa manam Jehova Diospachu.
11 Israelpa mirayninkunaqa hinaspa Judapa mirayninkunaqa saqiruwanmi”,
Jehova Diosmi chaynata nin.+
12 “Jehova Diospaq piñakuruspam nichkanku:
‘Payqa manam imatapas ruwanqachu*.+
Manam ima sasachakuypas chayamuwasunchu,
manam wañuchinakuypas nitaq muchuypas* chayamuwasunchu’, nispa.+
13 Willakuqkunaqa* yanqakunallatam willakunku, manam allintachu,
nisqankupas* paykunapiqa manam kanchu.
¡Hina chayyá paykunamanpas chayachun!”.
14 Chayraykum angelkunata kamachiq Jehova Diosqa nichkan:
“Kay runakuna chaynata nisqankuraykum
rimasqaykunaqa nina hina simikipi kanqa,+
kay runakunañataqmi yanta hina kanqa,
paykunataqa ninam rupanqa”, nispa.+
15 Jehova Diosmi nin: “Israelpa mirayninkuna, karumantaraqmi qamkunawan peleananpaq nacionta pusamusaq”, nispa.+
“Chay nacionqa ñawpaqmantaraqmi kunankama kachkan.
Chay nacionqa ñawpaq nacionraqmi,
chay nacionpa rimaynintaqa qamkunaqa manam yachankichikchu,
ima nisqantapas manam yachankichikchu.+
16 Flechankupaq wayqankupas paykunapaqa pampakunankupaq uchku hinam,
paykunaqa llapallankum soldadokuna kanku.
17 Cosechakunatawan huñusqayki mikuykunatam tukunqaku.+
Qari churikikunatawan warmi churikikunatam wañuchinqaku.
Ovejaykikunatawan vacaykikunatam wañuchinqaku.
Uvasnikikunatawan higosnikikunatam chinkachinqaku.
Mana yaykuy atina llaqtapi runaykikunatapas espadawanmi wañuchinqaku, hapipakusqayki runakunatam wañuchinqaku”.
18 Jehova Diosmi nin: “Chaywanpas chay punchawkunapiqa manam qalaypaqchu chinkachisqaykichik.+ 19 ‘¿Imaynanpitaq kaytaqa ruwaruwanchik Jehova Diosninchikqa?’ nispa paykuna niptinkuqa kaynatam ninki: ‘Imaynam qamkunapas Diosta saqiruspaykichik taytacha-mamachakunataña llaqtaykichikpi yupaycharqankichik, chaynam qamkunapas mana riqsisqaykichik allpapi huklaw runakunapa serviqninña kankichik’”, nispa.+
20 Jacobpa mirayninkunamanyá willaychik,
Juda llaqtapiyá willakuychik:
21 “Yaw ruqru uma runakuna, mana yuyayniyuq runakuna,+
ñawiyuq kachkaspa mana rikukuqkuna,+
rinriyuq kachkaspa mana uyariqkuna.+
22 Jehova Diosmi nin: ‘¿Manachu manchakuwankichik?’, nispa.
‘¿Manachu ñawpaqniypiqa katkatatanaykichik?
Lamar quchapa patanpi aqutaqa ñuqam churarqani, churarqaniqa lamar qucha mana lluqsinanpaqmi,
kamachikuyta hinam chaytaqa churarqani, chaynapi chaymanta mana lluqsinanpaq.
Lamar quchaqa llumpayta laqyamuspanpas manam lluqsiyta atimunchu,
qaparispanpas manam lluqsimunchu.+
23 Kay runakunam ichaqa qalaypaq rumi sunqu kanku, qalaypaq mana kasukuqmi kanku,
saqiruwaspanmi munasqankupi purikuchkanku.+
24 Sunqunkupipas manam ninkuchu:
“Jehova Diosninchiktayá manchakusun,
tiempollanpi parachimuqtayá manchakusun,
puquypipas usyaypipas parachimuqtayá manchakusun,
cosechanapaq punchawkunata akllaqtayá manchakusun”, nispaqa.+
25 Pantasqaykichikkunam kaykuna kanantaqa harkarun,
huchaykichikraykum qamkunapaqqa allin kaqkunaqa mana kanchu.+
26 Runaykunawanmi mana allin runakuna kachkan.
Pichinkukunata hapiqkuna hinam pakakunku qunqayllamanta pawaykunankupaq.
Wañunankupaqmi tuqllata churanku.
Runakunatam hapinku.
27 Pichinkukunawan huntay-huntay jaula hinam
wasinkupas suwakusqankuwan huntay-huntay kachkan.+
Chaywanmi paykunaqa apuyarunku hinaspa atiyniyuq rikurirunku.
28 Puquruptinmi aycha qarankupas lluchkay-lluchkay kachkan,
mana allinllatam ruwanku.
Mana taytayuqkunamantapas manam nanachikunkuchu,+
kikillankum allin kayta munanku,
wakchakunapaqpas manam allin kaqtaqa ruwankuchu’”, nispa.+
29 Jehova Diosmi nin: “¿Manachu chaykunamantaqa castigayman?”, nispa.
“¿Manachu kay naciontaqa imam ruwawasqankuman hina castigayman?
30 Haykapipas mana qawasqanku manchakuypaq kaqmi llaqtapi karun:
31 Willakuqkunapas llullallatam willakunku,+
sacerdotekunapas munayninkuman hinam hukkunata ñakarichinku.
Runaykunaqa chaywanmi kusisqa kanku.+
¿Imataraq ruwankichik tukupay punchaw chayaramuptin?”
6 Benjaminpa churinkuna, Jerusalenmanta karupiyá pakakunaykichikpaq maskaychik.
Tecoa llaqtapiyá+ waqrata+ pukuychik.
¡Bet-hakerem llaqtapiyá ninata señalta hina ratachiychik!
Norte lawmantam sasachakuy hamuchkan, llumpa-llumpay sasachakuymi hamuchkan.+
2 Sionpa wawanqa kuyayllapaq warmi hina mana llachpaykunam.+
3 Michiqkunam ovejantinkama hamunqaku.
4 “¡Paykunawan peleaq rinaykichikpaqyá alistakuychik!
¡Hakuyá! ¡Chawpi punchawtayá yaykusun!”
“¡Imapiraq tarikunchik, ñam tutaykamuchkanña,
ñam intipas siqaykuchkanña!”.
5 “¡Hakuyá! Tutayá yaykumusun.
Torrenkunatayá taqmasun”.+
6 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nichkan:
“Qirukunatayá* takaychik, Jerusalenman yaykunaykichikpaqyá allpata muntuychik.+
Ñakariylla kasqanraykum
kay llaqtamanqa sasachakuy chayamunqa.+
7 Imaynam qucharayaq yakuqa chirilla,
chaynam kay llaqtapipas mana allin ruwayllaña kachkan.
Maqanakuywan mana allin ruwayllam kay llaqtapiqa.+
Unquykunawan sasachakuykunallam haykapipas ñuqapa ñawpaqniypiqa.
8 Jerusalen llaqta, uyarikuyá, manachayqa millakuruspaymi qanmanta karunchakurusaq.+
Qalaypaq mana imayuqtam ruwasqayki, mana pipa yachanan* allpañam kanki”, nispa.+
9 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nichkan:
“Israel runakunamanta puchuqkunatam uvasta maskapachkaq hina maskanqaku.
Uvasta pallaq hinayá kaqmanta uvasta maskapay”, nispa.
10 “¿Pitataq rimapayayman?
¿Pimantaq willayman? ¿Pitaq uyarinman?
Paykunapaqa rinrinkupas tapasqam kachkan, manam uyariyta munankuchu.+
Jehova Diospa nisqankunatapas manañam allinpaqchu hapinku,+
nisqankunaqa manañam paykunapaq hinachu.
11 Ñuqapas chayraykum Jehova Dios hina piñasqa kachkani.
Manañam aguantayta atiniñachu”.+
“Ñanpi kaq warmamanyá kachaykuy,+
huñunasqa musukunamanyá kachaykuy.
Llapallankutam hapinqa, qusantapas warmintapas hapinqam,
machutapas yuyaqtapas hapinqam.+
12 Wasinkutapas hukkunamanñam qunqaku,
allpankutapas chaynataq warminkutapas hukkunamanmi qunqaku.+
Llaqtapi runakunatam castigasaq”, Jehova Diosmi chaynata nin.
13 “Paykunaqa hatunpas uchuypas kikillankupaq munaqmi kanku.+
Willakuqkunapas* chaynataq sacerdotekunapas llapallankum suwakunku.+
14 Runaykuna unquchkaptinkum yanqa hampiqtukuchkanku.
Mana hawkayay kachkaptinmi
‘¡hawkam kachkanchik! ¡Allinmi kachkanchik!’ nichkanku.+
15 ¿Yaqachu paykunaqa millay ruwasqankumanta pinqakunku?
¡Manam pinqakunkuchu!
¡Pinqakuytapas manam yachankuchu!+
Chayraykum wakinkuna hina wichinqaku.
Castigaptiymi urmanqaku”, Jehova Diosmi chaynata nin.
16 Jehova Diosqa runankunatam nin:
“Pallqaq ñanpi sayaykuspayá qawaychik,
ñawpaq ñankunamantayá tapukuychik.
Allin ñanmanta tapukuspaykichikyá chayninta puriychik,+
chayninta purispaykichikqa samarinkichikmi”, nispa.
Paykunam ichaqa ninku: “Chay ñannintaqa manam purisaqkuchu”, nispa.+
17 “Llaqtata cuidanankupaq churasqay runakunam nirqaku:+
‘¡Waqrapa waqasqantayá uyariychik!’, nispa.+
Paykunam ichaqa nirqaku: ‘Waqrapa waqasqantaqa manam uyarisaqkuchu’”, nispa.+
18 “¡Yaw nacionkuna, chayraykuyá uyariychik!
Huñunasqa runakuna,
uyariychikyá paykuna imayna kananmanta.
19 ¡Allpa pachapi runakuna, uyariychikyá!
Mana allinllata ruwanankupaq kasqankuraykum
kay llaqtayman ñakariyta kacharimusaq,+
nisqaykunata mana uyarisqankuraykum
hinaspa kamachikuyniyta mana kasukusqankuraykum ñakariyta kacharimusaq”.
20 “Manam imapas qukuwanchu Sabamanta* sachapa miski asnaq wiqinkunata apamusqaykichikpas.
Karumantaraq miski asnaq qurata apamusqaykichikpas manam imapas qukuwanchu.
Animalkuna kañasqaykichikpas manam kusichiwanchu,
animalkuna nakasqaykichikpas manam ñuqapaq hinachu”.+
21 Chayraykum Jehova Diosqa nichkan:
“Kunanqa kay llaqtapi runakuna urmanankupaqmi tukuyta churasaq.
Taytakunam churintin urmanqaku,
llaqtapi runakunam llaqtamasintin urmanqaku,
llapallankum wañunqaku”, nispa.+
22 Jehova Diosmi nichkan:
“¡Norte law allpapi runakunam hamuchkanku!
Karu-karu allpamantam hatu-hatun nacion hatarimunqa.+
23 Flechatawan lanzatam hapinqaku.
Mana llakipayakuq hinaspa mana allin runakunam kanku.
Lamar qucha hinam qaparinqaku,
caballopi sillakuykuspam hamunqaku.+
Sion llaqta, yaykumusunaykipaqmi peleanankupaq soldadokuna hina churakuchkanku”, nispa.
24 Chay willakuytam uyariruniku,
mana kallpayuqñam rikuriruniku.+
Manchakuymi pamparuwanku,
wachakuq warmipa nanaynin hinam manchakuy pamparuwanku.+
25 Amayá hawamanqa lluqsiychu,
amayá ñannintaqa puriychu.
Chiqniqninchikmi espadayuq kachkan.
Tukuy hinastinpim manchakuymanta kachkanku.
26 Runallaykuna,
qachqa pachawanyá churakuychik,+ uchpapiyá quchpaychik.
Waqayá, chullalla qari wawaykimanta hinayá qaparkachaychik.+
Qunqayllamantam wañuchiqqa hawanchikpi rikurirunqa.+
27 “Ñuqaqa runaykunapa kasqanpim churaruyki* quri-qullqipa qachanta hurquqta hina,
quri-qullqita sumaqta qawaq runata hinam churaruyki.
Qamqa chay runa hinam imayna kawsakusqankuta sumaqta qawanayki.
28 Paykunaqa llapallankum mana kasukuqkuna kanku...+
Llullakunata rimaspankum purinku.+
Bronce hinam kanku, fierro hinam kanku.
Paykunaqa llapallankum mana allin ruwaqlla kanku.
29 Fuellesninpas* ruparunmi.
Ninamantapas titiñam lluqsimun.
30 Jehova Dios qipancharusqanraykuchá runakunaqa
‘pipapas mana munasqan qullqi’ nispaña ninqaku”.+
7 Jehova Diosmi Jeremiasta rimapayarqa: 2 “Ñuqa Jehova Diospa wasiy punkupi sayaykuspaykiyá willakuy: ‘Juda runakuna, Jehova Diospa nisqankunatayá uyariychik, Jehova Diosta yupaychanankupaq punkunta yaykuq Juda runakuna, uyariychikyá. 3 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: “Allintañayá kawsaychik, allintañayá imatapas ruwaychik, allinña kaptikichikqa hinalla kaypi yachanaykichikpaqmi* saqisqaykichik.+ 4 Amayá yanqa rimaykunapiqa hapipakuychikchu, amataqyá niychikchu: ‘¡Kayqa Jehova Diospa wasinmi*, Jehova Diospa wasinmi, Jehova Diospa wasinmi!’, nispaqa.+ 5 Allintaña kawsaptikichikqa, allintaña imatapas ruwaptikichikqa, runakunapa sasachakuyninta allin ruwayman hinaña allichaptikichikqa,+ 6 huklaw llaqtayuqkunapaq, mana taytayuqkunapaq hinaspa viudakunapaq allin kaqtaña ruwaptikichikqa,+ mana huchayuqkunapa yawarninta kay allpapi manaña chaqchuptikichikqa chaynataq kikikichikpa mana allinnikichikpaq taytacha-mamachakunata manaña yupaychaptikichikqa+ 7 kay allpapi hinalla kawsanaykichikpaqmi saqisqaykichik, kay allpataqa ñawpaq abueloykichikkunamanmi wiñaypaq qurqani”’”, nispa.
8 “Qamkunam ichaqa yanqa rimaykunapi hapipakunkichik...+ Chayqa mana valeqmi. 9 ¿Suwakuchkaspaykichikchu,+ wañuchichkaspaykichikchu, hukwan pierdekuchkaspaykichikchu*, llullakuchkaspaykichikchu,+ Baal taytachapaq animalkunata kañapuchkaspaykichikchu,+ mana riqsisqaykichik taytacha-mamachakunata yupaychachkaspaykichikchu 10 hinaspa tukuy kay millakuypaq kaqkunata ruwachkaspaykichikchu sutiyta apaq wasiyman hamuspaykichik yanapasqa kaytaraq munankichik? 11 ¿Suwakunapa machayninñachu rikurirun sutiyta apaq wasiyqa?+ Kikiypunim qawarqani”, Jehova Diosmi chaynata nin.
12 “‘Silo llaqtapi+ kasqaymanyá riychik, sutiyta qallariypi churasqay sitiomanyá riychik,+ hinaspayá qawamuychik Israel runaykunapa huchanrayku ima ruwasqayta.+ 13 Qamkunam ichaqa hinalla tukuy kaykunata ruwarqankichik, kuti-kutirispa rimapayaptiypas manam kasuwarqankichikchu.+ Qamkunata qayamuptiypas qamkunaqa manam rimarirqankichikchu,+ Jehova Diosmi chaynata nin. 14 Hapipakusqaykichik wasitapas+ chaynataq sutiyta apaq wasitapas Silo llaqtata hinam ruwasaq.+ Qamkunaman qusqay allpatapas chaynataq ñawpaq abueloykichikkunaman qusqay allpatapas Silo llaqtata hinam ruwasaq.+ 15 Efrainpa mirayninkunata hinam, wawqikichikkunata hinam manaña qawarisqaykichikñachu’.+
16 Qamqa amayá mañakamuwaychu kay runakunapaqqa. Amayá qayakamuwaychu, amayá mañakamuwaychu paykunaraykuqa,+ ñuqaqa manam uyarimusqaykichu.+ 17 ¿Manachu qawanki Judapi kaq llaqtakunapi imam ruwasqankuta? ¿Manachu qawanki Jerusalen llaqtapi imam ruwasqankuta? 18 Warmankum yantata pallan, taytankum ninata ratachin, mamankum mamachankupaq* tantata ruwananpaq harinata chapun.+ Paykunaqa piñachiwanankuraykum taytacha-mamachakunapaq vinota tallinku.+ 19 Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘¿Ñuqatachu mana allinta ruwawachkanku? ¿Icha kikillanku pinqaypi kanankupaqchu mana allinta ruwachkanku?’, nispa.+ 20 Llapallan kamachiq Jehova Diosqa chayraykum nichkan: ‘Llumpay piñakuyniytam kay allpaman kacharimusaq.+ Runakunamanmi kacharimusaq, animalkunamanmi kacharimusaq, sachakunamanmi kacharimusaq, kawsaykunamanmi kacharimusaq, piñakuyniyqa mana tanispam hinalla rawranqa’, nispa.+
21 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Animalkuna kañasqaykichiktawan animalkuna nakasqaykichiktayá apakuychik, aychantapas mikuychikyá.+ 22 Ñuqaqa ñawpaq abueloykichikkunata Egiptomanta hurqumusqay punchawpiqa manam imatapas nirqanichu, animalkunata kañanaykichikmantawan animalkunata nakanaykichikmantaqa.+ 23 Paykunataqa nirqani: “Nisqaykunata kasukuptikichikqa ñuqam Diosnikichik kasaq, qamkunañataqmi runaykuna kankichik.+ Allin kanaykichikpaqqa nisqay ñannillantam haykapipas purinaykichik”’, nispallam.+ 24 Paykunam ichaqa mana kasukurqakuchu, manam uyarikurqakuchu,+ paykunaqa munasqankutam ruwarqaku, rumi sunqu rikuriruspankum munasqankuta ruwarqaku.+ Ñawpaqman rinankumantaqa qipamanmi kutirqaku. 25 Ñawpaq abueloykichikkunaqa chaynam karqaku Egiptomanta lluqsisqanku punchawmanta kunan punchawkama.+ Ñuqaqa chayraykum llapallaykichikman willakuqkunata* kachamurqaykichik, sapa punchawmi kachamurqaykichik, kuti-kutirispam kachamurqaykichik.+ 26 Qamkunam ichaqa mana uyariwarqankichikchu nitaq kasuwarqankichikchu,+ qamkunaqa rumi sunqum rikurirurqankichik. ¡Ñawpaq abueloykichikkunamantapas aswan rumi sunquraqmi rikurirurqankichik!
27 Tukuy kaykunata niptikipas+ paykunaqa manam uyarisunkichu, qayaptikipas paykunaqa manam rimarinqakuchu. 28 Hinaptinmi qamqa ninayki: ‘Kay nacionmi Jehova Diosninpa nisqanta mana kasukuq nacionqa, rimapayasqanta mana chaskikuq nacionqa. Allin ruwayqa chinkarunmi, chaymantaqa manam rimayllapas-rimankuñachu’, nispa.+
29 Chukchaykita rutukuspaykiyá wikapay, mana imapa kanan muqupiyá aya takita takiy, piñarachisqanraykum kay miraykunataqa Jehova Diosqa manaña qawarinqañachu, qalaypaqmi saqinqa. 30 Jehova Diosmi nin: ‘Juda runakunaqa chiqnisqay kaqtam ruwarunku, sutiy apaq wasiyta millakuypaqta ruwanankupaqmi taytacha-mamachakunata churarunku.+ 31 Hinon wayqupi* kaq Tofetpim patakunata ruwarunku+ churi-wawankuta kañanankupaq,+ chaytaqa manam ñuqaqa kamachirqanichu, manam piensayllapas-piensarqanichu’, nispa.+
32 Jehova Diosmi nin: ‘Hamuchkanmi punchawkuna, chay punchawkunapiqa kay sitiotaqa manañam sutichankichikñachu Tofetwanqa nitaq Hinon wayquwanqa, aswanqa sutichankichik Wañuchinakuypa kanan wayquwanñam. Tofetpiqa wañuqkunatañam pampankichik, manam maypas puchunqachu.+ 33 Kay llaqtapi wañuq runakunataqa alton pawaqkunawan purun animalkunam mikunqa, manam pipas manchachinqachu.+ 34 Juda law llaqtakunapiwan Jerusalenpiqa manañam kanqañachu kusikuymanta qapariyqa, manañam kanqañachu kusikuyqa, manañam casarakuq warmipawan casarakuq qaripa rimasqanpas uyarikunqañachu,+ kay llaqtaqa raqayllañam kanqa’”, nispa.+
8 Jehova Diosmi nin: “Chay punchawkunapiqa pampakusqanku uchkumantam hurqumunqaku Juda nacionta kamachiqkunapa tullunta, kamachiqpa yanapaqninkunapa tullunta, sacerdotekunapa tullunta, willakuqkunapa* tullunta chaynataq Jerusalen runakunapa tullunta. 2 Hurquramuptinkum inti qawanqa, killa qawanqa hinaspa lucerokuna qawanqa, tukuy chaykunatam paykunaqa kuyarqaku, chaykunapa ñawpaqninpim qunqurakurqaku, chaykunatam yupaycharqaku, qatirqaku hinaspa maskarqaku.+ Paykunataqa manam pipas qawarinqachu, manam pipas pampanqachu. Animalpa wanun hinam pampapi wischurayanqaku”, nispa.+
3 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin: “Kay mana allin runakunamanta puchuqkunata chiqichiptiymi kawsakuyta munanankumantaqa wañuyta maskanqaku”, nispa.
4 “Qamqa ninaykim: ‘Jehova Diosmi nin:
“¿Wichiykuspankuqa manañachu hatarinqaku?
Huknin qipaman kutiptinqa, ¿manachu hukninpas kutinqa?
5 ¿Imaynanpitaq Jerusalen runakunaqa mana kasukuwankuchu?
Paykunaqa qipancharuwanmi,
manam munankuchu ñuqaman kutirikamuytaqa.+
6 Rimasqankutam sumaqta uyarirqani, imayna rimasqankum ichaqa manam allinchu kasqa.
Manam pipas wanakurqachu, manataqmi nirqakuchu: ‘¿Imatataq kaytaqa ruwaruni?’, nispaqa.+
Wañuchinakuyman kallpaq caballo hinam achkaqpa risqan lawninta rinankupaq hikutakunku.
7 Cigüeñapas yachanmi imay tiempopi huklawman pawayta,
kullkupas chaynataq wakin pichinkukunapas yachanmi imay tiempopi maymi kanankuman kutiyta.
Runaykunam ichaqa mana yachankuchu imay punchaw paykunaman ñuqa Jehova Diospa piñakuyniy chayamunantaqa”’, nispa.+
8 ‘¿Imaynamá niwaqchikqa: “Ñuqaykuqa yachayniyuqmi kaniku”, nispaqa? ¿Imaynamá niwaqchikqa: “Jehova Diospa kamachikuyninmi makiykupi”, nispaqa?
Qillqaqkunaqa llullallatam qillqanku.+
9 Yachaysapa runakunaqa pinqaypim kachkanku.+
Manchakuymantam kachkanku, hapirachikunqakum.
Paykunaqa Jehova Diospa nisqankunatam mana uyariyta munankuchu,
paykunaqa mana yachayniyuqkunam kanku.
10 Warminkutapas chayraykum huk runakunamanña qusaq,
allpankutapas chayraykum huk runakunamanña qusaq,+
paykunaqa hatunpas uchuypas kikillankupaq munaqmi kanku,+
willakuqkunapas chaynataq sacerdotekunapas llapallankum suwakunku.+
11 Llaqtaypa wawan unquchkaptinmi yanqa hampiqtukuchkanku,
mana hawkayay kachkaptinmi
“¡hawkam kachkanchik! ¡Allinmi kachkanchik!” nichkanku.+
12 ¿Yaqachu paykunaqa millay ruwasqankumanta pinqakunku?
¡Manam pinqakunkuchu!
¡Pinqakuytapas manam yachankuchu!+
Chayraykum wakinkuna hina wichinqaku.
Castigaptiymi urmanqaku’,+ Jehova Diosmi chaynata nin.
13 Jehova Diosmi nin: ‘Huñuspaymi paykunata chinkachisaq’, nispa.
‘Manam uvaspas puchunqachu, manam higospas puchunqachu, llaqinkunapas* chakinqam.
Paykunaman qusqay kaqkunapas hukpa makinpiñam kanqa’”.
14 “¿Imaynanpitaq kaypi tiyarayachkanchik?
Huñunakusunyá, hinaspayá mana pipa yaykuy atinan llaqtakunaman yaykusun+ chaypi wañunapaq.
Jehova Diosninchikqa chinkachiwasunmi,
payqa wañunanchikpaqmi venenoyuq yakuta quwachkanchik,+
ñuqanchikqa Jehova Diospa contranpim huchallikurunchik.
15 Hawkayaytam suyarqanchik, ichaqa sasachakuyllam chayaramun.
Allinña kaytam munarqanchik, ichaqa manchakuyllam kachkan.+
16 Dan allpapi caballonkupa samatyasqanmi uyarikuchkan.
Caballonku wiqiqiqiptinqa kay allpa pachapas katkatatanmi.
Paykuna llaqtaman yaykuruspankuqa llapallantam chinkachinku,
chinkachinkum llaqtatapas
chaynataq runankunatapas”.
17 Jehova Diosmi nin: “Culebrakunatam kachamuchkaykichik,
mana pipa hapiy atinan wañuchikuq culebrakunatam kachamuchkaykichik,
chay culebrakunaqa kachusunkichikpunim”, nispa.
18 Kay llakiqa wañurachiwanqach,
sunquypas hukmanyasqam kachkan.
19 Karu-karu llaqtapim runaykunapa qayaykachakusqan uyarikuchkan:
“¿Manachu Jehova Diosqa Sionpi kachkan?
¿Manachu kamachiqqa chaypi kachkan?”, niq.
“¿Imapaqtaq piñachiwarqankichik llaqllasqa taytacha-mamachakunata
hinaspa huklaw runakunapa taytacha-mamachanta yupaychaspaykichik?”
20 “Cosecha tiempopas tukurunñam, usyay tiempopas tukurunñam,
ñuqanchikmanmi ichaqa yanapakuyqa manaraq chayamuwanchikchu”.
21 Qalaypaq hukmanyasqam kachkani llaqtaypa wawan unqusqanrayku,+
llumpa-llumpay llakisqam kachkani.
Mancharisqallañam kachkani.
22 ¿Manachu Galaadpi miski asnaq aceite kan?+
¿Manachu chaypiqa pipas hampiq* kan?+
¿Imaynanpitaq runaykunaqa mana allinyanchu?+
9 ¡Amalaya wiqiy qucharayanman!
¡Amalaya wiqiy kallpaq yaku hina kanman!+
Chayna kaptinqa
wañukuq runaykunamantach tuta-punchaw waqayman.
2 ¡Amalaya chunniqpi wasiy kapuwanman!
Chayna kaptinqa runaykunatach saqiruyman, paykunamantach pasakuyman,
paykunaqa hukwan pierdekuqkuna* hinam kanku,+
paykunaqa hukkunata qipanchaqkunam kanku.
3 Paykunaqa flechachkaq hinaraqmi llullata rimanankupaq listollaña kachkanku,
paykunaqa manchakunkum allin kaqta llaqtapi ruwaytaqa.+
Jehova Diosmi nin:
“Paykunaqa haykapipas mana allinllatam ruwanku, manam ñuqataqa kasuwanchu”, nispa.+
4 “Runamasikichikkunapiqa amayá hapipakuychikchu,
wawqikichikpipas amayá hapipakuychikchu.
5 Llapallankum runamasinkuta llullakunku,
manam pipas imam kaqtachu riman.
Qallunkupas llullallatam riman.+
Mana allinllata ruwasqankupim pisiparunkuña kanpas.
6 Paykunaqa llullapa chawpinpim kawsanku.
Paykunaqa llullakuq kasqankuraykum ñuqamantaqa mana yachaytapas munarqakuchu”, Jehova Diosmi chaynata nin.
7 Angelkunata kamachiq Jehova Diosqa chayraykum nichkan:
“Chulluchispaymi qanraykichikta hurqusaq.+
¿Imatawanraqtaq ruwayman llaqtaypa wawanpaq?
8 Paykunapa qallunqa wañuchiq flecha hinam, paykunapa qallunqa llullalla rimaqmi.
Simillawanmi runamasinkuman hawkayaymanta ninku,
sunqunkupim ichaqa mana allinllata tantianku”.
9 Jehova Diosmi nin: “¿Manachu chaykunamantaqa castigayman?”, nispa.
“¿Manachu kay naciontaqa imam ruwasqankuman hina castigayman?+
10 Kay montekunamantam llakikuspay waqasaq,
chunniqpi qiwakunamantam aya takita takisaq,
kañarunkum, chaynintaqa manañam pipas purinñachu,
animalpa waqasqanpas manañam uyarikunñachu,
alton pawaqkunawan purun animalkunapas manañam kanñachu.+
11 Jerusalenpataqa rumillantañam puchusaq,+ atuqkunapa kananñam kanqa,+
Judapi llaqtakunapas chunninqam, mana runayuqñam qipanqa.+
12 ¿Pitaq allin yachayniyuq kaymanta sumaqta yachananpaq?
¿Pitataq Jehova Diosqa nirqa willakunanpaq?
¿Imaynanpitaq kay allpapi tukuy ima kaqqa chinkarun?
¿Imaynanpitaq chunnirun?
¿Imaynanpitaq manaña pipas kaynintaqa purinchu?”
13 Jehova Diosqa nirqataqmi: “Kaykunaqa karun qusqay kamachikuyniyta mana kasukusqankuraykum, chayman hina mana ruwasqankuraykum hinaspa nisqaykunata mana uyarikusqankuraykum. 14 Kasukuwanankumantaqa munasqankutam ruwarqaku,+ taytankupa yachachisqanman hinam Baal taytachakunata yupaycharqaku.+ 15 Chayraykum Israelpa yupaychasqan chaynataq angelkunata kamachiq ñuqa Jehova Diosqa nini: ‘Kay runakunamanqa ajenjotam mikuchisaq, wañunankupaqmi venenoyuq yakuta qusaq.+ 16 Tukuy hinastinpi mana riqsisqanku nacionkunamanmi chiqichisaq, taytankupa mana riqsisqan nacionkunamanmi chiqichisaq,+ qipankutam chiqniqnin runakunata kachasaq paykunata wañuchinanpaq’, nispa.+
17 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin:
‘Yuyaywanyá kawsaychik.
Aya takita yachaq warmikunatayá qayachiychik,+
allin takiqkunatayá qayachiychik,
18 chaylla hamuspanku aya takita takipuwananchikpaqyá qayachiychik,
wiqinchik atipawananchikpaqyá takipuwasun,
paray-parayta waqananchikpaqyá takipuwasun.+
19 Sionpim kayna waqayllaña uyarikuchkan:+
“¡Imaynamá kaynatañaqa ruwaruwanchik!
¡Imaynamá pinqaypiqa churaruwanchik!
¡Imaynamá llaqtanchikta saqinanchikpaqqa niwanchik!
¡Imaynamá wasinchikkunataqa taqmarunku!”, niq.+
20 Yaw warmikuna, Jehova Diospa nisqankunatayá uyariychik.
Nisqankunatayá sumaqta uyariychik.
Warmi wawaykichikkunamanyá chay llakikuypaq kaqmanta yachachiychik,
sapakamayá yachachinakuychik kay aya takita.+
21 Wañuymi wasinchik ukuman yaykuramun,
torrenchikkuna ukumanmi yaykuramun,
wasi punkupi wawakunata apakunanpaqmi yaykuramun,
llaqta punkupi musukunata apakunanpaqmi yaykuramun’, nispa.+
22 Nimuyá: ‘Jehova Diosmi nin:
“Wañusqa runakunam animalpa wanun hina pampapi chutarayanqa,
rutusqa gamilla hinam kanqa,
manam pipas qawarinqachu”’”, nispa.+
23 Jehova Diosmi nin:
“Yachayniyuqqa amayá yachaysapa kasqanpaqqa hapikuchunchu,+
atiyniyuqqa amayá atiyniyuq kasqanpaqqa hapikuchunchu,
apuqa amayá tukuy imayuq kasqanpaqqa hapikuchunchu”, nispa.+
24 Jehova Diosmi nin: “Pipas alabakuchun imayna kasqayta yachasqanmantayá,
ñuqamanta sumaqta yachasqanmantayá,+
ñuqa Jehova Dios kasqayta yachasqanmantayá, ñuqaqa kay allpa pachapiqa imaña kaptinpas kuyakuqmi kani,
allin kaqta ruwaqmi kani chaynataq pimanpas mana sayapakuqmi kani,+ chaykunam ñuqataqa kusichiwan”, nispa.+
25 Jehova Diosmi nin: “Hamuchkanmi punchawkuna qari kayninkupi señalasqa kaqkunaman ñakariyta kacharinaypaq, paykunapa sunqunkupiqa mana allinllam.+ 26 Ñakariytam kacharisaq Egipto+ runakunaman, Juda+ runakunaman, Edom+ runakunaman, Ammon+ runakunaman, Moab+ runakunaman hinaspa chunniqpi yachaq waqtan chukchankuta rutukuqkunaman.+ Llapallan nacionkunam qari kayninpi mana señalasqa kanku, Israelpa mirayninkunapapas llapallankupam sunqunkupiqa mana allinlla”, nispa.+
10 Israelpa mirayninkuna, qamkunata ima pasasunaykichikmanta Jehova Diospa nisqankunatayá uyariychik. 2 Jehova Diosmi nin:
“Nacionkunapa imayna kawsasqankutaqa amayá qatipakuychikchu,+
hanaq pachapi tukuy ima rikurisqanta qawaspanku nacionkuna manchakuptinpas
qamkunaqa amayá manchakuychikchu.+
3 Llaqtakunapa imapas ruwasqanqa yanqam.
Kuchusqankuqa montepi sachallam,
llaqllay yachaqmi suma-sumaqta ruwan.+
5 Pepino chakrapi manchachi hinam chay taytacha-mamachakunaqa, mana rimaqmi kanku.+
Puriyta mana atisqanraykum runalla kayman-chayman qipikachan.+
Chay taytacha-mamachakunataqa ama manchakuychikchu,
chaykunaqa manam imanakunchu, manataqmi allin kaqtaqa ruwankuchu”, nispa.+
6 Jehova Dioslláy, manam pipas qam hinaqa kanchu.+
Qamqa atiyniyuqmi kanki, sutikipas ancha riqsisqam hinaspam atiyniyuq kasqaykita riqsichin.
7 Qamqa nacionkunata kamachiqmi kanki, ¿pitaq mana manchakusunkimanchu?+ Qamtaqa pipas manchakusunaykim.
Nacionkunapi yachayniyuqkunamantaqa hinaspa llaqtakunapi yachayniyuqkunamantaqa
manam pipas qam hinaqa kanchu.+
8 Paykunaqa llapallankum mana yachayniyuq kanku, mana yuyayniyuqmi kanku.+
Sachamanta taytacha-mamachaqa manam imatapas yachachinchu.+
9 Tarsismantam+ apamunku qullqita, Ufazmantam apamunku qurita.
Chayqa runapa ruwasqallanmi, chayqa quri-qullqiwan tukuy imata ruwaqpa ruwasqallanmi.
Azul qaytumanta pachawanmi pachachinku, morado qaytumanta pachawanmi pachachinku.
Llapallanmi hichu-hichu runakunapa ruwasqan.
10 Jehova Diosmi ichaqa chiqap Dios.+
Payqa kawsaq Diosmi, paymi wiña-wiñaypaq kamachiqqa.+
Piñakuptinmi allpa pacha katkatatanqa,+
manam mayqan nacionpas piñakuyninmantaqa ayqinqachu.
11 * Qamkunaqa ninaykichikmi:
“Taytacha-mamachakunaqa kay allpa pachamantam chinkanqa, manam maypipas puchunqachu.
Manam paykunachu kay pachatawan hanaq pachataqa unancharqa”, nispa.+
12 Diosmi kay allpa pachata unancharqa, atiyninwanmi unancharqa.
Kawsaykuna qispinanpaq hinam kay allpa pachataqa yachaywan ruwarqa,+
hanaq pachatapas yachaywanmi mastarirqa.+
14 Llapallan runakunam mana yuyaywan hinaspa mana yachaywan ruwanku.
Quri-qullqiwan tukuy ima ruwaqkunam taytacha-mamachakuna ruwasqankumanta pinqaypi kanqaku.+
Quri-qullqimanta taytacha-mamachankuqa yanqam,
chay taytacha-mamachakunaqa manam kawsankuchu.+
15 Taytacha-mamachakunaqa yanqam, runapa ruwasqallanmi, asikunapaq hinam.+
Diospa piñakuynin punchawpim chinkanqaku.
16 Jacobpa Diosninqa manam kay taytacha-mamachakuna hinachu,
paymi tukuy imata unanchaqqa.
17 Chiqniqninkunapa muyurirusqan warmi*,
qipikita pampamanta huqariy.
18 Jehova Diosmi nichkan:
“Kay allpapi runakunatam qarqusaq,+
hinaptinmi sasachakuypi kanqaku”, nispa.
19 ¡Imaynaraq kasaq! ¡Hinapaqchiki kani!+
Kay unquyniyqa mana hampiy atinam.
Ñuqam nirqani: “Imaynapas hinachiki kay unquywan kasaq.
20 Carpaytam qalaypaq wichiparachinku, waskankunatapas tipirunkum.+
Churiykunapas saqiruwanmi, llapankum chinkarunku.+
Manañam pipas kanchu carpayta sayachinanpaqqa, manañam pipas kanchu toldonta churananpaqqa.
Chayraykum mana yachaywanchu ruwarqaku.
Ovejankupas lliwmi chiqirun”, nispay.+
22 ¡Willakuyta uyariy! ¡Waqaya wakta hamuchkan!
Norte law allpamantam qusniriyllaña hamuchkanku,+
Judapi llaqtakunatam qalaypaq mana imayuqta saqinqaku, atuqkunapa kanantañam ruwanqaku.+
23 Jehova Dioslláy, ñuqaqa sumaqtam yachani, runaqa manam akllakunmanchu maynin puriytaqa.
Runapaqqa manam makinpichu maynin puriyta akllakunanpaqqa.+
24 Jehova Dioslláy, allin ruwaq kasqaykiman hinayá pantasqaykunamanta rimapayaykuway.
Ichaqa amayá piñakuynikipiqa niwaychu,+ manachayqa wañuruymanmi.+
25 Mana kasukusuqniki nacionkunamanyá piñakuynikita kacharimuy.+
Sutikipi mana qayakamusuqniki runakunamanyá piñakuynikita kacharimuy.
Paykunaqa Jacobtam millpurunku.+
11 Jehova Diosmi Jeremiasta rimapayarqa: 2 “¡Runallaykuna! ¡Kasukuychikyá kay contrato* ruwasqanchikpi nisqanchikta!
Juda runakunamanyá willamuy*, Jerusalenpi yachaqkunamanyá willamuy, 3 nimuyá: ‘Israelpa Jehova Diosninmi nin: “Kay contrato ruwasqanchikpi nisqanchikkunata mana kasukuq runaqa ñakasqam kanqa,+ 4 contratotaqa ruwarqaniku ñawpaq abueloykichikkunata Egipto allpamanta hurqumusqay punchawpim+ hinaspa fierrota chulluchinapaq hornomanta hurqumusqay punchawpim,+ chay punchawpim nirqani: ‘Contrato ruwasqaymanta nisqaykunatayá uyarikuychik, kamachisqaykunatayá llapallanta kasukuychik, hinaspaykichikqa runaykunam kankichik, ñuqañataqmi Diosnikichik kasaq,+ 5 ñuqaqa chaynapim ñawpaq abueloykichikkunaman qusqay allpata qusqaykichik, kunan qawasqaykichikman hinam tukuy imapa kanan allpata* qurqaykichik’”’”, nispa.+
Ñuqañataqmi nirqani: “Jehova Dioslláy, chaynayá kachun*”, nispa.
6 Jehova Diosñataqmi niwarqa: “Juda nacionpi kaq llaqtakunapiyá willakamuy, Jerusalenpiyá kay nisqaykunata lliwta willakamuy: ‘Contrato ruwasqayman hinayá ruwaychik. 7 Egipto allpamanta ñawpaq abueloykichikkunata hurqumusqay punchawmantam ñuqaqa kuti-kutirispa nirqani: “Nisqaykunata kasukuychik”, nispa.+ 8 Paykunam ichaqa mana uyarikurqakuchu, manam kaqpaqpas hapirqakuchu, kasukunankumantaqa llapallankum munasqankuta ruwarqaku.+ Contratopi nisqaykuta mana kasukusqankuraykum, chayman hina mana cumplisqankuraykum paykunamanqa sasachakuyta apamurqani’”, nispa.
9 Jehova Diosmi kaqmanta niwarqa: “Juda runakunawan Jerusalenpi yachaqkunam* hatarinankupaq rimanakurunku. 10 Qipaman kutiruspankum ñawpaq abuelonkupa ruwasqanta ruwachkanku, ñawpaq abuelonkuqa nisqaykunataqa manam kasukurqakuchu.+ Paykunaqa taytacha-mamachakunatam yupaycharqaku.+ Israelpa mirayninkunawan Judapa mirayninkunam ñawpaq abuelonkuwan contrato ruwasqayta yanqacharun.+ 11 Jehova Diosqa chayraykum nichkan: ‘Ñakariytam kacharimusaq,+ chaymantaqa manam lluptinkichikchu. Yanapaykunaypaq qayakamuwaptikichikpas manam uyarisqaykichikchu.+ 12 Mana uyariptiymi Juda runakunawan Jerusalen runakunaqa taytacha-mamachakunataña* qayakunqaku,+ chaywanpas chay taytacha-mamachakunaqa ñakariymantaqa manam libranqachu. 13 Juda runakuna, llaqtaykichikkunata hinañam taytacha-mamachakunata achkata ruwakurunkichik, altarkunatapas* millakuypaq taytacha-mamachaykichikpaqmi Jerusalenpi callekunata hinaña achkata ruwarunkichik, chay altarkunataqa Baal taytachapaqmi ruwarapunkichik’, nispa.+
14 Qamqa* amayá mañakamuwaychu kay runakunapaqqa. Paykunapaqqa amayá qayakamuwaychu, amayá mañakuwaychu,+ ñuqaqa manam uyarisaqchu ñakariypi kaspa qayakamuwaptinkuqa.
15 ¿Imaynanpitaq wasiypi kachkanku kuyasqay runaykunaqa?
¿Imaynanpitaq wasiypi* kachkanku llapallanku mana allinta ruwachkaspankuqa?
¿Yaqachu paykunaqa animalkunata nakaspanku* ñakariymanta librasunkiman?
¿Yaqachu chaywan kusisqa kanki?
16 Jehova Diosmi ñawpaqta sutichasurqanki ‘kallmasapa aceitunas sacha’ nispa,
‘suma-sumaq sacha’ nispa, ‘allin ruruq sacha’ nispa.
Qapariyllawanñam kañaykurqa,
hinaptinmi kallmankunata pakiparurqa.
17 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nirun, plantasuqnikim+ nirun Israelpa mirayninkunawan Judapa mirayninkuna mana allinta ruwasqankurayku ñakariy chayamusunaykimanta, paykunaqa Baal taytachapaq kañapuspankum piñachiwarqa”, nispa.+
18 Jehova Dioslláy, qanmi yachanaypaq willawarqanki,
qanmi imam ruwasqankuta qawachiwarqanki.
19 Nakanankupaq apasqanku manso carnero hinam ñuqaqa karqani.
Manam yacharqanichu contraypi paykunapa kayna tantianakusqankutaqa:+
“Kay sachata kuchuspayá ruruntapas chinkachisun,
sutinta qunqanankupaqyá chinkachisun”, nispa.
20 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi ichaqa allin ruwayman hina juzgan,
payqa yachanmi ima piensasqanchiktaqa, yachanmi sunqunchikpi ima kasqantaqa.+
Dioslláy, qawaykachiwayá paykunata imam ruwasqaykita,
ñuqaqa manam iskayrayanichu allin ruwaq juez kasqaykimantaqa.
21 Wañuchiyta munasuqniki Anatot+ llaqtayuq runakunam nichkanku: “Amayá willakuychu Jehova Diospa sutinpiqa,+ manachayqa wañurachisqaykikum”, nispa. Paykunamantam Jehova Dios nin, 22 arí, angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin: “Paykunamanmi ñakariyta kacharisaq. Musukunatam wañuchinqaku.+ Churi-wawankupas yarqaymantam wañunqa.+ 23 Paykunamantaqa manam pipas puchunqachu, ñuqaqa imam ruwasqankuta qawasqay watapim Anatot+ llaqtayuq runakunaman ñakariyta kacharisaq”, nispa.
12 Jehova Dioslláy qamqa haykapipas allin ruwaq Diosmi kanki,+
quejay kaptinqa utaq allin ruwaymanta rimapayaptiyqa allin ruwayman hinam ruwanki.
Ichaqa, ¿imaynanpitaq mana allin runakunapa ruwasqanqa allinpi tukun?+
¿Imaynanpitaq runamasinta traicionaq runakunaqa hawka kawsakunku?
2 Plantaykuptikim sapichakurunku.
Wiñaruspam rururunku.
Paykunaqa qanmantam haykapipas rimanku, sunqunkum ichaqa qanmanta karupi kachkan.+
3 Jehova Dioslláy, qanmi ichaqa sumaqta riqsiwanki.+
Qamqa qawawachkankim, imayna sunquyuq kasqayta qawaykuwaspaykim
yacharunki ñuqaqa qanwan kasqayta.+
Wañuchinankupaq kaqkunatayá nakanapaq ovejakunata hina rakiruy.
Wañunanku punchawpaqyá sapaqcharuy.
4 ¿Haykapikamataq kay allpaqa chakinqa?
¿Haykapikamataq kay allpapiqa imapas chakinqa?+
Kay allpapi yachaq runakuna mana allinllata ruwasqankuraykum
animalkunawan alton pawaqkunapas chinkarun.
Paykunam nichkanku: “Diosqa manam yachanchu ima pasawananchikmantaqa”, nispa.
Hawkayaypa kanan allpapi kaspaykim hawka kachkanki.
Ichaqa, ¿imatataq ruwanki Jordan mayupa patan montepiqa?
6 Qamtaqa wawqikikunallam qipancharusunki, aylluykikunallam qipancharusunki.+
Paykunaqa tukuytam nisurqanki.
Allin kaqkunata nisuptikipas paykunapiqa amayá hapipakuychu.
7 “Wasiytam saqirqani,+ herenciaytam saqirqani.+
Kuyasqaytam chiqniqniykunapa makinman churarqani.+
8 Herenciayqa monte leon hinam rikurirurqa,
mikuwananpaqmi qaparirqa.
Chayraykum ñuqaqa chiqniruni.
9 Herenciayqa kuyayllapaq alton pawaq hinam,
aycha mikuq alton pawaq hinam.
Wakin alton pawaqkunañataqmi herenciayta waykarun.+
Purun animalkuna hamuychikyá, mikuqyá hamuychik.+
10 Michiqkunam uvasniyta chaqurun,+
herencia allpaytam saruparunku,+
allin allpaytam mana imapa kanantaña ruwarunku.
Llaqtapas qalaypaqtam tuñirun.
Ichaqa manam pitapas imapas qukunchu.+
12 Chinkachiqkunaqa chunniqnintam hamurqaku.
Jehova Diosqa runakunatam kuchun-kuchun chinkachichkan.+
Manam pipaqpas hawkayayqa kanchu.
13 Trigotam tarpurqaku, ichaqa kichkatam cosecharqaku.+
Yanqapaqmi kallpankutapas usuchirqaku.
Jehova Dios llumpa-llumpayta piñakusqanraykum
kawsayta huñusqankuqa pinqaypaq kanqa”.
14 Israel runakunaman qusqan allpata hapikuykuq mana allin llaqtamasiykunamantam Jehova Diosqa nichkan:+ “Kay allpamantam wischusaq,+ paykunawan kaq Judapa mirayninkunatapas wischusaqmi. 15 Wischuruspaypas kaqmantam llakipayarisaq, hinaspam sapakamata herencia allpankuman kutichimusaq”, nispa.
16 “Paykunaqa runaykunatam yachachirqaku Baalpa sutinpiraq juranankupaq. Ichaqa sichu paykuna runaykunapa ruwasqanman hinaña ruwaspankuqa chaynataq ‘Jehova Diospa sutinpim nini’ nispa imapaqpas juraspankuqa runaykunawan kuskam yachanqaku. 17 Mana kasukuptinkum ichaqa chay nacionta wischuspay qalaypaq chinkachisaq”, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.+
13 Jehova Diosmi niwarqa: “Linomanta chumpitayá rantikuykuy, hinaspaykiyá chaywan wiqawnikita watakuy, ichaqa amam yakumanqa challpunkichu”, nispa. 2 Jehova Diospa niwasqanman hinam chumpita rantikuykuspay chaywan wiqawniyta watakurqani. 3 Jehova Diosqa kaqmanta rimapayawaspam niwarqa: 4 “Chay rantisqayki chumpita aparikuspaykiyá Eufrates mayuman riy, hinaspaykiyá chay chumpikita rumi kakllupi pakamuy”, nispa. 5 Jehova Diospa niwasqanman hinam Eufrates mayupa patanpi pakaramurqani.
6 Punchawkuna pasasqanman hinam Jehova Diosqa niwarqa: “Hatarispaykiyá Eufrates mayu patanpi pakamusqayki chumpiman riy”, nispa. 7 Niwasqanman hinam chay chumpitaqa maymi pakasqaymanta hurquramurqani, hinaptinmi chay chumpiqa qalaypaq pumpusqaña kasqa, manañam valesqachu.
8 Jehova Diosñataqmi niwarqa: 9 “Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Kaynatam ruwasaq Juda runakunata hatuntukuq kasqankurayku, kaynatam ruwasaq Jerusalen runakunata hatuntukuqllaña kasqankurayku.+ 10 Nisqaykunata mana kasukuq,+ munasqankuta ruwaq+ chaynataq qunqurakuykuspa taytacha-mamachata yupaychaq kay mana allin runakunaqa chay chumpi hinam tukunqaku’, nispa. 11 Jehova Diosqa nirqaraqmi: ‘Imaynam runapas chumpiwan wiqawninta watakun chaynam ñuqapas Israel runakunatawan Juda runakunata chumpiwan watakuchkaq hina ñuqapi hapipakunankupaq nirqani, chaynapi runaykuna kananpaq,+ ancha riqsisqata ruwawanankupaq,+ hatunchawanankupaq hinaspa sumaq kasqaymanta rimanankupaq. Ichaqa manam paykunaqa kasuwarqachu’, nispa.+
12 Willanaykitaqmi kaytapas: ‘Israelpa Jehova Diosninmi nin: “Hatun puyñukunamanmi vinotaqa huntachinku”’, nispa. Paykunañataqmi nisunki: ‘¿Ñuqaykuqa manachu yachaniku hatun puyñukunaman vino huntachisqankuta?’, nispa. 13 Qamñataqmi ninki: ‘Jehova Diosmi nin: “Chaynam ñuqapas hatun puyñuman vinota huntachichkaq hina haykam kay llaqtapi yachaq runakunaman vinota qusaq,+ qusaqmi Davidpa trononpi tiyaq kamachiqkunaman, sacerdotekunaman, willakuqkunaman* chaynataq Jerusalenpi yachaqkunaman. Hinaptinmi paykunaqa llapallanku sinkanqaku. 14 Sapakamata hapiykuspaymi takanachisaq, taytantapas churintapas takanachisaqmi,+ manam kuyapayasaqchu, mana llakipayarispaymi paykunataqa wañuchisaq, manam imapas harkawanqachu. Ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini”’, nispa.+
15 Uyariychikyá, sumaqtayá uyariychik.
Amayá hatuntukuqqa kaychikchu, Jehova Diosmi chaynata nin.
16 Jehova Dios manaraq tutaykachimuchkaptinyá
payta hatunchaychik,
urqukunapi tutan manaraq urmachkaspaykichikyá payta hatunchaychik.
Qamkunaqa achikyamunantam munankichik,
paymi ichaqa tutayaypi kachisunkichik,
punchawtapas yanay-yanaytam tutayachinqa.+
17 Qamkunam ichaqa mana uyarinkichikchu,
hatuntukuq kasqaykichikmantam pakallapi waqasaq.
18 Kamachiqtawan mamantayá nimuy:+ ‘Pampapiyá tiyaychik,
kuyayllapaq coronaykichikqa umaykichikmantam wichinqa’, nispa.
19 Sur lawpi llaqtakunamantaqa manam lluqsiyta atinkuchu, manam pipas kichaqninku kanchu.
Juda runakunatam apakunku, llapallankutam huklawman apakunku.+
20 Umaykita huqarispayá norte lawmanta hamuqkunata qaway.+
¿Maytaq qusqay ovejaykikuna? ¿Maytaq kuyayllapaq ovejaykikuna?+
21 ¿Imataraq ninki ñawpaqmanta kuyasqayki runakunalla contraykipi kaptin?+
¿Manachu wachakuq warmipa nanaynin hina qamtaqa hapisunki?+
22 Sunquykipiqa ichapas nikunki, ‘¿imaynanpitaq kaykuna pasawan?’, nispa.+
Ichaqa walikitaqa huchaykiraykum qichusurqanki,+
talonnikikunapipas sarupasurqankim.
23 ¿Yaqachu Cus runa imayrikuq kayninta cambiarunman? ¿Yaqachu tigre* muru kachkaspan muru kayninta cambiarunman?+
Chayna kaptinqa qamkunaqa allin kaqtach ruwawaqchik,
mana allin ruwayllapiña kaqkuna, allin kaqtañach ruwawaqchik.
24 Chaki allpapi pajata apaq wayra hinam kayman-chayman chiqichisqaykichik.+
25 Kaymi herenciaykiqa, kaymi qampaq medisqay kaqqa,
qamqa qunqaruwankim,+ qamqa llullallapim hapipakunki,+ ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
26 Chayraykum walikita umaykikama qimpisqayki,
hinaptinmi pinqaynikita qawanqaku,+
27 qawanqakum hukwan pierdekusqaykita*,+
hapikuchkaq yegua hina wiqiqiqisqaykita chaynataq chuchumika warmi hina kasqaykitapas.
Muqukunapi hinaspa pampakunapi
millakuypaq ruwasqaykitam qawarqani.+
¡Imaynaraq kanki Jerusalen llaqta!
¿Haykapikamaraq chayna millakuypaq kanki?”, nispa.+
14 Jehova Diosmi Jeremiasta para mana kananmanta rimapayarqa:+
2 Juda runakunam llakipi kachkanku,+ punkunkupas qalaypaqñam kachkan.
Llakiwanmi pampapi kachkanku,
Jerusalen llaqtapiqa waqayllañam kachkan.
3 Patronkunam runankuta yakuman kachanku,
ichaqa yakupa kanan uchkukunaman rispankupas
yakutaqa manam tarinkuchu.
Mana yakuyuqmi kutinku.
Mana tarispam pinqakuymanta umankuta sukukunku.
4 Para mana kaptinmi allpapas raqrarunña,+
tarpukuqkunapas pinqaypim kachkanku,
umallankutañam sukukunku.
5 Luwichupas* pasto mana kasqanraykum
chayraq naceq uñanta saqiruspa pasakun.
6 Mana imayuq chaki muqukunallapiñam purun asnokunapas kachkan.
Atuqkuna hinañam purun asnokunaqa hakatyachkan.
Pasto mana kasqanraykum purun asnokunapa ñawinpas antayarunña.+
7 Jehova Dioslláy, pantasqaykuwan huchallikusqayku sutilla kaptinpas,
sutikiraykuyá yanapaykuwayku.+
Pantasqaykuqa llumpa-llumpaymi,+
huchallikurunikum.
8 Sasachakuyninkunapi Israelta yanapaykuq,+ Israelpa hapipakusqan,
¿imaynanpitaq kay llaqtapiqa huklaw llaqtayuq runa hinalla kanki?
¿Imaynanpitaq illachkaspan samapakuq runa hinalla kanki?
9 ¿Imaynanpitaq hawanpi-ukunpi ruwaq runa hina imatapas ruwanki?
¿Imaynanpitaq kallpasapa kachkaspaqa mana kallpayuq runa hina imatapas ruwanki?
Amayá saqiruwaykuchu.
10 Kay runakunamantam Jehova Dios nin: “Kayman-chaymanmi puramintita kallpakachanku,+ manam qasillallachu kanku.+ Ñuqa Jehova Diosqa chayraykum paykunapaqqa piñasqa kachkani.+ Kunanqa pantasqankutam yuyarisaq, huchankuman hinam ñakariyta kacharisaq”, nispa.+
11 Jehova Diosqa niwarqaraqmi: “Kay runakuna allinlla kananpaqqa amayá mañakuwaychu.+ 12 Ayunaspa qayakamuwaptinkupas, qayakamuwasqantaqa manam uyarinichu.+ Animalkunata kañapuwaptinkupas, kawsaykunamanta ofrendata apamuwaptinkupas manam chaskinichu.+ Paykunaqa espadawan wañuchisqam kanqaku, yarqaymantam wañunqaku, unquywanmi wañunqaku, llapallankutam wañuchisaq”, nispa.+
13 Ñuqañataqmi nirqani: “¡Llapallan kamachiq Jehova Dioslláy, amayá chaytaqa ruwaychu! Willakuqkunaqa* nichkankum: ‘Qamkunaqa manam espadawanqa wañunkichikchu, manataqmi yarqaymantapas kankichikchu. Qamkuna kay allpapi hawka kawsanaykichikpaqmi tukuyta ruwasaqku’”, nispa.+
14 Jehova Diosñataqmi niwarqa: “Willakuqkunaqa sutiypim yanqakunata willakuchkanku,+ ñuqaqa manam kacharqanichu. Manataqmi imatapas willakunankupaqqa kamachirqanichu.+ Willakusqankuqa manam chiqapchu, yanqam hinaspa llullam.+ 15 Mana kachachkaptiy sutiypi yanqata willakuqkunatam, ‘kay llaqtapiqa manam wañuchinakuyqa kanqachu, manataqmi yarqaypas kanqachu’ niqkunatam ñuqa Jehova Dios nini: ‘Kay willakuqkunaqa espadawanmi wañunqaku, yarqaymantam wañunqaku.+ 16 Willakusqankuta uyariq runakunapas Jerusalenpim kaypi-chaypi wischurayanqaku. Yarqaymanta wañusqankuraykum hinaspa espadawan wañusqankuraykum kaypi-chaypi chuqa-chuqa kanqaku. Paykunataqa manam pipas pampanqachu+ warmintapas nitaq churintapas. Paykunamanqa imam ruwasqankuman hinam ñakariyta kacharisaq’, nispa.+
17 Nimuyá:
‘Tuta-punchawmi wiqi ñawintin kasaq, mana samaspam waqasaq,+
Qalaypaqtam ruwarachikun, paqwayñam kachkan.
18 Chakraman rispaypas
¡espadawan wañuchisqakunallatam rikuni!+
Llaqtaman rispaypas
¡yarqaymanta ñakariqkunallatam qawani!+
Willakuqwan sacerdotepas mana riqsisqanku allpapim purirqaku’”, nispa.+
19 ¿Qalaypaqchu Juda runakunata qipancharunki? ¿Chiqnirunkichu Sionta?+
¿Imaynanpitaq ñakariyta kachaykamuwankiku? Ñuqaykupaqqa manam hampiqa kanchu.+
Hawkayaytam suyarqaniku, ichaqa sasachakuyllam chayaramun.
Allinlla kaytam munarqaniku, ichaqa manchakuyllam kachkan.+
20 Jehova Dioslláy, riqsikunikum mana allin ruwasqaykutaqa,
riqsikunikutaqmi ñawpaq abueloykupa pantasqantapas.
Ñuqaykuqa huchallikurunikum.+
21 Sutikiraykuyá ama qipanchawaykuchu.+
Kamachinaykipaq kancharichkaq tiyanaykitaqa amayá yanqachaychu.
Ñuqaykuwan contrato* ruwasqaykitayá yuyariy, amayá yanqachaychu.+
22 ¿Yaqachu nacionkunapa taytacha-mamachan parachimunman?
¿Yaqachu parapas kikillanmanta paramunman?
Jehova Dioslláy, qamllam parachimunkiqa.+
Qamllam hapipakunaykuqa kanki,
qamllam tukuy imataqa unancharqanki.
15 Jehova Diosmi niwarqa: “Moisesña utaq Samuelña kay runakunarayku hamuwaptinpas+ kay runakunataqa manam yanapaymanchu. Ñawpaqniymantayá qarquy, pasakuchunkuyá. 2 ‘Maymantaq risaqku’ nisuptikiqa niyá ‘Jehova Diosmi nin:
“¡Unquywan wañunanpaq kaqqa unquywanyá wañuchun!
¡Espadawan wañunanpaq kaqqa espadawanyá wañuchun!+
¡Yarqaymanta wañunanpaq kaqqa yarqaymantayá wañuchun!
¡Huklawman apasqa kananpaq kaqqa huklawmanyá apasqa kachun!”’, nispa.+
3 Jehova Diosmi nin: ‘Tawa ñakariykunatam* chayachimusqaykichik.+ Hinaptinmi espadawan wañuchisqa kankichik, allqukunam wañuptikichik pampanta aysasunkichik, alton pawaqkunam wañuptikichik mikusunkichik, purun animalkunam wañuptikichik tisapasunkichik.+ 4 Juda llaqtata kamachiq Ezequiaspa churin Manases Jerusalenpi tukuy imata ruwasqanraykum+ kay allpa pachapi llapallan nacionkuna imam pasasusqaykichikta qawaspa manchakunqaku.+
5 Jerusalen llaqta, ¿pitaq llakipayasunki?
¿Pitaq kuyapayasunki?
¿Pitaq qanman hamuykuspan “allinllachu” nisunki?’, nispa.
6 Jehova Diosmi nin: ‘Qamqa saqiruwankim’, nispa.+
Qipanchakuwasqaykiraykum castigaspay chinkachisqayki.+
Amiruniñam llakipayaytaqa.
7 Llaqtapa punkunpim hurkitawan wayrachisqaykichik.
Mana churiyuqtam saqisqaykichik.+
Runaykunatam chinkachisaq,
paykunaqa manam munankuchu mana allin ñanninku saqiytaqa.+
8 Lamar quchapa patanpi aqukunamanta aswan achkam viudakunaqa qipanqa.
Chawpi punchawtam wañuchiqta kachasaq, paykunamanmi kachasaq, mamakunamanmi kachasaq, musukunamanmi kachasaq.
Qunqayllamantam mana ima ruwakuytapas atinqakuchu, manchakuymantam kanqaku.
9 Qanchis wawayuq warmim desmayachkan,
manañam samatyaytapas atinchu.
Achkillaraq kachkaptinmi payqa tutayaypiña kachkan,
chayraykum pinqaypi kachkan, mana kaqpaqta hinam qawanku*’.
Jehova Diosmi nin: ‘Paykunamanta puchuqkunatapas chiqniqninkunapa makinmanmi churasaq,
hinaptinmi wañuchinqaku’, nispa.+
10 ¡Kuyay-mamalláy, imapaqraq wachakuwarqanki!+
Sapa kutim ñuqapa contraypi kanku, ñuqataqa llapa runakunam tukuyta niwan.
Ñuqaqa manam qurqanichu imatapas mañakuwaptinkuqa, manataqmi ñuqapas imatapas paykunamantaqa mañakurqanichu,
chaywanpas paykunaqa llapallanmi ñakawan.
11 Jehova Diosmi niwarqa: “Qamtaqa yanapasqaykipunim,
chiqnisuqnikikunapa makinpi kaptikiqa ñuqam qamta harkanaypaq sayarimusaqpuni,
chaytam ñuqaqa qamrayku ruwasaq sasachakuy punchawpi hinaspa ñakariy punchawpi.
12 ¿Yaqachu pipas norte law allpamanta kaq fierrota pakirunman?
¿Yaqachu pipas bronceta pakirunman?
13 Tukuy imaykitawan quri-qullqikitam mana imallapaq paykunapa makinman churasaq,+
chaytaqa ruwasaq llapallan allpaykikunapi huchata ruwasqaykiraykum.
14 Chiqnisuqnikichikkunapa makinmanmi churasqaykichik
mana riqsisqaykichik allpaman apasunaykichikpaq.+
Piñakuyniymi ruparusunaykichikpaqña kaq ninata hina ratarachin,
chaymi piñakuyniyqa ruparusunaykichikpaq hinaña kachkan”, nispa.+
15 Jehova Dioslláy, qamqa yachankiñam.
Amayá qunqaruwaychu, uyariykullawayá.
Chiqniqniykunatayá imatapas ruwaruy.+
Mana chaylla piñakuq kasqaykiraykuyá wañunaytaqa ama saqirullawaychu.
Dioslláy, qamrayku tukuy imata nichikusqaytaqa amayá qunqaruychu.+
16 Angelkunata kamachiq Jehova Dioslláy, nisqaykikunata uyarispaymi sunquypi waqaycharqani*,+
palabraykikunawanmi ancha-anchata kusikurqani, sunqullaypas tiyaykurqam,
ñuqaqa sutikimantam rimani.
17 Kusikuyllapi kaqkunawanqa manam hukllawakunichu, paykunawan kuskaqa manam kusikunichu.+
Makikipi kasqayraykum ñuqaqa mana piwanpas hukllawakunichu,
qamqa tuku-tukuyta willakunaypaqmi niykuwanki.+
18 ¿Imaynanpitaq nanayniyqa mana samanchu? ¿Imaynanpitaq unquyniyqa mana hampiy atina?
Manam allinyanichu.
¿Chaki pukyu* hinachu ñuqapaq kanki?
¿Mana hapipakunapaq hinachu ñuqapaq kanki?
19 Jehova Diosmi chayrayku nichkan:
“Kutirikamuwaptikiqa kaqmantam hatarichisqayki,
hinaptinmi ñawpaqniypi kanki.
Mana allin kaqmanta allin kaqta sapaqchaspaykiqa
ñuqamanta willakuqmi kanki.
Paykunaqa qanmanmi kutimunqaku,
qanmi ichaqa paykunamanqa mana kutinkichu”, nispa.
20 Jehova Diosmi nin: “Kay runakunapaqmi kanki broncemanta hatun muralla hina.+
Paykunaqa qanwanmi peleanqaku,
ichaqa manam vencesunkichu,+
ñuqaqa yanapanaypaqmi qanwan kachkani, chaymanta libranaypaqmi qanwan kachkani”, nispa.
21 “Mana allin runakunapa makinmantam librasqayki,
pasaypaq mana allin ruwaq runakunapa makinmantam librasqayki”.
16 Jehova Diosmi kaqmanta rimapayawaspan niwarqa: 2 “Kay allpapiqa amayá warmitaqa maskakuychu, amataqyá churiyuqpas kaychu. 3 Kay allpapi tayta-mamakunatawan churi-wawakunatam Jehova Dios nin: 4 ‘Unquywanmi wañunqaku,+ wañuqkunamantaqa manam pipas waqanqachu, manataqmi pampanqakuchu. Animalpa wanun hinam pampapi kanqaku.+ Espadawan wañuchisqam kanqaku, yarqaymantam wañunqaku.+ Alton pawaqkunawan purun animalkunam aychankuta mikunqa’, nispa.
5 Jehova Diosmi niwarqa:
‘Amam yaykunkichu wañukuqpa wasinpi mikupakuqqa,
amam chayman rispaqa waqaysinkichu, amataqmi llakiysinkichu’, nispa.+
Jehova Diosmi nirqa: ‘Ñuqam kay runakuna manaña hawka kanankupaq tukuyta ruwaruni.
Paykunataqa manañam kuyaniñachu*, manañam llakipayaniñachu.+
6 Hatun-uchuymi kay allpapi wañunqaku.
Paykunataqa manam pipas pampanqachu,
paykunamantaqa manataqmi pipas waqanqachu,
manañam pipas aychantaqa kuchukunqachu, manañam pipas chukchantaqa kachiy-kachiytaqa rutukunqachu*.
7 Manañam pipas mikuytaqa ruwanqachu
wañukuqkunamanta waqaqkunapa sunqunta tiyaykachinanpaqqa.
Manañam pipas tomanankupaq vasotaqa qunqañachu
tayta-mamankumanta waqaqkunapa sunqunta tiyaykachinanpaqqa.
8 Fiesta wasimanqa amam yaykunkichu,
paykunawanqa amam mikunkichu nitaq tomankichu’, nispa.
9 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Qamkuna kawsachkaptikichikraqmi hinaspa qamkuna qawachkaptikichikraqmi kay kasqaykichik allpapiqa manaña uyarikunqachu kusikuymanta qapariyqa. Manañataqmi uyarikunqachu casarakuq qaripawan casarakuq warmipa rimasqanpas’, nispa.+
10 Chay runakunaman kay nisqaykunata niptikim paykunañataq nisunki: ‘¿Imaynanpitaq Jehova Diosqa kay sasachakuykunata apamuwanqaku? ¿Imapitaq pantaruniku? ¿Imapitaq huchallikuruniku Jehova Diosniyku kaykunata apamuwanankupaqqa?’, nispa.+ 11 Qamñataqmi ninki: ‘Jehova Diosmi nin: “Kaykunaqa taytaykichikkuna saqiruwasqanraykum+ hinaspa qunqurakuspa yupaychasqanku taytacha-mamachakunata mana saqisqankuraykum.+ Tukuy chaykunatam ruwarqaku ñuqata qunqaruwaspanku hinaspa kamachikuyniyta mana kasukuspanku.+ 12 Ñawpaq abueloykichikkunamanta astawan mana allinkunataraqmi qamkunaqa ruwachkankichik,+ kasukuwanaykichikmantaqa mana uyarikuspam munasqaykichikta ruwachkankichik.+ 13 Mana kasukusqaykichikraykum qarqusqaykichik mana riqsisqaykichik allpaman, ñawpaq abueloykichikkunapa mana riqsisqan allpaman.+ Chaypim tuta-punchaw taytacha-mamachata yupaychankichik,+ ñuqaqa manam yanapasqaykichikchu”’, nispa.
14 Jehova Diosmi nin: ‘Hamuchkanmi punchawkuna Israel runakunata “¡Egipto allpamanta hurqumuqpa sutinpiyá, Jehova Diospa sutinpiyá!” nispa manaña ninaykichikpaq.+ 15 Qamkunaqa chayta ninaykichikmantaqa kaynatañam ninkichik: “¡Jehova Diospa sutinpim nin, payqa Israel runakunatam norte law allpamanta kutirachimun, chiqichisqan runakunatam tukuy hinastinmanta kutirachimun!”, nispa. Allpankumanmi kutichimusaq, ñawpaq abuelonkuman qusqay allpamanmi kutichimusaq’, nispa.+
16 Jehova Diosmi nin: ‘Challwa hapiqkunatam qayachisaq,
hinaptinmi paykunaqa challwachkaq hina hapisunkichik.
Chaymantam purun animal hapiqkunata qayachisaq,
hinaptinmi urqukunapi, muqukunapi,
rumi uchkukunapi hapisunkichik.
17 Ñuqaqa paykunapa tukuy ima ruwasqantam rikuchkani.
Ñuqamantaqa manam pakakuyta atinmankuchu,
pantasqankutapas ñuqaqa rikuchkanim.
18 Puntataqa pantasqankuman hina chaynataq huchankuman hinam pagapusaq,+
paykunaqa millakuypaq taytacha-mamachankuwanmi* allpayta millakuypaqta ruwarunku,
herenciaytam millakuypaq kaqwan manaña rikuyta ruwarunku’”, nispa.+
19 Jehova Dioslláy, qanmi kanki kallpa quwaqniyqa, qamqa kanki pakakunay pirqa hinam,
ñakariy punchawpi amparakunaymi kanki,+
allpa pachapa cantonmantam nacionkuna qanman hamunqa,
hinaspam ninqaku: “Ñawpaq abuelonchikqa taytanku hinam taytacha-mamachata yupaycharqaku,
yanqakunatam chaskirqaku, mana imapaq valeq kaqkunatam chaskirqaku”, nispa.+
20 Runapa ruwasqan taytacha-mamachakunaqa manam Dioschu.+
Chaynaqa, ¿yaqachu pipas yupaychananpaq taytacha-mamachakunata ruwanmanraq?
21 “Kunanmi yachanqaku,
yachanqakum kallpayuq hinaspa atiyniyuq kasqayta,
yachanqakutaqmi ñuqapa sutiyqa Jehova kasqantapas”.
17 Juda runakunapa huchanqa fierrowanmi qillqasqa kachkan.
Mana pakikuq rumiwanmi* sunqunkupi qillqasqa kachkan,
altarninkupa waqrankunapim qillqasqa kachkan,
2 altarninkuta churinku yuyarinankukamam,+
muqukunapi kaq kallmasapa sachapa waqtanpi yupaychasqanku kullukunata yuyarinankukamam+
3 hinaspa urqukunapi tukuy ima kaqkunata yuyarinankukamam
tukuy ima kapuqnikikunatawan quri-qullqikikunata paykunaman qusaq,+
llapallan allpaykipi huchallikusqaykiraykumá yupaychanayki muqukunata quykusaq.+
4 Qusqaytaqa kikillaykim saqinki.+
Mana riqsisqayki allpapim chiqnisuqnikikunapa makinpi kanki,+
Piñakuyniyqa wiñaypaq rataq nina hinam kanqa.
5 Jehova Diosmi nin:
“Ñuqa Jehova Diosta saqiwaspan
runallapi hapipakuqqa ñakasqayá kachun,+
runapa kallpallanpi hapipakuqqa ñakasqayá kachun.+
6 Payqa chaki allpapi wiñaq sacha hinam kanqa.
Payqa allin kaqkunatapas manam qawanqachu,
mana imapa kanan chaki allpapim kanqa,
mana imapa kawsanan allpapim kanqa.
7 Jehova Diospi hapipakuq runaqa bendecisqam kanqa,
Jehova Diospi confiakuq runaqa bendecisqam kanqa.+
8 Payqa yakupa patanpi plantasqa sacha hinam kanqa,
kallpaq yakupa kasqankama sapinta mastariq sacha hinam kanqa.
Rupamuptinpas hina kaqllam kanqa,
haykapipas llanllay-llanllaymi kanqa.+
Para mana kaptinpas manam qilluyanqachu,
hinallam rurunqa.
9 Runapa sunqunqa imamantapas aswan pantachikuqllañam, imatapas chaypunillam munarun*.+
¿Pitaq runapa sunqunta riqsinman?
10 Ñuqa Jehova Diosllam runapa sunquntaqa riqsini,+
ñuqallam runapa imapas piensasqantaqa yachani,
chaymi imayna kawsasqankuman hina kutichipuni,
imam ruwasqankuman hinam kutichipuni.+
11 Mana wachasqan runtuta huñukuq yutu hinam
mana allinllata ruwaspan tukuy imayuq kaq runaqa.+
Manaraq machuyachkaptinmi tukuy ima kapuqninqa tukurunqa,
hinaptinmi mana yachayniyuq kasqan sutilla kanqa”, nispa.
12 Yupaychananchik wasipa kasqanqa llipipipichkaq trono hinam,+
qallariymantapacham hatunchasqa karqa.
13 Jehova Dioslláy, qamllañam kanki Israelpa yanapaqninqa,
qamta saqisuqnikikunaqa llapallankum pinqaypi kanqaku.
Qanmanta karunchakuqkunaqa allpapi qillqasqam kanqaku,+
paykunaqa Jehova Diostam saqirunku, kawsay qukuq yakupa kanantam saqirunku.+
14 Jehova Dioslláy, hampiykuwayá, hampiykuwaptikiqa allinyarusaqmi.
Sasachakuyniypiyá yanapaykuway, yanapaykuwaptikiqa allinñam kasaq,+
qamqa hatunchasqaymi kanki.
15 Runakunam niwan:
“¿Maytaq Jehova Diospa nisqankuna?+
¡Ama hina kaspa, nisqanman hinayá cumplikuchun!”, nispa.
16 Ñuqaqa chaywanpas hinallam michiqniyta hina qatirqayki,
manam munarqanichu sasachakuy punchaw chayamunantaqa.
Qamqa sumaqtam yachanki imam nisqaytaqa.
¡Kaykunaqa karurqa qayllaykipim!
17 Amayá manchachiwaychu.
Ñakariy punchawpi pakakunaymi qamqa kanki.
18 Chiqniwaqniykunaqa pinqaypiyá kachunku,+
ñuqayá ichaqa ama.
Paykunaqa manchakuymantayá kachunku,
ñuqayá ichaqa ama.
Ñakariy punchawyá paykunaman chayamuchun,+
paykunataqa qalaypaqyá ñutuy, qalaypaqyá chinkachiy.
19 Jehova Diosmi niwarqa: “Kay llaqtapa punkunman rispaykiyá chaypi sayamuy, Juda nacionta kamachiqkunapa yaykunanku hinaspa lluqsinanku punkupiyá sayamuy, Jerusalenpa punkunkunapiyá sayamuy.+ 20 Nimuyá: ‘Juda nacionta kamachiqkuna, Juda nacionniyuq runakuna, Jerusalenpi yachaqkuna hinaspa kay punkunkunata yaykuqkuna Jehova Diospa nisqantayá uyariychik. 21 Jehova Diosmi nin: “Samana punchawpiqa amayá imatapas apaykuychikchu kay punkunkunataqa, Jerusalenmanqa amayá yaykuychikchu kay punkunkunataqa.+ 22 Wasikichikmantaqa amayá imatapas hurquychikchu samana punchawpiqa, samana punchawpiqa amayá llamkaychikchu,+ samana punchawqa ñuqapaq sapaqchasqam ñawpaq abueloykichikkunaman nisqayman hina.+ 23 Paykunam ichaqa mana kasukurqakuchu, manam uyarikurqakuchu, rumi sunquyaruspankum mana kasukurqakuchu, manam imapas nisqaytaqa chaskikurqakuchu”’, nispa.+
24 “Jehova Diosmi nin: ‘Nisqayman hina imatapas ruwaptikichikqa, samana punchawpi kay punkunkunata imatapas mana apaykuptikichikqa hinaspa samana punchawta ñuqapaq sapaqchasqaykichikrayku mana llamkaptikichikqa+ 25 Davidpa+ trononpi tiyaq kamachiqta yanapaqkunam kay llaqtapa punkunkunata yaykunqaku, carretankupim yaykunqaku, caballonkupi sillasqam yaykunqaku, kamachiqmi yanapaqninkunapiwan yaykunqaku, Juda runakunawan Jerusalen runakunam yaykunqaku,+ kay llaqtaqa haykapipas manam chunninqachu. 26 Juda nacionpi llaqtakunamantam hamunqaku, Jerusalenpa muyuriqninmantam hamunqaku, Benjamin+ ayllukunapa allpanmantam hamunqaku, uku lawmantam hamunqaku,+ urqukunamantam hamunqaku, Negueb* qichwakunamantam hamunqaku. Jehova Diospa wasinman hamuspankum animalkunata kañanqaku,+ animalkunata nakanqaku,+ kawsaykunata qunqaku,+ sachapa miski asnaq wiqinta qunqaku, Diosta agradecekusqankurayku tukuy imata qunqaku.+
27 Mana kasukuspa samana punchawta mana sapaqchaptikichik chaynataq samana punchawpi chay punkunkunata imatapas apaykuptikichikmi ichaqa, chay punkukunata kañasaq. Ninaqa Jerusalenpa torrenkunatam rupanqa,+ mana wañuspam rupanqa”’”, nispa.+
18 Jehova Diosmi Jeremiasta rimapayaspan nirqa: 2 “Allpa mankakunata ruwaq runapa wasinman riy,+ chaypim ima niy munasqayta nisqayki”, nispa.
3 Ñuqaqa chaynata niwaptinmi allpa mankakunata ruwaq runapa wasinman rirqani, chay runañataqmi mankata ruwachkasqa. 4 Ruwasqan mankañataqmi mana munasqanman hinachu lluqsirqa. Hinaptinmi chay allpa mankata ruwaq runaqa chay mituwan kaqmanta munasqanman hinaña huk allpa mankata ruwarqa.
5 Jehova Diosñataqmi niwarqa: 6 “Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Israelpa mirayninkuna, ¿manachu ñuqaqa kay allpa mankata ruwaq runa hina qamkunawanpas ruwayman? Israelpa mirayninkuna, ñuqapa makiypiqa qamkunaqa allpa mankata ruwaq runapa makinpi mitu hinam kankichik.+ 7 “Qurata sapinmanta pilachkaq hinam chinkachisaq, taqmasaqmi, tuñichisaqmi” nispa huk nacionmanta nichkaptiy,+ 8 chay nacionpi runakuna mana allin ruwasqankuta saqispa allin kaqtaña ruwaptinkuqa, ñuqapas chay nacionpi runakunata imam ruwanaypaq tantiasqaytaqa manañam ruwasaqchu.+ 9 “Hatarichisaqmi, allintam takyachisaq” nispa huk nacionmanta nichkaptiy 10 chay nacionpi runakuna chiqnisqay kaqkunata ruwaptinqa chaynataq nisqaykunata mana uyarikuptinkuqa, ñuqapas chay nacionpi runakunapaq allin kaqkuna tantiasqaytaqa manam ruwasaqchu’, nispa.
11 Ama hina kaspayá Jerusalen runakunamanwan Juda runakunaman nimuy: ‘Jehova Diosmi nin: “Qamkunaman ñakariyta kacharimunaypaqmi tantiachkani, qamkunata castiganaypaqmi tantiachkani. Ama hina kaspayá mana allin ñannikichikta saqiychik, mana allin kawsasqaykichiktayá saqiychik, mana allin ruwasqaykichiktayá saqiychik”’”, nispa.+
12 Paykunam ichaqa nirqaku: “¡Yanqam chayqa!+ Ñuqaykuqa hinallam kikiykupa munasqaykuta ruwasaqku, llapallaykum munasqaykuta ruwakusaqku”, nispa.+
13 Jehova Diosñataqmi nin:
“Ama hina kaspayá huklaw nacionkunata niychik:
‘¿Yaqachu pipas kayta uyarirqa?’, nispa.
Israelpa wawanmi* pasaypaq mana allin kaqta ruwarun...+
14 ¿Yaqachu Libano qatapi kaq rumikunapi riti chullunman?
¿Yaqachu karu-karumanta hamuq chiri-chiri yaku chakinman?
Ñawpaqmantaraq kaq ñanninkupim runakunata urmachinku.+
Chaynapi chay runakunapas mana allichasqa* ñanninta rinankupaq,
16 allpankuta millakuypaqta ruwanankupaq+ hinaspa allpankuta runakunapa asikunanta* ruwanankupaq.+
Chayninta puriqkunapas chayta qawaykuspam mancharikunqaku,
umankuta aywispam asikunqaku.+
17 Intipa qispimunan lawmanta wayra hinam chiqniqninkunapa ñawpaqninpi kayman-chayman chiqichisaq.
Ñakarisqanku punchawpi yanapanaymantaqa qipanchasaqmi”, nispa.+
18 Paykunañataqmi nirqaku: “Hakuchik tantiamusun Jeremiasta imatapas ruwanapaq,+ sacerdotenchikkunapa kamachikuyninqa, yachayniyuq runakunapa nisqankunaqa, willakuqkunapa* nisqankunaqa manam chinkanqachu. Jeremiasmanta tukuyta nimusunchik, hinaspapas amayá nisqantaqa uyarisunchu”, nispa.
19 Jehova Dioslláy, uyariykuwayá,
chiqniqniykunam tukuyta nichkanku.
20 ¿Yaqachu pipas allin kaqta ruwachkaptin mana allinwan kutichinmanku?
Paykunaqa ñuqapaqmi uchkuta uchkurunku.+
Yuyariyá paykunaman piñakuynikita mana kacharinaykipaq
paykunamanta allin rimasqayta.
21 Paykunapa churinqa yarqaymantayá kachun,
espadawanyá wañuchun.+
Warmikunapapas wawankuwan qusankuyá wañuchun.+
Qarikunapas unquywanyá wañuchunku,
musukunapas peleasqankupiyá wañuchunku.+
22 Kachamusqayki runakuna tukuy imankuta apakuptinkuyá
wasinkumanta qaparisqankupas karukama uyarikuchun.
Paykunaqa hapiruwanankupaqmi uchkuta uchkurunku,
sarunaypaqmi tuqllakunata churarunku.+
23 Jehova Dioslláy,
qanmi yachanki wañuchiwanankupaq ima tantiasqankutaqa.+
Amayá paykunapa mana allin ruwasqantaqa pampachaychu,
amayá huchankutaqa pampachaychu.
Paykunataqa saqiyá piñakuyniki punchawpi ñawpaqnikipi wichinankupaq.+
19 Jehova Diosmi niwarqa: “Allpa mankata ruwaq runapata rispayki puyñuta rantimuy,+ hinaspayki sacerdotekunapi ancha riqsisqa runakunatawan llaqtapi punta apaqkunata pusarikuspa 2 ‘Paki mankakunapa kanan’ sutiyuq punkupa kasqan Hinon wayquman riy.+ Chaypiyá nisqaykunata willakamuy. 3 Kaynatam ninki: ‘Juda llaqtata kamachiqkunawan Jerusalen runakuna, Jehova Diospa nisqantayá uyariychik, angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin:
“Kaymanmi ñakariyta apamusaq, pipas kayta uyariqqa manchakuymantam kanqa. 4 Kaytaqa ruwasaq saqiruwasqankuraykum+ hinaspa kay allpatapas manaña riqsipata ruwarusqankuraykum.+ Paykunaqa taytacha-mamachapaqmi animalkunata nakachkanku. Paykunapas, ñawpaq abuelonkupas chaynataq Juda llaqtata kamachiqkunapas chay taytacha-mamachakunataqa manam haykapipas yupaycharqakuchu. Paykunam ichaqa chaykunata ruwaspanku mana huchayuq runakunapa yawarninwan manaña rikuyta kay allpata ruwarunku.+ 5 Muqukunam Baal taytachata yupaychanankuña rikurirun, chaypim churinkuta Baal taytachapaq kañanku,+ chaytaqa manam ñuqaqa kamachirqanichu, manataqmi piensayllapas-piensarqanichu”’, nispa.+
6 ‘Jehova Diosmi nin: “Hamuchkanmi punchawkuna, chay punchawkunapiqa kay sitiotaqa manañam sutichankichikñachu Tofetwanqa nitaq Hinon wayquwanqa, aswanqa sutichankichik Wañuchinakuypa kanan wayquwanñam.+ 7 Juda runakunapawan Jerusalen runakunapa imam tantiasqantam kaypi yanqachasaq, chiqniqninkunam espadawan wañuchinqa, wañuchiqkunapa makinmanmi churasaq, ayankutapas alton pawaqkunamanmi qarasaq, purun animalkunamanmi qarasaq.+ 8 Kay llaqtataqa manchakuypaqtam ruwasaq, hukkunapa asikunantam* ruwasaq, pipas chayninta puriqqa qawaykuspanmi mancharisqaraq qipanqa, asikunqakum kay llaqtata tukuy ima pasasqanmanta.+ 9 Churi-wawallankutam mikunqaku, kikinkupuram mikunakunqaku, paykunaqa manam ima ruwaytapas atinqakuchu chiqniqninkuna muyuruptinqa hinaspa wañuchiyta munaqninkuna chawpicharuptinqa”’, nispa.+
10 Qamñataqmi apasqayki puyñuta pakinki pusasqayki runakuna qawachkaptin, 11 hinaspam paykunata ninki: ‘Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin: “Kay puyñuta hinam kay llaqtatawan kay runakunata ruwasaq, pipas allpa mankata pakiruptinqa manañam chay mankataqa allichayta atinmankuñachu, paykunaqa Tofetpim wañuqkunata pampanqaku, manaña sitiopas kanankamam pampanqaku”’, nispa.+
12 Jehova Diosmi nin: ‘Chaytam ruwasaq kay llaqtawan hinaspa kay llaqtapi yachaq runakunawan, chaynapi kay llaqta Tofet hinaña kananpaq. 13 Jerusalenpi wasikunawan Juda llaqtata kamachiqkunapa wasinqa kay Tofet hinam millakuypaqña kanqa,+ paykunaqa wasinkupa hawanpim tukuy imata quqku intiman, killaman hinaspa lucerokunaman.+ Taytacha-mamachakunapaqpas vinokunatam talliqku, chaymi chay wasikunaqa llapallan millakuypaqña kanqa’”, nispa.+
14 Jeremiastaqa Jehova Diosmi Tofetpi willakamunanpaq kacharqa, chaymanta kutiramuspanmi Jeremiasqa Jehova Diospa wasinpa punkunman rirqa, hinaspam runakunata nirqa: 15 “Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Kay llaqtamanwan llapallan llaqtachakunamanmi nisqayman hina ñakariyta kacharimusaq, paykunaqa rumi sunquyaruspankum nisqaykunataqa mana kasukurqakuchu’”, nispa.+
20 Imerpa churin Pasjurmi sacerdote karqa, hina paytaqmi Jehova Diospa wasinmanta cuentallikuqpas karqa, payqa Jeremiaspa willakusqantam uyarichkarqa. 2 Chayta uyariruspam Pasjurqa Diosmanta willakuq* Jeremiasta maqarurqa. Hinaspanmi uchkuyuq tablaman* hinarurqa makinta, chakinta hinaspa umanta.+ Chay tablaqa karqa Benjaminpa punkunwan sutichasqanku punkupim, chayqa karqa Jehova Diospa wasinpim. 3 Paqarintinmi Pasjurqa chay uchkuyuq tablamanta Jeremiasta hurqururqa, hinaptinmi Jeremiasqa nirqa:
“Manañam Pasjurñachu sutikiqa kanqa, manchakuywanñam Jehova Diosqa suticharusunki.+ 4 Jehova Diosmi nin: ‘Kikikipaqwan kuyaqnikikunapaqmi manchakuypaq kanki. Qawachkaptikim kuyaqnikikunataqa chiqniqninkuna wañuchinqa.+ Babiloniata kamachiqpa makinmanmi Juda llaqtata llapallanta churasaq, hinaptinmi Babiloniaman apaspa chaypi paykunata wañuchimunqa.+ 5 Chiqniqninkunapa makinmanmi churasaq kay llaqtapi tukuy ima kaqkunata, kapuqninkunata, kuyayllapaq kapuqninkunata hinaspa Juda llaqtata kamachiqkunapa quri-qullqinkunata.+ Tukuy imankutam apakunqaku, tukuy imam makinkupi kanqa, hinaptinmi Babiloniaman apakunqaku.+ 6 Pasjur, qamñataqmi wasikipi kaqkunawan kuska Babiloniaman apasqa kanki. Llullallata willakusqaykiraykum Babiloniapi wañunki, kuyaqnikikunawan pampasqam kanki’”, nispa.+
7 Jehova Dioslláy, qam pantarachiwaptikim munasqaykiman hina ruwarqani.
Kallpasapa kasqaykiraykum venceruwanki.+
Kunanqa tukuy punchawmi ñuqamanta asikunku,
llapallan runakunam ñuqamanta burlakunku.+
8 Ñuqaqa sapa kuti willakuspaymi kallpawan nini:
“¡Sasachakuymi hamuchkan, chinkanaykichik punchawmi chayamuchkan!”, nispay.
Jehova Diospa niwasqanta willakusqayraykum runakunaqa tukuyta niwan, ñuqamantam tukuy punchaw asikunku.+
9 Hinaptinmi ñuqaqa nirqani: “Paymantaqa manañam willakusaqñachu,
sutinpipas manañam rimasaqñachu”, nispay.+
Niwasqankunam ichaqa sunquypi nina hina rawrarqa, tulluypa ukunpim nina hina rawrarqa,
manañam upallalla kaytaqa atirqaniñachu,
willakuytañam munarqani.+
10 Ñuqaqa, ñuqamanta mana allinkunata rimasqankutam uyarirqani,
manchakuymantam karqani.+
Paykunam nirqaku: “¡Juezmanyá pusaychik,
lliwyá pusasunchik!”, nispa.
Allinlla kanayta munaqkunapas imapipas pantanaytam munarqaku,+ paykunam nirqaku:
“Imapipas pantaruptinmi chayman hina venceruspa vengakusunchik”, nispa.
11 Jehova Diosmi ichaqa ñuqawan karqa manchakuypaq soldado hina.+
Chayraykum chiqniwaqniykunaqa wichinqaku, paykunaqa manam atiwanqachu.+
Paykunaqa pinqaypim kanqaku, ima tantiasqankupas yanqam kanqa.
Wiñaypaqmi pinqaypi kanqaku, chaytaqa manam pipas qunqanqachu.+
12 Angelkunata kamachiq Jehova Dioslláy, qamqa qawachkankim allin ruwaq runataqa,
qamqa yachankim runapa imam piensasqantaqa, qamqa yachankim runapa sunqunpi ima kasqantaqa.+
Dioslláy, qawaykachiwayá paykunata vengakuspa imam ruwasqaykita,+
ñuqaqa manam iskayrayanichu allin ruwaq juez kasqaykimantaqa.+
13 ¡Jehova Diospaqyá takiychik! ¡Jehova Diostayá hatunchaychik!
Payqa mana allin ruwaqkunapa makinmantam wakchakunata libraykurqa.
14 ¡Ñakasqayá kachun mamaypa wachakuwasqan punchawqa!
¡Ñakasqayá kachun mamaypa unqukuwasqan punchawqa!+
15 Ñakasqayá kachun kusikunanpaq
“¡churikiqa qarim kasqa!” nispa taytayman niq runapas.
Chaynata niptinmi taytayqa anchata kusikurqa.
16 Chay runaqa Jehova Diospa mana llakipayarispan chinkachisqan llaqtakuna hinayá kachun.
Achikyaytayá qapariyllata uyarichun, chawpi punchawtayá peleanankupaq qayakuyllata uyarichun.
17 Amalaya mamaypa wiksallanpiraq wañurachiwanman karqa.
Mamaypa wiksanpi wañuruptiyqa mamaychá pampakunay uchku hina kanman karqa.
Hinaptinqa mamaypa wiksanpichá wiñaypaq kayman karqa.+
18 ¿Imapaqtaq mamay wachakuwarqa
ñakariytawan llakikuyta qawanaypaq?
¿Imapaqtaq mamay wachakuwarqa pinqaypi kanaypaq?+
21 Kamachiq Sedequiasmi+ Jeremiasta tapumunankupaq kacharqa Malkiaspa churin Pasjurtawan+ sacerdote Maaseyapa churin Sofoniasta,+ paykuna Jeremiaspaman chayaruptinkum Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayayta qallaykurqa. 2 Paykunaqa Jeremiastam nirqaku: “Ama hina kaspayá Jehova Diosta tapuykapuwayku. Babiloniata kamachiq Nabucodonosormi* wañuchiyta munawachkanku,+ ichapas Jehova Diosqa yanapawanankupaq imallatapas ruwanman, ichaya imallatapas ruwanman pasakunankupaq”, nispa.+
3 Jeremiasñataqmi nirqa: “Kamachiq Sedequiasmanyá nimuychik: 4 ‘Israelpa Jehova Diosninmi nin: “Muyurusuqnikichik Babiloniata+ kamachiqwan chaynataq murallapa waqtanpi kaq soldadonkunawan peleanaykichikpaq kaq espadallawanmi hinaspa lanzallawanmi wañunkichik. Espadaykichiktawan lanzaykichiktam llaqtapa chawpinman huñumusaq*. 5 Kikiypunim qamkunapa contraykichikpi peleasaq,+ kallpasapa makiyta haywarispaymi peleasaq, llumpa-llumpay piñakuyniypim peleasaq, piñakuyniy rawrasqanraykum peleasaq.+ 6 Kay llaqtapi runakunatawan animalkunatam castigasaq, unquywanmi wañunqaku”’, nispa.+
7 ‘Jehova Diosmi nin: “Chaymanta qipamanmi Babiloniata kamachiq Nabucodonosorpa makinman churasaq Juda llaqtata kamachiq Sedequiasta, runankunata, kay llaqtapi runakunata, unquywan mana wañuqkunata chaynataq espadawan mana wañuchisqa kaqkunata. Chiqniqninkunapa makinmanmi churasaq, wañuchiyta munaqkunapa makinmanmi churasaq.+ Paymi espadawan wañuchinqa, paykunataqa manam llakipayanqachu, manataqmi kuyapayanqachu”’, nispa.+
8 Chay runakunata nimuy: ‘Jehova Diosmi nin: “Kunanmi ñawpaqnikichikman churani kawsayta utaq wañuyta akllakunaykichikpaq. 9 Kay llaqtapi qipaqkunaqa llapallankum espadawan wañuchisqa kanqaku, unquywanmi wañunqaku, yarqaymantam wañunqaku. Kay llaqtamanta lluqsispan Caldea runakunapa makinman churakuqmi ichaqa kawsanqa, vidanmi peleaspa imapas apakusqan hina kanqa”’, nispa.+
10 ‘Jehova Diosmi nin: “Ñuqaqa kay llaqtaman allin kaqkunata apamunaymantaqa mana allin kaqkunatam apamusaq,+ kay llaqtaqa Babiloniata kamachiqpa makinmanmi wichinqa,+ paymi pasaypaqta kañanqa”, nispa.+
11 Juda llaqtata kamachiqpa wasinpi kaqkunatañataqmi ninki: Jehova Diospa nisqantayá uyariychik. 12 Davidpa mirayninkuna, Jehova Diosmi nin:
“Sapa achikyaqtayá allin kaqta ruwaychik,
suwakunapa makinmantayá suwachikuqkunata yanapaychik,+
manachayqa mana allinllata ruwasqaykichikraykum
piñakuyniy nina hina rawranman,+
mana pipa amachay atinan nina hinam rawranman”’, nispa.+
13 Jehova Diosmi nin: ‘Wayqu lawpi yachaq* runa, qanmanmi hamuchkani.
Pampapi rumi, qanmanmi hamuchkani’, nispa.
‘“¿Pitaq ñuqanchikman hamunman?” nisparaqmi ninkichik.
“¿Pitaq wasinchikman yaykumunman?” nisparaqmi ninkichik.
14 Qamkunamanqa imam ruwasqaykichikman hinam kutichipusqaykichik’,+
Jehova Diosmi chaynata nin.
‘Montentapas kañasaqmi,
qalaypaqmi kañakunqa’”, nispa.+
22 Jehova Diosmi nin: “Kay nisqayta willamunaykipaqyá Juda llaqtata kamachiqpa wasinman riy. 2 Chayaruspaykim ninki: ‘Davidpa trononpi tiyaq Juda llaqtata kamachiq, qamyá runaykikunapiwan chaynataq kay punkunkunata yaykuq runakunapiwan Jehova Diospa nisqanta uyariy. 3 Jehova Diosmi nin: “Allin ruwayman hinayá tantiaychik, allin kaqtayá ruwaychik, suwakunapa imanpas suwasqan runakunatayá yanapaychik. Huklaw llaqtayuqkunatapas amayá ñakarichiychikchu, mana taytayuqtawan viudatapas amayá ñakarichiychikchu,+ amataqyá mana huchayuq runatapas wañuchiychikchu.+ 4 Kay nisqaykunata kasukuptikichikqa Davidpa trononpi tiyaq kamachiqkunam+ kay wasipa punkunkunata yaykunqaku, carretankupim yaykunqaku, caballonkupi sillasqam yaykunqaku, runankuwan kuskam yaykunqaku, llaqta runakunawan kuskam yaykunqaku”’, nispa.+
5 Jehova Diosmi nin: ‘Kikiyraykum nini, nisqaykunata mana kasukuptikichikqa kay wasim tuñinqa’, nispa.+
6 Juda llaqtata kamachiqpa wasinmantaqa Jehova Diosmi nichkan:
‘Ñuqapaqqa Galaad allpa hinam kanki,
Libano urqupa puntan hinam kanki.
Ichaqa chunnichisqaykim,
llapallan llaqtaykikunam mana runayuq qipanqa.+
7 Chinkachisuqnikikunatam
espadayuqtakama chaynataq hachayuqtakama kachamusaq.+
Paykunam allinnin cedro sachaykikunata kuchunqaku,
hinaspam kañaykunqaku.+
8 Achka runakunam kay llaqtanta purinqaku hinaspam ninakunqaku: “¿Imaynanpitaq Jehova Diosqa kay hatun llaqtataqa kaynataqa ruwarurqa”, nispa.+ 9 Hina kikillankum ninqaku: “Kaytaqa ruwarurqa Jehova Diosninkupa contrato* ruwasqanta mana kasukusqankuraykum hinaspa qunqurakuykuspa taytacha-mamachakunata yupaychasqankuraykum”’, nispa.+
10 Wañuqmantaqa amayá waqaychikchu,
paymantaqa amayá llakikuychikchu.
Waqaychikqa ripukuqmantayá,
payqa manañam kutimunqañachu nacesqan allpamanqa.
11 Josiaspa churin Salunmantam*,+ taytan Josiaspa+ rantinpi Juda llaqtata kamachiqmantam hinaspa kay allpamanta ripukuqmantam Jehova Dios nin: ‘Manam haykapipas kutimunqachu. 12 Payqa apasqanku allpapim wañunqa, manañam haykapipas kutimunqañachu kay allpamanqa’, nispa.+
13 Imaynaraq kanqa mana allinkunallata ruwasqanpa chaninwan wasinta ruwaq runaqa,
wasita altusniyuqta ruwakuqqa.
Imaynaraq kanqa mana imallapaq runamasinta llamkachikuq runaqa
hinaspa runamasinman llamkasqanmanta mana pagapuq runaqa.+
14 Imaynaraq kanqa ‘hatu-hatun wasitam ruwakusaq,
altusninpipas hatun cuartokunatam ruwakusaq,
ventanasapatam ruwakusaq,
cedro tablawanmi tableachisaq, pukawanmi pintachisaq’ niq runaqa.
15 ¿Cedro tablakunawan imatapas ruwasqaykiraykuchu hinalla kamachiwaq?
Taytaykipas mikurqam, tomarqam.
Ichaqa allin ruwayman hinam kawsakurqa, allin kaqtam ruwarqa,+
chaymi ima ruwasqanpas allin karqa.
16 Payqa wakchakunapa mañakusqantam ruwarqa, ñakariqkunapa mañakusqantam ruwarqa,
chaymi ima ruwasqanpas allin karqa.
Jehova Diosmi nin: ‘Chaytam ruwan ñuqata sumaqta riqsiwaqniyqa’, nispa.
17 Qamqa hapikuykunaykipaqmi hukpa imantapas qawachkanki,
sunquykipipas munapayachkanki hukpa imantapas hapikuykunaykipaqmi,
mana huchayuq runata wañuchinaykipaqmi tantiachkanki, suwakunaykipaqmi tantiachkanki,
runata manchaykachispa imantapas qichuytam munachkanki.
18 Chayraykum Jehova Diosqa Juda llaqtata kamachiq Josiaspa churin Jeoyakinmanta+ nichkan:
‘Paymantaqa manam ninqakuchu:
“¡Imapiraq rikukun wawqillay! ¡Imapiraq rikukun panillay!”, nispaqa.
Manam ninqakuchu:
“¡Imapiraq rikukun patronllay! ¡Imapiraq rikukun kamachiqllay!”, nispaqa.
19 Wañuruptinqa wañusqa asnota hinam
pampanta aysaspa hawaman wischunqaku,+
Jerusalen llaqtapa punkunmanta hawamanmi wischunqaku’.+
20 Libanoman qispispaykiyá chaypi qayaykachakamuy,
Basanpiyá qaparimuy,
Abarinmantayá+ qayaykachakamuy,
llapallan waynaykikunam saruparachikun.+
21 Allinllaraq kachkaptikim qanwanqa rimarqani.
Ichaqa ‘manam kasukusaqchu’ nispam nirqanki.+
Warma kasqaykimantam chayna karqanki,
nisqaykunataqa manam haykapipas kasukurqankichu.+
22 Michiqnikikunatam tukuy hinastinman wayra chiqichinqa,+
waynaykikunapas huklawman pusasqam kanqaku.
Tukuy ima pasasusqaykiraykum pinqaypi kanki, mana allinpaq qawasqam kanki.
¡Maynataraq qaparkachanki wachakuq warmipa nanaynin hina nanay chayamusuptiki!”, nispa.+
24 Jehova Diosmi nin: “Ñuqapa kawsakusqayqa chiqapmi, chaymi chiqaptapuni niki: ‘¡Juda nacionta kamachiq Jeoyakimpa+ churin Conias*,+ makiypi sellana anilloña kaptikipas qamtaqa hurquykimanmi! 25 Wañuchiyta munasuqnikikunapa makinmanmi wichinki, manchakusqayki runakunapa makinmanmi wichinki, Babiloniata kamachiq Nabucodonosorpa makinmanmi wichinki, Caldea runakunapa makinmanmi wichinki.+ 26 Qamtawan wachakusuqniki mamaykitam kay allpamanta wischusqaykichik, mana riqsisqaykichik allpamanmi apasqa kankichik, chaypim wañunkichik. 27 Maynataña kutimuyta munaspankupas manañam kutimunqakuñachu kay allpamanqa.+
28 ¿Kay Coniaschu mana pipa munasqan pakisqa allpa manka hina?
¿Kay runachu mana pipa munasqan puyñu hina?
¿Imaynanpitaq paytawan mirayninkunata ukuman wikapaykunkichik?
¿Imaynanpitaq mana riqsisqanku allpaman qarqurunkichik?’, nispa.+
29 Kay allpapi runakuna, uyariychik Jehova Diospa nisqanta.
30 Jehova Diosmi nin:
‘Kay runamantaqa mana churiyuq runamanta hinayá qillqaychik,
mana imapaq valeq runamanta hinayá qillqaychik,
paypa mirayninkunaqa
manam mayqillanpas Davidpa trononpiqa tiyanqachu, Juda llaqtataqa manañam kaqmantaqa kamachinqachu’”, nispa.+
23 Jehova Diosmi nin: “¡Imaynaraq kanqaku pastoypi kaq ovejaykunata chinkachiq michiqkunaqa! ¡Imaynaraq kanqaku ovejaykunata chiqichiq michiqkunaqa!”, nispa.+
2 Runankunata michiqkunamantam Israelpa Jehova Diosninqa nin: “Qamkunam ovejaykunataqa chiqirachinkichik, tukuy hinastinmanmi chiqirachinkichik, manam allintachu michirqankichik”, nispa.+
Jehova Diosqa ninraqmi: “Kay mana allinkunata ruwasqaykichikraykum castigasqaykichik”, nispa.
3 “Ñuqam puchuq ovejaykunataqa maymi chiqichisqaymanta+ huñumuspay pastonkuman kutichimusaq,+ hinaptinmi miraspanku achkallay-achka kanqaku.+ 4 Paykunata michinanpaqmi allin michiqkunataña churasaq,+ manañam manchakuymantaqa kanqakuchu, manam ni hukpas chinkanqachu”, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
5 Jehova Diosmi nin: “Hamuchkanmi punchawkuna Davidmanta allin iklli* ikllimunanpaq*.+ Huk reymi kamachinqa,+ chay reyqa yachaywanmi kamachinqa, hinaspapas allin ruwayman hina kamachispanmi kay allpa pachapi allin kaqta ruwanqa.+ 6 Chay punchawkunapim Juda llaqtaqa yanapasqa kanqa,+ Israel runakunaqa hawkañam kawsakunqaku,+ paykunaqa sutichakunqaku ‘Jehova Diosmi allin kaqta ruwaykapuwaqninchikqa’ nispañam”, nispa.+
7 Jehova Diosmi nin: “Hamuchkanmi punchawkuna ‘¡Israel runakunata Egipto allpamanta hurqumuqpa sutinpiyá, Jehova Diospa sutinpiyá!’ nispa manaña ninaykichikpaq.+ 8 Qamkunaqa chayta ninaykichikmantaqa kaynatañam ninkichik: ‘Jehova Diosqa kawsachkanmi, payqa Israel runakunatam norte law allpamanta kutirachimun, chiqichisqan runakunatam tukuy hinastinmanta kutirachimun’, nispa. Hinaptinmi paykunaqa allpankupiña yachanqaku*”, nispa.+
9 Willakuqkunamantañataqmi*
sunquy nanan.
Tulluykunam katkatatan.
Sinka hinam kachkani,
vino tomayllapi kaq runa hinam kachkani,
chaynaqa kachkani Jehova Diosraykum hinaspa nisqankuna chuya kasqanraykum.
10 Kay allpaqa hukwan-hukwan kakuqkunapa kananñam rikurirun,+
kay allpaqa ñakasqa kasqanraykum llakisqa kachkan,+
chunniqpi pastokunapas lliwmi chakirun.+
Kaypiqa mana allinllatam ruwanku, atiyniyuq runakunapas munasqankutam ruwanku.
11 Jehova Diosmi nin: “Willakuqwan sacerdotepas millakuypaqñam* rikurirunku.+
Wasiypipunim mana allinta ruwanku”, nispa.+
12 Jehova Diosmi nin: “Chayraykum paykunapa ñanninkuqa lluchka kanqa, tutayaymi kanqa,+
tanqaykuptinkum wichinqaku.
Ñuqaqa akllasqay watapim paykunamanqa
ñakariyta kacharimusaq”, nispa.
13 “Samaria+ llaqtamanta kaq willakuqkunapa millakuypaq ruwasqantam qawarqani.
Baal taytachamantam willakunku,
Israel runaykunatam pantachinku.
14 Jerusalen llaqtamanta kaq willakuqkunapa mana allin ruwasqantam qawarqani.
Paykunaqa hukwanmi pierdekunku*,+ llullakuyllapim kanku,+
mana allin ruwaqkunamanmi sayapakunku,
mana allin ruwasqankumantaqa manam wanakunkuchu.
Ñuqapaqqa llapallankum Sodoma llaqtayuq runakuna hina kanku,+
llapallankum Gomorra llaqtayuq runakuna hina kanku”.+
15 Chayraykum angelkunata kamachiq Jehova Diosqa willakuqkunamanta nin:
“Kay willakuqkunamanqa ajenjotam mikuchisaq,
venenoyuq yakutam wañunankupaq qusaq.+
Jerusalen llaqtamanta willakuqkunaqa pantay yachachikuytam llaqtaman chiqirachinku”, nispa.
16 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin:
“Willakuqkunapa nisusqaykichiktaqa amayá uyariychikchu.+
Paykunaqa pantayman wichinaykichiktam munachkanku.
17 Mana respetawaqniykunatam sapa kutilla ninku:
‘Jehova Diosmi nin: “Hawkam kankichik”’, nispa.+
Munasqankuta ruwaqkunamanmi ninku:
‘Manam ima sasachakuypas chayamusunkichikchu’, nispa.+
18 ¿Pitaq Jehova Diospa ancha kuyasqan karqa nisqankunata uyarinanpaq?
¿Pitaq nisqankunata sumaqta uyarirqa?
19 Jehova Diospa piñakuyninqa llumpa-llumpay wayra hinam hamunqa,
muyuq wayra hinam mana allin runakunapa hawanman chayamunqa.+
20 Imam munasqanta ruwanankamam hinaspa tantiasqanta ruwanankamam
Jehova Diospa piñakuyninqa hinalla kanqa.
Tukupay punchawkunapim kaymantaqa sumaqta yachankichik.
21 Ñuqaqa manam kacharqanichu willakuqkunataqa, kikillankum kallparqaku.
Ñuqaqa manam rimarqanichu paykunawanqa, ichaqa paykunam willakuyta qallaykurqaku.+
22 Ñuqapa ancha kuyasqay kaspankum ichaqa
nisqaykunata runaykuna kasukunankupaq yanapanmanku karqa,
hinaptinqa mana allin ñanninkutawan mana allin ruwayninkutam saqinmanku karqa”, nispa.+
23 Ñuqaqa Diosmi kani qamkunapa hichpaykichikpi kaspaypas utaq qamkunamanta karupi kaspaypas. Ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
24 Jehova Diosmi nin: “¿Yaqachu pipas ñuqamanta pakakuyta atinman?”, nispa.+
Jehova Diosmi nin: “Hanaq pachawan allpa pachaqa ñuqapa ñawillaypim kachkan”, nispa.+
25 “Sutiypi llullallata willakuqkunam nichkanku: ‘¡Sueñokurunim, sueñokurunim!’, nispanku.+ 26 ¿Haykapikamataq kay willakuqkunaqa llullallata willakunqaku? Paykunaqa sunqunkupi llullallatam willakunku.+ 27 Runaykuna sutiyta qunqanankupaqmi sueñoyninkuta willanakunku, Baal taytacharaykum taytankupas sutiyta qunqarurqaku.+ 28 Ñuqamanta willakuqqa sueñokusqantayá willakuchun, nisqaykunata uyariqyá ichaqa imam kaqta willakuchun”.
Jehova Diosmi nin: “¿Chaynallachu trigowan pajaqa?”, nispa.
29 Jehova Diosmi nin: “¿Manachu ñuqapa nisqaykunaqa nina hina?+ ¿Manachu ñuqapa nisqaykunaqa rumita pakiq comba hina?”, nispa.+
30 Jehova Diosmi nin: “Nisqaykunata willakuqkuna suwanakusqanraykum kaypi kachkani”, nispa.+
31 Jehova Diosmi nin: “‘¡Paymi nin!’+ nispa willakuqkuna nisqankuraykum kaypi kachkani paykunapa contranpi”, nispa.
32 Jehova Diosmi nin: “Willakuqkuna sueñoyninkuta willakuspanku runaykunata pantachisqankuraykum hinaspa hatuntukuspa rimasqankuraykum kaypi kachkani”, nispa.+
Jehova Diosmi nin: “Ñuqaqa paykunataqa manam kacharqanichu, manataqmi kamachirqanichu, paykunaqa manam runakunapa allinninpaqqa imatapas ruwanqakuchu”, nispa.+
33 “Hukkaqnin willakuq, hukkaqnin sacerdote hinaspa llaqtapi hukkaqnin runa, ‘¿imataq Jehova Diosmanta hamuq llasaq qipiqa?’ nispa tapusuptikiqa kaynatam ninki ‘Jehova Diosmi nin: “¡Qamkunam kankichik chay llasaq qipiqa! Chayraykum qamkunataqa saqisqaykichik”’, nispa.+ 34 Hukkaqnin willakuq, hukkaqnin sacerdote hinaspa llaqtapi hukkaqnin runa ‘¡kayqa Jehova Diosmanta hamuq llasaq qipim!’ niptinqa, chay runatawan wasinpi kaqkunatam castigasaq. 35 Qamkunaqa llapallaykichikmi runamasikichikkunamanwan wawqikichikkunaman nichkankichik: ‘¿Yaqachu Jehova Diosqa imallatapas nirqa? ¿Imallatapas nirqachu Jehova Diosqa?’, nispa. 36 Amaña niychikñachu ‘Jehova Diosmanta hamuq llasaq qipi’ nispaqa, llasaq qipi hinaqa sapakamapa rimasqaykichikmi, qamkunaqa kawsaq Diospa nisqanman hinaqa manam nirqankichikchu, angelkunata kamachiq Jehova Diosninchikpa nisqanman hinaqa manam nirqankichikchu.
37 Willakuqmanmi ninki: ‘¿Yaqachu Jehova Diosqa imallatapas nirqa? ¿Imallatapas nirqachu Jehova Diosqa? 38 Jehova Diosmi nin: “‘Kayqa Jehova Diosmanta hamuq llasaq qipim’ nispaqa amaña niychikñachu nichkaptiy, ‘Jehova Diosmanta hamuq willakuyqa llasaq qipi hinam’ nispa hinalla kuti-kutirispa niptikichikqa hinaspa ‘“kayqa Jehova Diosmanta hamuq llasaq qipim” nispa hinalla kuti-kutirispa niptikichikqa’ 39 huqariykuspam qayllaymanta karuman wikapasqaykichik. Qamkunamanwan ñawpaq abueloykichikkunaman qusqay llaqtatapas qamkunatawan kuskatam wikapasaq. 40 Pinqaymanmi churasqaykichik, mana allin qawasqam kankichik, chaynam wiñaypaq kankichik”’”, nispa.+
24 Babiloniata kamachiq Nabucodonosormi Juda llaqtata kamachiq Jeoyakimpa+ churin Jeconiasta*+ presota pusarqa, pusarqataqmi herrerokunatapas*, quri-qullqiwan tukuy ima ruwaqkunatapas chaynataq kamachiqpa yanapaqninkunatapas. Llapallantam Jerusalenmanta Babiloniaman pusarqa.+ Chaymanta qipatam Jehova Diosqa qawachiwarqa higos huntayuq iskay canastakunata, chayqa kasqa Jehova Diospa wasinpa* punkunpim. 2 Huknin canastapi higosqa suma-sumaqmi kasqa, punta rurun hinam allinllan kasqa, huknin canastapi higosmi ichaqa mana allinchu kasqa, mikunapaqpas manam allinchu kasqa.
3 Jehova Diosñataqmi niwarqa: “¿Imatataq qawachkanki Jeremias?”, nispa. Ñuqañataqmi nirqani: “Higoskunatam qawachkani, huknin canastapi higosqa allinllanmi kachkan, huknin canastapi higosmi ichaqa mikunapaqpas mana allinchu”, nispay.+
4 Hinaptinmi Jehova Diosqa rimapayawaspan niwarqa: 5 “Israelpa yupaychasqan ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Kay allinnin higoskuna hinam kanqaku Juda llaqtamanta apasqa kaqkunaqa, paykunataqa Caldea runakunapa allpanmanmi aparachini. 6 Allinlla kanankupaqmi ñuqaqa paykunawan kasaq, kay allpankumanmi kutichimusaq.+ Paykunataqa pirqata hinam pirqasaq, manañam tuñichisaqñachu, paykunataqa sachata hinam plantasaq, manañam pilasaqñachu.+ 7 Paykunataqa riqsiwanankupaqmi allin sunqutaña ruwasaq, Jehova Dios kasqayta yachanankupaqmi paykunataqa allin sunqutaña ruwasaq.+ Paykunaqa runaykunam kanqaku, ñuqañataqmi Diosninku kasaq,+ paykunaqa tukuy sunqumantam ñuqaman kutirikamuwanqaku.+
8 Mana mikunapaq hina kaq higosmantam+ ichaqa Jehova Dios nin: “Kay higoskuna hinam ñuqapaqqa kay Juda llaqtata kamachiq Sedequiasqa,+ chaynam kanku yanapaqninkunapas, Jerusalenpi puchuq runakunapas chaynataq Egiptopi yachaqkunapas*.+ 9 Paykunamanqa ñakariytam kacharimusaq, manchakuypaqtam ruwasaq, llapallan nacionkuna manchakunanpaq hinam ruwasaq,+ chiqichisqay sitiokunapiqa+ runakunapa kamisqanmi kanqaku, runakunapa rimasqanñam kanqaku, runakunapa asipayasqanñam kanqaku, runakunapa ñakasqanñam kanqaku.+ 10 Paykunamanqa espadatam chayachimusaq,+ muchuytam* chayachimusaq, unquytam chayachimusaq,+ paykunamanwan ñawpaq abuelonkuman qusqay allpamanta chinkanankukamam chayachimusaq”’”, nispa.
25 Nabucodonosor Babilonia nacionta kamachiyta qallaykuptinqa, Josiaspa churin Jeoyakimqa+ Juda naciontam tawa wataña kamachichkarqa. Hinaptinmi Diosqa Jeremiasta rimapayarqa Juda nacionta ima pasananmanta. 2 Diosmanta willakuq* Jeremiasmi Juda llaqtamantawan Jerusalenpi runakunamanta nirqa:
3 “Jehova Diospa rimapayawasqantam 23 watapuni qamkunamanqa kuti-kutirispa willarqaykichik, ichaqa manam uyariwarqankichikchu. Amonpa churin Josias+ Juda nacionta 13 wataña kamachisqanmanta kunankamam qamkunataqa kuti-kutirispa rimapayarqaykichik, ichaqa manam uyariwarqankichikchu.+ 4 Jehova Diosqa paymanta willakuqkunatam achka kutikama kachamurqa, qamkunam ichaqa mana kasukurqankichikchu, manataqmi kaqpaqpas hapirqankichikchu.+ 5 Paykunam nisurqankichik: ‘Ama hina kaspa, sapakamayá mana allin kawsasqaykichikta saqiychik, mana allin ruwasqaykichiktayá saqiychik,+ chaynapi qamkunamanwan ñawpaq abueloykichikkunaman Jehova Diospa qususqaykichik allpapi unay kawsakunaykichikpaq. 6 Amayá taytacha-mamachakunataqa yupaychaychikchu, amayá paykunapa ñawpaqninpiqa qunqurakuychikchu, amayá piñachiwaychikchu taytacha-mamachakunata ruwaspaykichikqa, manachayqa ñakariytam kacharimusqaykichik’, nispa.
7 Jehova Diosmi nin: ‘Qamkunam ichaqa mana uyarikuspaykichik kikikichikpa mana allinllaykichikpaq ruwakusqaykichik taytacha-mamachakunata yupaychaspaykichik piñachiwarqankichik’, nispa.+
8 Angelkunata kamachiq Jehova Diosqa chayraykum nichkan: ‘“Nisqayta mana kasukuwasqaykichikraykum 9 ñuqa Jehova Diosqa norte law+ allpapi runakunata qayachisaq, Babiloniata kamachiq serviqniy Nabucodonosortam qayachisaq,+ kay allpatawan+ runakunata hinaspa hichpanpi llaqtakunatawan chinkachinanpaqmi pusamusaq.+ Llapallantam chinkachisaq, manchakuypaqtam ruwasaq. Asikunankuñam kanqa, qalaypaq raqayllanñam kanqa. 10 Qaparispa kusikuyninkupas tukunqam, asi-asillaña kayninkupas tukunqam,+ noviopawan noviapa rimasqanpas tukunqam,+ kutanankupipas manañam kutanqakuchu, mecheronkupas wañunqam. 11 Kay allpaqa qalaypaqmi chunninqa, manchakuypaqñam kanqa, kay nacionkunaqa Babiloniata kamachiqpa makinpim 70 wata kanqa”’, nispa.+
12 Jehova Diosmi nin: ‘70 wata tukuytam+ ichaqa Babiloniata kamachiqta hinaspa nacionninta mana allin ruwasqankumanta castigasaq,+ Caldea runakunapa allpantaqa wiñaypaqmi chunnichisaq, pasaypaq mana imayuqtam saqisaq.+ 13 Nisqayman hinam kay allpamanqa sasachakuyta chayachimusaq, kay libropi llapallan qillqasqa kaqkunatam chayachimusaq, Jeremiaspa willakusqanman hinam llapallan nacionman sasachakuyta chayachimusaq. 14 Paykunataqa achka nacionkunam munaychakunqa, atiyniyuq kamachiqkunam munaychakunqa,+ imam ruwasqankuman hinam ruwasaq, taytacha-mamachakunata ruwakurusqankuraykum chayta ruwasaq’”, nispa.+
15 Israelpa Jehova Diosninmi niwarqa: “Kay hapisqay vasopi piñakuy vinota apaspayki llapallan nacionkunaman qumuy. 16 Qusqayki vinota tomaspankum tampi-tampi purinqaku, paykunaman wañuchinakuyta kachariptiymi muspaypi hina kanqaku”, nispa.+
17 Jehova Diospa hapisqan vasopi vinota mañaykuspaymi Jehova Diospa kachawasqan nacionkunaman tomachirqani.+ 18 Puntatam tomachirqani Jerusalenpi runakunaman, Judapi runakunaman,+ kamachiqkunaman hinaspa kamachiqta yanapaqkunaman, chaynapi kunan qawasqaykichikman hina llaqtanku raqayllaña kananpaq, manchakuypaq kananpaq, asikunanku kananpaq hinaspa ñakasqa kananpaq.+ 19 Chaymantañataqmi tomachirqani Egiptota kamachiqman*, runankunaman, kamachiqta yanapaqkunaman, llaqtapi runakunaman,+ 20 chay allpapi tukuy hinastinmanta yachaq* runakunaman, Uz allpapi llapallan kamachiqkunaman, Filistea allpapi+ llapallan kamachiqkunaman, Asquelonpi+ kamachiqman, Gazapi kamachiqman, Ecronpi kamachiqman, Asdodpi puchuqkunata kamachiqman, 21 Edom+ runakunaman, Moab+ runakunaman, Ammon+ runakunaman, 22 Tiro allpapi llapallan kamachiqkunaman, Sidon allpapi llapallan kamachiqkunaman,+ islapi kamachiqkunaman, 23 Dedan+ runakunaman, Teman runakunaman, Buz runakunaman, umankupa waqtanta rutukuq llapallan runakunaman,+ 24 Arabia+ allpapi llapallan kamachiqkunaman, tukuy hinastinmanta chunniqpi yachaq runakunata kamachiqkunaman, 25 Zimri allpapi llapallan kamachiqkunaman, Elam+ allpapi llapallan kamachiqkunaman, Media+ Elam allpapi llapallan kamachiqkunaman, 26 karupi kaqkunaman, hichpapi kaqkunaman, norte law allpapi llapallan kamachiqkunaman chaynataq kay allpapi llapallan kamachiqkunaman qatinasninpi. Tukuy chaykunamanta qipamanmi tomanqa Sesac*+ llaqtata kamachiq.
27 “Kaynatam ninayki: ‘Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: “Vomitanaykichikkama tomakuychik, manaña hatariyta atinaykichikkama sinkakuychik, espadawan wañuchisuqnikichikkunatam kachamusqaykichik, qamkunaqa manañam hatarinkichikñachu”’, nispa.+ 28 Chay vasopi vinota mana munaptinkuqa ninkim: ‘Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin: “¡Tomanaykichikmi! 29 ¿Sutiy apaq llaqtaman+ ñakariyta kacharimunaypaq tantiachkaspaychu, qamkunatañataq mana castigaykichikman?”’, nispa.+
Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin: ‘Castigoymantaqa manam ayqinkichikchu, kay allpapi runakunamanmi wañuchinakuyta kacharimusaq’, nispa.
30 Kay nisqaykunata willakuspaykim ninki:
‘Alto-altomantam Jehova Dios qaparimunqa,
chuya sitiopi kasqanmantam qaparisqan uyarikunqa.
Maymi kasqanmantam qaparisqan uyarikunqa, yachasqan sitiomanmi qaparinqa.
Vinopaq uvas saruq runakuna hinam qaparinqa,
kay allpa pachapi runakunata ima pasananmantam takinqa’, nispa.
31 Jehova Diosmi nin: ‘Kay allpa pachapa cantonkamam qapariy uyarikunqa,
Jehova Diosmi nacionkunawan juiciopi hapinakuchkan.
Payqa kikinpunim runakunapa imam ruwasqanta qawachinqa.+
Mana allin runakunatam ichaqa wañunankupaq akllanqa’, nispa.
32 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin:
‘Ñakariymi llapallan nacionkunaman chayachkan,+
kay allpa pachapa cantonmantaraqmi sasachakuy hamunqa.+
33 Chay punchawqa Jehova Diospa wañuchisqan runakunam kay allpa pachapa cantonmanta huknin cantonkama wischurayanqaku. Paykunamantaqa manam pipas waqanqachu, paykunataqa manataqmi pipas pampanqachu, animalpa wanun hinam pampapi kanqaku’, nispa.
34 ¡Michiqkuna, waqaychikyá, qaparkachaychikyá!
¡Aswan riqsisqa michiqkuna, pampapiyá chutaykachakuychik,
wañunaykichik punchawmi chayaramun, kayman-chayman chiqinaykichik punchawmi chayaramun,
achka qullqiwan rantisqa puyñu hinam wichinkichik!
35 Michiqkunaqa manam maymanpas ayqiyta atinkuchu,
ancha riqsisqa michiqkunaqa manam lluptinqakuchu.
36 ¡Uyariychik! Chayqa michiqkunapa qaparkachasqanmi,
ancha riqsisqa michiqkunapa waqasqanmi,
Jehova Diosmi pastonkuta chinkachichkan.
37 Hawka kananku sitiokunapas
Jehova Diospa piñakuyninraykum qalaypaq qiparun.
38 Payqa malta leon hinam maymi kananta saqiramun,+
Diospa espadanraykum
hinaspa paypa piñakuyninraykum
paykunapa allpanqa manchakuypaq rikurirun”, nispa.
26 Josiaspa churin Jeoyakim+ Juda llaqtata kamachiyta qallaykuptinmi Jehova Diosqa niwarqa: 2 “Ñuqa Jehova Diosmi niki: ‘Ñuqa Jehova Diospa wasiypa pationpi sayaykuspayki Juda nacionpi llapallan llaqtakunamanta hamuq runakunaman willay, ñuqa Jehova Diosta yupaychawanankupaq wasiyman hamuq runakunaman willay, nisqaykunatam lliwta willanki, amam imatapas upallakunkichu. 3 Ichapas uyarikuspanku mana allin kawsasqankuta saqinmanku, chaynapi imam tantiasqayta manaña ruwanaypaq hinaspa mana allinta ruwasqankurayku paykunaman ñakariyta mana kacharinaypaq.+ 4 Paykunatayá nimuy: “Jehova Diosmi nin: ‘Mana uyariwaptikichikqa, qusqay kamachikuyniykunata mana kasukuptikichikqa, 5 ñuqamanta willakuqkunapa* nisusqaykichikta mana uyariptikichikqa hinaspa kuti-kutirispa kachamusqay willakuqniykunata mana uyariptikichikqa+ 6 Silo llaqtata hinam kay wasita ruwasaq,+ kay allpa pachapi llapallan nacionkuna qawananpaqmi kay llaqtaqa ñakasqa kanqa’”’”, nispa.+
7 Jehova Diospa wasinpi Jeremiaspa nisqantam uyarirqaku sacerdotekuna, Diosmanta willakuqkuna chaynataq llaqtapi llapallan runakuna.+ 8 Llaqtapi llapallan runakunaman Jehova Diospa nisqankunata Jeremias niyta tukuruptinmi sacerdotekuna, willakuqkuna chaynataq llaqtapi llapallan runakuna hapiruspa nirqaku: “Wañunkipunim, 9 ¿imapaqtaq willakurqanki Jehova Diospa sutinpi, ‘kay wasiqa Silo llaqta hinam kanqa’ nispayki, ‘kay llaqtaqa qalaypaqmi qipanqa, mana runayuqmi kanqa’ nispayki?”, nispa. Llaqtapi llapallan runakunam Jehova Diospa wasinpi Jeremiasta chawpicharurqaku.
10 Juda nacionta kamachiqpa yanapaqninkunam chayta uyariruspanku kamachiqninkupa wasinmanta Jehova Diospa wasinman rirqaku. Hinaspankum tiyaykurqaku Jehova Diospa wasinpa musuq punkunpi.+ 11 Sacerdotekunawan willakuqkunam kamachiqpa yanapaqninkunatawan llaqtapi runakunata nirqaku: “Kay runaqa wañunanmi,+ uyarisqaykichikman hinapas kay runaqa kay llaqtata ima pasananmantam rimachkan”, nispa.+
12 Jeremiasñataqmi kamachiqpa yanapaqninkunatawan llaqtapi runakunata nirqa: “Jehova Diosmi ñuqataqa kachamuwarqa kay wasitawan kay llaqtata ima pasananmanta willakunaypaqqa, chay nisqaytam qamkunaqa uyarirqankichik.+ 13 Mana allin kawsasqaykichiktawan mana allin ruwasqaykichiktayá saqiychik, Jehova Diospa nisqankunatayá kasukuychik, hinaptinqa Jehova Diosqa imam tantiasqantaqa manañam ruwanqachu, ñakariytaqa manañam kacharimusunkichikchu.+ 14 Ñuqaqa makikichikpim kachkani. Imam tantiasqaykichiktayá ñuqawan ruwaychik. 15 Ichaqa kaytam yachanaykichik, wañurachiwaspaykichikqa mana huchayuq runata wañuchisqaykichikmantam huchayuq kankichik, qamkunawan llaqta runakunapas chaynataq llaqtaykichikpas huchayuqmi kanqa. Ñuqataqa Jehova Diosmi kachamuwarqa kaykunata qamkunaman ninaypaq”, nispa.
16 Kamachiqpa yanapaqninkunawan llaqtapi runakunañataqmi sacerdotekunatawan Diosmanta willakuqkunata nirqaku: “Kay runaqa manam wañunanchu, payqa Jehova Diosninchikpa sutinpim rimapayawarqanchik”, nispa.
17 Punta apaqkunapas wakinmi sayariykuspanku huñunasqa llapallan runakunata nirqaku: 18 “Moreset llaqtayuq Miqueaspas+ Ezequias+ Juda llaqtata kamachisqan tiempopim Juda llaqtapi llapallan runakunata nirqa: ‘Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin:
“Sion muquqa tarpuna allpa hinam yapusqa kanqa,
Jerusalenpas raqayllanñam kanqa,+
Diospa wasinpa* kasqan urqum muqukuna hina monteyanqa”’, nispa.+
19 ¿Chaynata niptinchu Juda runakunawan kuska Ezequiasqa Miqueasta wañurachirqa? Icha ¿Jehova Diosta manchakuspanchu Jehova Diosta qayakurqa? Ezequias mañakusqanraykum Jehova Diospas imam tantiasqantaqa manaña ruwarqañachu. Chayraykum ñakariytaqa manaña kacharimurqachu,+ ñuqanchikpas wañurachispanchikqa hatun sasachakuypim tarikusunchik.
20 Kiryat-jearim+ llaqtayuq Semayapa churin Uriyapas Jehova Diospa sutinpim willakurqa, paypas Jeremias hinam willakurqa kay nacionta ima pasananmanta, kay llaqtata ima pasananmanta. 21 Kamachiq Jeoyakinwan+ hinaspa yanapaqninkunawan soldadonkunam chay nisqanta uyarirqa, chay nisqankunata uyarispanmi kamachiqqa wañurachiyta munarqa.+ Chayta yacharuspanmi Uriyaqa manchakuymanta Egiptoman ayqikurqa. 22 Kamachiq Jeoyakimñataqmi Acborpa churin Elnatantawan+ wakin runakunata Egiptoman kacharqa. 23 Paykunam Uriyataqa Egiptopi hapiruspanku kamachiq Jeoyakinman aparqaku, hinaptinmi kamachiq Jeoyakimqa espadawan wañurachirqa,+ hinaspam wakchakunapa pampakunan panteonman wischuykurqa”, nispa.
24 Jeremiastam ichaqa Safanpa+ churin Aicam+ yanaparqa, chaymi Jeremiastaqa llaqtapi runakunaqa mana wañuchirqachu.+
27 Josiaspa churin Jeoyakim Juda nacionta kamachiyta qallarisqan watapim Jehova Diosqa ñuqa Jeremiasta rimapayawarqa: 2 “Jehova Diosmi niwarqa: ‘Kuyundakunatawan yugukunatayá ruwakuy, hinaspaykiyá matankaykiman* watakuy. 3 Qamqa chaykunatam apachinki Edomta+ kamachiqman, Moabta+ kamachiqman, Ammonta+ kamachiqman, Tirota+ kamachiqman chaynataq Sidonta+ kamachiqman. Apachinkiqa Jerusalenpi Juda nacionta kamachiq Sedequiasman watukamuq willakuqkunawanmi. 4 Paykunatam patronninkuman ninankupaq ninayki:
“Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin patronnikichikman kaynata ninaykichikpaq: 5 ‘Ñuqam atiyniywan hinaspa atiyniyuq makiywan kay allpa pachatawan runakunata unancharqani, kay allpa pachapi llapallan animalkunatam unancharqani, chaytaqa munasqaymanmi pimanpas qurqani.+ 6 Kunanmi kay llapallan nacionkunatapas Babiloniata kamachiq Nabucodonosorman+ quni, payqa runaymi. Purun animalkunatapas munaychakunanpaqmi quykuni. 7 Llapallan nacionkunam paypa runankuna kanqaku, churinpapas chaynataq willkanpapas runankunam kanqaku. Chaynaqa kanqa llaqtanpa chinkanan punchawkamam.+ Hinaptinmi paykunaqa hatun nacionkunapawan munayniyuq kamachiqkunapa runanña kanqaku’, nispa.+
8 Jehova Diosmi nin: ‘Mayqan nacionpas chaynataq mayqan kamachiqpas Babilonia nacionta kamachiq Nabucodonosorpa runan kayta mana munaptinqa Babiloniata kamachiqpa yugunta apayta mana munaq naciontam castigasaq espadawan, yarqaywan+ hinaspa unquywan’, nispa.
9 Amayá uyariychikchu willakuqkunataqa*, qawaqkunataqa, sueñoyninkuta willakuqkunataqa nitaq layqa ruwaqkunataqa, paykunam nisuchkankichik: “Manam Babilonia kamachiqpa runanchu kankichik”, nispa. 10 Paykunaqa llullallatam willasuchkankichik, chaynapi allpaykichikmanta karuman apasqa kanaykichikpaq hinaspa chiqirachiptiy wañunaykichikpaq.
11 Jehova Diosmi nin: ‘Babiloniata kamachiqpa yugunta apaqmi ichaqa, Babiloniata kamachiqpa makinman churakuqmi ichaqa hina allpanpi qipakunqa. Chaypi tarpunanpaqwan yachananpaq*’, nispa.
12 Juda nacionta kamachiq Sedequiastapas+ hina chaynallatam nirqani, paytam nirqani: “Babiloniata kamachiqpa yuguntayá apaychik, paypa makinmanwan runankunapa makinmanyá churakuychik, hinaspaykichikqa kawsankichikmi.+ 13 ¿Imaynanpimá qampas chaynataq runaykikunapas espadawan wañuchisqa kawaqchik?+ ¿Imaynanpimá yarqaymantaqa wañuwaqchik?+ ¿Imaynanpimá unquywanqa wañuwaqchik?+ Jehova Diosqa nirqa Babilonia kamachiqta mana serviq nacionqa chinkananmantam, ¿chayna wañuytachu qamkunapas munankichik? 14 Amayá uyariychikchu willakuqkunapa ‘qamkunaqa manam Babilonia nacionta kamachiqpa runanchu kankichik’+ nisusqaykichiktaqa. Paykunaqa llullallatam nisuchkankichik.+
15 Jehova Diosmi nin: ‘Paykunataqa manam ñuqachu kachamurqani, paykunaqa llullallatam sutiypi rimachkanku. Chaynapi chiqirachiptiy wañunaykichikpaq, qamkunapas chaynataq willakuqkunapas llapallaykichik wañunaykichikpaq’”, nispa.+
16 Sacerdotekunatawan llapallan runakunatam nirqani: “Jehova Diosmi nin: ‘Amayá uyariychikchu willakuqkunapa nisusqaykichiktaqa, amayá uyariychikchu “Jehova Diospa wasinpi serviciokunataqa Babiloniamantam kutichimunqakuña” nisusqaykichiktaqa.+ 17 Paykunataqa amayá uyariychikchu, Babiloniata kamachiqtayá serviychik hinaspaykichikqa kawsankichikmi,+ ¿imaynanpimá kay llaqtaqa raqayllañaqa qipanman? 18 Paykuna willakuq kaspankuqa hinaspa Jehova Dios paykunata rimapayaptinqa angelkunata kamachiq Jehova Diostayá qayakuchunku Jehova Diospa wasinpi serviciokunata, Juda nacionta kamachiqpa wasinpi serviciokunata hinaspa Jerusalenpi serviciokunata ama apakunankupaq’, nispa.
19 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin pilarkunamanta,+ ruyru estanquemanta*,+ carretakunamanta+ hinaspa kay llaqtapi puchuq serviciokunamanta, 20 chay serviciokunataqa Babiloniata kamachiq Nabucodonosorqa manam aparqachu Juda nacionta kamachiq Jeoyakimpa churin Jeconiasta Jerusalenmanta Babiloniaman pusaspanqa. Jeconiasqa Babiloniamanqa apasqaqa karqa Juda nacionta kamachiqwan chaynataq Jerusalen llaqtapi wakin kamachiqkunawan kuskam.+ 21 Arí, kikinpa wasinpi kaq serviciokunamanta, Juda nacionta kamachiqpa wasinpi serviciokunamanta chaynataq Jerusalenpi puchuq serviciokunamantam Israelpa yupaychasqan Jehova Dios kaynata nin, angelkunata kamachiq Jehova Diosmi kaynata nin: 22 ‘“Babiloniamanmi+ apasqa kanqa, chaypim kanqa kaqmanta yuyarinaykama. Hinaspaymi kaqmanta kay allpaman kutichimusaq”’, nispa. Ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini”.+
28 Tawa kaq watapa pichqa kaq killanpim, Juda nacionta Sedequias+ kamachiyta qallaykuptin Jehova Diospa wasinpi sacerdotekunapa hinaspa llapallan runakunapa qayllanpi Gabaon+ llaqtayuq Azurpa churin willakuq* Hananias niwarqa: 2 “Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Babiloniata kamachiqpa yuguntam pakisaq.+ 3 Iskay watamantam kutichimusaq Jehova Diospa wasinmanta apakusqan serviciokunata, apakurqaqa Babiloniata kamachiq Nabucodonosormi’”, nispan.+ 4 “Jehova Diosmi nin: ‘Judata kamachiq Jeoyakimpa+ churin Jeconiastam+ kutichimusaq, Babiloniaman+ apasqa llapallan Juda runakunatam kutichimusaq. Ñuqaqa Babiloniata kamachiqpa yuguntam pakisaq’”, nispa.
5 Jehova Diospa wasinpim sacerdotekunapa hinaspa llapallan runakunapa qayllanpi Diosmanta willakuq Jeremiasñataq Hananiasta rimapayarqa. 6 Diosmanta willakuq Jeremiasmi nirqa: “¡Chaynayá kachun*! ¡Jehova Diosyá chaynatapuni ruwachun! ¡Willakusqaykiman hinayá Jehova Diosqa ruwachun! ¡Jehova Diosqa wasinpi serviciokunatayá Babiloniamanta kutichimuchun! ¡Apasqa runakunatayá Babiloniamanta kutichimuchun! 7 Ichaqa ama hina kaspayá, qanmanwan llapallan runakunaman nisqayta uyariway. 8 Ñawpaq watakunapi kamachiqkunapas, qampas chaynataq ñuqapas manaraq kachkaptinchikmi willakurqaku achka nacionkunawan kamachiqkuna wañuchinakunankumanta, ñakariypi kanankumanta hinaspa unquywan wañunankumanta. 9 Pipas hawkayaymanta willakuptinqa, Jehova Diospa kachamusqan kasqantaqa yachankichik chay willakusqan nisqanman hina kaptillanmi”, nispa.
10 Willakuq Hananiasñataqmi Diosmanta willakuq Jeremiaspa matankanpi* yuguta hapiykuspan pakirurqa.+ 11 Hinaspam llaqtapi runakunapa qayllanpi nirqa: “Jehova Diosmi nin: ‘Chaynatam pakisaq Babiloniata kamachiq Nabucodonosorpa yuguntapas kaymanta iskay wataman. Llapallan nacionkunapa matankanpi yugutam paskasaq’”, nispa.+ Hinaptinmi Diosmanta willakuq Jeremiasqa pasakurqa.
12 Diosmanta willakuq Jeremiaspa matankanpi yuguta willakuq Hananias pakirusqanmanta qipatam Jehova Diosqa Jeremiasta nirqa: 13 “Rispaykiyá Hananiasta nimuy: ‘Jehova Diosmi nin: “Kullumanta yugutam pakirunki,+ ichaqa chaypa rantinpim fierromantaña ruwanki”, nispa. 14 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: “Kay nacionkunapa matankanmanmi fierromanta yuguta churasaq, chaynapi Babiloniata kamachiq Nabucodonosorpa runankuna kananpaq hinaspa payta servinanpaq.+ Purun animalkunatapas munaychakunanpaqmi payman qusaq”’”, nispa.+
15 Hinaptinmi Jeremiasqa willakuq Hananiasta+ nirqa: “¡Hananias, uyariykullawayá! Qamtaqa manam Jehova Dioschu kachamusurqanki, qanmi tukuyta ruwarunki kay runakuna llullallapi hapipakunankupaq.+ 16 Chayraykum Jehova Dios nisunki: ‘Kay allpa pachamantam chinkachisqayki. Ñuqa Jehova Diosta mana kasukuwanankupaq runakunata umachasqaykiraykum kay wata wañunki’”, nispa.+
17 Hananiasqa chay watapa qanchis kaq killanpim wañukurqa.
29 Jerusalenmantam Diosmanta willakuq* Jeremias cartata apachirqa apasqa kaqkunamanta puchuq punta apaqkunaman, sacerdotekunaman, Diosmanta willakuqkunaman hinaspa llaqta runakunaman. Paykunataqa Nabucodonosormi Jerusalenmanta Babiloniaman apakurqa. 2 Jeremiasqa chay cartataqa qillqarqa Jerusalenmanta pusasqa kasqanku qipatam. Pusarurqakum kamachiq Jeconiasta+ mamantinta,+ soldadokunapa kamachiqninkunata, Judapiwan Jerusalenpi kamachiqpa yanapaqninkunata, quri-qullqiwan tukuy ima ruway yachaqkunata chaynataq herrerokunatapas*.+ 3 Jeremiasqa chay cartatam apachirqa Safanpa+ churin Elasawan hinaspa Hilkiaspa churin Guemariaswan, paykunataqa Judata kamachiq Sedequiasmi+ Babiloniata kamachiq Nabucodonosorman kacharqa. Chay apasqanku cartapim nisqa:
4 “Jerusalenmanta Babiloniaman apasqa kaqkunamanmi, Babiloniata kamachiqpa makinman churasqan kaqkunamanmi angelkunata kamachiq Jehova Dios nin, Israelpa Diosninmi nin: 5 ‘Wasikunata ruwakuspaykichikyá chaypi yachaychik*, huertakunata ruwakuspaykichikyá chaymanta mikuychik. 6 Casarakuspaykichikyá churi-wawayuq kaychik. Churi-wawaykichiktapas casarachiychik paykunapas churi-wawayuq kanankupaq, chaypiyá astawan miraychik. 7 Chay kasqaykichik llaqta allinlla kananpaqyá tukuyta ruwaychik, Jehova Diostayá chay llaqtapaq mañakuychik. Chay llaqta allinlla kaptinqa qamkunapas allinllam kankichik.+ 8 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: “Amayá qamkunapa kasqaykichikpi willakuqkunapa nisqanpiqa nitaq qawaqkunapa nisqanpiqa hapipakuychikchu,+ amataqyá sueñoyninkutapas uyariychikchu. 9 Jehova Diosmi nin: ‘Paykunaqa sutiypim llullallata willasuchkankichik, paykunataqa manam ñuqachu kachamurqani’”’”, nispa.+
10 “Jehova Diosmi nin: ‘70 watamantam Babiloniamanta hurqumusqaykichik,+ nisqayman hinam kutichimusqaykichik’, nispa.+
11 Jehova Diosmi nin: ‘Ñuqaqa sumaqtam yachani qamkunapaq imam munasqaytaqa. Hawkayaypi kanaykichiktam munani, manam sasachakuypi kanaykichiktachu.+ Hamuq punchawkunapi allinña kanaykichiktam munani.+ 12 Qamkunam qayakamuwankichik, mañakamuwankichikmi hinaptinmi uyariykamusqaykichik’, nispa.+
13 ‘Maskawaspaykichikqa tariwankichikmi.+ Tukuy sunqumanta maskawasqaykichikraykum tariwankichik.+ 14 Qamkunaqa tariwankichikmi,+ ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini. Apasqa kaqkunatam huñumusaq, chiqichisqay kaqkunatam llapallan nacionkunamanta huñumusaq,+ allpankumanmi kutichimusaq’, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.+
15 Qamkunam ichaqa nirqankichik: ‘Jehova Diosqa Babiloniapim willakuqninkunata churaykamuwanchik’, nispa.
16 Davidpa+ trononpi tiyaq kamachiqtam, kay llaqtapi yachaq llapallan runakunatam chaynataq kay llaqtamanta mana apasqa kaqkunatam Jehova Dios nin: 17 ‘Angelkunata kamachiq ñuqa Jehova Diosmi nini: “Paykunamanqa espadatam kacharimusaq, muchuytam* kacharimusaq, unquytam kacharimusaq,+ mana mikunapaq ismu* higos hinam kanqaku”’, nispa.+
18 ‘Maypiña kaspapas espadawanmi wañunqaku,+ yarqaymantam kanqaku hinaspa unquywanmi kanqaku. Kay pachapi llapallan kamachiqkunam imam pasasqankuta qawaspa manchakunqaku,+ runakunam hanllarayaspa qawanqaku, ñakasqam kanqaku, asipayasqam* kanqaku,+ chiqichisqay lawkunapim nacionkunapa kamisqan kanqaku.+ 19 Paykunaqa manam uyarirqakuchu willakuqniykunapa nisqantaqa. Willakuqniykunataqa paykunamanmi achka kutita kacharqani’,+ ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
Jehova Diosmi nin: ‘Qamkunam ichaqa mana kasukurqankichikchu’, nispa.+
20 Jerusalenmanta Babiloniaman apasqa kaqkuna, Jehova Diospa nisqantayá llapallaykichik uyariychik. 21 Colayapa churin Acabmantawan Maaseyapa churin Sedequiasmantam hinaspa sutinpi llullallata willakuqkunamantam angelkunata kamachiq Jehova Dios nin,+ Israelpa Diosninmi nin: ‘Paykunataqa Babiloniata kamachiq Nabucodonosorpa makinmanmi churasaq, paymi qawachkaptikichik paykunataqa wañuchinqa. 22 Judamanta Babiloniaman apasqa kaqkunaqa paykunapa sutintam ñakanankupaqña rimanqaku, paykunam ninqaku: “¡Jehova Diosqa Sedequiastawan Acabta imam ruwasqanman hinayá qamtapas ruwasunki, paykunataqa Babiloniata kamachiqmi kañaykurqa!”, nispa. 23 Paykunaqa Israelpim millakuypaq kaqkunata ruwarqaku,+ hukwanmi pierdekurqaku*, sutiypim llullallata rimarqaku, mana nisqay kaqkunatam rimarqaku,+ Jehova Diosmi nin:
“Ñuqam chaytaqa yachani, ñuqam chaytaqa uyarirqani”’”, nispa.+
24 “Melam llaqtayuq Semayatañataqmi+ ninki: 25 ‘Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: “Qamqa cartakunatam apachirqanki Jerusalenpi llapallan runakunaman, Maaseyapa churin sacerdote Sofoniasman+ hinaspa wakin sacerdotekunaman. Chay cartakunapim nirqanki: 26 ‘Jehova Diosmi qamtaqa sacerdote Jeoyadapa rantinpi sacerdote kanaykipaq churasurqanki, Jehova Diospa wasinta qawanaykipaqmi churasurqanki, pipas willakuspan muspaypi hina rimaptinqa uchkuyuq tablaman hinanaykipaqmi churasurqanki.+ 27 Hinachkaptinqa ¿imanasqataq mana imatapas nirqankichu qamkuna ukupi Anatot+ llaqtayuq willakuq Jeremiastaqa?+ 28 Payqa Babiloniamanpas kay willakuytam apachirqa: “¡Chaypiqa una-unaymi kankichik! Chaynaqa wasikunata ruwakuspaykichikyá chaypi yachaychik, huertakunata ruwakuspaykichikyá chaymanta mikuychik...”’”’”, nispa.+
29 Sacerdote Sofoniasmi+ Diosmanta willakuq Jeremias uyarichkaptin chay cartata leerqa. 30 Chaymanta qipallamanmi Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayaspan nirqa: 31 “Babiloniapi kaqkunamanyá willachimuy: ‘Nehelam llaqtayuq Semayamantam Jehova Dios nin: “Mana kachamuchkaptiy qamkunaman llullakunata willasusqaykichikraykum hinaspa llullakunapi hapipakunaykichikta munasqanraykum+ 32 ñuqa Jehova Diosqa nini: ‘Nehelam llaqtayuq Semayatawan mirayninkunatam castigasaq, ayllunmantaqa manam pipas puchunqachu, payqa manam qawanqachu runaykunapaq allin kaqkuna ruwasqaytaqa, payqa ñuqa Jehova Diosta mana kasuwanankupaqmi runakunata umacharqa’”’, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini”, nispa.
30 Jehova Diosmi Jeremiasta rimapayaspan nirqa: 2 “Israelpa Jehova Diosninmi nini: ‘Kay nisqaykunatayá qillqay. 3 Ñuqa Jehova Diosmi nini: “Hamuchkanmi punchawkuna Israel runaykunatawan Juda+ runaykunata kutichimunaypaq, ñawpaq abuelonkuman qusqay allpamanmi kutichimusaq, chay allpaqa kaqmantam paykunapa kanqa, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini”’”, nispa.+
4 Israel runakunatawan Juda runakunatam Jehova Dios rimapayarqa.
5 Jehova Diosmi nin:
“Manchakuymanta qapariyllatam uyarirqaniku,
manchakuyllam, manam hawka kayqa kanchu.
6 Tapukamuychikyá, yaqachu qariqa wawata wachakunman.
¿Imaynanpitaq kallpasapa qarikunata qawani wachakuchkaq warmi
hina wiksanku hapikuchkaqta?+
¿Imaynanpitaq ayay-ayay uyayuq kachkanku?
7 ¡Chay punchawqa manchakuypaqmi kanqa!+
Chay punchaw hinaqa manam huk punchawqa kanqachu.
Jacobpaqmi llakiqa.
Ichaqa manam chay sasachakuypiqa tarikunqachu”, nispa.
8 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin: “Chay punchawqa apasqayki yugutam pakisaq, matankaykimantam* hurqusaq, kuyundakunatapas iskaymanmi tipisaq, huklaw llaqtayuq runakunaqa manañam munaychakusunkichikñachu. 9 Paykunaqa Jehova Diostañam yupaychanqaku, kamachiqninku Davidpa runanñam kanqaku”, nispa.+
10 Jehova Diosmi nin: “Yupaychaqniy Jacob, qamqa amayá manchakuychu.
Israel, amayá manchakuymantaqa kaychu.+
Kay karu-karupi kasqaykimantam kutichisqayki.
Miraynikikunatapas huklawpi kasqankumantam kutichimusaq,+
Jacobqa kutimuspanmi mana pipa manchachisqan hawka kawsakunqa,
allinñam kawsakunqa”, nispa.+
11 Jehova Diosmi nin: “Ñuqaqa qanwanmi kachkani yanapanaypaq,
chiqichiptiy maymi kasqaykichik nacionkunatam ichaqa chinkachisaq,+
qamtam ichaqa mana chinkachisqaykichu.+
Chaywanpas corregisqaykim,
tukuy ima ruwasqaykimantam castigasqayki”, nispa.+
12 Jehova Diosmi nin:
“Tukuy imam pasarusunki, chaykunamanta hurquytaqa manam atikimanchu,+
heridaykiqa mana hampiy atinam.
13 Manam pipas allinnikipaqqa rimarinchu,
unquynikiqa mana hampiy atinam.
Qampaqqa manañam hampi kanchu.
14 Llapallan waynaykikunam qunqarusunki.+
Paykunaqa manañam maskasunkichu.
Chiqnisuqniki runa hinam ñakarichirqayki,+
mana allin runa hinam castigaruyki,
mana allin ruwasqaykimantawan huchaykikunamantam chaytaqa ruwaruyki.+
15 ¿Imaynanpitaq kay mana allinkuna pasasusqaykimanta rimapakunki?
¡Kay nanayqa qanmantaqa manam chinkanqachu!
Kayqa mana allinllata ruwasqaykiraykum hinaspa huchaykikunaraykum,+
chaykunaraykum kaytaqa ruwaruyki.
16 Qamta millpusuqnikikunaqa hukkunapa millpusqanmi kanqaku,+
chiqnisuqnikikunapas huklawman apasqam kanqaku.+
Tukuy imaykikunata qichusuqnikikunapas tukuy imanku qichusqam kanqaku,
tukuy imaykikuna suwasuqnikikunapas tukuy imanku suwasqam kanqaku”, nispa.+
17 Jehova Diosmi nin: “Ichaqa allinyachisqaykim, heridaykikunatam hampisqayki,+
qamtaqa mana pipa qawarisqanwanñam runakuna suticharusunki, paykunam nichkanku:
‘Siontaqa saqirunkuñam’”, nispa.+
18 Jehova Diosmi nin:
“Jacobpa carpanmanta kaqkunatam huklawmanta kutichimusaq,+
llakipayasqayraykum carpaykichikkunatapas mana imanasaqchu.
Llaqtatapas hina maymi kasqanpim ruwanqaku,+
kamachiqpa wasinpas maymi kasqanpim kanqa.
19 Kusikuymanta takisqankum uyarikunqa, asisqankum uyarikunqa.+
Achka-achka kanankupaqmi mirachisaq*,+
paykunaqa manam aschallachu kanqaku,
manam mana kaqpaq hapisqachu kanqaku.+
20 Paypa churinkunaqa ñawpaqta hinam kanqa,
paykunaqa ñawpaqniypim sunita sayanqaku.+
Ñakarichiqninkunataqa ñuqam llapallanta chinkachisaq.+
21 Paykunamanta hukninmi kamachiqninku kanqa,
Paykunamanta hukninmi kamachiqninku kanqa.
Asuykamuwananpaqmi qayasaq, hinaptinmi payñataq asuykamuwanqa”, nispa.
Jehova Diosmi nin: “¿Mana qayachkaptiyqa pitaq asuykamuwanman?”, nispa.
22 “Qamkunam runaykuna kankichik.+ Ñuqañataqmi Diosnikichik kasaq”.+
23 Jehova Diospa piñakuyninqa llumpa-llumpay wayra hinam hamunqa,+
llumpa-llumpay wayra hinam, muyuq wayra hinam mana allin runakunapa hawanman chayamunqa.
24 Imam munasqanta ruwanankamam
hinaspa tantiasqanta ruwanankamam Jehova Diospa piñakuyninqa hinalla rawranqa.+
Tukupay punchawkunapim kaymantaqa sumaqta yachankichik.+
31 Jehova Diosmi nin: “Chay punchawkunapiqa Israelpi llapallan runakunapaqmi Diosnin kasaq, paykunañataqmi runaykuna kanqa”, nispa.+
2 Jehova Diosmi nin:
“Espadawan mana wañuchisqanku runakunatam chunniqpi llakipayarqani
Israel runakuna samananku allpaman riptinku”, nispa.
3 Jehova Diosqa karullamanta rikuriykuwaspanmi niwarqa:
“Qamtaqa wiñaypaqmi kuyarqayki.
Imaña kaptinpas kuyakuq kasqayraykum qayarqayki.+
4 Kaqmantam hatarichisqayki, kaqmanta pirqasqam kanki.+
6 Hamuchkanmi punchawkuna Efrain urqukunamanta llaqtata cuidaqkuna
‘¡hakuchik Sion muquman qispisun, Jehova Diosninchikpa kasqanman qispisun!’” nispa qaparinankupaq.+
7 Jehova Diosmi nin:
“Jacobraykuyá kusikuymanta qapariychik.
Kusikuymantayá qapariychik, qamkunaqa nacionkunapa hawanpim kachkankichik.+
Hatunchaspayá kaynata niychik:
‘Jehova Dioslláy, runaykikunatayá yanapaykuy, Israelmanta puchuqkunatayá yanapaykuy’, nispa.+
Ñawsakunatawan wiqrukunatapas paykunatawan kuskatam kutichimusaq,+
wiksayuqkunatawan wachakunankupaq hinaña kaqkunatam paykunatawan kuskata kutichimusaq.
Achkallay-achkam kutimunqaku.+
9 Waqastinmi kutimunqaku.+
Qayakamuwachkaptinkum pusasaq.
Kallpaq yakumanmi pusasaq,+
allin ñannintam pusasaq mana urmanankupaq.
Ñuqaqa Israelpa taytanmi kani, Efrainpas piwi churiymi”, nispa.+
10 Nacionkuna, Jehova Diospa nisqantayá uyariychik,
karupi islakunamanyá willamuychik:+
“Israelta chiqichiqmi huñumunqa.
Ovejata michiq runa hinam payqa paykunawan kanqa.+
12 Sion muquman hamuspankum kusikuymanta qaparinqaku,+
Jehova Dios kuyakuq kasqanraykum kusisqa kanqaku.
Kusisqataqmi kanqaku vinorayku,+ aceiterayku, kawsaykunarayku,
ovejakunapa uñankunarayku chaynataq vacakunapa uñankunarayku.+
Paykunaqa parqupayasqa* huerta hinam kanqaku,+
paykunapa kallpanqa manam haykapipas pisiyanqachu”, nispa.+
13 “Chay punchawkunapiqa qariwan manaraq puñuq sipasmi kusisqallaña tusunqa,
musukunapas yuyaqkunawanmi kusisqallaña tusunqaku.+
Llakisqa kanankumantaqa kusisqañam kanqaku.+
Sunqunkutam tiyaykachisaq, sasachakuypi kanankumantaqa kusisqañam kanqaku.+
14 Sacerdotekunapapas manam imankupas pisinqachu,
kuyakuyniyraykum runaykunaqa kusisqa kanqa”,+ Jehova Diosmi chaynata nin.
15 “Jehova Diosmi nin:
‘Rama+ llaqtapim qapariy uyarikuchkan, llakikuywan llumpay waqayllañam uyarikuchkan.
Raquelmi wawankunamanta waqachkan.+
“Amaña waqaychu” ninankutapas manam munanchu,
wawankunam manaña kanñachu’”, nispa.+
16 Jehova Diosmi nin:
“‘Amaña waqayñachu, yanqañam wiqikita usuchinki,
kaykuna ruwasqaykiqa manam yanqachu kanqa’, nispa.
Jehova Diosmi nin: ‘Chiqniqnin runakunapa allpanmantam paykunaqa kutinqaku’, nispa.+
17 Jehova Diosmi nin: ‘Hamuq punchawkunapiqa allinñam kanki,+
wawaykikunapas allpankumanmi kutinqaku’”, nispa.+
18 “Efrainpa waqasqantam uyarirqani, waqaspanmi nirqa:
‘Novicio torota hinam maynin purinayta yachachiwarqanki,
allin ñanpi purinaypaqmi rimapayawarqanki.
Kutichiway, kutichiwaptikiqa kutisaqmi,
qamqa Jehova Diosniymi kanki.
19 Kutiramuspaymi sunquypi hukman tarikurqani,+
tukuy chaykunata imam kaqta niykuwaptinkum muquyta takakurqani wanakusqayta yachanankupaq.
Pinqakuymantam karqani, mana allin qawasqam karqani,+
warma kaspay mana allinkunata ruwasqayraykum chayna karqani’”, nispa.
20 Jehova Diosmi nin: “¿Manachu Efrainqa kuyayllapaq churiy? ¿Manachu kuyasqay churiy?+
Paymanta tukuy imataña nispaypas yuyariniraqmi.
21 “Rinayki ñanpiyá señalta churay,
ñantayá señalay.+
Ñantayá sumaqta qaway, rinayki ñantayá sumaqta qaway.+
Israel llaqtalláy*, kutimuy. Kay llaqtaykikunamanyá kutimuy.
22 ¿Haykapikamataq mana huklla rimaq kanki? Yaw, mana kasukuq llaqta.
Jehova Diosmi kay allpapi mana haykapipas rikusqankuta rikurirachin:
Warmim qarita wañuy kawsay maskanqa”.
23 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: “Juda llaqtakunaman chayarachimuptiymi ninqaku, huklawman apasqa kaqkunata kutirachimuptiymi ninqaku: ‘Yaw alli-allin llaqta,+ sapaqchasqa urqu,+ Jehova Diosyá bendecisunki’, nispa. 24 Chaypim yachanqaku* Juda runakunapas, llaqtapi runakunapas, chakrapi llamkaqkunapas chaynataq michiqkunapas.+ 25 Pisipasqakunatam samaykachisaq, hinaspapas mana kallpayuqkunatam saksaykachisaq”, nispa.+
26 Rikchariruspaymi qawaykacharikurqani, miskitam puñurusqani.
27 Jehova Diosmi nin: “Hamuchkanmi punchawkuna Israelpa miraynintawan Judapa mirayninta achkayachinaypaq, animalninkunata mirachinaypaq”, nispa.+
28 Jehova Diosmi nin: “Imaynam qawan-qawanlla karqani paykunata pilanaypaq, taqmanaypaq, tuñichinaypaq, wichichinaypaq hinaspa ñakarichinaypaq,+ chaynam qawan-qawanlla kasaq pirqanaypaqpas chaynataq plantanaypaqpas.+ 29 Chay punchawkunapiqa manañam ninqakuñachu: ‘Tayta-mamakunam puchqu uvasta mikurunku, ichaqa churi-wawankunapa kirunmi sallirun*’, nispa.+ 30 Sapakamam huchankurayku wañunqaku, pipas puchqu uvasta mikuruptinqa kikinpa kirunmi sallirunqa”, nispa.
31 Jehova Diosmi nin: “Hamuchkanmi punchawkuna Israelpa mirayninkunawan hinaspa Judapa mirayninkunawan musuq contratota* ruwanaypaq.+ 32 Kay contrato ruwasqayqa manam ñawpaq abuelonkuwan contrato ruwasqay hinachu kanqa, paykunataqa Egiptomantam hurqumurqani,+ ‘paykunam contrato ruwasqayta yanqacharurqaku,+ paykunapa taytan* hina kachkaptiypas yanqacharurqakum’, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini”, nispa.
33 Jehova Diosmi nin: “Chay punchawkunamanta qipata Israelpa mirayninkunawan contrato ruwasqayqa kaymi: Kamachikuyniytam sunqunkuman churasaq,+ sunqunkupim qillqasaq,+ ñuqam Diosninku kasaq, paykunañataqmi runaykuna kanqaku”, nispa.+
34 Jehova Diosmi nin: “Manañam pipas runamasintaqa nitaq wawqi-panintaqa ninqañachu ‘¡Jehova Diosmantayá yachaychik!’ nispaqa.+ Hatun-uchuymi ñuqataqa riqsiwanqaku.+ Imapas pantasqankuta pampachaspaymi huchankutaqa manaña yuyarisaqñachu”, nispa.+
35 Punchawta intiwan kancharichiq Jehova Diosmi,
killatawan lucerokunata tutan kanchananpaq kamachiqmi,
lamar quchata taspiqmi,
lamar quchata piñachiqmi,
angelkunata kamachiq Jehova sutiyuqmi nin:+
36 “‘Intipas, killapas chaynataq lucerokunapas mana kanchaptillanñach
Israel runakunataqa saqiyman, chayllañach paykunataqa wiñaypaq saqiyman, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini’”.+
37 Jehova Diosmi nin: “‘Cielokunata tupuptillankuch, allpa pachapa uku pampanta qawaptillankuch Israelpa mirayninkunataqa saqiyman, chayllañach tukuy imata ruwasqankuraykuqa saqiyman’, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini”, nispa.+
38 Jehova Diosmi nin: “Hamuchkanmi punchawkuna ñuqa Jehova Diospaq kay llaqtata kaqmanta ruwanankupaq,+ Hananel+ torremanta Esquina+ sutiyuq punkukamam ruwanqaku. 39 Waskawanmi tupunqaku+ Gareb muqukama hinaspam tupustin Goa lawman muyunqaku. 40 Ñuqa Jehova Diospaq sapaqchasqam kanqa+ ayakunapa kanan wayqu, uchpa wayqu, tarpunanku qatamanta Cedron wayqukama.+ Ñuqa Diospaq sapaqchasqataqmi kanqa intipa qispimunan lawpi Caballo sutiyuq punku+ esquinakama, kay llaqtaqa manam haykapipas wichinqañachu nitaq tuñinqañachu”, nispa.
32 Nabucodonosor 18 wataña kamachichkaptinmi+ hinaspa Sedequias Juda nacionta chunka wataña kamachichkaptinmi Jeremiasta Jehova Diosqa rimapayarqa. 2 Chay watakunapim Babiloniata kamachiqpa soldadonkuna Jerusalenta muyurirurqaku, Diosmanta willakuq* Jeremiasñataqmi Guardia sutiyuq patiopi wichqarayachkarqa,+ chayqa karqa Judata kamachiqpa wasinpim. 3 Jeremiastaqa Judata kamachiq Sedequiasmi wichqarurqa+ kaynata nispan: “¿Imaynanpitaq kaykunata willakunki? Qanmi nichkanki: ‘Jehova Diosmi nin: “Kay llaqtataqa Babiloniata kamachiqpa makinmanmi churasaq, paymi kay llaqtataqa munaychakunqa.+ 4 Juda llaqtata kamachiq Sedequiasqa Caldea soldadokunamantaqa manam ayqinqachu, Babiloniata kamachiqpa makinmanmi wichinqa. Ñawpaqninpi sayaykuspam Sedequiasqa Babiloniata kamachiqwan rimanqa”’, nispa.+ 5 Jehova Diosmi nin: ‘Nabucodonosormi Sedequiastaqa Babiloniaman apanqa, chaypim kanqa payta yanapanay punchawkama. Caldea runakunawan peleaspapas yanqam peleankichik manam atinkichikchu’”, nispa.+
6 Jeremiasmi nirqa: “Jehova Diosmi rimapayawaspan niwarqa: 7 ‘Tioyki* Salumpa churin Hanamelmi hamuspan nisunki: “Anatot lawpi chakraytayá rantiway,+ aylluyku kasqaykiraykum qanman tupasunki, chaymi rantiwanayki”’”, nispa.+
8 Jehova Diospa niwasqanman hinam tioypa churin Hanamelqa Guardia sutiyuq patioman hamuspa niwarqa: “Ama hina kaspayá Benjamin allpapi Anatotpi chakrayta rantiway, aylluyku kasqaykiraykum qanman tupasunki chaymi rantiwanayki, qampaña kananpaqyá rantiway”, nispa. Chaynata niwaptinmi cuentata qukururqani Jehova Diospa niwasqanman hina kasqanta.
9 Chaymi tioypa churin Hanamelmanta Anatotpi chakranta rantirurqani. Yaqa 80 gramo* qullqitawan* chunka qullqitam chay chakranmanta pagarqani.+ 10 Papelta ruwaspaymi+ anilloywan sellaykurqani. Testigokunatam qayachirqani,+ paykunapa qayllanpim qullqita balanzapi pesarqani. 11 Ruwasqaykuman hina chaynataq kamachikuyman hinam chay papelta hapiykuspay anilloywan mana sellasqay papeltawan 12 quykurqani Neriaspa churin Barucman,+ Neriasqa+ karqa Maseyapa churinmi. Chay papeltaqa qurqani tioypa churin Hanamelpa qayllanpim, qayachisqay testigokunapa qayllanpim chaynataq judiokunapa qayllanpim. Paykunaqa Guardia sutiyuq patiopim tiyachkarqaku.+
13 Paykunapa qayllanpim Baructa nirqani: 14 “Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Ruwachisqayki papelkunata, anillowan sellasqa kaqtawan anillowan mana sellasqa kaq papelta puyñuman churay, chaynapi mana mawkayananpaq’, nispa. 15 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Kay allpapiqa kaqmantam rantinqaku wasikunata, chakrakunata hinaspa uvas huertakunata’”, nispa.+
16 Neriaspa churin Barucman chay papelkunata quykuspaymi Jehova Diosta mañakuspay nirqani: 17 “¡Llapallan kamachiq Jehova Dioslláy! Atiynikiwanmi+ hinaspa atiyniyuq makikiwanmi hanaq pachatawan kay pachata unancharqanki. Qampaqqa manam imapas llumpay sasachu. 18 Qamqa waranqantin runakunatam imaña kaptinpas kuyanki, ichaqa taytankupa huchankumantam churinkupas ñakarinku.+ Qamllam kanki Diosqa, qamllam kanki hatu-hatun Diosqa, qamllam kanki atiyniyuq Diosqa, qampa sutikiqa angelkunata kamachiq Jehova Diosmi. 19 Tantiasqaykikunatam suma-sumaqta ruwanki, tukuy imatam atiynikiwan ruwanki.+ Llapallan runakunapa ruwasqantam qamqa qawachkanki,+ qawachkankiqa imayna kawsasqankuman hina kutichipunaykipaqmi hinaspa ruwasqankuman hina kutichipunaykipaqmi.+ 20 Egipto allpapim tukuy imatawan milagrokunata ruwarqanki, chaytam kunankama yuyanku, chayraykum Israelpi ancha riqsisqa karqanki, llapa runakunapa ancha riqsisqanmi karqanki,+ kunankamapas hinallaraqmi riqsisqa kachkanki. 21 Egipto allpamantam Israel runaykikunata hurqumurqanki, atiynikiwan milagrokunata ruwaspam hurqumurqanki. Atiynikiwanmi, atiyniyuq makikiwanmi hinaspa manchakuypaq kaqkunata ruwaspaykim hurqumurqanki.+
22 Punchawkuna risqanman hinam ñawpaq abuelonkuman qunayki allpata paykunaman qurqanki,+ chay allpaqa tukuy imapa kanan allpam*.+ 23 Paykunaqa chay allpaman chayaspankum chaypi yacharqaku*. Ichaqa nisqaykitawan kamachikuynikitaqa manam kasukurqakuchu, imapas kamachisqaykitaqa manam kasukurqakuchu, chayraykum ñakariykunata kacharirqanki.+ 24 Runakunam kay llaqtaman yaykunankupaq pirqapa waqtanman allpata munturunku.+ Espadawanmi,+ yarqaywanmi hinaspa unquywanmi+ kay llaqtaqa Caldea runakunapa makinman wichinqa. Qaway, nisqaykiman hinam tukuy ima karun. 25 Llapallan kamachiq Jehova Dioslláy, qanmi niwarqanki: ‘Testigokunata qayachispayá chakrata rantiy’, nispa. Chaytam niwarqanki Caldea runakunapa makinman kay llaqta wichinan kachkaptinpas”, nispa.
26 Chaymantam Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayaspan nirqa: 27 “Ñuqaqa kani llapallan runakunapa Jehova Diosninmi. ¿Yaqachu ñuqapaq imapas llumpay sasa kanman? 28 Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Kay llaqtatam Caldea runakunapa makinman churasaq, Babiloniata kamachiq Nabucodonosorpa makinmanmi churasaq, paymi munaychakunqa.+ 29 Caldea runakunaqa kay llaqtaman yaykuspankum llaqtata kañaykunqaku,+ kañaykunqakutaqmi Baal taytachankupaq imatapas quntichinanku wasikunatapas, chay wasikunapa hawanpim imatapas quntichirqaku, chaypitaqmi piñachiwanankupaq huk taytachankupaq vinokunatapas tallipurqaku’, nispa.+
30 Jehova Diosmi nin: ‘Israel runakunawan Juda runakunaqa warma kasqankumantam chiqnisqay kaqkunallata ruwanku,+ Israel runakunaqa mana allinta ruwaspam piñachiwan. 31 Kay runakunaqa kayman chayamusqankumantapacham piñachiwan hinaspa rabiachiwan,+ chaymi qayllaymanta chinkachisaq.+ 32 Israel runakunawan Juda runakuna piñachiwanankupaq tukuy mana allinkuna ruwasqankumantam chinkachisaq, chinkachisaqmi paykunata, kamachiqninkunata,+ kamachiqpa yanapaqninkunata,+ sacerdotekunata hinaspa willakuqkunata.+ Chinkachisaqtaqmi Juda runakunatawan Jerusalenpi runakunatapas. 33 Paykunaqa qipancharuwaspam manaña qawariwanchu,+ ñuqaqa achka kutikamam yachachirqani, ichaqa manam uyariyta munarqakuchu, rimapayasqaytapas manam kasukurqakuchu.+ 34 Sutiy apaq wasitam millakuypaqta ruwarunku taytacha-mamachankuta churaruspanku.+ 35 Hinon wayqupim*+ Baal taytachapaq yupaychana patakunata ruwarunku chaypi churi-wawankuta Molek+ taytachapaq kañapunankupaq, chayta ruwanankupaqqa manam ñuqaqa kamachirqanichu,+ manam piensayllapas-piensarqanichu. Millakuypaq kaqkunata ruwanankupaqqa manam Juda runakunataqa kamachirqanichu’, nispa.
36 Kay llaqtamantam nichkankichik: “Espadawanmi, yarqaywanmi hinaspa unquywanmi Babiloniata kamachiqpa makinman wichichisaq”, nispa. Israelpa yupaychasqan ñuqa Jehova Diosmi nini: 37 ‘Piñakuyniypi, llumpa-llumpay piñakuyniypi tukuy hinastinman chiqichisqaymantam kutichimusaq,+ kayman kutichimuptiymi hawkaña kawsakunqaku.+ 38 Paykunam runaykuna kanqa, ñuqañataqmi Diosninku kasaq.+ 39 Paykunatam yanapasaq sunqunkupiwan imayna kayninkupi,+ chaynapi wiñaypaq manchakuwanankupaq, chayqa allinninkupaqmi kanqa churi-wawankupaqpas.+ 40 Paykunawan contrato* ruwasqayqa wiñaypaqmi kanqa,+ paykunapaqqa haykapipas allin kaqtam ruwasaq.+ Sunqunkupim ñuqata manchakuwanqaku, hinaspam ñuqamantaqa mana karunchakunqakuchu.+ 41 Paykunapaq allin kaqkunata ruwasqaywanmi ancha kusisqa kasaq,+ kay allpapim sumaqta takyachisaq,+ tukuy sunquywanmi takyachisaq, tukuy vidaywanmi takyachisaq’”, nispa.
42 “Jehova Diosmi nin: ‘Imaynam kay runakunaman sasachakuyta kacharimurqani, chaynam allin kaqkunatapas nisqayman hina kacharimusaq.+ 43 “Kay allpaqa chunnichkanmi, kay allpaqa kachkan mana runayuqmi, mana animalniyuqmi, Caldea runakunapa makinpim” nispaykichikpas kay allpapiqa kaqmantam chakrakunata rantinkichik’, nispa.+
44 Jehova Diosmi nin: ‘Runakunam chakrata qullqiwan rantinqaku, papeltam ruwachinqaku, rantisqankumanta papeltam anillowan sellanqaku hinaspam testigokunata qayanqaku. Qayanqakuqa Benjamin allpapi,+ Jerusalenpa muyuriqninkunapi, Juda nacionpa llaqtankunapi,+ urqukunapi kaq llaqtakunapi, wayqukunapi kaq llaqtakunapi chaynataq sur lawpi kaq llaqtakunapim.+ Huklawman apasqa kaqkunatam kutichimusaq’”, nispa.+
33 Guardia sutiyuq patiopi+ Jeremias wichqasqa kachkaptinmi Jehova Diosqa kaqmanta rimapayaspan nirqa: 2 “Allpa pachata unanchaq ñuqa Jehova Diosmi, allpa pachata allinta takyachiq ñuqa Jehova Diosmi nini, ñuqa Jehova sutiyuqmi nini: 3 ‘Mañakamuwaptikiqa uyarisqaykim, hatun kaqkunatawan mana entiendesqayki kaqkunatam willasqayki, mana yachasqayki kaqkunatam willasqayki’”, nispa.+
4 Israelpa yupaychasqan Jehova Diosmi nirqa kay llaqtapi wasikunamanta chaynataq Judata kamachiqkunapa tuñisqa wasinkumanta. Tuñisqaqa karqa peleaspanku pirqapa waqtanman allpata muntusqankuraykum.+ 5 Diosmi nirqa Caldea runakunawan peleaq hamuqkunamanta, Diosqa nirqataqmi llumpay piñakuyninpi wañuq runakunapa ayanwan manaña rikuy llaqta kananmantapas. Kay llaqtapi runakuna mana allinta ruwasqankuraykum Diosqa saqirurqa. 6 Chaymi Diosqa nin: ‘Hampispaymi allinyachisaq,+ sanoyachisaqmi, hawkañam kawsakunqaku, pipapas mana imanasqanmi kawsakunqaku.+ 7 Huklawmantam kutichimusaq Juda runakunatawan Israel runakunata,+ qallariypi hinam bendecisaq.+ 8 Tukuy ima huchankutam chuyanchasaq,+ huchankumantawan mana allin ruwasqankumantam pampachasaq,+ 9 chaynapim kay llaqtapa sutinqa kusichiwanqa. Paykunapaq allin kaqkuna ruwasqayta uyarispankum kay pachapi llapallan nacionkuna ñuqata hatunchawanqa, ancha riqsisqatam ruwawanqa.+ Allin kaqkunata qusqayraykum hinaspa hawkallata kawsachisqayraykum+ nacionkunaqa manchakuymanta katkatatanqaku’, nispa.+
10 Jehova Diosqa nintaqmi: ‘Kay llaqtamantam ninkichik: “Mana runayuqmi hinaspa mana animalniyuqmi chunnichkan”, nispa. Arí, Judapi llaqtakunawan Jerusalen llaqtaqa chunnichkanmi, chay llaqtakunaqa kachkan mana runayuq chaynataq mana animalniyuqmi. Ichaqa kay llaqtapim kaqmanta uyarikunqa 11 kusikuymanta qaparisqanku hinaspa kusisqallaña kasqanku.+ Noviopawan noviapa rimasqanmi uyarikunqa, uyarikunqataqmi kayna nisqankupas: “¡Angelkunata kamachiq Jehova Diostayá agradecekuychik, Jehova Diosqa allin Diosmi,+ imaña kaptinpas wiñaypaq kuyakuqmi!”’, nispa.+
Jehova Diosqa nintaqmi: ‘Ñuqa Jehova Diospa wasiymanmi apamunqaku agradecekusqankumanta ofrendakunata.+ Qallariypi hinam huklawman apasqakunata kutichimusaq’, nispa.
12 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin: ‘Runakunapa mana kanan, animalkunapa mana kanan chunniqpim hinaspa llapallan llaqtankunapim pasto kakunqa ovejankutawan cabrankuta michinankupaq’, nispa.+
13 Jehova Diosmi nin: ‘Michiqkunam ovejankuta kaqmanta yupanqaku urqukunapi kaq llaqtakunapi, wayqukunapi kaq llaqtakunapi, sur lawpi kaq llaqtakunapi, Benjamin allpapi, Jerusalenpa muyuriqninkunapi,+ Judapi kaq llaqtakunapi’, nispa.+
14 Jehova Diosmi nin: ‘Hamuchkanmi punchawkuna Israel runakunapaqwan Juda runakunapaq imam nisqayta ruwanaypaq.+ 15 Chay punchawkunapim hinaspa chay tiempopim Davidpa ayllunmanta huk mirayta rikurichisaq*,+ paymi allin ruwaytawan allin kaqta allpa pachaman apamunqa.+ 16 Chay punchawkunapim Juda nacion salvasqa kanqa+ Jerusalenpipas hawkam kawsakunqaku,+ chayraykum sutichanqaku: “Jehova Diosqa allinninchikpaq ruwaqmi”’, nispa.+
17 Jehova Diosmi nin: ‘Davidpa miraynillanmantam Israelpa mirayninpiqa haykapipas kamachinqa,+ 18 Leviy ayllupi sacerdotekunamanta huk runam ofrendakunata ñuqapaq kañapuwanqa, kawsaykunamanta kaq ofrendakunata kañapuwanqa hinaspa animalkunata nakapuwanqa’, nispa.
19 Jehova Diosmi kaqmanta rimapayaspan Jeremiasta nirqa: 20 “Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Tutawan punchaw tiempollanpi chayamunanpaq contrato* ruwasqaytaqa manam yanqachayta atiwaqchikchu.+ 21 Chaynam yupaychaqniy Davidwan contrato ruwasqaytapas mana yanqachayta atiwaqchikchu,+ nitaqmi churin kamachiq kanantapas harkakuyta atiwaqchikchu.+ Manataqmi pipas yanqachanmanchu Leviy ayllupi yupaychaqniy sacerdotekunawan contrato ruwasqaytapas.+ 22 Imaynam cielopi lucerokunapas mana yupay atina, imaynam lamar quchapi aqukunapas mana yupay atina, chaynatam yupaychaqniy Davidpatawan Leviy ayllukunapa miraynintapas mirachisaq’”, nispa.
23 Jehova Diosmi kaqmanta rimapayaspan Jeremiasta nirqa: 24 “¿Manachu kay runakunapa nisqanta uyarirqanki? Paykunam nichkanku: ‘Jehova Diosqa qipanchanqam kay akllasqan iskay ayllukunataqa’, nispa. Runaykunataqa manañam respetankuchu, manam nacionta hinañachu qawankupas.
25 Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Imaynam tutapaqwan punchawpaq contratota ruwarqani,+ imaynam cielopaqwan allpa pachapaq kamachikuyta qurqani,+ 26 chaynam mana haykapipas qipanchasaqchu Jacobpa miraynintaqa nitaq yupaychaqniy Davidpa miraynintapas. Aswanqa paypa mirayninmantam kamachiqkunata hinalla akllasaq Abrahanpa, Isaacpa hinaspa Jacobpa mirayninkunata kamachinanpaq. Huklawman apasqa kaqkunata kutichimuspaymi+ llakipayasaq’”, nispa.+
34 Babiloniata kamachiq Nabucodonosormi Jerusalenpawan llaqtachankunapa contranpi peleaq rirqa, rirqaqa llapallan soldadonkunawanmi, munaychakusqan llapallan kamachiqkunawanmi hinaspa llapallan runankunawanmi. Chay kutipim Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayaspan nirqa:+
2 “Israelpa yupaychasqan ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Juda nacionta kamachiq Sedequiastayá+ nimuy: “Jehova Diosmi nisunki: ‘Kay llaqtataqa Babiloniata kamachiqpa makinmanmi churaykusaq, hinaptinmi payqa kañaykunqa.+ 3 Hapirususpaykim payman quykusunki, paypa makinmantaqa manam lluptinkichu.+ Babiloniata kamachiqwanqa tupaspaykim kikinwanpuni rimanki, hinaspañam Babiloniaman rinki’, nispa.+ 4 Chayna kaptinpas Judata kamachiq Sedequias, ñuqa Jehova Diospa nisqaytayá uyariy: ‘Ñuqa Jehova Diosmi niki: “Manam espadawanchu wañunki, 5 hawkallam wañukunki,+ ñawpaq taytaykikunapaq hinam wañukuptikipas miski asnaq qurata kañapusunki. Paykunapas qam hinam kamachiqkuna karqa, wañukuptikim ninqaku: ‘¡Kamachiqllayku, kunanqa imapitaq rikukullaniku!’, nispa. Kikiymi chaykunataqa nini, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini”’”’”, nispa.
6 Tukuy chaykunatam Diosmanta willakuq* Jeremiasqa Juda nacionta kamachiq Sedequiasman Jerusalenpi willaykurqa. 7 Willaykurqaqa Babiloniata kamachiq tropankunapiwan Jerusalenpa contranpi peleachkaptinmi,+ pelearqakutaqmi Juda nacionpi Lakis+ llaqtapawan Azeka+ llaqtapa contranpipas.
8 Kamachiq Sedequias kacharinanpaq Jerusalenpi llapallan runakunawan contrato* ruwasqanku qipatañam Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayarqa.+ 9 Sedequiasmi nirqa Hebreo kasta serviqninkuta qaritapas warmitapas kacharinankupaq, chaynapi kastamasinku judiokuna manaña sirvientenku kananpaq. 10 Hinaptinmi rimanakusqankuman hina kamachiqkunawan llapallan runakunaqa kasukurqaku, chaymi rimasqankuman hina qaritapas warmitapas serviqninkutaqa kacharirqaku. Chaynapi sirvientenku hina manaña kananpaq. 11 Chaymanta qipatam kacharisqanku serviqninkutaqa llamkachinankupaq kaqmanta kutichimurqaku, hinaspam hinalla llamkachikurqaku. 12 Chaymi Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayarqa, Jehova Diosmi nirqa:
13 “Israelpa yupaychasqan ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Ñawpaq abueloykichiktam Egipto runakunapa sirvienten kasqankumanta hurqumurqani,+ paykunawan contratota ruwaspaymi+ nirqani: 14 “Sapa qanchis watam kacharinkichik servisunaykichikpaq rantisqaykichik Hebreo kastamasikichikta, kacharinkichikqa suqta wata llamkapusuptikichikmi”, nispa.+ Ñawpaq abueloykichikkunam ichaqa mana kasuwarqachu nitaq uyariwarqachu. 15 Qaynakunallam qamkunaqa kastamasikichikkunata kacharispaykichik munasqayman hinaña ruwarqankichik, chayta ruwanaykichikpaqmi ñuqapa qayllaypi sutiy apaq wasipi contratota ruwarqankichik. 16 Qamkunam ichaqa mana kasukuspaykichik sutiyta pinqayman churarqankichik,+ qamkunaqa serviqnikichikkunata pasakunankupaq kachaykuchkaspaykichikmi kaqmanta kutichimurqankichik, hinaspam kaqmanta servichikuchkankichik’, nispa.
17 Chaymi ñuqa Jehova Dios nikichik: ‘Qamkunaqa mana kasukuwaspaykichikmi kastamasikichikkunatawan runamasikichikkunata hinalla llamkachirqankichik,+ chaymi qamkunata saqisqaykichik peleaspa wañunaykichikpaq, unquywan wañunaykichikpaq hinaspa yarqaymanta wañunaykichikpaq.+ Hinaptinmi allpa pachapi llapallan kamachiqkuna manchakuymanta katkatatanqaku. Ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.+ 18 Nisqankuman hina mana cumpliq runakunataqa chiqniqnin runakunapa makinmanmi churaykusaq, qamkunaqa qayllaypi rimanakusqaykichiktam mana kasukurqankichikchu, qamkunaqa rimanakurqankichik malta torota iskayman kuchuruspam, hinaspam chimpa-chimpata churaruspa chawpinta pasarqankichik.+ 19 Chaytaqa ruwarqankichik Juda nacionpi kamachiqpa yanapaqninkunam, Jerusalenpi kamachiqpa yanapaqninkunam, soldadokunapa kamachiqninkunam, sacerdotekunam hinaspa iskayman kuchusqa malta toropa chawpinta pasaq lliw runakunam. 20 Qamkunatam chiqnisuqnikichik runakunapa makinman chaynataq wañuchiyta munasuqnikichik runakunapa makinman churaykusqaykichik, hinaptinmi qamkunapa aychaykichiktaqa alton pawaqkunawan purun animalkuna mikunqa.+ 21 Juda nacionta kamachiq Sedequiastawan yanapaqninkunatam chiqniqnin runakunapa makinman churaykusaq, wañuchiyta munaqnin runakunapa makinman churaykusaq hinaspa Babiloniata kamachiqpa soldadonkunapa makinman churaykusaq.+ Paykunaqa kutikuchkankum’, nispa.+
22 Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Ñuqa kamachiptiymi chay soldadokunaqa kay llaqtaman kutimuspanku peleanqaku, llaqtaman yaykumuspankum kañaykunqaku.+ Chaynatam Juda nacionpi llaqtakunataqa chunnichisaq, mana runayuqmi qipanqa’”, nispa.+
35 Josiaspa churin Jeoyakim+ Juda nacionta kamachichkaptinmi Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayaspan nirqa: 2 “Recabpa+ ayllunta watukuq rispaykiyá paykunawan rimamuy, hinaspayá ñuqa Jehova Diospa wasiypi huknin cuartoman pusaspayki vinota qumuy”, nispa.
3 Chaymi pusamurqani Jeremiaspa churin Jaazaniasta, wawqinkunata, churinkunata hinaspa Recabpa llapallan ayllunkunata. Jeremiasqa karqa Habaziniaspa churinmi. 4 Paykunatam Jehova Diospa wasinman pusarqani, pusarqaniqa Hananpa churinkunapa mikunan cuartomanmi, Hananqa karqa Igdaliaspa churinmi hinaspa Diosta serviq runam. Chay cuartoqa karqa kamachiqkunapa mikunan cuartopa waqtanpim hinaspa Salumpa churinpa mikunan cuartopa altusninpim, Salumqa karqa punkuta cuidaqmi. 5 Chaymantam Recabpa ayllunkunapa ñawpaqninman vaso hunta vinokunata tiyaykachispay nirqani: “Vinota tomaychik”, nispa.
6 Paykunam ichaqa nirqaku: “Ñuqaykuqa manam vinotaqa tomasaqkuchu, ñawpaq abueloyku Recabpa churin Jeonadabmi*+ niwarqaku: ‘Amam vinotaqa tomankichikchu qamkunapas nitaq churikichikpas. 7 Amam wasikunataqa ruwankichikchu, amam mugutapas tarpunkichikchu, amam uvastapas plantankichikchu nitaq uvas huertaykichikpas kanqachu, aswanqa carpakunallapiyá yachaychik*, chaynapi runapa allpanpi unay kawsakunaykichikpaq’, nispa. 8 Chaymi ñuqaykuqa ñawpaq abueloyku Recabpa churin Jeonadabpa niwasqankuta kasukuchkaniku, paypa tukuy ima kamachiwasqankutam kasukuchkaniku. Ñuqaykuqa manam vinotaqa tomanikuchu, manataqmi tomanchu warmiykupas nitaq churiykupas. 9 Manataqmi wasitapas ruwanikuchu chaypi yachanaykupaqqa, manataqmi kanchu uvas huertaykupas, chakraykupas nitaq tarpukusqaykupas. 10 Ñawpaq abueloyku Jeonadabpa* lliw kamachiwasqankuta kasukuspaykum carpakunallapi yachachkaniku. 11 Ichaqa Babiloniata kamachiq Nabucodonosor kay nacionwan peleaq hamuptinmi+ nirqaniku: ‘Caldea soldadokunamantawan Siria soldadokunamantayá Jerusalenman ayqikusun’, nispa. Chaymi kunanqa Jerusalenpi yachachkaniku”, nispa.
12 Jehova Diosmi Jeremiasta rimapayarqa: 13 “Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Juda runakunatawan Jerusalen runakunatayá nimuy: “¿Manachu qamkunataqa chunkay-chunkayta nirqaykichik nisqaykunata kasukunaykichikpaq?+ Ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini. 14 Recabpa churin Jeonadabmi mirayninkunata kamachirqa vinota ama tomanankupaq, hinaptinmi mirayninkunaqa kamachisqanman hina vinotaqa mana kunankama tomankuchu, chaynatam ñawpaq abuelonkupa kamachisqanta kasukurqaku.+ Qamkunam ichaqa kuti-kutirispa rimapayachkaptiypas mana kasuwarqankichikchu.+ 15 Willakuqniykunatapas* achka kutikamam kachamurqani+ kaynata nisunaykichikpaq: ‘¡Ama hina kaspayá mana allin ruwasqaykichikta saqispaykichik+ allin kaqtaña ruwaychik! Amayá taytacha-mamachakunataqa yupaychaychikchu, kasukuspaykichikqa ñawpaq abueloykichikkunamanwan qamkunaman qusqay allpapim hinalla yachankichik’, nispa.+ Qamkunam ichaqa mana kasuwarqankichikchu nitaq uyariwarqankichikchu. 16 Recabpa churin Jeonadabpa mirayninkunaqa ñawpaq abuelonkupa kamachisqantam kasukunku,+ qamkunam ichaqa mana kasuwankichikchu”’”, nispa.
17 Chaymi angelkunata kamachiq Jehova Dios nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Nisqayman hinam Juda runakunamanwan Jerusalen runakunaman ñakariyta kacharimusaq,+ paykunataqa rimapayarqanim ichaqa manam kasuwarqakuchu. Qayamurqanim ichaqa manam uyarimuwarqachu’, nispa.+
18 Jeremiasmi Recabpa ayllunkunata nirqa: “Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Qamkunaqa ñawpaq abueloykichik Jeonadabpa kamachisusqaykichiktam kasukurqankichik, qamkunaqa tukuy ima kamachisusqaykichiktam kunankama kasukuchkankichik. 19 Chaymi angelkunata kamachiq ñuqa Jehova Dios nini, Israelpa Diosninmi nini: “Recabpa churin Jeonadabpa* mirayninmantaqa kanqapunim ñuqata yupaychawaqniyqa”’”, nispa.
36 Josiaspa churin Jeoyakim+ tawa wata Juda nacionta kamachichkaptinmi Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayaspan nirqa: 2 “Israelpa, Judapa+ hinaspa llapallan nacionkunapa+ imayna kananmanta nisqaytayá wankukuq qillqapi qillqay, Josiaspa kamachisqan watamanta kunankama imakuna nisqaytayá qillqay.+ 3 Ñakariy kacharimunaymanta uyarispanku ichapas Judapa mirayninkunaqa mana allin ruwasqankuta saqinmanku, chaynapi mana allin ruwasqankutawan huchankuta pampachanaypaq”, nispa.+
4 Jeremiasmi Neriaspa churin Baructa+ qayachirqa, hinaspam Jehova Diospa lliw nisqankunata wankukuq qillqapi qillqananpaq nirqa.+ 5 Chaymantam Jeremiasqa Baructa nirqa: “Ñuqaqa manam Jehova Diospa wasinmanqa yaykuymanchu, 6 qamyá yaykuspayki Jehova Diospa niwasqankunata wankukuq qillqamanta leemuy, ayunasqanku punchawyá Jehova Diospa wasinpi llapallan runakuna uyarinankupaq hina leemuy. Juda nacionpi llaqtakunamanta hamuq llapallan runakunapaqmi leepunki. 7 Icharaqpas Jehova Diosqa ruegakusqankuta uyariykamunman, icharaqpas mana allin ruwasqankuta saqinmanku, Jehova Diosqa llumpa-llumpay piñasqam kachkan kay runakunapaqqa”, nispa.
8 Chaymi Neriaspa churin Barucqa Diosmanta willakuq* Jeremiaspa kamachisqanman hina ruwarqa, Barucqa Jehova Diospa wasinpim lliw runakuna uyarinankupaq hina wankukuq qillqapi Jehova Diospa nisqankunata leerqa.+
9 Josiaspa churin Jeoyakim+ pichqa wata Juda nacionta kamachichkaptinmi, isqun kaq killapi Jerusalenpi llapallan runakunawan Juda nacionpi llaqtachakunamanta Jerusalenman hamuq runakuna Jehova Diospaq ayunanankupaq kamachisqa karqaku.+ 10 Hinaptinmi Barucqa Jeremiaspa qillqachisqanta wankukuq qillqamanta Jehova Diospa wasinpi llapallan runakuna uyarinankupaq hina leerqa, leerqaqa Safanpa churin Guemariaspa+ mikunan cuartomantam. Safanqa+ karqa qillqaqmi. Chay cuartoqa karqa hanay law patiopim Jehova Diospa wasinman yaykuna musuq punkupi.+
11 Guemariaspa churin Micayam wankukuq qillqapi Jehova Diospa nisqankunata uyarirurqa, Guemariasqa karqa Safanpa churinmi. 12 Chaymantam kamachiqpa wasinpi qillqaqpa cuartonman rirqa, chaypim kamachiqpa llapallan yanapaqninkuna tiyachkasqa, paykunam karqa: Secretario Elisama,+ Semayapa churin Delaya, Acborpa+ churin Elnatan,+ Safanpa churin Guemarias, Hananiaspa churin Sedequias chaynataq kamachiqpa wakin yanapaqninkunapas. 13 Micayañataqmi wankukuq qillqamanta llapallan runakunapaq Barucpa leepusqanta paykunaman willarqa.
14 Hinaptinmi kamachiqpa yanapaqninkunaqa Netaniaspa churin Jeudita kacharqaku Baructa nimunanpaq: “Llapallan runakunapaq leepusqayki wankukuq qillqatayá apamuy”, nispa. Netaniasqa karqa Selemiaspa churinmi, Selemiasñataqmi karqa Cusipa churin. Chaymi Neriaspa churin Barucqa wankukuq qillqata paykunaman aparqa. 15 Paykunam Baructa nirqaku: “Tiyaykuspayá leeykapullawayku”, nispa. Hinaptinmi Barucqa leeykapurqa.
16 Leesqanta uyariruspankum mancharisqallaña qawanakuspanku Baructa nirqaku: “Kaykunataqa kamachiqmi yachanan”, nispa. 17 Baructaqa nirqakutaqmi: “Ama hina kaspayá niykuwayku imaynata kaykuna qillqasqaykita, ¿Jeremiaspa nisusqaykikunatachu qillqarqanki?”, nispa. 18 Barucñataqmi nirqa: “Arí, paymi kaykunata qillqanaypaqqa niwarqa, chaymi ñuqaqa kay wankukuq qillqapi tintawan qillqarqani”, nispa. 19 Hinaptinmi kamachiqpa yanapaqninkuna Baructa nirqaku: “Jeremiaswan rispaykichikyá pakakamuychik, amayá pipas yachachunchu maypi kasqaykichiktaqa”, nispa.+
20 Chaymantam patioman rirqaku kamachiq Jeoyakinwan rimaq. Chay wankukuq qillqatam churaykurqaku secretario Elisamapa cuartonman, hinaspam kamachiqman willaykurqaku lliw uyarisqankuta.
21 Kamachiqñataqmi Jeudita+ nirqa wankukuq qillqata apamunanpaq, secretario Elisamapa cuartonmantam Jeudiqa chay wankukuq qillqata apamurqa, hinaspam kamachiqpaqwan yanapaqninkunapaq leepurqa. 22 Isqun kaq killapim* kamachiqqa chirinan tiempopaq ruwachisqan wasipi tiyachkarqa, tiyachkarqaqa nina sansapa ñawpaqninpim. 23 Kimsa utaq tawa rayata Jeudi leeyta tukuruptillanmi kamachiqqa secretariopa cuchillonwan kuchuq, hinaspam nina sansaman wischuq lliw wankukuq qillqa kañakunankama. 24 Chay leesqanta uyarispankuqa manam kamachiqpas nitaq runankunapas manchakurqakuchu nitaq pachankutapas llikchikurqakuchu. 25 Elnatanpas,+ Delayapas+ chaynataq Guemariaspas+ kamachiqtaqa nirqakum wankukuq qillqata ama kañananpaq, payñataqmi mana kasukurqachu. 26 Chayta ruwaspanpas kamachiqqa churin Jerameltam, Azrielpa churin Serayatam hinaspa Abdeelpa churin Selemiastam kamachirqa secretario Baructawan Diosmanta willakuq Jeremiasta presochamunankupaq. Ichaqa Jehova Diosmi paykunataqa pakaykurqa.+
27 Jeremiaspa Barucwan qillqachisqan wankukuq qillqata kamachiq kañaruptinmi Jehova Diosqa Jeremiasta kaqmanta rimapayaspan nirqa:+ 28 “Huk wankukuq qillqata apamuspayá Juda nacionta kamachiq Jeoyakimpa kañaykusqan wankukuq qillqapi nisqaykunata kaqmanta qillqay.+ 29 Juda nacionta kamachiq Jeoyakimtam ninki: ‘Jehova Diosmi nisunki: “Qanmi kay wankukuq qillqata kañaykuspayki nirqanki: ‘¿Imaynanpimá qillqarqanki Babiloniata kamachiqmi hamuspan kay nacionta munaychakunqa, hinaspam mana runayuqtawan mana animalniyuqta saqinqa nispayki?’, nispa.+ 30 Juda nacionta kamachiq Jeoyakimtam Jehova Dios nin: ‘Davidpa rantinpiqa manañam Jeoyakimpa mirayninmantaqa pipas kamachinqañachu,+ ayanpas punchawmi rupaypi wischurayanqa, tutanpas chiripim wischurayanqa.+ 31 Mana allin ruwasqanmantam kamachiqta, mirayninkunata hinaspa runankunata castigasaq. Paykunaman hinam Jerusalenpi runakunamanpas Judapi runakunamanpas nisqayman hina ñakariyta kacharimusaq,+ paykunaqa willachisqaytaqa manam uyariyta munarqakuchu’”’”, nispa.+
32 Neriaspa churin secretario Barucmanmi Jeremiasqa wankukuq huk qillqata quykurqa,+ hinaptinmi Barucqa Jeremiaspa nisqankunata qillqarqa, qillqarqaqa Judata kamachiq Jeoyakimpa kañasqan wankukuq qillqapi kaqkunatam.+ Chaykunata hinam hukkunatapas achkata yaparqa.
37 Josiaspa churin Sedequiasmi+ kamachiyta qallaykurqa Jeoyakimpa churin Coniaspa*+ rantinpi, Babiloniata kamachiq Nabucodonosormi Sedequiastaqa Juda allpapi kamachinanpaq churarurqa.+ 2 Ichaqa Sedequiaspas, runankunapas hinaspa kamachisqan llapallan runankunapas manam kasukurqakuchu Jeremiaswan Jehova Diospa willachisqantaqa.
3 Kamachiq Sedequiasmi Selemiaspa churin Jeucalta+ chaynataq sacerdote Maaseyapa churin Sofoniasta+ Diosmanta willakuq* Jeremiasman kacharqa, paykunam Jeremiasta nimurqaku: “Ama hina kaspayá yanapawananchikpaq Jehova Diosta mañakuy”, nispa. 4 Jeremiasqa manaraq presochasqa kasqanraykum runakunapa kasqanpi hawka purikurqa.+ 5 Chay punchawkunapim Caldea runakuna Jerusalenta muyuriruspanku kachkarqaku, hinaspam Egiptomanta kamachiqpa* soldadonkuna lluqsiramusqanta yacharuspanku+ Jerusalenmanta kutikurqaku.+ 6 Jehova Diosmi willakuq Jeremiasta rimapayaspan nirqa: 7 “Israelpa yupaychasqan ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Kachamusuqnikichik Judata kamachiq Sedequiastayá nimuychik: “Yanapasunaykichikpaq Egiptomanta hamuq soldadokunam llaqtankuman kutikunqaku.+ 8 Caldea runakunam kutimuspanku kay llaqtawan peleanqaku, yaykuruspankum kañaykunqaku”, nispa.+ 9 Ñuqa Jehova Diosmi nini: “Amayá niychikchu ‘Caldea runakunaqa manam kutimunqachu’ nispaqa, paykunaqa kutimunqakupunim. 10 Caldea soldadokunata yaqa llapallanta wañurachiptikichikpas puchuq runakunach wañuypa patanpiña kachkaspankupas carpankumanta lluqsiramuspanku kay llaqtataqa kañaykunmanku”’”, nispa.+
11 Egiptomanta soldadokuna hamusqanrayku Caldea soldadokuna Jerusalenmanta kutikuptinkum+ 12 Jeremiasqa Jerusalenmanta lluqsirurqa, hinaspam llaqtamasinkunapa kasqan Benjamin+ allpaman rirqa tupaqnin allpata chaskikamuq. 13 Benjamin sutiyuq punkuman chayaruspanñataqmi soldadokunapa kamachiqnin Iriyawan tuparurqa, Iriyaqa karqa Selemiaspa churinmi, Selemiasñataqmi karqa Hananiaspa churin. Iriyaqa Diosmanta willakuq Jeremiasta hapiruspanmi nirqa: “¡Qamqa Caldea runakunamanmi sayapakuchkanki ¿aw?!”, nispa. 14 Jeremiasñataqmi nirqa: “¡Manam chaynachu! Ñuqaqa manam Caldea runakunamanqa sayapakunichu”, nispa. Iriyam ichaqa mana kasuspan Jeremiastaqa kamachiqpa yanapaqninkunaman pusarurqa. 15 Hinaptinmi paykunaqa Jeremiaspaq piñakuspanku+ maqaparurqaku, hinaspam secretario Jeonatanpa wasinpi wichqarurqaku,+ paypa wasinqa carcel hinam karqa. 16 Jeremiastaqa allpa ukupi kaq huknin cuartopim wichqarurqaku, chaypim achka punchawkuna wichqarayarqa.
17 Kamachiq Sedequiasqa Jeremiasta pusarachimuspanmi mana pipapas rikusqallanta wasinpi tapupayarqa,+ paymi nirqa: “¿Icha imallatapas Jehova Dios nisurqanki?”, nispa. Jeremiasñataqmi nirqa: “¡Arí!, paymi nisunki: ‘Babiloniata kamachiqpa makinmanmi qusqayki’”, nispa.+
18 Jeremiasqa kamachiq Sedequiastaqa nirqataqmi: “Carcelpi wichqaruwanaykichikpaqqa ñuqaqa manam ima mana allintapas ruwarqanichu contraykipiqa, runaykikunapa contranpiqa nitaq kay llaqtapi runakunapa contranpiqa. 19 ¿Maypitaq kachkan ‘Babiloniata kamachiqqa manam hamunqachu qamkunawan peleaqqa nitaq kay nacionwan peleaqpas’ nispa nisuqnikichik willakuqkunaqa?+ 20 ¡Kamachiqlláy, ama hina kaspayá uyariykullaway! Yanapaykuwanaykipaqmi mañakuyki. Secretario Jeonatanpa wasinman ama kutichiwanaykipaqmi ruegakullayki,+ chayman kutispayqa wañurusaqmi”, nispa.+ 21 Chaymi kamachiq Sedequiasqa kamachirqa Guardia sutiyuq patiopiña+ Jeremiasta wichqamunankupaq, chaypim sapa punchaw ruyru tantata quqku tanta ruwaqkunapamanta apamuspanku.+ Chaytaqa ruwarqaku llaqtapi tanta tukunankamam,+ chaynapim Jeremiasqa Guardia sutiyuq patiopi qipakurqa.
38 Matanpa churin Sefatiasmi, Pasjurpa churin Guedaliasmi, Selemiaspa churin Jucalmi+ chaynataq Malkiyapa churin Pasjurmi+ lliw runakunaman Jeremiaspa nisqanta uyarirqaku, Jeremiasmi nirqa: 2 “Jehova Diosmi nin: ‘Pipas kay llaqtapi qipaqqa espadawanmi, yarqaymantam hinaspa unquywanmi wañunqa.+ Caldea runakunaman hukllawakuqmi ichaqa mana wañunqachu, wañuymanta librakuspanmi kawsayllapas-kawsanqaraq’, nispa.+ 3 Jehova Diosmi nin: ‘Babiloniata kamachiqpa soldadonkunapa makinmanmi kay llaqtataqa churaykusaq, paymi kay llaqtataqa munaychakunqa’”, nispa.+
4 Soldadokunata kamachiqkunam reyta nirqaku: “Kay runata wañuchinankupaqyá niy.+ Kay llaqtapi puchuq soldadokunatawan llapallan runakunatam imapas nisqanwan hukmanyachichkan, kay runaqa manam kay llaqtapa allinnintachu munan, payqa sasachakuyllapi kananchiktam munan”, nispa. 5 Kamachiq Sedequiasñataqmi nirqa: “Qamkunapa makikichikpim kachkan, ñuqaqa manam qamkunataqa harkakusqaykichikchu”, nispa.
6 Chaymi Jeremiasta hapiruspanku kamachiqpa churin Malkiyapa pozonman wischuykurqaku, chay pozoqa karqa Guardia sutiyuq patiopim.+ Chay pozomanmi waskakunawan uraykachirqaku, chay pozoqa mana yakuyuq kaspanpas mitullañam karqa, chaymi Jeremiasqa mitupi sinigarurqa.
7 Etiopia llaqtayuq Ebed-melecmi+ Jeremiasta pozoman hinarusqankuta yacharurqa, Ebed-melecqa kamachiqpa wasinpi nanachikuqmi karqa. Kamachiqñataqmi Benjamin sutiyuq punkupi tiyachkarqa.+ 8 Ebed-melecqa kamachiqpa wasinmanta lluqsispanmi payta nimurqa: 9 “¡Kamachiqlláy, Diosmanta willakuq* Jeremiasta chay runakunapa ruwasqankuqa pasaypaq mana allinmi! Pozomanmi hinarunku, chaypiqa yarqaymantam wañurunqa, tantapas llaqtapiqa tukurunñam”, nispa.+
10 Hinaptinmi kamachiqqa Ebed-melecta nirqa: “30 runakunata pusarikuspayki Diosmanta willakuq Jeremiasta manaraq wañuruchkaptin pozomanta hurquramuy”, nispa. 11 Chaymi Ebed-melecqa runakunata pusarikuspan kamachiqpa wasinman rirqaku, rirqakuqa quri-qullqita waqaychananku cuartopa uray lawninmanmi,+ chaymantam mawka latapakunata apaspanku Jeremiaspa kasqan uchkuman waskawan uraykachirqaku. 12 Chaymantam Ebed-melecqa Jeremiasta nirqa: “Ama hina kaspayá chay latapakunata waskantinta wallwaykiman hinakuy”, nispa. Jeremiasqa chaytamá ruwarqa. 13 Hinaspam waskakunawan chutaspanku uchkumanta hurqururqaku, chaymi Jeremiasqa Guardia sutiyuq patiopi qipakurqa.+
14 Kamachiq Sedequiasmi Diosmanta willakuq Jeremiasta kimsa kaq punkuman pusachimurqa, chay punkuqa Jehova Diospa wasinpim kachkan, chaypim kamachiqqa Jeremiasta nirqa: “Tapunaymi kachkan, ama pakaykuspam imam kaqta willawanki”, nispa. 15 Jeremiasñataqmi Sedequiasta nirqa: “Willaykuptiyqa wañurachiwankich, rimapayaptiypas manach uyariwankimanchu”, nispa. 16 Chaymi Sedequiasqa mana pipa yachasqallanta Jeremiasta nirqa: “Kawsakuy quwaqninchik Jehova Diospa sutinpim niki, ñuqaqa manam wañuchisqaykichu, manataqmi wañuchiy munasuqniki runakunamanpas qusqaykichu”, nispa.
17 Chaymi Jeremiasqa Sedequiasta nirqa: “Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Babiloniata kamachiqpa yanapaqninkunapa makinman churakuspaykiqa hinallam kawsanki, manataqmi kay llaqtapas kañasqachu kanqa. Qanwan aylluykikunapas manam wañunkichikchu.+ 18 Babiloniata kamachiqpa yanapaqninkunapa makinman mana churakuptikim ichaqa, Caldea runakuna kay llaqtaman yaykuramuspanku kañaykunqaku.+ Paykunapa makinmantaqa manam qampas lluptinkichu’”, nispa.+
19 Kamachiq Sedequiasñataqmi Jeremiasta nirqa: “Caldea runakunaman hukllawakuruq judiokunatam manchakuni. Paykunapa makinman chayaruptiyqa, ichapas paykunaqa ñakarichiwanqa”, nispa. 20 Jeremiasmi ichaqa nirqa: “Manam paykunapa makinmanqa chayankichu, ama hina kaspayá Jehova Diospa nisusqaykikunata kasukuspa nisqayta uyariykuy. Nisqaykunata kasukuspaykiqa allinmi kanki, hinaspapas unaymi kawsakunki. 21 Mana kasukuptiki ima pasasunaykimantam ichaqa Jehova Dios niwarqa: 22 Juda nacionta kamachiqpa wasinpi puchuq warmikunatam llapallanta pusakunqaku, hinaspam Babiloniata kamachiqpa+ yanapaqninkunaman quykamunqaku. Kaynata nistinmi rinqaku:
‘Confianzapaq hapisqan runakunallam qipancharun, hinaspam chiqniqnin runakunaman quykun.+
Paytaqa mitupi sinigananpaqmi saqirurqaku.
Kunanqa paytam paqwaypaq saqirunku’, nispa.
23 Llapallan warmikikunatawan churikikunatam Caldea runakunaman quykunqaku, qamqa manam makinmantaqa lluptinkichu. Babiloniata+ kamachiqmi presocharususpayki qampa huchaykipi kay llaqtata kañaykunqa”, nispa.+
24 Sedequiasñataqmi Jeremiasta nirqa: “Amam kaytaqa pimanpas willankichu manachayqa wañuruwaqmi. 25 Sichu kamachiypi yanapawaqniykuna qanwan rimasqayta yacharuspa nisunkiman ‘ama hina kaspaykiyá kamachiqman ima nisqaykita willaykuwayku, ama pakaykuspayá willaykuwayku manam wañuchisqaykikuchu.+ Kamachiqqa ¿imatamá nisurqanki?’ nispa nisuptikiqa 26 ninkim: ‘Kamachiqtam ruegakuchkarqani Jeonatanpa wasinman ama kutichiwananpaq. Chaynapi mana wañurunaypaq’”, nispa.+
27 Chaymanta qipatam kamachiqpa yanapaqninkunaqa llapallanku hamuruspanku Jeremiasta tapurqaku. Jeremiasñataqmi kamachiqpa nisqanman hinalla willarqa. Parlasqankuta mana uyarisqankuraykum manaña imatapas tapurqakuñachu. 28 Jeremiasqa Guardia sutiyuq patiopim+ karqa Jerusalenman yaykumunanku punchawkama. Chaypimá karqa Jerusalenman yaykumuptinkupas.+
39 Juda nacionta kamachiq Sedequias isqun wataña kamachichkaptinmi, chunka kaq killapi Babilonia nacionta kamachiq Nabucodonosor llapallan soldadonkunapiwan hamuspan Jerusalenta muyurirurqa.+
2 Sedequias 11 wataña kamachichkaptinmi, tawa kaq killapa isqun punchawninpi Jerusalenman yaykururqaku.+ 3 Babiloniata kamachiqpa yanapaqninkunam yaykuruspanku chawpi kaq punkupi tiyaykurqaku,+ paykunam karqa samgarwan riqsisqa Nergal-sarezer, kamachiqpa yanapaqnin* Nebo-sarsekim, layqa ruwaqkunapa kamachiqnin* Nergal-sarezer chaynataq Babilonia kamachiqpa wakin yanapaqninkuna.
4 Paykunata rikuruspankum Juda nacionta kamachiq Sedequiaswan llapallan soldadokuna llaqtamanta ayqirqaku,+ paykunaqa kamachiqpa huertan chawpintam tuta ayqirqaku, hinaspam lluqsirurqaku pirqakunapa chawpinpi kaq punkunta, Araba lawman riq ñannintam ayqirqaku.+ 5 Caldea soldadokunaqa Sedequiasta qatispankum Jerico+ llaqtapa hichpan pampapi hayparurqaku. Sedequiastaqa hapiruspankum Babiloniata kamachiq Nabucodonosorman pusarqaku, payqa kachkarqa Hamat+ allpapi kaq Ribla+ llaqtapim, chaypim nirqaku Sedequiasta ima ruwanankumanta. 6 Babiloniata kamachiqmi hina Ribla llaqtapi Sedequiaspa churinkunata wañuchinankupaq kamachirqa, Sedequias qawachkaptinmi wañuchirqaku. Babiloniata kamachiqqa nirqataqmi Judapi llapallan ancha riqsisqa runakunata wañuchinankupaqpas.+ 7 Chaymantam Sedequiaspa ñawinta hurquruspan Babiloniaman pusarqa broncemanta cadenawan wataruspan.+
8 Caldea runakunaqa kañaykurqakutaqmi kamachiqpa wasintapas chaynataq llaqtapi runakunapa wasintapas.+ Jerusalen llaqtapa murallantapas lliwmi taqmarurqaku.+ 9 Soldadokunapa kamachiqnin Nebuzaradanñataqmi+ llaqtapi puchuq runakunata Babiloniaman pusarqa, pusarqataqmi kikinkumanta paykunaman hukllawakuqkunatapas chaynataq wakin puchuqkunatapas.
10 Mana imayuq wakcha runakunatam ichaqa Nebuzaradanqa Juda allpapi saqirurqa, hinaspam uvas huertakunatawan chakrakunata qurqa chaypi llamkanankupaq*.+
11 Babiloniata kamachiq Nabucodonosormi Nebuzaradanman nirqa Jeremiasmanta: 12 “Payta maskamuspaykiyá payta cuidamuy, paytaqa amam imatapas ruwankichu, imapas mañakususqaykitam qunki”, nispa.+
13 Chaymi soldadokunapa kamachiqnin Nebuzaradan, kamachiqpa yanapaqnin* Nebusazban, layqa ruwaqkunapa kamachiqnin* Nergal-sarezer chaynataq Babiloniata kamachiqpa yanapaqnin runakuna kamachirqaku 14 Guardia sutiyuq patiomanta+ Jeremiasta hurqumunankupaq, hinaspam Aicampa+ churin Guedaliasman+ quykurqaku wasinpiña yachananpaq*, Aicamqa karqa Safanpa+ churinmi, chaynapim Jeremiasqa llaqtapi runakunawanña yacharqa.
15 Guardia sutiyuq patiopi+ preso kachkaptinmi Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayaspan nirqa: 16 “Etiopia llaqtayuq Ebed-melecman+ rispaykiyá nimuy: ‘Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: “Kay llaqtata ima pasananmanta nisqaytaqa cumplisaqpunim, ñuqaqa nirqani manam allin kanankumantachu aswanqa sasachakuypi kanankumantam, chayna kasqantaqa rikunkimá”’, nispa.
17 Ñuqa Jehova Diosmi niki: ‘Chay punchawqa libraykusqaykim, manchakusqayki runakunapa makinmanqa manam chayankichu’, nispa.
18 Ñuqa Jehova Diosmi niki: ‘Espadawan wañunaykimantam libraykusqayki, ñuqapi hapipakusqaykiraykum hinalla kawsanki’”, nispa.+
40 Jehova Diosmi Jeremiasta rimapayarqa soldadokunapa kamachiqnin Nebuzaradan+ Rama+ llaqtamanta kachaykusqan qipaman. Chaymanqa pusarqaku makinta wataruspankum, chaymantapas Jeremiasqa Babiloniamanmi pusasqa karqa Jerusalen runakunawan hinaspa Juda runakunawan kuska. 2 Hinaptinmi Nebuzaradanqa Jeremiasta sapaqman pusaruspan nirqa: “Jehova Diosnikim kay llaqtapi ñakariy kananmanta nirqaña. 3 Nisqanman hinam Jehova Diosqa ñakariyta kachaykamun. Qamkunaqa Jehova Diospa contranpim huchallikurqankichik. Nisqankunataqa manam kasukurqankichikchu, chayraykum tukuy kaykunaqa pasasuchkankichik.+ 4 Kunanmi makikipi cadenaykikunata paskasqayki. Babiloniaman riyta munaptikiqa hakuyá. Wakpiqa ñuqam yanapasqayki, Babiloniaman ñuqawan mana riyta munaspaqa qipakuwaqmi. Kay nacionqa makikipim kachkan, maypipas munasqaykipim yachakamuwaq*”, nispa.+
5 Nebuzaradanqa Jeremiastam nirqa: “Aicampa+ churin Guedaliaspa+ kasqanmanyá kutiy. Aicamqa Safanpa+ churinmi. Babiloniata kamachiqmi Guedaliastaqa Juda allpapi llaqtachakunata kamachinanpaq churaykun. Paywanpas yachakamuwaqmi utaq maypipas munasqaykipim yachakamuwaq”, nispa.
Chaynata niptinqa Jeremiasqa manaraqmi ripukurqachu, chaymantam Nebuzaradanqa imachakunatapas quykuspan aviaykurqa. 6 Chaymi Jeremiasqa Mizpapi+ kaq Aicampa churin Guedaliaspaman pasakurqa. Paywanmi chay nacionpi puchuq runakunawan kuska yacharqa.
7 Tiempopa risqanman hinam soldadokunapa kamachiqninkunaqa runankunapiwan chakrapi kachkaspanku yacharurqaku Aicampa churin Guedaliasta chay nacionpi kamachiq kananpaq Babiloniata kamachiq churarusqanmanta. Guedaliasqa nanachikurqataqmi Babiloniaman mana pusasqa wakcha qarikunamantapas, warmikunamantapas chaynataq warmachakunamantapas.+ 8 Chaymi Mizpa+ llaqtapi yachaq Guedaliasta qawaq rirqaku, rirqakuqa: Netaniaspa churin Ismael,+ Careapa churin Joananwan+ Jonatan, Tanumetpa churin Seraya, Netofa llaqtayuq Efaipa churinkuna hinaspa Maacat llaqtayuq runapa churin Jezanias.+ Paykunawantaqmi rirqa runankupas. 9 Aicampa churin Guedaliasmi paykunatawan runankunata nirqa: “Amayá manchakuychikchu Caldea runakunapa makinpi kaytaqa. Hina kay nacionpi yachaspaykichikyá Nabucodonosorpaq llamkaychik, hinaspaqa allinmi kankichik.+ 10 Ñuqaqa hina kay Mizpa llaqtapim yachasaq, Caldea runakuna hamuptin qamkunarayku rimarinaypaq. Qamkunam ichaqa vinotawan aceiteta ruwankichik hinaspa usyay tiempopi ruruq frutakunata huñunkichik. Kaykunata imamanpas huñuspaykichikmi yachasqaykichik llaqtallapi yachakunkichik”, nispa.+
11 Judapi qipaq runakunata kamachinanpaq Aicampa churin Guedaliasta Babiloniata kamachiq churarusqantaqa yacharurqataqmi Moabpi, Ammonpi hinaspa Edompi yachaq judiokunapas chaynataq wakin llaqtapi yachaq runakunapas. Aicamqa karqa Safanpa churinmi. 12 Chaymantam judiokunaqa chiqisqa kasqankumanta kutimuyta qallaykurqaku, kutimurqakuqa Juda allpapi Mizpa llaqtapi Guedaliaspa kasqanmanmi, hinaspam achkallaña vinota ruwarqaku chaynataq usyaypi frutakunatapas achkallataña huñurqaku.
13 Careapa churin Joananwan chakrapi kaq soldadokunapa kamachiqninkunam Mizpapi yachaq Guedaliasta qawaq hamurqaku. 14 Paykunam Guedaliasta nirqaku: “¿Manachu yachanki Ammon runakunapa kamachiqnin+ Baalisqa Netaniaspa churin Ismaelta wañuchisunaykipaq kachamusqanta?”, nispa.+ Aicampa churin Guedaliasmi ichaqa mana kaqpaqpas hapirqachu.
15 Hinaptinmi Careapa churin Joananqa Mizpapi yachaq Guedaliasta mana pipa uyarisqallanta nirqa: “Netaniaspa churin Ismaelta wañurachimusaq, manam pipas yachanqachu. ¿Imaynanpimá payqa wañuchisunkiman? Amayá saqisunchu qampa kasqaykiman huñunakamuq Juda runakuna chiqinantaqa, amayá saqisunchu puchuq Juda runakuna chinkanantaqa”, nispa. 16 Aicampa churin Guedaliasmi+ ichaqa Careapa churin Joananta nirqa: “Amayá wañuchimuychu, Ismaelmanta nisqaykikunaqa yanqam”, nispa.
41 Qanchis kaq killapim kamachiqpa mirayninmanta kaq Ismaelqa+ chunka runankunapiwan Mizpa llaqtaman chayaramurqa, payqa kamachiqpa huknin runantaqmi karqa. Ismaelqa karqa Elisamapa willkanmi, Guedaliaswan kuska Mizpapi+ mikuchkaptinkum, 2 Netaniaspa churin Ismaelqa chunka runankunapiwan hatariykuspan Aicampa churin Guedaliasta espadawan wañurachirqa, Aicamqa karqa Safanpa churinmi. Chaynatam Ismaelqa wañurachirqa llaqtapi nanachikunanpaq Babilonia kamachiqpa churasqan Guedaliasta. 3 Ismaelqa wañurachirqataqmi Mizpa llaqtapi Guedaliaswan kaq lliw judiokunatapas chaynataq chaypi kaq Caldea soldadokunatapas.
4 Guedaliasta wañurachisqankumanta paqarintillanmi, manaraq pipas yachachkaptin 5 Sichenmanta*,+ Silomanta+ hinaspa Samariamanta+ 80 runakuna hamururqaku. Paykunaqa chayaramurqaku barbanku qatqasqakamam*, pachanku llikchisqakamam chaynataq aychanku kuchusqakamam.+ Paykunam apamusqaku miski asnaq sachapa wiqintawan kawsaykunamanta ofrendakunata+ Jehova Diospa wasinman apanankupaq. 6 Hinaptinmi Netaniaspa churin Ismaelqa Mizpa llaqtamanta lluqsiruspan waqastin paykunaman tariparqa, paykunawan tuparuspanmi nirqa: “Aicampa churin Guedaliasta qawaqyá hakuchik”, nispa. 7 Ichaqa llaqtaman yaykuykuptillankum Netaniaspa churin Ismaelqa runankunapiwan wañurachirqaku, hinaspankum pozoman wischuykurqaku.
8 Ichaqa paykunamanta chunka runakunam Ismaelta nirqaku: “Amayá wañuchiwaykuchu, purunpim pakasqata saqiramuniku trigota, cebadata, aceiteta hinaspa mielta”, nispa. Chaymi paykunataqa mana wañuchirqakuchu. 9 Ismaelqa wañuchisqan runakunatam hatun pozoman wischuykurqa, chay pozotaqa ruwachirqa kamachiq Asam Israelta kamachiq Baasawan peleaspan,+ chay pozotam Netaniaspa churin Ismaelqa wañuchisqan runakunawan huntarachirqa.
10 Mizpa+ llaqtapi puchuq runakunatam Ismaelqa pusakurqa, pusakurqam kamachiqpa warmi churinkunatapas chaynataq Mizpa llaqtapi puchuq llapallan runakunatapas, paykunamanta nanachikunanpaqmi soldadokunapa kamachiqnin Nebuzaradan Aicampa churin Guedaliasta+ churarqa. Netaniaspa churin Ismaelqa paykunata pusarikuspanmi Ammon runakunapa allpanta pasarqa.+
11 Careapa churin Joananwan+ soldadonkunapa kamachiqninkunam Netaniaspa churin Ismaelpa mana allinkuna ruwasqanta yacharurqaku, 12 hinaspam llapallan runankunapiwan rirqaku Netaniaspa churin Ismaelwan peleaq, paykunawanmi tuparurqaku Gabaon llaqtapi kaq yakukunapa kasqanpi*.
13 Ismaelpa pusasqan runakunaqa Careapa churin Joananta chaynataq soldadonkunapa kamachiqninkunata rikuykuspankum anchata kusikurqaku. 14 Chaymi Mizpa+ llaqtamanta Ismaelpa pusasqan runakunaqa Careapa churin Joananwan kutikurqaku. 15 Netaniaspa churin Ismaelmi ichaqa pusaq runankunapiwan Joananmanta ayqikururqaku Ammon runakunapa allpanman.
16 Careapa churin Joananwan soldadonkunapa kamachiqninkunam Mizpa llaqtamanta kaq runakunata llaqtankuman kutichirqaku, paykunataqa Netaniaspa churin Ismaelmi Aicampa churin Guedaliasta+ wañurachispan pusakuchkarqa. Gabaonmantam kutichirqa llapallan runakunata, soldadokunata, warmikunata, warmachakunata chaynataq kamachiqpa yanapaqninkunatapas. 17 Chaymanta rispankum Belen+ llaqtapa hichpan Kimampi samaykurqaku, chaynapi hinalla rispanku Egiptoman+ chayanankupaq. 18 Paykunaqa Caldea runakunatam manchakurqaku, manchakurqakuqa Netaniaspa churin Ismael Aicampa churin Guedaliasta wañurachisqanraykum. Guedaliastaqa Babiloniata kamachiqmi chay nacionmanta nanachikunanpaq churarurqa.+
42 Jeremiasmanmi asuykurqaku soldadokunapa kamachiqninkuna, Careapa churin Joanan,+ Hosayapa churin Jezanias chaynataq llapallan runakunapas hatun-uchuy. 2 Hinaspam Diosmanta willakuq* Jeremiasta nirqaku: “Ruegakusqaykutayá uyariykullawayku. Jehova Diostayá ñuqaykupaqwan kay puchuq runakunapaq mañapuwayku, qawasqaykiman hinam aschallaña kachkaniku.+ 3 Jehova Diosyá niwachunku mayninta rinaykupaq chaynataq imata ruwanaykupaqpas”, nispa.
4 Diosmanta willakuq Jeremiasñataqmi nirqa: “Allinmi, niwasqaykichikman hinam Jehova Diosta qamkunapaq mañakusaq, hinaspam Jehova Diospa niwasqanta mana pakaykuspa imam kaqta willasqaykichik”, nispa.
5 Paykunañataqmi Jeremiasta nirqaku: “Jehova Diospa willachiwasqankumantaqa kikin Jehova Diosyá testigo kachun kasukusqaykumanta utaq mana kasukusqaykumantapas. 6 Allinniykupaq utaq mana allinniykupaq kaptinpas mañapuwanaykikupaq nisqaykuraykum Jehova Diospa nisqantaqa kasukusaqku. Chaynapim Jehova Diosta kasukusqaykuqa allinniykupaq kanqa”, nispa.
7 Chunka punchaw pasaruptinmi Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayarqa. 8 Chaymantam Jeremiasqa qayachirqa Careapa churin Joananta, paywan kaq soldadokunapa kamachiqninkunata hinaspa llapallan runakunata hatun-uchuyta.+ 9 Paykunatam nirqa: “Ruegakunaypaq niwasqaykichik Israelpa yupaychasqan Jehova Diosmi nin: 10 ‘Kay nacionpi qipakuptikichikqa ñuqam pirqata hina pirqasqaykichik, manam tuñichisqaykichikchu. Sachata hina plantaruspaypas manam pilasqaykichikchu, ñakariykuna kacharimusqaymantam ñuqaqa llakipayasqaykichik.+ 11 Manchakusqaykichik Babiloniata kamachiqtaqa amañayá manchakuychikchu’, nispa.+
Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Amayá paytaqa manchakuychikchu, ñuqam qamkunawan kachkani libraykunaypaq hinaspa paypa makinmanta hurquykunaypaq. 12 Qamkunata llakipayaptiymi+ paypas llakipayasunkichik, hinaspam nacionnikichikman kutichisunkichik.
13 Sichu ninkichik: “Manam, ñuqaykuqa manam kay nacionpiqa qipasaqkuchu”, nispa. Hinaspapas ñuqa Jehova Diospa nisqayta mana kasukuspaykichik 14 ninkichik: “Manam, kaypi qipanaykumantaqa Egipto+ allpamanmi risaqku, chaypiqa manam piwanpas peleasaqkuchu, manataqmi waqrapa waqasqantapas uyarisaqkuchu, manataqmi yarqaymantapas kasaqkuchu, chaypim yachamusaqku*”, nispa. 15 Juda runakuna, chaynata nispaykichikqa ñuqa Jehova Diospa nisqaytayá uyariychik. Angelkunata kamachiq ñuqa Jehova Diosmi nini, Israelpa Diosninmi nini: “Egiptopipuni yachayta munaspaykichikqa hinaspa chaypi yachanaykichikpaq pasakuptikichikqa, 16 manchakusqaykichik wañuchinakuymi Egipto allpapi hayparamusunkichik, muchuyta manchakusqaykichikmi Egiptopi hayparamusunkichik, chaypimá wañunkichik.+ 17 Egiptopipuni yachay munaq runakunam llapallanku wañunqaku espadawan, yarqaymanta chaynataq unquywan. Kacharimusqay ñakariymantaqa manam mayqillankupas puchunqakuchu”’, nispa.
18 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Imaynam Jerusalenpi runakunaman llumpa-llumpay piñakuyniyta kachaykurqani,+ chaynam qamkunamanpas Egiptoman pasakuptikichikqa piñakuyniyta kachaykamusaq, hinaptinmi ñakasqaña kankichik, hukkunapas mancharisqallañam qawasunkichik, runakunapa asikunanñam kankichik, hukkunapa mana respetasqanñam kankichik,+ allpaykichiktaqa manañam haykapipas rikunkichikchu’, nispa.
19 Juda runakuna, Jehova Diosmi qamkuna imayna kanaykichikmanta nirusunkichik. Amayá Egiptomanqa riychikchu. Kunanmi chunkay-chunkayta nichkaykichik. 20 Mana kasukuspaykichikqa wañunkichikmi. Qamkunam Jehova Diosta mañakunaypaq niwarqankichik: ‘Jehova Diostayá ñuqaykupaq mañapuwayku, hinaspayá Jehova Diospa tukuy ima nisusqaykita willawayku, ñuqaykuqa kasukusaqkum’, nispa.+ 21 Kunanqa ñam willaykuykichikña, qamkunam ichaqa mana kasukunkichikchu Jehova Diospa niwasqantaqa, manataqmi imapas kamachiwasqantaqa ruwankichikchu.+ 22 Kunanyá allinta yachaykuychik, maypipas yachay munasqaykichikpim wañunkichik espadawan, yarqaymanta hinaspa unquywan”, nispa.+
43 Jehova Diospa tukuy ima nisqantam Jeremiasqa runakunaman willarqa, Jehova Diospa nisqankunata lliwta willayta tukuruptinmi 2 Hosayapa churin Azarias, Careapa churin Joanan,+ chaynataq hatuntukuq runakuna Jeremiasta nirqaku: “¡Yanqam qamqa rimachkanki! Jehova Diosqa manam nisurqankichu ‘Egiptopi yachaqqa* ama riychikchu’ nispaqa. 3 Qamtaqa Neriaspa churin Barucmi+ umachasuchkanki Caldea runakunapa makinman churaykuwanaykikupaq, chaynapi wañurachiwanankupaq utaq Babiloniaman apawanankupaq”, nispa.+
4 Careapa churin Joananqa, soldadokunapa kamachiqninkunaqa, chaynataq llapallan runakunaqa Jehova Diospa nisqanta mana kasukuspankum Juda allpapiqa mana qipakurqakuchu. 5 Qipakunankumantaqa Careapa churin Joananwan soldadokunapa kamachiqninkunam Juda allpaman kutimuq runakunata aparqaku. Paykunaqa huklawkunaman chiqichisqa kasqankumantam allpankupi yachanankupaq kutimurqaku.+ 6 Apakurqakuqa qarikunatam, warmikunatam, warmachakunatam, kamachiqpa warmi churinkunatam, Diosmanta willakuq* Jeremiastam, Neriaspa churin Baructam hinaspa Guedaliaspa+ nanachikusqan llapallan runakunatam. Paykunamanta nanachikunanpaqmi soldadokunapa kamachiqnin Nebuzaradan+ saqirqa. Guedaliasqa karqa Aicampa+ churin Safanpa+ willkanmi. 7 Jehova Diospa nisqanta mana kasukuspankum Egipto allpaman yaykuruspanku Tapanes+ llaqtakama chayarurqaku.
8 Tapanes llaqtapim Jehova Diosqa Jeremiasta rimapayaspan nirqa: 9 “Ladrillowan ruwasqa pampapiyá Tapanespi Faraonpa wasinman yaykunapi judiokuna qawachkaptin hatun rumikunata mituwan tapamuy, 10 hinaspam ninki: ‘Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: “Nabucodonosortam qayachisaq, Babiloniata kamachiq runaytam+ qayachisaq. Kay tapasqay rumipa hawanpim kamachinanpaq tiyananta churasaq, paymi carpanta sayachinqa,+ 11 paymi Egipto runakunawan peleanqa,+ unquywan wañunanpaq kaqqa unquywanyá wañuchun, huklawman apasqa kananpaq kaqqa huklawman apasqayá kachun, espadawan wañunanpaq kaqqa espadawan wañuchisqayá kachun.+ 12 Egiptopi taytacha-mamachakunapa wasintam kañaykunqa.+ Kañaykuspanmi llaqtanman apakunqa. Imaynam michiqpas mana sasachakuspalla pachakun, chaynam Egiptomanpas yaykuspa munaychakunqa. 13 Egipto allpapi Bet-semes llaqtapi* pilarkunatam ñutupanqa. Egiptopi taytacha-mamachakunapa wasintapas kañaykunqam”’”, nispa.
44 Diosmi Jeremiasta rimapayarqa Egipto+ allpapi kaq Migdolpi+ yachaq* judiokunaman, Tapanespi+ yachaq judiokunaman, Nofpi+ yachaq judiokunaman, Patros+ allpapi yachaq judiokunaman kayta willananpaq: 2 “Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Qamkunaqa qawarqankichikmi Jerusalenmanwan Judapi kaq llaqtakunaman ñakariyta kacharisqaytaqa,+ kunanqa raqayllanñam kachkan, manañam pipas yachanñachu.+ 3 Chaynaqa kachkan mana allinta ruwasqankuraykum, taytacha-mamachakunapaq quntichispanku+ piñachiwasqankuraykum, taytacha-mamachakunata yupaychasqankuraykum hinaspa ñawpaq abueloykichikkunapapas chaynataq qamkunapapas mana haykapipas qawasqaykichik taytacha-mamachakunata yupaychasqankuraykum.+ 4 Ñuqaqa kuti-kutirispam willakuqniykunata* kacharqani, paykunam nirqaku: “Amayá millakuypaq kaqkunataqa ruwaychikchu, kaykunataqa Diosmi chiqnin”, nispa.+ 5 Paykunam ichaqa mana kasukurqakuchu, manam kaqpaqpas hapirqakuchu, mana allinllatam ruwarqaku, taytacha-mamachakunapaqmi imatapas hinalla quntichipurqaku.+ 6 Chaykunaraykum ñuqaqa llumpa-llumpay piñakuyniyta kacharimurqani. Judapi kaq llaqtakunapiwan Jerusalen callekunapim piñakuyniyqa rawrarqa, chayraykum Judapi kaq llaqtakunawan Jerusalenqa kunankamapas chunnichkan hinaspa raqayllanña kachkan’, nispa.+
7 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘¿Imatataq kayta kikillaykichik ruwakunkichik, llapallaykichik wañunaykichikkamachu kayna kankichik? Huchaykichikraykum kay Juda llaqtapiqa wañuchkan qarikuna, warmikuna, warmakuna hinaspa wawakuna. 8 ¿Imaynanpitaq piñachiwankichik ruwakusqaykichik taytacha-mamachakunapaq imatapas quntichispaykichik? ¿Imaynanpitaq yachanaykichikpaq risqaykichik Egipto allpapi chaykunata ruwankichik? Qamkunaqa wañunkichikmi, llapallan nacionkunapa ñakasqanmi kankichik, llapallan nacionkunapa kamisqanmi kankichik.+ 9 ¿Qunqarunkichikñachu ñawpaq abueloykichikkunapa mana allin ruwasqanta? ¿Qunqarunkichikñachu Juda+ llaqtata kamachiqkunapa mana allin ruwasqanta? ¿Qunqarunkichikñachu warminkupa mana allin ruwasqanta?+ ¿Qunqarunkichikñachu mana allin ruwasqaykichikta? ¿Qunqarunkichikñachu warmikichikkunapa mana allin ruwasqanta?+ ¿Qunqarunkichikñachu Juda allpapi mana allin ruwasqaykichikta? ¿Qunqarunkichikñachu Jerusalen callekunapi mana allin ruwasqaykichikta? 10 Kunankamam qamkunaqa mana manchakuspa hinalla hatuntukuchkankichik,+ qamkunamanwan ñawpaq abueloykichikkunaman nisqaykunatapas manam kasukunkichikchu. Kamachikuyniykunatapas manam kasukunkichikchu’, nispa.+
11 Chaykunaraykum angelkunata kamachiq Jehova Diosqa nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Qamkunaman ñakariyta kacharimunaypaqmi tantiaruni, Juda llaqtata chinkachinaypaqmi tantiaruni. 12 Juda llaqtapi puchuqkunatam chinkachisaq, paykunaqa Egipto allpapi yachanankupaqmi pasarqaku. Paykunata castigaptiymi Egipto allpapi wañunqaku,+ espadawanmi wañunqaku, yarqaymantam wañunqaku, hatunpas uchuypas espadawanmi wañunqaku, yarqaymantam wañunqaku, paykunaqa ñakasqam kanqaku, paykunataqa manchakuypaqtam ruwasaq, hukkunapa asikunanmi kanqaku, hukkunapa kaminanmi kanqaku.+ 13 Imaynam Jerusalen llaqtatapas espadawan, yarqaywan hinaspa unquywan castigarqani,+ chaynam Egipto allpapi yachaqkunatapas castigasaq. 14 Puchuq Juda runakunaqa Egipto allpapi yachaqmi pasakurqaku, paykunaqa llapallankum wañunqaku, manam mayqinpas lluptinqachu, Juda allpankumanqa manañam kutinqakuchu, kutiyta munaspankupas manam atinqakuchu, ayqiq kaqkunallañam kutinqa’”, nispa.
15 Taytacha-mamachakunapaq warminku imatapas quntichisqanta yachaq llapallan qarikunam hinaspa qusayuq llapallan warmikunam huñunasqa kachkarqaku. Egipto+ allpapi kaq Patrospi+ yachaq runakunam llapallanku huñunakururqaku, hinaspankum Jeremiasta nirqaku: 16 “Jehova Diospa sutinpi niwasqaykikutaqa manam ruwasaqkuchu. 17 Chayta ruwanaykumantaqa nisqaykuman hinam ruwasaqku, ñuqaykuqa nirqaniku ñawpaq abuelonchikkunapa ruwasqanman hina, Juda llaqtakunapi kamachiqwan yanapaqninkunapa ruwasqanman hina, ñawpaqta ruwasqanchikman hina, imamantapas manaraq usuchkaspa ruwasqanchikman hina, tukuy imayuq kaspanchik ruwasqanchikman hina hinaspa ima sasachakuypas mana kachkaptinraq ruwasqanchikman hina mamachanchikpaq* imatapas quntichisun, paypaq vinokunata tallipusun.+ 18 Mamachanchikpaq* imatapas manaña quntichisqanchikmantapacham hinaspa paypaq vinokunata manaña tallipusqanchikmantapacham tukuy imamanta usuchkanchik, llapallanchik espadawan wañuchkanchik hinaspa llapallanchik yarqaymanta wañuchkanchik”, nispa.
19 Warmikunapas nirqakum: “Mamachaykupaq* imatapas quntichispaykuqa, paypaq vinokunata tallipuspaykuqa, payman rikchakuqta tantata ruwapuspaykuqa hinaspa paypaq vinokunata tallipuspaykuqa, ¿manachu qusaykupa yachasqanta ruwarqaniku?”, nispa.
20 Chaynata niptinkum rimapayaqnin llapallan runakunata warmitapas qaritapas Jeremiasqa nirqa: 21 “Qamkunapa, ñawpaq abueloykichikkunapa, kamachiqkunapa, kamachiqta yanapaqkunapa hinaspa Juda llaqtakunapi chaynataq Jerusalen callekunapi+ runakunapa imapas quntichisqankutaqa Jehova Diosqa yuyachkanmi, manam qunqanchu. 22 Mana allinkunallata ruwasqaykichiktawan millakuypaq kaqkuna ruwasqaykichiktam Jehova Diosqa amirurqa, chaymi allpaykichikqa qalaypaq qiparurqa, manchakuypaq qiparurqa, ñakasqa qiparurqa hinaspa qalaypaq mana runayuq qiparurqa, chaynam kunankamapas kachkan.+ 23 Qamkunaqa mamachaykichikpaq imatapas quntichipuspaykichikmi Jehova Diospaq huchallikururqankichik, manam kasukurqankichikchu Jehova Diospa nisusqaykichiktaqa. Manam kasukurqankichikchu kamachikuyninkunatawan tukuy ima nisqankunataqa hinaspa imapas yuyarichikuyninkunataqa. Chayraykum kunan qawasqaykichikman hina kay ñakariyqa chayaramusunkichik”, nispa.+
24 Llapallan runakunamanwan llapallan warmikunamanmi Jeremiasqa kaynatawanraq nirqa: “Kay Egipto allpapi yachaq llapallan Juda runakuna, Jehova Diospa nisqantayá uyariychik. 25 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Qamkunapas hinaspa warmikichikpas nisqaykichikman hinam ruwarqankichik, qamkunam nirqankichik: “Imaynanpapas nisqanchikman hinam mamachanchikpaqqa* imatapas quntichipusun, imaynanpapas vinokunatam tallipusun”, nispa.+ Yaw warmikuna, qamkunaqa chaytam ruwankichik, nisqaykichikman hinam ruwankichik’, nispa.
26 Chaynaqa, Egipto allpapi yachaq llapallan Juda+ runakuna uyariychikyá, Jehova Diosmi nin: ‘“Ñuqa Jehova Diosmi ancha riqsisqa sutiyrayku nini: ‘Kay Egipto allpapi yachaq Juda runakunamantaqa manañam pipas imapaqpas ninqañachu: “¡Llapallan kamachiq Jehova Dios kawsasqanraykum nini!”’, nispaqa.+ 27 Paykunaqa ñawillaypim kachkan ñakariyta kacharinaypaq hinaspa mana allin kaqkunata kacharinaypaq.+ Kay Egipto allpapi yachaq Juda runakunaqa llapallankum espadawan wañunqaku, yarqaymantam wañunqaku, qalaypaqmi chinkanqaku.+ 28 Wañuymanta ayqiq kaqkunallañam kay Egipto allpamantaqa Juda allpaman kutinqa.+ Kay Egipto allpaman yachanankupaq hamuq Juda runakunam yachanqaku paykunapachus icha ñuqapachus nisqay cumplikusqanta”’”, nispa.
29 “Jehova Diosmi nin: ‘Kaymi señal kanqa kay allpapi qamkunaman ñakariyta kacharimunaypaq, chaywanmi yachankichik qamkunaman ñakariyta kacharimunaypaq nisqayqa chayamunanmantapuni. 30 Ñuqa Jehova Diosmi nini: “Juda nacionta kamachiq Sedequiasta Babilonia kamachiq Nabucodonosorpa makinman churasqayman hinam hinaspa wañuchiyta munaqninpa makinman churasqayman hinam kay Egipto nacionta kamachiq* Hofratapas chiqniqninkunapa makinman churasaq, wañuchiyta munaqninpa makinmanmi churasaq”’”, nispa.+
45 Josiaspa churin Jeoyakim+ tawa wata Juda nacionta kamachichkaptinmi, Neriaspa churin Baruc+ Diosmanta willakuq* Jeremiaspa nisqanta libropi qillqarqa, Jeremiasqa+ Baructam nirqa:
2 “Israelpa yupaychasqan Jehova Diosmi qanmanta nin: 3 ‘Qanmi nirqanki: “¡Imaynaraq kasaq, Jehova Diosqa nanayniymanmi llakikuyta yapaykuwan! Llakillañam hapiwan, manañam hawkayaytaqa tarinichu”’, nispayki.
4 Baruc, Jehova Diosmi kayta nisunki: ‘Hatarichisqaytam tuñichisaq, plantasqaytam pilasaq, kay llaqtatam chinkachisaq.+ 5 Qanmi ichaqa tukuy ima maskaypi kachkanki, saqinaykim chaykuna maskaytaqa’, nispa.
Jehova Diosqa nintaqmi: ‘Ñuqaqa llapallan runakunamanmi ñakariyta kacharimusaq,+ qanmi ichaqa maymanña-chaymanña rispaykipas kawsanki’”, nispa.+
46 Jehova Diosmi paymanta willakuq* Jeremiasta rimapayaspan nacionkunata ima pasananmanta willarqa.+ 2 Josiaspa churin Jeoyakim+ Juda llaqtata tawa wata kamachichkaptinmi Egipto+ nacionpaq kay willakuy karqa, astawanqa Egiptota kamachiq* Nekopa+ soldadonkunapaqmi kay willakuyqa karqa. Egipto nacionta kamachiq Nekoqa Babiloniata kamachiq Nabucodonosor Carkemis llaqtapi venceramuptinmi Eufrates mayu patanpi kachkarqa. Paykunamanmi Dios kaynata willachirqa:
3 “Harkachikunaykichiktayá hatuntapas uchuytapas hapiychik,
hinaspaykichikyá peleaq lluqsiychik.
4 Sillakuqkuna, qamkunapas caballoykichikmanyá sillakuychik,
maymi kanaykichikman rispaykichikyá cascoykichikwan churakuychik,
lanzaykichikta llipipipinankama qaquspayá qasqu harkachikunawan churakuychik.
5 Jehova Diosmi nin: ‘¿Imaynanpitaq paykunataqa manchaq-manchaqllataña qawachkani?
Kutikuchkankutaq, soldadonkunapas qalaypaqñam kachkasqa,
qipankutapas mana qawarikamuspam manchakuymanta ayqichkanku,
tukuy hinastinpim manchakuyllaña kachkan’, nispa.
6 Maynaña alli-allin kallpaqkunapas manam ayqinchu,
soldadokunapas manam lluptinchu,
norte law allpapim Eufrates mayu patanpi urmaruspa wichiykunku.+
7 ¿Pitaq wak Nilo mayu hina qispimuchkan?
¿Pitaq wak mayu hina kuyuyllaña-kuyumuchkan?
8 Egiptom Nilo+ mayu hinaraq hamuchkan,
kuyuyllaña-kuyumuq mayu hinaraqmi hamuchkan,
paymi nin: ‘Qispispayá wak allpata qalaypaq pampamusaq,
llaqtata taqmamuspayá runankunatapas chinkachimusaq’, nispa.
9 ¡Caballokuna, utqaymanyá qispiychik!
¡Carretakuna, muspaypi hinayá kallpaychik*!
Soldadokuna, qamkunapas riychikyá.
Harkachikunata+ allinta servichikuq Cus runakunawan Put runakuna, qamkunapas riychikyá.
Flechananta allinta tiquq Lud+ runakuna, allin flechaq Lud runakuna qamkunapas riychikyá.+
10 Chay punchawqa kanqa llapallan kamachiq Diospa punchawninmi, angelkunata kamachiq Jehova Diospa punchawninmi. Chiqniqninkuna imam ruwasqanman hinam payqa chay punchaw chiqniqninkunata ruwanqa, espadam qalaypaq wañuchinqa, paykunapa yawarninwan manaña rikuriymi kanqa, paykunapa yawarninwanmi saksasqa hina kanqa. Llapallan kamachiq Diosqa, angelkunata kamachiq Jehova Diosqa norte law allpapim Eufrates mayu patanpi animalkunata wañuchichkaq hina wañuparachin.+
11 Egipto nacion,
miski asnaq aceitemanyá Galaadta qispiy,+
qamqa yanqam tukuy rikchaq hampita maskarqanki,
qampaqqa manañam kanñachu hampiqa.+
12 Pinqaypi kasqaykitam nacionkuna yacharunku,+
qaparkachasqaykim kay allpapi uyarikuchkan,
soldadokunaqa kikinkupuralla urmachinakuspankum
iskayninku wichichkanku”, nispa.
13 Babiloniata kamachiq Nabucodonosor Egiptoman yaykunanmantam willakuq Jeremiasman Jehova Dios nirqa:+
‘Maymi kanaykichikman rispaykichikyá listolla kaychik,
espadam qalaypaq wañuchinqa.
15 ¿Imaynanpitaq kallpasapa soldadoykikunata wañuparachimunku?
Paykunaqa manam maymi kasqankupiqa takyarqakuchu,
paykunataqa Jehova Diosmi wichirachirqa.
16 Achkaqmi urmaspa wichichkanku, kikinkupuram ninakunku:
“Hakuchik llaqtanchikman kutikusunchik,
allpanchikman pasakusunchik,
ayqikusunchik espadawan wañurunamanta”’, nispa.
17 Chaypim nirqaku:
‘Egiptota kamachiqqa yanqallam, paypaqa simillanmi,
allin kachkaptinmi payqa kayta yanqata ruwarun’, nispa.+
18 Ñuqaqa angelkunata kamachiq Jehova sutiyuqmi kani, ñuqa kamachiqnikichikmi nini:
‘Ñuqapa kawsakusqayqa chiqapmi, chaynatam chiqaptapuni nini payqa* Tabor+ urqu hina urqukunapa chawpinta hamunanmanta
hinaspa Carmelo+ urqu hina lamar qucha patanta hamunanmanta.
19 Egiptopi yachaq* runakuna,
tukuy imaykichiktayá qipichakuychik huklawman apasqa kanaykichikpaq.
20 Egiptoqa kuyayllapaq vaquilla hinam,
ichaqa norte law allpamantam tankayllukuna kachunanpaq hamuchkan.
21 Pagasqa soldadokunapas puqusqa toro hinam,
ichaqa paykunapas hukllatam llapallanku ayqiyta qallaykurqaku.
Manam maymi kasqankupiqa sayayta atirqakuchu,+
paykunamanqa sasachakuy punchawmi chayarun,
ñakariy punchawmi chayarun’, nispa.
22 Payqa culebrapa chutakusqan hinam uyarikun,
paykunaqa hachawanmi payta qatinqaku,
sachata kuchuq runakuna hinam qatinqaku.
23 Mana yaykuy atina hina kachkaptinpas sachankunatam qalaypaq takanqaku,
paykunaqa aqarway urukuna hinam kanku, mana yupay atinam kanku. Ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
24 Egiptopa wawanqa pinqaypim kanqa,
norte lawpi kaq runakunapa makinmanmi qusqa kanqa.+
25 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin: ‘Nopi*+ kaq Amontawan+ Egiptota kamachiqtam castigasaq. Egipto naciontam, taytacha-mamachakunatam+ hinaspa kamachiqkunatam castigasaq. Arí, Egiptopi kamachiqtawan paypi hapipakuqkunatam castigasaq’, nispa.+
26 Ñuqa Jehova Diosmi nini: ‘Wañuchiy munaqninkunapa makinmanmi churasaq, Babiloniata+ kamachiq Nabucodonosorpawan runankunapa makinmanmi churasaq. Chaymanta qipamanmi ichaqa ñawpaqta hina runakuna chaypi yachanqa’, nispa.+
27 ‘Yupaychaqniy Jacob, qamyá ichaqa ama manchakuychu.
Israel,+ qamyá ichaqa ama manchakuymantaqa katkatataychu.
Ñuqaqa kay karu-karupiña kaptikipas waqaychasqaykim,
miraynikikunatapas huklawman apasqa kasqankumantam kutichimusaq.+
Jacobqa kaqmanta kutimuspam hawka kawsakunqa,
manañam pipas manchachinqachu.+
28 Chaynaqa, amayá manchakuychu yupaychaqniy Jacob,
ñuqaqa qanwanmi kachkani.
Tukuy hinastinman chiqichisqay nacionkunatam chinkachisaq,+
qamtam ichaqa mana chinkachisqaykichu,+ chaywanpas corregisqaykim.+
Tukuy ima ruwasqaykimantam castigasqayki, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini’”, nispa.
47 Jehova Diosmi paymanta willakuq* Jeremiasta rimapayaspan nirqa Filistea+ runakunata ima pasananmanta, chayqa karqa Egiptota kamachiq* Gaza llaqtaman manaraq yaykuchkaptinmi. 2 Jehova Diosmi nirqa:
“¡Qawariy! Norte law allpamantam yaku kallpamuchkan.
Nisyu lluqlla hinam chayamunqa.
Llaqtatam qalaypaqta pampanqa, llaqtapi tukuy ima kaqkunatam qalaypaqta pampanqa.
Llaqtatawan runakunatam qalaypaqta pampanqa.
Runakunam qayaykachakunqaku,
llaqtapi yachaq* runakunam llapallanku qaparkachanqaku.
3 Caballokunapa kallpamusqanta uyarispankum,
peleana carretakunapa kallpamusqanta uyarispankum
hinaspa carretakunapa ruedan taqlaqyasqanta uyarispankum
churinkutapas saqispanku lluptinqaku, manañam churinkuta maskaqqa kutimunqakuñachu,
chaytaqa ruwanqaku makinku manaña kallpayuq kasqanraykum.
4 Filistea+ runakuna chinkananpaq punchawqa chayamuchkanñam,
chay punchawpim chinkanqaku Tiromanwan+ Sidonman+ hukllawakuqkuna.
5 Gaza llaqtapi yachaqkunapa paqlayanan punchawmi chayamunqa*.
Asquelon llaqtapas manañam rimarinñachu.+
Pampapi yachaq runakuna,
¿haykapikamataq kikillaykichik kuchukunkichik?+
6 ¡Jehova Diospa espadan!+
¿Haykapitaq qasillalla kanki?
Maymi kanaykimanyá kutiykuy.
Samaspaykiyá upallalla kay.
7 ¿Imaynamá qasillallaqa kanqa Jehova Dios kamachichkaptinqa?
Diosmi kachaykun Asquelontawan
lamar quchapa patanpi yachaqkunata tukumunanpaq”, nispa.+
48 Moab+ allpapaqmi kay willakuyqa, angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin:
“¡Imaynaraq kanqa Nebo,+ qalaypaqtam tuñirachinku!
Kiryatainman+ yaykuruspankum pinqayman churarunku.
Pakakunanku sitiotam pinqayman churarunku, qalaypaqtam ruwarunku.+
2 Moabtaqa manañam pipas hatunchanñachu.
Hesbonpim+ chinkachinankupaq tantianakuruspa nichkanku:
‘Hamuychik amaña nacion kananpaqyá chinkachisunchik’, nispanku.
Madmen, qampas upallallam kanayki,
qamtaqa espadam maskachkasunki.
3 Horonaimpim qayakuy uyarikuchkan,+
tuñiymantawan chinkaymanta qayakuymi uyarikuchkan.
4 Moabqa tuñirunmi.
Uchuychankunapas qaparkachachkanmi.
5 Luitman qispisqankupim runakunapas llumpayta waqachkanku.
Tukuy kaykuna karusqanraykum Horonainmanta uraykunapi llakikuymanta waqasqanku uyarikuchkan.+
6 ¡Kallpaychik*, mana wañurunaykichikpaq ayqiychik!
Qamkunaqa chunniqpi cipres sacha hinayá kaychik.
7 Ruwasqaykikunapi hinaspa quri-qullqikikunapi hapipakusqaykiraykum
qampas wichinki.
Kemospas+ huklawman apasqam kanqa,
sacerdotekunawan hinaspa kamachiqpa yanapaqninkunawan kuskam huklawman apasqa kanqa.
8 Llaqtakunata chinkachiqmi llapallan llaqtakunaman yaykunqa,
manam mayqinpas puchunqachu.+
Uku law wayqupas purmanqam,
pampapas purmanqam, Jehova Diospa nisqanman hinam llapallan purmanqa.
9 Moabpaqyá señalta churaychik mayninta rinanpaq,
raqayllaña qipasqanraykum payqa ayqinqa.
Chaypi llaqtakunapas manchakuypaqñam kanqa,
qalaypaq mana runayuqmi kanqa.+
10 ¡Jehova Diospa nisqanta qillapakustin ruwaqqa ñakasqayá kachun!
¡Espadanwan mana wañuchiqqa ñakasqayá kachun!
11 Moab runakunaqa warma kasqankumantam hawkalla karqaku.
Urpupi churasqa vino hinam paykunaqa hawka kawsakurqaku.
Kasqanku urpumanta huk urpumanqa manam tallisqachu karqaku,
manam haykapipas huklawmanqa apasqachu karqaku.
Chayraykum imayna kasqanqa hina kaqlla,
asnayninpas hina kaqllam.
12 Jehova Diosmi nin: ‘Hamuchkanmi punchawkuna runakunata kachanaypaq, paykunam wichichinqaku. Wichichispankum urpupi kaqkunatapas taqtanqaku, puyñukunatapas qalaypaqmi pakinqaku. 13 Imaynam Israelpa mirayninkunapas Betelmanta pinqakunku, chaynam Moab runakunapas Kemosmanta pinqakunqaku. Betelqa hapipakunankum karqa.+
14 ¿Imaynamá qamkunaqa ninkichik “ñuqaykuqa kallpasapa soldadokunam kaniku, peleanaykupaqqa listom kachkaniku” nispaqa?’, nispa.+
15 Kamachiqnikichikmi, angelkunata kamachiq Jehova sutiyuqmi nini:+
‘Moabqa qalaypaqmi tuñirun,
chaypi kaq llaqtakunamanpas yaykurunkum,+
chaypi kaq allinnin musukunatam wañurachinku’, nispa.+
16 Moab runakunapa chinkananku punchawqa chayamuchkanñam,
wichinanku punchawqa kayllapiñam kachkan.+
17 Muyuriqninpi kaqkunapa llakipayananmi paykunaqa kanqa, sutinkuta yachaqkunapa llakipayananmi kanqaku.
Paykunam ninqaku: ‘¡Imaynamá wak mana pakikuq kaspiqa pakikurun!
¡Imaynamá wak suma-sumaq tawnaqa pakikurun!’, nispa.
Moab llaqtata chinkachiqmi qanman hamurun.
Hatun pirqaykikunatapas qalaypaqmi tuñichinqa.+
19 Aroerpi+ yachaq, ñanpa patanpi sayaykuspaykiyá qaway.
Ayqiq qaritawan lluptiq warmitayá tapuy, ‘¿imataq pasarun?’ nispayki.
20 Moabqa pinqaypim qiparun, manchakuymantam wañuruchkanña.
Waqaychikyá, qaparkachaychikyá.
Arnonpiyá+ willakuychik Moab chinkasqanmanta.
21 Ñakariymi chayarun pampapi kaq allpaman,+ Holonman, Jaazman,+ Mefaatman,+ 22 Dibonman,+ Neboman,+ Bet-diblatainman, 23 Kiryatainman,+ Bet-gamulman, Bet-meonman,+ 24 Keriyotman,+ Bozraman, Moab allpapi llapallan llaqtakunaman hinaspa hichpan lawpi llaqtakunaman.
25 Jehova Diosmi nin: ‘Moabpa atiynintam chinkarachinku,
makintam pakirunku’, nispa.
26 ‘Moabtayá sinkachiychik,+ payqa Jehova Diospa contranpim hatuntukurqa.+
Kunanmi ichaqa aqtusqallanman wichiykuspa tikraykachakuchkan,
burlakunankuñam rikurirun.
27 ¿Yuyachkankichu Israelmanta asikusqaykita?+
¿Suwakunatawan kuskatachu paykunataqa tarirurqaku mana allinkunata rimanaykipaq
hinaspa paykunamanta burlakunaykipaq?
28 Moab runakuna, llaqtaykichikta saqispayá rumi kakllukunapi yachaychik.
paloma hinayá qaqakunapi qistachakuychik*’”, nispa.
29 “Yacharunikum Moabqa hatuntukuqllaña kasqanta, llumpay hatuntukuqllaña kasqanta,
paytukuqllaña kasqanta, qaritukuqllaña kasqanta hinaspa munaysapallaña kasqanta”.+
30 “Jehova Diosmi nin: ‘Piñakuqllaña kasqantaqa yachanim,
imapas nisqankunam ichaqa yanqalla.
Paykunaqa manam imatapas ruwanqakuchu.
31 Chayraykum Moabmanta waqasaq,
llapallan Moab allpamantam qaparisaq,
Kir-eres+ runakunamantam aminaykama waqasaq.
Nana-nanaq ikllikikunam* lamar quchata chimparunku.
Lamar quchakamam chayarunku,
Jazerkamam chayarunku.
Usyay tiempopi frutaykimanwan uvasnikikunamanmi chinkachiq uraykaramun.+
33 Huertamantawan Moab allpamantam
kusikuywan asi-asilla kay chinkarun.+
uvas sarunankupi vinotapas chakirachinim.
Manañam pipas uvastaqa sarunqachu kusikuymanta qaparistinqa.
Qapariyninkuqa manañam kusikuymantañachu kanqa’”.+
34 “‘Hesbonpi+ qayaykachakusqankum Elealekama+ uyarikuchkan.
Qaparkachasqankum Jaazkama+ uyarikuchkan,
Zoarmanta Horonaimkamam+ uyarikuchkan,
Eglat-selisiyakamam uyarikuchkan.
Nimrim yakukunapas qalaypaqmi chakinqa.+
35 Moabmantaqa qalaypaqmi chinkanqa
muqukunaman tukuy imata apaqkunawan
taytachankupaq imapas quntichiqkunaqa. Ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
36 Llakillataña waqaq quena* hinam Moabmanta sunquypi llumpayta llakikusaq,+
llakillataña waqaq quena* hinam Kir-eres runakunamanta sunquypi llakisqa tarikusaq.
Tukuy ima kapuqninkum qalaypaq chinkanqa.
37 Umankuqa llapallankupam kachiy-kachiy rutusqa kachkan,+
barbankupas llapallankupam kaptasqa kachkan.
38 “Jehova Diosmi nin:
‘Moabpiqa wasikunapa hawanpiwan
llaqtapa punkunkunapim waqayllaña.
Moabtaqa manaña valeq puyñuta hinam ruwaruni’, nispa.
39 ‘¡Mancharisqallañam kachkan! ¡Waqaychikyá!
¡Moabqa pinqakuymantam pasakun!
Moabqa hukkunapa burlakunanñam rikurirun,
hichpanpi llaqtakunapas mancharisqallañam kachkanku’”.
40 Jehova Diosmi nin:
“Imaynam ankapas imatapas hapinanpaq pawaykun,+
chaynam paypas raprankunata kicharispan Moabman pawaykunqa.+
41 Llaqtakunamanmi yaykunqaku,
mana yaykuy atina sitiokunamanmi yaykunqaku.
Chay punchawqa Moabpi qari-qari soldadokunapas
wachakuchkaq warmi hinam kanqaku’”.
42 “‘Moabqa qalaypaqmi chinkanqa, manañam llaqtañachu kanqa.+
Payqa Jehova Diospa contranpim hatuntukurqa.+
43 Moabpi yachaq, qampa ñawpaqnikipiqa manchakuyllam,
qampa ñawpaqnikipiqa uchkuwan tuqllallam’, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
44 ‘Manchakuypaq kaqmanta ayqiqqa uchkumanmi wichinqa.
Uchkumanta lluqsiqtapas tuqllam hapinqa’.
Jehova Diosmi nin: ‘Moabmanqa ñakariy watatam chayachimusaq’, nispa.
45 ‘Ayqiqkunapas Hesbonpiqa manam yanapasqachu kanqaku.
Hesbonmantam nina linwamunqa,
Seonpa chawpinmantam nina ratamunqa.+
46 ‘¡Yaw Moab nacion, imaynaraq kanki!
Kemos+ llaqtam chinkarun.
Qari churikikunatapas huklawmanmi aparunku,
warmi churikikunatapas apakunkum.+
47 Ichaqa tukupay punchawkunapim Moabmanta huklawman apasqa kaqkunata huñumusaq’, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
‘Moabta ima pasananmanta willakuyqa kaypim tukun’”.+
49 Ammon+ runakunamantam Jehova Dios nin:
“¿Israelqa mana churiyuqchu?
¿Israelpaqa manachu miraynin kan?
¿Imaynanpitaq Malcamqa+ Gad allpata hapikuykun?+
¿Imaynanpitaq runankunaqa Israelpa llaqtankunapi yachachkanku*?”, nispa.
2 “Jehova Diosmi nin: ‘Hamuchkanmi punchawkuna
Ammon+ allpapi kaq Raba+ llaqtapa contranpi wañuchinakuy kaptin qapariy* uyarikunanpaq.
Raqayllanñam kanqa,
hichpanpi llaqtakunapas kañasqam kanqa’, nispa.
Jehova Diosmi nin: ‘Israelqa qichuqninkunamantam qichunqa’, nispa.+
3 ‘¡Hesbon, qaparkachay! ¡Hai llaqtam chinkarun!
Raba llaqtapa hichpanpi llaqtakuna, qaparkachaychik.
Qachqa pachawanyá churakuychik.
Rumimanta corralkunapa kasqanpiyá qaparkachaspa kayman-chayman kallpakachaychik*,
Malcamqa huklawman apasqam kanqa,
sacerdotekunatawan hinaspa kamachiqta yanapaqkunatawan kuskatam huklawman apanqaku.+
4 Yaw mana kasukuq llaqta, ¿imaynanpitaq alabakunki wayqukunamantawan
yakuyuq pampa allpakunamanta?
Quri-qullqikipi hapipakuspam ninki:
“¿Pitaq ñuqaman yaykumuwanman?”’”, nispa.
5 Llapallan kamachiq Diosmi nin, angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin: “Manchakuypaq kaqtam apamusqayki,
muyuriqnikipi kaqkunamantam hamunqa.
Tukuy hinastinmanmi chiqinkichik, tukuy hinastinman ayqiqkunataqa manam pipas huñunqachu”, nispa.
6 Jehova Diosmi nin: “Tukuy chaykunamanta qipamanmi ichaqa kikiy huñumusaq Ammonmanta huklawman apasqa kaqkunata”, nispa.
7 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi Edonmanta nin:
“¿Manachu Temanpiqa+ yachay kan?
¿Manachu kan yachaywan consejakuq runakuna?
¿Yanqapaqchu rikurirun chay yachaynin?
8 ¡Dedan runakuna,+ qipamanyá kutiychik, ayqiychikyá!
¡Ukuman rispaykichikyá chaypi yachamuychik!
Ñuqaqa tantiasqay punchawpim
Esaumanqa ñakariyta kacharimusaq.
9 ¿Manachu uvasnikita pallaqkunaqa pallapakunapaq saqinku?
Suwakuna suwakunankupaq tutan hamuspankupas
munasqallankutam apakunmanku.+
10 Esautam ichaqa qalallata saqisaq.
Pakakunan sitiokunata tariruptiymi pakakuytaqa manaña atinqachu.
Churinkunapas, wawqinkunapas
chaynataq hichpanpi kaqkunapas chinkanqakum,+
payqa qalaypaqmi chinkanqa.+
11 Mana taytayuq warmakunata saqiway,
ñuqam uywasaq,
viudakunapas ñuqapim hapipakunqaku”, nispa.
12 Jehova Diosmi nin: “Vasopi kaqta mana tomanankupaq kaqkunapas tomanankum, ¿yaqachu qamqa castigoymanta ayqiwaq? Manam castigoymantaqa ayqinkichu, qamqa tomankipunim”, nispa.+
13 Jehova Diosmi nin: “Ñuqaraykum nini Bozraqa manchakuypaq kananmanta,+ kamisqa kananmanta, qalaypaq kananmanta hinaspa ñakasqa kananmanta. Chaypi llaqtakunapas qalaypaqmi purmanqa”, nispa.+
14 Jehova Diospa nisqan willakuytam uyarirqani,
willakuqtam kacharun nacionkunaman kaynata nimunanpaq:
“Huñunakuspaykichikyá yaykuychik,
peleanaykichikpaqyá alistakuychik”, nispa.+
15 “Ñuqaqa wakin nacionkunamantapas mana kaqpaqta hinam ruwaruyki,
runakunapa chiqninantam ruwaruyki.+
16 Runakunapa manchakusqan kasqaykipaq hapikusqaykim wichiykachisunki,
hatuntukuq kasqaykim wichiykachisunki,
yaw, qaqa uchkukunapi yachaq,
yaw, hatunnin muqupi yachaq.
Anka hina alto-altopi qistachakuptikipas*
ñuqam chaymanta uraykachisqayki”, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
17 “Edomtapas manchakuypaqtam ruwasaq.+ Chayninta puriqkunapas manchakuywanmi qawanqaku, tukuy ima pasasqanta qawaspankum asikunqaku. 18 Imaynam Sodomawan Gomorra hinaspa hichpanpi kaq llaqtakuna chinkachisqa kaptin manaña pipas yacharqachu,+ chaynam chaypiqa manaña pipas yachanqañachu, manañam pipas wasintaqa ruwakunqachu.+ Ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
19 Leon+ hinam allin qinchasqa pastoman yaykunanpaq qispimunqa, Jordan mayu patan montemanta pawaq leon hinam rinqa. Tukuyta ruwaptiymi payqa allpanmanta ayqinqa, hinaptinmi allpanpiqa akllasqay kaqta churasaq. Ñuqamanta hukqa, ¿pitaq kanman? ¿Pitaq ñuqapa contraypi kanman? ¿Yaqachu mayqin michiqpas ñuqapa contraypi kanman?+ 20 Yaw runakuna, uyariychikyá Edonmanta Jehova Diospa ima nisqanta hinaspa Teman+ runakunamanta ima tantiasqanta.
Ovejakunapa uñantam pampanta aysastin apanqaku.
Paykunapa huchankuraykum payqa yachasqanku sitiota qalaypaqta chinkachinqa.+
21 Wichiptinmi kay allpa pacha kuyunqa.
¡Qapariyllañam uyarikunqa!
Wichisqanmi Puka lamar quchakama uyarikunqa.+
22 Anka hinam payqa hamunqa,
hapinanpaq kaqman hinam payqa pawaykunqa,+
raprankunata kicharispanmi Bozraman pawaykunqa.+
Chay punchawqa Edompi qari-qari soldadokunapas wachakuq warmi hinam kanqaku”.
23 Kay willakuyqa Damascopaqmi:+
“Hamatwan+ Arpadmi pinqaypi kachkanku
mana allin willakuykunata uyarisqankurayku.
Manchakuymantam wañuruchkankuña.
Lamar quchapas piñallañam kachkan, manam hawkayanchu.
24 Damascoqa manchakurunmi.
Qipamanmi kutirun, ayqichkanmi,
ichaqa mancharisqallañam kachkan.
Wachakuq warmita hinam paytaqa waqaywan nanay hapirun.
25 ¿Imaynanpitaq hatunchasqanku llaqtaqa hina kaqlla kachkan?
¿Imaynanpitaq kusikuypa kanan llaqtaqa huntaraq kachkan?
26 Chaypi yachaq musukunaqa llaqtapa punkunkunapim wañunqaku,
chay punchawqa llapallan soldadokunam wañunqa”, angelkunata kamachiq ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
27 “Damascopa murallantam kañasaq,
Ben-adadpa mana yaykuy atina pirqankunatam rupanqa”.+
28 Babiloniata kamachiq Nabucodonosorpa makinpi kaq Quedartawan+ Hazorpi kaq llaqtakunata ima pasananmantam Jehova Dios nin:
“Riychikyá, Kedarmanyá qispiychik,
hinaspayá intipa qispimunan lawpi runakunata wañuchimuychik.
29 Carpankutawan ovejankutam qichunkichik,
toldonkutawan tukuy imankutam qichunkichik.
Camellonkutapas apakunkichikmi,
hinaspaykichikmi qayaykachakunkichik: ‘¡Tukuy hinastinpim manchakuyllaña kachkan!’”, nispa.
30 Jehova Diosmi nin: “¡Ayqikuychik, karuman pasakuychik!
Hazor runakuna, uku-ukuman rispaykichikyá chaypi yachamuychik”, nispa.
“Babiloniata kamachiq Nabucodonosorqa imaynata yaykumusunaykichikpaqmi tantiarun,
tukuyta ruwasunaykichikpaqmi tantiarun”.
31 Jehova Diosmi nin: “¡Riychikyá, hawkalla kaq nacionmanyá qispiychik,
hawka kakuq nacionmanyá qispiychik!”, nispa.
“Manam punkunkunapas nitaq trankankunapas kanchu, sapakamam kaypi-chaypi yachakunku.
32 Camellonkutam apakunkichik,
nana-nanaq animalninkutam apakunkichik.
Umankupa waqtanta rutukuqkunataqa tukuy hinastinmanmi chiqichisaq,+
paykunamanqa tukuy hinastinmantam sasachakuykunata apamusaq”,
ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
33 Hazorqa atuqkunapa kananñam kanqa,
qalaypaqmi purmanqa.
Chaypiqa manañam pipas yachanqañachu,
manañam pipas chaypiqa wasintaqa ruwanqañachu”.
34 Sedequias+ Juda nacionta kamachiyta qallaykusqanmanta qipallamanmi, Jehova Diosqa paymanta willakuq* Jeremiasta rimapayaspan Elamta+ ima pasananmanta nirqa: 35 “Angelkunata kamachiq ñuqa Jehova Diosmi Elampa+ flechananta pakisaq, atiynintam qichusaq. 36 Elanmanmi tawa wayrakunata kacharimusaq, kay pachapa tawa lawninmanta wayrakunatam kacharimusaq, paykunatam chiqichisaq chay wayrakunapa pukumusqanwan. Llapallan nacionmanmi Elamqa chiqinqa, manam ni huk nacionpas puchunqachu”, nispa.
37 Jehova Diosmi nin: “Elam runakunataqa chiqniqninkunapa ñawpaqninpim qalaypaqta ruwasaq, wañuchiyta munaqninkunapa ñawpaqninpim chinkachisaq, ñakariytam kacharisaq, rawrachkaq piñakuyniytam kacharisaq. Llapallankum espadawan wañunqaku, manam ni hukpas puchunqachu”, nispa.
38 Jehova Diosmi nin: “Elampim+ churasaq kamachinaypaq tronoyta, kamachiqtawan yanapaqninkunatañataqmi wañuchisaq”, nispa.
39 Jehova Diosmi nin: “Ichaqa tukupay punchawkunapim Elanmanta chiqisqa kaqkunata huñumusaq”, nispa.
50 Jehova Diosmi Babiloniatawan Caldea runakunapa allpanta ima pasananmanta paymanta willakuq*+ Jeremiaswan kaynata willachirqa:
2 “Nacionkunapiyá kaymanta willakuychik,
señaltayá churaychik hinaspaykichikyá willakuychik.
¡Amayá imatapas pakaychikchu!
Niychikyá: ‘Babiloniamanmi yaykurunku,+
Belmi pinqaypi qiparun,+
Merodacmi sinchi mancharisqa qiparun.
Taytacha-mamachankupas pinqaypim qiparun.
Millakuypaq* taytacha-mamachankupas mancharisqallañam qiparun’, nispa.
3 Norte law allpamanta nacionmi yaykunanpaq hamurun,+
allpanta manchakuypaqta ruwananpaqmi hamurun.
Manaña pipapas kanantam ruwanqa,
runakunawan animalkunapas ayqikurunkum,
ripukunkum”, nispa.
4 Jehova Diosmi nin: “Chay punchawkunapiwan chay tiempokunapim Israel runakunawan Juda runakuna kuskanku hamunqaku.+ Waqastinmi hamunqaku,+ hinaspankum iskayninku Jehova Diosninkuta maskanqaku.+ 5 Sion lawman qawarispankum mayqin ñan Sionman chayasqanta tapukunqaku, paykunam ninqaku:+ ‘Hamuychikyá Jehova Dioswan contratota* ruwaspa payman hukllawakunapaq, kay contrato ruwasqanchikqa wiñaypaqmi kanqa, manam haykapipas qunqasqachu kanqa’, nispanku.+ 6 Runaykunaqa chinkaq ovejakuna hinam rikurirun,+ michiqkunapa huchanpim chinkarunku.+ Urqukunaman pusaruspankum urqukunapiwan muqukunapi kayman-chayman purichirqaku, chaymi paykunaqa kanchankutapas qunqarunkuña. 7 Pipas tariqqa mikuruqmi,+ chaymi chiqniqninkunapas niqku: ‘Ñuqanchikpaqa manam huchanchikchu, paykunaqa Jehova Diospa contranpim huchallikururqaku, allin ruwaqpa contranpim huchallikurqaku. Ñawpaq abuelonkupa hapipakusqan Jehova Diostam qipancharurqaku’”, nispa.
8 “Babiloniamantayá ayqiychik,
Caldea runakunapa allpanmantayá lluqsiychik.+
Ovejakunapa ñawpaqninta riq animalkuna hinayá kaychik.
9 Ñuqaqa norte law allpapi nacionkunatam qayachichkani,
paykunatam Babiloniaman yaykunanpaq kachasaq.+
Babiloniaman yaykunankupaqmi muntu-muntun hamunqaku,
chaynapim wichinqa.
Paykunapa flechanqa peleaq runapa hinam
taytakunatapas mana churiyuqta saqin,+
paykunaqa hapichinkupunim flechaspankuqa.
10 Caldea runakunapataqa tukuy imantam apakunqaku,+
manaña atinankukamam tukuy imanta apakunqaku”,+ ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
11 “Qamkunaqa kusisqallañam karqankichik+ herenciayta apakuspaykichik,+
fiestakunataraqmi ruwarqankichikpas.
Qamkunaqa vaquilla hinam pastota qachirqankichik,
allinnin caballokuna hinaraqmi wiqiqiqirqankichik.
12 Qamkunapa mamaykichikqa pinqaypim qiparun.+
Wachakusuqnikichikqa hukmanyasqam qiparun.
Payqa manam wakin nacionkuna hina ancha riqsisqañachu.
Qalaypaq mana yakuyuq chunniqñam, qalaypaq chaki allpañam.+
13 Ñuqa Jehova Diospa piñakuyniyraykum kaqmantaqa manaña pipas yachanqañachu*,+
qalaypaqmi purmanqa.+
Pipas chayninta puriqqa mancharisqallañam qawanqa,
tukuy ima pasasqanta qawaspanmi asikunqa.+
14 Babiloniamanyá maynintañapas yaykuychik, muntu-muntunyá yaykuychik.
Flechanata allinta tiquqkuna, qamkunayá llapallaykichik yaykuychik.
15 Peleanaykichikpaqyá muyuriqninmanta qapariychik.
Wichiykunmi, pilarninkunapas wichiykunmi,
murallankunapas tuñirunmi,+
imam ruwasqankuman hinam kaytaqa Jehova Dios ruwarun.+
Imam ruwasqanman hinayá ruwaychik,
chaynatapuniyá ruwaychik.+
16 Babiloniamantayá chinkachiychik tarpuqtawan cosechapi rutuqta.+
17 Israel runakunaqa chiqisqa oveja hinam kachkanku,+ leonkunam chiqirachirqa.+ Puntatam Asiria nacionta kamachiq millpururqa,+ chaymantañataqmi Babiloniata kamachiq Nabucodonosor tullunkunata kachkarurqa.+ 18 Chayraykum angelkunata kamachiq Jehova Diosqa nichkan, Israelpa Diosninmi nichkan: ‘Asiriata kamachiqta ruwasqayman hinam Babiloniata kamachiqtawan allpantapas ruwasaq.+ 19 Israeltañataqmi pastonman kutichimusaq,+ hinaptinmi Carmelopiwan Basanpi+ mikunqa, Efrainpa+ urqunkunapiwan Galaadpim+ saksanankama mikunqa’”, nispa.
20 Jehova Diosmi nin: “Chay punchawkunapiwan chay tiempokunapim
Israelpa imapi pantasqanta maskanqaku,
ichaqa manam tarinqakuchu,
Judapa huchantapas manam tarinqakuchu,
puchuqkunataqa ñuqam pampachasaq”,
nispa.+
21 Jehova Diosmi nin: “Merataim allpamanwan Pekod+ runakunaman yaykunaykipaqyá qispiy,
llapallankuyá wañuchunku, qalaypaqyá chinkachunku”, nispa.
“Nisqayman hinayá llapanta ruway.
22 Llaqtapiqa wañuchinakuywan qapariyllañam uyarikuchkan,
manchakuypaq kaqkunallañam uyarikuchkan.
23 ¡Imaynamá pakiparuspaqa ñuturunku llapallan kay allpapa takanan martillontaqa!+
¡Imaynamá Babiloniaqa manchakuypaqtaqa ruwarachikun!
¡Imaynamá nacionkunapaqqa chayna rikurirun!+
24 Yaw Babilonia, tuqllata churaruptiymi
qamqa mana cuentata qukuchkaspalla chayman wichiykunki,
tarirachikuspaykim hapirachikunki,+
qamqa Jehova Diospa contranpim karqanki.
25 Jehova Diosmi peleananpaq kaqkuna waqaychasqankuta kicharun,
hinaspam piñakuyninta qawachinanpaq tukuy imata hurquramun.+
Llapallan kamachiq Diospaqa ruwananmi kachkan,
angelkunata kamachiq Jehova Diospaqa Caldea runakunapa allpanpim ruwanan kachkan.
26 Karu lawkunamantayá yaykuychik,+
kawsaykuna churanankutayá kichaychik,+
qalaypaqyá taqmaychik, kawsayta hinayá muntuychik.
Qalaypaqyá chinkachiychik,+
amayá pipas puchuchunchu.
27 Malta torokunatayá llapallanta wañuchiychik.+
Nakana sitiomanyá uraykuchunchu.
¡Imaynaraq paykunaqa kanqa, punchawninkum chayaramun,
wañunanku punchawmi chayaramun!
28 Ayqiqkunapa kallpasqanmi* uyarikuchkan,
Babilonia allpamanta ayqiqkunapa kallpasqanmi uyarikuchkan,
paykunaqa ayqichkanku Jehova Diosninchikpa imam ruwananmanta Sion muqupi willakunankupaqmi,
29 Babiloniaman yaykunankupaqyá flechaqkunata qayachiychik,
flechana tiquqkunata llapallanta qayachiychik.+
Llaqtapa muyuriqninman churakuychik,
pipas ayqinantaqa ama saqiychikchu,
imam ruwasqanman hina ruwaychik,+ chaynatapuni ruwaychik,+
payqa Jehova Dioswanmi hatuntukurqa,
Israelpa chuya Diosninwanmi hatuntukurqa.+
30 Chayraykum musukunapas llaqtapa punkunkunapi wichinqa,+
chay punchawqa llapallan soldadokunam wañunqa”, ñuqa Jehova Diosmi chaynata nini.
31 Llapallan kamachiq Diosmi nin, angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin:
“Yaw mana kasukuq,+ qanmanmi hamuchkani,+ castiganay punchawqa hamunqam, ñakarichinay punchawqa chayamunqam.
32 Yaw mana kasukuq, urmaspaykim wichinki,
qamtaqa manañam pipas hatarichisunkichu.+
Qam ukupi llaqtakunatam kañasaq,
muyuriqnikipi kaqkunatam llapallanta rupanqa”,
nispa.
33 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin:
“Israel runakunawan Juda runakunaqa ñakarichkankum,
apaqninkunam mana kacharinkuchu.+
Manam munankuchu kachariyta.+
Ñuqam paykunapa rantinpi rimarisaq,+
ñuqam runaykunata hawkayayman churasaq,+
Babilonia runakunamanñataqmi sasachakuyta kacharisaq”, nispa.+
35 Jehova Diosmi nin: “Caldea runakunamanmi espada chayamunqa.
Espadam chayamunqa Babilonia runakunaman, kamachiqta yanapaqkunaman hinaspa yachaysapa runakunaman.+
36 Yanqakunata willakuqkunamanmi espada hamunqa, hinaptinmi mana yachayniyuq runakuna hina kanqaku.
Peleaq runakunamanmi espada hamunqa, hinaptinmi mancharisqallaña kanqaku.+
37 Caballokunamanwan carretakunamanmi espada hamunqa,
tukuy hinastinmanta chaypi kaq runakunamanmi espada hamunqa,
hinaptinmi warmikuna hinaña kanqaku.+
Quri-qullqimanmi espada hamunqa, llapallantam apakunqa.+
38 Yakukunapas chakichiptinkum chakinqa.+
Kay allpaqa taytacha-mamachakunapa kanan allpam,+
manchakuypaq kaqkunata musquypi hina* qawaspankum muspaypi hina kanku.
39 Chayraykum mana imapa kananpi kaq animalkunaña kaypiqa kanqa, allwaq animalkunapa kananñam kanqa,
avestruzkunapa kananñam kanqa.+
Manañam haykapipas kaypiqa yachanqakuchu,
wiñaypaqmi purmanqa”, nispa.+
40 Imaynam Sodomatawan Gomorrata+ hinaspa hichpan llaqtakunata+ ñuqa Jehova Dios chinkarachiptiy manaña pipas yacharqañachu, chaynam kaypipas manaña pipas yachanqañachu, manañam pipas wasintaqa ruwanqañachu.+
41 Norte law allpamantam runakuna hamunqa,
karu-karu allpamantam+ hatu-hatun nacionwan
atiyniyuq kamachiqkuna hamunqa.+
42 Paykunaqa flechayuqkamam hamuchkanku, lanzayuqkamam hamuchkanku.+
Qalaypaq manchakuypaqmi kanku,
manam pitapas llakipayankuchu.+
Silladakunapa purisqanpas lamar quchapa qapariynin hinam uyarikun.+
Babilonia llaqta, huk runa hinallam muntu-muntun qanman hamuchkanku.+
43 Babiloniata kamachiqmi paykunamanta willakuyta uyarirun,+
hinaptinmi makinkunapas mana kallpayuq rikurirun.+
Manchakuymantam katkatatachkan,
wachakuq warmita hinam nanay hapirun.
44 Leon hinam allin qinchasqa pastoman yaykunanpaq qispimunqa, Jordan mayu patan montemanta pawaq leon hinam rinqa. Tukuyta ruwaptiymi paykunaqa allpankumanta ayqinqaku, hinaptinmi allpankupiqa akllasqay kaqta churasaq.+ Ñuqamanta hukqa, ¿pitaq kanman? ¿Pitaq ñuqapa contraypi kanman? ¿Yaqachu mayqin michiqpas ñuqapa contraypi kanman?+ 45 Yaw runakuna, uyariychikyá Babiloniamanta+ ñuqa Jehova Diospa imam nisqayta hinaspa Caldea runakunapa allpanta ima ruwanaypaq tantiasqayta:
Ovejakunapa uñantam pampanta aysastin apakunqaku.
Paykunapa huchankuraykum ñuqaqa yachasqanku sitiota qalaypaqta chinkachisaq.+
46 Babilonia wichiptinmi kay allpa pacha kuyunqa,
nacionkunapim qapariyllaña uyarikunqa.+
51 Jehova Diosmi nin:
2 Babiloniamanmi wayrachiqkunata kachasaq.
Paykunam trigota wayrachichkaq hina wischunqaku, hinaptinmi llaqtankupas chunninqa.
Sasachakuy punchawpim tukuy hinastinmanta hamunqaku paywan peleanankupaq.+
3 Flechaqqa amayá flechanantaqa chutarichunchu.
Amayá pipas qasqu harkachikunanwanqa hinakuchunchu.
Amayá Babiloniapi musukunatapas llakipayaychikchu.+
Soldadonkunatapas lliwtayá wañuchiychik.
4 Caldea runakunapa allpanpim paykunaqa wañunqaku,
callenkunapim tuksipasqa wischurayanqaku.+
5 Israel runakunatawan Juda runakunataqa manam angelkunata kamachiq ñuqa Jehova Diosqa saqirqanichu.+
Caldea runakunapa allpanmi ichaqa huchankuwan huntallaña kachkan, Israelpa chuya Diosninpa qayllanpim chayna kachkan.
Amayá paypa huchanpiqa wañuychikchu.
Chayaramunmi punchaw paykunapa imam ruwasqankuman hina ñuqa Jehova Dios ruwanaypaq.
Imam ruwasqankuman hinamá ruwasaq.+
7 Babiloniaqa qurimanta vaso hinam ñuqa Jehova Diospa makiypi karqa.
Enteron allpa pachapi runakunatam sinkarachirqa.
Nacionkunam vinonta tomarurqaku.+
chaymi nacionkunaqa muspaypi hina karqaku.+
8 Babiloniaqa qunqaytam wichiykurqa, hinaspam pakipasqa hina kachkan.+
¡Payraykuyá waqaychik!+
Nanayninpaqyá miski asnaq aceiteta apamuychik, icharaqpas allinyarunman”, nispa.
9 “Babiloniataqa hampirqanikum, ichaqa manam allinyarqachu.
Saqiruspayá sapakama allpanchikman ripukusun.+
Huchankunaqa cielokamaraqmi chayarun,
puyukunapa kasqankamaraqmi chayarun.+
10 Jehova Diosqa allinninchikpaq kaqtam ruwarun.+
Hamuychik, Sion muqupiyá Jehova Diosninchikpa tukuy ima ruwasqanmanta rimasunchik”.+
11 “Flechaykichikkunatayá ñawchiyachiychik,+ ruyru harkachikunaykichiktayá hapiychik*.
Ñuqa Jehova Diosmi Media nacionpi kamachiqkunata kallpancharqani+
Babilonia nacionta chinkachinankupaq.
Ñuqa Jehova Diosmi Babiloniataqa castigasaq, wasiyta* imam ruwasqankuman hinam paykunataqa ruwasaq.
12 Babilonia nacionpa pirqankunapiyá qawanankupaq hina qiruta* sayachiychik.+
Llaqta cuidaqkunatayá yapaychik, maymi kanankupiyá churaychik.
Pakakuqkunatayá akllaychik.
Ñuqa Jehova Diosmi ima ruwanaypaq tantiaruni,
Babiloniapi yachaqkunata ima ruwanaypaq nisqaytaqa ruwasaqpunim”.+
13 “Yaw, achkallaña yakupa chawpinpi yachaq warmi,+
achkallaña quri-qullqiyuq warmi,+ chinkanayki punchawmi chayaramun.
Kunanmantaqa manañam imatapas huñukunkichu.+
14 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi sutinrayku nin:
‘Aqarway urukunata hinam achka-achka runakunata kachaykamusqayki.
Paykunam qamta chinkarachisuspayki kusikuymanta qaparinqaku’, nispa.+
15 Diosmi kay allpa pachataqa unancharqa, paymi atiyninwan unancharqa.
Kawsaykuna qispinanpaq hinam kay allpa pachataqa yachaywan ruwarqa,+
hanaq pachatapas yachaywanmi mastarirqa.+
16 Dios rimaptinqa puyupi yakukunapas qaparinmi,
paymi puyukunata tukuy hinastinmanta huqarin.
17 Llapallan runakunam mana yuyaywan hinaspa mana yachaywan ruwanku.
Quri-qullqiwan tukuy ima ruwaqkunam taytacha-mamachakuna ruwasqankumanta pinqaypi kanqaku.+
Quri-qullqimanta taytacha-mamachankuqa yanqam,
chay taytacha-mamachakunaqa manam kawsankuchu.+
18 Taytacha-mamachakunaqa yanqam,+ runapa ruwasqallanmi, asikunapaq hinam.
Diospa piñakuynin punchawpim chinkanqa.
19 Jacobpa Diosninqa manam kay taytacha-mamachakuna hinachu,
paytaqmi unancharqa herencianpa tawnantapas.+
Paypa sutinqa angelkunata kamachiq Jehova Diosmi.+
20 Qamqa peleanapaq garrote hinam ñuqapaq kanki, peleaspa runa wañuchinay hinam qamqa kanki,
qanwanmi nacionkunata chinkachisaq.
Qanwanmi kamachiqkunata wañuchisaq.
21 Qanwanmi caballokunatawan sillakuqkunatapas wañuchisaq.
Qanwanmi peleanapaq carretakunatawan manejaqninkunatapas chinkachisaq.
22 Qanwanmi qarikunatapas warmikunatapas wañuchisaq.
Qanwanmi yuyaqkunatapas warmakunatapas wañuchisaq.
Qanwanmi musukunatapas sipaskunatapas wañuchisaq.
23 Qanwanmi ovejakunatawan michiqninkunata wañuchisaq.
Qanwanmi yapuq animalkunatawan tarpuqkunata wañuchisaq.
Qanwanmi kamachiqkunatawan kamachiqpa yanapaqninkunata wañuchisaq.
24 Babilonia nacionniyuq runakunatawan Caldea runakunatam llapallanta castigasaq,
qawachkaptikichikmi Sion muqupi mana allin ruwasqankumanta castigasaq,+ Jehova Diosmi chaynata nin.
Castigaptiymi qamqa hatun rumimanta wichimunki,
hinaptinmi kañaykusqa urqu hina kanki”, nispa.
26 Jehova Diosmi nin: “Qanmantaqa manam pirqapa esquinanpaq rumitaqa hurqunqakuchu,
manataqmi cimientanankupaq rumitapas tarinqakuchu, qamqa wiñaypaqmi chunninki”, nispa.+
27 “Kay nacionpiyá qawanankupaq hina qiruta sayachiychik.+
Nacionkunapi uyarinankupaq hinayá waqrata pukuychik.
Nacionkunatayá peleaq rinaykichikpaq akllaychik.
Paywan* peleanankupaqyá Araratpi,+ Minipi chaynataq Askenazpi+ kamachiqkunata qayachimuychik.
Paywan peleanankupaq huñumuq soldadotayá kamachiychik.
Aqarway urukunata hinañayá caballokunatapas chayachiychik.
28 Nacionkunatayá peleaq rinaykichikpaq akllaychik
Media nacionpi kamachiqkunata,+ kamachiqpa yanapaqninkunata chaynataq ancha riqsisqa runakunata.
Akllaychiktaqyá paykunapa kamachisqanku llaqtachakunatapas.
29 Allpam katkatatanqa, manchakuymantam katkatatanqa,
Babiloniata ima pasananmanta Jehova Diospa tantiasqanqa cumplikunqapunim.
Chaynapim Babilonia allpaqa manchakuypaq qipanqa, mana runayuqmi qipanqa.+
30 Babilonia soldadokunaqa manañam peleankuñachu.
Allin pirqayuq llaqtankupim tiyakuchkanku.
Kallpankupas pisirunmi.+
Paykunaqa warmikuna hinañam kachkanku.+
Wasinkupas kañasqam kachkan.
Punku trankananku kaspikunatapas pakiparunkum.+
31 Kamachiqpa runankunam qatinasllanpi kallpanqaku*,
willakuqkunam qatinasllanpi kallpanqaku Babiloniata kamachiqman willamunankupaq.
Kallpanqakuqa Babilonia nacionpa llaqtankunata tukuy hinastinta yaykurusqankuta willamunankupaqmi.+
32 Kallpanqakuqa mayu chimpananku sitiokunata munaychakurusqankuta willanankupaqmi,+
kallpanqakuqa tuturamanta botekunata kañaykusqankuta willanankupaqmi,
kallpanqakuqa soldadokunapas mancharisqallaña kasqankumanta willanankupaqmi”.
33 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin, Israelpa Diosninmi nin:
“Babilonia runakunaqa ira hinam,
irata saruchkaq hina sarupasqa kananku punchawmi chayaramun,
cosechapi sarupananku tiempom paykunapaqqa chayamuchkanña”, nispa.
34 “Babiloniata kamachiq Nabucodonosormi millpuruwan,+
ñuqapim chaqwata rikurirachin.
Mana imayuq puyñuta hinam saqiruwan.
Hatu-hatun culebra hinam millpuruwan,+
kapuqniykunawanmi payqa saksasqa kachkan.
Yakuwanmi ñuqataqa wischuruwan.
35 Sionpi yachaqkunam ninku:+ ‘Mana allinta ruwawasqankuman hinayá Babilonia runakunaqa ñakarichunku’, nispa.
Jerusalenmi nin: ‘Runaykunata wañuchisqankuman hinayá Caldea runakunapas wañuchunku’”, nispa.
36 Chayraykum Jehova Dios nin:
Mayutam* chakichisaq, pozonkunapi yakunkunatam chakichisaq.+
Manchakuypaqñam kanqa, asikunankuñam kanqa,
qalaypaqmi chunninqa.+
38 Llapallankum malta leon hina qaparinqaku.
Uña leon hinam qaparkachanqaku”, nispa.
39 Jehova Diosmi nin: “Kusikuymanta rupapakuchkaptinkum mikuyta qusaq
chaynataq sinkachisaq kusisqa kanankupaq,+
mana rikcharispam una-unay puñunqaku”, nispa.+
40 “Malta carnerota nakanankupaq apachkaq hinam apasaq,
carnerotawan cabrata hinam apasaq”.
¡Imaynamá llapallanpa hatunchanantaqa munaychakurunku!+
¡Imaynamá Babiloniaqa nacionkunapa mancharikunanqa rikurirun!
42 Lamar qucham Babiloniaman qispirun.
Urquchakusqanmi pamparun.
43 Llaqtankunam manchakuypaq rikurirun, mana yakuyuqmi kachkan, chunniqmi kachkan.
Chay allpapiqa manañam pipas yachanqachu, chaynintaqa manañam pipas purinqachu.+
Nacionkunapas manañam paymanqa rinqakuñachu,
Babiloniapa pirqanpas tuñinqam.+
45 ¡Runallaykuna, chay llaqtamantayá lluqsiychik!+
¡Ñuqa Jehova Diospa llumpa-llumpay piñakuyniypi ama wañurunaykichikpaqyá ayqikuychik!+
46 Kay nacionpi ima willakuytapas uyarispaykichikqa amayá manchakuychikchu, amayá hukmanyaychikchu.
Watapim huk willakuy chayamunqa,
qatiqnin watapiñataqmi huk willakuy.
Willakuyqa kanqa kay nacionpi peleanankumantam hinaspa kamachiqpura peleanankumantam.
47 Hamuchkanmi punchawkuna Babiloniapi llaqllasqa taytacha-mamachakunata chinkachinaypaq.
Llapallan allpanmi pinqaypi qipanqa,
runankunapas llapallanmi wañusqa chutarayanqa.+
48 Cielopas kay pachapas chaypi kaqkunapas llapallankum
Babiloniata ima pasasqanta yachaspanku kusikuywan qaparinqaku,+
norte lawmantam chinkachiqkuna Babiloniaman hamunqaku”,+ Jehova Diosmi chaynata nin.
49 “Babiloniaqa manam Israel runakunallatachu wañuchirqa,+
hina Babiloniapitaqmi kay pachapi tukuy hinastinmanta runakuna wañurqaku.
50 Wañuymanta ayqikuqkuna, hinallayá ayqikuychik.
¡Mana samaykuspayá ayqikuychik!+
Maypiña kaspapas Jehova Diostaqa amayá qunqaychikchu, Jerusalentapas amayá qunqaychikchu”.+
51 “Tukuy ima niwasqankuta uyariruspaykum pinqaypi kachkaniku.
Huklaw runakuna Jehova Diospa wasinman hamuruptinkum
uyaykupas pinqakuymanta pukayarun”.+
52 Jehova Diosmi nin: “Hamuchkanmi punchawkuna
Babiloniapi llaqllasqa taytacha-mamachakunata chinkachinaypaq,
Babiloniapa allpanpim wañuy patanpi kaqkunapas waqanqaku”, nispa.+
53 Jehova Diosmi nin: “Cielokama Babilonia qispiptinpas,+
mana yaykuy atinata pirqankunata ruwaptinpas
ñuqapa kachasqay chinkachiqkunam yaykunqaku”, nispa.+
54 “¡Uyariychik! Babiloniamantam qapariy uyarikamuchkan,+
Caldea runakunapa allpanmantam hatun qapariy uyarikamuchkan.+
55 Ñuqa Jehova Dios Babiloniata chinkachiptiymi uyarikamuchkan,
qaparisqankutam upallachisaq.
Paykunapa qaparisqanmi achka yakukuna hinaraq uyarikamunqa,
rimasqankupas sutillatam uyarikamunqa.
56 Chinkachiqqa Babiloniapa contranpim hamunqa,+
Babiloniapa soldadonkunapas apasqam kanqaku,+
flechanankupas pakipasqam kanqa,
chaynaqa kanqa imam ruwasqankuman hina ñuqa Jehova Dios ruwasqayraykum.+
Chaytaqa ruwasaqpunim.+
57 Babiloniapi kamachiqpa yanapaqninkunatawan yachayniyuqkunatam sinkachisaq,+
sinkachisaqtaqmi kamachiqkunatapas, ancha riqsisqa runankunatapas chaynataq soldadonkunatapas.
Hinaptinmi mana rikcharispa puñunqaku”,+ kamachiqmi chaynata nin,
angelkunata kamachiqwan sutichasqa Jehova Diosmi chaynata nin.
58 Angelkunata kamachiq Jehova Diosmi nin:
“Babiloniapa pirqanqa maynaña rakta kaspanpas qalaypaqmi tuñinqa,+
punkunkunapas maynaña hatun kaspanpas kañasqam kanqa.
Runakunapas yanqapaqmi llamkanqaku,
nacionkunapi runakunapas nina ruparunallanpaqmi llamkanqaku”, nispa.+
59 Diosmanta willakuq* Jeremiasmi Neriaspa+ churin Serayata kamachirqa, kamachirqaqa Juda nacionta Sedequias tawa wata kamachichkaptin Babiloniaman apasqa kaptinkum. Neriasqa karqa Maseyapa churinmi. Serayaqa karqa kamachiqpa kapuqninkunamanta huknin nanachikuqmi. 60 Babilonia imakunawan ñakarinanmantam Jeremiasqa libropi qillqarqa, tukuy chay qillqasqanqa Babiloniapa contranpim kachkan. 61 Jeremiasmi Serayata nirqa: “Babiloniaman chayaruspallaykim kay qillqata uyarinankupaq hina leenki, 62 hinaspam ninki: ‘Jehova Dioslláy, qanmi nirqanki kay llaqta chinkananmanta, mana runayuq qipananmanta, mana animalniyuqkuna qipananmanta hinaspa qalaypaq chunninanmanta’, nispa.+ 63 Kay librota leeyta tukuruspaykim rumiwan wataruspayki Eufrates mayupa chawpinman wischuykunki, 64 hinaspam ninki: ‘Ñakariyta kacharimuptiymi Babiloniaqa chayna chinkaykunqa, manañam haykapipas hatarinqañachu,+ manañam ima ruwaytapas atinqañachu’”, nispa.+
Jeremiaspa nisqankunaqa kaypim tukun.
52 Sedequiasqa+ 21 watanpi kachkaspam kamachiyta qallaykurqa. Payqa Jerusalen llaqtamantam Juda nacionta 11 wata kamachirqa. Mamanmi karqa Libna llaqtayuq Jeremiaspa churin Amutal.+ 2 Sedequiasqa Jeoyakim hinam Jehova Diospa chiqnisqan kaqkunata ruwarqa.+ 3 Tukuy chaykunaqa Jerusalen llaqtapiwan Juda nacionpim pasarqa Jehova Dios llumpayta piñakusqanrayku, chaymi chinkarachirqa.+ Sedequiasqa manañam kasukurqachu Babilonia nacionta kamachiqtaqa.+ 4 Isqun wataña Sedequias kamachichkaptinmi Babilonia nacionta kamachiq Nabucodonosorqa Jerusalen llaqtaman hamurqa llapallan soldadonkunapiwan. Chayqa karqa chunka kaq killapa chunka punchawninpim. Llaqtata muyuriruspankum yaykunankupaq allpata muntururqaku.+ 5 Llaqtapa muyuriqninpim karqaku Sedequiaspa kamachisqan 11 watakama.
6 Llaqtapi mikuy mana kaptinmi runakunaqa yarqaymanta karqaku.+ Tawa kaq killapa isqun punchawninpim+ 7 Babilonia soldadokuna murallata uchkururqaku. Chaymi Jerusalen llaqtapi llapallan soldadokunaqa kamachiqpa huertan lawpi punkunta tuta lluptikurqaku. Babilonia soldadokuna llaqtapa muyuriqninpi kanankukamam paykunaqa Araba lawman riq ñanninta ayqikurqaku.+ 8 Babilonia soldadokunam ichaqa qatispanku hayparurqaku Jerico llaqtapa hichpan pampapi.+ Hinaspankum paywan riq soldadokunata chiqirachirqaku. 9 Kamachiq Sedequiastañataqmi hapiruspanku Babilonia nacionta kamachiqman pusarqaku, payqa kachkarqa Hamat allpapi kaq Ribla llaqtapim. Chaypim nirqaku Sedequiasta ima ruwanankumanta. 10 Babiloniata kamachiqqa Sedequias qawachkaptinmi churinkunata wañurachirqa. Hina Ribla llaqtapitaqmi wañurachirqa Juda nacionta kamachiqpa llapallan yanapaqninkunatapas. 11 Chaymantam Babiloniata kamachiqqa Sedequiasta+ ñawsayarachirqa, hinaspam broncemanta cadenawan wataruspan Babilonia nacionman pusarqa. Chaypim wañukunan punchawkama presochasqa karqa.
12 Pichqa kaq killapa chunka punchawninpim Jerusalen llaqtaman chayaramurqa Babilonia nacionta kamachiq Nabucodonosorpa yanapaqnin Nebuzaradan. Payqa karqa soldadokunapa kamachiqninmi.+ Nebuzaradanqa chayaramurqa 19 wataña Nabucodonosor kamachichkaptinmi. 13 Hinaspanmi kañaykurqa Jehova Diospa wasinta,+ kamachiqpa wasinta, Jerusalenpi wasikunata hinaspa hatun wasikunata. 14 Nebuzaradanqa Babilonia soldadokunapiwanmi Jerusalen llaqtapa murallanta tuñirachirqa.+
15 Hinaspanmi pusakurqa wakcha runakunata, llaqtapi puchuq runakunata, Babilonia nacionta kamachiqman hukllawakuqkunata chaynataq imapas ruway yachaq runakunatapas.+ 16 Qalaypaq wakcha runakunatam ichaqa saqirurqa llaqtapi uvas huertakunata cuidanankupaq hinaspa llamkanankupaq.+
17 Babilonia soldadokunam Jehova Diospa wasinpi broncemanta pilarkunata ñutuparurqaku.+ Ñutuparurqakutaqmi Jehova Diospa wasinpi carretakunatapas+ chaynataq broncemanta ruyru estanquetapas,+ hinaspankum broncetaqa Babiloniaman llapallanta apakurqaku.+ 18 Apakurqakutaqmi baldekunatapas, palakunatapas, nina wañuchinakunatapas, tazonkunatapas,+ vasokunatapas+ chaynataq Diospa wasinpi* broncemanta lliw serviciokunatapas. 19 Nebuzaradanmi apakurqa qurimantawan qullqimanta ruwasqa+ sansa apanakunata, tazonkunata, baldekunata, candelabrokunata,+ vasokunata hinaspa tazonkunata.+ 20 Jehova Diospa wasinpaqmi Salomon ruwachirqa broncemanta iskay pilarkunata, ruyru estanqueta, chay estanque tiyananpaq 12 torokunata+ hinaspa carretakunata. Chaykunata ruwachisqan bronce achka kasqanraykum llasayninqa mana yachakurqachu.
21 Sapa pilarkunapa sayayninmi karqa pusaq metro*. Muyuriqninñataqmi karqa pichqa metro masnin*.+ Chay pilarkunaqa karqa vacio ukuyuqmi hinaspa tawa dedo* raktayuqmi. 22 Chay pilarkunapa puntanpi broncemanta ruyruniqñataqmi karqa iskay metro masnin* sayayniyuq.+ Chay ruyrupa sikinpi kaq muyuriqninpi mallakuna hinaspa siqinpi granadakunaqa llapanmi broncemanta karqa. Pilarkunawan granadakunaqa iskayninmi chayniraqkamalla karqa. 23 Waqtanpim karqa 96 granadakuna, llapanpiqa 100 granadakunam mallata muyurirqa.+
24 Nebuzaradanqa pusakurqataqmi ancha riqsisqa sacerdote Serayatapas,+ sacerdote Sofoniastapas+ chaynataq punku cuidaq kimsa runakunatapas.+ 25 Llaqtamantaqa pusakurqataqmi soldadokunapa kamachiqnintapas, kamachiq Sedequiaspa qanchis yanapaqninkunatapas, 60 runakunatapas hinaspa soldadokunata kamachiqpa secretariontapas. Paymi peleaq rinankupaq runakunata huñumuq. 26 Llapallankutam Nebuzaradanqa pusarqa Ribla llaqtapi Babiloniata kamachiqman. 27 Hinaptinmi Babiloniata kamachiqqa Ribla+ llaqtapi paykunata wañuchirqa, chayqa karqa Hamat lawpim. Chaynatamá Juda nacionniyuq runakunaqa pusasqa karqaku.+
28 Qanchis wata kamachichkaspanmi Nabucodonosorqa Juda runakunata pusakurqa, paykunaqa karqaku 3.023 runakunam.+
29 Nabucodonosorqa+ 18 wataña kamachichkaspanmi Jerusalen llaqtamanta pusakurqa 832 runakunata.
30 Nabucodonosor 23 wataña kamachichkaptinñataqmi Nebuzaradanqa 745 Juda runakunata pusakurqa.+
Llapallan pusasqankum karqa 4.600 runakuna.
31 Evil-merodacmi Babilonia nacionta kamachiyta qallaykuspan Juda nacionta kamachiq Joakinta+ preso kasqanmanta hurqururqa. Chayqa karqa 37 wataña Babilonia nacionpi Joakin kachkaptinmi. Hurqururqaqa 12 killapa 25 punchawninpim.+ 32 Evil-merodacqa Joakinta llakipayaspanmi Babilonia nacionpi tarikuq wakin kamachiqkunamantapas aswan riqsisqata ruwarurqa. 33 Joakinqa preso kasqan pachanta mudakuruspanmi wañukunankama kamachiqwan kuska mikurqa. 34 Babilonia nacionta kamachiqqa sapa punchawmi Joakinmanqa wañukunan punchawkama mikuyta qurqa.
“Jeremias” ninanqa yaqachusmi “Jehova Diosqa pitapas hatunchanmi” ninan.
Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Utaq: “Profeta kanaykipaqmi”. Qaway “profeta” niq palabrapa ima ninan kasqanta.
Hebreo rimaypiqa rimachkan inciensota quntichipusqankumantam.
Utaq: “Profetakunapas”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Iskay mana allinkunatam”, nispam.
Utaq: “Menfis”.
Kayqa Nilo mayupa pallqanmi.
Utaq: “Chikllinkuna”.
Utaq: “Huklaw runakunapa taytacha-mamachanmi”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Qariwan manaraq puñuq sipas”, nispam.
Utaq: “Waqllikusqanta”.
Utaq: “Huklaw runakunapa taytacha-mamachankunawan”.
Ichapas kanman: “Qusaykichikqa”, niqpas.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Dioswan pacto ruwasqanku baul”, nispam.
Utaq: “Kaspita”.
Utaq: “Tiyananñam”.
Utaq: “Profetakunapas”.
Yaqachusmi kaynanpataqa nichkan llakipayasqanrayku utaq kuyapayasqanrayku.
Ichapas kanman: “Peleanankupaq qaparisqankutam uyariruni”, niqpas.
Ichapas kanman: “Unquq warmipa”, niqpas.
Utaq: “Punta naceq”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Qara uya”, nispam.
Utaq: “Leopardo”.
Utaq: “Waqllikurqaku”.
Utaq: “Qullqipaq piwanpas kakuq”.
Utaq: “Chikllinkunatayá”.
Ichapas kanman: “Payqa manam kanchu”, niqpas.
Utaq: “Yarqaypas”.
Utaq: “Profetakunaqa”.
Kayqa Diospa nisqankunam.
Utaq: “Kaspikunatayá”.
Utaq: “Tiyanan”.
Utaq: “Profetakunapas”.
Utaq: “Sebamanta”.
Kaypiqa Jeremiasmantam rimachkan.
Kayqa karqa nina astawan rupananpaq metalkunata chulluchiq runapa pukuchinanmi.
Utaq: “Tiyanaykichikpaqmi”.
Utaq: “Templonmi”.
Utaq: “Waqllikuchkaspaykichikchu”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Hanaq pacha reinapaq”, nispam. Kay mamachataqa Diosta qipanchaq Israel runakunam yupaycharqaku, yaqachusmi niqku wawayuq kanankupaq yanapasqanmanta.
Utaq: “Profetakunata”.
Qaway “gehena” niq palabrapa ima ninan kasqanta.
Utaq: “Profetakunapa”.
Utaq: “Rapinkunapas”.
Utaq: “Doctor”.
Utaq: “Waqllikuqkuna”.
Kay versiculopa nisqanqa qallariypim arameo rimaypi qillqasqa karqa.
Ichapas kanman: “Kicharimun”, niqpas.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Israelmi herencianpa tawnan”, nispam.
Kaypi warmimanta rimaspanqa Jerusalenmantam rimachkan.
Utaq: “Pacto”. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Kaypiqa yaqachusmi Jeremiasta kamachichkan.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Lechepa hinaspa mielpa kanan allpata”, nispam
Utaq: “Amen”.
Utaq: “Tiyaqkunam”.
Utaq: “Quntichisqanku taytacha-mamachankutaña”.
Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Payqa Jeremiasmi.
Utaq: “Temploypi”.
Kayqa Diospa wasinpi animalkuna nakasqankum.
Ichapas kanman: “Llakisqam kachkan”, niqpas.
Utaq: “Profetakunaman”.
Utaq: “Leopardo”.
Utaq: “Waqllikusqaykita”.
Utaq: “China luwichupas”.
Utaq: “Profetakunaqa”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Qariwan manaraq puñuq wawanmi”, nispam.
Utaq: “Pacto”. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Ichapas kanman: “Tawa rikchaq juiciokunatam”, niqpas.
Ichapas kanman: “Qipanpamanmi purinki”, niqpas.
Ichapas kanman: “Pinqakurqam, mana allin qawasqam karqa”, niqpas.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Palabraykita tariruspaymi mikururqani”, nispam.
Utaq: “Pantachikuq yaku”.
Kaypiqa rimachkan imaña kaptinpas manaña kuyasqanmantam.
Chaytam ruwaqku Diosta mana yupaychaq runakuna ayllunku wañukuptin, chaytam Israel runakunapas ruwaqku.
Utaq: “Mana kawsaq taytacha-mamachankuwanmi”.
Utaq: “Diamante rumipa puntanwanmi”.
Ichapas kanman: “Qamkunaqa piñakuyniypim nina hina ratarirunkichik”, niqpas.
Ichapas kanman: “Sunqupaqqa manam hampi kanchu”, niqpas.
Utaq: “Sur law”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Qariwan manaraq puñuq wawanmi”, nispam.
Utaq: “Uchku-uchku”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Silbananta”, nispam.
Utaq: “Profetakunapa”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Silbanantam”, nispam.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Cepoman”. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Nabucodorosormi”, nispam. Chaynatapas qillqaqkum.
Ichapas kanman: “Paykunatam kay llaqta ukuman huñumusaq”, niqpas.
Utaq: “Tiyaq”.
Utaq: “Pacto”. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Riqsinkutaqmi Jehoacaz sutiwanpas.
Utaq: “Tiyaq”.
Utaq: “Tapachakuq”.
Coniastaqa riqsinkutaqmi Joaquin nispapas chaynataq Jeconias nispapas.
Utaq: “Chiklli”.
Utaq: “Herencia chaskiq rikurimunanpaq”.
Utaq: “Tiyanqaku”.
Utaq: “Profetakunamantañataqmi”.
Utaq: “Diosta qipanchaqñam”.
Utaq: “Waqllikunku”.
Jeconiastaqa riqsinkutaqmi Joaquin nispapas chaynataq Conias nispapas.
Ichapas kanman: “Hatun pirqata ruwaqkunatapas”, niqpas.
Utaq: “Templonpa”.
Utaq: “Tiyaqkunapas”.
Utaq: “Yarqaytam”.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Faraonman”.
Utaq: “Tiyaq”.
Yaqachusmi kay sutiwanpas suticharqaku Babelta (Babiloniata).
Utaq: “Profetaykunapa”.
Utaq: “Templopa”.
Utaq: “Nucaykiman”.
Utaq: “Profetakunataqa”.
Utaq: “Tiyananpaq”.
Kayqa templopim yaku qucharayananpaq broncemanta ruwasqa karqa.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “¡Amen!”.
Utaq: “Nucanpi”.
Utaq: “Profeta”.
Ichapas kanman: “Hatun pirqata ruwaqkunatapas”, niqpas.
Utaq: “Tiyaychik”.
Utaq: “Yarqaytam”.
Ichapas kanman: “Apiyasqa”, niqpas.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Silbasqam”, nispam.
Utaq: “Waqllikurqaku”.
Utaq: “Nucaykimantam”.
Ichapas kanman: “Ancha riqsisqatam ruwasaq”, niqpas.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Qariwan manaraq puñuq Israelpa wawan”, nispam.
Utaq: “Qarpapayasqa”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Qariwan manaraq puñuq Israelpa wawan”, nispam.
Utaq: “Tiyanqaku”.
Utaq: “Kirunku wayayarun”.
Utaq: “Pactota”. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Ichapas kanman: “Qusan”, niqpas.
Utaq: “Profeta”.
Kaypiqa nichkan taytanpa wawqin kasqanmantam.
Utaq: “Qanchis siclo”. Qaway B14 kaq yachachikuyta.
Utaq: “Quritawan”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Lechepa hinaspa mielpa kanan allpam”, nispam.
Utaq: “Tiyarqaku”.
Qaway “gehena” niq palabrapa ima ninan kasqanta.
Utaq: “Pacto”. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Davidpaq allin ikllita ikllichisaq”, nispam.
Utaq: “Pacto”. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Pacto”. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Jonadabmi”, nispam. “Jonadab” sutiqa “Jeonadab” sutimantam rikurirqa.
Utaq: “Tiyaychik”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Jonadabpa”, nispam. “Jonadab” sutiqa “Jeonadab” sutimantam rikurirqa.
Utaq: “Profetaykunatapas”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Jonadabpa”, nispam. “Jonadab” sutiqa “Jeonadab” sutimantam rikurirqa.
Utaq: “Profeta”.
Kayqa karqa noviembre chawpi killamanta diciembre chawpi killakamam. Qaway B15 kaq yachachikuyta.
Coniastaqa riqsinkutaqmi Joaquin nispapas chaynataq Jeconias nispapas.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Faraonpa”.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Rabsaris”.
Utaq: “Rabmag”.
Ichapas kanman: “Llamkachinanpaq”, niqpas.
Utaq: “Rabsaris”.
Utaq: “Rabmag”.
Utaq: “Tiyananpaq”.
Utaq: “Tiyakamuwaq”.
Utaq: “Siquenmanta”.
Utaq: “Siksisqakamam”.
Ichapas kanman: “Hatun pozopa kasqanpi”, niqpas.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Tiyamusaqku”.
Utaq: “Tiyaqqa”.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Intita yupaychananku wasipi”.
Utaq: “Tiyaq”.
Utaq: “Profetaykunata”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Hanaq pacha reinapaq”, nispam. Kay mamachataqa Diosta qipanchaq Israel runakunam yupaycharqaku, yaqachusmi niqku wawayuq kanankupaq yanapasqanmanta.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Hanaq pacha reinapaq”, nispam.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Hanaq pacha reinapaq”, nispam.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Hanaq pacha reinapaqqa”, nispam.
Utaq: “Faraon”.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Faraon”.
Utaq: “Raskiychik”.
Kaypiqa rimachkan Egiptoman yaykuqmantam.
Utaq: “Tiyaq”.
Ichapas kanman: “Mana imayuqmi qipanqa”, niqpas.
Kayqa Tebas llaqtam.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Faraon”.
Utaq: “Tiyaq”.
Kayqa Creta llaqtam.
Llakipi kasqankutawan pinqaypi kasqankuta qawachinankupaqmi umankuta kachiy-kachiyta rutukuqku.
Utaq: “Raskiychik”.
Ichapas kanman: “Chaki allpapiyá tiyay”, niqpas.
Utaq: “Tapachakuychik”.
Utaq: “Chikllikikunam”.
Kay quenataqa pitapas pampaspankum llakisqa kasqankurayku tocaqku.
Kay quenataqa pitapas pampaspankum llakisqa kasqankurayku tocaqku.
Utaq: “Piqantam”.
Utaq: “Tiyachkanku”.
Ichapas kanman: “Peleanankupaq qapariy”, niqpas.
Utaq: “Raskikachaychik”.
Utaq: “Tapachakuptikipas”.
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Profeta”.
Hebreo rimaypiqa yaqachusmi “hatun ispay” niqwan yaqa chaynalla. Chaynataqa imatapas despreciaspallam rimaqku.
Utaq: “Pactota”. Qaway kay palabrapa ima ninan kasqanta.
Utaq: “Tiyanqañachu”.
Utaq: “Raskisqanmi”.
Utaq: “Templon”.
Utaq: “Revelacionpi”.
Yaqachusmi kay sutiwanpas riqsirqaku Caldea llaqtataqa.
Ichapas kanman: “Flecha apanaykichiktayá huntachiychik”, niqpas.
Utaq: “Temployta”.
Utaq: “Kaspita”.
Ichapas kanman: “Punkukunata kicharin”, niqpas.
Kayqa Babilonia llaqtam.
Utaq: “Raskinqaku”.
Hebreo rimaypiqa nichkan: “Lamar quchatam”, nispam.
Yaqachusmi kay sutiwanpas suticharqaku Babelta (Babiloniata).
Utaq: “Profeta”.
Utaq: “Templopi”.
Utaq: “18 kuchus”. Qaway B14 kaq yachachikuyta.
Utaq: “12 kuchus”.
Huk dedoqa karqa yaqa iskay centimetrom.
Utaq: “Pichqa kuchus”.