Kite Au i te “Mea Ngiti Poepoe Ra” te Riroanga Mai “Ei Enua Maroiroi”

AKAKITEIA E WILLIAM DINGMAN

Te mataiti e 1936; te ngai, ko Salem, Oregon, U.S.A. Te aere ra au ki tetai uipaanga a te Au Kite o Iehova. Kua uiia te uianga: “Teiea te urupu maata?” (Apokalupo 7:9, King James Version) Ko au ua te mea ou, no reira kua tou pouroa mai ratou kiaku e kua tuatua, “Tera aia!”

I TE au mataiti rotopu o te 1930, e meangiti ua te aronga i rotopu i te Au Kite o Iehova tei rauka te manakonakoanga Pipiria o te nooanga e tuatau ua atu i te enua nei i te Parataito. (Salamo 37:29; Luka 23:43) Kua taui maata te au mea mei te reira taime mai. Inara ka tuku ana iaku kia akakite atu i te au tupu anga tei taki atu ki toku tae anga ki te uipaanga i Salem, Oregon.

E kopenga ta toku papa no The Golden Age, e ingoa mua no te makatini Awake! I toku mapu ou anga, e reka ana au i te tatau i te reira, e kua papu mai iaku e e tuatua mou Pipiria puapinga to roto i te reira. No reira i tetai ra kua tuku atu au i tetai takai no runga mai i te kapi openga o tetai Golden Age. Kua oronga mai te reira ki te tangata tatau e 20 au puka rikiriki, e tai puka, e te ingoa o te putuputuanga vaitata roa atu o te Au Kite o Iehova. I te raukaanga mai te au puka, kua aere au mei tera are i tera are te tua anga i te au puka rikiriki katoatoa pera katoa te puka.

I te reira taime kare ake rai okotai tangata i apii i te Pipiria kiaku. Te tika, kare rava au i tuatua ana ki tetai o te Au Kite o Iehova. Inara i teianei, ma te atereti o te Are Uipaanga Patireia vaitata roa atu i toku rima, kua akaoro atu au no etai 40 kiromita ki Salem, Oregon, no te aere ki tetai uipaanga. I reira, e 18 rai oku mataiti, i toku akataka angaia ko “te urupu maata.”

Noatu e kare au i akapapa tikai no te angaanga orometua, kua akamata au i te tutu aere ma te Putuputuanga Salem. Kua akamaroiroiia au kia kapiti mai e toru au manako tumu i taku akakitekiteanga. Te mea mua, e ko Iehova te Atua; te rua, ko Iesu Karaiti tana Ariki akataoongaia; e te toru, ko te Patireia te manakonakoanga anake ua no teianei ao. Kua tauta au i te oronga i te reira tuatua ki te au ngutupa katoatoa.

I muri ake i te taokotaianga ki te Au Kite o Iehova i Salem e rua mataiti, kua papetitoia au i roto ia Aperira 3, 1938. Kua rekareka te au taeake i Salem i te kite i te maata anga ia matou o “te urupu maata” e papetitoia ra. I roto ia Peperuare 1939, kua riro mai au ei painia, me kore e orometua tamou. I roto ia Titema o te reira mataiti, kua ariki au i tetai patianga no te neke ki Arizona, te ngai e anoano maata tetai no te aronga akakitekite i te Patireia.

Painiaanga i Arizona

E ou ua te angaanga a te Au Kite o Iehova i Arizona, e e maata te au marama kore anga no runga ia matou, no reira i te tomo anga te Unaite Teite ki roto i te Tamaki II o te Ao, kua kite matou i te takinokino anga maata. Ei akaraanga, iaku e tavini ra i Stafford, Arizona, i te 1942, kua tupu tetai tuatua anga pupu patoi ia matou na tetai pupu tangata Momani. Te noo vaitata ua ra matou ko toku au patana painia ki te pae i te are o tetai epitekopo Momani tei akangateitei ia matou e tei karanga: “Naringa te au mitinari Momani mei te Au Kite i te maroiroi, ka tupu maata i reira te Akonoanga Momani.” No reira i roto i te are pure kua tuatua aia e kua karanga: “Te akarongo nei au e e tuatua anga pupu patoi tetai i te au tamariki tamaroa Au Kite. E noo vaitata ana au ki te pae i taua au tamariki tamaroa, e me tupu tetai rave anga pupu patoi, ka tupu tetai tangi anga pupui i tetai tua tikai i te aua. Ka taangaangaia te reira tangi anga pupui​—kare ra ki runga i te Au Kite. Ka taangaangaia te reira ki runga i te au pupu patoi. No reira me ka inangaro kotou i te rave anga pupu patoi, kua kite ua kotou eaa te ka tupu.” Kare rava te pupu tangata i aere mai ana.

I toku toru mataiti i Arizona, kua opuia matou e kua tukuia ki roto i te are auri e maata ua atu te taime. Okotai taime kua akonoia au e 30 ra. Ei tamaki atu i te tamanamanata anga akava i ta matou angaanga orometua, kua akatupu matou i ta matou i kapiki e ko tetai pupu tangata rere aere. Kua akakite mai te Kite akatere ia matou e: “Mei to tatou ingoa oki, pera katoa tatou. Ka akamata matou i te ora rima me kore ono i te popongi, ka akaruke i tetai aenga pepa me kore puka meangiti i te au ngutupa ravarai, e i reira kua rere matou.” Kua oti i to matou “pupu tangata rere aere” i tetai manga tuanga ngai o Arizona. Inara, kua akamutuia te reira i te openga no te mea kare te reira tu tutu aere anga e tuku ana ia matou kia oronga i te tauturu ki te aronga tei inangaro ra.

Apii Gileada e te Tavini Anga Takake

I roto ia Titema 1942, ko au tetai o te au painia e manganui i Arizona tei rauka tetai reta patianga ki tetai apii mitinari ou e akanooia ra e te Au Kite o Iehova. I te akamata anga kua kapikiia te apii e ko te Kaoreti Pipiria Punanga Tiaki o Gileada. I muri mai kua tauiia te ingoa ki te Apii Pipiria Punanga Tiaki o Gileada. Vaitata i te 4,800 kiromita te mamao i te pae i te oire o Ithaca i te ngai tikai o New York tei reira te apii.

I muri ake i tetai atoro anga poto ki Oregon, ia Tianuare 1943, e maata ia matou au painia tei akaruke i te ngai vera o te Metepara Arizona na runga i te bus Greyhound. I tetai au ra i muri mai kua tae matou ki to matou ngai e kua kite i te kiona o to New York tikai tuatau paroro. Kua akamata te apii ia Peperuare 1, 1943, i te karanga anga tona peretiteni, ko Nathan H. Knorr, i roto i tana tuatua akatuera anga ki te tai anere aronga apiipii: “KARE i te akakoroanga o teia kaoreti kia akapapa ia kotou kia riro mai ei au orometua akataoongaia. E au orometua takere kotou e tei maroiroi i roto i te angaanga orometua no tetai au mataiti. . . . Te apiianga a te kaoreti no te akakoroanga tikai o te akapapaanga ia kotou kia riro maata mai ei au orometua tau meitaki i te au ngai ta kotou ka aere.”

Mei te mea e meangiti ua taku i rauka mai i te apii kavamani, i te akamata anga kua manga tuke ua ake rai au i Gileada. Inara e meitaki tikai te aronga ikuiku kiaku, e kua reka maata mai au i taku au apii. Kua karatuati toku pupu i muri ake i te rima marama terenianga maata. I muri mai, kua tukuia tetai pae ia matou ki te opati maata o teianei ao o te Au Kite o Iehova i Brooklyn, New York, te ngai i rauka maata atu ei te terenianga maata no te akapapa ia matou kia tavini i roto i te angaanga tutaka ei au akaaere kotinga. Taku tukuanga angaanga mua ko Carolina Tokerau e te Tonga.

I taua au mataiti mua, vaitata rai e neke aere ua ana te akaaere kotinga. Ka noo matou i tetai ra ma tetai putuputuanga meangiti me kore e rua ra me e mea maatamaata te reira. I te reira taime te maata anga o te au putuputuanga e mea meangiti ua. No reira i muri ake i te akapouanga i te ra katoa, e te maata anga o te taime te vai ara ua anga e tae ua atu ki te turuaipo te atoroanga e te paupauanga uianga, ka tu mai au i te ora rima i tera mai popongi no te aere ki tera mai putuputuanga. Kua tavini au i roto i te angaanga kotinga e tai mataiti, e i muri mai kua painia au no tetai manga taime i Tennessee e New York.

Ki Kupa e Oti ki Pueto Riko

Ia Me 1945, ma tetai pae e manganui, kua tukuia au ki taku tukuanga angaanga mitinari ke, i Kupa! I te po i to matou tae anga ki Havana, te oire maata o Kupa, kua rave matou i te angaanga makatini. Kua noo matou i Havana e tae ua atu ki te taime i rauka mai ei ia matou tetai kainga i Santa Clara. E $25 rai a matou moni marama tauturu tataki tai no te au mea ravarai tei anoanoia, kapiti mai te kai e te tarau. Kua maani matou i te au roi moe e te au apinga no roto mai i te au rakau tei rauka e kua taangaanga i te au pia apara ei au pia kaparata.

I tera mai mataiti kua tukuia au ki te angaanga kotinga. I te reira taime okotai rai a Kupa katoatoa kotinga. No te mea e nga vaevae roangarere to te akaaere kotinga i mua ake iaku e kua reka i te aere aere ua, kua vaitata rai te au taeake e te au tuaine i te oro aere no te aru i te pae iaia. Tei kitea mai kua manako ratou e mei te reira rai au, no reira kua parani pouroa ratou i te au mea noku i toku atoro anga. Kare ratou i aere pouroa ki te angaanga orometua i taua ra mari ra kua akatakake ei au pupu e kua angaanga tatuanga kiaku. I te ra mua kua apai te pupu mua iaku ki tetai ngai mamao; i tera mai ra kua apai tetai atu pupu iaku ki tetai akaou ngai mei te reira, e te vai atura. Kua roiroi tikai au i te openga o te atoro anga, inara kua rekareka au i te reira. E au maaraara anga akaperepereia toku no te reira putuputuanga.

I te tae anga ki te 1950 kua rauka ia matou e tere atu i te 7,000 au papuritia Patireia i Kupa, mei te reira katoa te numero i Meiko. Ia Tiurai i te reira mataiti, kua aere au ki te uruoaanga pa enua o te Tupuanga a te Teokaratia i Yan­kee Stadium i New York City. I muri mai, kua rauka iaku tetai tukuanga angaanga mitinari ou, i Pueto Riko. I rotopu i te au mitinari ou mei te pupu 12 o Gileada ko Estelle e Thelma Weakley, tei aru iaku na runga i te pairere ki Pueto Riko.

E varu mataiti i muri mai kua akaipoipo maua ko Estelle i roto i tetai akaipoipoanga ngoie ua i Bayamón, Pueto Riko, tei raveia i runga i te paata i te tuatau o ta matou ora akaangaroi anga i te akaputuputuanga kotinga. I mua ake e i muri ake i to maua akaipoipoanga, kua tavini au i roto i te angaanga kotinga. I te tuatau o to maua tai ngauru mataiti e tere atu i Pueto Riko, kua kite maua ko Estelle i te au tupu anga maata​—mei te meangiti ake i te 500 papuritia ki te tere atu i te 2,000. Kua rauka ia maua i te tauturu e manganui e tae ua atu ki te akatapu anga e te papetito anga, e kua piri maua ki roto i te akanooanga i te au putuputuanga ou e manganui.

I roto ia Titema 1960, kua atoro mai a Milton Henschel o te opati maata o teianei ao o te Au Kite o Iehova i Brooklyn, New York, ia Pueto Riko e kua tuatua ki te au mitinari. Kua ui aia me e aronga tetai ka rauka i te tuku ia ratou uaorai no tetai tukuanga angaanga ke. I rotopu i te aronga tei oronga ua i te tauturu ko maua ko Estelle.

To Maua Kainga i Tominika Repapuriki

Ta maua tukuanga angaanga ou ko Tominika Repapuriki, e kua akanoo maua ia Tiunu 1, 1961, ei ra neke anga no maua. Ia Me 30 kua taiaia, te tangata Tominika akatere, ko Rafael Trujillo, e kua akamutuia te au pairere ki te enua. Inara, kare i roa i muri mai kua akamata akaou te au pairere, e kua rauka ia maua i te rere ki Tominika Repapuriki ia Tiunu 1 mei tei paraniia.

Tei roto te enua i tetai turanga marikonga kore i to maua tae anga, e te vaira tetai manga angaanga vaeau. Kua matakuia tetai orureau anga, e te kimikimi ra te au vaeau i te katoatoa i runga i te au mataara maata. Kua tapuia maua i te au ngai akarakara anga e manganui, e i teia ngai tataki tai ra kua kimikimiia to maua apinga. Kua tariia te au apinga ravarai ki vao i to maua kiri kakau, pera katoa te au apinga rikiriki. Ko ta maua akamata anga ia i Tominika Repapuriki.

Kua noo maua i roto i te oire maata, ko Santo Domingo, no tetai au epetoma roa i mua ake i te aereanga ki ta maua tukuanga angaanga mua i La Romana. I te tuatau o te akatere anga o Trujillo, kua akakiteia ki te au tangata e au Komuniti te Au Kite o Iehova e ko ratou te au tangata kino roa atu. Tei tupu mai, kua takinokino pakariia te Au Kite. Inara, ma tetai manga e tetai manga, kua rauka ia matou i te autu i te tu papakitai.

I muri ake i te angaanga anga i La Romana no tetai tuatau poto, kua akamata akaou maua i te tavini i roto i te angaanga kotinga. I reira, i te 1964, kua tukuia maua ei au mitinari ki te oire o Santiago. I tera mai mataiti kua kite a Tominika Repapuriki i tetai orureau anga, e kua noo akaou te enua ki roto i tetai turanga manamanata. I te tuatau o te reira tamaki anga kua tukuia maua ki San Francisco de Macorís, e taoni tei kiteaia no tana angaanga patoi poritiki. Noatu ra, kua tutu aere va ua maua ma te kore e tamanamanata anga. Kua akatupu katoa maua i tetai putuputuanga ou noatu te manamanata poritiki. I te au mataiti i aereia mai i muri ake, kua kite maua i te au tauianga maata atu o te tukuanga angaanga i mua ake ka tukuiaʼi ki to maua kainga i teianei i Santiago.

Kua kite tikai ana maua i te akameitakianga a Iehova i runga i te angaanga i konei i Tominika Repapuriki. I to maua tae anga i te 1961, mei te 600 Au Kite e e 20 putuputuanga. I teianei te vaira vaitata i te tere atu e 20,000 au papuritia e tutu aere ra i te tuatua meitaki o te Patireia o te Atua i roto i te tere atu i te 300 au putuputuanga. Te au manakonakoanga no te tupuanga maata atu e maata tikai, mei tei kiteia i te 69,908 tei tae ki te Akamaaraanga o to Karaiti matenga i te 1996. Mei te toru e te tai apa taime te numero o te au papuritia!

E Enua Maroiroi i Teianei

Noatu te taui ua atura te au mea i teianei ao, ka vai ua rai te tuatua Pipiria a te Au Kite o Iehova. (1 Korinetia 7:31) Ko Iehova rai te Atua, ko Karaiti rai te Ariki, e ko te Patireia tika tikai te manakonakoanga anake ua no teianei ao.

I taua taime rai, kua tupu tetai taui anga umere i rotopu i te iti tangata o Iehova mei te taime i toku aere anga ki tera uipaanga i Salem, Oregon, i etai 60 mataiti i topa. Kua riro mai te urupu maata, me kore te aronga maata rava, ei mea maata, te numeroanga e tere atu i te rima mirioni. Mei te reira tikai ta Iehova akakiteanga ki tona iti tangata: “E riro te mea ngiti okotai ei tausani; e ko tei mea ngiti poepoe ra, e riro ïa ei enua maroiroi: naku, na Iehova, e akarapurapu i te reira i tona tuatau.”​—Isaia 60:22.

I muri ake i te vaitata e 60 mataiti i roto i te angaanga orometua tamou, te mataora nei au no tei rauka te rekareka i te tutu aere ua atu anga e te apiianga i roto i taku tukuanga angaanga mitinari. Mei teaa atura i te akameitakianga maata kia rauka tetai tuanga i te reira angaanga e no te kite anga i te “mea ngiti poepoe ra” te riroanga mai “ei enua maroiroi!”

[Tutu i te kapi 21]

Ma taku vaine, i Tominika Repapuriki