Kare to Iehova Rima e Poto Ana

1. Akapeea a Mose te irinaki anga kia Iehova, te arataki anga aia i to Iseraela mei vao ia Aiphiti?

KO MOSE tetai akaraanga meitaki no te tu akarongo, tei taikuia i roto i te puka o Ebera. (Ebe. 3:​2-5; 11:​23-25) Kua akaari aia i te tu tiratiratu te arataki anga i to Iseraela mei vao ia Aiphiti. Kare aia i mataku ana ia Pharao e tona au vaeau. Irinaki tikai aia e na Iehova e arataki i tona iti tangata na roto i te Tai Muramura e te metepara. (Ebe. 11:​27-29) Kua ekoko te iti tangata Iseraela me ka tauturu a Iehova ia ratou, inara kua irinaki ua rai a Mose i te Atua. Kare rava a Mose i kopekope, na roto i tetai semeio kua oronga a Iehova i te kai e te vai kia ora ratou i roto i te metepara.a—Exo. 15:​22-25; Sala. 78:​23-25.

2. Eaa te Atua i ui ei kia Mose: “Kua poto aina te rima o Iehova?” (Numero 11:​21-23)

² Noatu to Mose akarongo ketaketa, e tai mataiti i muri ake te akaora anga a Iehova i to Iseraela mei Aiphiti, kua ekoko a Mose me ka oronga a Iehova i te kiko manu kia ratou mei Tana i taputou. Kua umere a Mose akapeea a Iehova me angai i te mirioni ua atu tangata ki te kiko manu ia ratou i te metepara. No reira, kua ui te Atua kia Mose: “Kua poto aina te rima o Iehova?” (E tatau ia Numero 11:​21-23.) I konei, ko te tuatua “te rima o Iehova,” te akataka ra i to te Atua vaerua tapu me kore tona mana ririnui. No reira, te akapapu ra a Iehova kia Mose, ‘Ka akatupu au i taku i taputou.’

3. Eaa tatou ka akamanako ei i te akaraanga o Mose e to Iseraela?

³ Kua manamanata ainei koe me ka akono rai a Iehova i toou anoano e pera toou pamiri? Me ko te reira e me kare, ka akamanako tatou eaa te tumu i kore ei a Mose e to Iseraela i irinaki e ka oronga a Iehova i ta ratou e anoano ra. Ka tauturu te au kaveinga Pipiria ia tatou kia irinaki e kare rava to Iehova rima e poto ana.

APII MEI IA MOSE E TO ISERAELA

4. Eaa to Iseraela i ekoko ei e kare e rauka ia Iehova i te tauturu ia ratou?

⁴ Eaa to Iseraela i ekoko ei e kare e rauka ia Iehova i te tauturu ia ratou? Te aaere ra te ngati Iseraela e “te tangata ke ke katoa e manganui” i te metepara, mei Aiphiti ki te Enua Taputouia. (Exo. 12:38; Deu. 8:15) Kua kopekope te urupu tangata kare i te ngati Iseraela e pera te ngati Iseraela kia Mose no te kai māna. (Nume. 11:​4-6) Kua marō ratou kia kai i te kiko manu e tetai au kai ke ta ratou i matau i Aiphiti. I te akaraanga kua taitaia a Mose e kua inangaro aia i te tauturu ia ratou.—Nume. 11:​13, 14.

5-6. Akapeea te aronga kare i te ngati Iseraela te akakeu anga i te ngati Iseraela kia kore e akaari i te tu akameitaki?

⁵ Ko te aronga kare i te ngati Iseraela, kare ratou i akameitaki ana ia Iehova no tana tauturu ia ratou e kua aru katoa to Iseraela i to ratou tu. Ka tupu rai te reira kia tatou. Me kare tetai pae ia tatou e akaari i te tu takinga meitaki, ka akakeu katoaia koe kia kopekope. Ka tupu te reira me akamanako koe i taau i rauka i mua ana me kore te vareae i ta tetai ke i rauka. Inara, ka mataora koe me mareka ua koe i taau i rauka, noatu toou turanga.

⁶ Kare to Iseraela i akamaara ana i ta te Atua taputou e me tae ratou ki to ratou au kainga ou, ka mataora ratou i ta ratou au apinga. Ka akatupuia te reira totou i te Enua Taputouia e kare i te tuatau e aaere ra ratou i te metepara. Mei te reira katoa, e mea meitaki eiaa tatou e akamanako maata ki runga i te au apinga kare e rauka i teianei, mari ra ki runga i ta Iehova taputou no te ao ou. E akamanako oonu katoa tatou i te au irava te ka akamatutu ia tatou kia irinaki ia Iehova.

7. Eaa i papu ei ia tatou e ka tauturu ua rai a Iehova ia tatou, noatu teiea tatou?

⁷ Te ui anga a Iehova kia Mose: “Kua poto aina te rima o Iehova?” Penei, kua inangaro aia ia Mose kia akamanako i teia nga ravenga: (1) Kare tona mana i kotingaia. (2) Ka rauka iaia i te taangaanga i tona mana ririnui i te au ngai ravarai. Noatu tei roto te ngati Iseraela i te metepara, ka rauka ua i te Atua i te oronga i te kiko manu ei kai na ratou. Kua akaari aia i tona mana na roto i “te rima marōrō e te rima akatikaia.” (Sala. 136:​11, 12) No reira, me tupu te tumatetenga kia tatou, e mea papu e ka tauturu a Iehova ia tatou tataki tai, noatu teiea tatou.—Sala. 138:​6, 7.

8. Eaa te ka tauturu ia tatou kia kore e rave i te kino mei ta te maata anga i rave? (Akara katoa i te tutu.)

⁸ Kua rave a Iehova i tana i taputou e kua oronga atu i te au manu e manganui na te tangata. Kare ra to Iseraela i akameitaki ana i te Atua no teia semeio. Kua ō mai te tu noinoi. Mei te popongi e tae ua atu ki te po, kua tari maata ratou i te au manu. Kua riri tikai a Iehova “i te aronga i kaki” maata e te noinoi i te kai e kua tamate aia ia ratou. (Nume. 11:​31-34) Eaa ta tatou ka apii mai mei tera akaraanga. Kia matakite tatou auraka e akaari i te tu noinoi. Noatu e apinganui me kore e putaua tatou, kia akaputu tatou i te au apinganui “i runga i te rangi” na te piri vaitata anga kia Iehova e Iesu. (Mata. 6:​19, 20; Luka 16:9) Me pera tatou, te akapapu maira a Iehova e ka akono aia ia tatou.

9. Eaa koe ka irinaki ei i ta Iehova tauturu?

⁹ Kua papa ua a Iehova i te tauturu i tona iti tangata i teia tuatau. Inara, kare te aiteanga e kare tatou e na roto i te au turanga ngatā me kore te onge.b Kare rava a Iehova e akaruke ia tatou. Ka oronga mai aia i te maroiroi, noatu to tatou au manamanata. Eaa koe ka irinaki ei e ka akono meitaki a Iehova ia koe? Akamanako ana i teia nga turanga; (1) me kimi koe i tetai ngai angaanga moni ei akono i toou ngutuare tangata e te (2) me manamanata me ka rava te moni no te tuatau ki mua.

KIMI I TETAI NGAI ANGAANGA MONI

10. Eaa te au turanga kino o te pae moni ta tatou ka kite?

¹⁰ Te vaitata maira te akatereanga o teianei ao ki te openga, ka kino atu te au turanga o te pae moni. Mei te au manamanata poritiki, te tamaki, au tumatetenga me kore te au maki ou te anoanoia ra te moni maata, me kore kua ngere koe i te ngai angaanga, te au apinga e kare e ngutuare. Penei ka kimi koe i tetai angaanga ou me kore ka neke koe e toou pamiri ki tetai ngai ke atu kia rauka ia koe i te akono ia ratou. Eaa te ka tauturu ia tatou kia rave i te au ikianga e kia irinaki ia Iehova?

11. Eaa te ka tauturu ia koe me tupu te manamanata i te pae moni? (Luka 12:​29-31)

¹¹ E mea puapinga kia akakite koe i toou au manamanata kia Iehova. (Mase. 16:3) E pati kiaia no te tu pakari kia rave i te au ikianga meitaki ma te ngakau marū, “auraka oki e noo ma te apiapi” no toou turanga. (E tatau ia Luka 12:​29-31.) E akakite ua rai kia Iehova kia mareka ua koe i taau i rauka i roto i toou oraanga. (1 Timo. 6:​7, 8) E kimi oonu i roto i ta tatou au puka, eaa te au ravenga meitaki me manamanata koe i te pae moni. E maata te tangata tei puapingaia mei te au vitio e te au atikara i runga i te jw.org akapeea me akono i to ratou au manamanata i te pae moni.

12. Eaa te au uianga te ka tauturu i tetai taeake kia rave i te au ikianga meitaki no tona pamiri?

¹² Kua timataia tetai pae i te akaruke i to ratou pamiri e kia neke ki tetai ngai mamao no te angaanga moni, kare ra te reira i te ikianga meitaki. No reira me iki koe i tetai angaanga ou, eiaa e akamanako ua i te moni taau ka rauka, mari ra kia akara me ka tauturu teia ia koe e toou pamiri kia piri vaitata kia Iehova. (Luka 14:28) E ui kia koe: ‘Eaa te ka tupu ki toku oraanga akaipoipo me neke au ki te ngai mamao? Ka tae ainei au ki te au uipaanga, te tutu aere e te kapiti atu ki te au taeake e te au tuaine?’ Me e tamariki taau, teia tetai uianga puapinga: ‘Akapeea au me utuutu i taku tamariki “kia pakari ma te ako a te Atu,” me kare au i reira?’ (Ephe. 6:4) E aru i to Iehova manako, kare ki toou pamiri me kore toou au oa kare e akono ana ki te au kaveinga Pipiria.c Ko tetai taeake ko Tony e noo ra i Asia, kua timataia aia kia aere ki tetai au enua ke no te angaanga moni. Inara, kua pure aia e kua uriuri i te reira ki tana vaine, tei tupu kua patoi aia i te ngai angaanga e kua akaiti mai i ta raua akapou anga moni. I teia rā, karanga a Tony: “E tikaanga ngateitei toku i te tauturu i te tangata kia kite no runga ia Iehova e te akaperepere nei taku nga tamariki ia Iehova. Apii mai toku ngutuare tangata e me irinaki matou ki ta Iesu au tuatua i roto ia Mataio 6:​33, ka akono meitaki a Iehova ia matou.”

MANAMANATA ME KA RAVA TE MONI NO TE TUATAU KI MUA

13. Eaa ta tatou ka rave i teianei ei tauturu ia tatou kia rava te moni me pakarikari tatou?

¹³ Ka timata katoaia to tatou irinaki ki roto ia Iehova, me akamanako tatou i te au turanga ka tupu me pakarikari tatou. Akamaroiroi maira te Pipiria kia angaanga pakari tatou e kia rava te moni no te tuatau ki mua. (Mase. 6:​6-11) Me ka rauka ia koe, e mea meitaki i te akaputu i tetai moni. E tika, ka tauturu te moni ia tatou i te tuatau tau. (Kohe. 7:12) Inara, auraka tatou e tuku i te reira ei mea puapinga rava atu i roto i to tatou oraanga.

14. Akapeea a Ebera 13:​5, te tauturu anga ia tatou kia parani meitaki i to tatou au anoano i te pae moni?

¹⁴ Kua akatutu a Iesu i te tua o tetai tangata neneva tei akaputu maata i te moni, kare ra “i maata tona apinga i te Atua.” (Luka 12:​16-21) Kare tatou e kite eaa te ka tupu apopo. (Mase. 23:​4, 5; Iako. 4:​13-15) Ka na roto tatou i te au manamanata me aru tatou ia Karaiti. Akakite a Iesu kia papa ua tatou i te akaruke i ta tatou au apinga e riro mai ei ei pipi nana. (Luka 14:33) Kua tupu teia ki te au Kerititiano i Iudea i te tuatau o te au apotetoro. Kua papa ratou i te akaruke i ta ratou apinga ma te mataora. (Ebe. 10:34) I teia tuatau, e maata te au taeake tei ngere i ta ratou au ngai angaanga, no te mea kare ratou e piri ana ki te au angaanga poritiki. (Apo. 13:​16, 17) Eaa tei tauturu ia ratou? Kua irinaki papu ratou ki te taputou a Iehova: “Kare rava au e akaruke atu ia koe, kare oki au e taka ke ia koe, kare, kare rava atu.” (E tatau ia Ebera 13:5.) No reira, kia maroiroi tatou i te parani meitaki i to tatou au anoano no te tuatau ki mua, e me tupu te au mea manako koreia, e irinaki tatou i ta Iehova tauturu.

15. Eaa ta te au metua ka anoanoia kia rave ki ta ratou tamariki? (Akara katoa i te tutu.)

¹⁵ I tetai au enua, ka anau tamariki te nga tokorua akaipoipo e me maata mai te tamariki, ka tiaki e ka akono ratou i to ratou nga metua me pakarikari raua. Akakite te Pipiria e na te metua e akono i ta ratou tamariki. (2 Kori. 12:14) E tika me ruaine te nga metua, ka anoanoia te tauturu a te tamariki i te pae moni e tetai atu au apinga. Ka āriki ua te au tamariki i te rave i te reira. (1 Timo. 5:4) Inara ko te au metua tei irinaki ia Iehova, ka mataora ratou i te utuutu e te apii i ta ratou tamariki kia tavini ia Iehova, kare kia akapou i te tuatau no te angaanga moni.—3 Ioa. 4.

16. Akapeea te au metua me tauturu i ta ratou tamariki, kia akono ia ratou i te pae moni? (Ephesia 4:28)

¹⁶ Na roto i toou akaraanga, e apii i taau tamariki kia irinaki ia Iehova e te tauturu ia ratou kia akono i to ratou uaorai anoano. Mei to ratou tamarikianga, e akaari i te puapinga o te angaanga pakari. (Mase. 29:21; e tatau ia Ephesia 4:28.) Me maata mai ratou, tauturu ia ratou kia aruaru i te tua o te apii. Ka rave te au metua i tetai kimikimi anga e te taangaanga i te au kaveinga Pipiria, ei tauturu i ta ratou tamariki kia iki meitaki eaa ta ratou ka apii. Ka turuturu teia i ta ratou tamariki kia akono ia ratou i te pae moni e kia piri atu ki te angaanga tutu aere.

17. Eaa te akapapu anga mei ko ia Iehova?

¹⁷ Ka irinaki to Iehova au tavini tiratiratu iaia kia akono e te tauturu i to ratou au anoano. Ia tatou e vaitata atura ki te openga o teianei ao, ka timataia to tatou akarongo. Noatu eaa te ka tupu, kia irinaki papu tatou kia Iehova e ka oronga mai aia i tona vaerua tapu no te akono ia tatou. Te akapapu mai nei teia e ka tauturu ua rai a Iehova ia tatou no te mea kare rava tona rima e poto.