ATIKARA APII 32
Aru ia Iehova—Kia Maru
“Kia kitea meitakiia oki to kotou maru i te tangata katoa.”—PHILI. 4:5.
IMENE 89 Akarongo, Akono, Kia Meitaki
I ROTO I TEIA APIIa
Ko teea pu rakau taau e inangaro ra? (Akara i te parakarapa 1)
1. Mei teaa te tu o te au Kerititiano me akaaiteia ki te pu rakau? (Akara katoa i te tutu.)
“KARE te matangi e aati i tetai pu rakau e arara ra.” Te akaari maira teia parapore i te puapinga o te pu rakau arara kia tu ketaketa te reira me ririnui tikai te matangi. Kia tupu ruperupe i te pae vaerua, ka anoanoia te au Kerititiano kia papa ua. Akapeea ra? Ka akaari tatou i te manako maru na te ariki anga i te au tauianga i roto i to tatou oraanga e kia akangateitei i te au manako e te au ikianga a etai ke.
2. Eaa te au tu ka tauturu ia tatou me ariki i te au tauianga i roto i te oraanga, e eaa ta tatou ka akamanako i roto i teia atikara?
2 Ei au tavini no Iehova, ka akaari tatou i te manako maru. Ka inangaro katoa tatou i te akaari i te tu akaaka e te tangi aroa. I teia atikara, ka kite tatou akapeea taua tu te tauturu anga i tetai au Kerititiano kia akakoromaki no te taui anga o to ratou oraanga. Ka kite katoa tatou akapeea teia tu me tauturu ia tatou. Inara te mea mua, ka apii ana tatou mei ia Iehova e Iesu, te nga akaraanga meitaki rava atu no te manako maru.
TO IEHOVA E IESU MANAKO MARU
3. Akapeea tatou i kite ei e tei ia Iehova te manako maru?
3 Tapaia ra a Iehova ko “te Mato” no tona tu tiratiratu e te ngaueue kore. (Deu. 32:4) E Atua manako maru katoa aia. No te mea te taui nei teianei ao, te akaari maira to tatou Atua e ka rauka iaia i te akatupu i tona akakoroanga tana i taputou mai. Kua anga a Iehova i te tangata i tona tu ma te akakoroanga kia taui ki te tu e taui ra te oraanga. Kua oronga mai aia i te au kaveinga Pipiria te ka tauturu ia tatou kia rave i te au ikianga tau noatu eaa te au manamanata. Kua riro to Iehova uaorai akaraanga e te au kaveinga tana i oronga mai ei akapapu anga kia tatou e koia “te Mato,” e e Atua manako maru katoa a Iehova.
4. Oronga mai i tetai akaraanga no runga i to Iehova tu no te manako maru. (Levitiku 5:7, 11)
4 E tu apa kore e te maru to Iehova au arataa. Kare aia e maro ana i te au tangata. Akamanako ana, ei akaraanga, akapeea a Iehova te akaari mai anga i teia tu maru ki te ngati Iseraela. Ka ariki ua aia i te atinga tukeke a te katoatoa, me e tangata apinga nui me e putaua. Tetai tua, kua akatika aia i te tangata kia oronga i tana atinga tei tau ki tona uaorai turanga.—E tatau ia Levitiku 5:7, 11.
5. Oronga mai i tetai akaraanga no to Iehova tu akaaka e te tangi aroa.
5 No to Iehova tu akaaka e te tangi aroa i akakeu iaia kia akaari mai i te manako maru. Ei akaraanga, kua akaari mai a Iehova i tona tu akaaka i mua ake ka takore ei aia i te au tangata kino o Sodoma. Na roto i tana au angera, kua akaue a Iehova i te tangata tuatua tika ko Lota kia oro ki te maunga. Mataku a Lota i te oro ki reira. No reira kua pati aia e kia akatikaia aia e tona ngutuare kia oro atu ki Zoara, e oire meangiti ua te ka takoreia. Tano tikai ka maro atu a Iehova kia aru a Lota i tana i akaue atu. Inara, kua ariki aia i ta Lota patianga, e kare i takore atu ia Zoara. (Gene. 19:18-22) Anere mataiti i muri mai, kua akaari a Iehova i te tangi aroa ki te iti tangata Nineve. Kua tono atu aia i te peroveta ia Iona kia akakite ki te au tangata kino o Nineve e ka takoreia ratou e to ratou oire. Inara te tataraara anga te au tangata o Nineve, kua tangi tikai a Iehova ia ratou e kua akaora atu i taua oire.—Iona 3:1, 10; 4:10, 11.
6. Akakite mai akapeea a Iesu te aru anga i to Iehova manako maru.
6 Kua aru a Iesu i to Iehova manako maru. Kua tonoia mai aia ki te enua nei kia tutu aere “ki te au mamoe i ngaro i te ngutuare o Iseraela.” Inara kua akaari mai aia i te manako maru na te rave anga i tana angaanga. I tetai atianga, kua pati tetai vaine kare i te ngati Iseraela kia rapakau i tana tamaine tei ‘mate i tetai demoni.’ Kua rave a Iesu ma te aroa i ta te vaine i pati mai e kua akaora i tana tamaine. (Mata. 15:21-28) Akamanako ana i tetai akaraanga. I te akamataanga o tana angaanga tutu aere, kua akakite a Iesu: “Kareka te uuna iaku . . . , e uuna katoa au iaia.” (Mata. 10:33) Inara kua uuna ainei aia ia Petero, tei pikikaa iaia e toru taime? Kare. Kua kite a Iesu i to Petero akarongo e te tataraara. Muri ake te akatuakaou anga, kua aere mai aia kia Petero e kua akapapu atu kiaia i tona aroa e te akakore anga i tana ara.—Luka 24:33, 34.
7. Ia Philipi 4:5, ko teea tu ta tatou ka inangaro?
7 Kua kite ana tatou i te manako maru o te Atua ko Iehova raua ko Iesu Karaiti. Akapeea ra tatou? Inangaro a Iehova kia akaari katoa tatou i te manako maru. (E tatau ia Philipi 4:5.) Ui kia tatou uaorai: ‘Te manako ra ainei te tangata iaku ei tangata maru? Me te manako ra e e tangata maro, kino, me kore marokiakia au? Me te maro ra ainei au i tetai ke kia rave i taku i pati atu kia rave ratou? Te akarongo ra ainei au ki tetai ke e te ariki i ta ratou e anoano ra?’ Me akaari tatou i te manako maru te akaari ra tatou e te aru ra tatou ia Iehova e Iesu. Ka akamanako ana tatou e rua ngai te umuumuia ra te manako maru—me taui to tatou uaorai turanga e me e tuke te manako e te ikianga a etai ke ki to tatou.
KIA MANAKO MARU ME TAUI TE TU O TE ORAANGA
8. Eaa te ka tauturu ia tatou kia akaari i te manako maru me taui te tu o to tatou oraanga? (Akara katoa i te tataanga rikiriki.)
8 Ka anoanoia tatou kia akaari i te manako maru me taui to tatou turanga. Ka akatupu mai teia au tauianga i te au manamanata kare tatou i manako ana. Penei ka rokoia tatou e te maki. Me kore ka taui te turanga i te pae o te moni me kare ka tamanamanata mai te kavamani i to tatou oraanga. (Kohe. 9:11; 1 Kori. 7:31) Pera katoa ka manamanata tatou me e taui anga tetai i roto i ta tatou angaanga i te tavini ia Iehova. Noatu eaa te manamanata, ka rauka ia tatou i te taui ki te turanga ou me rave tatou i teia au takainga e a: (1) ariki e e tuke te turanga, (2) akara ki te tuatau ki mua, (3) akamanako i te au mea meitaki, e te (4) rave i te au mea meitaki.b Ka akara tatou akapeea tetai au taeake e te au tuaine i te tauturuia anga no te rave anga i teia au takainga e a.
9. Akapeea tetai nga tokorua mitinari te akakoromaki anga i te au manamanata tei tupu mai kia raua?
9 Ariki e e tuke te turanga. Kua tukuia atu a Emanuele raua ko Francesca ei nga mitinari ki tetai enua ke. Ia raua e akamata ra i te apii i te reo e te akamatau anga ia raua ki to raua putuputuanga ou, kua tupu mai te maki COVID-19 e kua akaatea mai ia raua mei te au tangata. Kua mate mai to Francesca mama. Inangaro tikai a Francesca i te oki ki tona pamiri, inara kare e rauka iaia i te oki no te maki kino. Akapeea aia te akakoromaki anga no teia au mea i tupu mai? Mea mua, kua pure a Emanuele raua ko Francesca no te pakari kia akakoromaki ua mei tetai ra ki tetai ra. Kua pau mai a Iehova i ta raua pure na roto i te au kai pae vaerua. Ei akaraanga, kua akamaroiroiia raua e tetai taeake i roto i tetai uiuianga vitio tei karanga e: “Me viviki tatou i te ariki i te au turanga ou, ka tupu rai te mataora kia tatou pera katoa kua rauka te tuatau no te taangaanga meitaki i te au turanga ou.”c Te rua, kua akakeuia raua kia akamako meitaki mai i te tutu aere anga i runga i te tereponi e kua akamata katoa raua i tetai apii Pipiria. Te toru, kua ariki rekareka raua i te akamaroiroianga aroa e te tauturu a te au taeake. Kua tuku atu tetai tuaine i tetai karere poto ua ma te irava Pipiria i te au ra ravarai e tai mataiti. Me ariki tatou i te au turanga ou, ka mataora katoa rai tatou i tei rauka ia tatou i te rave.
10. Eaa ta tetai tuaine i rave te tupu anga tetai aka taui anga i roto i tona oraanga?
10 Akara ki te tuatau ki mua, e akamanako i te au mea meitaki. Ko Christina, e tuaine Romania te noo ra i Tiapani, kare aia i mataora ana te akamutuia anga te putuputuanga reo Papaa. Inara kare aia i akamanako ana eaa tei tupu. Kareka ra, kua iki aia i te aere ki te putuputuanga reo Tiapani e kia rave i te angaanga tutuanga i roto i te reira reo. Kua pati aia ki tona oa angaanga kia tauturu mai iaia i te apii i te reo Tiapani. Kua ariki taua vaine i te taangaanga i te Pipiria e te poroutia Oraanga Mataora e Tuatau Ua Atu! ei apii ia Christina na roto i te reo Tiapani. No reira, kua kite mai a Christina i te tuatua i te reo Tiapani, e kua akamata te vaine e apii ra iaia i te akaari mai i te inangaro i te apii i te tuatua mou. Me akara tatou ki mua e kia akamanako meitaki, ka riro te au tauianga viviki ei au tauianga meitaki.
11. Eaa ta tetai nga tokorua i rave te tupu anga te manamanata i te pae o te moni?
11 Rave i te au mea meitaki. Te noo ra tetai nga tokorua i tetai enua kua araiia ta tatou angaanga kare a raua moni no te mea kare a taua enua moni. Eaa ta raua i rave? Mea mua, kua akamama mai raua i to raua oraanga. Aru mai, kare raua i akamanako ua i to raua manamanata, kua iki raua i te tauturu i tetai ke na te rave anga i te angaanga tutu aere. (Anga. 20:35) Karanga te tane, “Na te rave anga i te angaanga tutu aere kare o maua taime i te manako taitaia e e maata te taime no te rave i te anoano o te Atua.” Me taui to tatou turanga, kia maara ia tatou e e puapinga tikai i te tauturu i tetai ke na roto i ta tatou angaanga tutu aere.
12. Akapeea te akaraanga o te apotetoro ko Paulo i te tauturu mai ia tatou kia ariki i te tauianga te tu o ta tatou angaanga tutu anga?
12 I roto i ta tatou angaanga tutu anga, ka anoanoia kia taui rai tatou. E aravei ana tatou i te au tangata e tuke to ratou irinakianga, te manako, te enua e te peu. Kua ariki katoa te apotetoro ko Paulo i te reira, e ka rauka ia tatou i te apii mai i tona akaraanga. Kua iki a Iesu ia Paulo e ko ‘te aposetolo ki te tangata.’ (Roma 11:13) Ei apotetoro, kua tutu aere a Paulo ki te au tangata ngati Iuda, Ereni, aronga kite, akaaka, putaua, rongonui, e te ui ariki. Kia rauka i te itae i te ngakau o teia au tangata, kua akariro a Paulo iaia uaorai ko “te au mea katoa i te tangata ravarai nei.” (1 Kori. 9:19-23) Kua akamanako marie aia i ta ratou peu, to ratou enua, to ratou irinakianga kia tuatua atu aia kia ratou. Ka meitaki atu ta tatou angaanga orometua me akatanotano tatou i ta tatou tuatua i te tauturu i te aronga e akarongo maira.
AKANGATEITEI I TE MANAKO O ETAI KE
Me akaari tatou i te manako maru, te akangateitei ra tatou i te manako o etai ke (Akara i te parakarapa 13)
13. Eaa te kino tei akakiteia mai ia 1 Korinetia 8:9 ka kopae tatou me akangateitei tatou i te manako o etai ke?
13 Ka tauturu katoa te manako maru kia akangateitei tatou i te manako o etai ke. Ei akaraanga, e reka ana tetai au tuaine i te akamanea i to ratou mata, inara kare tetai pae e inangaro ana. E reka ana tetai au Kerititiano i te inu kava, kare ra tetai pae e inu ana. Te inangaro ra te au Kerititiano katoatoa i tetai oraanga kopapa meitaki inara e tukeke te rapakau anga ta ratou ka iki. Me manako tatou e meitaki atu ta tatou uaorai ikianga e ka maro atu i te au taeake i roto i te putuputuanga kia ariki i te reira, ka riro ia ei turorianga ia ratou e te akatupu anga ke anga i roto i te putuputuanga. Kare roa tatou e inangaro i te rave i te reira! (E tatau ia 1 Korinetia 8:9; 10:23, 24) Ka akamanako ana tatou i nga akaraanga e rua e akaari maira akapeea me aru i te au kaveinga Pipiria i te tauturu ia tatou kia akatupu i te au.
Me akaari tatou i te manako maru, te akangateitei ra tatou i te manako o etai ke (Akara i te parakarapa 14)
14. Eaa te au kaveinga Pipiria te ka tauturu ia tatou no runga i to tatou kakau e te akamanea anga?
14 Kakau e te akamanea anga. Kare a Iehova i akakite mai ana eaa tikai te kakau ka aao tatou, mari ra e au kaveinga tana i oronga mai kia aru tatou. Ka aao tatou i te kakau te akangateitei ra i te Atua, na te akaari anga i te tu tau, te akatietie kore, e te “akono meitaki.” (1 Timo. 2:9, 10; 1 Pete. 3:3) No reira, kare tatou e aao i te kakau te ka akaturori ke i te manako o te tangata no te tu o to tatou kakau. Ka tauturu katoa te au kaveinga Pipiria i te aronga pakari kia kore ratou e tuku mai i ta ratou uaorai au ture no te kakau e te rouru. Ei akaraanga, kua inangaro te aronga pakari i roto i tetai putuputuanga i te tauturu i te au taeake mapu tei aru i te peu potopoto te rouru e kare e peruia ana. Akapeea te aronga pakari te tauturu anga ia ratou? Kua akakite te akaaere kotinga ki te aronga pakari e e akakite atu ki te au taeake e, “Mei tei runga kotou i te paata e te akarongo maira te katoatoa kare ki taau e tuatua ra mari ra te akara maira i te tu o toou akamanea anga, e manamanata tetai no toou kakau e te akamanea.” Kua rauka i teia akamarama anga i te akatikatika i te manamanata.d
Me akaari tatou i te manako maru, te akangateitei ra tatou i te manako o etai ke (Akara i te parakarapa 15)
15. Eaa te au ture e te au kaveinga Pipiria te ka tauturu i ta tatou ikianga no te rapakau maki? (Roma 14:5)
15 Rapakau maki. Ka rave tetai Kerititiano i tana uaorai ikianga no te rapakau maki. (Gala. 6:5) Me iki tetai Kerititiano i te rapakau maki, ka akarongo ratou ki te ture a te Pipiria e auraka e kai i te toto e e rave i te purepure. (Anga. 15:20; Gala. 5:19, 20) Ko tetai atu au mea ra, na ratou rai e iki i te reira. Ko tetai papaki ka kimi ratou i te tauturu a te au taote, ko tetai aronga ka kimi i tetai ravenga ke atu. Me papu ia tatou e e meitaki me kare e kino tetai au rapakau anga maki, e mea tau kia akangateitei rai tatou i te ikianga a to tatou au taeake e te au tuaine no te rapakau maki. No reira, ka akamanako tatou i teia au manako: (1) Ka rauka i te Patireia o te Atua i te rapakau i te au tangata ravarai. (Isa. 33:24) (2) Ka anoanoia te Kerititiano “kia papu” iaia e ko teea te mea meitaki kiaia. (E tatau ia Roma 14:5.) (3) Kare tatou e akaapa i tetai ke me kore e tarurike ia ratou. (Roma 14:13) (4) Ka akaari te au Kerititiano i te aroa e kia marama ratou e ko te taokotai anga o te putuputuanga te mea puapinga maata, kare e ko ta ratou e manako ra. (Roma 14:15, 19, 20) Me akamanako tatou i teia, ka rauka ia tatou tetai pirianga vaitata ki to tatou au taeake e te au tuaine e te akatupu i te au i roto i te putuputuanga.
Me akaari tatou i te manako maru, te akangateitei ra tatou i te manako o etai ke (Akara i te parakarapa 16)
16. Akapeea tetai tangata pakari me akaari i te manako maru ki tona au taeake pakari? (Akara katoa i te tutu.)
16 Ka akanoo te aronga pakari i te akaraanga meitaki no te manako maru. (1 Timo. 3:2, 3) Ei akatauanga, kare tetai tangata pakari e tapapa atu e ka arikiia tona manako no te mea e pakari atu aia i tetai aronga pakari. Kua kite aia e na te vaerua o Iehova e akakeu i tetai mema o te pupu kia akatupu i te ikianga tau. E me kare tetai kaveinga Pipiria i aatiia, ka turu te aronga pakari i te ikianga a te pupu, noatu e tuke ta ratou ikianga.
TE AU AKAMEITAKIANGA NO TE MANAKO MARU
17. Eaa te au akameitakianga e mataora nei te au Kerititiano no te manako maru?
17 E maata te au akameitakianga no te au Kerititiano manako maru. Mataora tatou i te pirianga vaitata ki to tatou au taeake e te au tuaine, e te au i roto i te putuputuanga. Mataora tatou i te au tu e te au peu tukeke i roto i to Iehova iti tangata akamori e te taokotai. Tei maata atu, te rekareka nei tatou i te aru i te manako maru o to tatou Atua, ko Iehova.
IMENE 90 Akamaroiroi i Tetai e Tetai
a E tei ia Iehova e Iesu te manako maru, e te inangaro maira raua kia akaari tatou i teia tu. Me akaari tatou i te manako maru, mama ua ia tatou te akatanotano i to tatou turanga, me taui te tu o to tatou oraanga e te turanga i te pae o te moni. Ka akatupu katoa tatou i te au e te taokotai i roto i te putuputuanga.
b Akara i te atikara “How to Deal With Change” i roto i te Awake! No. 4 2016.
c Akara i te vitio Uiuianga ki te Taeake Dmitriy Mikhaylov, i roto i te atikara “Akariro a Iehova i te au Takinokino Anga ei Tuatau Tutu Aere” o Mati-Aperira 2021 Oraanga Kerititiano e te Angaanga Orometua—Puka Angaanga no te Uipaanga.
d No tetai au akakiteanga no te kakau e te akamanea anga, akara i te apii 52 i roto i te puka Oraanga Mataora e Tuatau Ua Atu!