Kua Akakoromaki Ratou i te au Tara i Roto i To Ratou Kopapa
“I tukuia mai tetai tara i roto i taku kopapa nei, e karere na Satani ei pāpā mai iaku.”—2 KORINETIA 12:7.
1. Eaa etai manamanata e aro maira i te au tangata i teia tuatau?
TE AKAKOROMAKI marie ra ainei koe i etai timataanga roa? Me koia ia, kare ko koe anake ua. I teianei tuatau, “tupu te kino maata” te akakoromaki ra te au Kerititiano tiratiratu i te patoianga ketaketa, te au manamanata pamiri, te au maki, te au apiapi i te moni, te au manako ngakau taitaia, te ngere anga i te aronga akaperepereia i te matenga, e etai atu au akaaoanga. (2 Timoteo 3:1-5) I etai enua, te akakokoia ra te au oraanga o te aronga e manganui e te onge kai e te au tamaki anga.
2, 3. Eaa tetai tu akono akamaroiroi kore penei ka tupu mai mei te au manamanata ta tatou e aro atu nei, e penei ka akapeea te reira e riro ei ei kino?
2 Ka akariro taua au manamanata ra i tetai kia manako ngakau taitaia takiri, e maata oki me ka tupu mai te au tu ngata maata i taua taime rai. E akamanako i ta Maseli 24:10 i tuatua maira: “Kia potopoto to aʼo i te rā i eke ei ra, kua iti roa toou maroiroi.” Ae, ka akangere te au timataanga akamaroiroi kore ia tatou i te maroiroi te anoanoia ra e ka akaparuparu i to tatou tamanako anga kia akakoromaki e tae ua atu ki te openga. Na ea ra?
3 Koia oki, penei ka akariro te akamaroiroi anga kore kia ngere tatou i ta tatou akakoro anga. Ei akatauanga, e mea ngoie ua no tatou kia akamaata i te tuanga o to tatou au tu ngata e kia akamata i te manakoanga ngakau mii no tatou uaorai. Penei ka kapiki tetai papaki ki te Atua, “Eaa koe i tuku ei i teianei kia tupu mai kiaku?” Me ka akaia mai taua tu manako akangere ra ki roto i te ngakau o te tangata, ka rauka kia akakore i tona rekareka e te irinaki anga. Penei ka rauka te tavini o te Atua kia maroiroi kore e penei ka akamutu i te kukumianga “i te kukumianga meitaki ra i te akarongo.”—1 Timoteo 6:12.
4, 5. I etai atu tu, akapeea a Satani i o mai ei i roto i to tatou au manamanata, inara penei eaa te irinaki anga tei ia tatou?
4 Kare takiri te Atua ko Iehova e akatupu ana i to tatou au timataanga. (Iakobo 1:13) Ko etai au timataanga te aere maira ki rungao ia tatou no te mea ua te tauta ra tatou kia tiratiratu kiaia. Ko te tika, te katoatoa te tavini ra ia Iehova te akariro ra ia ratou uaorai ei au takete na tona enemi maata, koia Satani te Tiaporo. I te tuatau poto te toe nei nona, te tauta ra taua “atua [kino] o teianei akatereanga o te au mea nei” kia akariro i te aronga katoa tei inangaro ra ia Iehova kia akamutu i te rave anga i Tona anoano. (2 Korinetia 4:4) Te akatupu ra a Satani kia maata te mamaeanga te ka rauka iaia ki runga i te taokotai anga katoatoa o to tatou au taeake takapini i te ao nei. (1 Petero 5:9) E tika, kare a Satani e akatupu tika mai ana i to tatou au manamanata katoatoa, mari ra ka rauka iaia te akapapa mai i te au manamanata ta tatou ka aro atu, ma te kimianga kia akaparuparu maata atu ia tatou nei.
5 Inara, noatu eaa te ririnui o Satani me kare tana au apinga tamaki, ka rauka ia tatou kia autu! Akapeea tatou e papu ei i te reira? No te mea oki te tamaki ra te Atua ko Iehova no tatou. Kua akapapu aia auraka tona au tavini e kite kore i ta Satani au ravenga. (2 Korinetia 2:11) Ko te tika, te akakite maata maira te Tuatua a te Atua kia tatou i te au timataanga te rokoia ra te au Kerititiano mou. I to te apotetoro ko Paulo ra tu, kua taiku mai te Pipiria i te tuatua “tetai tara i roto i taku kopapa nei.” No teaa ra? E akara tatou e i akapeea te akataka anga a te Tuatua a te Atua i taua takiota tuatua ra. Ei reira tatou e kite ei e kare tatou i vai ua ko tatou anake i te umuumu anga i te tauturu anga a Iehova kia autu ki rungao i te au timataanga.
Eaa te Au Timataanga i Aite ei ki te Au Tara
6. Eaa te aiteanga o ta Paulo tuatua no “tetai tara i roto i taku kopapa nei,” e penei eaa taua tara ra?
6 I to Paulo, timata maata angaia, kua akauruia kia tata: “I tukuia mai tetai tara i roto i taku kopapa nei, e karere na Satani ei pāpā mai iaku, kia kore au e teitei maata roa.” (2 Korinetia 12:7) Eaa teianei tara i roto i te kopapa o Paulo? Ina, ko tetai tara tei tuku oonuia ki raro ake i te pakiri ka riro ia ei mamae anga tikai. No reira te akakite maira taua takiota tuatua ra i tetai apinga tei akariro kia mamae a Paulo—me ko te kopapa, te manako ngakau, me kare nga mea e rua. Penei kua mamae a Paulo mei tetai maki i tona mata me kare i etai atu tu maki kopapa. Me kare te tara te kapiti ra i te aronga tei akaao ra i to Paulo au turanga ei apotetoro e kua akaekoko i te puapinga o tana tutuanga e te angaanga apiianga. (2 Korinetia 10:10-12; 11:5, 6, 13) Noatu eaa te reira, kua vai mai taua tara ra ia Paulo e kare i rauka te takoreia atu.
7, 8. (a) Eaa te akakiteia maira e te tuatua “ei pāpā mai iaku”? (e) Eaa ra i puapinga maatai e kia akakoromaki tatou i tetai ua atu tara te ka akamamae mai ia tatou i teianei?
7 E akamanako ra e kua papa ua atu taua tara ra ia Paulo. E mea tau ra, ko te verepa Ereni ta Paulo i taiku i konei no roto mai i te tuatua no te “akapukuanga i te rima.” Kua taiku tikaia te reira ia Mataio 26:67 e kua akatutuia maira ia 1 Korinetia 4:11. I roto i aua irava ra, te akakite maira i te manako no te motoia ma te rima akapukuia. I te manako anga i to Satani makitakita ia Iehova e Tana au tavini, ka papu ia tatou e kua mareka te Tiaporo e kua papa uaia a Paulo e tetai tara. I teia tuatau, te mareka katoa ra a Satani me te taitaiaia ra tatou e tetai tara i te kopapa nei.
8 No reira, mei ia Paulo rai, ka tau tatou kia kite e akapeea te akono i taua au tara ra. Na te raveanga i te reira e orai tatou! Kia maara, te anoano ra a Iehova kia akaroa atu i to tatou oraanga e tuatau ua atu i roto i tana ao ou, te ngai kare te au manamanata aiteite ki te tara e tupu akaou mai kia tatou. Ei tauturu ia tatou kia re i teianei tutakianga meitaki, kua oronga mai te Atua kia tatou i te au akatauanga e manganui i roto i tana Tuatua Tapu, i te Pipiria, i te akaarianga e kua autu tona au tavini tiratiratu i te akakoromaki anga i te au tara i roto i to ratou au kopapa. E au tangata apa ua ratou, mei ia tatou nei rai. I te akamanakoanga i tetai papaki i roto i teianei “urupu maata i kite nei” penei ka tauturu ia tatou kia “oro tamou marie ei i teianei oroanga i tukuia mai ki mua ia tatou nei.” (Ebera 12:1) Na te tamanakoanga ki runga i ta ratou i akakoromaki ka patu i to tatou irinaki anga e ka rauka katoa ia tatou kia akakoromaki i etai ua atu au tara ta Satani ka taangaanga mai ki runga ia tatou nei.
Te Au Tara Tei Akataitaia ra ia Mephiboseta
9, 10. (a) I akapeea i raukai ia Mephiboseta tetai tara i tona kopapa? (e) Eaa te takinga meitaki ta te Ariki ko Davida i akaari kia Mephiboseta, e penei e akapeea tatou i te aru anga ia Davida?
9 E akamanako ana ia Mephiboseta, te tamaiti a Ionatana te oa o Davida. E rima mataiti a Mephiboseta, kua tae maira te nuti e ko tona metua a Ionatana, e tona tupuna tane, te Ariki ko Saula, kua tamateia. Kua tupu te rapurapu anga ki tei ikiiki i taua tamaiti ra. Kua ‘rave iora iaia e tei taua oro rapurapu anga nona ra, kua topa iora aia, e pirikoki atura.’ (2 Samuela 4:4) Kua riro teianei pirikoki anga ei tara no Mephiboseta kia akakoromaki iaia e tupu akera.
10 I etai mataiti i muri akera, kua rave te Ariki ko Davida, no tona aroa maata no Ionatana, kua akakite i te aroa takinga meitaki kia Mephiboseta. Kua o atu a Davida i to Saula kainga katoa nona e kua akaue atura i te tavini o Saula ra ko Ziba ei tiaki i taua enua ra. Kua tuatua katoa a Davida kia Mephiboseta: ‘Ka kaikai oki koe i taku nei kaingakai kare e tivata.’ (2 Samuela 9:6-10) Kare e ekoko anga e akapumaanaanga to Davida ra aroa takinga meitaki kia Mephiboseta e kua tauturu kia akamaru mai i te mamae o tona pirikoki anga. Mei teaa ra tetai apiianga meitaki. Ka tau katoa tatou kia akaari i te takinga meitaki ki te aronga te akakoromaki ra i te tara i te kopapa.
11. Eaa ta Ziba i akakite no Mephiboseta, inara akapeea tatou i kite ei e e pikikaa tana i akakite ra? (Akara i te tataanga i raro.)
11 I muri akera, kua akakoromaki a Mephiboseta i tetai atu tara i tona kopapa. Kua tuatua akakino tona tavini a Ziba iaia ki mua i te Ariki ia Davida, tei oro ke atura mei Ierusalema no te meameaau a Abasaloma, te tamaiti a Davida ra. Kua karanga a Ziba e kua noo tiratiratu kore a Mephiboseta ki muri i Ierusalema i te manakonako anga kia riro iaia te ariki anga nona uaorai.a Kua irinaki a Davida i ta Ziba ra tuatua akakino e kua oronga atu i te au apinga katoatoa a Mephiboseta ki taua pikikaa ra!—2 Samuela 16:1-4.
12. I akapeea ta Mephiboseta akono anga i tona turanga, e akapeea aia i riro ei ei akatauanga meitaki no tatou?
12 Inara, i to Mephiboseta aravei anga ia Davida i muri akera, kua akakite atu aia ki te ariki ra eaa tikai tei tupu. Te akapapa ra aia kia kapiti atu kia Davida i ta Ziba akavare anga iaia e kua inangaro ua i te aere atu ki tona ngai. Kua akatikatika ainei a Davida i taua tarevake ra? I tetai ngai ua. Kua akatakake aia i te au apinga na taua tangata e rua ra. I konei, i reira, tetai atu tara i roto i to Mephiboseta ra kopapa. Kua mamae kino ainei aia? Kua akaapa ainei aia i ta Davida ra ikianga ma te kapikianga e e tarevake te reira? Kare, kua ariki akaaka ua aia i te anoano o te ariki ra. Kua akara atu aia ki runga i te rekarekaanga papu e ko te ariki tika o Iseraela kua oki meitaki mai. Kua akanoo maira Mephiboseta i te akatauanga meitaki roa na te akakoromakianga i tona pirikoki anga, te tuatua akakino anga e te reka kore anga oki.—2 Samuela 19:24-30.
Kua Akakoromaki a Nehemia i Tona Au Timataanga
13, 14. Eaa te au tara ta Nehemia i akakoromaki i tona oki akaouanga i te patu akaou i te au paruru o Ierusalema?
13 E tamanako i te au tara akatutu uaia ta Nehemia i akakoromaki ra i tona oki anga mai ki te oire paruru koreia o Ierusalema ra i te rima anere mataiti M.T.N. Kua kitea e ia te oire kare e paruru, e te au ngati Iuda tei oki atura kare i akapapaia, e maroiroi kore, e te viivii ra i nga mata o Iehova. Noatu rai e na te Ariki ko Aretekasaseta i akaue atu kia patu akaou i te au paruru o Ierusalema, kare i roaia kua kite a Nehemia e ko tana angaanga e mea makitakitaia ki te au kavana o te au enua i te pae mai: “Tera maira tetai tangata i aere mai e kimi i te meitaki o te tamariki a Iseraela, ongoongo rava akera raua i te reira.”—Nehemia 2:10.
14 Kua rave aua aronga ke tei patoi ra i te au apinga katoa i to ratou mana kia tapu i ta Nehemia angaanga. Ta ratou akakoko anga, te au pikikaa, te tuatua akakino, te tamataku—kapiti katoa mai te taangaanga anga i te au tutaka tei tonokia maira kia akamaroiroi kore iaia—kua aite i te au tara tamou marie ra i tona kopapa. Kua kauraro atu ainei aia i te au ravenga a taua au enemi ra? Kare! Kua tuku aia i tona irinaki ki katoa ki te Atua, kare i paruparu mai. No reira, i te otianga te patu akaouanga i te au paruru o Ierusalema, kua oronga mai i te akakiteanga mutu kore i ta Iehova ra turu anga aroa ia Nehemia.—Nehemia 4:1-12; 6:1-19.
15. Eaa te au manamanata i roto i te au ngati Iuda ra tei akataitaia oonu ia Nehemia?
15 Ei kavana, kua akakoromaki katoa a Nehemia i te au manamanata e manganui i roto i te au tangata o te Atua ra. Kua aite teianei au tu ngata mei te au tara ra e kua akataitaia oonu iaia no te mea te akatupu kino ra i te pirianga o te au tangata ma Iehova. E maata te ou te patiia ra e te aronga apinganui, e to ratou au taeake putaua, kia raukai te tutaki kaiou e pera katoa te tero Peresia ra, kua tuku atu i to ratou enua e kua oko atu i ta ratou tamariki ki roto i te tuikaaanga. (Nehemia 5:1-10) E manganui te au ngati Iuda tei aati i te Tapati e kare i turu i te ngati Levi e te iero oki. Pera katoa, kua akaipoipo tetai papaki “ki te vaine Asedoda, e to Amona, e to Moabi.” Mei teaa ra te tamamae anga a teia ia Nehemia! Inara kare tetai o teianei au tara i akariro iaia kia unui ki muri. Kua tu ua rai aia ki te atianga ei mou totomapu i te au ture tuatua tika a te Atua ra. Mei ia Nehemia ra, auraka tatou e akatika i te tu akono tiratiratu kore o etai ke ra kia akaanga ke ia tatou mei te tavini anga tiratiratu kia Iehova ra.—Nehemia 13:10-13, 23-27.
E Manganui Etai Atu Aronga Tiratiratu Kua Akakoromaki
16-18. Akapeea te pekapeka pamiri i te akataitaia anga ia Isaaka raua ko Rebeka, ia Hana, ia Davida, e ia Hosea?
16 E manganui etai atu akatauanga i roto i te Pipiria no te au tangata tei akakoromaki ra ma te au turanga pekapeka tei aite ra ki te au tara. Tetai tumu matauia no taua au tara ra ko te au manamanata i te pamiri. Nga vaine e rua a Esau “riro atura raua ei mamae ngakau no Isaaka raua ko Rebeka,” nga metua o Esau ra. Kua karanga katoa a Rebeka e kua akaviivii aia i tona oraanga ma taua nga vaine ra. (Genese 26:34, 35; 27:46) E tamanako katoa, ia Hana e i akapeea tetai atu vaine a tana tane ra, ko Penina, i te “akakoko rava mai” anga iaia no te mea kua pa a Hana. Penei kua mamae a Hana i teianei avirianga putuputu i to ratou ngutuare. Kua akakoko katoa a Penina iaia i te ngai tangata—kare e ekoko anga i mua i te au kopu tangata e te au oa oki—i te aereanga te pamiri ki te oroa i Silo ra. Kua aite teia ki te oparaanga i te tara kia oonu atu ki roto i te kopapa o Hana ra.—1 Samuela 1:4-7.
17 E tamanako ana i ta Davida i akakoromaki no te vareae neneva o tona metua ongai, ko te Ariki ko Saula. Kia orai aia uaorai, kua pipini a Davida ki roto i te au ana i te metepara o Eni-gedi, te ngai i kake aere ra aia i te au toka teitei e te kino oki. E kino tikai te tuatua tau kore, no te mea kare ana tarevake i rave kia Saula. Inara, no etai au mataiti kua noo tuitarere ua a Davida—pouroa teia no to Saula ra vareae.—1 Samuela 24:14, 15; Maseli 27:4.
18 E tamanako katoa i te tu pekapeka tei tupu ra ki te peroveta kia Hosea. Kua riro tana vaine ei vaine akaturi. Kua riro tana akaturi anga kia aite ki te au tara tei ko atura ki roto i tona ngakau. E mei teaa tetai atu tu kino tei tamamae iaia i te anau maianga aia e rua nga tamariki puti no tona akaturi anga maira!—Hosea 1:2-9.
19. Eaa te takinga kinoanga tei tupu ki te peroveta kia Mikaia?
19 Tetai atu tara i roto i te kopapa ko te takinga kinoanga. E akamanako ana i tei tupu kia Mikaia te peroveta ra. Kia akara e kua koropini te ariki kino ko Ahaba ra iaia uaorai ma te au peroveta pikikaa e kua irinaki a Ahaba i ta ratou au pikikaa kino tikai kua tamamae ia Mikaia ra. I reira, i ta Mikaia akakite anga kia Ahaba e ko tana au peroveta katoatoa ra te tuatua ra na “te vaerua pikikaa,” eaa ta te arataki o taua au pikikaa ra i rave? Eaa ra, “kua moto atura ia Mikaia i te paparinga ra”! E kino katoa oki ta Ahaba i rave ki ta Iehova ra akamatakite anga e ko te tauta anga kia akaora mai ia Ramota-gileada ka puapinga kore ia. Kua akaue atura a Ahaba kia tiria a Mikaia ki roto i te tapeka anga ma te kai meangiti ua. (1 Ariki 22:6, 9, 15-17, 23-28) Ka akamaara katoa ia Ieremia ra e tona akono kinoangaia e tona aronga takinga kino ra.—Ieremia 20:1-9.
20. Eaa te au tara ta Naomi i akakoromaki, e i akapeea aia i te tutaki angaia?
20 Ko te takake anga o tetai tei akaperepereia ra ko tetai atu turanga mamae ngakau ia te aite ra ki te tara i te kopapa ra. Ko Naomi tetai tei akakoromaki ra i te ngere anga mamae i tana tane e tana nga tamaroa e rua ra i te matenga. Te mamae ngakau anga no taua takake anga kino ra kua oki atu aia ki Betelehema. Kua tuatua atura aia ki tona au oa auraka e kapiki iaia e ko Naomi, mari ra ia Mara, e ingoa tei akaata ra i te mamae ngakau o tei tupu kiaia. Inara, i te openga, kua tutaki atu a Iehova i tona akakoromaki anga ma tetai mokopuna tamaroa tei riro maira ei pirianga ki te papaanga ki te Mesia ra.—Ruta 1:3-5, 19-21; 4:13-17; Mataio 1:1, 5.
21, 22. I akapeea a Iobu i te rokona angaia e te ngere anga, e i akapeea tana akono anga i te reira?
21 E tamanako ana i te poitirere kino o Iobu i tona akarongo anga i te mate viviki e te kino oki o tana tai ngauru tamariki akaperepere ra, pera katoa oki te ngere anga i tana au manu e tona au tavini. E viviki tikai, te akara anga e kua pururu tona ao katoa ra! I reira, ia Iobu e oripu ua ra ma te tau kore mei taua au tumatetenga ra, kua papa atura Satani iaia ma te maki. Penei kua manako a Iobu e ko teianei maki kino ka tamate rava iaia. Kua riro tona mamae kia kore e rauka kia akakoromakiia e kua manako ngakau aia e na te mate anake e matara mai ei i te reira.—Iobu 1:13-20; 2:7, 8.
22 Mei te mea rai e kare katoa teia i rava, ko tana vaine, i roto i tona tu mii e te taitaia, kua aere mai kiaia e kua kapiki mai: “Ka akakino atu i te Atua, ka mate atu ei!” Mei teaa ra teia tara i roto i tona kopapa te mamae ra! I muri iora, ko nga oa e toru o Iobu, kare i akapumaana atu iaia, kua akakino atura iaia ma te au manakoanga pikikaa i te akaapaanga iaia no te au ara uunaia e te manakoanga e ko teia te tumu no tona tumatetenga. Kua opara atura ta ratou taumaroanga tarevake i te au tara kia oonu atu ki roto i tona kopapa, mei te reira atu rai. Kia maara, katoa oki, e kare a Iobu i kite eaa teianei au tu i tupu ei kiaia; kare oki aia i kite e ko tona uaorai oraanga kare e mate ua. Inara, “kare a Iobu i araia i taua au mea katoa nei, e kare oki i akaapa i te Atua.” (Iobu 1:22; 2:9, 10; 3:3; 14:13; 30:17) Noatu rai e kua rokoia e te au tara e manganui i taua taime rai, kare aia i akakore i tona aerenga no te tiratiratu. Mei teaa ra te akamaroiroianga!
23. Eaa ra i raukai i te aronga tiratiratu ta tatou i uriuri ake nei i te akakoromaki i te au tara tuke tuke i roto i te kopapa?
23 Kare te au akatauanga i mua akenei i akakite mai i tetai papaanga akapouia. E manganui ua atu te vai ra i roto i te Pipiria. Pouroa teianei au tavini tiratiratu kua akakoromaki i to ratou uaorai au tara akatutuia ra. E mei teaa te au manamanata tuke tuke maata ta ratou i aro atu! Inara, e apinga aiteite to ratou. Kare tetai ia ratou i akaruke i tana tavini anga kia Iehova. Noatu rai to ratou au timataanga taitaia, kua autu ia ratou a Satani i roto i te maroiroi ta Iehova i oronga kia ratou. Akapeea ra? Na te atikara te ka aru mai e pau i teia uianga e ka akaari mai kia tatou e akapeea katoa oki e raukai ia tatou te akakoromaki i tetai ua atu apinga tei aite ra ki te tara i roto i to tatou kopapa.
[Tataanga Rikiriki i Raro]
a Ko tetai ravenga noinoi mei te reira te tu e mamao ke atu i taua tangata ariki taakaaka ra ia Mephiboseta. Kare e ekoko anga kua kite meitaki aia i te tataanga tiratiratu tei akanooia maira e tona metua, ko Ionatana. Noatu rai e tamaiti aia na te Ariki ko Saula, kua kite akaaka a Ionatana ia Davida e ko ta Iehova i iki kia riro ei ariki ki rungao i to Iseraela. (1 Samuela 20:12-17) Ei metua mataku i te Atua no Mephiboseta ra e te oa tiratiratu oki no Davida, kare a Ionatana i apii i tana tamaiti ou ra kia noinoi i te mana ariki.
Akapeea Koe me Pau?
• Eaa ra ka raukai te au manamanata ta tatou ka aro atu kia akaaiteia ki te au tara i te kopapa?
• Eaa etai o te au tara ta Mephiboseta raua ko Nehemia i akakoromaki atu?
• I roto i te au akatauanga Tuatua Tapu o te au tangata e te au vaine tei akakoromaki ra i te au tara tuke tuke i te kopapa, ko teea taau i kite ei akakeu anga tikai, e no teaa ra?
[Au Tutu i te kapi 15]
Kua akakoromaki a Mephiboseta i te pirikoki, te tuatua akakino, e te akamaroiroi koreanga
[Tutu i te kapi 16]
Kua akakoromaki ua a Nehemia noatu te patoianga