ICEGERANYO C'IBITABU CO KURI INTERNET ca Watchtower
Watchtower
ICEGERANYO C'IBITABU CO KURI INTERNET
Ikirundi
  • BIBILIYA
  • IVYASOHOWE
  • AMAKORANIRO
  • w05 15/10 rup. 26-31
  • Nutsimbataze ukwicisha bugufi nyakuri

Nta videwo ihari.

Uradutunga, ividewo yanse kuvuga.

  • Nutsimbataze ukwicisha bugufi nyakuri
  • Umunara w’Inderetsi Utangaza Ubwami bwa Yehova—2005
  • Udutwe
  • Ivyo bijanye
  • Akarorero ruheta k’ukwicisha bugufi
  • Igituma Yezu yari umuntu yicisha bugufi
  • Igituma kwicisha bugufi bigoye
  • Nutsimbataze wongere ugaragaze ukwicisha bugufi nyakuri
  • Ukwicisha bugufi kuratorera umuti ingorane
  • Yehova arahishurira ubuninahazwa bwiwe abicisha bugufi
    Umunara w’Inderetsi Utangaza Ubwami bwa Yehova—2004
  • Yehova araha agaciro abasavyi biwe bicisha bugufi
    Umunara w’Inderetsi utangaza Ubwami bwa Yehova (Integuro y’ukwiga)—2019
  • Yezu yaraduhaye icitegererezo co kwicisha bugufi
    Umunara w’Inderetsi Utangaza Ubwami bwa Yehova—2012
  • “Ndicisha bugufi”
    “Ingo unkurikire”
Ibindi
Umunara w’Inderetsi Utangaza Ubwami bwa Yehova—2005
w05 15/10 rup. 26-31

Nutsimbataze ukwicisha bugufi nyakuri

‘Abicisha bugufi uzobakiza’.​—2 SAMWELI 22:28.

1, 2. Ni igiki abategetsi bo mw’isi benshi bari bahuriyeko?

ZA NYUBAKWA z’uruhīza zo mu Misiri zitwa amapiramide ni ikimenyamenya c’uko abantu bigeze kuba batwara ico gihugu babayeho. Abandi bantu bavugwa cane mu nkuru za kahise ni Senakeribu w’i Ashuri, Alegizandere Mukuru w’Ubugiriki, be na Yuliyo Kayisari w’Uburoma. Hari ikintu abo bategetsi bose bari bahuriyeko. Birazwi ko batari abantu bafise ukwicisha bugufi nyakuri.​—Matayo 20:25, 26.

2 Woba wokwiyumvira ko hari n’umwe muri abo bategetsi duhejeje kuvuga yakunda kugendagenda mu karere atwara arondera abanyagihugu ba nyarucari bakeneye guhumurizwa? Ashwi da! Eka mbere nta n’uworuha yiyumvira ko baja mu dusago tw’abanyagihugu b’impahazwa kubaremesha. Ese ukuntu babona ba nyarucari mu buryo butandukanye rwose n’ukuntu wa Mutegetsi Ruheta w’ibiriho vyose Yehova Imana ababona!

Akarorero ruheta k’ukwicisha bugufi

3. Wa Mutegetsi Ruheta afata gute abantu atwara?

3 Yehova afise ubukuru budaserangurika be n’ikibanza kiri hejuru cane bimwe bidaserangurika. Yamara, “inyonga z[iwe] zinyuranganya mw isi yose hirya no hino, kugira ngo yerekane ububasha bgiwe bgo gutabara abafise imitima imutunganiye” (2 Ngoma 16:9). Yehova akora iki igihe abonye abasavyi biwe baciye bugufi bafise imitima imenetse kubera ibigeragezo bitari bimwe bacamwo? Mu buryo bunaka, ‘arabana’ na bo biciye ku mpwemu yiwe yera “kugira ngo [ah]ēmbūre imitima y’abicisha bugufi, [ah]ēmbūre n’abafise imitima imenetse” (Yesaya 57:15). Gutyo, abasavyi biwe bamaze guhemburwa canke kugarurirwa agatege, baca bashobora gusubira kumukorera banezerewe. Umve yemwe ingene Imana yicisha bugufi!

4, 5. (a) Umwanditsi wa Zaburi yabona gute uburyo Imana itegeka? (b) Kuba Imana ‘yicisha bugufi’ kugira ifashe “umugorwa” bisobanura iki?

4 Nta wundi mw’isi canke mw’ijuru yicishije bugufi kugira afashe abantu b’abanyavyaha nka kumwe kwa wa Mukama Segaba. Umwanditsi wa Zaburi yanditse ati: “Uhoraho ari hejuru y’amahanga yose, icubahiro ciwe kiri hejuru y’amajuru. Ni nde ahwanye n’Uhoraho Imana yacu, afise intebe yiwe hejuru cane, akicishiriza bugufi kurāba ivyo mw ijuru n’ivyo mw isi? Akūra umugorwa mu mukungugu, ashira hejuru umukene, amukūye mu mwavu”.​—Zaburi 113:4-7.

5 Yehova aratyoroye kandi ni mweranda, gutyo akaba atagira “ubwibone” na bukeyi (Mariko 7:22, 23). Imvugo ngo ‘kwicisha bugufi’ ishobora gusobanura kwimanura gushika ku rugero rw’umuntu nciye aho, canke kwimanura ukirengagiza ikibanza canke ubukuru ufise mu vyo ugiranira n’umuntu wo hasi. Ese ukuntu Zaburi 113:6 idondora neza ingene Imana yacu yicisha bugufi imeze, yo yitwararika ibigiranye urukundo ivyo abasavyi bayo b’abanyagasembwa bakenera!​—2 Samweli 22:36.

Igituma Yezu yari umuntu yicisha bugufi

6. Ikintu kiranga ukwicisha bugufi Yehova yakoze kiruta ibindi vyose ni ikihe?

6 Ikintu gihambaye kuruta ibindi vyose Imana yagize cagaragaje ko yicisha bugufi be n’uko ikundana, ni ukuba yararungitse Umwana wayo w’imfura yakunda cane, akavukira kw’isi akongera akarerwa ari umuntu kugira ngo abantu bashobore kuronka ubukiriro (Yohana 3:16). Yezu yaratwigishije ukuri kwerekeye Se wiwe wo mw’ijuru, mu nyuma aratanga ubuzima bwiwe bw’umuntu butagira agasembwa kugira bukureho “icaha c’abari mw isi” (Yohana 1:29; 18:37). Yezu yaragaragaje bimwe bitagira agahaze kamere za Se wiwe Yehova, ushizemwo n’ukwicisha bugufi, aremera gukora ivyo yamusaba. Emwe, nta kindi kiremwa c’Imana cari bwigere kigaragaza ukwicisha bugufi be n’urukundo nk’ukwo kwa Yezu. Si bose bashimye ukwicisha bugufi kwa Yezu; mbere abansi biwe bamubona ko ari “nyarucari hanyuma ya bose” (Daniyeli 4:17). Ariko ico nticabujije ko intumwa Paulo abona ko abakirisu bagenziwe bakwiye kwigana Yezu, ivyo bigatuma baba abantu bicisha bugufi mu migenderanire bagiriranira.​—1 Ab’i Korinto 11:1; Ab’i Filipi 2:3, 4.

7, 8. (a) Yezu yize gute kwicisha bugufi? (b) Ni akamo akahe Yezu yateye aboshoboye kuba abigishwa biwe?

7 Paulo yarashize ahabona akarorero kadasanzwe Yezu yerekanye. Yanditse ati: “Mugire wa mutima muri mwebge wari muri Kristo Yesu. Uwo, naho yar’asanganywe ishusho y’Imana, ntiyiyumviriye yuko kuringanira n’Imana ar’ikintu co kwumirako: ariko yīsiga ubusa, yābīra ishusho y’umugurano, acika ūsa n’abantu. Kand’abonetse afise ishusho nk’iy’umuntu, yicisha bugufi, araganduka no gushitsa ku rupfu, kand’urupfu rwo ku [“giti co kubabarizwako”, NW]”.​—Ab’i Filipi 2:5-8.

8 Hari abokwibaza bati: ‘None Yezu yize gute kwicisha bugufi?’. Yavyize mu myaka idaharurika yamaze ari kumwe na Se wiwe wo mw’ijuru, muri ico kiringo akaba yari “umukozi w’umuhanga” w’Imana mu kurema ibintu vyose (Imigani 8:30). Inyuma ya bwa bugarariji bwo muri Edeni, Umwana w’imfura w’Imana yarashoboye kwibonera ukuntu Se wiwe yafata abantu b’abacumuzi mu buryo buranga ukwicisha bugufi. Igihe Yezu yari ng’aha kw’isi, yaragaragaje ukwo kwicisha bugufi kwa Se wiwe maze atera aka kamo kagira gati: “[“Nimwishireko ingogo”, NW] yanje, munyigireko; kuko nd’umugwaneza, niyoroheje mu mutima; namwe muzoronka uburuhukiro bg’imitima yanyu”.​—Matayo 11:29; Yohana 14:9.

9. (a) Ni igiki Yezu yashima ku bana? (b) Ni icigwa ikihe Yezu yatanze akoresheje akana gato?

9 Kubera ko Yezu yari umuntu yicisha bugufi vy’ukuri, abana batoyi ntibamutinya. Ahubwo riho, baramwiyegereza. Yezu na we yarerekanye ko akunda cane abana yongera arabitwararika (Mariko 10:13-16). Ni ikintu ciza ikihe Yezu yashima ku bana? Nta nkeka ko bari bafise kamere z’igikundiro bamwebamwe mu bigishwa biwe bakuze batama berekana. Nta wutazi yuko abana batoyi babona ko abakuze babaruta. Ivyo ushobora kubibonera ku kuntu usanga bakunda kubaza abakuze ibibazo vyinshi. Ni vyo, abana ubagereranije n’abakuze benshi, usanga bobo barushirije kworoha kwigisha kandi usanga badafise agatima ko kugira ubwibone nk’abakuze. Igihe kimwe, Yezu yaratoye akana kamwe mu bandi bana aca abwira abayoboke biwe ati: “Ni mutirimbura ngo mucike nk’abana bato, ntimuzoruha mwinjira mu bgami bgo mw ijuru”. Yabandanije ati: “Ūzokwicisha bugufi nk’aka kana ni we mukuru mu bgami bgo mw ijuru” (Matayo 18:3, 4). Yezu yaciye avuga ya ngingo ngenderwako igira iti: “Umuntu wese yishira hejuru azocishwa bugufi, kand’uwicisha bugufi azoshirwa hejuru”.​—Luka 14:11; 18:14; Matayo 23:12.

10. Ni ibibazo ibihe tugiye kurimbura?

10 Iyo ngingo ngenderwako iravyura ibibazo bihambaye. Kimwe mu bizotuma turonka ubuzima budahera, ni ugutsimbataza ukwicisha bugufi nyakuri. Mugabo none, ni kubera iki abakirisu rimwe na rimwe bibagora kwicisha bugufi? Ni kubera iki bitoroshe gutsinda ubwibone maze tukihanganira ibigeragezo twicishije bugufi? Kandi ni igiki kizodufasha kugira ngo dushobore gutsimbataza ukwicisha bugufi nyakuri?​—Yakobo 4:6, 10.

Igituma kwicisha bugufi bigoye

11. Ni kubera iki bidatangaje kubona dutegerezwa kurwana urugamba kugira ngo tube abantu bicisha bugufi?

11 Niba uriko urwana urugamba kugira ngo ube umuntu yicisha bugufi, shira umutima mu nda nturi wenyene. Mu 1920, iki kinyamakuru uriko urasoma caraciye irya n’ino impanuro Bibiliya itanga yerekana ko dukeneye kwicisha bugufi. Cavuze giti: “Kubera ko tubona rero ukuntu Umukama aha agaciro kanini cane kamere y’ukwicisha bugufi, ivyo bikwiye kuremesha abigishwa b’ukuri bose gutsimbataza iyo kamere ku musi ku musi”. Ico kinyamakuru caciye kivugisha ukuri giti: “Naho Ivyanditswe bitanga izo mpanuro zose, bisa n’uko akameremere k’abantu kononekaye gatuma abacika abasavyi b’Umukama bakongera bagafata ingingo yo kugendera muri iyo nzira bibagora cane gutsimbataza iyo kamere, bikababera urugamba, kuruta gutsimbataza iyindi kamere iyo ari yo yose”. Ivyo birerekana imvo imwe ituma abakirisu b’ukuri babwirizwa kurwana urugamba kugira ngo babe abantu bicisha bugufi. Iyo mvo na yo ni iyi: kuba turi abanyavyaha bituma duhahamira uguhayagizwa tutabereye. Ikibitera ni uko twakomotse ku mugabo n’umugore b’abanyavyaha Adamu na Eva baretse bagatwarwa n’ivyipfuzo vyabo vy’ubwikunzi.​—Abaroma 5:12.

12, 13. (a) Ni gute isi ibera intambamyi abakirisu mu bijanye n’ukugaragaza ukwicisha bugufi? (b) Ni nde atuma gutsimbataza ukwicisha bugufi birushiriza kutugora?

12 Iyindi mvo yoshobora gutuma bitugora kugaragaza ukwicisha bugufi, ni uko dukikijwe n’isi iremesha abantu kugira uko bashoboye kwose kugira ngo basumbe abandi. Mu mahangiro iyi si ikunda kuremesha harimwo iry’ukwipfuza guhaza “ivyifuzo vy’umubiri [munyacaha], n’ivyifuzo vy’amaso, n’ubgibone bg’ubu bu[zima]” (1 Yohana 2:16). Abigishwa ba Yezu, aho kuganzwa n’ivyo vyipfuzo vy’isi, bategerezwa kuguma bafise ijisho riremuruye bakaguma kandi bitunira ku gukora ivyo Imana igomba.​—Matayo 6:22-24, 31-33; 1 Yohana 2:17.

13 Imvo igira gatatu ituma gutsimbataza no kugaragaza ukwicisha bugufi bigorana, ni uko uwuganza iyi si ari wa wundi yatanguza ubwibone, uwo na we akaba ari Shetani wa Mucokoranyi (2 Ab’i Korinto 4:4; 1 Timoteyo 3:6). Shetani araremesha kamere ziwe mbi. Nk’akarorero, yararondeye ko Yezu amusenga, amwemerera ko aramutse amusenze yomuha “ubgami bgose bgo mw isi n’ubgiza bgabgo”. Yezu, uwama nantaryo yicisha bugufi, yaramiriye kure ivyo Shetani yari amwemereye (Matayo 4:8, 10). Shetani arabandanya kwosha abakirisu ngo barondere guhayagizwa, nk’uko yabigize kuri Yezu. Aho kurondera ukwo guhayagizwa, abakirisu bicisha bugufi barihatira kwigana akarorero ka Yezu, Imana ikaba ari yo bashemeza kandi baha icubahiro.​—Mariko 10:17, 18.

Nutsimbataze wongere ugaragaze ukwicisha bugufi nyakuri

14. ‘Ukwicisha bugufi kw’uruhendo’ ni iki?

14 Mw’ikete intumwa Paulo yandikiye Abanyakolosayi, yarabagabishije ngo birinde umuntu wese yigira ngo aricisha bugufi arondera gutangarirwa n’abantu. Paulo yavuze yuko ukwo ari “ukwicisha bugufi [“kw’uruhendo”, NW]”. Abigira ngo ni abantu bicisha bugufi ntibaba ari abantu bakomeye mu vy’impwemu. Ahubwo riho, baba berekanye batabizi ko ‘bihimbaza’ n’ubwibone (Ab’i Kolosayi 2:18, 23). Yezu yaradomye urutoke ku bantu bamwebamwe bari bafise mwene ukwo kwicisha bugufi kw’uruhendo. Yariyamirije abafarizayo kubera ko batura amasengesho y’ukwiyerekana bakongera bakisonzesha bijiriwe kandi biyoberanije mu maso, barondera kubonwa n’abantu. Kugira ngo amasengesho dutura abe ay’agaciro imbere y’Imana, dukwiye ahubwo kuyatura twicishije bugufi.​—Matayo 6:5, 6, 16.

15. (a) Twokora iki kugira ngo tugume turi abantu bicisha bugufi? (b) Bamwebamwe mu berekanye akarorero keza mu bijanye n’ukwicisha bugufi ni bande?

15 Ikintu kimwe gishobora gufasha abakirisu kuguma bicisha bugufi ata buryarya, ni ukuzirikana cane ku batanze uburorero bwiza kuruta ubundi bwose mu vy’ukwicisha bugufi, ni ukuvuga Yehova Imana be na Yezu Kirisitu. Ivyo bisaba ko twama twiga Bibiliya be n’ibikoresho bifasha kwiga Bibiliya turonswa biciye kuri wa “mushumba wo kwizigirwa w’ubgenge” (Matayo 24:45). Birahambaye cane ko abacungezi bakirisu biga Bibiliya be n’ivyo bikoresho bifasha kwiga Bibiliya, ‘kugira ngo imitima yabo yoye kwishira hejuru ngo bakengere abavukanyi babo’ (Gusubira mu vyagezwe 17:19, 20; 1 Petero 5:1-3). Zirikana ku burorero bwinshi cane bw’abantu bahezagiwe kubera ko bicisha bugufi, aho tukaba twovuga nka Rusi, Hana, Elizabeti, hamwe n’abandi benshi (Rusi 1:16, 17; 1 Samweli 1:11, 20; Luka 1:41-43). Zirikana kandi ku burorero bwiza bwinshi bw’abantu bahambaye bagumye ari abantu bicisha bugufi mu murimo wa Yehova, nk’akarorero Dawidi, Yosiya, Yohani Umubatizi, be n’intumwa Paulo (2 Ngoma 34:1, 2, 19, 26-28; Zaburi 131:1; Yohana 1:26, 27; 3:26-30; Ivyakozwe n’intumwa 21:20-26; 1 Ab’i Korinto 15:9). Tuvuge iki ku bijanye n’uburorero bwinshi bw’abantu bicisha bugufi bwo mu gihe ca none dusanga mw’ishengero rya gikirisu? Abakirisu b’ukuri bazirikanye kuri ubwo burorero, bizobafasha “kwicisha bugufi kugira ngo [ba]korerane”.​—1 Petero 5:5.

16. Ubusuku bwa gikirisu budufasha gute kuba abantu bicisha bugufi?

16 Kwama tugira uruhara mu busuku bwa gikirisu na vyo nyene birashobora kudufasha kuba abantu bicisha bugufi. Ukwicisha bugufi kurashobora gutuma tuvyifatamwo neza igihe tuganiriza abantu tutazi iyo turiko turamamaza inzu ku nzu canke igihe twamamaza mu bindi bibanza. Ukwicisha bugufi kuradufasha canecane igihe abo tubwira inkuru nziza berekanye mu ntango ko batanezwe ubutumwa bw’Ubwami tubashikiriza canke igihe batwishuye nabi. Kenshi na kenshi usanga abantu banegura ivyo twemera. Yamara, ukwicisha bugufi kurashobora gufasha abakirisu kubandanya kwishura ibibazo “[ba]ri n’ubugwaneza [“be n’icubahiro kigera kure”, NW]” (1 Petero 3:15). Hari abasavyi b’Imana bicisha bugufi bimukiye mu vyibare bishasha maze barafasha abantu badahuje na bo imico kama kandi bafise uburyo bwo kubaho butandukanye n’ubwabo. Vyoshika abasuku nk’abo bakabwirizwa kwihanganira bicishije bugufi igikorwa kitoroshe co kwiga ururimi rushasha kugira barushirize gufasha abo bipfuza kubwira inkuru nziza. Ese ingene abo basuku ari abo gukezwa yemwe!​—Matayo 28:19, 20.

17. Ni amabanga ya gikirisu ayahe asaba kwicisha bugufi?

17 Hari abantu benshi baranguye amabanga ya gikirisu bajejwe babigiranye ukwicisha bugufi, ineza y’abandi iba ari yo bashira imbere. Nk’akarorero, bisaba ukwicisha bugufi kugira ngo sebibondo w’umukirisu agabanye umwanya ku bikorwa vyiwe kugira ngo yitegurire inyigisho agirana n’abana biwe yongere abigishe mu buryo ngirakamaro. Ukwicisha bugufi kurafasha kandi abana kwubaha no kubagamburukira abavyeyi babo b’abanyagasembwa (Abanyefeso 6:1-4). Abakenyezi bafise abanega batizera barahura n’ibintu bibasaba kwicisha bugufi uko bagerageza kuresha abanega babo biciye ku “ngeso za[bo] zitunganye zifatanije n’[“icubahiro kigera kure”, NW]” (1 Petero 3:1, 2). Turakeneye kandi kwicisha bugufi be no kugira urukundo rw’ukwitanga igihe dufasha abavyeyi barwaye canke bageze mu zabukuru.​—1 Timoteyo 5:4.

Ukwicisha bugufi kuratorera umuti ingorane

18. Ukwicisha bugufi gushobora gute kudufasha gutorera umuti ingorane?

18 Abasavyi b’Imana bose bo kw’isi ni abanyagasembwa (Yakobo 3:2). Rimwe na rimwe, vyoshika hakaba ukutumvikana canke ugutahurana ukutari kwo hagati y’abakirisu babiri. Hari aho umwe muri bo yoba afise imvo yumvikana yo kwidodombera uwundi. Izo ngorane akenshi zirashobora gutorerwa umuti mu gushira mu ngiro iyi mpanuro igira iti: “Mwihanganiran[e], muhariran[e], iy’umuntu agize ico apfa n’uwundi. Nk’uk’Umwami wacu yabahariye, namwe abe ari ko muharirana” (Ab’i Kolosayi 3:13). Tuvugishije ukuri, gukurikiza iyo mpanuro si icoroshe, mugabo kwicisha bugufi bizodufasha kuyishira mu ngiro.

19. Ni igiki dutegerezwa kwibuka igihe tuvugana n’umuntu yadushavuje?

19 Rimwe na rimwe, hari aho umukirisu yobona ko ico bapfuye na mugenziwe gikomeye cane ku buryo atocihoza. Ico gihe, ukwicisha bugufi kuzomufasha kwegera uwo mugenziwe bari n’ico bapfa, afise intumbero yo kwuzura na we (Matayo 18:15). Imvo imwe ituma rimwe na rimwe ingorane ziba ziri hagati y’abakirisu zidahera, ni uko umwe muri bo canke bompi banana ntihagire uwemera ikosa. Canke na ho ugasanga uwibwirije kwegera uwundi abigize abona ko we ata kabi ariko, canke akabigira mu buryo bwo gutora amahinyu uwundi. Ariko ukwicisha bugufi nyakuri kwo kuzofasha gutorera umuti ingorane nyinshi.

20, 21. Kimwe mu bintu bihambaye kuruta ibindi vyodufasha kuba abantu bicisha bugufi ni ikihe?

20 Ikintu nyamukuru codufasha gutsimbataza ukwicisha bugufi ni ugusenga Imana tuyisaba ngo idufashe yongere ituronse impwemu yayo. Mugabo, wibuke yuko ‘abicisha bugufi ari bo Imana igirira ubuntu’ ikabaha n’impwemu yera yayo (Yakobo 4:6). Niba rero hari uwo musangiye ukwizera mufitaniye ingorane, senga Yehova umusaba ko agufasha kwemanga wicishije bugufi amakosa woba warakoze, yaba mato canke ayakomeye. Niba warababaye hanyuma nyene kukubabaza akakubwira abikuye ku mutima ngo “Ndagusavye imbabazi”, nuce umuharira ubigiranye ukwicisha bugufi. Niba ubona ko kumuharira bigoye, nuture isengesho Yehova umusaba ngo agufashe kurandurana n’imizi ubwibone ubwo ari bwo bwose bwoba bucatse indaro mu mutima wawe.

21 Gutahura ivyiza vyinshi biva ku kwicisha bugufi bikwiye kutuvyurira umutima wo gutsimbataza no kuguma dufise iyo kamere y’agaciro. Ese ukuntu Yehova Imana na Yezu Kirisitu ari uburorero bw’agakura budufasha kubishikako! Ntukigere wibagira aya majambo akura amazinda ava ku Mana agira ati: “Ingero z’ukwicisha bugufi bo n’ukwubaha Uhoraho ni zo butunzi n’icubahiro n’ubu[zima]”.​—Imigani 22:4.

Ivyiyumviro vyo kuzirikanako

• Ni bande batanze uburorero bwiza kuruta ubundi bwose mu bijanye n’ukwicisha bugufi?

• Ni kubera iki gutsimbataza ukwicisha bugufi usanga bigoye?

• Ni ibiki bishobora kudufasha kuba abantu bicisha bugufi?

• Ni kubera iki bihambaye cane ko tuguma turi abantu bicisha bugufi?

[Ifoto ku rup. 26]

Yezu yari umuntu yicisha bugufi vy’ukuri

[Ifoto ku rup. 28]

Isi iremesha abantu kugira uko bashoboye kwose kugira ngo basumbe abandi

[Abo dukesha ifoto]

Ifoto ya OMS yafashwe na L. Almasi/K. Hemzǒ

[Ifoto ku rup. 29]

Ukwicisha bugufi kuradufasha kuganiriza abantu tutazi igihe turi mu busuku

[Amafoto ku rup. 30]

Akenshi turashobora gutorera umuti ingorane mu kuzihoza tubigiranye ukwicisha bugufi n’urukundo

[Amafoto ku rup. 31]

Hariho uburyo bwinshi abakirisu berekanamwo ko bicisha bugufi

    Ibitabu vy’ikirundi (1983-2025)
    Sohoka
    Injira
    • Ikirundi
    • Rungika
    • Uko vyoza bimeze
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Amasezerano agenga ikoreshwa
    • Ibijanye no kugumya ibanga
    • Gutunganya ibijanye no kugumya ibanga
    • JW.ORG
    • Injira
    Rungika