Tongana nyen mo lingbi ti mû adesizion ti ndara?

SALOMON, gbia ti Israël ti giriri atene: “Tongaso zo ti ndara alingbi mä tënë si lo kpengba na lege ti mandango ye.” Mingi ti e amû mbeni lâ awe adesizion ti ndara pëpe, gi ngbanga ti so e ke ti mä wango ti ambeni zo.​—aProverbe 1:5.

A sû lani na yâ Bible atënë ti Salomon so legeoko na “aproverbe [saki] ota” so lo tene (1 aGbia 4:32). E lingbi ti wara aye ti nzoni na hingango nga na batango atënë ti ndara ti lo so? Biani. A yeke mû maboko na e ti “hinga ndara na wango-tene, ti hinga nda ti ye; ti mä wango-tene so ayeke na ndara, na tënë ti mbilimbili, na tënë ti fango ngbanga ti mbilimbili, na tënë ti salango ye na lege ni”. (aProverbe 1:2, 3). Zia e sala tënë na ndo aye oku so aluti na ndo Bible, so alingbi ti mû maboko na e ti mû adesizion ti ndara.

Aye ti pekoni so ayeke ninga

Ambeni desizion ayeke na aye ti pekoni so ayeke na nene ni mingi. Tara ti bâ kozoni wala aye ti pekoni ayeke ande so wa. Sala hange ti zia si anzoni ye so mo wara teti kete ngoi akanga pëpe lê ti mo ti bâ asioni ye ti pekoni so alingbi ti ninga. A-Proverbe 22:3 agboto mê ti e: “Zo ti ndara abâ ye ti sioni, na lo honde tele ti lo, me azo so li ti ala ayeke dä pëpe, ala hon, na ala wara ngbanga.”

A lingbi peut-être ti duti ye ti mungo maboko ti sû na mbeti aye ti pekoni so ayeke ninga pëpe nga ala so alingbi ti ninga ande. Anzoni ye so alingbi ti ga na peko ti sorongo mbeni kua alingbi peut-être ti duti nginza so a futa ni nzoni nga mbeni kua so zo awara ngia na yâ ni. Aye tongaso alingbi ti ninga pëpe. Ye oko, aye ti pekoni so aninga alingbi ti ndu warango mbeni kua ti nginza so zo alingbi ti bata ni aninga pëpe? A lingbi peut-être ti hunda ande na mo ti gue na mbeni ndo nde, peut-être ti zia akamarade wala sewa ti mo? A lingbi peut-être ti zia mo na gbe ti mbeni dutingo so ayeke sioni wala ti sala si bê ti mo aso? Tara ti bâ mbilimbili anzoni ye ti pekoni nga na asioni ni. Na pekoni, bi lê ti mo na ndo aye so alingbi ti ga na kozo ndo.

Mû ngoi mingi

Mungo adesizion na loro alingbi ti duti lege ti ndara pëpe. A-Proverbe 21:5 agboto mê ti e: “Zo so abi bê ti lo ti sala kusala biani, awara ye mingi, me zo so asala ye fade fade, nzinga asala lo.” Na tapande, a yeke nzoni amaseka so ade ti kpengba pëpe adö tele hio pëpe ti sala mariage. Tongaso pëpe ala lingbi ti bâ gango tâ tënë ti ye so William Congreve, wasungo mbeti ti théâtre ti siècle 18 ti Grande-Bretagne, atene: “Ti dö tele hio ti sala mariage alingbi peut-être ti ga na ye ti vundu.”

Ye oko, mungo ngoi mingi aye pëpe ti tene ti pusu lakue aye na peko. Ambeni desizion ayeke na nene ni mingi na a yeke na lege ti ndara ti mû ni hio. Tongana e pusu ni senge senge na peko, e mveni na ambeni zo nga e lingbi ti wara kpale. Ti pusu na peko mungo desizion alingbi ti duti mbeni desizion ni mveni, na a yeke peut-être na lege ti ndara pëpe.

Yeda na awango

Teti so aye use so alingbi ti si ayeke mbilimbili legeoko pëpe, azo use alingbi lakue pëpe ti mû oko desizion tongana ala tingbi na a-oko kpale. Ye oko, a yeke ye ti mungo maboko ti mä tongana nyen ambeni zo amû desizion na ndo mara ti atënë tongana ti e. Hunda na ala tongana nyen ala yeke bâ fadeso nene ti desizion so ala mû. Na tapande, tongana mo soro mbeni kua, a yeke nzoni ti hunda na ala so asala mara ti kusala ni awe ti sala tënë ti aye ti nzoni na ti sioni ni. Aye wa ala bâ so aga na aye ti nzoni na peko ti ye so ala soro, nga aye wa aga peut-être na kpale?

A gboto mê ti e na lege so: “Ye so azo aye ti sala aga ye pëpe tongana ala wa tele ti ala pëpe, me na lege ti awango mingi, ye ni aga nzoni.” (aProverbe 15:22). Biani, tongana e yeke gi wango na tongana e yeke manda ye na lege ti aye so asi na ambeni zo, a yeke nzoni e sala ni tongaso na hingango so a lingbi e mveni e mû ndangba desizion ni, na e yeke yô nga kungba so a yeke ga na pekoni.​—aGalate 6:4, 5.

Bata mbeni yingo-ti-hinga so a fa lege na ni nzoni

Yingo-ti-hinga alingbi ti mû maboko na e ti mû adesizion so ague legeoko na akota kpengba-ndia so e soro ti sala kusala alingbi na ni. Ti mbeni Chrétien, ye so aye ti tene ti fa lege na yingo-ti-hinga si ague legeoko na bibe ti Nzapa (aRomain 2:14, 15). Mbeti ti Nzapa atene na e: “Mo bi bê ti mo na Lo na lege ti mo kue, na fade Lo sala si lege ti mo aga mbilimbili.” (aProverbe 3:6). Biani, na ambeni ndo, azo use so ayeke na mbeni yingo-ti-hinga so a fa lege na ni nzoni, alingbi peut-être ti si na anda ti tënë nde nde na tongaso, ti mû adesizion so ayeke nde nde.

Ye oko, mbeni yingo-ti-hinga so a fa lege na ni nzoni ayeke zia yamba mara ti bibe tongaso, tongana atënë ni andu asalango ye so Tënë ti Nzapa afâ ngbanga polele na ndo ni. Na tapande, mbeni yingo-ti-hinga so akpengba-ndia ti Bible afa lege na ni pëpe alingbi peut-être ti mû lege na mbeni koli na wali ti tara tele kozoni na mariage na ti bâ wala ala use kue amä tele nzoni ti sala mariage ni. Ala lingbi peut-être ti bâ so ala mû mbeni desizion ti ndara awe, na tenengo so fade a yeke kanga lege na ala ti dö tele ti sala mariage so ayeke nzoni pëpe. Yingo-ti-hinga ti ala alingbi peut-être ti fâ ngbanga na ndo ti ala pëpe. Ye oko, fade mbeni zo so ayeke na oko bibe ti Nzapa na ndo bungbingo ti koli na wali nga na mariage ayeke ke mara ti sioni lekengo ye ti kete ngoi tongaso.​—1 aCorinthien 6:18; 7:1, 2; aHébreu 13:4.

Lege so adesizion ti mo andu ambeni zo

Fani mingi, adesizion ti mo alingbi ti ndu ambeni zo. Tongaso, a lingbi e mû lâ oko pëpe na mbana mbeni sioni desizion so alingbi ande ti buba nzoni songo ti e na akamarade ti e, afami ti e na ahon kue, songo ti e na Nzapa. A-Proverbe 10:1 atene: “Molenge ti ndara amû ngia na babâ ti lo, me molenge ti buba amû vundu na mama ti lo.”

Na mbeni mbage, e lingbi ti bâ so ngoi na ngoi a yeke kota ye mingi ti tene e soro popo ti akamarade ti e. Na tapande, mo lingbi ti mû desizion ti ke angbele bango ndo ti alege ti vorongo so mo hinga fadeso ayeke nde na ti Mbeti ti Nzapa. Wala mo lingbi ti mû yanga ti gbian salango ye ti mo teti so mo yeke na nzara ti sala si fini ti mo ague legeoko na fango lege ti Nzapa so mo yeda na ni fadeso. Peut-être desizion so mo mû alingbi pëpe ti nzere na akamarade wala asongo ti mo, me desizion kue so anzere na Nzapa ayeke mbeni desizion ti ndara.

Na ndara mû desizion so ayeke kota ahon atanga ni kue

Laso, a zia na gbele zo oko oko ti mû desizion na popo ti fini na kui, ye so mingi ti azo ahinga ni pëpe. A zia ândö na gbele amolenge ti Israël ti giriri so ayeke ndulu na Sese ti Zendo na ngu 1473 kozoni na ngoi ti e mara ti aye so. Na iri ti Nzapa, Moïse atene na ala: “Mbi zia na gbele mo fini na kui, nzoye na zonga; tongaso mo kamata fini, si mo ngbâ na fini, mo na amolenge ti mo; mo ndoye L’Eternel Nzapa ti mo, mo mä yanga ti Lo, na mo zia bê ti mo na Lo, teti Lo yeke fini ti mo, na wungo ti lâ ti mo, si mo lingbi duti na sese so L’Eternel adeba ti mû na akotara ti mo, Abraham, Isaac, na Jacob.”​—Deuteronome 30:19, 20.

Aprophétie nga na kode ti dikongo ngoi ti Bible afa na gigi so e yeke na “lâ ti ye ti ngangu” nga “ye ti sese so a[yeke] hon”. (2 Timothée 3:1; 1 aCorinthien 7:31). Gbiango aye so, so a sala tënë ni kozoni, ayeke gue ande juska na futingo ti aye ti azo so abuba kue, so fade a yeke zia fini sese ti mbilimbili ti Nzapa na place ni.

E yeke tâ na yanga ti fini sese so. Mo yeke lï ande na ya ni ti wara fini ti lakue lakue na ndo sese na gbe ti Royaume ti Nzapa? Wala fade a yeke zi mo na ndo sese tongana a futi biaku biaku aye ti Satan? (Psaume 37:9-11; aProverbe 2:21, 22). A yeke tënë ti fini na kui ti mû desizion na ndo lege wa mo yeke soro ti mû laso. A yeke biani mbeni desizion so andu fini wala kui. Mo ye ti wara mungo maboko ti mû mbeni nzoni desizion, mbeni desizion ti ndara?

Ti mû desizion teti fini andu kozoni ti manda aye so Nzapa ahunda. Mingi ni, a-église afa mbilimbili pëpe aye so a hunda ni. Fani mingi, amokonzi-nzapa ti ala ayeke handa azo ti mä na bê na atënë ti wataka nga ti sala aye so anzere na Nzapa pëpe. Ala bi bê pëpe ti fa so a yeke nzoni zo oko oko amû desizion ti voro Nzapa “na yingo na tene-biani.” (Jean 4:24). Ni la, azo mingi ayeke voro Nzapa na yingo na tâ tënë pëpe. Ye oko, bâ tënë so Jésus atene: “Zo so ayeke na Mbi pëpe, a ke Mbi; na zo so abungbi ye teti Mbi pëpe, a kangbi ye kirikiri.”​—Matthieu 12:30.

A-Témoin ti Jéhovah ayeke mû maboko na ngia, na azo ti hinga Tënë ti Nzapa nzoni ahon ti kozo. Ala yeke mû lakue li ni na yâ alisoro na ndo Bible na azo wala bungbi ti azo na mbeni ngoi nga na ndo so alingbi na ala. Azo so aye ti wara nzoni na lege ti lekengo ye so, a yeke nzoni ala bâ aTémoin ti Jéhovah ti ndo so ala yeke dä wala ala sû mbeti na azo so asala Tour ti Ba Ndo so.

Biani, ambeni ahinga akozo ye na ndo aye so Nzapa ahunda. Ala hinga na bê biani so a yeke wara tâ tënë na yâ ti Bible, nga so a lingbi ti zia bê na ni. Ye oko, mingi ti ala ayeke pusu na peko mungo desizion ti mû tele ti ala mveni na Nzapa. Ngbanga ti nyen? Peut-être anda ti tënë ni ayeke mingi.

Peut-être ala hinga pëpe nene ti mungo tele ti ala mveni na Nzapa? Jésus atene polele: “Azo kue so atene na Mbi, Seigneur, Seigneur, fade ala kue asi na yâ royaume ti yayu pëpe, me gi ala so asala ye so Babâ ti Mbi so ayeke na yayu aye.” (Matthieu 7:21). Gi senge hingango ye na ndo Bible alingbi kue pëpe; a hunda ti sala kusala. Kongregation ti aChrétien ti kozo siècle azia mbeni tapande. E diko ye na ndo ambeni zo ti kozo siècle: “Me tongana ala mä na bê na Tene-nzoni so Philippe afa na ala tënë ti royaume ti Nzapa na ti iri ti Jésus Christ, ala kamata batême, akoli na awali nga.” (Kusala 2:41; 8:12). Ni la, tongana mbeni zo ayeda na Tënë ti Nzapa na bê ti lo kue, lo mä na bê na ni, lo sala ye alingbi na akpengba-ndia ti Nzapa, ye nyen akanga lege na lo ti mû batême so ayeke fä ti mungo tele ti lo na Nzapa? (Kusala 8:34-38). Biani, ti tene zo ni anzere na lê ti Nzapa, a lingbi lo sala aye so na bê ti lo kue na ngia na bê.​—2 aCorinthien 9:7.

Ambeni alingbi peut-être ti bâ so hingango ye ti ala ayeke mingi pëpe ti mû tele ti ala na Nzapa. Ye oko, na gigi so, zo kue so ato nda ti mbeni fini lege ayeke hinga ye mingi pëpe. Wakua wa alingbi ti tene so lo hinga ye lani na tongo nda ti kusala ti lo tongana ti so lo hinga laso? Ti mû desizion ti sala na Nzapa, a hunda gi mbeni hingango ye na ndo akozo fango ye nga na akpengba-ndia ti Bible, nga na dutingo na kota nzara ti sala ye alingbi na ni.

Ambeni ayeke pusu na peko mungo desizion ti ala teti so peut-être mbito ti sala ye alingbi na ni pëpe asala ala? Gingo bê, so ayeke na lege ni na ndo warango lege pëpe ti sala mbeni ye, andu azendo so azo mingi ayeke mû. Mbeni koli so amû desizion ti sala mariage na ti leke sewa alingbi peut-être ti gi bê ti so lo lingbi pëpe. Ye oko, mungo mbeni zendo ayeke pusu lo ti sala ye kue so ayeke na ngangu ti lo ti sala. Legeoko nga, mbeni maseka so awara na fini ni mbeti ti kpengo na kutukutu alingbi peut-être ti duti na mbito ti sala ndao ti lege, mbilimbili tongana lo mä atondo so afa na gigi wungo ti amaseka so ayeke sala andao ti lege ahon ti akangba. Ye oko, hingango ye so alingbi ti ga na ye ti nzoni, ti pusu lo ti sala hange mingi na kpengo na kutukutu. Ti ke ti wara mbeti ti kpengo na kutukutu ni a yeke yorö ni la pëpe!

Mû desizion teti fini!

Bible afa na gigi so fade a yeke zi na ndo sese aye ti poroso na aye ti nginza ti fadeso, aye ti alege ti vorongo ti ndo ti sese kue, nga na azo so amû maboko na ni. Ye oko, azo so amû desizion teti fini na lege ti ndara, na so asala ye alingbi na ni, a yeke ngbâ ande na ndo sese ni. Tongana gunda ti bungbi ti azo ti fini sese, fade ala yeke mû mbage ti ala ti sala si sese aga mbeni paradis tongana ti so Nzapa aleke na bê ti lo ti sala ândö. A nzere na mo ti mû mbage ti mo na yâ kusala so ayeke ga na ngia na gbe ti fango lege ti Nzapa?

Tongana a yeke tongaso, a yeke nzoni mo mû desizion ti manda Tënë ti Nzapa na aye so lo hunda ti nzere na lo, ti sala ye alingbi na ye so Nzapa ahunda. Na ndo ni kue, mû desizion ti sala ye alingbi na ni juska na nda ni. Na ndulu tënë, mû desizion teti fini!

[Afoto na lembeti 4]

Mû ngoi mingi teti angangu desizion

[Foto na lembeti 5]

Yeda na awango na yâ sorongo mbeni kua ti sala

[Afoto na lembeti 7]

Ala so amû desizion ti sala na Nzapa fadeso, fade ala yeke mû mbage ti ala ti leke sese ti ga paradis