Tongana nyen la mbi peut ti hon ndö ti kamene ti mbi?

Sioni ye ni: Kamene apeut ti sara si mo yeke wara anzoni kamarade ape nga mo yeke hinga expérience ti ambeni zo ape.

Nzoni ye ni: Kamene ayeke lakue sioni ape. A peut ti aidé mo ti gbu li kozo si mo sara tënë nga ayeke sara si mo duti mbeni zo so ahinga ti bâ ndo nzoni nga ti mä zo.

Ye so ayeke nzoni mingi: Kamene ayeke mbeni sarango ye so ayeke ngbâ gï lakue lakue ape, me mo peut ti hon ndö ni. Article so ayeke fa na mo tongana nyen la mo peut ti sara ni

• Gi ti hinga ye so ayeke sara mo mbeto

• Ye so mo peut ti sara

• Amba ti mo atene ti ala nyen

Gi ti hinga ye so ayeke sara mo mbeto

Kamene apeut ti sara si mo sara mbeto ti causé na zo lê na lê. Me tongana mo gi ti hinga ye so ayeke sara mo mbeto, mo peut ti bâ so mo yeke na raison ape ti sara mbeto. Bâ ambeni tapande ni ota.

• Mbeto #1: “Mbi hinga ti causé ka ape.”

  Réalité ni: Azo ayeke rappelé mingi na ye so mo sara ahon tënë so mo tene. Mo peut ti hon ndö ti mbeto so asara mo na lege so mo yeke gï ti duti zo so ahinga ti mä zo nzoni nga fa na azo so tënë so ala yeke tene agbu bê ti mo.

  Gbu li na ndö ti ye so: Mara ti kamarade wa la mo ye? Eskê ayeke mbeni zo aye tënë mingi wala mbeni zo so ayeke dengi mê ti mä zo nzoni?

• Mbeto #2: “Mingi ti azo apensé so mbi yeke ye oko ape.”

  Réalité ni: Azo ayeke lakue na atënë ti tene na ndö ti mo même si mo yeke zo ti kamene wala pëpe. Mo peut ti hon ndö ti mbeto so ayeke sara mo nga ti aidé azo ti duti na nzoni bango ndo na ndö ti mo, tongana mo fa na ala vrai zo so mo yeke ni.

  Gbu li na ndö ti ye so: Tongana mo pensé so azo kue ayeke na nzoni bango ndo na ndö ti mo ape, peut-être mo la mo yeke na nzoni bango ndo na ndö ti azo ape na mo bâ so ala sara ye tongana mo ape.

• Mbeto #3: “Tongana mbi tene mbeni tënë so akpa ape, kamene ayeke sara mbi.”

  Réalité ni: Parfois, ye ni so ayeke si na azo kue. Mo peut ti hon ndö ti mbeto so asara mo tongana mo bâ afaute so mo sara tongana mbeni lege so azi na mo ti fa na azo so mo nga kue mo yeke mbilimbili-kue ape.

  Gbu li na ndö ti ye so: Eskê anzere na mo ti duti na terê ti azo so ahinga so ala yeke mbilimbili-kue ape?

Mo hinga? Ambeni zo apensé so tongana ala tokua message mingi na azo la afa so ala yeke zo ti kamene ape. Me, songo ti atâ kamarade ayeke kpengba tongana azo asara lisoro lê na lê. Sherry Turkle, so ayeke gi nda ti ye na ndö ti sarango ye ti azo nga so ahinga ye mingi na ndö ti technologie, atene: “A yeke gï tongana mo na azo abâ terê lê na lê nga mo mä go ti ala la ayeke sara si mo na ala ayeke ga avrai kamarade.”a

Ye so mo peut ti sara

• Haka terê ti mo na azo ape. Mo bezoin ape ti ga tongana azo so aye ti causé mingi na azo. Me, objectif ti mo ayeke ti hon ndö ti kamene so ayeke sara mo tongaso si mo wara anzoni kamarade nga mo hinga expérience ti ambeni zo.

  “Tënë ni aye ti tene ape so mo doit ti causé na azo aninga wala gï kete nga ti sara animation. Me, a ye ti tene so mo fa terê ti mo na mbeni zo so mo hinga lo lâ oko ape wala mo hunda na lo ambeni question.”—Alicia.

  Mama-ndia ti Bible: “Zia zo oko oko atara kua ti lo ti bâ wala a yeke tongana nyen, tongaso si lo duti na ngia ndali ti kua ti lo wani, me na hakango terê ti lo na mbeni zo nde pëpe.”—aGalate 6:4.

• Hinga ti bâ ndo nzoni. Bâ azo so aye ti duti na milieu ti azo nga bâ tongana nyen la ala yeke causé na azo. Ala yeke sara ka ti ala tongana nyen? Nyen la ala sara so ayeke bien ape? Apendere sarango ye wa la ala yeke na ni so mo ye ti gi duti na ni?

  “Gi ti manda ye na mbage ti azo so ayeke ngangu na ala ape ti sara kamarade. Bâ fason ti sarango ye ti ala nga bâ tongana nyen la ala yeke causé na mbeni zo so ala hinga lo lâ oko ape.”—Aaron.

  Mama-ndia ti Bible: “Tongana ti so wen asara si yanga ti mbeni wen aza, zo alingbi ti sara si lê ti kamarade ti lo azi.”—aProverbe 27:17.

• Hunda atënë. Mingi ni, azo aye ka ti fa abango ndo ti ala na ndö ti aye, me ti hunda atënë ayeke mbeni nzoni lege ti komanse lisoro. A yeke sara nga si mo yeke gboto lê ti azo mingi na ndö ti mo ape.

  “Tongana mo leke terê ti mo kozo apeut ti sara si mo gi bê ti mo mingi ape. Avant ti tene mo gue na mbeni invitation, gbu li ti mo kozo na ndö ti atënë so mo yeke tene nga na atënë so mo yeke hunda. Sarango tongaso, a yeke sara si mo yeke gi bê ti mo mingi ape tongana mo tingbi na azo so mo hinga ala lâ oko ape.”—Alana.

  Mama-ndia ti Bible: ‘Ala zia lê ti ala gï na ndö ti aye ti ala wani pëpe, me nga na ndö ti aye ti amba ti ala.’—aPhilippien 2:4.