YE TI MANDA 33
Sala tënë na ndara me woko yâ ni pëpe
SALANGO tënë na ndara ayeke ngangu ti sala ye na ambeni zo sân ti so bê ti ala senge senge. A hunda ti hinga tongana nyen nga ngoi wa ti sala tënë. A hunda nga pëpe ti tene zo ayeda na ye so ayeke mbilimbili pëpe wala ti gbian yâ ti aye si a ga mbeni ye nde. Tongana zo asala tënë na ndara, a lingbi a bâ ni pëpe tongana salango mbito ti zo.—aProv. 29:25.
Lengo ti yingo, so ayeke nzoni ahon tanga ti aye kue, ayeke gue na zo ti sala tënë na ndara. Ni la, zo so ndoye si apusu lo ti sala ye ayeke ye ande pëpe ti zia ngonzo na bê ti azo; lo ye ti mû maboko na ala. Zo so asala ye na nzobe nga na ngangu pëpe ayeke sala ye yeke na azo. Zo so aye siriri ayeke gi alege ti maï nzoni songo na azo. Atâa tongana azo ayeke sala ye gi na ngangu, zo so ahinga ti kanga bê ti lo ayeke duti kpô.—aGal. 5:22, 23.
Ye oko, atâa tongana nyen si a fa tënë ti Bible, a yeke so ande bê ti ambeni zo. Ndali ti sioni bê ti mingi ti aJuif ti ngoi ti lo, Jésus Christ aga teti ala “Tênë so azo apika gere ti ala dä”. (1 Pi. 2:7, 8). Na ndo kusala ti lo ti fango tënë ti Royaume, Jésus atene lani: “Mbi ga ti bi wâ na ndo sese.” (Luc 12:49). Nga tënë ti Royaume ti Jéhovah, so na yâ ni a fa so a yeke kota ye ti tene azo ayeda na kota yanga-ti-komande ti Wasalango ala, angbâ lakue ti duti ngangu tënë so ayeke na gbele azo kue. Bê ti azo mingi ayeke so ti mä so Royaume ti Nzapa ayeke lungula ande asioni ye ti fadeso. Atâa so kue, teti so e yeke mä yanga ti Nzapa, e yeke ngbâ lakue ti fa tënë. Me na salango tongaso, e yeke dabe ti e na wango ti Bible so: “Tongana lege ayeke, na tënë ni ayeke na tïtî i, i duti na siriri na azo kue.”—aRom. 12:18.
Salango tënë na ndara na yâ fango tënë. Aye ayeke mingi so na yâ ni e yeke sala tënë na azo na ndo mabe ti e. Biani, e yeke sala tongaso na fango tënë, me e yeke gi nga alege so azi ti fa tënë na asewa ti e, azo so e na ala e sala kua wala ekole oko. Me na yâ aye so kue, a hunda ti sala tënë na ndara.
Tongana e yeke fa tënë ti Royaume na mbeni lege so asala si azo abâ so e yeke zingo gi na ala, ala lingbi ti ke ni. Tongana ala hunda pëpe ti tene a mû maboko na ala, na peut-être ala bâ so ala yeke na bezoin ni pëpe, bê ti ala alingbi ti so na tënë kue so aye ti fa so a lingbi ala leke ye so ayeke na lege ni pëpe. Tongana nyen e lingbi ti kpe ti tene azo abâ salango ye ti e na mbeni lê nde? Ti manda kode ti sala lisoro na nzobe alingbi ti mû maboko na e.
Sala kue ti to nda ti lisoro ni na lege ti mbeni tënë so mo zia na sese na so anzere na zo ni. Tongana zo ni so ayeke mbeni zo ti sewa ti mo, mbeni zo so mo na lo asala kua wala ekole oko, mo hinga peut-être awe ye so anzere na lo. Tongana mo tingbi na zo ni so lâ oko pëpe, mo lingbi peut-être ti sigigi na mbeni tënë so mo mä na asango wala na gala. Mingi ni, mara ti atënë so ayeke fa na gigi ye so ayeke na yâ ti li ti azo mingi. Tongana mo yeke fa tënë da na da, hinga ti bâ ndo nzoni. Na ndo so amolenge ayeke dä, fa so tënë ti amolenge ti azo ni, tënë ti mandango mbeti ti ala nga tënë ti kobela ti ala agbu bê ti mo. Tongana zo ti da ni aga na yanga-da, mä lo na ngoi so lo yeke sala tënë. Ye so lo tene ayeke gue ande oko wala nde na ye so mo pensé kozo na ndo aye so anzere na lo wala bango ndo ti lo; a yeke fa ande na mo ambeni ye so a lingbi mo bâ si mo fa na tënë.
Tongana lisoro ni ayeke gue na li ni, fa atënë ti yâ ti Bible wala ambeti ti Nzapa so andu tënë ni. Me zia gi mo la mo sala tënë mingi pëpe (Zo-ti. 3:7). Yôro zo ni na yâ ti lisoro ni tongana lo ye ti sala tënë. Bâ na nene ni atënë ti bê ti lo. Aye so alingbi peut-être ti mû na mo aye so mo yeke na bezoin ni ti sala tënë na ndara.
Kozo ti tene ambeni tënë, gi ti hinga tongana nyen zo ni ayeke bâ ni ande. A-Proverbe 16:23 (NW ) asala nzoni tënë ti ‘yanga so afa na gigi hingango nda ti ye’. Atënë ti Hébreu so a sala na kusala ge ague oko na atënë tongana ndara nga salango ye na hange. Tongaso, zo so ahinga nda ti ye ayeke zo so ayeke sala tënë na hange na pekoni so lo gbu li nzoni na ndo mbeni tënë, si lo sala ye na ndara. Versê 18 ti aProverbe 12 agboto mê ti e na ndo salango tënë ti “ambeni zo [so] akpo tongana épée”. Lege ayeke dä ti mû mbage ti tâ tënë ti Bible sân ti so bê ti azo.
Gi tongana mo sala ye na ndara na yâ sorongo atënë ti mo, ye so alingbi peut-être ti mû maboko na mo ti kpe ti sala si ye akanga lege na mo senge senge. Tongana salango kusala na tënë “Bible” alingbi ti kanga lege na mbeni zo ti mä tënë ni, mo lingbi ti sala kusala na tënë tongana “mbeti so ayeke nzoni-kue” wala “mbeni buku so a sigigi na ni na yâ ti ayanga ti kodoro ahon 2 000.” Tongana mo sala tënë ti Bible, mo lingbi peut-être ti hunda tënë ti bê ti zo ni na ndo ni, nga ti bi bê na ndo atënë ti lo na yâ tanga ti lisoro ni.
Ti sala tënë na ndara, a ndu mingi ni ti hinga mbilimbili ngoi ti sala tënë (aProv. 15:23). Mo lingbi peut-être ti yeda pëpe na ye kue so zo ni atene, me a hunda pëpe ti leke yâ ti bango ndo oko oko kue so ague nde na Bible, so lo fa ni na gigi. Tara pëpe ti tene tënë kue na zo ni gi na oko ngoi ti lisoro ni. Jésus atene lani na adisciple ti lo, lo tene: “Mbi yeke na mbeni tënë mingi ti tene na i, me i lingbi mä tënë so fadeso pëpe.”—Jean 16:12.
Tongana lege ayeke dä, gonda na bê kue azo so mo yeke sala tënë na ala. Atâa tongana zo ni aye ti dë kite mingi, lege alingbi peut-être ti duti na mo lakue ti gonda lo ndali ti mbeni tënë so lo fa na gigi. Bazengele Paul asala ye so lani tongana lo yeke sala tënë na awasenda-ndara na Aréopage ti Athènes. Awasenda-ndara ‘atê lo [“asala tënë na lo ti dë gaba na lo”, NW ].’ Tongana nyen lo lingbi ti fa tënë ti lo, nga lo so bê ti ala pëpe? Lo bâ kozoni awe gbâ ti abalaga so ala sala teti anzapa ti ala. Ahon ti fâ ngbanga na ndo azo ti Athènes ndali ti vorongo yanda, na ndara lo gonda ala ndali ti so ala ye tënë ti anzapa mingi. Lo tene: “Mbi bâ so na yâ aye kue, ahon tanga ti azo kue, i yeke ndulu ti kpe mbito ti anzapa.” (NW ). Kode so azi lege na lo ti fa tënë ti lo na ndo tâ Nzapa, na azo amä na bê na pekoni.—Kus. 17:18, 22, 34.
Sala ye ahon ndo ni pëpe tongana zo ni asigigi na atënë ti kanga lege. Duti kpô. Bâ aye so tongana alege so azi ti hinga nzoni ye so ayeke na yâ ti li ti zo ni. Mo lingbi peut-être ti kiri singila na lo ndali ti so lo fa atënë ti bê ti lo. Ka tongana, na ngoi so mo ku pëpe, lo tene: “Mbi yeke na nzapa ti mbi”? Na ndara, mo lingbi peut-être ti hunda lo: “Na yâ fini ti mo kue, mo yeke zo so aye tënë ti Nzapa mingi?” Tongana lo kiri tënë awe, kiri mo tene: “Mo bâ ti mo so mbeni lâ azo kue ayeke duti beoko na yâ vorongo oko?” Ye so alingbi ti zi lege ti gue na li ni na yâ lisoro ni.
Tongana e yeke na nzoni bango ndo na ndo e mveni, ye so alingbi ti mû maboko na e ti sala tënë na ndara. E hinga biani na bê ti e kue so alege ti Jéhovah ayeke mbilimbili nga so Tënë ti lo ayeke tâ tënë. Tongana e yeke sala tënë na ndo aye so, e yeke sala tënë na bê kue. Me e yeke na nda ti ye oko pëpe ti bâ tele ti e mveni mbilimbili (Zo-ti. 7:15, 16). E kiri singila ndali ti so e hinga tâ tënë na e yeke wara deba nzoni ti Jéhovah. Me e hinga nzoni mingi so lo yeda na e ndali ti nzobe ti lo so e lingbi na ni pëpe nga ndali ti mabe so e yeke na ni na Christ. A yeke pëpe ndali ti mbilimbili ti e mveni (aEph. 2:8, 9). E hinga so a lingbi e ‘gi bê ti e mveni ti bâ tongana e yeke na lege ti mabe biani; e tara bê ti e mveni.’ (2 aCor. 13:5). Ni la, tongana e yeke sala tënë na azo na ndo nene ti sala ye alingbi na aye so Nzapa ahunda, na tâ be-ti-molenge e mveni nga e yeke sala ye alingbi na wango ti Bible. A yeke na e pëpe ti fâ ngbanga na ndo mba ti e. Jéhovah azia “tënë ti fango ngbanga kue na tïtî Molenge” ni awe, na a yeke na gbele mbata ti fango ngbanga ti lo si a lingbi e kue e kiri tënë teti ye so e sala.—Jean 5:22; 2 aCor. 5:10.
Na sewa nga na amba ti e Chrétien. A lingbi salango tënë ti e na ndara angbâ pëpe gi na fango tënë. Teti so yingo ti Nzapa si ayeke pusu zo ti sala tënë na ndara, a lingbi e sala tënë tongaso na da na ngoi so e yeke sala ye na azo ti sewa ti e. Ndoye ayeke pusu e ande ti bi bê na ndo atënë ti bê ti ambeni zo. Koli ti gbia-wali Esther ayeke voro lani Jéhovah pëpe, me Esther afa so lo yekia lo na lo yeke na kota ndara na ngoi so lo yeke fa na koli ti lo atënë so andu awakua ti Jéhovah (Esther, chap. 3-8). Na yâ ti ambeni ye, ti sala ye na ndara na azo ti sewa ti e so ayeke Témoin pëpe alingbi peut-être ti hunda ti zia si tambela ti e, pëpe fango na ala nda ti atënë ti mabe ti e, apusu ala ti yeda na tâ tënë.—1 Pi. 3:1, 2.
Legeoko nga, so e hinga azo ti kongregation nzoni mingi aye pëpe ti tene so e lingbi ti sala ye na ala na ngangu. A lingbi e tene na bê ti e pëpe so ndali ti so ala yeke abiazo, ala lingbi ti kanga bê ti ala. Zia e zi nga tënë na li ti e pëpe, e tene: “Salango ye ti mbi ka la.” Tongana e bâ so lege so e yeke sala tënë ayeke so bê ti azo, a lingbi e leke na bê ti e ti gbian aye. A lingbi “tâ ndoye” apusu e ti “sala ye ti nzoni . . . na aita ti e awamabe.”—1 Pi. 4:8, 15; aGal. 6:10.
Na ngoi so e yeke sala tënë na azo na abungbi. A lingbi azo so ayeke sala tënë na ndo estrade asala nga tënë na ndara. Azo so ayeke mä mo alondo na ando nde nde na dutingo ti ala ayeke nde nde nga. Ala yeke maï na lege ti yingo kue legeoko pëpe. Ti ambeni, kozoni ti tene ala ga na Da ti Royaume la. Ti ambeni nde, ala yeke peut-être na gbele mbeni mbilimbili ngoi ti ngangu so zo so ayeke mû diskur wala ayeke sala devoir ni ahinga pëpe. Nyen la alingbi ti mû maboko na lo ti kpe ti so bê ti azo ni?
Ti gue oko na wango so Paul amû na Tite, zia na gbele mo ti “di iri ti zo oko sioni pëpe, . . . [ti] sala na lege ti nzobe, na [ti] fa na azo kue tâ be-ti-molenge.” (Tite 3:2). Kpe ti mû peko ti azo ti sese so, so na yâ salango tënë ti ala, ala yeke gi ti kiri na gbe ni mbeni mara wala mbeni yanga ti kodoro nde (Apoc. 7:9, 10). Sala tënë polele na ndo aye so Jéhovah ahunda, na fa so a yeke lege ti ndara ti sala ye alingbi na aye so; kpe ti sala atënë so akiri na zo na gbe ni na ndo azo so ade ti tambela kue pëpe na ndo lege ti Jéhovah. Nde na so, wa azo kue ti hinga ye so bê ti Nzapa aye nga ti sala ye so anzere na lo. Na mungo wango, sala tënë na wâ nga gonda zo ni na bê kue si lo yeda na wango ni. Na lege so mo yeke sala na tënë nga na totongo ti go ti mo, fa ndoye so ayeke na popo ti aita so a lingbi e kue e fa na mba.—1 aThes. 4:1-12; 1 Pi. 3:8.