Manda kode ti sala ye na ndara

PEGGY abâ lani molenge ti lo ti koli na salango tënë ti songo bê na ngambe ti lo ti koli. Lo tene na lo: “Mo pensé so a yeke nzoni lege ti sala tënë na ita ti mo la? Bâ tongana nyen vundu asala lo mingi!” Ngbanga ti nyen mama ni asala tënë tongaso? Lo yeke tara ti manda na molenge ti lo ti koli kode ti salango ye na ndara nga bango na nene ni atënë ti bê ti ambeni zo.

Bazengele Paul awa ândö kamarade ti lo Timothée, so ayeke kete na lo, ti “sala nzobe na azo kue” [wala “ti sala ye na ndara”]. Na salango tongaso, Timothée alingbi ti doro pëpe atënë so ayeke na bê ti ambeni zo (2 Timothée 2:24). Salango ye na ndara ayeke nyen? Tongana nyen mo lingbi ti maï na lege so? Nga tongana nyen mo lingbi ti mû maboko na ambeni zo ti maï kode ni?

Salango ye na ndara ayeke nyen?

Salango ye na ndara ayeke mbeni ngangu ti hinga so mbeni ye asi so a lingbi a sala hange na ni nga ti sala mbeni ye wala ti tene mbeni tënë so ayeke biani na lege ti nzobe wala so alingbi na ni. Zo so ayeke na ndara alingbi ti tara ti hinga atënë so ayeke na bê ti ambeni zo na lo lingbi ti bâ tongana nyen atënë nga asalango ye ti lo andu ala. Ye oko, salango ye tongaso ayeke pëpe gi mbeni kode; andu nga tâ nzara ti kpe ti so bê ti azo.

E yeke wara na yâ tondo ti Bible na ndo Guéhazi, zo ti kua ti Elisée, tapande ti mbeni zo so asala ye na ndara pëpe. Mbeni wali ti Sunem so molenge ti lo ti koli akui fade fade na yâ ti maboko ti lo, aga ti bâ Elisée, ti gi dengo bê. Tongana a hunda na lo a tene ‘tongana nyen?’ Lo kiri tënë lo tene: ‘Ye ayeke pëpe.’ Ye oko, tongana lo ga ndulu na tele ti prophète ni, “Guéhazi aga ti [tomba] lo”. Nde na so, Elisée atene: “Zia lo, âme ti lo asui na yâ lo”.​—2 aGbia 4:17-20, 25-27.

Ngbanga ti nyen Guéhazi asala ye hio na ngangu tongaso nga tongana zo so asala ye na ndara pëpe? A yeke tâ tënë so wali ni afa tënë ti bê lo pëpe na ngoi so a hunda lani tënë na lo. Ti bâ ni nzoni, azo mingi ayeke fa atënë ti bê ti ala gi tongaso na ambeni zo pëpe. Ye oko, gi na bango lo lani a lingbi fade ti bâ so mbeni tënë agbu bê ti lo mingi. A lingbi ti tene so Elisée abâ ni, me Guéhazi abâ ni pëpe wala lo ke ti bâ ni. Ye so afa nzoni tapande ti ye so, fani mingi, ayeke na gunda ti salango ye na ndara pëpe. Tongana mbeni zo asala baba mingi ndali ti kusala ti lo, a lingbi ti duti ngangu pëpe na lo ti girisa wala ti bi bê pëpe na ndo ye so atia azo so lo yeke sala ye na mbage ti ala. Lo kpa zo ti kpengo na bus, so na yâ ti mbeni mato, aye tâ gi ti si na ngoi ti lo, na tongaso lo luti pëpe ti yô ambeni zo na yâ ni.

Ti kpe salango ye na lege ti ndara pëpe tongana ti Guéhazi, a lingbi e sala ngangu ti duti na nzobe na mbage ti azo, teti so e hinga pëpe tâ ye so andu bê ti ala. A lingbi e duti lakue ndulu ti hinga aye so afa na gigi atënë so ayeke na yâ ti bê ti mbeni zo, na ti kiri tënë na lege ti salango mbeni nzoni ye wala mbeni nzoni tënë. Tongana nyen mo lingbi ti maï akode ti mo na lege so?

Gbu nda ti atënë so ayeke na bê ti azo

Lege so Jésus ayeke hinga na atënë na bê ti azo nga lege so lo gi ti bâ tongana nyen ti sala ye na mbage ti ala na nzobe, adö bê ti azo mingi. Na mbeni ngoi so lo yeke te kobe na da ti Simon, so ayeke Farizien, mbeni wali “ti siokpari [so] ayeke na kodoro ni kâ” aga ndulu na tele ti lo. Ti so nga, wali ni azi yanga ti lo pëpe, me mo bâ gi salango ye ti lo, mo hinga ye so ayeke na yâ ti bê ti lo. “Lo ga na ta ti albâtre so asi na yombo, lo luti na peko ti Jésus, ndulu na gere ti Lo, lo yeke toto, na ngule ti lo asa na gere ti Jésus; lo mbô ngule ni na kuali ti lo, lo hunu gere ti Lo, na lo sa yombo so na ndo ni.” Jésus ahinga nda ti ye so kue. Na même tongana Simon azi yanga pëpe, Jésus alingbi ti hinga so lo yeke sala mbeni tënë na bê ti lo: “Tongana Zo so ayeke prophète, ka Lo hinga wali so andu Lo, na Lo hinga lege ti lo, teti lo yeke wali ti siokpari.”​—Luc 7:37-39.

Mo lingbi ti bâ na li kpale so alingbi ti si tongana Jésus atene ândö na wali ni “Hon kâ!” wala tongana lo tene na Simon: “Mo yeke zo so ahinga ndo pëpe! Mo lingbi ti bâ pëpe so wali so agbian bê ti lo awe?” Nde na so, Jésus, na lege ti ndara, amû na Simon mbeni tapande na ndo mbeni koli so amû pardon na mbeni zo so ayeke na kota bon na li ti lo nga mbeni so ayeke na kete bon. Jésus ahunda tënë so: ‘Zo wa na popo ti azo use so ayeke ye ande wa ti nginza so mingi?’ Tongaso, ahon ti fâ polele ngbanga na li ti Simon, Jésus alingbi lani ti gonda lo teti nzoni kiringo tënë so Simon amû ni. Na pekoni, na lege ti nzobe, lo mû maboko na Simon ti hinga aye mingi so afa biani atâ tënë so ayeke na bê ti wali ni nga afä ti gbiango bê ti lo. Jésus akiri na mbage ti wali ni na lo fa na lo na lege ti nzobe so lo hinga atënë so ayeke na yâ ti bê ti lo. Lo tene na lo so a pardone asiokpari ti lo awe nga na pekoni lo tene: “Mabe ti mo asö mo awe, mo gue na siriri.” Biani, atënë ti ndara tongaso alingbi ti kpengba lekengo na bê ti lo ti sala ye so ayeke mbilimbili! (Luc 7:40-50). Jésus ahinga lani nzoni ti sala ye na ndara ngbanga ti so lo yeke bâ lege so azo ayeke bi bê ti ala dä nga lo yeke kiri tënë na lege ti be-nzoni.

Legeoko tongana ti so Jésus amû lani maboko na Simon, e nga kue e lingbi ti manda ye nga na pekoni, ti mû maboko na ambeni zo ti hinga atënë so ayeke na bê ti azo gi na bango asalango ye ti ala. Ngoi na ngoi awakua so ahinga ti sala kusala nzoni alingbi ti manda kode so na afini zo na yâ kusala ti fango tënë. Na peko ti mbeni vizite so ala sala na ngoi ti fango nzo tënë, ala lingbi ti gi nda ti aye so afa na gigi atënë so ayeke na bê ti azo so ala wara ala. Zo ni ayeke na kamene mingi, lo yeke zo ti dengo kite, zo so ayeke na ngonzo wala zo so ayeke na kua mingi? Nzoni lege ti mû maboko na zo ni ayeke so wa? A-ancien alingbi ti mû maboko na aita-koli nga na aita-wali so, na lege ti ndara pëpe, ayeke so bê ti amba ti ala. Mû maboko na zo oko oko ti hinga atënë so andu bê ti ambeni zo. Lo bâ so a zonga lo, a bi bê na ndo lo pëpe, a gbu nda ti salango ye ti lo nzoni pëpe? Tongana nyen nzobe alingbi ti sala si lo kiri lo duti na ngia?

A yeke nzoni ababâ na mama amû maboko na amolenge ti ala ti lë be-nzoni teti so a yeke ye so ayeke mû ande maboko na ala ti sala ye na ndara. Na bango so lê ti ngambe ti lo abe bengo, so lo suku ngbangba ti lo na so ngule asi yâ ti lê ti lo, molenge ti Peggy so a sala tënë ti lo kozoni awe ahinga vundu so ita ti lo ayeke na yâ ni. Gi tongana ti so mama ti lo aku, vundu asala lo teti ye so lo sala na ngambe ti lo, na lo leke na bê ti lo ti gbian salango ye ti lo. Amolenge ti Peggy use kue asala lani nzoni kusala na akode so ala manda na ngoi so ala de kete, na angu mingi na pekoni, ala ga awasalango adisciple so ague na li ni nga a-ancien na yâ kongregation ti aChrétien.

Fa so mo gbu nda ni

Salango ye na ndara ayeke mbilimbili na nene ni mingi na ngoi so mo yeke na tënë na mba ti mo. A yeke tâ ngangu pëpe na mo ti fa so mo bâ lo tongana mbumbuse zo. A yeke lakue nzoni ti mû kozoni atënë ti gondango zo. Ahon ti kasa zo ni, bi lê na ndo lege ti leke kpale ni. Fa tongana nyen salango ye ti lo andu mo, na mbilimbili ye so mo ye lo gbian ni. Na pekoni leke tele ti mo nzoni ti mä zo ni. Peut-être mo gbu nda ti salango ye ti lo nzoni pëpe.

Azo aye ti bâ so mo gbu nda ti bango ndo ti ala même tongana mo yeda na ni pëpe. Jésus asala ândö tënë na ndara, na fango so lo hinga nzoni vundu so Marthe ayeke na yâ ni. Lo tene: “Marthe, Marthe, ye agi bê ti mo, na bê ti mo agi mo tënë ti ye mingi.” (Luc 10:41). Legeoko nga tongana mbeni zo asala tënë ti mbeni kpale, ahon ti mû mbeni kiringo tënë kozo ti hinga nda ti tënë ni nzoni, mbeni lege ti ndara ti fa so mo gbu nda ti tënë ni ayeke ti tene peko ti kpale ni wala tënë ni na lege ti atënë ti mo mveni. So ayeke mbeni nzoni lege ti fa so mo gbu nda ni.

Hinga ye so a lingbi mo tene pëpe

Tongana Gbia-wali Esther aye ândö ti hunda koli ti lo ti buba yâ ti ye so Haman aleke na mayele ti futi aJuif, na lege ti ndara, lo leke aye kozoni ti tene tele ti koli ti lo anzere. A yeke gi na ngoi so si lo ga ti sala tënë ti ye so ahunda zo ti sala hange dä mingi. Ye oko, e lingbi nga ti manda mbeni ye na bango ye so lo tene lani pëpe. Na lege ti ndara, lo ke ti fa so koli ti lo ayeke nga na yâ sioni pialo ti mayele ni.​—Esther 5:1-8; 7:1, 2; 8:5.

Legeoko nga, tongana e yeke gue ti bâ koli ti mbeni ita-wali so ayeke Témoin ti Jéhovah pëpe, ahon ti fa hio na lo Bible, ngbanga ti nyen ti to nda ni pëpe na lege ti ndara ti hunda tënë na ndo aye so agbu bê ti lo? Tongana mbeni wande aga na Da ti Royaume so yungo bongo ti lo ayeke na lege ni pëpe wala mbeni zo so akiri aga na bungbi na peko ti alango mingi so lo ga pëpe, ahon ti sala tënë na ndo bongo ti lo wala so lo ga na abungbi pëpe, tene na lo nzoni gango na popo ti e. Na tongana mo bâ so mbeni fini zo so asala nzara ti tâ tënë ayeke na mbeni bango ndo so ayeke na lege ni pëpe, a yeke nzoni ti zingo na lo fade fade pëpe (Jean 16:12). Salango ye na ndara andu fango na gigi nzobe na hingango aye so a lingbi a tene ni pëpe.

Atënë so adë bê

Mandango kode ti salango tënë na ndara ayeke mû ande maboko na mo ti duti na nzoni songo na amba ti mo, même tongana mbeni zo ahinga nzoni pëpe ye so apusu mo ti sala mbeni ye nga lo yeke na ngonzo na bê na tele ti mo mingi. Na tapande, tongana azo ti Ephraïm “[a]zingo na [Gédéon] ngangu”, na yâ ti kiringo tënë ti lo na lege ti ndara, lo fa polele nda ti ye so asi biani, na lo gonda na bê ti lo kue ye so azo ti Ephraïm asala lani. A yeke lani salango ye na lege ti ndara ngbanga ti so lo hinga ngbanga ti nyen ala sala ngonzo nga salango ye ti lo na tâ be-ti-molenge asala si bê ti ala adë.​—aJuge 8:1-3; aProverbe 16:24.

Tara lakue ti bâ tongana nyen atënë ti mo ayeke ndu ande ambeni zo. Nga salango ngangu ti sala ye na ndara ayeke mû ande maboko na mo ti wara ngia so afa pekoni na aProverbe 15:23, so atene: “Zo awara ngia na lege ti kiri tënë na zo na yanga ti lo mveni, na tënë so zo atene na tâ l’heure ni, ayeke nzoni mingi!”

[Foto na lembeti 31]

Awakua Chrétien so ahinga ti sala kusala nzoni alingbi ti manda na afini zo ti sala ye na ndara

[Foto na lembeti 31]

Ababâ na mama alingbi ti manda na amolenge ti ala ti zia tele ti ala na place ti azo