E Duti Awakua ti Kongo Le-kobe so Ayeke na Ngia!

“Le-kobe ti yaka ayeke mingi biani, me azo ti kusala ayeke mingi pepe. Tongaso i sambela Mveni ti le-kobe ni si Lo to azo ti kusala ti fâ le-kobe ti Lo.”​—MATTHIEU 9:37, 38.

1. Ye nyen a mu maboko na e ti ngbâ lakue ti sala ye so bê ti Nzapa aye?

TONGANA e dabe ti e na lango so e wara na batême tongana mbeni oko ti awakua ti Jéhovah, wala a sala gi angu kete wala a ninga angu mingi awe, a yeke tongana ti so ye ni asi gi biri. Mungo gonda na Jéhovah aga kota mbage ti fini ti e so e mu na lo. Tongana e vo ngoi so alingbi ti mu maboko na ambeni zo ti mä tene na peut-être ti yeda na tokua ti Royaume, salango kusala na ngia teti Jéhovah aga kota tene so e bi bê ti e dä. (aEphésien 5:15, 16) Laso, e ba so ngoi ayeke hon hio mingi tongana e yeke na ye mingi ti sala, tongana ‘e wu na kusala ti Seigneur.’ (1 aCorinthien 15:58) Atä so e wara akpale, ngia ti e na yâ salango ye so bê ti Jéhovah aye apusu e ti ngbâ lakue ti sala kusala ti Seigneur.​—Néhémie 8:10.

2. Ye nyen amu maboko na e ti wara ngia na yâ kusala ti kongo le-kobe na lege ti fä?

² Tongana aChrétien, e bi tele ti e na yâ mbeni kusala ti kongo le-kobe na lege ti fä. Jésus Christ ahaka bungbingo azo teti fini ti lakue lakue na kongo le-kobe. (Jean 4:35-38) Teti so e yeke mu mbage na mara ti kusala ti kongo le-kobe tongaso, a yeke duti ande ye ti kpengbango zo ti sala tene ti ngia so akozo Chrétien awara na yâ kusala ti ala ti kongo le-kobe. Fade e kiri ti ba aye ota so amu maboko na e ti wara ngia na yâ kusala ti kongo le-kobe ti laso. Aye ota so ayeke (1) tokua ti e ti beku, (2) nzoni ye so aga na peko ti gingo azo so alingbi, na (3) bibe ti e ti bata siriri tongana awakua ti kongo le-kobe.

A Tokua Ala Tongana Awakua ti Kongo Le-kobe

3. Na lege wa akozo disciple ti Jésus awara ngia?

³ Fini ti akozo wakua ti kongo le-kobe, mbilimbili abazengele be-ta-zo 11 ti Jésus, agbian mingi na lâ ni so na ngu 33 N.E. ala gue na ndo ti mbeni hoto na Galilée ti tingbi na Christ so a yä lo na popo ti awakinda. (Matthieu 28:16) Peut-être “aita ahon ngbangbo oku” aduti la ni dä na ngoi ni so. (1 aCorinthien 15:6) Kusala so Jésus amu la ni na ala angbâ lakue na yâ li ti ala. Lo tene na ala: “I gue, i sala si azo na popo ti amara kue aga adisciple, i batizé ala na iri ti Babâ na ti Molenge na ti yingo ti nzoni-kue, i fa na ala ti bata ye kue so mbi komande na i.” (Matthieu 28:19, 20, NW) Atä sioni salango ngangu, ala wara ngia mingi na yâ kusala ti kongo le-kobe tongana ala yeke ba so a leke na ando na peko ti tele akongregation ti adisciple ti Christ. Tongana ngoi ayeke hon, ‘a fa nzo tene na azo kue na gbe ti yayu.’​—aColossien 1:23; Kusala 1:8; 16:5.

4. Aye wa angoro angoi so Christ atokua adisciple ti lo?

⁴ Na mbeni ngoi ti tongo nda ti kusala ti lo na Galilée, Jésus ahiri abazengele 12, na lo to ala mbilimbili ti fa tene so: “Royaume ti yayu ayeke ndulu.” (Matthieu 10:1-7) Lo mveni “atambela na akota kodoro na akete kodoro kue [ti Galilée], Lo fa nda ti tene na azo na yâ synagogue ti ala, Lo fa tene-nzoni ti royaume, Lo lungula kobela kue, na Lo kiri ngangu na ala so tele ti ala ayeke na ngangu pepe.” Jésus aba mawa ti azo mingi “ngbanga ti so ye mingi atia ala na ala kangbi kirikiri tongana angasangbaga so ayeke na berger pepe.” (Matthieu 9:35, 36) Na pekoni, bango ye so apusu lo ti tene na adisciple ti lo: “Le-kobe ti yaka ayeke mingi biani, me azo ti kusala ayeke mingi pepe. Tongaso i sambela Mveni ti le-kobe ni [Jéhovah Nzapa] si Lo to azo ti kusala ti fâ le-kobe ti Lo.” (Matthieu 9:37, 38) Bango ndo so Jésus awara na ndo aye so atia awakua ti kongo le-kobe ayeke legeoko na so lo ba na Judée na ngoi so gi nze omene angbâ na lo teti kusala ti lo na sese. (Luc 10:2) Na yâ angoi use so, lo tokua adisciple ti lo tongana awakua ti kongo le-kobe.​—Matthieu 10:5; Luc 10:3.

Tokua ti E ti Beku

5. Mara ti tokua wa e yeke fa?

⁵ Tongana awakua ti Jéhovah ti ngoi ti laso, e yeda na ngia na hiringo ndo ti ga awakua ti kongo le-kobe. Mbeni oko ye so amu lege na e ti wara ngia mingi ahon ayeke so e fa mbeni tokua ti beku na azo so bê ti ala awoko nga na ala so bê ti ala asui. Legeoko tongana adisciple ti Jésus ti kozo siècle, so tâ matabisi si e yeke na ni ti fa nzo tene, mbeni tâ tokua ti beku, na ala so “ye mingi atia ala na ala kangbi kirikiri tongana angasangbaga so ayeke na berger pepe”!

6. Na yâ kusala wa abazengele abi tele ti ala dä na kozo siècle?

⁶ Ti si na bê ti kozo siècle ti N.E, bazengele Paul amu ngoi ti lo mingi na fango nzo tene. Nga kusala ti lo ti kongo le-kobe alë lengo biani, teti tongana lo sû mbeti na aChrétien ti Corinthe ndulu na ngu 55 N.E., lo tene: “Aita, . . . mbi dabe i na Tene-nzoni so mbi fa na i awe, tene so i kamata, na i duti na yâ ni nga.” (1 aCorinthien 15:1) Abazengele na ambeni kozo Chrétien ayeke la ni angangu wakua ti kongo le-kobe. Atä so Bible atene na e pepe tongana nyen abazengele mingi asö fini na yâ akpengba ye so ahunzi na futingo ti Jérusalem na ngu 70 N.E, e hinga so bazengele Jean angbâ lakue ti fa tene angu 25 na pekoni.​—Apocalypse 1:9.

7, 8. Tokua ti beku wa awakua ti Jéhovah ayeke fa ni na bibe ti salango ye fade fade mingi ahon ti kozo?

⁷ Na pekoni, asiècle ti komandema ti bungbi ti amokonzi ti Chrétienté, “koli ti kengo-ndia,” so ake tene ti mabe, aga. (2 aThessalonicien 2:3, NW) Ye oko, ti si na nda ti siècle 19, ala so agi ti mu tapande na ndo tâ lege ti vorongo ti aChrétien akiri na ndo tokua ti beku, na fango tene ti Royaume ni. Biani, ngbele ye na sigingo ti kozo numéro ti mbeti-sango so (juillet 1879), a wara na yâ kota li ti tene ni atene so: “Watokua ti Singo ti Christ,” “Watokua ti Royaume ti Christ,” wala “A fa tene ti Royaume ti Jéhovah.”

⁸ A zia Royaume ti Nzapa na yayu na tïtî Jésus Christ na ngu 1914, na e yeke fa fadeso tokua ti beku na bibe ti salango ye fade fade mingi ahon ti kozo. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so, na popo ti aye ti nzoni so Royaume ti Nzapa ayeke ga na ni, a yeke wara futingo na yâ ngoi kete ti bungbi ti aye ti sioni ti laso. (Daniel 2:44) A lingbi ti wara mbeni pendere tokua nde ahon so? Na e lingbi ti wara mbeni ngia so ayeke kota ahon ti so e yeke na ni ti mu mbage na fango Royaume kozoni si “kota ye ti vundu” asungba?​—Matthieu 24:21, NW; Marc 13:10.

Mbeni Gingo Ye so Aga na Ye ti Nzoni

9. Wango wa Jésus amu na adisciple ti lo, na salango ye ti azo na mbage ti tokua ti Royaume ayeke tongana nyen?

⁹ Mbeni ye nde so amu lege na e ti wara ngia tongana awakua ti kongo le-kobe ayeke nzoni ye so aga na peko ti gingo ala so aga adisciple na abungbi na e legeoko na yâ kusala ti kongo le-kobe. Kâ na ngu 31-32 N.E., Jésus awa adisciple ti lo: “Na kota kodoro wala kete kodoro kue so i lï dä, i gi mbeni zo ti kodoro ni so alingbi.” (Matthieu 10:11) Azo kue ayeke pepe azo so alingbi, tongana ti so salango ye ti ala na mbage ti tokua ti Royaume afa ni. Ye oko, adisciple ti Jésus afa nzo tene na wâ na ando kue so azo alingbi ti duti dä.

10. Tongana nyen Paul angbâ lakue ti gi azo so alingbi?

¹⁰ Na peko ti kuâ ti Jésus na londongo ti lo na popo ti awakinda, kusala ti gingo azo so alingbi angbâ lakue ti tambela na ngangu. Paul afa nda ti tene na aJuif na yâ synagogue ti ala, nga na azo so ayeke dä na ndo ti gala na Athènes. Tongana lo fa tene na Areopage na yâ gbata ti Grèce so, “ambeni zo ague na peko ti lo, na ala mä na bê; Denis zo ti Aréopage ayeke na popo ti ala so nga, na mbeni wali so iri ti lo ayeke Damaris, na ambeni zo legeoko na ala.” Na ndo kue so Paul ague dä la ni, lo mu tapande na yâ fango tene ‘na gbele azo, nga da na da.’​—Kusala 17:17, 34; 20:20.

11. A sala kusala na akode wa ti fango tene na yâ angu mingi so ahon awe?

¹¹ Na hunzingo ti siècle 19, aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala, na mbito pepe, abi tele ti ala na yâ gingo azo so alingbi. Na yâ mbeni article so li ti tene ni ayeke “A Sa Yingo na ndo ti Ala ti Fa Tene,” Tour ti Ba Ndo ti nze ti juillet/août ngu 1881 atene: “Fango nzo tene . . . ayeke gue na li ni ti si ‘na azo ti tâ be-ti-molenge,’ ala so ayeda na alingbi ti mä tene, ti bungbi na popo ti ala tele ti Christ, afon lo héritier.” Fani mingi, awakua ti kongo le-kobe ti Nzapa atingbi azo na ngoi so ala yeke sigigi na peko ti bungbi ti a-église, na ala yeke mu na ala a-tract so na yâ ni a wara tokua ti Mbeti ti Nzapa so a leke ni ti zingo nzala ti tene ni na yâ bê ti azo so alingbi. Na peko ti mbeni mbilimbili bango tene na ndo nzoni ti kode so ti fango tene, Tour ti Ba Ndo (Angl.) ti lango 15 ti nze ti mai ngu 1903 awa awakua ti kongo le-kobe ti kangbi a-tract “da na da, na dimanche na ndapelele.”

12. Tongana nyen e yeke kono nzoni lengo ti kusala ti e ti fango tene? Mu mbeni tapande.

¹² Na yâ angu so ahon ade ti ninga pepe, e kono yâ ti kusala ti e ti fango tene na salango lisoro na azo na ambeni ndo, nde na ando ti lango ti ala. Ye so alë alengo mingi na yâ ti akodoro so dutingo ti aye ni na lege ti konomi, nga aye ti hungo tele agboto azo na gigi ti da ti ala na angoi so e yeke ga ka lakue ti fa tene. Tongana mbeni wali Témoin na fon lo aba ambeni zo na guengo ni lakue na bus na peko ti dutingo na yanga ti ngu, ala leke na bê ti ala na mbito pepe ti ma na yâ abus ni, na ti fa na azo ti yâ ni a-Tour ti Ba Ndo na a-Réveillez-vous!. Na yâ nze oko, ala kangbi ambeti 229. Ala tene: “E yeke na mbito pepe ti fa tene na yanga ti ngu, na ando ti dengo buze, wala ti mbeni ye ti ngangu nde so alingbi peut-être ti si na e, teti e hinga Jéhovah ayeke lakue na e.” Ala wara ambeni zo so ala mu na ala apériodique lakue, ala to nda ti manda Bible na mbeni zo, na ala use kue amu kusala ti pionnier auxiliaire.

13. Gbiango ye wa na yâ ti kusala ti e a yeke fadeso kota ye mingi ti sala na ambeni ndo?

¹³ Na ngoi so kusala ti gingo azo so alingbi angbâ ti gue, a lingbi ti duti kota ye mingi ti kiri ti bi bê nzoni na kusala ti e ti fango tene na ambeni ndo. Atä so a yeke na yâ ti ngobo ti salango ye ti aTémoin mingi ti bi tele ti ala na yâ ti kusala ti fango tene da na da na andapele ti dimanche, na ambeni ndo, ala ba so ti sala vizite hio na da ti ambeni zo aga na anzoni lengo mingi pepe ngbanga ti so azo ti da ni angbâ peut-être ti hu tele ti ala. Na gbiango ye na yâ programme ti ala, aTémoin mingi fadeso angbâ ti gi azo na lakui, peut-être na peko ti abungbi ti aChrétien. Na kusala ti gingo azo so aga biani na alengo mingi. Na ngu so ahon, wungo ti awakua ti Royaume na ndo sese kue ague na li ni na warango afini zo ahon 2 na ndo ti azo 100. Ye so amu gonda na Maître ti kongo le-kobe ni, na amu ngia na bê ti e.

Bata Siriri na yâ Kusala ti Kongo Le-kobe

14. Na dutingo na bango ndo wa e yeke fa tokua ti e, na ngbanga ti nyen?

¹⁴ Mbeni nda ti tene nde teti ngia ti e andu bibe ti bata siriri so e yeke fa ni na yâ kusala ti kongo le-kobe. Jésus atene: “Tongana i lï na da, i hiri tene-nzoni na ndo da ni. Na tongana da so alingbi, zia siriri ti i aga na ndo ni.” (Matthieu 10:12, 13) Balao ti aHébreu nga na tene so alingbi na ni na yanga ti Grec ti Bible aye ti tene ‘Zia si aye atambela nzoni teti mo.’ Bango ndo so afa lege na kode so e yeke sala na kusala ti ga ndulu na azo tongana e fa nzo tene. Beku ti e ayeke ti tene ala yeda ande na tokua ti Royaume. Ti ala so ayeda na tene ni, beku ti sala songo na Nzapa ayeke dä tongana ala ke siokpari ti ala, ala gbian lege ti ala, na ala sala ye so bê ti Nzapa aye. Na mbage, dutingo na siriri na Nzapa ague na fini ti lakue lakue.​—Jean 17:3; Kusala 3:19; 13:38, 48; 2 aCorinthien 5:18-20.

15. Tongana nyen e lingbi ti bata bango ndo ti siriri tongana e tingbi na azo so asala nzala ti tene ni pepe na yâ kusala ti e ti fango tene?

¹⁵ Tongana nyen e lingbi ti bata siriri ti e tongana e tingbi na azo so ayeda pepe na tene ti e? Jésus afa tene so: ‘Tongana da ni alingbi pepe, zia siriri ti i akiri na i.’ (Matthieu 10:13) Na yâ ti tondo ti Luc na ndo tokuango adisciple 70, a yeke wara tene ti Jésus so: “Tongana molenge ti siriri ayeke da, fade siriri ti i aduti na ndo lo; me tongana molenge ti siriri ayeke pepe, fade siriri ti i akiri na i.” (Luc 10:6) Tongana e fa nzo tene na azo, e sala tongaso na lege ni, na mbeni nzoni bibe nga na mbeni lege so ayeke ga na siriri. Salango nzala ti tene ni pepe, demango tele, wala sioni tene so mbeni zo atene na e ayeke gi ti sala si tokua ti e ti siriri ‘akiri na e’. Ye oko pepe na popo ti aye so ayeke lungula siriri ti e so ayeke mbeni lengo ti yingo ti nzoni-kue ti Jéhovah.​—aGalate 5:22, 23.

Mbeni Nzoni Ye so Awakua ti Kongo Le-kobe Azia na Gbele Ala

16, 17. (a) Ye nyen e zia na gbele e ti si dä tongana e sala afini vizite? (b) Tongana nyen e lingbi ti mu maboko na ala so ayeke na ahundango tene na ndo Bible?

¹⁶ Tongana awakua ti kongo le-kobe, e yeke na ngia ti mu mbage na bungbingo azo teti fini ti lakue lakue. Na so tâ ngia si e wara tongana mbeni zo so e fa tene na lo ayeda na fango tene ni, lo ye ti manda ye mingi ahon, na lo ga mbeni “molenge ti siriri”! Peut-être lo yeke na ahundango tene mingi na ndo Bible na e ba so e lingbi pepe ti kiri tene na ahundango tene ni kue gi na ngoi ti mbeni vizite oko. Teti so ti ninga mingi gi na kozo vizite ni alingbi ti duti nzoni pepe, ye nyen e lingbi ti sala? E lingbi ti zia na gbele e ti sala mbeni ye so a hunda ni la ni a sala fadeso angu 60 awe.

¹⁷ “A lingbi aTémoin ti Jéhovah kue aleke tele ti ala ti to nda ti amandango Bible ti tapande na yâ Bible.” A wara tene so na yâ ota buku ti molongo ti abrochure ti fango ye Étude modèle so asigigi na popo ti angu 1937 na 1941. A tene nga na yâ ni: “A lingbi awafango tene [ti Royaume] kue asala ye na bê kue na yâ mungo maboko, na alege kue so azi, na azo so Nzapa ayeda na ala na so asala nzala ti tokua ti Royaume. A lingbi a kiri a ba azo so [afini vizite], na kiringo tene na ahundango tene nde nde . . . , nga na pekoni, to nda ti mbeni mandango ye ti tapande . . . fade fade tongana lege ayeke dä.” Biani, ye so e zia na gbele e ti si dä tongana e sala afini vizite ayeke ti to nda ti mbeni mandango Bible na ti sala ni lakue.a Nzoni bango ndo na bingo bê na lege ti ndoye na ndo azo so asala nzala ti tene ni apusu e ti leke tele nzoni na ti manda ye so alë lengo.

18. Tongana nyen e lingbi ti mu maboko na afini zo ti ga adisciple ti Jésus Christ?

¹⁸ Na lege ti buku Hingango Ye So Ague na Fini ti Lakue Lakue nga na abrochure tongana Ye Wa Nzapa Ahunda na E?, e lingbi ti mu li ni na amandango Bible so alë lengo na tongaso e lingbi ti mu maboko na afini zo so asala nzala ti tene ni ti ga adisciple. Na ngoi so e yeke gi ti mu tapande ti Kota Wafango Ye, Jésus Christ, peut-être awamandango Bible so ayeke manda ande nga ye na lege ti salango ye ti e na ngia nga na siriri, salango ye ti e na tâ bê kue, nga na kpengo mbito ti andia na awango-tene ti Nzapa. Tongana e mu maboko na afini zo na kiringo tene na ahundango tene ti ala, zia e sala nga ye so e lingbi ti sala ti fa na ala tongana nyen ti kiri tene na azo so ayeke hunda tene na ala. (2 Timothée 2:1, 2; 1 Pierre 2:21) Tongana awakua ti fango le-kobe na lege ti fä, biani e lingbi ti duti na ngia so na ndo sese kue, a manda Bible na yâ nze oko oko na azo 4 766 631 gi na yâ ngu so ahon. E yeke mbilimbili na ngia tongana e mveni e yeke na popo ti awakua ti kongo le-kobe so ayeke mu mbage na kusala ti mandango Bible na azo.

E Ngbâ Lakue ti Wara Ngia na yâ Kongo Le-kobe

19. Ngbanga ti nyen anzoni nda ti tene ti duti na ngia ayeke la ni dä na yâ kongo le-kobe na ngoi ti kusala ti fango tene ti Jésus nga ngoi kete na pekoni?

¹⁹ Anzoni nda ti tene ti duti na ngia ayeke la ni dä na ngoi ti kusala ti Jésus nga ngoi kete na pekoni. Mingi ti azo ayeda la ni na nzo tene. Ngia ni aga la ni mbilimbili kota mingi na ngoi ti Pentecôte ti ngu 33 N.E., teti na ngoi ni so, azo ndulu na 3 000 ayeda na fango lege ti Pierre, ala wara yingo ti nzoni-kue ti Jéhovah, na ala ga mbage ti mara ti Nzapa so ayeke Israël ti yingo. Biani, wungo ti ala angbâ ti gue na li ni, na ngia angbâ ti wu tongana “Seigneur [“Jéhovah,” NW] abungbi na ala lâ na lâ ala so awara salut.”​—Kusala 2:37-41, 46, 47; aGalate 6:16; 1 Pierre 2:9.

20. Ye nyen aga na e gbâ ti ngia na yâ kusala ti e ti kongo le-kobe?

²⁰ Na ngoi ni so, prophétie ti Isaïe so aga tâ tene: “Mo [Jéhovah a] sala si mara ni awu, Mo sala si ngia ti ala awu; ala duti na ngia na gbele Mo legeoko tongana azo asala ngia na lâ ti fango le-kobe, na tongana azo asala ngia na lâ ti kangbingo ye so ala gbu na bira.” (Esaïe 9:2 [9:3, NW]) Atä e ba so fadeso a lingbi ti tene wungo ti ‘mara so awu mingi’ ti ala so a sa yingo na ndo ti ala alingbi kue awe, ngia ti e ayeke gbâ ni tongana e ba wungo ti ambeni wakua nde ti kongo le-kobe na guengo na li ni ngu na ngu.​—Psaume 4:7; Zacharie 8:23; Jean 10:16.

21. Fade e sala lisoro na ndo nyen na yâ article ti peko?

²¹ E yeke biani na atâ nda ti tene ti ngbâ ti bata ngia ti e na yâ kusala ti kongo le-kobe. Tokua ti e ti beku, kusala ti e ti gingo azo so alingbi, na bango ndo ti e ti bata siriri, aye so kue aga na e ngia tongana awakua ti kongo le-kobe. Ye oko, azo mingi ake aye so na ngangu. A yeke ye so asi na bazengele Jean. A kanga lo na ndo zoa ti Patmos “teti Tene ti Nzapa na teti tene ti témoin ti Jésus.” (Apocalypse 1:9) Tongaso, tongana nyen e lingbi ti bata ngia ti e tongana e luti na ngbele salango ngangu na kangango lege? Ye nyen ayeke mu ande maboko na e ti luti na gbele bango ndo ti kpengba-li ti mingi ti azo so e yeke fa tene na ala laso? Fade article ti e ti peko ayeke mu akiringo tene na lege ti Bible na ahundango tene so.

[Kete Tene na Gbe Ni]

Mo Yeke Kiri Tene Tongana Nyen?

• Kusala ti kongo le-kobe na lege ti fä ayeke nyen?

• Mara ti tokua wa e yeke fa?

• Ngbanga ti nyen kusala ti e ti gingo adisciple ayeke lë lengo?

• Tongana nyen e yeke bata siriri na yâ kusala ti kongo le-kobe?

• Ngbanga ti nyen e ngbâ lakue ti duti na ngia na yâ kongo le-kobe?

[Afoto na lembeti 12, 13]

Fango tene na kozo siècle nga na siècle 20

[Afoto na lembeti 13]

Legeoko na Paul, awakua ti kongo le-kobe ti ngoi ti laso agi ti ndu azo na ndo kue

[Foto na lembeti 13]

Fa nzo tene na nzoni bibe