Gbu ngangu tongana Jérémie
“Zia beku ti mo na L’Eternel! Mo gbu ngangu, zia bê ti mo akpengba dä. Biani, mo zia beku ti mo na L’Eternel!”—PSAUME 27:14.
A-TÉMOIN TI JÉHOVAH ayeke na yâ ti mbeni paradis ti yingo (Esaïe 11:6-9). Na yâ sese ti wusuwusu so, ala yeke na yâ mbeni dutingo ti yingo so mbeni ti lingbi na ni ayeke dä pëpe. Ala yeke na siriri na Jéhovah nga na popo ti ala (Psaume 29:11; Esaïe 54:13). Nga paradis ti ala ti yingo so ayeke kono gi konongo. Ala kue so ‘asala ye so Nzapa aye na bê ti ala mveni’, so ti tene na âme ti ala kue, ayeke mû mbage ti ala ti kono yâ ti paradis so (aEphésien 6:6). Tongana nyen? Ala yeke sala ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible na ala yeke fa na ambeni zo ti sala nga tongaso. Na lege so, ala yeke tisa ala ti wara mbage ti ala na yâ apendere deba nzoni ti paradis so.—Matthieu 28:19, 20; Jean 15:8.
2 Ye oko, dutingo ti e na yâ paradis ti yingo so abata e nde pëpe na atara. E yeke mbilimbili-kue pëpe na e ngbâ ti bâ pasi teti avundu ti kobela, mbakoro na kuâ. Na ndo ni, e yeke bâ na lê ti e gango tâ tënë ti aprophétie so andu “lâ ti nda ni”. (2 Timothée 3:1). Bira, salango ye so ake ndia, kobela, kota nzara nga na ambeni kota kpale nde ayeke sala sana na azo kue, na a ndu nga aTémoin ti Jéhovah.—Marc 13:3-10; Luc 21:10, 11.
3 Na ndo ti aye so kue, e hinga nzoni mingi so atâa nzoni dutingo ti e na yâ paradis ti yingo, e ngbâ ti tiri na ngangu kangango lege so alondo na azo so ayeke na yâ ni pëpe. Jésus atene na adisciple ti lo: “Teti i yeke ti sese so pëpe, me Mbi hiri i ti zia lege ti sese so, tongaso sese so ake i. I dabe i na tënë so Mbi tene na i awe, Boi ahon mveni ti lo pëpe. Tongana ala gi Mbi na tënë, fade ala gi i na tënë nga.” (Jean 15:18-21). Laso, aye ni ayeke tongana ti so Jésus atene. Azo mingi ahinga mbilimbili pëpe wala ala bâ na nene ni pëpe vorongo ti e. Tongana ti so Jésus atene kozoni, ambeni ayeke kasa e, ayeke he e na même ayeke ke e (Matthieu 10:22). Fani mingi, andokua ti asango ayeke gi ti buba iri ti e na lege ti tokuango atënë ti wataka nga na asioni tënë na ndo ti e (Psaume 109:1-3). Biani, e yeke na gbe ti akpale, na peut-être bê ti ambeni na popo ti e ato nda ti nze. Tongana nyen e lingbi ti gbu ngangu?
4 Jéhovah ayeke mû ande maboko na e. Na gbe ti yingo, wasungo psaume atene: “Ye ti vundu ti zo ti mbilimbili ayeke mingi; me L’Eternel azi lo na yâ ye so kue.” (Psaume 34:20; 1 aCorinthien 10:13). Mingi na popo ti e alingbi ti yeda biani so tongana e zia bê ti e kue na Jéhovah, lo yeke kpengba e ti gbu ngangu na gbele akpale. Ndoye ti e teti lo na tâ ngia so a zia na gbele e ayeke mû maboko na e ti hon ndo ti bê so anze nga na mbito (aHébreu 12:2). Na lege so, e yeke ngbâ ti gbu ngangu atâa akpale.
Tënë ti Nzapa akpengba Jérémie
5 Na yâ mbaï ti azo, awakua be-ta-zo ti Jéhovah awara lani mungo maboko atâa akpale. Ambeni aduti na fini na angoi ti fango ngbanga ti Jéhovah na ndo azo so aduti be-ta-zo pëpe. Na popo ti awakua be-ta-zo so, a yeke wara Jérémie na mbeni kete wungo ti azo so aduti na fini na ngoi ti lo nga na aChrétien ti kozo siècle. A fa peko ti atapande ti ala na yâ Bible ti mû ngangu na e, nga e lingbi ti manda aye mingi na gingo nda ti atapande so (aRomain 15:4). Zia e bâ tapande ti Jérémie.
6 Na ngoi so lo de gi maseka, a hiri Jérémie ti sala kua tongana prophète na kodoro ti Juda. A yeke lani kete kua pëpe. Mingi ti azo ni ayeke voro lani anzapa ti wataka. Atâa so Josias, so akomande na tongo nda ti kua ti Jérémie, aduti be-ta-zo, agbia kue so aga na peko ti lo aduti be-ta-zo pëpe. Nga mingi ti ala so a mû na ala kungba ti fa ye na mara ni, aprophète na aprêtre, amû pëpe mbage ti tâ tënë (Jérémie 1:1, 2; 6:13; 23:11). Na ngoi ni kâ, bibe ti Jérémie ayeke so wa tongana Jéhovah ahiri lo ti ga prophète? Lo sala mbito! (Jérémie 1:8, 17). Jérémie afa peko ti kozo salango ye ti lo: “Mbi tene, Aï, Seigneur L’Eternel! bâ, mbi hinga lege ti sala tënë pëpe, teti mbi de molenge.”—Jérémie 1:6.
7 Li ti azo ti territoire ti Jérémie akpengba mingi, nga fani mingi, lo tingbi na ngangu kangango lege. Na mbeni ngoi, Prêtre Pasur apika lo na lo mû yanga ti tene a kanga lo na yâ olombo. Jérémie afa peko ti bibe ti lo na ngoi ni so: “Mbi tene, Fade mbi sala tënë ti [Jéhovah] pëpe, wala mbi sala tënë na iri ti Lo pëpe.” Ngoi na ngoi, peut-être mo nga kue mo ye ti zia kusala ni. Bâ ye so amû lani maboko na Jérémie ti gbu ngangu. Lo tene: “[Tënë ti Nzapa, wala tokua ti lo] aga na yâ bê ti mbi tongana wâ so agbi ye, a gbi na yâ bio ti mbi; mbi woko na lege ti batango ye so, na mbi lingbi bata ye so na yâ mbi mbeni pëpe.” (Jérémie 20:9). Tënë ti Nzapa ayeke na mara ngangu so na ndo ti mo?
Amba ti Jérémie
8 Jérémie ayeke gi lo oko pëpe na yâ kua ti lo ti prophète. Amba ti lo ayeke dä, na ye so alingbi fade ti mû ngangu na lo. Ye oko, ngoi na ngoi amba ti lo ni asala ye na ndara pëpe. Na tapande, mbeni mba ti lo prophète, so iri ti lo ayeke Urie, ayeke fa agbotongo mê na tele ti Jérusalem nga na Juda “alingbi na tënë kue ti Jérémie”. Ye oko, tongana Gbia Jojakim amû yanga ti tene a fâ lo, mbito asala Urie, na lo kpe na Egypte. Kpengo ni asö lo pëpe. Azo ti gbia ni atomba peko ti lo, ala gbu lo, ala kiri na lo na Jérusalem na ala fâ lo. So tâ ye ti vundu teti Jérémie!—Jérémie 26:20-23.
9 Mbeni mba ti Jérémie ayeke lani wakuasu ti lo, Baruc. Baruc ayeke lani mbeni nzoni zo ti mungo maboko na Jérémie. Me na mbeni ngoi, lo nga kue lo girisa ti bata lê ti lo na ndo aye ti yingo. Lo to nda ti dema tele ti lo: “Vundu ayeke na mbi fadeso! teti L’Eternel azia vundu na ndo ye so aso mbi; mbi nze na bimango ti mbi, na mbi lingbi hu tele pëpe.” Baruc, so bê ti lo anze, ato nda ti bâ aye ti yingo na nene ni mbeni pëpe. Ye oko, Jéhovah, na nzobe, amû na lo wango ti ndara, na Baruc agbian bango ndo ti lo. Nzapa adë bê ti Baruc so lo yeke sö kuâ na ngoi ti futingo Jérusalem (Jérémie 45:1-5). So tâ dengo bê si Jérémie awara lani tongana Baruc akiri awara nzoni bango ndo ti lo na lege ti yingo!
Jéhovah amû maboko na prophète ti lo
10 Ye ti kota ahon ayeke so Jéhovah azia Jérémie pëpe. Lo hinga atënë ti bê ti prophète ni, na Lo mû na lo ngangu nga na maboko so a hunda ti tene lo wara ni. Na tapande, na tongo nda ti kusala ti Jérémie, tongana lo sala tënë ti akite so lo yeke na ni na ndo akode ti lo, Jéhovah atene na lo: “Zia mbito ti ala asala mo pëpe, teti Mbi yeke na mo ti sö mo, L’Eternel atene.” Na pekoni so lo mû na prophète ti lo sango na ndo kua ti lo, Jéhovah atene: “Fade ala tiri na mo, me ala lingbi hon mo pëpe, teti Mbi yeke na mo ti sö mo, L’Eternel atene.” (Jérémie 1:8, 19). So tâ tënë ti dengo bê! Na Jéhovah asala ye alingbi na tënë ti lo.
11 Tongaso, na pekoni so a kanga lo na yâ olombo na lo ga ye ti he na lê ti azo kue, Jérémie atene na bê kue: “L’Eternel ayeke na mbi tongana walombe ti ngangu, tongaso azo so agi mbi fade ala tï, na ala hon mbi pëpe; fade kamene asala ala mingi.” (Jérémie 20:11). Angu mingi na pekoni, tongana azo agi lege ti fâ Jérémie, Jéhovah angbâ ti mû maboko na lo. Nga legeoko na Baruc, Jérémie asö kuâ na futingo ti Jérusalem tongana zo so ayeke na liberté. Andâ, azo so asala ngangu na lo na ala so ake ti mä agbotongo mê ti lo akui, wala a gbu ala na ngangu ti gue na ala na ngbâa na Babylone.
12 Na tapande ti Jérémie, laso, mingi ti aTémoin ti Jéhovah ayeke gbu ngangu na gbele aye ti vundu. Tongana ti so e tene kozoni, ambeni ye ti vundu ni ayeke ga na lege ti awokongo ti e ti mitele, aye ti wusuwusu so ayeke na yâ sese so nga na lege ti azo so ayeke gi ti kanga lege na kusala ti e. Aye ti vundu tongaso alingbi ti sala si zo anze. Tongana Jérémie, e lingbi ti to nda ti hunda tele ti e wala e yeke na ngangu ti ngbâ ti sala kusala ti e. Biani, ngoi na ngoi a lingbi e ku tele ti e ti wara bê so anze. Bê so anze ayeke tara kota ti ndoye ti e teti Jéhovah. Ni la, zia e leke na bê ti e ti zia lege pëpe na bê so anze ti sala si e zi tele ti e na yâ kusala ti Jéhovah, na tapande ti Urie! Nde na so, zia e mû tapande ti Jérémie na e zia bê ti e kue na mungo maboko ti Jéhovah!
Lege ti tiri na bê so anze
13 Jérémie ayeke sala lani lisoro lakue na Jéhovah Nzapa. Lo yeke fa na Nzapa atënë ti gbe ti bê ti lo na lo yeke hunda ngangu ti Lo. So mbeni nzoni tapande ti mû pekoni. David, so lani ayeke bâ ndo na mbage ti oko Lingu ti ngangu so, asû na mbeti: “O L’Eternel, zia mê ti Mo amä tënë ti mbi; Mo bâ bibe ti mbi. Mä yanga ti mbi tongana mbi toto na Mo, Gbia ti mbi, Nzapa ti mbi, teti mbi sambela Mo.” (Psaume 5:2, 3). Tondo ti fini ti David so a sû na gbe ti yingo afa so, fani mingi, Jéhovah akiri tënë na asambela ti lo ti hunda mungo maboko (Psaume 18:2, 3; 21:2-6). Legeoko nga, tongana akpale ayeke ne e wala na lê ti e a yeke ngangu na e ti hon ndo ni, a yeke tâ ye ti dengo bê ti bâ ndo na mbage ti Jéhovah na yâ sambela na ti zi bê ti e na lo (aPhilippien 4:6, 7; 1 aThessalonicien 5:16-18). Jéhovah ayeke ke pëpe ti mä e. Nde na so, lo dë bê ti e so “Lo yeke bata [e].” (1 Pierre 5:6, 7). Ye oko, a yeke na lege ni ti sambela Jéhovah, me na pekoni ti dengi mê pëpe na ye so lo tene?
14 Tongana nyen Jéhovah ayeke sala tënë na e? Bâ lege so lo sala tënë na Jérémie. Teti so Jérémie ayeke prophète, Jéhovah asala tënë tâ gi na lo mveni. Jérémie afa ngangu so atënë ti Nzapa asala na ndo bê ti lo: “A wara tënë ti Mo, na mbi te awe, tënë ti Mo aga ye ti ngia na tâ ngia na bê ti mbi; teti a di iri ti Mo na ndo mbi, O L’Eternel Nzapa Ti Sabaoth.” (Jérémie 15:16). Biani, Jérémie ayeke na ngia teti so a di iri ti Nzapa na ndo ti lo, na atënë ti Lo ayeke ye ti ngele ngangu mingi na lê ti prophète ni. Tongaso, na mara bibe ti bazengele Paul, Jérémie ayeke lani na wâ ti fa tokua so Nzapa amû na lo.—aRomain 1:15, 16.
15 Laso, Jéhovah ayeke sala tënë lo mveni na zo oko pëpe. Ye oko, e yeke na atënë ti Nzapa na yâ ti Bible. Ni la, tongana e yekia mandango Bible mingi na e gbu li ti e nzoni na ndo ye so e manda, fade atënë ti Nzapa ayeke ga nga “ye ti ngia na tâ ngia” teti bê ti e. Nga e lingbi ti duti na ngia mingi so e yô iri ti Jéhovah na ngoi so e yeke gue ti kangbi atënë ti lo so na ambeni zo. Zia e girisa lâ oko pëpe so, na yâ sese ti laso, mbeni mara nde ti fa iri ti Jéhovah ayeke dä pëpe. Gi aTémoin ti lo si ayeke fa nzo tënë ti Royaume ti Nzapa so a leke gere ni awe, nga ayeke fa ye na abe-ti-molenge ti tene ala ga adisciple ti Jésus Christ (Matthieu 28:19, 20). Bâ tongana nyen a deba nzoni na ndo ti e! Na bango kota matabisi so Jéhovah amû na e na ndoye, e lingbi pëpe ti kanga yanga ti e.
E sala hange na akamarade ti e
16 Mbeni ye nde na yâ tondo ti Jérémie ayeke dä so amû maboko na lo ti gbu ngangu. Lo tene: “Mbi duti pëpe na bungbi ti azo so ahe ngia, wala mbi sala ngia dä pëpe; mbi duti gi mbi oko ngbanga ti tïtî Mo, teti Mo sala si bê ti mbi asi na ngonzo [“adeba sioni”, NW ].” (Jérémie 15:17). Jérémie aye lani ti duti gi lo oko ahon ti tene asioni kamarade abuba lege ti lo. E nga kue e duti na oko bango ndo so laso. E yeke girisa lâ oko pëpe gbotongo mê ti bazengele Paul, so “asioni kamarade ayeke buba anzoni salango ye”, même anzoni salango ye so e yeke na ni a sala angu mingi awe.—1 aCorinthien 15:33, NW.
17 Asioni kamarade alingbi ti sala si yingo ti sese so abuba bibe ti e (1 aCorinthien 2:12; aEphésien 2:2; Jacques 4:4). Tongaso, zia e leke angangu ti e ti gbu nda ti ye ti hinga asioni kamarade na ti kpe ala biani biani (aHébreu 5:14). Ti mo, tongana Paul aduti fade na fini laso, lo yeke tene nyen na mbeni Chrétien so ayeke bâ alimon so afa ye ti pitan na salango ye ti ngangu wala angia ti wanguru ti ngangu? Tongana nyen lo yeke wa mbeni ita so ayeke sala kamarade na awande so lo ga ti hinga ala na lege ti Internet? Tongana mbeni Chrétien ayeke mû angbonga mingi ti sala angia ti vidéo wala ti bâ télé, me ayeke pëpe na anzoni kode ti mandango ye lo mveni, Paul ayeke bâ ande lo tongana nyen?—2 aCorinthien 6:14b; aEphésien 5:3-5, 15, 16.
Ngbâ na yâ paradis ti yingo
18 E bâ na nene ni mingi paradis ti e ti yingo. Mbeni ye oko ti lingbi na ni na yâ sese so ayeke dä pëpe. Même azo so amä na bê pëpe ayeke tene nzoni tënë ti ndoye, bango zo na nene ni nga na nzobe so aChrétien ayeke na ni na popo ti ala (aEphésien 4:31, 32). Atâa so kue, laso, a lingbi e tiri na bê so anze mingi ahon ti kozo. Anzoni kamarade, sambela nga na nzoni kode ti mandango ye lakue ayeke mû maboko na e ti ngbâ na ngangu na lege ti yingo. Aye so ayeke kpengba e ande ti luti na gbele atara nde nde na ti zia bê kue na Jéhovah.—2 aCorinthien 4:7, 8.
19 A lingbi e mû lege lâ oko pëpe na ala so ake tokua ti e ti Bible ti zia mbito na bê ti e na ti sala si e bele mabe ti e. Na tapande ti awato so asala ngangu lani na Jérémie, ala so atiri na e ayeke tiri na Nzapa. Ala yeke sö ande benda pëpe. Jéhovah, lo so ayeke na ngangu mingi ahon awato ti e, atene na e: “Zia beku ti mo na L’Eternel! Mo gbu ngangu, zia bê ti mo akpengba dä. Biani, mo zia beku ti mo na L’Eternel!” (Psaume 27:14). Na dutingo na mbeni beku so gunda ni alï ngangu na yâ bê ti e, zia e leke na bê ti e ti nze pëpe na salango ye ti nzoni. Zia e hinga na bê kue so, na tapande ti Jérémie na Baruc, e yeke ko ande lengo ni tongana bê ti e anze pëpe.—aGalate 6:9.
20 Tiringo na bê so anze ayeke ye so mingi ti aChrétien ayeke sala lakue. Ye oko, amaseka ayeke tiri na atara so ayeke nde. Me lege azi nga na ala ti soro ambeni nzoni ye. Article ti peko ayeke sala ande tënë mbilimbili na amaseka so ayeke na popo ti e. A yeke ndu nga ababâ na mama nga na akangba kue so, na yâ ti kongregation, amû tele na Nzapa awe nga so, na lege ti tënë, tapande nga na kpengbango zo polele, alingbi ti mû maboko na amaseka so ayeke na yâ ti kongregation.
Fade mo kiri tënë tongana nyen?
• Ngbanga ti nyen a lingbi e ku tele ti e na aye so asala si bê anze? Na a lingbi e gi mungo maboko na mbage ti zo wa?
• Tongana nyen Jérémie ahon ndo ti bê so anze atâa so lo yeke na mbeni kua so akpengba?
• Ye wa ayeke sala ande si bê ti e ‘asi na kota ngia nga asala ngia’ atâa akpale?
[Ahundango tënë ti manda na ye]
1. Pendere deba nzoni wa aTémoin ti Jéhovah ayeke wara?
2, 3. Aye wa atâ Chrétien ayeke gbu ngangu dä?
4. E yeke gi mungo maboko na ndo wa?
5, 6. (a) Atapande wa e yeke na ni ti atâ wakua ti Nzapa so agbu ngangu lani? (b) Jérémie asala ye tongana nyen na ngoi so a hiri lo ti ga prophète?
7. Aye wa Jérémie atingbi na ni na yâ territoire ti lo, na lo sala ye tongana nyen?
8, 9. (a) Wokongo wa prophète Urie afa na gigi lani, na ye wa asi na pekoni? (b) Ngbanga ti nyen bê ti Baruc anze, na tongana nyen lo wara mungo maboko?
10. Azendo ti mungo maboko wa Jéhovah amû na Jérémie?
11. Na lege wa e hinga so Jéhovah asala ye alingbi na zendo ti lo ti mû maboko na Jérémie?
12. Atâa aye so alingbi ti sala si bê anze, ye wa a lingbi e girisa pëpe?
13. Tongana nyen e lingbi ti mû tapande ti Jérémie na ti David?
14. Atënë ti Jéhovah asala nyen na ndo Jérémie?
15. Tongana nyen e lingbi ti yôro atënë ti Jéhovah na yâ bê ti e? Gbungo li na ndo aye wa ayeke sala ande si e leke na bê ti e ti kanga yanga ti e pëpe?
16, 17. Bango ndo ti Jérémie na ndo akamarade ayeke so wa? Na tongana nyen e lingbi ti mû tapande ti lo?
18. Aye wa ayeke mû ande maboko na e ti ngbâ na ngangu na lege ti yingo?
19, 20. (a) Ye wa ayeke mû ande maboko na e ti gbu ngangu? (b) Article ti peko ayeke sala tënë na azo wa, na tënë ni andu nga azo wa?
[Foto na lembeti 9]
Jérémie abâ so lo de kete na lo lingbi pëpe ti duti prophète
[Foto na lembeti 10]
Atâa tongana a sala ngangu na lo, Jérémie ahinga so Jéhovah ayeke na lo “tongana walombe ti ngangu”