Lango pëpe tongana ti Jérémie

“Mbi [Jéhovah mbi] lango pëpe, me lê ti mbi ayeke na ndo ti tënë ti mbi ti sara si a ga tâ tënë.”​—JÉR. 1:12, FD.

1, 2. Ngbanga ti nyen a haka Jéhovah so ‘alango pëpe’ na keke ti amande?

KEKE ti amande ayeke na popo ti akozo keke so ayeke sara fleur na li ti akete hoto so ayeke na Liban nga na Israël. Mo lingbi ti bâ apendere fleur ti keke ni so nzoroko ni ayeke rose wala vuru na tongo nda ti nze ti janvier wala na hunzingo ni wala na tongo nda ti nze ti février. Nda ti iri ti keke ti amande na Hébreu ayeke “zo so azingo na lango.”

² Na ngoi so Jéhovah asoro Jérémie tongana prophète ti lo, lo sara kusala nzoni na aye so a hinga na keke ti amande ti fa mbeni kpengba ye. Na tongo nda ti kusala ti prophète ni, a fa na lo na yâ ti suma mbeni maboko ti keke so. Ndani ayeke nyen? Jéhovah afa ndani lo tene: “Mbi lango pëpe, me lê ti mbi ayeke na ndo ti tënë ti mbi ti sara si a ga tâ tënë.” (Jér. 1:11, 12, FD). Na tapande ti keke ti amande so ayeke ‘zingo na lango’ hio, na lege ti fä Jéhovah ayeke “londo fade fade na ndapre” ti tokua aprophète ti lo ti fa na azo ti lo akpale so ayeke ga ndali ti kengo yanga ti ala (Jér. 7:25). Lo yeke “lango pëpe” juska tënë so lo tene na lege ti prophétie aga tâ tënë. Na ngu 607 kozo ti Christ, tâ na ngoi so Jéhovah adiko, ngbanga ti lo atï na ndo ti azo ti Juda so aga a-apostat.

3. Tënë wa so andu Jéhovah e lingbi ti duti na kite dä oko pëpe?

³ Laso nga, Jéhovah alango pëpe ti sara si ye so bê ti lo aye aga tâ tënë. Jéhovah alingbi pëpe ti zia si tënë ti yanga ti lo angbâ gi senge senge tongaso. So Jéhovah alango pëpe so asara nyen na ndo ti mo? Na ngu 2011 so, mo hinga na bê ti mo kue so Jéhovah ayeke “lango pëpe” ti sara si azendo ti lo aga tâ tënë? Tongana e yeke na kite na ndo ti azendo ti Jéhovah so ayeke ga lakue tâ tënë, a yeke biani ngoi ni la ti tene e zingo na lango na lege ti yingo (aRom. 13:11). Jérémie so ayeke lani prophète ti Jéhovah alango pëpe. Ti bâ ngbanga ti nyen Jérémie alango pëpe ti sara kusala so Nzapa amû na lo nga tongana nyen lo sara ni ayeke mû maboko na e ti ngbâ ti sara kusala so Nzapa amû na e.

Mbeni tokua so a lingbi a fa ni hio

4. Ngbanga ti nyen a yeke kete ye lani pëpe na Jérémie ti fa tokua so a tokua lo ti fa ni? Ngbanga ti nyen a yeke mbeni tokua so a lingbi a fa ni hio?

⁴ Peut-être Jérémie ayeke lani na ngu 25 tongaso na ngoi so Jéhovah amû lo ti sara kusala tongana sinziri (Jér. 1:1, 2). Lo bâ tere ti lo so lo de molenge, lo lingbi pëpe ti sara tënë na a-ancien ti kodoro ni so ayeke akoli so ngu ti ala ague na li ni mingi na so ayeke na kota ndo (Jér. 1:6). A lingbi lo fa na gigi aye ti sioni ti azo ni nga lo fa tënë ti fango ngbanga so abâ mbilimbili aprêtre, aprophète ti wataka, amokonzi, ala so “ague na lege ti ala mveni” nga na ala so ‘azia [Jéhovah] lakue’. (Jér. 6:13; 8:5, 6). A yeke futi pendere temple ti Salomon so ayeke lani kota ndo so azo ayeke voro Jéhovah dä teti angu ngbangbo osio tongaso. Jérusalem nga na Juda ayeke ga yangbato, nga a yeke mû azo ti kodoro ni na ngbâa. Biani, tokua so a mû na Jérémie ayeke mbeni tokua so a lingbi lo fa ni hio!

5, 6. (a) Jéhovah ayeke sara kua na bungbi ti azo so ayeke sara kusala tongana Jérémie laso tongana nyen? (b) Ye wa e yeke bâ na yâ ti article so?

⁵ Na ngoi ti e, na ndoye Jéhovah amû na azo bungbi ti aChrétien so a soro ala na lege ti yingo so na lege ti fä ayeke sara kusala tongana asinziri ti fa tënë ti ngbanga so ayeke tï na ndo ti dunia so. Teti angu mingi, bungbi ti azo so so ayeke sara kusala tongana Jérémie awa azo ti sara hange na ngoi so e yeke dä so (Jér. 6:17). Bible afa so Jéhovah ane nengo na yâ ti sarango ye ti lo pëpe. Lango ti fango ngbanga ti lo ayeke si ande tâ gi na ngoi ni nga na mbeni ngbonga so azo aku tere ti ala na ni pëpe.​—Soph. 3:8; Marc 13:33; 2 Pi. 3:9, 10.

⁶ Awakua ti Jéhovah kue ahinga so na yâ ti kete ngoi, lo yeke ga ande na fini dunia ti lo. Ni la, ala hinga so ngoi so angbâ ti fa tënë ayeke mingi pëpe. A lingbi ala fa tokua ti Jéhovah so hio na azo laso. Mo bâ ti mo tënë so tongana nyen? Jésus afa so a lingbi azo kue amû desizion wala ala yeke sara na Jéhovah wala pëpe. Zia e bâ aye ota so amû maboko na Jérémie ti lango pëpe na yâ ti kusala ti lo nga so ayeke mû maboko na e ti sara nga tongaso.

Lo ndoye azo

7. Fa tongana nyen ndoye apusu Jérémie ti fa tënë atâa akpale so lo tingbi na ni.

⁷ Nyen la apusu Jérémie ti fa tënë atâa akpale so lo tingbi na ni? Ndoye so lo yeke na ni teti azo. Jérémie ahinga so aberger ti wataka la asara lani si azo awara akpale mingi (Jér. 23:1, 2). Ye so apusu lo ti sara kusala ti lo na ndoye nga na bango mawa ti zo. Lo ye si azo ti kodoro ti lo amä tënë ti Nzapa na angbâ na fini. Lo gi bê ti lo lani mingi na ndo ni na a sara si lo toto ndali ti ye ti ngangu so ayeke ga na ndo ti ala. (Diko Jérémie 8:21; 9:1.) Mbeti ti Toto ti Jérémie afa pendere mingi tënë ti kota ndoye nga na gingo bê so Jérémie ayeke na ni teti iri ti Jéhovah nga teti azo (Toto ti Jér. 4:6, 9). Laso, tongana mo bâ azo so “a sara pasi na ala nga yâ ti ala akangbi kirikiri tongana angasangbaga so ayeke na berger pëpe”, bê ti mo apusu mo ti fa nzoni tënë ti Royaume ti Nzapa na ala ti dë bê ti ala pëpe?​—Mat. 9:36.

8. Nyen la afa so pasi so Jérémie abâ apusu lo pëpe ti kiri sioni teti sioni?

⁸ Jérémie abâ pasi tâ na maboko ti azo so lo ye ti mû maboko na ala. Me bê ti lo ason pëpe nga lo kiri sioni teti sioni pëpe. Lo hinga ti kanga bê ti ku nga ti sara nzoni na zo, même na mbage ti Sédécias so ayeke mbeni sioni gbia! Na pekoni so Sédécias azia Jérémie na tïtî azo ti tene a fâ lo, lo ngbâ gi ti voro yanga na gbia ni ti mä yanga ti Jéhovah (Jér. 38:4, 5, 19, 20). E ndoye azo mingi tongana ti Jérémie?

Nzapa asara si lo sara ye na mbeto pëpe

9. E hinga tongana nyen so ngangu so Jérémie awara ti sara ye na mbeto pëpe alondo na Nzapa?

⁹ Na ngoi so Jéhovah asara tënë na Jérémie na tongo nda ni, lo gi ti wara ambeni raison ti ke. Ye so afa so lo yeke pëpe mbeni zo so ayeke sara ka ye na mbeto pëpe. Me ndali ti so lo zia bê ti lo kue na Nzapa, Nzapa amû na lo kota ngangu ti sara na kua ti lo ti prophète. Biani, Jéhovah ayeke lani na tere ti prophète ni “tongana walombe ti ngangu” na lege so lo mû maboko na Jérémie nga lo kpengba lo na yâ ti kusala ti lo (Jér. 20:11). Azo ahinga Jérémie tongana mbeni zo so ayeke sara ye na mbeto pëpe. Ni la, na ngoi ti kusala ti Jésus na ndo ti sese ge, ambeni zo abâ atene a yeke Jérémie la akiri na fini so!​—Mat. 16:13, 14.

10. Ngbanga ti nyen e lingbi ti tene so tanga ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke na ‘ndo ti amara nga na ndo ti aroyaume’?

¹⁰ Jéhovah so ayeke “Gbia ti amara” atokua Jérémie ti gue ti fa na amara nga na aroyaume tokua ti fango ngbanga (Jér. 10:6, 7). Me na lege wa tanga ti azo so a soro ala ti gue na yayu ayeke na ‘ndo ti amara nga na ndo ti aroyaume’? (Jér. 1:10). Tongana ti prophète ti giriri, a yeke Gbia ti dunia kue la amû kua na bungbi ti azo so ayeke sara kua tongana Jérémie ti sara. Tongaso, a yeke Jéhovah la amû yanga na azo so a soro ala ti gue na yayu ti fa na ndo ti sese kue tënë ti ngbanga so ayeke ga na ndo ti amara nga na aroyaume. Teti a yeke tongaso, nga ala yeke sara kua na Bible so a sû atënë ti yâ ni polele, azo so ayeke sara kua tongana Jérémie ayeke fa so Nzapa ayeke zi ande amara na aroyaume ti laso nga lo yeke futi ande ala na ngoi so lo diko nga na lege so bê ti lo aye (Jér. 18:7-10; Apoc. 11:18). Bungbi so ayeke sara kue ti ngbâ ti sara kusala so Nzapa amû na lo, so ayeke ti fa na ndo ti sese kue tënë ti ngbanga ti Jéhovah.

11. Nyen la ayeke mû maboko na e ti ngbâ ti fa tënë na ngoi so e tingbi na akpale?

¹¹ Na ngoi so azo akanga lege na e, ala sara nzara ti tënë ti e pëpe wala e tingbi na ambeni kpale nde, a yeke si ka so bê ti e anze (2 aCor. 1:8). Me tongana ti Jérémie, zia e ngbâ lakue ti sara kusala ti e. E zia si bê ti e anze pëpe. Zia e oko oko kue e ngbâ ti voro tere ti e na Nzapa nga e zia bê ti e na lo ti mû maboko na e ti “zi mbeto na yâ ti e”. (1 aThes. 2:2). A lingbi lê ti e awakua ti Jéhovah angbâ lakue na zingo ni si e sara akusala so Nzapa amû na e. A lingbi e ngbâ lakue ti fa tënë ti futingo ti aChrétien ti wataka. Futingo so asi lani na ndo ti azo ti Jérusalem so ayeke be-ta-zo pëpe ayeke fä ti ye so ayeke si ande na aChrétien ti wataka. Bungbi ti azo so ayeke sara kusala tongana Jérémie ayeke fa gi pëpe tënë ti “ngu ti grâce ti L’Éternel” me ala yeke fa nga tënë ti “lâ ti futango kula ti Nzapa ti e”.​—És. 61:1, 2; 2 aCor. 6:2.

Bê ti Jérémie ayeke na ngia

12. Ngbanga ti nyen e lingbi ti tene so Jérémie abata ngia ti lo? Nyen la amû maboko na lo ti bata ngia ti lo?

¹² Jérémie ayeke na ngia na yâ ti kusala ti lo. Lo tene na Jéhovah lo tene: “A wara tënë ti Mo, na mbi te awe, tënë ti Mo aga ye ti ngia na tâ ngia na bê ti mbi; teti a di iri ti Mo na ndo mbi, O L’Éternel.” (Jér. 15:16). Ti Jérémie, a yeke mbeni kota pasa la lo yeke na ni ti sara kua na iri ti tâ Nzapa nga ti fa tënë ti lo. A yeke nzoni ti bâ so na ngoi so Jérémie azia bê ti lo na ndo ti hengo ndo ti azo ni, lo girisa ngia ti lo. Me na ngoi so lo zia lê ti lo na ndo ti pendere ti tokua ti lo nga na nene ti tokua ni, lo kiri lo wara ngia.​—Jér. 20:8, 9.

13. Ngbanga ti nyen a yeke kota ye ti tene e manda atâ tënë ti Mbeti ti Nzapa so ndani alï si e bata ngia ti e?

¹³ Ti ngbâ ti duti na ngia na yâ ti kusala ti e laso, a lingbi e te “kpengbango kobe” so ayeke atâ tënë ti Mbeti ti Nzapa so ndani alï mingi (aHéb. 5:14). Ti manda ye ngangu ayeke kpengba mabe ti e (aCol. 2:6, 7). A yeke sara si e bâ tongana nyen asarango ye ti e alingbi biani ti ndu bê ti Jéhovah. Tongana e bâ so a yeke ngangu na e ti wara mbeni ngoi ti diko Bible nga ti manda ni, a yeke nzoni e kiri e bâ yâ ti kapa ti e. Même tongana lâ oko oko e mû gi akete penze ngbonga ti manda Bible na ti gbu li na ndo ni, a yeke sara si e ga nduru mingi na Jéhovah nga a yeke sara si e wara ‘ngia nga na tâ ngia’ tongana Jérémie ândö.

14, 15. (a) Ye ti nzoni wa aga na peko ti kusala so Jérémie asara na bê ti lo kue? (b) Ye wa awakua ti Nzapa ahinga na ndo ti kusala ti fango tënë?

¹⁴ Jérémie azia pëpe ti fa atënë ti gbotongo mê nga na atënë ti fango ngbanga ti Jéhovah. Lo mû nga bê ti lo kue na kusala ti lo so ayeke ti “yä na nduzu na ti lu.” (Jér. 1:10). Kusala ti lo ti yango ye na nduzu nga ti lungo ye alë lengo. Ambeni Juif nga na ambeni zo so ayeke azo ti Israël pëpe asö kuâ na ngoi so a futi Jérusalem na ngu 607 kozo ti Christ. E yeke na tapande ti amolenge ti Récab, Ebed-Mélec nga na Baruc (Jér. 35:18, 19; 39:15-18; 43:5-7). Akamarade ti Jérémie so ayeke be-ta-zo nga so akpe mbeto ti Nzapa ayeke biani fä ti azo so ayeke laso na beku ti wara fini na ndo ti sese na so ayeke akamarade ti bungbi ti azo so ayeke sara kusala tongana Jérémie. Bungbi ti azo so ayeke sara kusala tongana Jérémie ayeke na ngia ti kpengba mabe ti “azo mingi mingi” so (Apoc. 7:9). Legeoko nga, akamarade ti azo so a soro ala ti gue na yayu ayeke na ngia mingi ti mû maboko na azo so bê ti ala ayeke nzoni ti hinga tâ tënë.

¹⁵ E awakua ti Nzapa e hinga so fango nzoni tënë ayeke gi pëpe kusala so e yeke sara ni ndali ti nzoni ti azo so ayeke mä ni, me a yeke nga mbeni ye so e yeke sara ti voro na Nzapa. Atâa azo amä e wala ala mä e pëpe, vorongo so e yeke voro na Jéhovah na lege ti fango tënë amû na e ngia mingi.​—Ps. 71:23; diko aRomain 1:9.

“Lango pëpe” na yâ ti kusala ti mo!

16, 17. Tongana nyen la Apocalypse 17:10 nga Habakuk 2:3 afa so ngoi ti e ayeke ngoi ti tene zo asara ye hio?

¹⁶ E yeke bâ so ngoi so e yeke dä ayeke ngoi ti sarango ye hio tongana e gbu li ti e na ndo ti prophétie so ayeke na Apocalypse 17:10. Gbia mbasambala ni, so ayeke komandema ti kodoro ti Grande Bretagne na ti Amerika, abâ gigi. Bible asara tënë ti lo atene: “Tongana lo [gbia mbasambala ni a]si ande, lo yeke ngbâ gi teti kete ngoi awe.” Laso, “kete ngoi” so aga peut-être nduru ti hunzi awe. Prophète Habakuk adë bê ti e na ndo ti tënë ti futingo ti sioni bungbi ti aye ti fadeso. Lo tene: “Ye so mo bâ tongana suma, fade a si na l’heure ni so a leke awe . . . mo ku; fade a ga biani, a manke pëpe.”​—Hab. 2:3.

¹⁷ Hunda tere ti mo: ‘Lege so mbi yeke sara ye na fini ti mbi afa so ngoi ti e ayeke ngoi so a lingbi zo asara ye hio? Aye so mbi yeke sara afa so mbi yeke ku ti tene nda ni aga hio? Wala adesizion ti mbi nga na aye so mbi zia na kozo ndo afa so mbi ku pëpe ti tene nda ni asi hio wala so mbi hinga même pëpe wala nda ni ayeke si ande?’

18, 19. Ngbanga ti nyen laso ayeke pëpe ngoi ti tene zo akiri na peko?

¹⁸ Kusala ti bungbi ti azo so ayeke sara kusala tongana sinziri ade ti hunzi pëpe. (Diko Jérémie 1:17-19.) E yeke na ngia so tanga ti aChrétien so a soro ala azia pëpe si mbeni ye ayengi ala, ala yeke tongana “pilier ti wen” nga “gbada ti bira”. Ala “kanga tâ tënë na gbe ti yâ ti ala tongana ceinture” na lege so ala zia si Mbeti ti Nzapa amû ngangu na ala juska ala hunzi kusala so a mû na ala ti sara (aÉph. 6:14). Legeoko nga, ala so ayeke ti azo mingi mingi ayeke sara kue ti mû maboko na bungbi ti azo so ayeke sara kusala tongana Jérémie na sarango kusala so Nzapa amû na ala.

¹⁹ Ti fadeso a yeke pëpe ngoi ti tene e kiri na peko na yâ ti kusala ti Royaume, me a yeke ngoi ti gbu li na ndo ti nene ti tënë so ayeke na Jérémie 12:5. (Diko ni.) E kue e yeke tingbi na akpale so a lingbi e gbu ngangu na yâ ni. E lingbi ti haka gbungo ngangu na yâ ti aye so ayeke tara mabe ti e na “azo” so a lingbi e kpe loro na ala. Ye oko, na ngoi so “kota ye ti vundu” ayeke pusu nduru nduru, e hinga so akpale ayeke gue ande gi guengo na li ni (Mat. 24:21). Ti tirika ti hon ndo ti gbâ ti akpale so ayeke ku e ayeke mo bâ mo tene e yeke kpe loro legeoko na “ambarata”. Ti tene mbeni zo akpe loro legeoko na ambarata ahunda mbeni kota gbungo ngangu. Ni la, a yeke nzoni e gbu ngangu na yâ ti akpale so e yeke tingbi na ni laso, akpale so ayeke leke e ti gbu ngangu na yâ ti ati so ayeke ku e.

20. Nyen la mo leke na bê ti mo ti ngbâ ti sara?

²⁰ E kue e lingbi ti mû tapande ti Jérémie na e sara kusala ti e ti fango tënë nzoni. Aye tongana ndoye, sarango ye na mbeto pëpe nga na ngia la amû maboko na Jérémie ti sara kusala ti lo na bê ti lo kue na yâ ti ngu 67. Pendere ti afleur ti keke ti amande adabe ti e so Jéhovah alango pëpe, me lê ti lo ayeke na ndo ti tënë ti lo ti sara si a ga tâ tënë. Ni la, e yeke na nzoni raison ti sara nga tongaso. Jérémie ‘alango pëpe’ e nga kue e lingbi ti lango pëpe tongana lo.

Mo dabe ti mo na ni?

• Tongana nyen la ndoye amû maboko na Jérémie ti “lango pëpe” na yâ ti kusala ti lo?

• Ngbanga ti nyen e yeke na bezoin ti tene Nzapa amû ngangu na e si e sara ye na mbeto pëpe?

• Nyen la amû maboko na Jérémie ti bata ngia ti lo?

• Ngbanga ti nyen mo ye ti “lango pëpe”?

[Foto na lembeti 31]

Mo yeke ngbâ ande ti fa tënë atâa azo akanga lege na mo?