Mo yeda biani so Zabolo ayeke dä?
MBETI ti Nzapa afa so Zabolo ayeke dä biani. Azo alingbi ti bâ lo pëpe legeoko tongana ti so ala lingbi ti bâ Nzapa pëpe ngbanga ti so Bible atene: “Nzapa ayeke Yingo.” (Jean 4:24). Zabolo ayeke nga mbeni yingo. Ye oko, nde na Wasalango zo, a leke Zabolo lekengo.
Ngoi mingi kozoni si Jéhovah Nzapa aleke azo, lo leke gbâ ti ayingo na yayu (Job 38:4, 7). Mbeti ti Nzapa ahiri ala a-ange (aHébreu 1:13, 14). Nzapa aleke ala kue mbilimbili. Mbeni oko ti ala ayeke zabolo pëpe wala ayeke na sioni na tele ti lo pëpe. Tongaso, Zabolo abâ gigi tongana nyen? Tënë “zabolo” aye ti tene “zo so atene sioni mvene na ndo ti amba ti lo”. Iri “Satan” aye ti tene “zo ti kengo tënë” wala wato. Legeoko tongana mbeni zo so asala ye mbilimbili me lo ga zo ti nzi ndali ti so lo nzi ye ti mba ti lo, mbeni oko ti a-ange ti Nzapa amû peko ti sioni nzara ti bê ti lo na lo sala tele ti lo mveni ti ga Satan Zabolo. Mbeti ti Nzapa afa tongana nyen zo mveni ayeke sala tele ti lo ti ga sioni tongana a tene: “Ye so ahanda zo ti sala siokpari ayeke nzara ti tele ti lo mveni so agbu lo na ahanda lo. Na nda ni, tongana nzara so amë ngo awe, a dü siokpari; na siokpari, tongana a ga kota awe, adü kui.”—Jacques 1:14, 15.
A yeke biani ye so asi lani. Tongana Jéhovah Nzapa aleke kozo koli na wali, Adam na Eve, ange so ayeke lani ndulu ti ke yanga ti Nzapa ayeke bâ ni. Lo hinga so Jéhovah amû yanga na Adam na Eve ti dü na ti mû lê ti sese kue, si na nda ni a wara na ndo ti sese kue gi anzoni zo so ayeke voro gi Jéhovah so asala ala (Genèse 1:28). Ange so abâ so lege ayeke dä ti sala mbeni ye si lo wara yango-iri nga ti tene azo abâ lo kota. Lo ye na bê ti lo ti wara kota ndo, na ye so apusu lo ti sala nzara ti tene azo avoro lo atâa so, ti tâ tënë ni, gi Nzapa si a lingbi azo avoro fade teti lo la lo sala ala. Sioni nzara so ato nda ti dü na yâ bê ti molenge ti Nzapa so, me a hon ti tene lo zi ni na yâ ti bê ti lo, lo zia ni si a maï juska ti pusu lo ti fa ni na gigi na lege ti mbeni mvene. Na nda ni, lo londo ti ke yanga ti Nzapa. Zia e bâ ye so lo sala lani.
Sioni ange so asala kusala na mbeni ngbo ti sala tënë na kotara ti e ti wali, Eve. Na lege ti ngbo ni, lo hunda Eve lo tene: “Biani, Nzapa atene, Mo lingbi te le-keke kue ti yaka pëpe?” Tongana Eve afa na lo peko ti yanga so Nzapa amû ni, nga ye so ayeke si na ala tongana ala ke yanga ti Nzapa, ngbo ni akiri tënë na lo, lo tene: “I lingbi kui biani pëpe, teti Nzapa ahinga na lâ ni so i te lê ni, fade lê ti i alungula, na i ga tongana Nzapa, i hinga nzoni na sioni.” (Genèse 3:1-5). Lo ye fade ti tene so Nzapa atene tâ tënë pëpe na Adam na Eve. Ti lo ange ni, tongana Eve ate lê ti keke ni, lo yeke ga tongana Nzapa, na lo lingbi ande ti mû desizion lo mveni na ndo ye so lo bâ a yeke nzoni na ye so lo bâ a yeke sioni. Kozoni ti tene a mä mbeni zo atene mvene la. Me salango tongaso asala si ange so aga zo ti pango iri ti zo nga na wato ti Nzapa. A yeke ndani la si Bible ahiri wato ti Nzapa so “ngbo ti giriri . . . , lo so ala di iri ti lo Zabolo na Satan”.—Apocalypse 12:9.
‘I lango pëpe’
Zabolo awara Eve biani na mvene ti lo ni, tâ gi tongana ti so lo leke fade ti tene a si. Bible atene: “Tongana wali ni abâ keke so ayeke nzoni teti kobe, a nzere na lê, na a yeke keke so bê aye si zo awara ndara, lo kamata lê ni, lo te; lo mû na koli ti lo so ayeke na tele ti lo, na lo te nga.” (Genèse 3:6). Eve ayeda na tënë ti Satan ni, na lo ke yanga ti Nzapa. Lo wara lege ti ga na koli ti lo Adam ti doro ndia ti Nzapa nga. Ye so Zabolo aleke fade ti sala atambela tâ nzoni. Lo wara azo use so amû peko ti lo ti ke yanga ti Nzapa. Ti londo na ngoi ni so ti ga na ni, Satan aduti nga na peko ti ambeni ye so asi na azo wala so ala sala, atâa so a lingbi ti bâ lo na lê pëpe. Ye so lo gi ayeke nyen? Lo ye ti ga na azo ti zia ti voro tâ Nzapa na ti voro gi lo (Matthieu 4:8, 9). A yeke na lege ni tongana Mbeti ti Nzapa agboto mê ti e, a tene: “I duti na donzi, i sala sinziri [“i lango pëpe”, Fini Mbuki, 2001]! Wato ti i zabolo ayeke tambela tongana bamara so atoto, na lo yeke gi zo so lo lingbi te lo.”—1 Pierre 5:8.
Bible asigigi na tënë polele mingi na ndo Zabolo tongana lo fa so lo yeke mbeni yingo so ayeke dä biani, mbeni ange so ayeke kozoni nzoni me lo buba salango ye ti lo ti tene lo wara mbeni ye. Lo yeke nga sioni mingi. Kozo ye so a hunda ti sala ti bata lê ti e lakue na zingo ni si Zabolo awara e pëpe ayeke ti hinga so biani lo yeke dä. Me a ngbâ gi na ndo so pëpe. Ti ngbâ ti duti na donzi na ti lango pëpe, a hunda nga na mbage ti e ti hinga aye ti “mayele” ti Satan nga na akode so lo yeke mû ti handa na azo (2 aCorinthien 2:11). Aye so lo leke na mayele ti lo ayeke aye wa? Na tongana nyen e lingbi ti luti ngangu si aye so ahanda e pëpe?
Zabolo agi ti wara go na ndo ti anzara so a dü e na ni
Ngbele ye ti londo na ngoi so a leke azo, Zabolo amanda ti hinga ala nzoni nga na asalango ye ti ala kue. Lo hinga aye so azo aye, aye so agbu bê ti ala nga na anzara ti bê ti ala. Satan ahinga tâ nzoni mingi so a leke zo na nzara ti voro Nzapa, na Zabolo agi na mayele ti wara go na ndo ti nzara so zo ayeke na ni so. Na lege wa? Na tenengo na azo amvene na ndo ti Nzapa (Jean 8:44). Aye mingi so abungbi ti vorongo nzapa ayeke fa ni na ndo ti Nzapa ague nde nde, na zo ahinga li ti lo na ni pëpe. Me afango ye so kue amû ngia gi na zo wa? Tongana aye kue so azo ayeke fa ni na ndo ti Nzapa amä tele oko pëpe, a ye ti tene so ambeni tënë ni ayeke gi mvene. Tongaso, bê ti e ayeke dö pëpe ti bâ so afango ye mingi so a yeke wara na yâ ti abungbi ti vorongo nzapa laso, a yeke Satan si aleke ni lekengo nzoni ti mû ti handa na azo. Ti gue oko na tënë so, Bible afa Satan tongana “nzapa ti sese so”, so asala si lê ti azo avuko.—2 aCorinthien 4:4.
Tâ tënë na ndo Nzapa abata e si fango ye ti wataka so ambeni bungbi ti vorongo nzapa ayeke fa ni ahanda e pëpe. Bible ahaka tâ tënë ti Mbeti ti Nzapa na mbeni ceinture so giriri mbeni turugu ayeke kanga ni si ye ti sioni awara gbe ti yâ ti lo pëpe (aEphésien 6:14). Tongana mo gi ti hinga ye na yâ ti Bible na ti sala ye alingbi na aye so mo yeke manda dä, a yeke mo bâ mo tene mo kanga ni tongana ceinture na ngbonda ti mo, na fade a yeke bata mo si amvene ti abungbi ti vorongo nzapa ti wataka ahanda mo pëpe.
Nzara so zo ayeke na ni ti voro mbeni ye asala si lo ye ti hinga nda ti aye ti ndima. Salango ye tongaso azia lo na lê ti mbeni ye ti handa ti Satan. Na gingo ti wara go na ndo nzara so zo ayeke na ni ti hinga nda ti ye so ayeke nde wala ye ti ndima, Satan asala kua na aye ti yorö ti ga na azo mingi na gbe ti lo. Legeoko tongana mbeni wagingo nyama so ayeke zia mbeni kobe na lê ti mbeni kuku ti gbu na anyama, Satan nga kue, ti gboto azo ti sese na mbage ti lo na ti gbu ala, lo yeke sala kusala na aye tongana bango mbadi, horoscope, bingo zeke, likundu, atënë so andu salango ngben wala aye ti hurukuzu nga na magie.—Lévitique 19:31; Psaume 119:110.
Nyen la mo lingbi ti sala nyen, ti tene mo tï pëpe na yâ aye ti yorö? Deutéronome 18:10-12 atene: “A lingbi zo oko ayeke na popo ti i pëpe, so asala si molenge ti lo ti koli wala molenge ti lo ti wali ahon na yâ wâ, wala wagingo bendo, wala zo so agi nda ti ye na yâ mbinda, wala wadeli, wala zo ti yorö, wala zo ti hundango bendo, wala zo ti fa nda ti yanga ti atoro, wala watoro, wala wagasoroma. Teti zo so asala ye so ayeke zo ti sioni mingi na lê ti L’Eternel; na a yeke tene ti ye ti sioni mingi so si L’Eternel Nzapa ti mo atomba amara so na gbele mo.”
Mbeti ti Nzapa ayeke polele na ndo tënë so: Ndu aye ti ayingo sioni même kete tongaso pëpe. Me ka tongana mo yeke sala ambeni ye ti yorö ni so, na mo ye fadeso ti zia lege ni, mo yeke sala tongana nyen? Mo lingbi ti mû tapande ti aChrétien so giriri ayeke na gbata ti Ephèse. Bible afa so tongana “ambeni zo mingi [ti gbata ni] so asala yorö” ayeda na “tënë ti Seigneur” Jéhovah, “ala bungbi mbeti ti ala, na ala zö mbeti ni na lê ti azo kue”. A yeke lani ambeti ti kete ngele pëpe. Ngele ni alingbi lani na nginza ti argent saki bale-oku (Kusala 19:19, 20). Me ye so akanga lege pëpe na aChrétien ti Ephèse ti gbi ni kue.
Satan agi ti wara azo na yâ awokongo ti ala
Mbeni ange ti nzoni aga Satan Zabolo ngbanga ti so lo zia lege na nzara ti lo ti sala tele ti lo kota na ndo amba ti lo ti gue na lo ti sala ye so ayeke sioni. Lo pusu nga Eve ti dü na yâ bê ti lo salango baba nga na sioni nzara ti ga tongana Nzapa. Laso, Satan ayeke pete azo mingi na gbe ti lo na zingongo na yâ bê ti ala bibe ti salango baba. Na tapande, ambeni apensé ti ala atene mara ti ala, wala kodoro ti ala si ayeke nzoni ahon ti atanga ni. Me bango ndo tongaso ague tâ nde mingi na ye so Bible afa (Kusala 10:34, 35). Bible atene polele atene so Nzapa ‘asala amara kue na lege ti zo oko’.—Kusala 17:26.
Mbeni ye so alingbi ti mû lege na e nzoni mingi ti ke bibe ti salango baba so Satan aye ti yoro ni na yâ ti bê ti e ayeke ti duti na tâ be-ti-molenge. Bible awa e ‘ti bi bê ti e pëpe ti tene e yeke kota’. (aRomain 12:3). Lo tene nga: “Nzapa ake azo ti kpengba-li [“azo ti baba”, FM 01], me Lo mû grâce na azo so ayeke na tâ be-ti-molenge.” (Jacques 4:6). Mbeni nzoni lege ti ke aye ti handa ti Satan ayeke ti fa na gigi na yâ fini ti e tâ be-ti-molenge nga na ambeni nzoni salango ye so Nzapa ayeda na ni.
Mbeni wokongo ti e ayeke dä so Zabolo aye nga mingi ti wara go dä: A yeke asioni nzara ti tele so alingbi ti dü na bê ti zo na ndo tënë ti koli na wali. Jéhovah Nzapa aye lani si azo awara ngia na yâ fini ti ala. Tongana ala gi ti kaï anzara ti tele ti ala tongana ti so Nzapa aye, so ti tene na yâ ti mariage, ala lingbi gi ti wara ngia na pekoni. Me Satan aye tongaso pëpe; lo ye si azo agi ti kaï anzara ti tele ti ala so na mbeni lege so ayeke sioni na lê ti Nzapa (1 aCorinthien 6:9, 10). Me ahon ti sala tongaso, a yeke nzoni e zia li ti e gi na ndo ti aye so ayeke nzoni na so sioni oko ayeke dä pëpe (aPhilippien 4:8). Ye so ayeke mû maboko na e ti bi bê ti e gi na ndo ye so ayeke nzoni nga ti fa lege mbilimbili na anzara ti aye nde nde so aga na li ti e.
Ngbâ ti ke Zabolo
Mo lingbi ti sala mbeni ye tongaso si Zabolo awara mo pëpe? Biani, mo lingbi ti sala mbeni ye. Bible atene tënë so na e: “I ke zabolo, na fade lo kpe i.” (Jacques 4:7). Me so aye pëpe ti tene so tongana mo ke Satan, lo yeke zia lege ti mo fade fade na lo yeke zia ti ga na mo ambeni kpale ndali ti so mo ngbâ ti manda ti hinga Nzapa. Nde na so, lo yeke ku “juska mbeni lâ” ti kiri ti ga ti tara mo (Luc 4:13). Me mo yeke na bezoin ti sala mbito ti Zabolo pëpe. Tongana mo ngbâ ti ke lo, lo yeke wara lege ande pëpe ti buba yâ ti songo ti mo na tâ Nzapa.
Me ti ke Zabolo, a hunda ti tene e hinga mara ti zo wa lo yeke, nga tongana nyen lo yeke handa azo. A hunda nga ti tene e hinga aye so e lingbi ti sala ti bata na tele ti e si e tï na yâ ti agbanda ti lo pëpe. Gi mbeni buku si alingbi ti fa na e tâ hingango ye so: mbeti ni so ayeke Bible. Tongaso, tongana mo mû desizion ti manda Mbeti ti Nzapa na ti sala ye alingbi na aye so mo yeke manda, zia si ye oko ahanda mo pëpe ti zia ti lege ni. A-Témoin ti Jéhovah so ayeke na ndo so mo yeke dä ayeke wara ngia mingi ti mû maboko na mo ti manda Mbeti ti Nzapa senge senge na mbeni ngoi so alingbi na programme ti mo. Tongaso, sala kamene pëpe ti gi ti wara tele na ala wala ti sû lettre na azo so asigigi na mbeti so.
Na ngoi so mo yeke to nda ti manda ye na ndo Bible, a lingbi mo hinga so Satan alingbi ti pusu azo ti kanga lege na mo wala ti sala ngangu na mo ti zia ti manda tâ tënë so ayeke na yâ ti Mbeti ti Nzapa. Ambeni fami ti mo alingbi ti duti na ngonzo na mbage ti mo ngbanga ti so mo yeke manda Bible. Peut-être ala sala tongaso ndali ti so ala hinga pëpe tënë na ndo ti apendere ye so mo yeke manda na yâ ti Bible. Ambeni zo alingbi ti he mo na ngia. Me tongana mo zia si aye so apusu mo ti dö lege ti mandango Bible ti zia, fade Nzapa ayeke duti na ngia biani? Zabolo aye ti woko bê ti mo si mo zia lege ti mandango ye na ndo tâ Nzapa. Me mo zia lo hon mo na ngangu pëpe (Matthieu 10:34-39). Mbeni ye ti lo oko so lo mû na mo ayeke pëpe. Me ti Jéhovah, lo mû fini na mo. Ni la, sala kue ti ke Zabolo na ti ‘mû ngia na bê ti Jéhovah’.—aProverbe 27:11.
[Foto na lembeti 6]
Ala so aga Chrétien lani azö abuku ti ala kue ti aye ti yorö
[Foto na lembeti 7]
Mû desizion ti manda Bible, na luti na ndo desizion ti mo ni