E ke Satan, na fade lo kpe e!

“I mä Nzapa, me i ke zabolo, na fade lo kpe i.” ​—Jacques 4:7.

1, 2. (a) Mbeni sarango ye ti Zabolo ayeke dä so asigigi na yâ ti Esaïe chapitre 14: a yeke so wa? (b) E yeke bâ ahundango tënë wa?

ZABOLO ayeke tâ kota zo ti fandara. Tënë ti fandara ti lo asigigi polele na yâ ti atënë so Esaïe, prophète ti Nzapa, asû pekoni. Ngu 100 tongaso kozoni si Babylone aga lani ngangu kodoro so akomande sese mobimba, a sara tënë ti awakua ti Jéhovah tongana azo so ayeke fa atënë so na tere ti “gbia ti Babylone”, ala tene: “Mo tene na bê ti mo, Fade mbi ma na yayu; fade mbi yä trône ti mbi na nduzu ahon atongoro ti Nzapa [molongo ti agbia so ayeke ahale ti David]; . . . fade mbi sara si mbi mveni mbi ga tongana Lo Ti Nduzu Ahon Kue.” (Esaïe 14:3, 4, 12-15; Nombre 24:17). Fandara ti “gbia ti Babylone” akpa tâ gi bibe so Satan, “nzapa ti sese so”, ayeke na ni (2 aCorinthien 4:4). Fade fandara so Satan ayeke na ni ayeke hunzi ande na vundu, legeoko tongana ti molongo ti agbia ti Babylone so atï lani tingo ti kamene.

² Ye oko, teti so Zabolo angbâ na fini, peut-être e yeke hunda tere ti e na atënë so: A lingbi e sara mbeto ti Satan? Ngbanga ti nyen lo yeke pusu azo ti sara ngangu na aChrétien? E lingbi ti sara nyen si Zabolo ahon ndo ti e pëpe?

A lingbi e sara mbeto ti Zabolo?

3, 4. Ngbanga ti nyen aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala nga na afon ala asara mbeto ti Zabolo pëpe?

³ Atënë so Jésus Christ afa ge akpengba biani aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala. Lo tene: “Zia mbeto asara mo pëpe tënë ti pono so fade a si na mo; bâ, fade zabolo abi ambeni oko oko ti i na da ti kanga, si a lingbi tara i; na fade ye ti vundu asara i lâ bale-oko. Duti be-ta-zo juska na kui, na fade Mbi mû na mo couronne ti fini ti lakue lakue.” (Apocalypse 2:10). A-Chrétien so a sa yingo na ndo ti ala nga na amba ti ala so ayeke na beku ti wara fini na ndo sese asara mbeto ti Zabolo pëpe. Ala yeke na mbeto pëpe; me a dü ala dungo na ni tongaso pëpe. Nda ni ayeke so ala yeke na kota kpengo mbeto ti Nzapa nga ala yeke ‘kpe ti bata tere ti ala na gbede ti kpangbi ti lo.’​—Psaume 34:9; 36:8.

⁴ Akozo disciple ti Jésus Christ, so ayeke na mbeto pëpe, aduti lani be-ta-zo juska na kuâ atâa pasi so ala bâ. Mbeto ti ye so Satan Zabolo alingbi lani ti sara na ala agbu ala pëpe, teti ala hinga so Jéhovah ayeke zia lâ oko pëpe azo so aduti be-ta-zo na lo. Legeoko nga laso, atâa akota ye ti ngangu so a yeke sara na ala, aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala nga na afon ala so ayeke na beku ti wara fini na sese aleke na bê ti ala ti ngbâ lakue be-ta-zo na Nzapa. Ye oko, bazengele Paul atene so Zabolo ayeke na ngangu ti mû kui na zo. A lingbi tënë so azia mbeto na yâ ti e?

5. Mbeti ti aHébreu 2:14, 15 afa na e nyen?

⁵ Paul atene so Jésus ‘akamata tere ti zo’ tongaso “si na lege ti kui Lo lingbi futi lo so ayeke na ngangu ti mû kui, so atene, zabolo; na Lo lingbi zi ala kue so ayeke angbâa ti mbeto ti kui na lâ ti fini ti ala kue.” (aHébreu 2:14, 15). Teti so lo yeke na “ngangu ti mû kui,” Satan akomande Judas Iscariote, na pekoni lo sara kusala na akota zo ti aJuif na ti aRomain ti fâ Jésus (Luc 22:3; Jean 13:26, 27). Ye oko, na lege ti kuâ ti lo tongana sandaga, Jésus azi e azo so e yeke awasiokpari na gbe ti ngangu ti Satan na lo mû na e lege ti wara fini ti lakue lakue.​—Jean 3:16.

6, 7. Na lege wa Satan ayeke na ngangu ti mû kui?

⁶ Na lege wa Zabolo ayeke na ngangu ti mû kui? Biani, na ngoi so Satan ato nda ti sara akusala ti lo ti sioni, amvene so lo tene aga na kuâ na ndo ti azo. Ye so asi ndali ti so Adam asara lani siokpari na tongaso lo ga na siokpari nga na kuâ na ndo ti azo kue (aRomain 5:12). Nga, awakua ti Satan so ayeke na ndo ti sese ge ayeke sara ngangu na azo ti Jéhovah, ngoi na ngoi ala yeke sara ngangu na ala juska na kuâ legeoko tongana ti so ala sara lani na Jésus Christ.

⁷ Ye oko, a lingbi e pensé pëpe so Zabolo ayeke na ngangu ti mû kui na zo oko oko kue so lo ye ti fâ lo. Nzapa ayeke bata ala so ayeke ti lo na lo yeke zia ande lege lâ oko pëpe na Satan ti futi biaku biaku atâ wakua ti lo kue so ayeke na ndo sese (aRomain 14:8). Tâ tënë, Jéhovah ayeke zia si a sara ngangu na azo ti lo kue, nga lo yeke zia lege si ambeni na popo ti e awara kuâ na peko ti atara so Zabolo ayeke ga na ni. Ye oko, Bible asara tënë ti pendere beku ti londongo ti akuâ ndali ti ala so ayeke na yâ “mbeti ti dabe” ti Nzapa. Na Zabolo alingbi oko pëpe ti kanga lege na Nzapa ti zingo azo na kuâ!​—Malachie 3:16; Jean 5:28, 29; Kusala 24:15.

Ngbanga ti nyen Satan ayeke sara ngangu na e?

8. Ngbanga ti nyen Zabolo ayeke sara ngangu na awakua ti Nzapa?

⁸ Teti so e yeke awakua be-ta-zo ti Nzapa, Zabolo ayeke tâ na nda ti tënë ti sara ngangu na e. Satan aye gi ti buba mabe ti e. E yeke na mbeni kpengba songo na Babâ ti e ti yayu, na Satan ayeke na nzara ti futi songo ni so. Ye oko, bê ti e alingbi pëpe ti dö na ye so teti na yaka ti Eden, Jéhovah atene lani awe so fade tënë ti ke ayeke duti ande na popo ti “wali” ti lo so ayeke na lege ti fä na “ngbo” ni nga na popo ti ‘ahale’ ti wali ni na ti ngbo ni (Genèse 3:14, 15). Mbeti ti Nzapa afa Zabolo tongana “ngbo ti giriri” na a fa so ngoi ti lo angbâ mingi pëpe ni la ngonzo agbu lo mingi (Apocalypse 12:9, 12). Ndali ti so tënë ti ke so ayeke na popo ti ahale ti wali ni na ti ngbo ni angbâ, a lingbi azo so ayeke sara na Jéhovah na so ayeke be-ta-zo aku ti tene a sara ngangu na ala (2 Timothée 3:12). Mo hinga nda ni so Satan ayeke sara ngangu na e so awe?

9, 10. Tënë wa Zabolo asigigi na ni? na tongana nyen tënë so abâ tambela ti azo?

⁹ Satan asigigi na mbeni tënë so andu tënë ti zo so ayeke na droit ti komande dunia mobimba. Nga, na ndo ti oko tënë so, lo kiri lo tene so azo alingbi ti duti be-ta-zo na Wasarango ala pëpe. Lo ga lani na ye ti ngangu na ndo ti Job so ayeke ândö zo ti mbilimbili. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Satan aye ti buba dutingo ti Job be-ta-zo na Jéhovah. Wali ti Job nga na akamarade ti lo ota so ayeke “awawango so awoko zo” aga lani ti sara ye so Satan aleke na bê ti lo ti sara. Tongana ti so buku ti Job afa, Zabolo adë gaba na Nzapa, lo tene so zo oko ayeke ngbâ ande be-ta-zo na Nzapa pëpe tongana Nzapa azia lege na ni ti tara zo ni. Me Job agbu ngangu na lo fa so Satan ayeke zo ti mvene (Job 1:8–2:9; 16:2; 27:5; 31:6). Zabolo ayeke sara ngangu laso na aTémoin ti Jéhovah gi ti futi dutingo be-ta-zo ti ala nga ti fa so atënë ti lo ayeke tâ tënë.

¹⁰ So e hinga awe so Zabolo ayeke sara ngangu na e ndali ti so lo ye biani ti buba dutingo be-ta-zo ti e na Nzapa alingbi ti mû maboko na e ti sara mbeto pëpe nga ti luti tongana koli (Deutéronome 31:6). Nzapa ti e ayeke Gbia ti dunia mobimba na lo yeke mû ande maboko na e ti ngbâ be-ta-zo. Zia e gi lakue ti zia ngia na bê ti Jéhovah na dutingo azo so angbâ be-ta-zo lakue, tongaso e mû lege na lo ti kiri tënë na kota zo ti gingo tënë, Satan Zabolo.​—aProverbe 27:11.

“Mo zi e na tïtî wato-sioni”

11. Tongana e sambela e tene “Mo zia e tï na yâ handa pëpe,” a ye ti tene nyen?

¹¹ Ti duti zo so ayeke lakue be-ta-zo ayeke kete ye pëpe; a hunda ti sambela ngangu ndali ni, nga atënë ti yâ ti sambela so Jésus afa ni tongana tapande alingbi biani ti mû maboko na e. Jésus atene: “Mo zia e tï na yâ handa pëpe, me Mo zi e na tïtî wato-sioni.” (Matthieu 6:13). Jéhovah ayeke handa e pëpe ti tï na yâ ti siokpari (Jacques 1:13). Ye oko, ngoi na ngoi Bible ayeke tene so a yeke Nzapa si asara si atara asi, so ti tene lo zia gi lege na ni ti si (Ruth 1:20, 21). Tongaso, tongana e sambela tongana ti so Jésus afa lani e yeke hunda na Jéhovah ti zia e pëpe ti tï na yâ ti tara ni. Lo yeke mä sambela ti e ni teti so Mbeti ti Nzapa adë bê ti e, atene: “Nzapa ayeke Be-Ta-Zo, fade Lo zia handa ahon ngangu ti i pëpe; me legeoko na handa so, fade Lo leke lege ti sigigi nga, si i lingbi gbu ngangu.”​—1 aCorinthien 10:13.

12. Ngbanga ti nyen e sambela e tene: “Mo zi e na tïtî wato-sioni”?

¹² Na peko ti so Jésus asara tënë ti handa na yâ sambela so lo fa ni tongana tapande, a yeke tâ na lege ni so lo tene: “Mo zi e na tïtî wato-sioni.” Mbeni Bible akiri peko ti tënë ni tongaso: ‘Bata e, si sioni ye a handa e pëpe.’ (Tene ti Nzapa Fini Mbuki, 1989). Ye oko, mingi ni, na yâ ti Bible a yeke sara kusala na tënë ‘zi na tîtï’ gi na ndo ti azo, na Évangile ti Matthieu afa zo so ayeke “Wahanda” ni, Zabolo (Matthieu 4:3, 11). Ni la, a yeke kota ye ti sambela ti tene a zi e na tïtî “wato-sioni”, Satan Zabolo. Lo tara ti pusu e ti sara siokpari ti ke Nzapa (1 aThessalonicien 3:5). Tongana e sambela na e hunda ti tene a “zi e na tïtî wato-sioni”, e yeke hunda na Babâ ti e ti yayu ti fa lege na e nga ti mû maboko na e tongaso si Zabolo ahon ndo ti e pëpe.

E zia si Zabolo ahon ndo ti e pëpe

13, 14. Ngbanga ti nyen a hunda lani na aChrétien ti Corinthe ti gbian sarango ye ti ala na mbage ti mbeni koli ti kongregation ni so asara pitan?

¹³ Tongana Paul ayeke wa lani aChrétien ti Corinthe ti pardone amba ti ala, lo tene: “Zo so i pardone lo, mbi pardone lo nga; tongana mbi pardone mbeni ye, mbi pardone ye so teti i yeke na gbele Christ, si Satan ahon e pëpe, teti e hinga mayele ti lo.” (2 aCorinthien 2:10, 11). Zabolo alingbi ti hon ndo ti e na alege nde nde, me ngbanga ti nyen Paul atene lani tënë so?

¹⁴ Paul ayeke gboto mê ti aita ti Corinthe ndali ti so ala zia lege na mbeni koli ti pitan ti ngbâ na yâ ti kongregation ni. Sarango tongaso ayeke mû ngia na Satan teti so zonga atï na ndo ti kongregation ni ngbanga ti so a kanga lê na ndo “ye ti pitan tongaso [so] ayeke pëpe, même na popo ti aGentil”. Na nda ni, a bi koli ni na gigi ti bungbi (1 aCorinthien 5:1-5, 11-13). Me na pekoni lo gbian bê ti lo. Tongana aita ti Corinthe apardone lo pëpe na ala kiri na lo na popo ti ala, Zabolo ayeke hon ndo ti ala ande na mbeni lege nde. Na lege wa? Na lege so ala yeke sara ande ye na ngangu mingi na mbage ti zo ni nga ala yeke sara be-nzoni na lo pëpe legeoko tongana Satan. Na tongana “kota vundu ti zo so [wala ti koli so agbian bê ti lo awe] ahon ndo ti lo” na lo dö lege ti vorongo Jéhovah lo zia, fade a-ancien ni mbilimbili ayeke duti na ambeni tënë ti kiri na ni na Jéhovah, Nzapa ti be-nzoni (2 aCorinthien 2:7; Jacques 2:13; 3:1). Biani, mbeni Chrétien ayeke ye ande pëpe ti sara ye tongana Satan ti sara pasi na zo, ti sara ye na zo na ngangu nga ti ke ti fa be-nzoni na zo.

Ye ti bira ti Nzapa abata e

15. Bira wa e yeke tiri ni? na songo benda ti e aluti na ndo ti nyen?

¹⁵ Tongana e ye ti tene a zi e na tïtî Zabolo, a lingbi e tiri bira na ayingo sioni. Ti sö benda na yâ ti tiri ni, a lingbi e yü “ye ti bira ti Nzapa kue”. (aEphésien 6:11-18). Na popo ti aye ti bira ni, a yeke wara ‘mbilimbili so ayeke tongana bongo ti wen na libe ti i’. (aEphésien 6:14). Gbia Saül ti Israël ti giriri ake yanga ti Nzapa na lo bâ pasi ndali ti so yingo vulu ti Nzapa ayeke na ndo ti lo mbeni pëpe (1 Samuel 15:22, 23). Me tongana e yeke sara ye so ayeke mbilimbili na e yeke yü aye ti bira ti e ti yingo kue, fade e yeke wara yingo vulu ti Nzapa nga na aye so e yeke na bezoin ni ti bata e na gbele Satan na asioni ange ti lo.​—aProverbe 18:10.

16. Tongana nyen e lingbi lakue ti bata tere ti e na ayingo sioni?

¹⁶ Ti tene e ngbâ ti bata tere ti e na gbele ayingo sioni, a lingbi e diko na e manda Mbeti ti Nzapa lakue nga e sara kusala nzoni na ambeti ti nzapa so “wabatango-ye ti nzoni” ayeke mû ni na e (Luc 12:42). Tongaso, e yeke sara si yâ ti li ti e asi na anzoni ye ti yingo nga e yeke sara ye alingbi na wango ti bazengele Paul so: “Aita, ye so ayeke biani, ye so ayeke ye ti voro, ye so ayeke mbilimbili, ye so ayeke na sioni kete pëpe, ye so ayeke nzoni, tënë so ayeke tënë ti nzoni, tongana nzoye na tënë ti merci ayeke dä, i bi bê ti i na ye so.”​—aPhilippien 4:8.

17. Nyen la ayeke mû ande maboko na e ti duti akpengba wafango nzo tënë?

¹⁷ Jéhovah amû lege na e ti “yü Tene-nzoni ti siriri tongana poro na gere ti i”. (aEphésien 6:15). Ti gue lakue na bungbi ayeke leke e ti fa nzo tënë ti Royaume ti Nzapa. Biani, e yeke wara kota ngia mingi tongana e mû maboko na amba ti e ti hinga tâ tënë ti Nzapa nga ti wara liberté na lege ti yingo (Jean 8:32). “Épée ti Yingo, so ayeke Tënë ti Nzapa” ayeke kpengba ye ti batango e nde na afango ye ti wataka nga “ayeke na ngangu ti . . . fâ gbada ti bira”. (aEphésien 6:17; 2 aCorinthien 10:4, 5). Sarango kusala na kode na Tënë ti Nzapa, Bible, ayeke mû maboko na e ti fa tâ tënë nga ayeke bata e si e tï pëpe na yâ ti agbanda ti Zabolo.

18. Tongana nyen si e lingbi ti “luti ti ke mayele ti zabolo”?

¹⁸ Na tongo nda ti tënë ti lo na ndo aye ti bira ti yingo, Paul atene: “I kpengba na yâ Seigneur, na yâ ngangu ti ngangu ti Lo. I yü ye ti bira ti Nzapa kue, si i lingbi luti ti ke mayele ti zabolo.” (aEphésien 6:10, 11). Tënë ti yanga ti Grec so a kiri pekoni na “luti ti ke” aye ti sara tënë ti mbeni turugu so ayeke luti ti tiri bira. Atâa so Satan ayeke sara kusala na amayele ndenge na ndenge ti buba beoko ti e, ti buba yâ ti afango ye ti e wala ti futi dutingo ti e be-ta-zo na Nzapa, e luti ngangu awe ti tiri bira ti yingo. Me bira ti Zabolo ni ade ti sara ye na e pëpe nga lo yeke sö ande benda lâ oko pëpe!a

E ke Zabolo na fade lo kpe e

19. Mbeni lege so e lingbi ti tiri ti ke Zabolo ayeke so wa?

¹⁹ E lingbi ti sö benda na yâ ti bira ti yingo so e yeke sara na Zabolo na ayingo sioni ti lo. Nda ti tënë ayeke dä oko pëpe ti sara mbeto ti Satan, teti so disciple Jacques atene: “I mä Nzapa, me i ke zabolo, na fade lo kpe i.” (Jacques 4:7). Mbeni lege ti tiri ti ke Satan nga na ayingo sioni ti lo ayeke ti kpe ti ndu aye ti yorö wala ti sara magie nga na azo so abi tere ti ala dä. Mbeti ti Nzapa afa polele so alingbi awakua ti Jéhovah ake ti bâ mbadi, ti gi nda ti aye na yâ ti atongoro nga ti sara aye ti yorö. Tongana, na lege ti yingo e yeke na akua mingi ti sara nga e kpengba, e yeke sara mbeto pëpe so mbeni zo ayeke bi ande e na yorö.​—Nombre 23:23; Deutéronome 18:10-12; Esaïe 47:12-15; Kusala 19:18-20.

20. Tongana nyen si e lingbi ti ke Zabolo?

²⁰ E yeke “ke Zabolo” na lege so e yeke bata andia na atâ tënë ti Bible nga e yeke luti ngangu ti ke lo. Sese so ayeke mä tere na Satan ndali ti so lo la lo yeke nzapa ni (2 aCorinthien 4:4). Ni la, e ke asarango ye ti azo ti sese so, aye tongana fandara, sarango kion, pitan, sarango ye ti ngangu nga na tombango peko ti mosoro. E hinga so tongana Zabolo atara lani Jésus na yando si Jésus asara kusala na Mbeti ti Nzapa ti ke na handa ti lo, Zabolo akpe (Matthieu 4:4, 7, 10, 11). Legeoko nga, tongana e zia tere ti e kue na gbe ti Jéhovah nga e zia bê ti e kue na lo na yâ sambela, Satan ayeke ‘kpe e.’ (aEphésien 6:18). Na lege ti mungo maboko ti Jéhovah Nzapa nga na ti Molenge ti lo so lo ndoye lo mingi, mbeni zo ti sara sioni na e lakue lakue ayeke dä pëpe, même lo Zabolo kue lo lingbi pëpe!​—Psaume 91:9-11.

[Kete tënë na gbe ni]

Mo yeke kiri tënë tongana nyen?

• A lingbi e sara mbeto ti Satan Zabolo?

• Ngbanga ti nyen Satan ayeke ga na aye ti ngangu na ndo ti aChrétien?

• Ngbanga ti nyen e sambela ti tene a zi e na “tïtî wato-sioni”?

• Tongana nyen si e lingbi ti sö benda na yâ bira ti e ti yingo?

[Foto na lembeti 26]

Akozo Chrétien so asara mbeto pëpe angbâ lani be-ta-zo juska na kuâ

[Foto na lembeti 27]

Zabolo alingbi pëpe ti kanga lege na Jéhovah ti zingo na kuâ azo so lo dabe ti lo na ala

[Foto na lembeti 28]

Mo yeke sambela ti tene a zi mo na “tïtî wato-sioni”?

[Foto na lembeti 29]

Mo yeke yü “aye ti bira kue ti Nzapa”?