Sarango mariage so Nzapa na azo ayekia ni
“Pumba ti mariage ayeke na Cana . . . Na ala iri Jésus na adisciple ti Lo ti ga na pumba ni nga.”—JEAN 2:1, 2.
JÉSUS, mama ti lo nga na ambeni disciple ti lo ahinga ngia so awakua ti Nzapa ayeke wara tongana ambeni na popo ti ala asara mariage so a yekia ni. Christ asara si mbeni mariage aduti nde na ngoi so lo sara kozo miracle ti lo so Bible asara tënë ni, na a sara si matanga ni akiri anzere (Jean 2:1-11). Peut-être mo gue awe na amariage ti aChrétien so aye ti sara na Jéhovah na ngia tongana koli na wali, na a nzere na mo ti duti dä. Wala peut-être mo yeke ku ti tene mo mveni mo sara ti ti mo wala ti mû maboko na mbeni kamarade ti mo ti tene lango ti mariage ti lo atambela nzoni. Ye wa alingbi ti mû maboko ti tene a tambela nzoni?
2 A-Chrétien abâ so wango ti Mbeti ti Nzapa amû maboko mingi tongana koli na wali aye ti sara mariage (2 Timothée 3:16, 17). A yeke tâ tënë so Bible afa pëpe anzene nzene tënë kue na ndo ye so a lingbi a sara na ngoi ti mariage ti aChrétien. Tënë so ayeke na lege ni ngbanga ti so asarango ye ti ndo ni na aye so ndia ahunda ayeke nde nde alingbi na kodoro ni nga na ngoi ni. Na tapande, na kodoro ti Israël giriri, a hunda pëpe ti gue na gbele mbeni zo ti sara mariage. Na lango ti mariage ni, koli ni aga na wali ti lo na da ti lo wala na da ti babâ ti lo (Genèse 24:67; Esaïe 61:10; Matthieu 1:24). Ye so asara na gbele azo kue so ayeke gi mariage ni awe la, na a hunda ti sara mbeni ye nde pëpe tongana ti mingi ti amariage laso.
3 Azo ti Israël abâ ye so tongana sarango mariage. Na pekoni, ala lingbi ti sara mbeni matanga, tongana ti so a fa na Jean 2:1. Mingi ti abible akiri peko ti versê so tongaso: ‘Mariage ayeke na Cana.’ Me a yeke kiri peko ti ngbene tënë ni nzoni tongana a tene “pumba ti mariage” wala “matanga ti mungo tere ti koli na wali”.a (Matthieu 22:2-10; 25:10; Luc 14:8). Mbaï ni afa polele so Jésus ayeke lani dä na lo sara mbeni ye si matanga so a sara na peko ti mariage ti aJuif so akiri anzere. Ye oko, mbeni kota tënë ni ayeke so sarango mariage na ngoi ni kâ ayeke nde na ti so azo mingi ayeke sara na ngoi ti e.
4 Na yâ ti akodoro mingi laso, a lingbi aChrétien so aye ti sara mariage asara ambeni ye so ndia afa. Gi na pekoni awe si ala lingbi ti mû tere na mbeni lege so alingbi na lê ti ndia. Ala lingbi ti soro ti sara mariage na azo mingi na tere ti ala pëpe na ngoi so ala yeke na gbele mbeni juge, mokonzi-gbata wala mbeni oko ti aTémoin ti Jéhovah so Letäa amû na lo ngangu ti sara ni. Ambeni asoro ti sara mariage tongaso, peut-être ala hunda gi ambeni fami wala aita ti bungbi ti duti dä tongana atémoin wala ti ga ti kangbi ngia ti ala na kota ngoi so (Jérémie 33:11; Jean 3:29). Legeoko nga, ambeni Chrétien alingbi ti soro ti sara kota matanga ti mariage pëpe teti so a yeke hunda ti leke aye mingi na a yeke hunda nginza mingi. Nde na so, ala leke ti te kobe gi na ambeni kamarade wala afami. Atâa ye so e oko oko e ye ti sara, a yeke nzoni e hinga so ambeni Chrétien biazo alingbi ti bâ ti ala aye ni nde na ti e.—aRomain 14:3, 4.
5 Mingi ti akoli na awali Chrétien aye si a mû mbeni diskur so aluti na ndo Mbeti ti Nzapa na lâ ti mariage ti ala.b Ala hinga so a yeke Jéhovah si asara kozo mariage na lo zia awango na yâ Tënë ti lo ti fa ye ti sara si mariage aga nzoni na amû ngia (Genèse 2:22-24; Marc 10:6-9; aEphésien 5:22-33). Na mingi ti akoli na awali Chrétien aye si akamarade na afami ti ala akangbi ngoi ti ngia so na ala. Ye oko, tongana nyen a lingbi e bâ aye nde nde so ndia ahunda, aye nde nde so azo ayeke sara ka ni na lango ti mariage na même angobo ti sarango ye ti kodoro? Article so ayeke sara tënë na ndo aye nde nde so a yeke sara na yâ ti akodoro nde nde. Ambeni alingbi ti duti nde mingi na ti so mo hinga wala na ti so a yeke sara na kodoro ti mo. Ye oko, mo lingbi ti bâ ambeni ye so ague oko wala ambeni so ane na lê ti awakua ti Nzapa.
Mariage so a yekia ni ague oko na ndia ti kodoro
6 Atâa so Jéhovah ayeke na gunda ti mariage, angorogbia ti azo ayeke na ngangu ti fa kamême ambeni ye so azo so aye ti sara mariage alingbi ti sara. So ayeke na lege ni. Jésus atene: “I mû na César ye so ayeke ti César, na i mû na Nzapa ye so ayeke ti Nzapa.” (Marc 12:17). Legeoko na tënë so, bazengele Paul afa tënë so: “A lingbi azo kue amä yanga ti azo so akomande ala; teti yanga-ti-komande kue alondo na Nzapa; na Nzapa azia azo ti komande na ndo ti ala.”—aRomain 13:1; Tite 3:1.
7 Na yâ mingi ti akodoro, a yeke César, wala ayanga-ti-komande si ayeke fa azo so alingbi ti sara mariage. Tongaso, tongana aChrétien use aye ti mû tere si Mbeti ti Nzapa akanga lege na ala pëpe, ala yeke sara ye so ndia ti kodoro ti ala ahunda. A lingbi ti hunda ti wara mbeti ti mariage, ti gue na gbele mbeni wakua ti Letäa na peut-être ti sû maboko na gbe ti mbeti ti mariage ni. Lâ ni so César Auguste amû yanga na azo ti “zia iri ti [ala] na mbeti”, Marie na Joseph amä ni, na ala gue na Bethléhem “ti zia iri ti [ala] na mbeti”.—Luc 2:1-5.
8 Tongana aChrétien use amû tere na lege ti ndia na azo ahinga atene ala sara mariage, mungo tere ti ala ni na lê ti Nzapa aga na kungba na zo oko oko na mbage ti mba ti lo. Tongaso, aTémoin ti Jéhovah use so asara mariage awe ayeke kiri ti sara ni na popo ti ala lege mingi pëpe, wala ti kiri ti deba yanga ti ala pëpe, na tapande ti sara ni na peko ti ngu 25 wala 50 ti mariage (Matthieu 5:37). (Ambeni eglize ayeda pëpe na amariage so azo asara na gbele mbeni wakua ti letäa. Ala tene so ade azo ni asara mariage pëpe tongana mbeni prêtre wala mbeni mokonzi-nzapa ayeda pëpe wala asara ambeni ye pëpe so afa atene ala mû tere koli na wali awe.) Na akodoro mingi, letäa amû ngangu na mbeni oko ti aTémoin ti Jéhovah ti sara amariage. Tongana lege ayeke dä, ita-koli ni ayeke ye ti mû mbeni diskur na ngoi ti mariage ni na Da ti Royaume. So ayeke ndo ti vorongo tâ Nzapa na ayeke nzoni ndo ti mû diskur ti mariage so Jéhovah Nzapa ayeke gunda ni.
9 Ti ambeni kodoro, ndia ahunda ti tene koli na wali asara mariage na mbeni biröo ti letäa, tongana mairie wala na gbele mbeni wakua ti letäa. Mingi ni aChrétien asoro ti sara na pekoni mbeni diskur na Da ti Royaume na oko lango ni wala na ndade ni. (Ala ye pëpe si alango mingi ahon na popo ti mariage ni na diskur ni, teti ala mû tere na gbele Nzapa na azo awe, so kongregation ti aChrétien ayeke nga dä.) Tongana mbeni koli na wali so ague na gbele wakua ti letäa ti sara mariage aye si a mû diskur na mbeni Da ti Royaume, a yeke nzoni ala hunda kozoni a-ancien ti Komite ti Kusala ti kongregation ni. A-ancien ayeke gi ti bâ wala koli na wali ni ayeke na nzoni iri na lê ti azo, na ala yeke bâ nga si ngoi ti diskur ni abuba pëpe yâ ti ngoi ti abungbi nga na akapa ti kusala kue so a leke na Da ti Royaume ni (1 aCorinthien 14:33, 40). Ala yeke kiri ti bâ nga aye kue so koli na wali ni ahunda ti tene a sara na Da ti Royaume ni na ala yeke bâ wala a lingbi ti sara mbeni tokua na ndo sarango kusala na da ni.
10 Ancien so ayeke mû diskur ti mariage ni ayeke gi ti sara tënë na nzobe, ti kpengba azo na lege ti yingo na ti ne ala. Tongana koli na wali ni asara mariage kozoni awe na gbele wakua ti letäa, fade ancien ni afa polele so ala mû tere alingbi na ndia ti César. Tongana ala de ti deba yanga ti ala na gbele wakua ti letäa pëpe, ala lingbi ti sara ni na ngoi ti diskur ni.c Tongana ala deba yanga ti ala na gbele wakua ti letäa awe me ala ye ti sara ni mbeni na gbele Jéhovah nga na kongregation, ala yeke tene ni na mbeni lege ti fa so ala sara ni kozo awe, ti fa so ‘a bungbi ala awe’.—Matthieu 19:6; 22:21.
11 Na ambeni ndo, ndia ahunda pëpe ti tene azo asara mariage na gbele mbeni zo, même na gbele mbeni wakua ti letäa pëpe. Azo ayeke sara mariage na ngoi so ala kiri na mbeti ti mariage so letäa amû na ala na so ala sû maboko ti ala na gbe ni. Na pekoni, a zia iri ti ala na kota mbeti ti mariage. Na lege so, azo abâ koli na wali ni tongana azo so asara mariage awe, na a bâ lango ni so tongana lango ti mariage ti ala. Tongana ti so e tene kozoni awe, ala so asara mariage na lege so aye peut-être ti tene mbeni ita-koli biazo na lege ti yingo asara hio na pekoni mbeni diskur na Da ti Royaume. Fade lo fa na azo kue so aga so koli na wali ni asara mariage awe ndali ti so a zia iri ti ala na mbeti awe. Ala yeke deba yanga ti ala alingbi na ye so a fa na paragraphe 10 nga na yâ kete tënë na gbe ni. Azo so ague na Da ti Royaume ayeke kangbi ngia ti koli na wali ni na ala yeke wara nzoni na yâ ti awango ti Mbeti ti Nzapa so a mû.—Bia ti Salomon 3:11.
Mariage ti kodoro nga mariage na gbele wakua ti letäa
12 Na ambeni kodoro, akoli na awali ayeke sara mariage so a iri ni mariage ti kodoro. A ye pëpe ti sara tënë ti azo use so aduti ndo oko tongana koli na wali na so azo alingbi ti bâ ala tongana koli na wali me ala sara mariage na lege ti ndia pëpe.d E ye ti sara tënë ti mbeni mariage so azo kue na yâ ti kodoro wala mara ni ahinga atene mariage ni ayeke tâ mariage. Ye so alingbi ti hunda ti tene a kä nginza na peko ti wali ni, na pekoni awe a yeke bâ so koli na wali ni amû tere na lege so alingbi na lê ti ndia nga na Mbeti ti Nzapa. Ngorogbia ayeke bâ amariage ti kodoro tongaso tongana mariage so ayeke na lege ni, so alingbi na ndia ti kodoro na so abungbi ala oko awe. Na pekoni, mingi ni a yeke zia iri ti azo so asara mariage ti kodoro na mbeti, nga na ngoi ni so, a yeke mû na koli na wali ni mbeni mbeti ti mariage. Ziango iri ti ala na mbeti ayeke fa so ala mû tere biani wala a yeke bata wali ni tongana lo ga womua nga a yeke bata amolenge so fade ala dü. Fade kongregation awa azo kue so asara mara ti mariage tongaso ti zia iri ti ala na mbeti hio na pekoni. Ambeni ye afa so na gbe ti Ndia ti Moïse a zia na mbeti iri ti azo so asara mariage nga iri ti amolenge so a dü ala.—Matthieu 1:1-16.
13 Ala so asara mariage ti kodoro so letäa ayeda na ni aga koli na wali na ngoi ti mariage ni. Tongana ti so e tene fade, aChrétien so asara mara ti mariage so aye peut-être si a mû mbeni diskur na Da ti Royaume, so na ngoi ni ala deba yanga ti ala. Tongana a si tongaso, fade wamungo diskur ni ayeke tene so koli na wali ni amû tere awe tongana ti so ndia ti César afa. Fade a mû mara ti diskur so na ala gi fani oko. Mariage ayeke gi oko: mariage ti kodoro so letäa ayeda na ni, na a yeke mû gi diskur oko so aluti na ndo Mbeti ti Nzapa. Tongana ngoi ahon mingi pëpe na popo ti mariage ni nga na diskur ni, a yeke sara si azo ayekia mariage so aChrétien asara. A yeke nzoni aye use so atambela na oko lango ni.
14 Na ambeni ndo so ndia ayeda na mariage ti kodoro, azo alingbi nga ti sara mariage na gbele mbeni wakua ti letäa. Na ngoi ni, a lingbi ti hunda na azo ni ti deba yanga nga ti sû maboko na gbe ti mbeti. Ambeni Chrétien aye ti ala mara ti mariage so ahon mariage ti kodoro. Ndia ahunda pëpe ti sara ni use kue; use kue letäa ayeda na ni. Ye so a tene na paragraphe 9 na 10 na ndo diskur ti mariage nga na ndo atënë so ala tene ti deba yanga ti ala abâ tënë so nga. Kota ye ni ayeke ti tene koli na wali ni asara mariage ni na mbeni lege so Nzapa na azo ayekia ni.—Luc 20:25; 1 Pierre 2:13, 14.
Bata yekiango ndo na yâ mariage ti mo
15 Tongana lani gbia ti Perse awara kpale na yâ mariage ti lo, Memucan so ayeke mokonzi ti awawango ti lo amû mbeni wango so alingbi ti ga na ye ti nzoni, ti tene “awali kue ayä iri ti akoli ti ala”. (Esther 1:20). Ti aChrétien, a hunda pëpe ti tene mbeni gbia ato mbela na ndo tënë ni; awali aye na bê ti ala ti yekia akoli ti ala. Legeoko nga, akoli Chrétien ayeke yekia awali ti ala na ala yeke gonda ala (aProverbe 31:11, 30; 1 Pierre 3:7). A lingbi ala ku pëpe juska ala sara mariage a ninga awe si ala to nda ti yekia tere. A lingbi ala to nda ti yekia tere tâ gi na lango ti mariage ni.
16 A lingbi a duti gi koli na wali si ayekia tere na lango ti mariage ti ala pëpe. Tongana mbeni ancien ayeke mû diskur ti mariage ni, lo yeke sara ni na yekiango ndo. Lo yeke sara tënë na koli ni nga na wali ni. Ti fa so lo yekia ala, wamungo diskur ni ayeke tene gi pëpe atënë ti ngia wala atënë ti akotara. A yeke nzoni lo yôro na yâ ni pëpe atënë so alingbi ti zia kamene na lê ti koli na wali ni nga na awamango lo. Nde na so, lo yeke sara ngangu ti sara tënë na nzobe na ti kpengba azo, na lege so lo yeke gboto lê na ndo Lo so ayeke lingu ti mariage nga na akota wango ti lo. Biani, diskur ti ancien so ane zo ayeke sara si mariage ni ayekia Jéhovah Nzapa.
17 Peut-être mo bâ na yâ article so atënë mingi na ndo aye so ndia atene na ndo sarango mariage. Peut-être ambeni tënë ni abâ kodoro ti mo pëpe. Me, a yeke nzoni e kue e hinga so a yeke kota ye mingi ti tene sarango mariage na popo ti aTémoin ti Jéhovah afa so ala kpe ndia ti kodoro, ye so César ahunda (Luc 20:25). Paul amû wango so: “I mû na ala kue ye ti ala; i mû lampo na ala so airi lampo; i mû douane na ala so airi douane; . . . i yä iri ti ala so a lingbi i yä iri ti ala.” (aRomain 13:7). Biani, a yeke na lege ni ti tene ti to nda ni na lango ti mariage ni, aChrétien afa so ala yekia ye so Nzapa azia ti tene a tambela na ngoi so e yeke dä.
18 A-Chrétien mingi so asara mariage ayeke sara mbeni matanga na pekoni, wala ala bungbi ti te mbeni kobe. Girisa pëpe so Jésus aduti lani na mbeni matanga tongaso. Tongana a sara mara ti matanga tongaso, tongana nyen si wango ti Bible alingbi ti mû maboko na e si matanga ni ayekia Nzapa na asara si azo abâ koli na wali so amû tere fini fini nga na kongregation na nzoni lê? Fade e yeke bâ tënë so na yâ article ti peko.
[Akete tënë na gbe ni]
a A lingbi ti sara kusala na oko tënë so ti sara tënë ti mbeni matanga nde na ti mariage.—Esther 9:22, na yâ ti Septante.
b A-Témoin ti Jéhovah ayeke mû mbeni diskur ti penze-ngbonga 30 so li ti tënë ni ayeke “Mariage so Nzapa ayekia ni.” A mû awango ti Mbeti ti Nzapa so ayeke na yâ buku Lingu ti Tâ Ngia ti Sewa nga na ambeni mbeti ti aTémoin ti Jéhovah. Diskur ni ayeke mû maboko na ala so alondo ti sara mariage na ala so kue aga na mariage ni.
c Gi tongana ndia ti kodoro ahunda ti sara mbeni ye nde, koli na wali ayeke deba yanga ti ala na atënë so, so ayekia Nzapa. Koli ni ayeke tene: “Mbi [iri ti koli ni], mbi mû mo [iri ti wali ni] ti ga wali ti mbi, ti ye mo mingi na ti ne mo alingbi na ndia ti Nzapa so Bible afa teti akoli Chrétien, na ngoi kue so e ngbâ na fini alingbi na ye so Nzapa aleke teti mariage.” Wali ni ayeke tene: “Mbi [iri ti wali ni], mbi mû mo [iri ti koli ni] ti ga koli ti mbi, ti ye mo mingi, ti ne mo na ti yekia mo na bê ti mbi kue alingbi na ndia ti Nzapa so Bible afa teti awali Chrétien, na ngoi kue so e ngbâ na fini alingbi na ye so Nzapa aleke teti mariage.”
d Tour ti Ba Ndo ti Français ti 15 septembre 1963, lembeti 575-576, afa tënë na ndo ni.
Mo dabe mo na ni?
• Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e bi bê na ndo ye so ndia ahunda nga na ye so Bible atene na ndo sarango mariage?
• Tongana aChrétien use asara mariage na gbele wakua ti letäa, nyen la ala lingbi ti soro ti sara hio na pekoni?
• Ngbanga ti nyen a yeke mû diskur ti mariage na Da ti Royaume?
[Ahundango tënë ti manda na ye]
1. Tënë ti ye so Jésus asara na Cana agboto lê ti e na ndo ye wa?
2. Bible atene nyen na ndo ti sarango mariage?
3. Ye wa asi lani na Cana so Jésus amû maboko dä?
4. Ambeni Chrétien asoro ti sara mariage ti ala tongana nyen? Ngbanga ti nyen?
5. Ngbanga ti nyen aChrétien mingi aye ti tene a mû diskur na ngoi ti mariage ti ala? Diskur ni aluti na ndo ti nyen?
6, 7. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e bi bê na ye so ndia ahunda na ndo tënë ti sarango mariage? Tongana nyen e lingbi ti fa ni?
8. Sarango mariage aga na kungba wa? Sarango ye wa ti aTémoin ti Jéhovah afa so ala gbu nda ti tënë so?
9. (a) Tongana koli na wali Chrétien asoro ti sara mariage na gbele wakua ti letäa, ye nyen ala lingbi ti soro ti sara ni nga? (b) Kusala ti a-ancien na yâ ti lekengo mariage ni ayeke so wa?
10. Tongana a lingbi koli na wali asara mariage na gbele wakua ti letäa, a ndu diskur ti mariage ni tongana nyen?
11. Tongana nyen azo ayeke sara mariage na ambeni ndo? A ndu diskur ti mariage ni tongana nyen?
12. Mariage ti kodoro ayeke nyen? A yeke nzoni ti sara nyen na peko ti mara mariage tongaso?
13. Na peko ti mariage ti kodoro, ye nyen a yeke nzoni ti tene ni na yâ ti diskur ti mariage ni?
14. Ye wa Chrétien alingbi ti sara tongana mariage ti kodoro na mariage na gbele mbeni wakua ti letäa ayeke dä?
15, 16. Aye wa alingbi ti sara si a yekia mariage ni?
17. Ngbanga ti nyen tënë ti ndia andu mariage ti aChrétien?
18. A yeke nzoni ti bi bê na ndo ti ye wa so ambeni zo asoro ti sara na lango ti mariage? Na ndo wa la e lingbi ti wara tënë na ndo ni?
[Foto na lembeti 12]
Giriri na ngoi ti mariage na Israël, koli ni aga na wali ti lo na da ti lo wala ti babâ ti lo
[Foto na lembeti 15]
Na peko ti mariage ti kodoro so letäa ayeda na ni, aChrétien alingbi ti sara diskur na Da ti Royaume