Kusala ti yingo vulu na yâ ti gango tâ tënë ti ye so Jéhovah aleke ti sara
“Fade tënë so asigigi na yanga ti Mbi . . . awu na kusala so Mbi to lo dä.”—ÉS. 55:11.
1. Na lege wa Jéhovah ayeke nde mingi na e azo?
JÉHOVAH ayeke pëpe tongana zo ti tene lo zia na sese kozoni anzene nzene ye kue so lo ye ti sara. Bâ tapande so: Mbeni koli na wali ti lo alingbi peut-être ti duti na kota nzara ti leke mbeni pendere da nga ti tene sewa ti ala aduti na ngia. Ye so ahunda ti tene ala sara ngangu mingi nga ti leke aye kue kozoni. Tongana ala sara tongaso, ala yeke duti na beku ti sara ye so ala leke ti sara. Me ambeni ye so ala yeke na ngangu na ndo ni pëpe, aye tongana kota ngu, yengingo ti sese, zingo zo na kua, kobela wala kuâ alingbi ti sara si aye so kue atï na ngu. Ti Jéhovah, a yeke tongaso pëpe. mbeni ye alingbi ti kanga lege na lo pëpe ti sara ye so lo ye.
2, 3. (a) Ye so Jéhovah aleke ti sara andu ye wa? Jéhovah asara ye lani tongana nyen na ngoi so Adam na Ève asara siokpari? (b) Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e gi ti hinga lege so Jéhovah ayeke sara si ye so lo leke ti sara aga tâ tënë?
2 Jéhovah ayeke na bezoin pëpe ti bâ kozoni wala lo yeke na ndara nga na ngangu ti sara si ye so lo leke ti sara aga tâ ye (aÉph. 3:11). Ye so lo leke ti sara andu nga ye so lo ye ti sara ândö teti azo nga na sese. Ye ni so ayeke ti sara si sese kue aga mbeni paradis so azo so alingbi kue aduti dä na siriri nga na ngia teti lakue lakue (Gen. 1:28). Na ngoi so Adam na Ève asara lani siokpari, Jéhovah azia gi ni tongaso pëpe me lo sara ye so a hunda ti sara si ye so lo leke ti sara aga tâ ye. (Diko Genèse 3:15.) Jéhovah afa so wali ti lo na lege ti fä ayeke dü mbeni “hale” wala ngongoa wala Molenge, so ayeke futi ande Satan so aga na aye ti sioni nga lo yeke zi ande aye ti sioni kue so Satan aga na ni.—aHéb. 2:14; 1 Jean 3:8.
3 Mbeni ye oko, atâa na yayu wala na sese, alingbi pëpe ti kanga lege na Nzapa ti sara ye so lo leke ti sara (És. 46:9-11). Ngbanga ti nyen e tene tongaso? Ngbanga ti so yingo vulu ti Jéhovah ayeke sara kota ye na yâ ni. Kota ngangu ti Nzapa so mbeni ye alingbi ti kanga lege na ni pëpe asara si e yeke na kite oko pëpe so ye so Nzapa aleke ti sara ayeke ‘wu na kusala’ ni (És. 55:10, 11). A lingbi e gi ti hinga tongana nyen si Jéhovah ayeke sara si ye so lo leke ti sara aga tâ tënë na e sara ye ague oko na ni. Gigi ti e ti kekereke aluti na ndo ti gango tâ tënë ti ye so Nzapa aleke ti sara. Na ndo ni, ti bâ lege so Jéhovah ayeke sara kusala na yingo vulu ti lo ayeke kpengba mabe ti e. Zia e bâ fadeso kusala so yingo vulu asara ândö, laso nga na yâ ti angoi so ayeke ga na yâ ti gango tâ tënë ti ye so Jéhovah aleke ti sara.
Kusala ti yingo vulu ândö
4. Tongana nyen Jéhovah afa kete na kete ye so lo leke ti sara?
4 Na ngoi ti giriri, Jéhovah afa kete na kete ye so lo leke ti sara. Na tongo nda ni, a hinga pëpe Ngongoa ni so a mû zendo ti lo, tënë ni ayeke lani ‘mbeni tënë so a honde nda ni’. (1 aCor. 2:7). Juska angu 2000 tongaso na pekoni, Jéhovah akiri asara tënë ti ngongoa ni. (Diko Genèse 12:7; 22:15-18.) Jéhovah amû na Abraham mbeni zendo so yâ ni alï mingi. So Bible atene “na yâ ahale ti mo” afa polele so Ngongoa ni ayeke duti ande zo, mbeni hale ti Abraham. Kite ayeke pëpe so Satan ayeke ku lani kungo ti hinga anzene nzene ye so a yeke fa na ndo ti ngongoa ni. Ye so Wato so aye lani ayeke ti futi molongo ti ahale ti Abraham tongaso si yâ ti ye so Nzapa aleke ti sara abuba. Me lo lingbi ti wara lege ti sara ni pëpe, ngbanga ti so yingo ti Nzapa so lê abâ pëpe ayeke sara kusala. Tongana nyen?
5, 6. Tongana nyen Jéhovah asara kusala na yingo ti lo ti bata azo so ayeke na yâ ti molongo ti hale so ague ngbii ti si na Ngongoa ni?
5 Jéhovah asara kusala lani na yingo ti lo ti bata azo so ayeke na yâ ti molongo ti hale so ague ngbii ti si na Ngongoa ni. Jéhovah atene na Abram wala Abraham, lo tene: “Mbi yeke Vala ti mo.” (Gen. 15:1). Atënë so ayeke gi asenge tënë pëpe. Bâ na tapande ye so asi na ngu 1919 kozo ti Christ na ngoi so Abraham na Sara alango na kodoro ti Guérar teti mbeni kete ngoi. Teti so Abimélec, gbia ti Guérar, ahinga pëpe so Sara ayeke wali ti Abraham, lo mû Sara ti ga wali ti lo. Satan la ayeke gi lani ti kanga lege na Sara ti dü ngongoa ti Abraham so? Bible atene tënë na ndo ni pëpe. Me Bible atene so na yâ ti mbeni suma, Jéhovah agboto mê ti Abimélec ti ndu Sara pëpe.—Gen. 20:1-18.
6 A yeke gi pëpe fani oko la ti tene Jéhovah abata ala. Jéhovah azi Abraham na azo ti sewa ti lo na yâ ti akpale fani mingi (Gen. 12:14-20; 14:13-20; 26:26-29). A yeke na lege ni so mbeni wasungo Psaume atene tënë so na ndo ti Abraham na ahale ti lo, lo tene: “Lo [Jéhovah lo] zia zo oko oko asara siokpari sioni na ala pëpe. Biani, Lo zingo na agbia tënë ti ala, Lo tene, I ndu azo ti Mbi pëpe, ala so Mbi sa mafuta na li ti ala, na i sara sioni na aprophète ti Mbi pëpe.”—Ps. 105:14, 15.
7. Tongana nyen Jéhovah abata lani mara ti Israël?
7 Jéhovah asara kusala na yingo ti lo ti bata mara ti Israël so na yâ ni a yeke dü ande Ngongoa ni so lo mû zendo ti lo. Na lege ti yingo ti lo, Jéhovah amû Ndia ti lo na azo ti Israël. Ndia so abata azo ti Israël si mbeni ye ti sioni alï pëpe na yâ ti vorongo so ala yeke voro na Nzapa. A sara nga si ala ngbâ ti duti na nzoni tambela na amû lege na ala ti bata seni ti ala (Ex. 31:18; 2 aCor. 3:3). Na ngoi ti aJuge, yingo ti Jéhovah amû ngangu na ambeni koli ti zi azo ti Israël na tïtî awato ti ala (aJu. 3:9, 10). Na yâ ti angu ngbangbo mingi so ague juska na dungo Jésus so ayeke kota zo ti yâ ti ngongoa ti Abraham, yingo vulu abata Jérusalem, Bethléhem nga na temple ti Jérusalem. A yeke aye so na lege ni aprophétie so andu Jésus alingbi ti ga tâ tënë.
8. Aye wa afa so yingo vulu asara ye lani mingi na yâ ti fini ti Jésus nga na yâ ti kusala ti lo?
8 Yingo vulu asara ye lani mingi na yâ ti fini ti Jésus nga na yâ ti kusala ti lo. Yingo vulu asara si Marie so ade masia na so alingbi kue pëpe amû ngö na lo dü mbeni Molenge so alingbi kue na so ngbanga ti kuâ ayeke na li lo pëpe. A yeke mbeni ye so mara ni ade ti si lâ oko pëpe na ayeke kiri ti si nga pëpe (Luc 1:26-31, 34, 35). Na pekoni, yingo vulu abata Jésus so ade foroto si lo kui lani hio pëpe (Mat. 2:7, 8, 12, 13). Na ngoi so Jésus awara ngu 30 tongaso, Nzapa asoro lo na lege ti yingo vulu, lo mû lo ti ga Gbia na peko ti David na lo mû na lo kusala ti fango tënë (Luc 1:32, 33; 4:16-21). Yingo vulu amû ngangu na Jésus ti sara amiracle. Lo zi kobela na tere ti azo, lo mû kobe na gbâ ti azo nga lo zingo akuâ. Amiracle so aduti fä ti aye ti nzoni so e lingbi ti ku ti wara na gbe ti komandema ti Jésus.
9, 10. (a) Na lege wa a bâ lani polele so yingo vulu ayeke na ndo ti akozo disciple ti Jésus? (b) Na ngoi ti akozo Chrétien, fini ye wa Jéhovah ayeda na ni so andu lege so lo yeke sara si ye so lo leke ti sara aga tâ tënë?
9 Ti londo na Pentecôte ti ngu 33, Jéhovah asara kusala na yingo ti lo ti soro tanga ti azo ti yâ ti ngongoa ti Abraham, so mingi ti ala alondo pëpe na yâ ti ahale ti Abraham (aRom. 8:15-17; aGal. 3:29). A bâ lani polele so yingo vulu ayeke na ndo ti akozo disciple ti Jésus. Yingo vulu amû lani maboko na ala ti fa tënë na bê kue na amû ngangu na ala ti sara amiracle (Kus. 1:8; 2:1-4; 1 aCor. 12:7-11). So ala wara matabisi ti sarango amiracle, ye so afa mbeni fini lege so Jéhovah ayeke sara na aye ti tene ye so lo leke ti sara aga tâ tënë. Jéhovah aye mbeni pëpe si azo avoro lo tongana ti so a yeke sara ândö na temple ti Jérusalem. Lo ye fadeso gi congrégation ti aChrétien so abâ gigi fini fini. Ngbene ye na ngoi ni so, Jéhovah ayeke sara kusala na congrégation ti aChrétien so a soro ala ti sara ye so lo ye.
10 Na ngoi ti giriri, Jéhovah asara kusala na yingo vulu ti bata azo ti lo, ti mû ngangu na ala nga ti soro ala. So a yeke ambeni lege so na yâ ni Jéhovah asara kusala na yingo ti lo ti tene ye so lo leke ti sara aga tâ tënë. Ka ti laso a yeke tongana nyen? Tongana nyen Jéhovah ayeke sara kusala laso na yingo ti lo ti sara si ye so lo leke ti sara aga tâ tënë? E yeke na bezoin ti hinga ni, teti so e ye ti sara kusala maboko na maboko na yingo vulu. Zia e bâ fadeso alege osio so na yâ ni Jéhovah ayeke sara kusala na yingo ti lo laso.
Kusala ti yingo vulu laso
11. Ye wa afa so yingo vulu ayeke mû maboko na awakua ti Nzapa ti duti na sioni oko pëpe? Tongana nyen mo lingbi ti fa so mo yeke sara kusala maboko na maboko na yingo vulu?
11 Kozo ni, yingo vulu ayeke mû maboko na azo ti Nzapa ti duti na sioni oko pëpe. Azo so Jéhovah ayeke sara kusala na ala ti sara ye so bê ti lo aye, a lingbi ala duti na sioni oko pëpe. (Diko 1 aCorinthien 6:9-11.) Na popo ti ala so aga aChrétien, ândö ambeni ayeke sara lango sioni, ala yeke gi koli wala wali nde nga ambeni ayeke bungbi koli na koli wala wali na wali. Anzara ti bê so ayeke pusu zo ti sara siokpari alingbi ti lï ngangu na yâ ti tere ti ala (Jacq. 1:14, 15). Me, “a sukula ala si ala ga nzoni,” so ti tene ala changé aye na yâ ti fini ti ala ti nzere na lê ti Nzapa. Nyen la ayeke mû maboko na mbeni zo so aye Nzapa ti hon ndo ti asioni nzara ti bê so ayeke pusu zo ti sara ye? Tongana ti so 1 aCorinthien 6:11 atene, a yeke “yingo ti Nzapa ti e”. Na ngbango lakue ti duti na tambela so ayeke na sioni oko pëpe, mo yeke fa so mo zia lege na yingo so ti fa lege na fini ti mo.
12. (a) Ti gue oko na Suma so Ézéchiel abâ, tongana nyen Jéhovah ayeke fa lege na bungbi ti lo? (b) Tongana nyen mo yeke fa so mo yeke sara kusala maboko na maboko na yingo vulu?
12 Use ni, Jéhovah ayeke sara kusala na yingo ti lo ti fa lege na bungbi ti lo ti tene atambela tongana ti so lo ye. Na yâ ti suma so Ézéchiel abâ, a fa mbage ti bungbi ti Jéhovah so ayeke na yayu tongana mbeni char ti yayu so mbeni ye alingbi ti kanga lege na ni pëpe ti gue na li ni ti sara ye so Jéhovah aleke ti sara. Nyen la ayeke fa lege na char ni so? A yeke yingo vulu (Ézéch. 1:20, 21). Zia e girisa pëpe so bungbi ti Jéhovah ayeke na ambage use, mbeni mbage ni ayeke na yayu na mbeni mbage ni ayeke na sese. Tongana yingo vulu la ayeke fa lege na mbeni mbage ni so ayeke na yayu, a yeke nga tongaso teti mbage ni so ayeke na sese ge. Na sarango ye lakue alingbi na afango lege so alondo na mbage ti bungbi ti Jéhovah so ayeke na sese ge, mo yeke fa so mo ngbâ lakue ti tambela legeoko na char ti Jéhovah so ayeke na yayu nga mo yeke sara kusala maboko na maboko na yingo vulu ti lo.—aHéb. 13:17.
13, 14. (a) “Azo ti ngoi ni so” so Jésus asara tënë ti ala ayeke azo wa? (b) Fa mbeni tapande so afa so yingo vulu ayeke mû maboko na e ti gbu nda ti atâ tënë so ayeke na yâ ti Bible. (Bâ encadré “Mo ngbâ lakue ti mû peko ti lumière so asu mingi?”)
13 Ota ni, Jéhovah ayeke sara kusala na yingo vulu ti mû maboko na e ti gbu nda ti atâ tënë so ayeke na yâ ti Bible (aProv. 4:18). Tour ti Ba Ndo ayeke kota ye so na lege ni “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara” ayeke sara kusala na ni ti zi yeke yeke nda ti atâ tënë so ayeke na yâ ti Bible (Mat. 24:45). Na tapande, bâ gbungo nda ti ye ti e na ndo ti ala so ayeke “azo ti ngoi ni so” wala wagame so Jésus asara tënë ni. (Diko Matthieu 24:32-34.) “Azo ti ngoi ni so” so Jésus asara tënë ti ala ayeke azo wa? Article ti Tour ti Ba Ndo so mama-tene ni ayeke “Singo ti Christ aye ti tene nyen na mo?” afa so Jésus ayeke sara lani pëpe tënë ti azo ti sioni, me lo yeke sara tënë ti adisciple ti lo so a ga lani nduru awe ti soro ala na lege ti yingo vulu.a Adisciple ti Jésus so a soro ala, ala ti ngoi ti akozo Chrétien nga na ti ngoi ti e, ala la ayeke bâ aye so afa so Jésus ‘asi nduru awe, lo yeke na yanga-da’ nga ala yeke gbu nda ti aye ni so.
14 Fango nda ti ye so aye ti tene nyen teti e? Atâa so e lingbi pëpe ti hinga mbilimbili wungo ti ngoi so “azo ti ngoi ni so” ayeke sara, a lingbi e hinga ambeni ye mingi na ndo ti tënë “azo ti ngoi”: Fani mingi tënë so aye ti sara tënë ti azo so ngu ti ala ayeke nde nde na so aduti na fini na mbeni mbilimbili ngoi; ngoi ni so ayeke ninga ahon ndo ni pëpe nga ayeke hunzi (Ex. 1:6). Tongaso, a lingbi e gbu nda ti tënë ti Jésus na ndo ti “azo ti ngoi ni so” tongana nyen? A lingbi e hinga so ala so a soro ala, so abâ aye so ato nda ni na ngu 1914 so afa so Jésus asi awe, ala duti na fini na mbeni ngoi legeoko na ala so a soro ala so ayeke bâ ti ala tongo nda ti kota ye ti vundu. So “azo ti ngoi ni so” abâ gigi na mbeni ngoi, na teti so tongo nda ti ngoi ni so ayeke dä, kite ayeke pëpe so ngoi ni so ayeke hunzi ande. So e bâ awe aye nde nde so afa so Jésus asi awe, a fa polele so kota ye ti vundu aga nduru awe. Tongana mo sara ye hio na mo lango pëpe, mo yeke fa so mo yeda na afini fango ye so a fa na ndo ti Bible nga mo yeke zia si yingo vulu afa lege na mo.
15. Nyen la afa so a yeke yingo vulu la amû ngangu na e ti fa nzoni tënë?
15 Osio ni, yingo vulu ayeke mû na e ngangu ti fa nzoni tënë (Kus. 1:8). So e yeke fa tënë na ndo ti sese kue, nyen la amû maboko na e nyen? Gbu li kete na ndo ni. Peut-être mo yeke mbeni zo so kamene wala mbeto ahon ndo ti lo na mo tene: ‘Mbi lingbi lâ oko pëpe ti fa tënë da na da!’ Ye oko, fadeso mo yapu na fango tënë.b Atâa na gbele kangango lege wala sarango ngangu, mingi ti aTémoin ti Jéhovah be-ta-zo angbâ ti fa tënë. A yeke gi na lege ti yingo vulu ti Nzapa la e wara ngangu ti hon ndo ti akpale so akanga lege na e nga ti sara aye so e lingbi fade ti sara ni na ngangu ti e wani pëpe (Mi. 3:8; Mat. 17:20). Tongana mo bi tere ti mo kue na yâ ti fango tënë, mo yeke fa so mo sara kusala maboko na maboko na yingo vulu.
Kusala ti yingo vulu na yâ ti angoi so ayeke ga
16. Ngbanga ti nyen e lingbi ti gi bê ti e pëpe so Jéhovah ayeke bata ande azo ti lo na ngoi ti kota ye ti vundu?
16 Na yâ ti angoi so ayeke ga, Jéhovah ayeke sara kusala na yingo ti lo na mbeni lege so ayeke pika bê mingi ti sara si ye so lo leke ti sara aga tâ tënë. Zia e bâ kozoni tënë ti batango azo ti lo. Tongana ti so e bâ awe, Jéhovah asara kusala na yingo ti lo ândö ti bata awakua ti lo nga ti bata azo ti mara ti Israël kue. Tongaso, E yeke na araison mingi ti mä na bê so lo yeke mû ande oko yingo ti lo so ayeke ngangu mingi ti bata na azo ti lo na ngoi ti kota ye ti vundu so ayeke pusu nduru nduru. E yeke na bezoin pëpe ti gi ti hinga kozoni tongana nyen Jéhovah ayeke bâ ande lege ti e na ngoi ni so. Me, a lingbi e gi bê ti e oko pëpe teti e hinga so lê ti Jéhovah ayeke na ndo ti azo so andoye lo na mbeni ye oko alingbi ti kanga lege na yingo ti lo pëpe ti bata ala atâa ndo wa la ala yeke dä.—2 Chron. 16:9; Ps. 139:7-12.
17. Tongana nyen Jéhovah ayeke sara ande kusala na yingo vulu ti lo na yâ ti fini dunia?
17 Tongana nyen Jéhovah ayeke sara kusala ande na yingo vulu ti lo na yâ ti fini dunia so ayeke ga? Yingo vulu ti lo ayeke mû maboko ti sû ande afini mbeti so a rulê ni rulengo so a yeke zi ande yâ ni na ngoi ni so (Apoc. 20:12). Nyen la a yeke wara ande na yâ ti ambeti so? A yeke wara ande na yâ ni aye nde nde so Jéhovah ahunda na e ti sara na ngoi ti ngu saki oko. Mo yeke ku kungo ti hinga aye so ayeke na yâ ti ambeti so? E yeke ku kungo ti lï na yâ ti fini dunia so. Na ngoi so Jéhovah ayeke sara ande kusala na yingo vulu ti lo ti sara si ye so leke ti sara ndali ti sese nga na azo so ayeke na ndo ni aga tâ tënë, aye so e yeke wara ande ayeke hon gbungo li ti e.
18. Ye wa mo leke na bê ti mo ti ngbâ ti sara?
18 Zia e girisa lâ oko pëpe so nyen na nyen, ye so Jéhovah aleke ti sara ayeke ga tâ tënë teti so lo yeke sara ni na lege ti yingo vulu ti lo, ngangu so ahon tanga ti angangu kue na yâ ti dunia. Ye so lo leke ti sara abâ nga mo. Tongaso, leke na bê ti mo ti ngbâ ti hunda Jéhovah ti mû na mo yingo ti lo na ti sara ye ague oko na fango lege ti yingo so (Luc 11:13). Na sarango tongaso mo yeke duti ande na fini lakue lakue na yâ ti paradis na ndo ti sese, ye so Jéhovah aye lani teti azo.
[Akete tënë na gbe ni]
a Bâ Tour ti Ba Ndo ti 1 février 2008, lembeti 25-29.
b Bâ Tour ti Ba Ndo ti 15 septembre 1993 lembeti 19 na Français ti bâ tapande ti mbeni zo so ahon ndo ti kamene na lo yapu na fango tënë.
Mo dabe ti mo na ni?
• Na ngoi ti giriri, tongana nyen Jéhovah asara kusala na yingo vulu ti lo ti tene ye so lo leke ti sara aga tâ tënë?
• Tongana nyen Jéhovah ayeke sara kusala na yingo ti lo laso?
• Tongana nyen Jéhovah ayeke sara ande kusala na yingo ti lo na yâ ti angoi so ayeke ga ti tene ye so lo leke ti sara aga tâ tënë?
[Encadré na lembeti 22]
Mo ngbâ lakue ti mû peko ti lumière so asu mingi?
Jéhovah angbâ ti sara si lumière asû na ndo ti azo ti lo. Ambeni fini gbungo nda ti ye wa a fa ni na yâ ti Tour ti Ba Ndo?
▪ Toli ti Jésus na ndo ti mama-ti-mapa afa ye ti nzoni wa so e lingbi ti manda na ndo ti lege so mbeni zo ayeke maï na lege ti yingo (Mat. 13:33)?—1 juillet 2008, lembeti 27-28.
▪ Lawa si a yeke kaï ti soro aChrétien so ayeke na beku ti gue na yayu?—1 mai 2007, lembeti 30-31 na Français.
▪ Ti voro Jéhovah “na yingo” aye ti tene nyen (Jean 4:24)?—15 juillet 2002, lembeti 15.
▪ Azo mingi mingi so ayeke voro Jéhovah ayeke na yâ ti Sedu wa (Apoc. 7:15)?—1 mai 2002, lembeti 30-31.
▪ Lawa si a yeke to nda ti kangbi popo ti angasangbaga na angasa (Mat. 25:31-33)?—1 novembre 1995, lembeti 8-19.