Bata ye ti héritier ti mo na mungo anzoni desizion
“Ala ke na beoko ye so ayeke sioni, ala hule na tere ti ye so ayeke nzoni.”—AROM. 12:9.
1, 2. (a) Nyen la amû maboko na mo ti mû desizion ti sara na Nzapa? (b) Atënë wa e lingbi ti hunda na ndo ti ye ti héritier ti e na lege ti yingo?
AZO kutu mingi amû nzoni desizion ti sara na Jéhovah Nzapa nga ti mû tapande ti Jésus Christ (Mat. 16:24; 1 Pi. 2:21). Desizion so e mû ti mû tere ti e na Nzapa ayeke mbeni desizion so ayeke kota mingi. Desizion ti e so aluti pëpe na ndo ti mbeni kete hingango ye so e yeke na ni na ndo ti ambeni versê oko oko ti Mbeti ti Nzapa, me aluti na ndo ti mbeni nzoni mandango Mbeti ti Nzapa. Ni la asara si e hinga gbâ ti anzene nzene ye so asara si e mä na bê ngangu na ye ti héritier so Jéhovah azia na gbele azo so ‘amanda ti hinga lo, nga ti hinga lo so lo tokua lo, Jésus Christ.’—Jean 17:3; aRom. 12:2.
2 Tongana e ye ti ngbâ ti duti na nzoni songo na Jéhovah, a lingbi e ngbâ ti mû anzoni desizion so anzere na lo. Article so ayeke kiri tënë na akota hundango ndo tongana: Ye ti héritier ti e ayeke nyen? A yeke nzoni e bâ ni tongana nyen? Nyen la e lingbi ti sara ti wara ni? Aye wa ayeke mû maboko na e ti mû anzoni desizion?
YE TI HÉRITIER TI E AYEKE NYEN?
3. (a) Ye ti héritier wa aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke wara ande? (b) Ye ti héritier wa ambeni ngasangbaga ayeke wara ande?
3 Mbeni kete wungo ti aChrétien ayeke ku ti wara “ye ti héritier so alingbi ti buba pëpe, so alingbi ti ga sioni pëpe nga so pendere ni alingbi ti hon pëpe”, so ti tene kota pasa ti komande legeoko na Christ na yayu (1 Pi. 1:3, 4). Ti wara ye ti héritier so, a lingbi “a kiri a dü [ala] mbeni”. (Jean 3:1-3). Ka ti “ambeni ngasangbaga” ti Jésus kutu mingi so ayeke fa nzoni tënë ti Royaume ti Nzapa legeoko na aChrétien so a soro ala ti gue na yayu, ye ti héritier ti ala ayeke so wa? (Jean 10:16). Ambeni ngasangbaga ayeke wara ande ye ti héritier so Adam na Ève awara pëpe: fini ti lakue lakue na yâ ti paradis na ndo ti sese so pasi, kuâ wala mua ayeke duti dä pëpe (Apoc. 21:1-4). Na ngoi so Jésus ayeke lani na ndo ti keke ti pasi, lo mû zendo na mbeni zo ti sioni, lo tene: “Ti tâ tënë ni, mbi tene na mo laso: Mo yeke duti ande na mbi na Paradis.”—Luc 23:43.
4. Aye ti nzoni wa e wara ni laso?
4 Même laso, e yeke wara ambeni ye ti nzoni na lege ti ye ti héritier ti e. Teti so e mä na bê na “ngere so Christ Jésus afuta ni ti zi azo”, e yeke na siriri ti bê nga na nzoni songo na Nzapa (aRom. 3:23-25). E hinga nzoni mingi apendere zendo so ayeke na yâ ti Bible. Nga, teti so e yeke membre ti sewa ti aita so ayeke na ndo ti sese kue so ayeke sara ye na ndoye, a sara si e yeke na ngia mingi. A yeke nga mbeni kota pasa ti duti Témoin ti Jéhovah. E yeke na anzoni raison ti ndoye ye ti héritier ti e!
5. Nyen la Satan agi ti pusu azo ti Nzapa ti sara? Nyen la ayeke mû maboko na e ti luti ngangu ti ke amayele ti lo?
5 Me tongana e ye ti bata pendere ye ti héritier ti e so ngangu, a lingbi e sara hange na akûkû ti Satan. Satan ayeke gi lakue ti sara ngangu na ndo ti azo ti Nzapa ti mû adesizion so alingbi ti sara si ala girisa ye ti héritier ti ala (Nom. 25:1-3, 9). Satan ahinga so a ga nduru ti futi lo awe, ni la lo yeke sara kue ti handa e. (Diko Apocalypse 12:12, 17.) Tongana e ye “ti luti ngangu ti ke amayele ti Zabolo,” a lingbi e bâ ye ti héritier ti e lakue na nene ni (aÉph. 6:11). E lingbi ti manda akpengba ye na ndo ti lege so Ésaü, kozo molenge ti Isaac, abâ na ye ti héritier ti lo.
SARA YE TONGANA ÉSAÜ PËPE
6, 7. Ésaü ayeke zo wa? Ye ti héritier wa lo lingbi fade ti wara?
6 A sara ngu 4000 tongaso awe, Rebecca wali ti Isaac adü angbo, Ésaü na Jacob. Na ngoi so ala yeke kono, sarango ye ti ala ayeke nde nde nga akua so ala sara ayeke nde nde. “Esaü ayeke zo ti mayele ti gi nyama”, me “Jacob ayeke zo [so tënë ayeke na li ti lo pëpe, FD] na lo duti na tente.” (Gen. 25:27). A tene Jacob ayeke zo so tënë ayeke na li ti lo pëpe ndali ti so lo yeke lani be-ta-zo na lo ngbâ pëpe na yâ ti siokpari.
7 Na ngoi so Ésaü na Jacob awara ngu 15, âta ti ala Abraham akui, me zendo so Jéhovah amû na Abraham angbâ lakue. Na pekoni, Jéhovah akiri asara tënë ti zendo so na Isaac, lo tene so amara ti sese kue ayeke wara ande tënë nzoni na lege ti ahale ti Abraham. (Diko Genèse 26:3-5.) Zendo so afa so Messie, “ngongoa” so ayeke be-ta-zo so a sara tënë ti lo na Genèse 3:15, ayeke ga na lege ti ahale ti Abraham. Teti so Ésaü ayeke lani kozo molenge ti Isaac, lo la lo yeke na droit na zendo so. Tongaso Messie alingbi fade ti duti mbeni oko ti ahale ti Ésaü. Ye so ayeke lani mbeni pendere ye ti héritier ndali ti Ésaü. Me lo bâ ni na nene ni?
8, 9. (a) Ésaü asara nyen na ye ti héritier ti lo? (b) Angu mingi na pekoni, nyen la Ésaü ahinga na ndo ti desizion so lo mû so? Lo sara ye tongana nyen?
8 Mbeni lâ na ngoi so Ésaü alondo na ngonda aga, lo bâ Jacob so ayeke ‘tö kobe’. Ésaü atene: “Mo mû kobe na mbi, mbi hunda mo, kobe ti bengba so, teti ngangu ti mbi awe.” Jacob atene na lo atene: “Mo kä kozo ndo ti mo na mbi laso.” Ésaü asara nyen? Lo tene mbeni tënë so zo apensé so lo lingbi pëpe ti tene ni. Lo tene: “Fade kozo ndo so amû ye na mbi tongana nyen?” wala droit ti kozo molenge asara nyen na mbi? Biani, Ésaü akä droit ti lo ti kozo molenge ndali ti sembe ti kobe oko! Jacob aye ti hinga wala Ésaü aye biani ti kä droit ti lo ti kozo molenge, ni la lo hunda na Ésaü ti deba yanga ti lo. Jacob atene: “Mo deba na mbi laso.” Sân ti mû ngoi ti gbu li, Ésaü akä droit ti lo ti kozo molenge. Na peko ti ye so, “Jacob amû mapa na kobe ti lentille na Esaü; lo te na [lo] nyon, na lo londo lo gue. Tongaso Esaü ake kozo ndo ti lo.”—Gen. 25:29-34.
9 Angu mingi na pekoni, tongana Isaac abâ so lo ga nduru ti kui, Rebecca aleke aye ti tene Jacob awara droit ti kozo molenge so Ésaü akä ni na lo. Na ngoi so Ésaü abâ so lo mû lani desizion ti buba na kango droit ti lo ti kozo molenge, lo voro yanga na Isaac, lo tene: “Mo iri tene nzoni na ndo mbi, na ndo mbi ga, O babâ ti mbi. . . . Mo bata mbeni tënë nzoni teti mbi pëpe?” Na ngoi so Isaac atene so lo iri tënë nzoni na ndo ti Jacob awe na lo lingbi ti changé yanga ti lo pëpe, “Ésaü ayä yanga ti lo, lo toto.”—Gen. 27:30-38.
10. Jéhovah abâ Ésaü na Jacob tongana nyen? Ngbanga ti nyen?
10 Nyen la e lingbi ti manda na lege ti mbaï so asara tënë na ndo ti bibe ti Ésaü so? Lo fa so ti kaï anzara ti lo na lege ti mitele ayeke kota mingi na lê ti lo ahon ti ku ti wara aye ti nzoni so ayeke ga na lege ti ye ti héritier ti lo. Ésaü abâ na nene ni pëpe droit ti lo ti kozo molenge nga lo ye Nzapa biani pëpe. Ésaü apensé nga pëpe na ndo ti ye ti peko ti sarango ye ti lo so na ndo ti ahale ti lo. Me Jacob ayeke ti lo nde. Lo bâ ye ti héritier ti lo na nene ni mingi. Na tapande, lo sara ye alingbi na yanga so babâ na mama ti lo amû na lo na ndo ti wali so lo lingbi ti mû (Gen. 27:46–28:3). Teti so Jacob asara ye alingbi na yanga so, so ahunda ti tene lo kanga bê lo ku nga lo sara ambeni sacrifice, lo ga kotara ti Messie. Nzapa abâ Ésaü na Jacob tongana nyen? Na lege ti prophète Malachie, Jéhovah atene: “Mbi ndoye Jacob, me Mbi ke Ésaü.”—Mal. 1:2, 3.
11. (a) Ngbanga ti nyen e aChrétien e lingbi ti bâ nzoni na lege ti mbaï ti Ésaü? (b) Na ngoi so Paul asara tënë ti ye so Ésaü asara, ngbanga ti nyen lo sara nga tënë ti lango-sioni?
11 E lingbi ti wara ye ti nzoni na lege ti mbaï ti Ésaü so. Bazengele Paul awa aChrétien ti sara hange si “mbeni zo ti sarango lango-sioni wala mbeni zo so ayeke ne pëpe aye so ayeke nzoni-kue aduti na popo ti ala pëpe, mbeni zo tongana Ésaü so akä adroit ti lo ti kozo molenge ndali ti sembe ti kobe oko.” (aHéb. 12:16). A lingbi e manda ye na lege ti wango so. A lingbi e ngbâ ti bâ lakue na nene ni aye so ayeke nzoni-kue tongaso si anzara ti e na lege ti mitele ahon ndo ti e pëpe nga si e girisa ye ti héritier ti e pëpe. Na ngoi so Paul asara tënë ti ye so Ésaü asara, ngbanga ti nyen lo sara nga tënë ti lango-sioni? Ngbanga ti so tongana e sara ye tongana Ésaü na e zia si anzara ti e na lege ti mitele ahon ndo ti e, a yeke duti ngangu pëpe na e ti sara siokpari tongana lango-sioni, nga ye so alingbi ti sara si e girisa ye ti héritier ti e.
LEKE BÊ TI MO LASO
12. (a) Na lege wa Satan ayeke gi ti tara e oko oko kue? (b) Atapande wa so ayeke na yâ ti Bible alingbi ti mû maboko na e na ngoi so a pusu e ti sara ye ti sioni?
12 E awakua ti Jéhovah e yeke sara ye kue so e lingbi ti sara ti kpe aye so alingbi ti gue na e ti sara lango-sioni. Nga tongana mbeni zo atara e, e yeke sambela Jéhovah Nzapa ti tene lo mû maboko na e ti luti na lê ti tara ni (Mat. 6:13). E yeke sara ngangu ti ngbâ be-ta-zo na yâ ti sioni dunia so, me Satan ayeke gi lakue ti woko yâ ti songo ti e na Jéhovah (aÉph. 6:12). Teti so Zabolo ayeke nzapa ti aye ti ngoi so, lo hinga tongana nyen ti sara kusala na atara ti sara si azo atï na yâ ti anzara ti bê ti ala so ayeke sioni (1 aCor. 10:8, 13). Lo yeke tara ti sara ye so na e oko oko kue. Na tapande, tongana mo yeke na yâ ti mbeni ye so apusu mo ti kaï nzara ti mo na mbeni lege so ayeke sioni, desizion wa la mo yeke mû? Mo yeke sara ye tongana Ésaü so atï na yâ ti tara hio? Wala mo yeke luti na lê ti tara ni na mo kpe ni, tongana ti so Joseph molenge ti Jacob asara lani na ngoi so wali ti Potiphar atara lo?—Diko Genèse 39:10-12.
13. (a) Laso, na lege wa azo mingi asara ye tongana Joseph, me na lege wa ambeni asara ye tongana Ésaü? (b) Nyen la a lingbi e sara si e sara ye tongana Ésaü pëpe?
13 Aita ti e mingi atingbi na atara so apusu ala ti mû desizion ti sara ye tongana Ésaü wala Joseph. Mingi ti ala asara ye na ndara na ala zia ngia na bê ti Jéhovah (aProv. 27:11). Me ambeni asara ye tongana Ésaü na ala bata ye ti héritier ti ala pëpe. Ngu oko oko mingi ti azo so bungbi asuku na ala wala abi ala na gigi, a yeke ndali ti lango-sioni. A yeke kota ye ti tene e leke bê ti e laso tongaso si e wara ngangu ti luti na lê ti atara kue so e lingbi ti wara na yâ ti ngoi so ayeke ga (Ps. 78:8). E yeke sara tënë ti aye use so e lingbi ti sara ti leke tere ti e ti luti na lê ti tara nga ti mû anzoni desizion.
GBU LI NGA LEKE TERE TI MO
14. Gbungo li na ndo ti ahundango ndo wa ayeke mû maboko na e ti “ke na beoko ye so ayeke sioni” nga ti “hule na tere ti ye so ayeke nzoni”?
14 Kozo ye ni ayeke ti gbu li na ndo ti aye so ayeke ga na peko ti aye so e sara. E yeke bâ ye ti héritier ti e ti yingo na nene ni mingi gi tongana e yeke na kota ndoye na mbage ti Jéhovah, lo so amû na e ye ti héritier ni. Tongana e ndoye mbeni zo, e yeke ye pëpe ti son bê ti lo. Me, e yeke sara ngangu ti nzere na lê ti lo. Tongaso, a yeke nzoni e mû ngoi ti gbu li na ndo ti akpale so e na ambeni zo e yeke wara tongana e tï na yâ ti anzara ti mitele so ayeke sioni. A yeke nzoni e hunda tere ti e: ‘Tongana mbi sara ye ti sioni, a yeke sara nyen na ndo ti songo ti mbi na Jéhovah? Ye ti sioni so ayeke sara nyen na ndo ti azo ti sewa ti mbi? A yeke sara nyen na ndo ti aita ti mbi na yâ ti congrégation? Mbi yeke sara si ambeni zo atï?’ (aPhil. 1:10). E lingbi nga ti hunda tere ti e, e tene: ‘Kete nzerengo tere so mbi yeke wara na yâ ti ye ti sioni so alingbi biani na akpale so ayeke ga na pekoni? Mbi ye biani ti duti tongana Ésaü so atoto ngangu na ngoi so lo hinga akpale so aga na peko ti ye so lo sara?’ (aHéb. 12:17). Ti gbu li na ndo ti ahundango ndo tongaso ayeke mû maboko na e ti “ke na beoko ye so ayeke sioni” nga ti “hule na tere ti ye so ayeke nzoni.” (aRom. 12:9). Tongana e ndoye Jéhovah biani, a yeke pusu e ti hule na tere ti ye ti héritier ti e.—Ps. 73:28.
15. Aye wa ayeke mû maboko na e ti leke tere ti e ti luti na lê ti atara kue nga ti bata songo ti e na Nzapa?
15 Use ye ni ayeke ti leke tere ti e ti luti na lê ti tara. Jéhovah amû na e aye mingi ti tene e leke tere ti e ti luti na lê ti tara so alondo na dunia nga ti bata songo ti e na lo. Na popo ti aye ni so a yeke wara mandango Bible, abungbi, fango tënë nga na sambela (1 aCor. 15:58). Lakue tongana e zi bê ti e na Jéhovah na yâ ti sambela nga lakue tongana e bi tere ti e mingi na yâ ti kua ti fango tënë, e yeke leke tere ti e ti luti na lê ti tara la. (Diko 1 Timothée 6:12, 19.) A lingbi e ngbâ ti sara ngangu ti sara aye so tongana e ye ti leke tere ti e ti luti na lê ti tara (aGal. 6:7). Chapitre use ti aProverbe asara tënë na ndo ni.
NGBÂ TI “GI NDARA”
16, 17. Nyen la ayeke mû maboko na e ti mû anzoni desizion?
16 A-Proverbe chapitre 2 awa e ti gi ndara nga ti gi ti gbu li nzoni. Jéhovah amû aye so na e ti mû lege na e ti soro ye na popo ti ye so ayeke nzoni na ti so ayeke sioni, nga a yeke mû maboko na e ti kanga anzara ti bê ti e ahon ti gi ti kaï ni na mbeni lege so ayeke sioni. Me e yeke sara ni gi tongana e yeke nduru ti sara ngangu. Bible afa so tënë so ayeke tâ tënë, a tene: ‘Molenge ti mbi, tongana mo mä tënë ti mbi, na mo bata commandement ti mbi na bê ti mo, si mo zia mê ti mo amä ndara, na mo zia bê ti mo ahinga nda ti ye; biani, tongana mo toto ti hinga ye, na mo toto ngangu ti hinga nda ti ye; tongana mo gi ndara legeoko tongana zo agi argent, na mo gi lo ngangu tongana mosoro so ahonde; tongaso fade mo hinga nda ti kpengo mbeto ti L’Éternel, na fade mo wara lege ti hinga Nzapa. Teti L’Éternel amû ndara, hingango ye na hingango nda ti ye asigigi na yanga ti Lo.’—aProv. 2:1-6.
17 Tongana e sara aye so a sara tënë ni na yâ ti aversê so, e yeke wara lege ti mû anzoni desizion. E lingbi ti luti na lê ti tara gi tongana e zia si atënë ti Jéhovah aleke zo ti yâ ni ti e, tongana e ngbâ ti sambela ti wara fango lege ti Nzapa, nga tongana e ngbâ ti gi hingango ye ti Nzapa tongana ti so e yeke gi mbeni mosoro so a honde ni.
18. Nyen la mo yeke sara ngangu ti ngbâ ti sara? Ngbanga ti nyen?
18 Jéhovah ayeke mû hingango ye, hingango nda ti ye na ndara na azo so asara ngangu ti wara ni. Tongana e sara ngangu ti gi ni nga ti sara kua na ni, songo ti e na Jéhovah Nzapa ayeke ga nzoni mingi ahon ti kozo. Nzoni songo so e yeke na ni na lo ayeke bata e na ngoi so e tingbi na tara. Tongana e yeke na nzoni songo na Jéhovah nga e kpe mbeto ti lo, a yeke bata e si e sara ye ti sioni pëpe (Ps. 25:14; Jacq. 4:8). Zia si songo so e yeke na ni na Jéhovah nga sarango ye alingbi na ndara so alondo na lo apusu e kue ti ngbâ ti mû adesizion so ayeke zia ngia na bê ti Jéhovah nga abata ye ti héritier ti e.