“Nyokambe Jehowa olimu oko ɛhɔmbɔ”

1. Ɛnya otshikitanu wele lam’asa kɛnɛ kafɔnya anto lo kɛnɛ kendana la lɔhɔmbɔ la kɛnɛ katanema lo Rɔmɔ 12:11.

AKRISTO bu ɛhɔmbɔ lo woho wafɔnya anto ɛlɔ kɛnɛ. Le anto asɔ, monga ɔhɔmbɔ kɛdikɛdi nɔmbwama la hiadi, sɔkishama ndo pɛnyahɛnyama. Koko, Ɔtɛkɛta wa Nzambi mbutaka dia ɛhɔmbɔ ande mbokambɛka olimu la lolango lawɔ. Ɛnyɛlɔ, etena kakahɛmɔlaka Pɔɔlɔ Akristo wa la Rɔmɔ dia ‘kambɛ Jehowa olimu oko ɛhɔmbɔ,’ nde akaakeketsha dia vɔ mbokambɛ la ngandji. (Rɔmɔ 12:11) Ko, kakɔna kalɔmbama dia monga ɛhɔmbɔ waki Nzambi? Ngande wakokaso mbewɔ dia monga ɛhɔmbɔ waki Satana ndo w’andja ɔnɛ? Ndo ɛlɔlɔ akɔna wakondja ɛhɔmbɔ wa Jehowa wawokambɛ olimu la kɔlamelo?

‘DIMI MBOKAKA NKUMƐMI NGANDJI’

2. a) Kakɔna kakakokaka nkonya ɔhɔmbɔ w’ose Hɛbɛru dia nde ntetemala kambɛ nkumɛnde? b) Naa kitshimudi yaki l’otungunelo wa toyi di’ɔhɔmbɔ?

² Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ tɛnyaka woho w’ɛhɔmbɔ walanga Jehowa sho monga. Ɔhɔmbɔ w’ose Hɛbɛru akahombaka ntshungɔ lo ɔnɔnyi w’esambele wa lɔhɔmbɔ lande. (Etum. 21:2) Koko, Jehowa akayota dia naka ɔhɔmbɔ ambolanga ntetemala kambɛ nkumɛnde l’ɔtɛ wa ngandji kawokande, ko nkumɛnde mbosukanya la soko kana la ɛkɔhɔ ka luudu lande ndo mbotunguna toyi diande. (Etum. 21:5, 6) Otungunelo ɔsɔ waki la kitshimudi. Lo Hɛbɛru, tshɛkɛta okitanyiya fɔnaka la tshɛkɛta yakambema dia nembetshiya mboka ndo mpokamɛ. Mbokɛmaka di’ɔhɔmbɔ wakokaka nkumɛnde ngandji akalangaka ntetemala mbokambɛ olimu l’okitanyiya tshɛ. Kɛsɔ tokimanyiyaka dia nshihodia dia ɔnɛ lalanga ndjakimɔ le Jehowa pombaka mbokitanyiya l’ɔtɛ wa ngandji kawokande.

3. Kakɔna katotshutshuya dia ndjakimɔ le Nzambi?

³ La ntondo ka batizama, takatɔshi yɛdikɔ ya kambɛ Jehowa oko ɛhɔmbɔ. Takayakimɔ le nde nɛ dia takalangaka mbokitanyiya ndo nsala lolango lande. Ndooko onto lakatotshutshuya dia nsala dui sɔ. Lo mɛtɛ, kaanga ɛlɔngɔlɔngɔ wabatizama salaka dui sɔ l’ɔkɔngɔ wa vɔamɛ mbɔsa yɛdikɔ, koko aha tsho dia ngɛnyangɛnya ambutshi awɔ. Ngandji mbatotshutshuya dia ndjakimɔ le Jehowa. Ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: “Nanga Nzambi kɛdikɛdi nkitanyiya ɛlɛmbɛ ande.”​—1 Jni. 5:3.

TEKƆ ƐHƆMBƆ KAANGA MBAMBOTOTSHUNGƆ

4. Kakɔna kalɔmbama dia nkoma ‘ɛhɔmbɔ wa Nzambi dia nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ’?

⁴ Ande lowando lele la so le Jehowa lo woho wakandetawɔ dia sho monga ɛhɔmbɔ ande lee! Mbetawɔ kele la so l’oshinga w’etshungwelo waki Kristo tokimanyiyaka dia sho ntshungɔ oma lo lɔhɔmbɔ la pɛkato. Kaanga mbekeso anto wele keema kokele, taketawɔ la lolango laso dia nɔmbwama oma le Jehowa nde la Yeso. Pɔɔlɔ akalembetshiya dui sɔ hwe lo mukanda ande ɔmɔtshi ate: “Nyoyaɔshi oko nyambovɔ lo kɛnɛ kendana la pɛkato, koko nyekɔ lo nsɛna oma le Kristo Yeso lo dikambo dia Nzambi.” Oma laasɔ nde akatɔhɛmɔla ate: “Onde nyu hanyeye dia naka nyu ntetemala ndjakimɔ dia nkitanyiya onto ɔmɔtshi oko ɛhɔmbɔ, kete nyekɔ ɛhɔmbɔ wa ɔnɛ lakitanyiyanyu, oyadi pɛkato kakonya lo nyɔi kana okitanyiya wakonya lo losembwe? Nzambi losaka nɛ dia nyu nyaki ɛhɔmbɔ wa pɛkato, koko nyakayala la okitanyiya w’oma k’ɛse otema lo woho wa wetshelo wakanyalongola. Eelo, lam’ele nyakatshungɔ oma lo pɛkato, nyaya ɛhɔmbɔ wa Nzambi ndo nyekɔ lo nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ.” (Rɔmɔ 6:11, 16-18) Lo avɛsa wele la diko ango, ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akatɛkɛtshi dia “okitanyiya w’oma k’ɛse otema.” Ɔnkɔnɛ, ndjakimɔ kaso le Jehowa mbatokonya ‘ɛhɔmbɔ wa Nzambi dia nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ.’

5. Ta diakɔna dialɔso sho tshɛ, ndo lande na?

⁵ Sho pombaka ntondoya wekamu efula naka talanga ntetemala nsɛna lo yoho yɔtɔnɛ la ndjakimɔ kaso. Ekɔ awui ahende watodjɛ wekamu dia nsala dui sɔ. Pɔɔlɔ akatɛkɛta dia dui dia ntondo etena kakandafunde ate: “Dimi mɛtɛ ngɛnangɛnaka ɛlɛmbɛ wa Nzambi lo ndjela woho w’onto wemi l’etei, koko dimi mɛnaka ɔlɛmbɛ okina wele l’etei ka demba diami walɔshana la ɔlɛmbɛ wele lo yimba yami ndo wambetɛ mfumbe ka ɔlɛmbɛ wa pɛkato wele l’etei ka demba diami.” (Rɔmɔ 7:22, 23) Laadiko dia laasɔ, sho tshɛ takahowɔ pɛkato. L’ɔtɛ wa pɛkato kɛsɔ, sho ndɔka ta dia ta la wɛɔdu aso wa demba. Ɔpɔstɔlɔ Petero akatokeketsha ɔnɛ: “Nyoyale oko anto wele la lotshungɔ ndo nyokambe la lotshungɔ lɔsɔ oko ekambi waki Nzambi, koko aha oko okombɔ dia nyu nsala kɛnɛ kele kɔlɔ.”​—1 Pet. 2:16.

6, 7. Kakɔna kasala Satana di’anto mɛna di’ele oko andja ɔnɛ wekɔ dimɛna?

⁶ Dui dia hende ele, woho walɔshanaso la tɔsɛngiya t’andja ɔnɛ walɔmbwama oma le ɛdiɛngɛ. Satana lele ɔnɔmbɔdi w’andja ɔnɛ ekɔ lo tooka akuwa dia toshishɛ olowanyi aso le Jehowa ndo le Yeso. Nde nyangaka dia tetɛ ɛhɔmbɔ ande lo tohemba dia sho nsala awui wa kɔlɔ. (Adia Ɛfɛsɔ 6:11, 12.) Yoho mɔtshi yasalande dui sɔ ele lo nsala dia sho mɛna diele oko andja ande ɔnɛ wekɔ dimɛna efula. Ɔpɔstɔlɔ Joani tɔhɛmɔlaka ɔnɛ: “Naka onto ambolanga andja ɔnɛ, kete ngandji ka Shɛso keema le nde, nɛ dia ɛngɔ tshɛ kele l’andja ɔnɛ, nsaki ka demba ndo nsaki ka washo ndo ɔsɛmɔ wa kɛnɛ kele l’onto lo lɔsɛnɔ haye oma le Shɛso, koko ndja oma l’andja ɔnɛ.”​—1 Jni. 2:15, 16.

⁷ Anto wa l’andja ɔnɛ wekɔ la nsaki ka monga la lomombo la l’emunyi. Satana keketshaka kanyi y’ɔnɛ monga la falanga mbelaka ɔngɛnɔngɛnɔ. Diakɔ diɛnaso diangɔ dia nsomba emete emete lo waa makashinyi. Piblisite yasalema tshutshuyaka anto dia monga la kanyi ya nsomba kɛnɛ nsomba kɛnɛ. Wanɛ wakamba lo aviyɔ wanda nkɛndɔ otsha lo wedja ekina salaka dia waa pasase mɛngɔla kaamɛ l’anto wa l’andja ɔnɛ wele la nsaki ka lomombo. Aha la taamu, kɛnɛ tshɛ kasalema l’andja ɔnɛ salemaka lo ndjela atɔndɔ wa lɔkɔ.

8, 9. Naa waale wele la ntondo kaso, ndo lande na?

⁸ Petero akahɛmɔla Akristo wa lo ntambe ka ntondo wakɛnaka akambo ako anto wa l’andja wa lo nshi yawɔ ate: “Vɔ ngɛnangɛnaka nsɛna lɔsɛnɔ la dimɛna efula la yanyi. Vɔ wekɔ awadi ndo mfuu yɛnama lo wetshelo awɔ wa lokeso lam’alɛwɔ kaamɛ la nyu. Nɛ dia vɔ mbutaka akambo wɛnama oko wekɔ ohomba, ko tete le wekɔ anyanya. Ndo vɔ minganyiyaka anto wasala la wolo dia nkakitɔna la wanɛ wasala kɛnɛ kele kɔlɔ lo nomialomia nsaki ya demba ndo etsha wa lɔkɛwɔ la fumbɔ nsɔnyi. Etena kaalakawɔ dia monga la lotshungɔ, vɔamɛ wekɔ mfumbe y’akambo wa kɔlɔ. Nɛ dia naka onto ambɔlɛndjama oma le ɛngɔ kɛmɔtshi, kete nde aya mfumbe katɔ.”​—2 Pet. 2:13, 18, 19.

⁹ Wanɛ wakotsha “nsaki ka washo” watatshungɔ, koko wekɔ ɛhɔmbɔ wa Satana Diabolo lele ɔnɔmbɔdi wahɛnama w’andja ɔnɛ. (1 Jni. 5:19) Monga ɔhɔmbɔ wa lomombo la l’emunyi ekɔ tshondo ya waale ndo ekɔ mponda mbɔtɔ lo wosho wa ntɛdi dia ntshungɔ oma lo lɔhɔmbɔ lɔsɔ.

ƆSƆNWƐLƆ WA DIMƐNA

10, 11. Waa na waleka Satana sɔmana la wɔ ɛlɔ kɛnɛ, ndo ngande wele wɔtwɛlɔ wa kalasa ya l’andja ɔnɛ tshondo y’okakatanu le wɔ?

¹⁰ Oko wakandasale lo ekambɔ k’Ɛdɛna, ɛlɔ kɛnɛ Satana pembaka wanɛ wahatashihodia akambo dimɛna. Nde ndekaka sɔmana l’ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka. Satana hangɛnangɛna etena kɛnande ɛlɔngɔlɔngɔ kana epalanga wayakimɔ la lolango dia kambɛ Jehowa. Nde kombolaka dia wanɛ tshɛ wakimɔ nsɛnɔ yawɔ dia kambɛ Jehowa nshisha kɔlamelo yawɔ.

¹¹ Tonyomɔtɛkɛta di’ɛhɔmbɔ w’ase Hɛbɛru waketawɔka dia vɔ mbatunguna atoyi dia ntetemala kambɛ waa nkumɛwɔ. Kaanga mbakokaka ɛhɔmbɔ ɛsɔ kandji dikambo wambaatunguna atoyi, kandji kɛsɔ kaki ka lo tshanda mɔtshi tsho ndo lofoo lakatshikalaka lakɛnyaka dia vɔ nangaka ntetemala kambɛ waa nkumɛwɔ. Woho akɔ waamɛ mbele, ɛlɔngɔlɔngɔ wɔsa yɛdikɔ ya ntshikitana l’asekawɔ koka monga la paa l’asolo lo tshanda mɔtshi. Satana sukɛka kanyi y’ɔnɛ olimu mbasha onto ɔngɛnɔngɛnɔ, koko Akristo pombaka mbeya ɔnɛ mbeya Nzambi mbeta lo dihole dia ntondo. Yeso aketsha ate: “Ɔngɛnɔngɛnɔ le wanɛ weya dia wekɔ l’ohomba wa mbeya akambo waki Nzambi.” (Mat. 5:3) Akristo salaka lolango laki Nzambi, koko aha laki Satana. Vɔ ngɛnangɛnaka nsala lolango laki Jehowa ndo kanaka yimba l’Ɛlɛmbɛ ande otsho la yanyi. (Adia Osambu 1:1-3.) Koko, lam’ele vɔ mbekaka akambo efula lo kalasa ya nshi nyɛ, ekɔ wolo di’okambi wa Jehowa wɔtɔ lo kalasa shɔ kondjaka etena ka kanaka yimba ndo kotshaka ehomba ande wa lo nyuma.

12. Ɔsɔnwɛlɔ akɔna wahomba ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka efula wamana kalasa nsala?

¹² Ewandji ɛmɔtshi wa lo ntambe ka ntondo wakasɔkishaka ɛhɔmbɔ awɔ waki Akristo. Lo mukanda wa ntondo wakandafundɛ Akristo wa la Kɔrɛtɔ, Pɔɔlɔ akambola ate: “Onde wɛ akelamɛ etena kakiyɛ mfumbe? Toyakiyanyake, koko naka wɛ kokaka ntshungɔ, kete kamba la diaaso sɔ.” (1 Kɔr. 7:21) Ɛhɔmbɔ efula wakakombolaka ntshungɔ oma lo lɔhɔmbɔ. Lo wedja efula wa nshi nyɛ, onto tshɛ pombaka mbɔtɔ kalasa polo lo yɛdikɔ yakashikikɛma l’ɛlɛmbɛ wa lɛɛta. Oma laasɔ, ambeki walanga kokaka nsɔna dia mbɔtɔ kalasa y’adidi dia vɔ ndjokondja olimu. Koko olimu wa ngasɔ mbeyaka ndjowaɔsɛka wenya wakokawɔ nkamba olimu wa lo tena tshɛ.​—Adia 1 Kɔrɛtɔ 7:23.

KALASA Y’ADIDI KANA YA L’OKONGAMELO

13. Kalasa ya ngande yele amɛna le ekambi waki Jehowa?

¹³ Pɔɔlɔ akahɛmɔla Akristo wa la Kɔlɔsayi ate: “Nyoyalame diaha onto ɔmɔtshi nyonda oko mfumbe lo tshimbo y’akambo wa bewo, ndo awui w’anyanya wa lokeso lo ndjela mbekelo y’anto, lo ndjela akambo w’anyanya w’andja ɔnɛ, koko aha lo ndjela Kristo.” (Kɔl. 2:8) Ambewi wa mukanda efula wa l’andja ɔnɛ kanaka yimba lo ndjela “akambo wa bewo ndo awui w’anyanya wa lokeso” wasukɛ mbekelo y’anto. Mbala efula, wanɛ wɔtɔ kalasa y’adidi hawonge l’akoka wa ndjokandola ekakatanu wayohomanaka la wɔ naka wambomana kalasa. Koko ekambi wa Jehowa sɔnaka kalasa yawakimanyiya dia mbeya olimu wa nkamba dia vɔ ndjɔsɛna lɔsɛnɔ l’ɔsɛlɛngɛ ko kambɛka Nzambi olimu. Vɔ hawohɛ dako diakasha Pɔɔlɔ Timɔte diayela nɛ: “Lo mɛtɛ, mamema Nzambi ekɔ la wahɔ w’efula naka sho ngɛnangɛna la kɛnɛ kele la so. Ɔnkɔnɛ, naka tekɔ la mbo ya ndɛ, ahɔndɔ wa ndɔta ndo dihole dia mbishɛ ɔtɛ, tɔngɛnɛngɛnɛ la diangɔ sɔ.” (1 Tim. 6:6, 8) Lo dihole dia nyanga dia monga l’apɔlɔmɛ wa weke ndo titrɛ ya l’andja ɔnɛ, kɛnɛ kele ohomba le Akristo wa mɛtɛ ele nkondja “mukanda w’olowelo” lo ndjasha tshɛ lo tshɛ l’olimu w’esambishelo.​—Adia 2 Kɔrɛtɔ 3:1-3.

14. Lo ndjela Filipɛ 3:8, ngande wakɔshi Pɔɔlɔ diɛsɛ diaki la nde dia monga ɔhɔmbɔ wa Nzambi ndo wa Kristo?

¹⁴ Tɔshi ɛnyɛlɔ k’ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ. Ombewi w’ɛlɛmbɛ w’ose Juda wakawelɛka Ngamaliyɛlɛ mbakawetsha ɛlɛmbɛ w’ase Juda. Kalasa yakandɔtɔ shɔ mbɛdikamaka la kalasa y’adidi ya nshi nyɛ. Ko ngande wakɔshi Pɔɔlɔ kalasa shɔ lo ndjɛdika la diɛsɛ dia monga ɔhɔmbɔ wa Nzambi ndo wa Kristo? Nde akafunde ate: “Dimi mbɔsaka dia akambo tshɛ wekɔ oshishelo le mi l’ɔtɛ wa nɛmɔ di’efula diele la ewo ka Kristo Yeso Nkumɛmi.” Oma laasɔ nde akakotsha ate: “L’ɔtɛ ande kakametawɔ nshisha akambo tshɛ ndo dimi mbaɔsaka oko tota dia mindo dia dimi nkondja Kristo.” (Flpɛ. 3:8) Ɛtɛkɛta ɛsɔ kimanyiyaka ɛlɔngɔlɔngɔ l’esakaseka w’Akristo kaamɛ l’ambutshi awɔ woka Nzambi wɔma dia vɔ mbɔsa yɛdikɔ ya dimɛna lo kɛnɛ kendana la kalasa yahombawɔ mbɔtɔ. (Enda esato.)

WAHƆ WAYA OMA LO KALASA YA L’OKONGAMELO

15, 16. Naa kalasa yakadihola okongamelo wa Jehowa, ndo awui wofundami l’ekanda aso ndekaka mendana la na?

¹⁵ Lo kalasa y’adidi efula, ambeki ndo embetsha ndekaka ntɛkɛta di’awui wa pɔlitikɛ ndo vɔ ndɔshanaka lam’asawɔ. (Ɛf. 2:2) Koko okongamelo waki Jehowa akadihola kalasa yatosha wɔladi ndo olowanyelo wa dimɛna lo etshumanelo k’Akristo. Ɔmɔmɔ la l’atei aso ndowanyemaka lomingu tshɛ lo Kalasa k’olimu wa teokrasi. Laadiko dia laasɔ, tekɔ la Kalasa ka Bible k’anangɛso w’enyemba kalowanya dikumanyi ndo ekambi wakimanyiya w’enyemba wele ambatshi mboka ndo Kalasa ka Bible k’atshukanyi w’Akristo kalowanya atshukanyi w’Ɛmɛnyi wa Jehowa wahatote ndo wele ambatshi mboka. Kalasa shɔ tokimanyiyaka dia sho nkitanyiya Jehowa Shɛso lele l’olongo.

¹⁶ Index des publications Watch Tower ndo Watchtower Library tokimanyiyaka dia sho nsala eyangelo l’ekanda aso. Awui wofundami l’ekanda ɛsɔ ndekaka mendana l’ɔtɛmwɛlɔ wa Jehowa. Vɔ tetshaka woho wakokaso nkimanyiya wanyaso anto dia vɔ ndjaokanya la Nzambi. (2 Kɔr. 5:20) Wanɛ wetawɔ dia ndjaokanya la Nzambi vɔ lawɔ ndjokimanyiyaka anto akina dia nsala woho akɔ waamɛ.​—2 Tim. 2:2.

WAHƆ WAYA OMA LO KALASA YA L’OKONGAMELO

17. Wahɔ akɔna waya lo mbɔtɔ kalasa ya l’okongamelo?

¹⁷ Lo wɛɛla waki Yeso wa talata, owandji akaandola ekambi ehende waki la kɔlamelo, akawatɛ dia vɔ mbɔtɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ ande ndo akawasha ɛkɛndɛ ekina. (Adia Mateo 25:21, 23.) Wanɛ wɔtɔ kalasa ya l’okongamelo mongaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo la wahɔ w’efula. Tɔshi ɛnyɛlɔ kaki Michael. Lam’ele nde akamane kalasa ya sekɔndɛrɛ la pwɛ y’efula, embetsha ande wakookeketsha lushi lɔmɔtshi dia nde mbɔtɔ kalasa y’adidi. Vɔ wakambe efula etena kakawatɛ Michael ate layanga ntshɔ dia toyanga dikuta dia dimi nkondja woho wa ntatɛ nkamba olimu w’ombatshi mboka. Onde Michael mbɔsaka dia nde akahandja dui dimɔtshi dia dimɛna? Nde mbutaka ate: “Olowanyelo wakamalongola dia nkamba olimu w’ombatshi mboka ndo oko wemi ekumanyi l’etshumanelo mbishakami ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula. Ɛtshɔkɔ ndo waɛsɛ wamomokondja ndeka falanga yotomokondja la fwa. Lekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula lo woho wakimi kɔsɔna dia mbɔtɔ kalasa y’etale ya l’andja ɔnɛ.”

18. Kakɔna kakotshutshuya dia mbɔtɔ kalasa ya l’okongamelo?

¹⁸ Kalasa ya l’okongamelo tetshaka lolango laki Nzambi ndo woho wakokaso monga ɛhɔmbɔ ande. Yɔ tetshaka woho wakokaso ntshungɔ “oma lo lɔhɔmbɔ l’ɛhɔndɛlɔ” ndo monga la “lotshungɔ la lotombo la ana wa Nzambi.” (Rɔmɔ 8:21) Kɛnɛ koleki tshɛ ele, kalasa shɔ tetshaka woho wakokaso mɛnya dia sho mbokaka Jehowa Shɛso lele l’olongo ngandji.​—Etum. 21:5.