Ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka: nyekiya akoka anyu wa kana yimba!
“Mma dia wolo diele di’anto wambotshunda, wanɛ wele, oma l’ekambelo, wekɔ l’akoka awɔ wa kana yimba wambekiyama dia tshikitanya ɔlɔlɔ la kɔlɔ.”—HƐBƐRU 5:14, NW.
1, 2. (a) Lɔsɛnɔ la nshi nyɛ ngande welɔ naka sho liɛdika la lɔnɛ lakasɛnaka Akristo wa ntondo l’Ɛfɛsɔ? (b) Akoka akɔna wakoka kokokɛ oma lo wâle, ndo ngande wakokayɛ mbakondja?
“NYEWO ololo uku [akɛndakɛndanyu], aha uku dinginya, keli uku akanga a yimba. Nyuyatshungweli etena, ne dia nshi nye yeko kolo.” (Efeso 5:15, 16) Tatɛ oma lam’akafunde ɔpɔstɔlɔ Paulo ɛtɛkɛta ɛsɔ ambeta ɛnɔnyi nunu pende di’etondo, ‘anto wa kɔlɔ ndo akanga wa lokeso wambɔtɛkɔya monga kɔlɔ.’ Tekɔ lo sɛna lo “tena dia wulu,” kana oko wata ekadimwelo kekina ka Bible, tekɔ lo sɛna lo “deko dia wale.”—2 Timote 3:1-5, 13; Dikelemba di’Oyuyu.
2 Koko, wɛ kokaka mbewɔ di’aha wâle wakoka monga lo mboka kayɛ kokomɛ naka wɛ monga la ‘kɛsɔ, . . . l’ewo ndo l’ekanelo ka yimba.’ (Tukedi 1:4) Tukedi 2:10-12 mbutaka ɔnɛ: ‘Lam’ayɔtɔ lomba l’otema ayɛ ndo lam’ayɔngɛnangɛna anima ayɛ ewo, dikoka dia kana yimba diayokolama, shɛnɔdi yayokokokɛ, dia kotshungola oma lo mboka ka kɔlɔ, oma le onto latɔtɛkɛtaka akambo w’esekeseke.’ Ko ngande wakokayɛ monga l’akoka asɔ na? Hɛbɛru 5:14 (NW) mbutaka ɔnɛ: “Mma dia wolo diele di’anto wambotshunda, wanɛ wele, oma l’ekambelo, wekɔ l’akoka awɔ wa kana yimba wambekiyama dia tshikitanya ɔlɔlɔ la kɔlɔ.” Oko wahomba onto ndjaekiya dia nde monga la diewo l’olimu ɔmɔtshi, woho akɔ wâmɛ mbahombande ndjaekiya dia nde manyamanya ekambelo ka l’akoka ande wa kana yimba. Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yakakambe la Paulo lanɛ nembetshiyaka lo mɛtɛ mɛtɛ ɔnɛ ‘wakekiyama oko onto lambekiya demba diande l’osutshesutshelo.’ Ngande wakokayɛ tatɛ wekiyelo ɔsɔ na?
Ekiya akoka ayɛ wa kana yimba
3. Ngande wakokayɛ kamba l’akoka ayɛ wa kana yimba etena kahombayɛ mbɔsa yɛdikɔ mɔtshi?
3 Lembetɛ dia akoka ayɛ wa kana yimba—akoka ayɛ wa tshikitanya ɔlɔlɔ la kɔlɔ—mbekiyamaka “oma lo ekambelo.” L’etena kahombayɛ mbɔsa yɛdikɔ mɔtshi, ekɔ wolo wɛ ntsha dui dia lomba naka wɛ fɔnya tsho ɔfɔnyafɔnya, ntsha dikambo l’esasesase kana ndjela kɛnɛ kasala olui w’anto. Dia wɛ mbɔsa tɛdikɔ t’eshika, wɛ pombaka kamba l’akoka ayɛ wa kana yimba. Woho akɔna na? Ntondotondo, ele lo shishima dikambo ɔlɔlɔ ko mana awui tshɛ wa lɔkɔ fundo. Yambola wembola naka ekɔ ohomba. Eya akambo wambokitshama la ntondo kayɛ dia wɛ sɔna. Tukedi 13:16 mbutaka ɔnɛ: ‘Kanga kɛsɔ atosalaka akambo la ewo.’ Oma lâsɔ, ona dia mbeya ɛlɛmbɛ kana awui wa Bible wendana la dikambo diakɔ. (Tukedi 3:5) Dia wɛ ntsha ngasɔ, wɛ pombaka mɛtɛ monga l’ewo ka Bible. Diɔ diakɔ diatokeketsha Paulo dia sho ndɛɛka “mma dia wolo”—dia mbeya ‘wekeke, otale, diema la ɔhɔngɔ’ w’akambo wa mɛtɛ.—Efeso 3:18.
4. Lande na kele ekɔ ohomba monga l’ewo k’awui wa Nzambi?
4 Ekɔ ohomba ntsha ngasɔ, nɛ dia sho bu kokele, ndo takɛngama otsha lo pɛkato. (Etatelu 8:21; Romo 5:12) Jeremiya 17:9 mbutaka ɔnɛ: “Utema ndeka diango tshe lukesu, vo weko kolo efula.” Naka awui wa Nzambi hawotɔlɔmbɔdi, kete sho kokaka ndjâkesa lo fɔnyaka ɔnɛ dui dimɔtshi diekɔ ɔlɔlɔ—paka l’ɔtɛ w’ɔnɛ demba diaso dikombolaka efula—ko tete diekɔ kɔlɔ. (Enda lo Isaya 5:20.) Omembi w’esambo akafunde ate: ‘Ɔlɔngɔ a pami ngande wayondɛdia mboka kande na? Lo mombaka ɔtɛkɛta wakiyɛ. Laya nkanga yimba oma lo adjango wakiyɛ. Ko diakɔ mbatonami mboka tshɛ ka kɔlɔ.’—Osambu 119:9, 104.
5. (a) Lande na kele ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka ɛmɔtshi ndjelaka mboka ya kɔlɔ? (b) Ngande wakayodja osekaseka ɔmɔtshi akambo wa mɛtɛ l’atei w’otema ande?
5 Lande na kele ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka ɛmɔtshi wakodiama lo nkumbo y’Akristo ndjoyelaka mboka ya kɔlɔ na? Kema ondo anto wa ngasɔ ndoko lushi ‘lakawahotɔ lolango la Nzambi l’ɔlɔlɔ, letawɔma ndo la kokele’? (Romo 12:2) Amɔtshi mbeyaka ntshɔka lo nsanganya kâmɛ l’ambutshi awɔ ndo kokaka mbuta atshina wa wetshelo ɛmɔtshi wa lo Bible wakawakimɛ l’ɔtɛ. Koko, lam’awambolawɔ dia vɔ mbisha tolembetelo lo akambo wetawɔwɔ kana nembetshiya akambo amɔtshi woshami etale wa l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi, ewo kawɔ ndjɛnamaka dia kekɔ ka lâhahɛ. Ɛlɔngɔlɔngɔ kana esekaseka wa ngasɔ kokaka kesama esadi eto. (Efeso 4:14) Naka ngasɔ mbeyɛ ndo wɛ, ko lande na kahayɔshi tɛdikɔ dia wɛ ndjâtshikitanya na? Kadiyɛso kɛmɔtshi ka dikɛnda ekɔ lo mbohɔ ate: “Dimi lakasale eyangelo efula. Lakayambola nte: ‘Ngande weyami nte ɔnɛ ekɔ ɔtɛmwɛlɔ wa dimɛna? Ngande weyami nte ekɔ Nzambi kɛmɔtshi kelɛwɔ Jehowa?’ ”a Oma lo woho ɔnɛ wakandasɛdingola Afundelo dimɛna dimɛna, nde akayoshikikɛka ɔnɛ akambo wakawetsha ambutshi ande wekɔ mɛtɛ.—Enda lo Etsha 17:11.
6. Ngande wakokayɛ ‘mpotɔ kɛnɛ ketawɔma le Nkumadiɔndjɔ,’ Jehowa?
6 Naka wɛ monga l’ewo k’awui wa Jehowa, kete wɛ hatonga kânga la yema y’okakatanu dia ‘shikikɛ kɛnɛ ketawɔma le Nkumadiɔndjɔ.’ (Efeso 5:10) Ko ayoyosala naka wɛ heye kɛnɛ ka ntsha la ntondo ka dikambo dimɔtshi na? Lɔmba Jehowa dia nde kɔlɔmbɔla. (Osambu 119:144) Yanga dia sawola akambo akɔ wɛ l’ambutshi ayɛ kana l’Okristo ɔmɔtshi wambotshunda. (Tukedi 15:22; 27:17) Wɛ kokaka nto kondja alako w’amɛna lo nyangiayangiaka lo Bible la lo ekanda waki la Société Watch Tower. (Tukedi 2:3-5) Lam’atayaleke kamba l’akoka ayɛ wa kana yimba mbayowotalekaka ndo ndowana.
Onga la shɛnɔdi lo tɔkɛnyɔ
7, 8. (a) Ngande wakokayɛ kamba l’akoka ayɛ wa kana yimba dia wɛ shikikɛ dia wɛ ayotshɔ kana bu lo diwandja dimɔtshi? (b) Naa kanyi ya Bible lo dikambo dia tɔkɛnyɔ kana dia ndjângɛnyangɛnya?
7 Kakianɛ, aya sho menda woho wakokayɛ kamba l’akoka ayɛ wa kana yimba lo akambo amɔtshi weyama. Ɛnyɛlɔ, ohɔsa dia wambokelɛ lo diwandja dimɔtshi dia ndjângɛnyangɛnya. Mbeyaka monga ko wakakosha ndo kiatshi ya leeta l’otsha lo diwandja diakɔ. Wakakote ɔnɛ ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka efula wele Ɛmɛnyi wa Jehowa wayonga lɛkɔ. Koko onto tshɛ ayofuta yema ya dikuta dia kaloya falanga yakatombe. Onde wɛ ayotshɔ lɛkɔ?
8 Kamba l’akoka ayɛ wa kana yimba. Ntondotondo, ona dia mana akambo tshɛ fundo. Anto angana wayonga laawɔ? Waa na wayoyala? Wonya akɔna wayomɛ diwandja diakɔ? Wonya akɔna wayodiokomɛ? Akambo akɔna wayotosalema lɛkɔ? Ngande wayolamema otshumanelo akɔ? Oma lâsɔ ko wɛ ndjoyangiayangia yema lo Index des publications de la Société Watch Tower, lo ɔtɛ a dui wa “Réunions récréatives” la wa “Détente.”b Kakɔna kakokayɛ ndjɛna l’ɔkɔngɔ a wɛ nyangiayangia dikambo diakɔ lo yoho shɔ na? Wɛ ayɛna awui efula, ɛnyɛlɔ oko dui di’ɔnɛ Jehowa hatone anto tshumana dia vɔ ndjângɛnyangɛnya. Undaki 8:15 mbutaka ɔnɛ lâdiko dia kamba olimu efula, “nduku diese dieli le untu l’esi ulungu, diuleki nde, no, la ngenangena.” Kânga Yeso Kristo akatshɔka lo alambo wa weke ndo akatshu lo difɛstɔ dimɔtshi dia diwala. (Luka 5:27-29; Joani 2:1-10) Ɔnkɔnɛ, otshumanelo w’anto dia ndjângɛnyangɛnya kokaka monga ɔlɔlɔ efula naka hawotambi olelo.
9, 10. (a) Wâle akɔna watongaka lo weho ɛmɔtshi w’awandja? (b) Wembola akɔna wakokayɛ ndjambola la ntondo ka mbɔsa tɛdikɔ dia ntshɔ kana bu lo diwandja dimɔtshi?
9 Koyanga mbediɔ ɔsɔku, diwandja diahalɔngɔswami dimɛna mbeyaka mbela efukutanu. Lo 1 Koreto 10:7, 8, sho mbadiaka woho ɔnɛ wele lɔngɛnyi la kɔlɔ akayokonyaka anto lo monanyi ko Ase Isariyɛlɛ waki komonga la kɔlamelo ‘nunu akumi ahende la sato [wakadiakema] lushi ɔtɔi.’ Wekɔ lo tosha nto dako dia lomba lo Romo 13:13 ɔnɛ: “Tokendekende ololo, uku atokendakendaka antu la yanyi, keli aha l’ongenongeno w’akambu wa kolo, aha l’edjwelu ka wanu, aha la munanyi la akambu wa sonyi, ndu aha la lundju la kandjema.” (Enda ndo lo 1 Petero 4:3.) Eelo mɛtɛ, ndoko lofulo lakokawɔ shikikɛ l’anto wahomba tshumanaka dia ndjângɛnyangɛnya. Koko awui wambɛnama mɛnyaka dia naka lofulo l’anto wotshumanyi lamboleka efula, kete ndo olimu wa nɔmbɔla otshumanelo akɔ wayoleka wolo. Lam’atshumana anto yema tshitshɛ, ekɔ wolo dia vɔ ndjokoma lo “afɛstɔ wa tshambandeko.”—Ngalatiya 5:21, Byington.
10 Ndoko tamu di’oyangelo wakiyɛ wayokosha wembola ekina, ɛnyɛlɔ oko: Onde Akristo amɔtshi wambotshunda wayonga lɛkɔ? Akɔna mɛtɛ okimwe falanga dia nɔngɔsɔla otshumanelo akɔ? Onde oyango w’otshumanelo akɔ ele dia keketsha diekesanelo di’ɔlɔlɔ kana di’onto ɔmɔtshi kondja wahɔ wa falanga? Onde wekɔ lo sekɛ weho w’anto amɔtshi di’aha mbɔtɔ lɔkɔ? Naka diwandja diakɔ diayonga lushi la samalo kana la lomingu, onde diayoshila la wonya wakoka dia mbisha wanɛ wayonga lɛkɔ diaaso dia vɔ ntsha olimu w’Akristo la wedi a pindju? Endaka mishiki la nɔshi diayonga lɛkɔ, onde wayɔtɔnɛ l’ɛlɛmbɛ w’Akristo? (2 Koreto 6:3) Mbeyaka monga wolo di’onto ndjaoka wembola wa ngasɔ. Koko, Tukedi 22:3 têwolaka ɔnɛ: “Kanga yewo atenaka elanyelu, atuyasheka. Keli kanga enginya atokolameleka lokendo, atusuwaka loko.” Eelo mɛtɛ, wɛ kokaka mbewɔ wâle naka wɛ kamba l’akoka ayɛ wa kana yimba.
Onga la shɛnɔdi lam’akanyiyayɛ dia kalasa
11. Ngande wakoka ɛlɔngɔlɔngɔ kana esekaseka kamba l’akoka awɔ wa kana yimba lam’alɔngɔsɔlawɔ lɔsɛnɔ lawɔ la lo nshi yayaye?
11 Bible mbutaka ɔnɛ kanga lomba atokanyiyaka dia lɔsɛnɔ lande la lo nshi yayaye. (Tukedi 21:5) Onde wɛ l’ambutshi ayɛ nyambosawolaka dia lɔsɛnɔ lakiyɛ la lo nshi yayaye? Mbeyaka monga ko wɛ ekɔ lo sangoya dia monga ombatshi mboka wa pondjo kana wa lânde. Eelo mɛtɛ, ndoko olimu washa onto ɔngɛnɔngɛnɔ ko ndeka wɔsɔ. Naka wɛ ekɔ lo ntsha tshɛ dia monga la mbekelo y’amɛna ya wekelo ndo ekɔ l’akoka wahombama l’olimu w’Okristo, kete wɛ ekɔ lo ndjâlɔngɔsɔla dia ndjokamba olimu ɔsɔ w’ɔlɔ efula. Ko onde wɛ ambokanyiyaka woho wayoyoyâkotshɛka ehomba wakiyɛ lam’ayoyokambaka olimu akɔ? Naka, lo nshi yayaye, wɛ amboyolanga tshuka kana tshukama ko mbota ana, onde wɛ ayonga l’akoka wa ndjokotsha ɔkɛndɛ ɔsɔ wa lâdiko dimɛna dimɛna? Ɔnkɔnɛ, pombaka kamba l’akoka wa kana yimba dia wɛ mbɔsa tɛdikɔ t’eshika ndo tasungana lo menda akambo wa lo lɔsɛnɔ.
12. (a) Nkumbo mɔtshi akawasale lo menda akambo w’ekondjelo watatshikitana l’andja ɔnɛ? (b) Onde onto mbɔtɔ yema ya kalasa ka lâdiko nto kete nde hakoke monga l’oyango wa kamba olimu w’ombatshi mboka? Lembetshiya.
12 L’ahole amɔtshi, onto kokaka ndakanyema djimulimu mɔtshi l’etena kakambande olimu kana mbeka lotumu lɔmɔtshi l’ohomba. Ɛlɔngɔlɔngɔ kana esekaseka ɛmɔtshi mbekaka woho ɔmɔtshi wa munda okanda dia sɛnyaka nkumbo kana ndakanyemaka oma le angɛnyi awɔ wowaole wele amundji w’ekanda. Akina mbekaka awui wa la kalasa wakoka mbakimanyiya dia vɔ mbeya djimulimu mɔtshi yayoyonga ohomba dia vɔ ndjoyasɛnyaka l’ɔkɔngɔ diko. L’ahole wele waaso wa ngasɔ bu, ambutshi kokaka, l’ɔkɔngɔ wa vɔ kana yimba dimɛna, nɔngɔsɔla di’aha anawɔ nyomɔtɔ kalasa nto l’ɔkɔngɔ wa vɔ shidiya kalasa ka sɛkɔndɛrɛ. Aha naka onto talɔngɔsɔdi akambo ngasɔ la ntondo dia nde ndjokotsha ɛkɛndɛ ande lam’ayondonga opalanga ndo, djekoleko, dia nde ndjoyala l’akoka wa ndjokamba olimu w’ombatshi mboka edja kete lâsɔ ɔnɛ nde hadje Diolelo diaki Nzambi lo dihole dia ntondo. (Mateu 6:33) Nyomɔtɔ kalasa nto hashimbe onto monga ombatshi mboka. Ɛnyɛlɔ, osekaseka ɔmɔtshi wele Ɔmɛnyi wa Jehowa akalange kamba olimu w’ombatshi mboka edja efula. L’ɔkɔngɔ wa nde mana kalasa ka sɛkɔndɛrɛ, ambutshi ande—wele ambatshi mboka—wakalɔngɔsɔla dia nde nyomɔtɔ yema ya kalasa nto. Nde akakambaka oko ombatshi mboka lam’akandɔtɔka kalasa kakɔ, ndo nshi nyɛ nde aya l’akoka wa ndjâsɛnyaka lam’atetemalande l’olimu ande w’ombatshi mboka.
13. Ngande wahomba ase nkumbo mbɛdikola kɛnɛ kakoka kalasa ka lâdiko mbaɔsɛ?
13 Lo kɛnɛ kendana la kalasa ka lâdiko, nkumbo la nkumbo kekɔ la lotshungɔ ndo l’ɔkɛndɛ wa mbɔsa tɛdikɔ tawɔ vamɛ. Naka onto mbeya sɔna kalasa ka dimɛna, kete tɔ mbeyaka mbokimanyiya efula. Koko, kalasa kokaka nto ndjoyala djonga. Naka wɛ ekɔ lo sangoya mbɔtɔ kalasa ka ngasɔ, oyango akɔna wele la yɛ na? Onde dia wɛ ndjâlɔngɔsɔla dia ndjɛmba ɛkɛndɛ lo yoho y’ɔlɔlɔ lam’ayoyonga opalanga? Ko kana onde wɛ ‘ekɔ lo ndjâyangɛ akambo a weke’? (Jeremiya 45:5; 2 Tesalonika 3:10; 1 Timote 5:8; 6:9) Kayotota dia totetemala mbɔtɔ kalasa lo dihole dianganyi la ngelo kanyu, kana todjasɛ lo mvudu ya lo kalasa k’adidi na? Onde ɔsɔ ayonga dui dia lomba lo menda dako dia Paulo diatewola ɔnɛ ‘angɛnyi wa kɔlɔ nanyaka mbekelo y’ɔlɔlɔ’? (1 Koreto 15:33; 2 Timote 2:22) Ohɔ nto dia ‘etena kambotshikala kaya yema tshitshɛ.’ (1 Koreto 7:29) Tena dingana diayoyetsha lo kalasa kɛsɔ na? Onde tɔ kayɔlɛ etenyi koleki woke k’ɛnɔnyi ayɛ w’ɔlɔngɔlɔngɔ kana w’osekaseka? Naka ngasɔ, ko ngande wayoyokitanyiya dako dia Bible diakokeketsha dia ‘mbohɔ Otungi ayɛ a Woke etena kɛnɛ, lo nshi yayɛ ya dikɛnda’ na? (Undaki 12:1) Ndo nto, onde kalasa kayoyɔsɔna kayokoshaka diaaso di’aha wɛ pandjaka elimu w’Akristo wele ohomba efula, ɛnyɛlɔ oko mbɔtɔka lo nsanganya, tombaka l’esambishelo ndo mbekaka Bible wɛmɛ? (Mateu 24:14; Heberu 10:24, 25) Naka akoka ayɛ wa kana yimba wekɔ nge, kete wɛ hatohɛ eyango wa lo nyuma lam’alɔngɔsɔlayɛ wɛ l’ambutshi ayɛ lɔsɛnɔ layɛ la lo nshi yayaye.
Nyolame diembwanelo di’otsha lo diwala pudipudi
14. (a) Awui akɔna wahomba nɔmbɔla pami la womoto wembɔna la kanyi ya tshukana lam’ɛnyanawɔ ngandji kokanawɔ? (b) Ngande wayoshishaka apami la wamato amɔtshi wembɔna kanyi y’ɔlɔlɔ lo dikambo sɔ?
14 Dui dikina nto diahombayɛ monga l’akoka wa kana yimba ele kɛnɛ kendana la diembwanelo di’otsha lo diwala. Onto tshɛ mɛtɛ tolangaka mɛnya ngandji kokande ɔnɛ ladjande l’atei w’otema ande. Pami la womoto, wanɛ waki la lɔkɛwɔ la pudipudi, watawɔ lo Limbu la Solomona wakashanaka yema ya tosambi la ntondo ka vɔ tshukana. (Limbu la Solomona 1:2; 2:6; 8:5) Nshi nyɛ, pami la womoto wembɔna la kanyi ya tshukana mbeyaka, woho akɔ wâmɛ, ndjɔfɔnya ɔnɛ kimanɛ l’anya, mbikana ɛlɔmɔ, ndo kumbatanɛ ekɔ dimɛna, djekoleko naka diwala diaya kaa suke. Koko, ohɔ wate: “One latekamaka utema andi hita, eli kanga enginya.” (Tukedi 28:26) Lonyangu heyama ko, efula k’apami la wamato wembɔna hawotoyalaka la shɛnɔdi ko ndjadjaka lo akambo wakoka mbakonya lo wâle. Vɔ mbishanaka tosambi t’efula ndo ta tshambandeko; ko vɔ ndjokomaka lo akambo wa mindo ndo ndjosalaka kânga awui wa dieyanelo.
15, 16. Tɛdikɔ takɔna t’eshika takoka apami la wamato wembɔna mbɔsa dia vɔ nama diembwanelo diawɔ di’otsha lo diwala pudipudi?
15 Naka wɛ mɛngɔlaka l’ɔnɛ lalanga tshukana la yɛ, wɛ ayɛnya dia wɛ ekɔ la lomba naka wɛ mbewɔka dia nyu mongaka nyamɛ ato lo ahole ndo lo tena diahasungana. Ɔnkɔnɛ, ayoleka ɔlɔlɔ mɛngɔlaka l’akina l’olui kana mɛngɔlaka lo ahole weteta anto efula. Amambedi amɔtshi mɛngɔlaka l’onto ɔmɔtshi dia tawalamaka (chaperon). Ndo nto, enda ɛtɛkɛta ɛnɛ wa lo Hosea 4:11 wata ɔnɛ: “Wanu la ashi [w]’elua watunyaka ewu.” Wanu wa wolo kokaka fukutanya yimba ya pami la womoto walanga tshukana ko mbakonya lo akambo wayowoyonyanga l’ɔkɔngɔ diko.
16 Tukedi 13:10 mbutaka ɔnɛ: ‘Lotamanya totondjaka paka ta, koko wanɛ watombwanaka tokanyi wekɔ la lomba.’ Eelo, ‘nyombwane tokanyi’ ndo nyosawole dia nyu mbeya dionga diahomba monga la nyu l’asanyu. Nyoyadje elelo lo kɛnɛ kendana la wɛnyanyelo anyu wa ngandji. Onto l’onto alɛmiyake nsaki la nkum’otema k’osekande. (1 Koreto 13:5; 1 Tesalonika 4:3-7; 1 Petero 3:16) L’etatelo, mbeyaka monga wolo dia nyu sawola dikambo sɔ, nɛ dia diɔ kokaka pumuya asolo w’ɔmɔtshi. Koko, naka nyu ntsha ɔsɔku, kete nyayewɔ ekakatanu wa weke wakoka ndjotomba l’ɔkɔngɔ.
Wambetshama ‘oma ko dikɛnda’
17. Davidi ngande wakandetɛ Jehowa ‘wɛkamu ande oma ko dikɛnda,’ ndo wetshelo akɔna wakoka ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka wa nshi nyɛ kondja oma lo dikambo sɔ?
17 Dia mbewɔ tolonga ta Satana, pombaka wɛ kukola sso ɔlɔlɔ wonya tshɛ ndo monga la dihonga di’efula lo tena dimɔtshi. Mbala mɔtshi, wɛ mbeyaka ndjɛna dia wɛ hayɔtɔnɛ, aha paka l’angɛnyi ayɛ ato, koko l’ase andja ɔnɛ tshɛ. Omembi w’esambo Davidi akalɔmbɛ Nzambi ate: “Khumadiondjo, [Jehowa], we keli elungamelu kami, dimi latukekamaka umaka dikenda. [Nzambi le, wɛ] kakambetshaka umaka dikenda, la umaka nshi sho mbakamasanyiaka antu dia akambu aye wa mamba.” (Osambu 71:5, 17)c Davidi mbeyamaka oma lo dihonga diaki la nde. Ko etena kakɔna kakandayala la dihonga sɔ na? Ele lo nshi yakinde dikɛnda! Oyadi kânga la ntondo ka ta dia lokumu diakandalɔ la Ngɔliyatɛ, Davidi akɛnya dihonga dia mamba diaki la nde lo kokɛkokɛ ɛkɔkɔ wa she, akayake kimbwe la laondo. (1 Samuele 17:34-37) Koko, Davidi akashaka Jehowa lotombo tshɛ lo etsha tshɛ wa dihonga wakandasalaka, akawêlɛ ɔnɛ ‘wɛkamu ami oma ko nshi yami ya dikɛnda.’ Davidi akakokaka nɛndja ohemba tshɛ wakahomanaka la nde nɛ dia nde akayaɛkɛka le Jehowa. Ndo wɛ la wɔ ayɛna dia naka wɛ ndjaɛkɛ le Jehowa, kete nde ayokosha dihonga la wolo wa wɛ ‘nɛndja andja ɔnɛ.’—1 Joani 5:4.
18. Dako diakɔna diashawɔ ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka wamamema Nzambi nshi nyɛ?
18 Nunu la nunu di’ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka wele oko nyu wambɔsaka tɛdikɔ tɔmɔtshi la dihonga ko wekɔ lo kamba etena kɛnɛ oko apandjudi wa lokumu l’ɔlɔlɔ wambobatizamaka. Tekɔ lo mboka Nzambi losaka lo menda mbetawɔ la dihonga diakinyu nyu ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka! Nyoyakeketshake nshi tshɛ dia pandɔ oma lo ɛhɔndɛlɔ ka l’andja ɔnɛ. (2 Petero 1:4) Nyotetemale kamba l’akoka anyu wa kana yimba wambekiyama oma lo Bible. Naka nyu ntsha ngasɔ, kete nyayohandɔ oma lo wâle nshi nyɛ ndo nyayonga l’eshikikelo ka kondja panda. Mɛtɛ, oko wayotɛna lo sawo diaso dia komelo, nyayolowanya lɔsɛnɔ lanyu.
[Footnotes]
a Enda lo “ Les jeunes s’interrogent . . . Comment prendre la vérité à cœur ? “ lo Réveillez-vous ! wa Ngɔndɔ ka Dikumi 22, 1998.
b Sawo dia “ Les divertissements en groupe : apprécions-en les bienfaits, évitons-en les écueils “, diakatombe lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ k’Enanɛi 15, 1992, tɛkɛtaka awui efula lo dikambo sɔ.
c Osambu 71 mɛnamaka di’oko wekɔ tshenyi y’Osambu 70, wɛnya oma l’ɛtɛkɛta wofundami la diko kawɔ ɔnɛ ekɔ osambo wa Davidi.
[Caption]
[Footnotes]
[Caption]
Wembola w’ovuswelo
◻ Ngande wakoka ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka mbekiya akoka ande wa kana yimba?
◻ Ngande wakoka ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka kamba l’akoka ande wa kana yimba lo kɛnɛ kendana l’awandja w’Akristo?
◻ Awui akɔna wahomba sɛdingɔma lam’akanyiya onto dia kalasa kande?
◻ Ngande wakoka apami la wamato wembɔna mbewɔ ndjotala lo djonga y’akambo wa mindo wa dieyanelo?
[Caption]
[Study Questions]
[Caption on page 23]
[Picture on page 23]
Mbeka dia salaka eyangelo ayokokimanyiya dia wɛ mbekiya akoka ayɛ wa kana yimba
[Caption on page 24]
[Picture on page 24]
Afɛstɔ wa totshitshɛ ndeka wɔdu namema ndo ekɔ wolo dia vɔ ndjokoma afɛstɔ wa tshambandeko
[Caption on page 24]
[Picture on page 24]
Ambutshi pombaka kimanyiya anawɔ lam’akanyiyawɔ dikambo dia kalasa
[Caption on page 25]
[Picture on page 25]
Mɛngɔlaka l’olui kâmɛ l’onto lasangoya tshukana la wɛ ekɔ tshondo y’ekokelo