BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w99 12/1 lk. 14-18
  • Onde wɛ ekɔ lo kotsha ɔkɛndɛ wele layɛ tshɛ le Nzambi?

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Onde wɛ ekɔ lo kotsha ɔkɛndɛ wele layɛ tshɛ le Nzambi?
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1999
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Onde tshɛ ekɔ anyanya?
  • Ndjâkimɔ la ɔkɛndɛ wele laso le Nzambi
  • Ɛdikola tɛdikɔ tayɛ dimɛna dimɛna!
  • Dihomɔ diatokimanyiya dia mbohɔka Otungi aso a Woke
  • Ɔkɛndɛ wele laso tshɛ le Nzambi
  • Kotsha ɔkɛndɛ ayɛ tshɛ
  • “Okende W’untu Tshe”
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
  • Akambo w’ohomba w’oma lo dibuku dia Undaki
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2006
  • Ohɔ Otungi ayɛ a Woke!
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1999
  • Lɔsɛnɔ Layɛ—Oyango Alɔ na?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1997
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1999
w99 12/1 lk. 14-18

Onde wɛ ekɔ lo kotsha ɔkɛndɛ wele layɛ tshɛ le Nzambi?

“[Nzambi ka mɛtɛ] ayela akambu tshe l’elumbwelu, ndu akambu wushami kana ololo kana kolo.”​—⁠UNDAKI 12:⁠14.

1. Diangɔ diakɔna diasha Jehowa ekambi ande?

JEHOWA kimanyiyaka wanɛ watetemala mbôhɔ oko Otungi awɔ a Woke. Ɔtɛkɛta ande wakafundama lo wolo wa nyuma kande mbashaka ewo kahombama dia vɔ mbɔngɛnyangɛnyaka l’akambo tshɛ. Nyuma k’ekila kaki Nzambi mbalɔmbɔlaka dia vɔ ntsha lolango la nde ndo ‘ntɔ elowa l’olimu tshɛ w’ɔlɔlɔ.’ (Kolosai 1:​9, 10) Lâdiko dia lâsɔ, Jehowa mbashaka mbo ya ndɛ ya lo nyuma ndo mbalɔmbɔlaka l’akambo wa teokrasi lo tshimbo y’‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ.’ (Mateu 24:​45-47) Ɔnkɔnɛ, ekambi wa Nzambi wekɔ l’ɛtshɔkɔ w’oma l’olongo lo weho efula lam’akambɛwɔ Jehowa ndo lam’asalawɔ olimu w’ohomba wa sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo.​—⁠Mako 13:⁠10.

2. Wembola akɔna wakoka ndjotomba lo kɛnɛ kendana l’olimu wakambɛso Jehowa?

2 Akristo wa mɛtɛ wekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia mangema l’olimu w’ekila wakambɛwɔ Jehowa. Koko amɔtshi mbeyaka ndjɔkɔmɔ otema ko ndjɔfɔnya ɔnɛ wolo wadjawɔ tshɛ wekɔ anyanya. Ɛnyɛlɔ: lo tena dimɔtshi, Akristo wamboyakimɔ le Nzambi mbeyaka ndjoyambola dia kana wolo wadjawɔ l’otema ɔtɔi wekɔ mɛtɛ ohomba ndo kokaka. Lam’akanyiya ombutshi a pami kɛnɛ kendana la wekelo wa lo nkumbo ndo elimu ekina, wembola wa nganɛ mbeyaka ndjoya lo wɔɔngɔ ande: ‘Onde Jehowa mɛtɛ ngɛnangɛnaka kɛnɛ kasalaso? Onde tekɔ lo kotsha ɛkɛndɛ wele laso tshɛ le Nzambi?’ Ɛtɛkɛta wa lomba waki ondaki kokaka tokimanyiya dia kadimola wembola wa ngasɔ.

Onde tshɛ ekɔ anyanya?

3. Lo ndjela Undaki 12:​8, kakɔna koleki tshɛ anyanya?

3 Amɔtshi mbeyaka ndjɔfɔnya ɔnɛ ɛtɛkɛta waki kanga lomba hawokeketsha ndoko onto​—⁠oyadi ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka kana esombe. “Anyanya w’anyanya, mbata Undaki, tshe eko anyanya.” (Undaki 12:⁠8) Eelo mɛtɛ, ndoko kɛnɛ koleki anyanya oko mbohɛ Otungi a Woke lo nshi y’ɔlɔngɔlɔngɔ kana y’osekaseka ndo tshunda osombe aha la mbokambɛ ko mbutaka tsho ɔnɛ dimi akana lambɔsɛna edja efula. Akambo tshɛ wekɔ anyanya w’anyanya le onto la ngasɔ oyadi kânga nde mvɔ l’ɔngɔnyi ndo la lokumu l’andja ɔnɛ walɔmbwama oma le kanga kɔlɔ, Satana Diabolo.​—⁠1 Joani 5:⁠19.

4. Bonde kakokaso mbuta ɔnɛ aha dui tshɛ mbele anyanya?

4 Aha dui tshɛ mbele anyanya le ekambi wa Jehowa wa kɔlamelo, wanɛ wayaombɛ ekundji l’olongo. (Mateu 6:​19, 20) Vɔ wekɔ l’awui efula wa ntsha l’olimu w’ohomba waki Nkumadiɔndjɔ, ndo ntumu ya ngasɔ mɛtɛ keema anyanya. (1 Koreto 15:58) Ko naka tekɔ Akristo wakashile ndjâkimɔ le Nzambi, onde tekɔ lo tetemala l’olimu wakatosha Nzambi lo nshi y’ekomelo nyɛ? (2 Timote 3:⁠1) Kana onde taya la yoho ya lɔsɛnɔ yotshikitanyi yema tshitshɛ tsho la lɔnɛ lasɛna anto akina tshɛ wa l’andja ɔnɛ? Anto asɔ mbeyaka mbɔtɔ l’elui a weho la weho w’ɛtɛmwɛlɔ ndo ndjasha tshɛ lɔkɔ, vɔ mbeyaka ntshɔka lo mvudu yawɔ y’ɔtɛmwɛlɔ mbala la mbala ndo ndjâtshutshuya dia ntsha kɛnɛ kalɔmbama lo woho awɔ w’ɔtɛmwɛlɔ. Mɛtɛ, vɔ keema esambisha wa losango la Diolelo. Vɔ bu l’ewo k’oshika k’ɔnɛ “etena k’ekumelu” tɔ kɛnɛ ndo vɔ hawɛnyi ɔnɛ nshi yasɛnaso keema nshi ya mbidja sawosawo.​—⁠Danyele 12:⁠4.

5. Ahombaso ntsha naka tamboleka ndjâkiyanya paka l’eyango wa mbo ya lo lɔsɛnɔ?

5 Lo dikambo dia tena diaso nɛ dia pâ, Yeso Kristo akate ate: “Uku aki lu nshi ya Noa, mbayuyala eyelu ka On’a untu. Lu nshi yako, la ntundu ka elula atayi, antu wakalekaka, wakanokaka, wakatshukanaka, wakatshukamaka, edja ndu lushi lakoto Noa lu watu a luudu. Vo kumbeya, edja ndu lam’akayi elula, akawakhumela tshe. Osoku mbayuyala eyelu ka On’a untu.” (Mateu 24:​37-39) Ndoko kɔlɔ ndɛ la nɔ lo yɛdikɔ yakoka, ndo diwala Nzambi ndamɛ mbakaditɔngɔla. (Etatelu 2:​20-24) Ko naka tambɛna ɔnɛ tamboleka mbidja yimba yaso paka lo elimu wa lo lɔsɛnɔ, lande na lâsɔ kahatalɔmbɛ Nzambi lo dikambo sɔ na? Jehowa kokaka tokimanyiya dia sho mbidja wahɔ wa Diolelo lo dihole dia ntondo, ntsha kɛnɛ kele ɔlɔlɔ ndo kotsha ɛkɛndɛ wele laso le nde.​—⁠Mateu 6:33; Romo 12:12; 2 Koreto 13:⁠7.

Ndjâkimɔ la ɔkɛndɛ wele laso le Nzambi

6. Lo yoho yakɔna y’ohomba yele anto amɔtshi wambobatizamaka hawokotsha ɔkɛndɛ wele lawɔ le Nzambi?

6 Akristo amɔtshi wambobatizamaka wekɔ l’ohomba wa nɔmba Nzambi oma k’ɛse otema dikambo vɔ hawokotsha ɛkɛndɛ awɔ w’ekambi wakawetawɔ lam’akawayâkimɔ le Nzambi. Aya ɛnɔnyi kambe tsho wele anto ndekana 300000 batizamaka ɔnɔnyi tshɛ, koko lofulo l’Ɛmɛnyi wa Jehowa tshɛ wakamba olimu hadɛ lo ndjela lofulo l’anto w’eyoyo wabatizama. Amɔtshi wanɛ wakayala apandjudi wa Diolelo hawoyosambisha lokumu l’ɔlɔlɔ. Koko, anto pombaka kamba efula l’olimu w’Okristo ntondo ka ndjobatizama. Ɔsɔku mbɛnyawɔ dia vɔ hawohɛ ɔkɛndɛ wakasha Yeso ambeki ande ɔnɛ: “Nyutshu, nyete wedja tshe ambeki, nyâbatiza lu lukumbu la Papa ndu l’Ona ndu la [n]yuma [k’ekila]. Nyuwaetshaki dia ntsha akambu tshe wamumunyutela.” (Mateu 28:​19, 20) Endaka vɔ bu la pâ kambɔtɛkɔya ka lo demba koye oma lo hemɔ kɛmɔtshi kana ekakatanu ekina wele ndoko kakokawɔ ntsha dia mbashidiya, lâsɔ kete wanɛ wahayokamba olimu w’Ɛmɛnyi wa Nzambi la wa Kristo wele l’oheto hawoyokotsha ɔkɔndɛ wele lawɔ le Otungi aso a Woke.​—⁠Isaya 43:​10-12.

7. Lande na kahombaso sanganaka mbala la mbala dia tɛmɔla Nzambi?

7 Isariyɛlɛ w’edjedja aki wodja wakayâkimɔ le Nzambi ndo lam’ele vɔ waki lo sheke y’Ɛlɛmbɛ, Ase Isariyɛlɛ waki l’ɛkɛndɛ le Jehowa. Ɛnyɛlɔ: apami tshɛ wakahombaka tshumana lo afɛstɔ asato wakasalemaka ɔnɔnyi l’ɔnɔnyi, ndo pami tshɛ kaketshaka dambo dia Pasaka l’okonda ‘akadiakemaka.’ (Walelu 9:13; Akambu w’Asi Lewi 23:​1-43; Euhwelu k’Elembe 16:16) Dia vɔ kotsha ɔkɛndɛ awɔ le Nzambi oko akiwɔ anto wakayâkimɔ le nde, Ase Isariyɛlɛ wakahombaka tshumana dia mbɔtɛmɔla. (Euhwelu k’Elembe 31:​10-13) Ndoko dui dia l’Ɛlɛmbɛ diakatɛka anto ɔnɛ: ‘Ntsha dui nɛ naka wɛ mɛnaka dimɛna disala.’ Le wanɛ wamboyakimɔ le Jehowa nshi nyɛ, didjango sɔ mɛtɛ dia tshumanaka keketshaka ɛtɛkɛta wa Paulo w’ɔnɛ: “Tukananeli untu l’untu dia ntomboshanya lu ngandji la lu elimu w’ololo. Tatukimoki nsangana kame, uku eli etshelu k’amotshi, keli tukikitshanyaki. Tuleki ntsha okone, ne dia nyambena nyati: Lushi lako laya suki.” (Heberu 10:​24, 25) Eelo mɛtɛ, nsanganaka mbala la mbala la anyaso ambetawodi ekɔ ɔkɛndɛ ɔmɔtshi wele l’Okristo wakayâkimɔ le Nzambi.

Ɛdikola tɛdikɔ tayɛ dimɛna dimɛna!

8. Lande na kahomba ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka wamboyakimɔ le Nzambi nɔmba Nzambi lo dikambo di’olimu ande w’ekila?

8 Ondo wɛ ekɔ ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka wamboyakimɔ le Jehowa. Wɛ ayokondja ɛtshɔkɔ efula naka wɛ mbidja wahɔ wa Diolelo lo dihole dia ntondo lo lɔsɛnɔ layɛ. (Tukedi 10:22) Naka wɛ nɔmbaka Nzambi ndo ndjâlɔngɔsɔlaka dimɛna, kete wɛ ayokoka mbetsha ɛnɔnyi ayɛ w’ɔlɔngɔlɔngɔ kana w’osekaseka kânga nyomahɛ ekina lo woho ɔmɔtshi w’olimu wa lo tena tshɛ​—⁠ɔsɔ ekɔ yoho ya dimɛna efula ya wɛ mbohɔ Otungi ayɛ a Woke. Naka aha ɔsɔku, kete etenyi koleki woke ka tena diayɛ la yimba yayɛ ayeta paka lo oyango wa lomombo la l’emunyi. Oko ɔnkɔnɛ wasala anto efula, wɛ mbeyaka ndjotshuka kana tshukana êke dikɛnda efula ko ndjɔ̂tɔ ndo l’abasa dia kondja mbo ya l’emunyi. Olimu wa kondjaka falanga efula mbeyaka kɔ̂sɛ wenya la wolo ayɛ lo yɛdikɔ y’efula. Naka wɛ ekɔ l’ana, kete wɛ ayohomba mɛmba ɛkɛndɛ wa nkumbo edja k’ɛnɔnyi akumi. (1 Timote 5:⁠8) Ondo wɛ hohe Otungi ayɛ a Woke, koko dia wɛ mɛnya ɔnɛ wɛ ekɔ la lomba, wɛ pombaka mbeya ɔnɛ woho wayalɔngɔsɔlayɛ la ntondo kana bu kokaka mbata mboka kayoyodjɛ lo lɔsɛnɔ layɛ naka wɛ aya opalanga. L’ɛnɔnyi wa l’ɔkɔngɔ diko, wɛ kokaka mboka sso lo nshi yakete ko ndjokombola ɔnɛ: yee, otondoyala nshi yami y’ɔlɔngɔlɔngɔ kana y’osekaseka yakete lo kambɛka Otungi ami a Woke olimu w’ekila tshike dimɛna! Lande na kahayadje eyango ayɛ lo dɔmbɛlɔ oma ko kakianɛ dia wɛ ndjokondja ɔngɛnɔngɛnɔ l’olimu w’ekila wakambɛyɛ Jehowa l’ɛnɔnyi ayɛ w’ɔlɔngɔlɔngɔ kana w’osekaseka na?

9. Kakɔna kakoka ntsha onto lambotshunda osombe ndo lakikɔ ntondo l’ɔkɛndɛ wa woke l’atei w’etshumanelo?

9 Tênde akambo a woho okina: kɛnɛ kakakomɛ pami kɛmɔtshi kakakambaka ntondo oko olami wa ‘lemba l’ɛkɔkɔ wa Nzambi.’ (1 Petero 5:​2, 3) L’ɔtɛ wa dui dimɔtshi, nde akayotshika waɛsɛ asɔ. Mɛtɛ, ɛlɔ kɛnɛ nde aya osombe, ndo ondo aya wolo efula nde tetemala l’olimu wa Nzambi. Ko onde nde hakoke nyomoyanga waɛsɛ wa lo teokrasi? Onto la ngasɔ mɛtɛ kokaka kondjɛ akina ɛtshɔkɔ efula naka nde ekɔ l’akoka wa mɛmba ɛkɛndɛ ekina efula l’atei w’etshumanelo. Ndo nto, lam’ele ndooko onto lasɛna paka lo dikambo diande ndamɛ oto, angɛnyi la elangemi wayɔngɛnangɛna naka nde ekɔ l’akoka wa fudia olimu ande w’Okristo, lo lotombo la Nzambi. (Romo 14:​7, 8) Kɛnɛ koleki tshɛ ele, Jehowa hatohɛ kɛnɛ kasala onto tshɛ l’olimu ande. (Heberu 6:​10-12) Ko lâsɔ, kakɔna kakoka tokimanyiya dia mbohɔka Otungi aso a Woke?

Dihomɔ diatokimanyiya dia mbohɔka Otungi aso a Woke

10. Lande na kaki ondaki l’akoka tshɛ wahombama dia tosha alako lo dikambo dia mbohɔka Otungi aso a Woke?

10 Ondaki aki l’akoka tshɛ wa tosha alako lo dikambo dia sho mbohɔka Otungi aso a Woke. Jehowa akoke dɔmbɛlɔ diande di’oma k’ɛse otema ko akawosha lomba la mamba. (1 Khumi ya Dikanga 3:​6-12) Sɔlɔmɔna akayangiayangia akambo tshɛ wa lo lɔsɛnɔ l’onto. Lâdiko dia lâsɔ, nyuma ka Nzambi kakôsokoya dia nde funda kɛnɛ kakandashola woho w’anto akina ndjokondja wahɔ oma lɔkɔ. Nde akafunde ate: “Dikambu dikina, ne dia Undaki aki kanga yimba, ndi akatetemala mbetsha antu ewu. Ndi akayangi, akakani yimba, akakondola tukedi efula. Undaki akayangi aui w’amena, akafundi aui wa mete la utema w’usimbwi.”​—⁠Undaki 12:​9, 10.

11. Lande na kahombaso mbetawɔ dako dia lomba diaki Sɔlɔmɔna?

11 Ɛtɛkɛta ɛsɔ kadimwama ɔnkɔnɛ lo ekadimwelo ka lo Grɛkɛ kelɛwɔ la Septante: “Lâdiko dia lâsɔ, lam’ele osambisha aki kanga lomba, ndo lam’ele nde akalakanyaka anto lomba; di’atui mboka kɛnɛ kele dimɛna oma lo wɛɛla, osambisha akayangiayangia ɛtɛkɛta w’amɛna ndo ofundelo w’oshika​—⁠ɛtɛkɛta wa mɛtɛ.” (The Septuagint Bible, ekadimwelo kaki Charles Thomson) Sɔlɔmɔna akasale tshɛ dia munanda etema w’ambadi wakinde l’ɛtɛkɛta w’amɛna ndo l’awui wele mɛtɛ ɔlɔlɔ ndo wasungana. Lam’ele ɛtɛkɛta ande watanema l’atei w’Afundelo wakɛmbama oma le nyuma k’ekila, hatotengenga dia mbetawɔ kɛnɛ kakandɛnyi oma l’eyangelo ande ndo alako ande wa lomba.​—⁠2 Timote 3:​16, 17.

12. L’ɛtɛkɛta ayɛ hita, ngande wakokayɛ mbuta kɛnɛ kakate Sɔlɔmɔna kofundami l’Undaki 12:​11, 12?

12 Kânga mbele weho wafundawɔ ekanda nshi nyɛ komonga lo nshi shɔ, abuku waki tɔ lo nshi ya Sɔlɔmɔna. Ekanda ɛsɔ, ngande akawahombaka mbɔsama na? Sɔlɔmɔna akate ate: ‘Ɛtɛkɛta wa kanga lomba wekɔ oko waanga, ndo wanɛ wayasha lo sanganyaka wɛɛla wekɔ oko sɛti yɔkɔkɔmadi; vɔ ndja oma le olami ɔtɔi w’ɛkɔkɔ. Lâdiko di’akambo anɛ, ɔnami, he tohɛke kɛnɛ kakewolami kɛnɛ: Efundelo k’abuku hashile, ndo ndjasha efula lɔkɔ kɔmɔlaka demba.’​—⁠Undaki 12:​11, 12.

13. Ngande wakoka ɛtɛkɛta a wanɛ wele la lomba l’oma le Nzambi monga oko waanga, ndo waa na wele oko ‘sɛti yɔkɔkɔmadi’?

13 Ɛtɛkɛta a wanɛ wele la lomba l’oma le Nzambi wekɔ oko waanga. Lo yoho yakɔna na? Vɔ tshutshuyaka ambadi la ampokami dia vɔ pama lo ndjela ɛtɛkɛta wa lomba wadiawɔ ndo wokawɔ. Lâdiko dia lâsɔ, wanɛ wayasha lo ‘sanganyaka wɛɛla,’ mbut’ate ɛtɛkɛta wa lomba ndo wasungana, wekɔ oko ‘sɛti yɔkɔkɔmadi,’ mbut’ate vɔ shikikala dimɛna. Dui sɔ kokaka ndjâla ɔsɔku nɛ dia ɛtɛkɛta w’amɛna w’anto wa ngasɔ kɛnɛmɔlaka lomba la Jehowa ndo kokaka shikimadia ndo sukɛ ambadi kana ampokami. Naka wɛ ekɔ ombutshi woka Nzambi wɔma, onde wɛ hakoke sala tshɛ dia kɔkɔmiya lomba la Nzambi lo yimba ndo l’otema w’ɔnayɛ?​—⁠Euhwelu k’Elembe 6:​4-9.

14. (a) Abuku a woho akɔna wele keema ɔlɔlɔ sho ‘ndjashaka efula’ lɔkɔ? (b) Ekanda akɔna wahombaso ndeka mbidja yimba, ndo lande na?

14 Ko lande na kakate Sɔlɔmɔna kɛnɛ kakandatɛkɛta lo dikambo di’abuku na? Mɛtɛ, lo mbɛdikola l’Ɔtɛkɛta wa Jehowa, lokema l’abuku wa l’andja ɔnɛ wekɔ paka la tokanyi t’anto. Efula ka tokanyi tɔsɔ kɛnɛmɔlaka yimba ya Satana Diabolo. (2 Koreto 4:⁠4) Ɔnkɔnɛ, ‘ndjasha efula’ lo awui w’ase andja ɔnɛ bu ndooko la wahɔ watshikala edja. Efula k’awui akɔ mɛtɛ kokaka monga wâle lo nyuma. Oko Sɔlɔmɔna, nyɛsɔ tokanake yimba la kɛnɛ kata Ɔtɛkɛta wa Nzambi lo dikambo dia lɔsɛnɔ. Dui sɔ diayokeketsha mbetawɔ kaso ndo diayotosukanya efula la Jehowa. Ndjasha lo yɛdikɔ yamboleka lo abuku akina kana lo tɔkɔkɔ tokina ta wetshelo kokaka tɔkɔmɔla demba. Djekoleko naka ekanda wa ngasɔ tomba oma lo tokanyi t’andja ɔnɛ tahɔtɔnɛ la lomba l’oma le Nzambi, lâsɔ kete ekanda akɔ wekɔ kɔlɔ efula ndo kokaka nanya mbetawɔ kele l’onto le Nzambi ndo l’asangwelo ande. Ɔnkɔnɛ, tôhɔke ɔnɛ efundelo wakaleke ɔlɔlɔ lo nshi ya Sɔlɔmɔna ndo woleki ɔlɔlɔ lo nshi yaso nyɛ ele efundelo wakɛnɛmɔla lomba laki ‘olami w’ɛkɔkɔ,’ Jehowa Nzambi. Nde akatosha abuku 66 wokengi Afundelo w’Ekila, ndo sho pombaka mbidja yimba yaso lo abuku asɔ lo yɛdikɔ yoleki tshɛ. Bible la ekanda w’ɛlɔlɔ watondja ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo’ tokimanyiyaka dia kondja ‘ewo ka Nzambi.’​—⁠Tukedi 2:​1-6.

Ɔkɛndɛ wele laso tshɛ le Nzambi

15. (a) Ngande wakokayɛ mbuta di’ɛtɛkɛta wa Sɔlɔmɔna lo kɛnɛ kendana la ‘ɔkɛndɛ tshɛ wele l’onto’? (b) Kakɔna kahombaso ntsha naka sho nangaka kotsha ɔkɛndɛ aso le Nzambi?

15 Lo tshena pe, ondaki, Sɔlɔmɔna, akate kɛnɛ kakandɛnyi l’ɔkɔngɔ wa nde nyangiayangia akambo tshɛ ate: “Akambu tshe wambukema, nyulungi ekumelu ka dikambu. Uki [Nzambi ka mɛtɛ] woma, ulamaki elembe andi. Oso eli okende w’untu tshe. [Nzambi ka mɛtɛ] ayela akambu tshe l’elumbwelu, ndu akambu wushami kana ololo kana kolo.” (Undaki 12:​13, 14) Wɔma w’ɔlɔlɔ, mbut’ate dilɛmiɛlɔ di’efula di’Otungi aso a Woke ayotokokɛ, ndo talongamelakɔ ɔnɛ nde ayokokɛ ndo nkumbo yaso, di’aha sho koma lo wâle wakoka têla efukutanu la lonyangu la mamba, oyadi le so kana le elangemi aso. Wɔma w’ɔlɔlɔ wa Nzambi wekɔ pudipudi ndo etatelo ka lomba la ewo. (Osambu 19:9; Tukedi 1:⁠7) Naka tekɔ la yimba y’oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi wakasambiyama lo wolo wa nyuma kande ndo ndjelaka alako wa lɔkɔ l’akambo tshɛ, lâsɔ kete tayokotsha ‘ɔkɛndɛ wele laso tshɛ’ le Nzambi. Aha ɔnɛ lâsɔ paka sala oshilo w’ɛkɛndɛ mbatama lanɛ. Koko, kɛnɛ kalɔmbama ele sho mendaka Afundelo lam’akandolaso ekakatanu wa lo lɔsɛnɔ ndo ntshaka akambo nshi tshɛ lo yoho yangɛnangɛna Nzambi.

16. Kakɔna kayosala Jehowa lo kɛnɛ kendana l’elombwelo?

16 Sho pombaka mbeya ɔnɛ ndoko dui diahandɔ lo washo w’Otungi aso a Woke. (Tukedi 15:⁠3) Nde ‘ayela weho w’akambo tshɛ l’elombwelo.’ Mɛtɛ, Nkum’olongo ayenda akambo tshɛ, aha la mbohɛ akambo woshami kana wahɛnama lo washo w’anto. Naka tekɔ lo mbeya ngasɔ, kete dui sɔ kokaka totshutshuya dia sho ndjelaka ɛlɛmbɛ wa Nzambi. Koko, dui dioleki tshɛ diahomba totshutshuya ele ngandji kokaso Shɛso lele l’olongo, nɛ dia ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: ‘Ngandji ka Nzambi kɛdikɛdi sho kitanyiyaka ɛlɛmbɛ ande; ɛlɛmbɛ akɔ bu ndo wotsho.’ (1 Joani 5:⁠3) Ndo lam’ele ɛlɛmbɛ wa Nzambi wekɔ l’oyango wa tosha ɔngɛnɔngɛnɔ wa pondjo, lâsɔ mɛtɛ sunganaka ndo ekɔ dui dia lomba sho mbakitanyiyaka. Ɔsɔ bu dikambo dia wotsho kana dia wolo efula le wanɛ woka Otungi a Woke ngandji. Vɔ nangaka kotsha ɔkɛndɛ wele lawɔ le nde.

Kotsha ɔkɛndɛ ayɛ tshɛ

17. Kakɔna kahombaso ntsha naka mɛtɛ sho nangaka kotsha ɔkɛndɛ wele laso tshɛ le Nzambi?

17 Naka tekɔ la lomba ndo naka sho mɛtɛ kombolaka kotsha ɔkɛndɛ wele laso tshɛ le Nzambi, kete lâdiko dia kitanyiyaka ɛlɛmbɛ ande, tayongaka la wɔma wa mbonyangiya. Mɛtɛ, ‘wɔma wa Jehowa wekɔ etatelo ka lomba,’ ndo wanɛ wayela ɛlɛmbɛ ande wekɔ la ‘shɛnɔdi y’ɔlɔlɔ.’ (Osambu 111:10; Tukedi 1:⁠7) Lâsɔ nyɛsɔ tosalake akambo oko akanga a tomba ndo tokitanyiyake Jehowa lo akambo tshɛ. Dui sɔ diekɔ ohomba efula djekoleko nshi nyɛ, nɛ dia Nkumekanga Yeso Kristo ekɔ laawɔ, ndo lushi l’elombwelo kande oko Shushi yakasɔnama oma le Nzambi laya suke.​—⁠Mateu 24:3; 25:​31, 32.

18. Kakɔna kakoka ndjotokomɛ naka sho kotshaka ɔkɛndɛ wele laso tshɛ le Jehowa Nzambi?

18 Nshi nyɛ, ɔm’ɔmɔ a l’atei aso ekɔ lo sɛdingwama oma le Nzambi. Onde solo diaso mɛngama l’akambo wa lo nyuma, kana tambetawɔ tɔsɛngiya t’andja ɔnɛ nanya diokanelo diasaso la Nzambi? (1 Koreto 2:​10-16; 1 Joani 2:​15-17) Oyadi dikɛnda kana osombe mbeso, nyɛsɔ tosale kɛnɛ tshɛ kakokaso ntsha dia ngɛnyangɛnya Otungi aso a Woke. Naka sho kitanyiya Jehowa ndo nama ɛlɛmbɛ ande, kete tayotona akambo w’anyanya w’andja ɔnɛ w’omusu watete. Lâsɔ mbayotokoka monga l’elongamelo ka lɔsɛnɔ la pondjo l’andja w’oyoyo wakatolake Nzambi. (2 Petero 3:13) Ande elongamelo ka diambo le wanɛ tshɛ wakotsha ɛkɛndɛ wele lawɔ tshɛ le Nzambi lee!

[Caption]

Okonde wayoyokadimola?

◻ Lande na kakokayɛ mbuta ɔnɛ aha dui tshɛ mbele anyanya?

◻ Lande na kahomba ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka w’Okristo nɔmba Nzambi lo dikambo di’olimu ande w’ekila?

◻ Abuku a woho akɔna wele bu dimɛna ‘ndjasha efula’ lɔkɔ?

◻ Naa ‘ɔkɛndɛ tshɛ wele l’onto’?

[Caption]

[Study Questions]

[Caption on page 16]

[Picture on page 16]

Aha dui tshɛ mbele anyanya le wanɛ wakambɛ Jehowa

[Caption on page 18]

[Picture on page 18]

Otshikitanyi l’abuku efula wa l’adja ɔnɛ, Ɔtɛkɛta wa Nzambi keketshaka ndo kimanyiyaka onto

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto