BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w08 4/15 lk. 25-28
  • Wambanganyema la nkumbo yawɔ, koko hawohamame

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Wambanganyema la nkumbo yawɔ, koko hawohamame
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2008
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Ekakatanu wahomana la wɔ lo mvudu shɔ
  • Osukɔ w’oma l’etshumanelo
  • Nyosawolake la wɔ
  • Ɛnamelo kanyu lɛkɔ kekɔ ohomba efula
  • Sho tshɛ kondjaka wahɔ
  • Akristo wekɔ l’ɔkɛndɛ wa kokɛ esombe w’anto
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2004
  • Tohɔke esombe wodjashi lo mvudu yalamawɔ esombe
    Olimu aso wa Diolelo—2014
  • Nzambi kanɛka esombe w’anto
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2006
  • Ekadimwelo lo ambola anyu
    Olimu Aso wa Diolelo—2008
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2008
w08 4/15 lk. 25-28

Wambanganyema la nkumbo yawɔ, koko hawohamame

ƆPƆSTƆLƆ Paulo akalake anyande Akristo ate: “Tutshelaki antu tshe ololo, ndjekaleka le embetawudi.” (Ngal. 6:10) Ɛlɔ kɛnɛ, tekɔ lo tetemala kitanyiya dako sɔ diakasambiyama ndo tekɔ lo nyanga toho takokaso salɛ anyaso ambetawudi kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. L’atei wa wanɛ wele l’ohomba ndo wahomba mbidjama yimba la ngandji tshɛ, mbatanaso ndo anangɛso l’akadiyɛso waya esombe wodjashi lo mvudu yalamawɔ esombe.

Lo mɛtɛ, lo wedja ɛmɔtshi, anto wekɔ la mbekelo ka salaka dia ase nkumbo kimanyiyaka ambutshi awɔ w’esombe la ngelo. Koko lo wedja ekina, esombe efula mendɛka mbala efula lo ekokelo kalongolawɔ oma lo mvudu yalamawɔ esombe. Kayotota dikambo dia Akristo w’esombe wadjasɛ lo mvudu yalamawɔ esombe na? Ekakatanu akɔna wahomana la wɔ? Ngande wakokawɔ mbatondoya naka vɔ ndoko l’osukɔ oma le ase nkumbo yawɔ? Ngande wakoka etshumanelo k’Akristo mbâkimanyiya? Ngande wakondjaso wahɔ etena katshɔso towaenda mbala la mbala?

Ekakatanu wahomana la wɔ lo mvudu shɔ

Etena katɔlama anangɛso l’akadiyɛso w’Akristo waya esombe lo mvudu yalamawɔ esombe, vɔ mbeyaka mangana etale la ɛtshi ka nkɛtɛ ka etshumanelo kawɔ lɛnɛ ewɔ haweye ndoko onto. Ɔnkɔnɛ, mbeyaka monga ko Ɛmɛnyi wa Jehowa wa lo ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ hawokanyiya dia towaenda mbala la mbala. Ndo nto, lo mvudu ya ngasɔ, ondo vɔ mbeyaka monga kâmɛ la anto wele la dietawɔ diotshikitanyi la diawɔ. Dikambo sɔ mbeyaka mbela ekakatanu le anyaso Ɛmɛnyi wele lo mvudu shɔ.

Ɛnyɛlɔ, l’ahole amɔtshi, mvudu yalamawɔ esombe salaka dia awui amɔtshi wendana la ɔtɛmwɛlɔ tosalema lɛkɔ. Okimanyidi ɔmɔtshi w’ɛfɛlɛmɛ akate ate: “Ɛmɛnyi wa Jehowa ɛmɔtshi waya esombe waya bu l’akoka wa tɛkɛta dimɛna wakatɔlamba lo kɔsa y’etshimbi lo ahole wakasalemaka awui wendana la ɔtɛmwɛlɔ aha la vɔ mambola kana vɔ nangaka ntshɔ.” Ndo nto, anto wakamba lo mvudu shɔ yalamawɔ esombe salaka mbala efula fɛtɛ ya eotwelo, ya nɔɛlɛ dia mbanyɛ yema y’olengolengo. Wakasha Ɛmɛnyi ɛmɔtshi wele lo mvudu yalamawɔ esombe mbo ya ndɛ yele nkum’etema yawɔ kombetawɔ dia vɔ ndjilɛ. (Etsha 15:29) Naka sho ntshɔka dia tendaka anangɛso l’akadiyɛso waya esombe wa l’ahole asɔ, kete tayokoka mbakimanyiya dia vɔ kandola ekakatanu ɛsɔ.

Osukɔ w’oma l’etshumanelo

Akristo wa ntondo wakeyaka ɔkɛndɛ waki lawɔ otsha le esombe etena kakiwɔ kokondjaka osukɔ oma le ase nkumbo yawɔ. (1 Tim. 5:9) Woho akɔ wâmɛ mbele, ɛlɔ kɛnɛ, emendji pombaka ndjashikikɛ dia esombe wele lo mvudu yalamawɔ esombe wele lo ɛtshi kawɔ ka nkɛtɛ wekɔ lo mbidjama yimba.a Robert lele ekumanyi kɛmɔtshi akate ate: “Ayoyala dimɛna naka emendji w’Akristo mendaka esombe dia mbeya lɔsɛnɔ la ngande lele lawɔ ndo nɔmba kâmɛ la wɔ. Etshumanelo kokaka sala akambo efula dia kotsha ehomba awɔ.” Naka sho ndjatshungwɛ etena ka mendaka esombe, kete tayɛnya dia sho mbeyaka ɔnɛ ekɔ dikambo di’ohomba lo washo wa Jehowa dia sho kimanyiya wanɛ wele lo dihombo.​—Jak. 1:27.

Etena kele dikambo sɔ ohomba, dikumanyi wayokongɛ la ngandji tshɛ dia anangɛwɔ la akadiyɛwɔ wele lo mvudu yakimanyiyawɔ esombe ya lo ɛtshi kawɔ ka nkɛtɛ nongola ekimanyielo k’oshika. Robert ekɔ lo mɛnya ohomba ɔmɔtshi wakoka ndjala lo mbuta ate: “Sho pombaka keketsha anangɛso l’akadiyɛso waya esombe dia vɔ mbɔtɔka lo nsanganya naka wekɔ la akoka wa sala dikambo sɔ.” Koko lo kɛnɛ kendana la wanɛ waya bu la akoka wa ntshɔ otsha lo Mbalasa ka Diolelo, dikumanyi kokaka sala ɛlɔngɔswɛlɔ ekina. Jacqueline laya la ɛnɔnyi 85 ndo lele la hemɔ ka l’asɔnga, ndjelaka nsanganya lo telefɔnɛ. Nde mbutaka ate: “Dimi mongaka la ɔngɛnɔngɛnɔ efula dia ndjela nsanganya etena kasalemayɔ mɛtɛ. Dimi halokoke ndjietsha oyadi dui diakɔna diakoka komɛmi.”

Naka osombe w’Okristo hakoke ndjela nsanganya lo telefɔnɛ, kete dikumanyi kokaka nɔngɔsɔla dia sangolaka nsanganya lo bandɛ kasɛtɛ. Onto layôtonganyiya ɔnangɛso kana kadiyɛso lele lo luudu lakimanyiyawɔ esombe bandɛ kasɛtɛ shɔ, kokaka kamba la diaaso sɔ dia mbokeketsha. Omendji ɔmɔtshi mbutaka ate: “Mbutɛ anangɛso l’akadiyɛso w’esombe nsango yendana la ase etshumanelo wa lo ɛtshi ka nkɛtɛ kewɔ mbâkimanyiyaka dia vɔ ndjaoka ɔnɛ wekekɔ anto amɔtshi wa lo nkumbo kaso ka lo nyuma.”

Nyosawolake la wɔ

Mbokɛmaka hwe dia, esombe efula hawɔngɛnangɛna otshwelo w’otsha lo mvudu yalamawɔ esombe. Omalɔkɔ mbele, amɔtshi kombolaka diaha sawolaka la anto akina. Koko naka tambotshɔ tenda anangɛso l’akadiyɛso waya esombe esadi eto l’ɔkɔngɔ wa vɔ tɔlama l’ahole asɔ, ndo sho mbatɛ ɔnɛ sho nangaka tetemala mbâsukɛ, kete tayowakimanyiya efula dia nyomonga la ki kawɔ ka lo yimba ndo la ɔngɛnɔngɛnɔ lo yɛdikɔ mɔtshi.​—Tuk. 17:22.

Naka anangɛso kana akadiyɛso waya esombe waya bu la akoka wa tɛkɛta ndo wa mboka dimɛna, kana wamboshisha awoki amɔtshi wawasha diaaso dia sawola dimɛna, anto amɔtshi mbeyaka mbuta ɔnɛ kema ohomba ntshɔ towaenda. Koko, welo wadjaso dia tetemala ntshɔka towaenda, oyadi ekakatanu wakokaso pomana la wɔ dia sawola la wɔ, mɛnyaka dia sho tetemalaka ‘mbisha ɛnyɛlɔ lo kɛnɛ kendana la nɛmiya’ anyaso ambetawudi. (Romo 12:10) Naka ɔnangɛso kana kadiyɛso kaya osombe ambotatɛ mbohohɛ awui, kete sho kokaka mbokeketsha dia nde tɔkɔndɔlɛ akambo wakandahomana la wɔ lo nshi yakinde eke ɔlɔngɔlɔngɔ kana osekaseka, kana nde totɛ woho wakandayeya akambo wa mɛtɛ wa lo Bible. Kakɔna kakokaso sala naka nde ekɔ lo nyangiayangia tshɛkɛta ya dimɛna ya mbuta na? Tôhokame la lotutsha tshɛ ndo naka kokaka, tote tɔtɛkɛta tohende kana tosato tafɔnyaso ɔnɛ tɔ mbayangiayangiande kana tote lo tshena pe tokanyi talangande mbuta ndo tokeketsha dia nde tetemala. Naka nde hayeya kɛnɛ ka mbuta ndo ekɔ la okakatanu lo ɔtɛkɛta ndo hatoke dimɛna kɛnɛ katande, kete sho kokaka sala la wolo dia shihodia kɛnɛ kalangande tɛkɛta lo mpokɛ lotui dimɛna lo kɛnɛ katande.

Naka sawo dia l’onyɔ hadioyokoka salema, sho kokaka kamba la toho tokina. Laurence lele ombatshi mboka, ntshɔka dia tenda Madeleine, Okristo ɔmɔtshi w’osombe wele la ɛnɔnyi 80 laya bu la akoka wa tɛkɛta. Laurence ekɔ lo nembetshiya woho watondosalaka la nde ata ate: “Dimi mbokimɛka l’anya etena kalɔmbaso kâmɛ. Etena kasalema dɔmbɛlɔ nde kukutɛkami lo lonya ndo mamiyaka washo esadi lo tena di’ohomba sɔ.” Kukutɛ angɛnyi aso waya esombe l’anya kana mbakumbatɛ la wangasanu tshɛ mbeyaka nyomowasha ekeketshelo.

Ɛnamelo kanyu lɛkɔ kekɔ ohomba efula

Woho watshɔnyu mbala la mbala dia tembola esombe kokaka monga la shɛngiya lo ekimanyielo kalongolawɔ. Danièle lele aya ɛnɔnyi 20 watshɔnde dia tenda anyande Ɛmɛnyi lo mvudu yalamawɔ esombe mbutaka ate: “Wanɛ wakamba lo mvudu shɔ mɛnaka dia osombe wayawɔ ndjenda mbala la mbala, kimanyiyamaka dimɛna.” Robert lakatatɛkɛtshi dikambo diande la diko mbutaka ate: “Ondo wanɛ wakamba lo mvudu shɔ mpokamɛka ɔnɛ latshɔ mbala la mbala dia tenda osombe ɔmɔtshi. Mbeyaka monga ko hawɛnya onto latshɔ lo pai dilɛmiɛlɔ dia ngasɔ.” Lam’ele mbala efula ɛfɛlɛmɛ pomanaka la nkumbo y’awui wolo, vɔ mandolaka ɛtɛkɛta wa lowando w’oma le wanɛ watshɔ tenda esombe. Ndo nto, naka sho monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la wanɛ wakamba lo mvudu yalamawɔ esombe, kete vɔ mbeyaka monga suke dia nɛmiya atɔndɔ ndo dietawɔ dia Ɔmɛnyi wa Jehowa w’osombe wele la hemɔ wakimanyiyawɔ.

Sho kokaka nto monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la wanɛ wakamba lo mvudu yalamawɔ esombe lo mbakimanyiyaka la elimu wa totshitshɛ. Lo ahole amɔtshi, woho wele as’olimu wa lo mvudu yalamawɔ esombe wele l’akoka hawoleke tanema, konyaka diaha esombe wa lo mvudu nongola ekimanyielo kahombama. Rébecca, lele ɔfɛlɛmɛ, mbutaka ate: “Tena di’olelo diekɔ tena dialɔmba di’akambo efula salema. Ɔnkɔnɛ, diɔ mbeyaka monga tena di’ɛlɔlɔ diakokaso ntshɔ dia tenda ɔngɛnyi aso ɔmɔtshi dia mbokimanyiya dia nde ndɛ.” Hatohombe mengenga dia mimbola as’olimu wa lo mvudu shɔ dia vɔ totɛ woho wakokaso mbâkimanyiya.

Naka tayotshɔka mbala la mbala lo luudu lâmɛ, kete tayokoka mɛna ohomba wele la ɔnangɛso kana kadiyɛso k’osombe ndo tayokoka sala kɛnɛ kahombama dia mbôkimanyiya la dikimɔ dia wanɛ wakamba lɛkɔ. Ɛnyɛlɔ, sho mbeyaka monga la akoka wa nɛnga shambrɛ y’osombe ɔmɔtshi la waa foto ya wakiso wa ngandji amɔtshi kana l’asango wakasange ana w’akɛnda. Lo mbidja yimba lo yônge ya kanga shambrɛ shɔ, sho kokaka mbɔ̂tɔlɛ dikɔti dia tshitshi kana diangɔ diele oko esɔ ka shinola kana savɔ ka mbɔka. Naka luudu lɔmɔtshi lalamawɔ esombe lekɔ la jardɛ, shi sho kokaka tomba la ɔngɛnyi aso l’andja dia nde tɔsa yema ya lɔpɛpɛ? Laurence lakatatɛkɛtshi dikambo diande la diko mbutaka ate: “Madeleine tokongɛka l’ɔngɛnɔngɛnɔ lomingu tshɛ. Etena katomotshɔka kâmɛ l’anami, nde atɔmɔnamɔnaka ndo atongaka la elungi k’ɔngɛnɔngɛnɔ!” Sala akambo lo yoho shɔ mbeyaka monga la etombelo w’ɛlɔlɔ efula le wanɛ wasɛna lo mvudu shɔ.​—Tuk. 3:27.

Sho tshɛ kondjaka wahɔ

Membolaka esombe mbala la mbala mbeyaka mbidja “mete ka ngandji” kaso l’ohemba. (2 Kor. 8:8) Lo yoho yakɔna? Sho mbeyaka monga la kandji efula dia mɛna ɔngɛnyi aso atashisha wolo wa demba yema yema. Laurence suyaka ate: “L’etatelo, woho wakashisha Madeleine wolo ande wa demba akambishaka pâ efula woho ɔnɛ wele lakalelaka mbala tshɛ kakamatshɔka towenda. Koko lakayeyaka ɔnɛ dɔmbɛlɔ dia l’etete kokaka tokimanyiya dia sho minya wɔma ndo nyomoleka monga kiɔkɔ y’ekeketshelo. Aya ɛnɔnyi efula wele Robert lo ntshɔ dia tenda ɔnangɛso ɔmɔtshi l’Okristo lelɛwɔ Larry loka woho ɔmɔtshi wa hemɔ ka l’ɔtɛ. Robert ekɔ lo mbuta ate: “Hemɔ ka Larry kamboleka mboheka woho ɔnɛ wele handjokoka mboka nto kɛnɛ katande. Koko etena kalɔmbaso kâmɛ, dimi kokaka mɛna dia nde eke la mbetawɔ.”

Etena katshɔso tenda anyaso ambetawudi waya esombe, aha sho ato mbâkimanyiya koko ndo vɔ lawɔ tokimanyiyaka. Eshikikelo kele lawɔ ka tshikala suke suke la Jehowa kânga mbasɛnawɔ l’atei w’anto wele la dietawɔ diotshikitanyi tetshaka dia sho monga la mbetawɔ ndo la dihonga. Woho walomɔlomɔwɔ dia nongola mbo ya ndɛ ya lo nyuma kânga mbahawayoka ndo mɛna dimɛna mɛnyaka dia “untu hayala la lumu ne dia ma tu, keli ayuyala la lo ne dia aui tshe watumba uma l’unyo wa [Jehowa].” (Mat. 4:4) Lo ngɛnangɛna l’awui wa totshitshɛ wele oko ɔmɔnɔmɔnɔ w’ɔna dikɛnda kana woho walɛso la wɔ mbo ya ndɛ kâmɛ, esombe toholaka ohomba wa ndjangɛnyangɛnya la kɛnɛ keso latɔ. Ngandji kokawɔ akambo wa lo nyuma kokaka tokimanyiya dia sho nsɔna akambo wakokaso mbidja lo dihole dia ntondo.

Lo mɛtɛ, etshumanelo k’otondo kondjaka wahɔ oma lo woho wasukɛso esombe. Bonde kediɔ ngasɔ na? Nɛ dia dia wanɛ wamboshisha wolo wa lo demba mendɛka efula lo ngandji kaso k’anto l’ɔnango, vɔ mbishaka etshumanelo diaaso dia ndeka mɛnya kɛtshi. Ɔnkɔnɛ, sho tshɛ pombaka mbɔsa wenya w’efula wetshaso dia kimanyiya esombe oko etenyi kɛmɔtshi k’olimu wakambanɛso. (1 Pet. 4:10, 11) Naka dikumanyi mbisha ɛnyɛlɔ lo dikambo sɔ, kete wayokimanyiya anto akina wa lo etshumanelo dia vɔ mɛna ɔnɛ hatohombe pondjo minya yimba oma lo yoho y’olimu aso w’Okristo nyɛ. (Ezek. 34:15, 16) Oma lo osukɔ aso wa la ngandji, sho shikikɛka anyaso Akristo w’esombe dia hatowaohɛ!

[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]

a Kam’eya sekeletɛlɛ ka lo etshumanelo ɔnɛ ɔnangɛso kana kadiyɛso kɛmɔtshi ka lo etshumanelo ambotshɔ dia todjasɛ lo luudu lakimanyiyawɔ esombe lo ɛtshi ka nkɛtɛ kekina, ayonga dimɛna ndo djembetelo ya ngandji dia nde mbewoya esadi eto dikumanyi dia lo ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ.

[Efundelo wa l’etei w’odingɔ wa lo lɛkɛ 28]

“Wanɛ wakamba lo mvudu shɔ mɛnaka dia osombe wayawɔ ndjenda mbala la mbala kimanyiyamaka dimɛna”

[Osato wa lo lɛkɛ 26]

Alɔmbɛlɔ aso wa l’otema ɔtɔi koka kimanyiya onyaso Ɔmɛnyi laya osombe dia nyomokondja ki ka lo yimba

[Osato wa lo lɛkɛ 26]

Ɛtɛkɛta aso woludi la ngandji wayokeketsha anyaso ambetawudi waya esombe

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto