BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w09 7/1 lk. 22-24
  • Onde onto ɔmɔtshi ndjakiyanyaka mɛtɛ dikambo diami?

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Onde onto ɔmɔtshi ndjakiyanyaka mɛtɛ dikambo diami?
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • ‘Nzambi k’esambelo tshɛ’ ndjakiyanyaka dikambo diaso
  • Dɔmbɛlɔ ndo eolwelo mɛnyaka dia Nzambi ndjakiyanyaka dikambo diaso
  • Jehowa mbatofuta
  • Nzambi Kokanɛka
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—1996
  • Jehowa tokanelaka
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2002
  • Jehowa ekɔ Olami aso
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2005
  • Jehowa mbele ‘osukɔ aso lo tena dia pâ’
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2004
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2009
w09 7/1 lk. 22-24

Onde onto ɔmɔtshi ndjakiyanyaka mɛtɛ dikambo diami?

Onde wɛ atayaokaka oko opoko ndo bu l’elongamelo oko ndoko onto lashihodia ekakatanu wele la yɛ? Ndo oyadi kânga vɔ mbaeyaka, wɛ ndjaokaka oko ndoko onto layakiyanya mɛtɛ dikambo diayɛ.

ETENA katokomɛ ekakatanu, lɔsɛnɔ laso mɛnamaka oko lɔpɛpɛ la wolo lahatoshila. Tena dimɔtshi, sho mbeyaka mbɔsa dia ekakatanu wahomana la so wekɔ wa wolo efula ndo hatokoke mbakikɛ edja. Ngasɔ mbongadiɔ mbala efula etena kongaso la efukutanu wa lo yimba, ɔkɔmwɛlɔ, kasalaso aksida ɔmɔtshi watotshika l’ɛkɔmɔ, katataso hemɔ kahashile kana okakatanu okina wa woho ɔsɔ. Sho mbeyaka ndjaoka oko ndoko onto lakoka tokimanyiya ndo taya bu l’elongamelo polo lo yɛdikɔ yele toyambola le na akokaso nyanga ekimanyielo. Onde onto ɔmɔtshi ndjakiyanyaka mɛtɛ dikambo diayɛ?

‘Nzambi k’esambelo tshɛ’ ndjakiyanyaka dikambo diaso

Bible mbutaka dia Nzambi ekɔ “Shesu ka ketshi [ndo Nzambi k’esambelo] tshe.” (2 Koreto 1:3) Nzambi lele lokombo lande Jehowa, mbeyaka dia tekɔ l’ohomba w’esambelo. Bible kambaka la tshɛkɛta “esambelo” nkama ya mbala lo toho totshikitanyi dia toshikikɛ dia Nzambi shihodiaka ekakatanu wele laso ndo ekɔ la nsaki ka tokimanyiya. Ewo kɛsɔ toshikikɛka dia kânga mbele anto akina hawoshihodia ekakatanu wele la so kana hawoyakiyanya dikambo diaso, Jehowa Nzambi mbeyaka ndo ndjakiyanyaka dikambo diaso.

Afundelo mɛnyaka dimɛna dia Jehowa ndjakiyanyaka dikambo di’ekambi ande l’onto ndo l’onto. Bible mbutaka ɔnɛ: “Ashu wa [Jehowa] weko lu ahuli tshe, watendaka antu wa kolo ndu antu w’ololo.” (Tukedi 15:3) Sho mbadiaka ɛtɛkɛta wa woho ɔsɔ lo Jobo 34:21 ɔnɛ: “Ashu wa [Nzambi] watenaka kendo y’untu; ndi atendaka wanya andi tshe.” Jehowa mɛnaka kɛnɛ tshɛ kasalaso, oyadi awui w’ɔlɔlɔ kana wa kɔlɔ ndo nde mbeyaka ekakatanu wele la so, diakɔ diele nde kokaka tokimanyiya lo yoho yɛnande dimɛna. Dui sɔ shikikɛma lo ɛtɛkɛta wakatɛ ɔprɔfɛta Hanani nkumekanga Asa ka la Juda ɔnɛ: “[Jehowa] atukaka ashu andi lu kete tshe, dia nsukela waku weli la etema tshe le ndi.”​—2 Ekondo 16:7, 9.

Jehowa tendaka l’ɔtɛ w’ɔkɔkɔ okina. Yeso akate ɔnɛ: “Nduku untu leya ndja le mi, tshikima Papa lakantumi kûkutudi.” (Joani 6:44) Jehowa ndjakiyanyaka efula dia nyanga kɛnɛ kele l’otema w’onto dia menda kana nde nangaka mbeya Nzambi dimɛna. Naka nde ambɛna onto lalanga mbeya Nzambi dimɛna, nde mbeyaka mbokimanyiya lo toho ta diambo efula. Ɛnyɛlɔ, womoto ɔmɔtshi la lo wodja wa République dominicaine aki lo lopitadi dia sala epaso wa hemɔ ka kansɛrɛ. Nde akasɛngasɛnga Nzambi dia mbokimanyiya dia nde tana ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Etena kakinde lo lopitadi, omɛnde akawela biukubuku Kakɔna katɔlɔmba Nzambi?a yakawosha Ɔmɛnyi wa Jehowa wakaye ndjowenda lakande la pindju ka lushi lɔsɔ. Womoto ɔsɔ akadia biukubuku shɔ ndo akeye di’ɔsɔ aki okadimwelo wa dɔmbɛlɔ diakandalɔmbɛ Nzambi. Nde aketawɔ dia mbeka Bible l’Ɔmɛnyi wa Jehowa ndo l’ɛse ka ngɔndɔ shamalo nde akakimɔ lɔsɛnɔ lande le Nzambi ndo akabatizama.

Lo dibuku dia lo Bible di’Esambu, sho tanaka ditelo diasalanganya otema diakafunde amembi w’esambo w’edjedja w’ase Hɛbɛru wele oko nkumekanga Davidi diɛnya woho wayakiyanya Jehowa la ngandji dikambo di’ekambi ande. Lo Osambu 56:8, nkumekanga Davidi akasɛngasɛnga Nzambi ɔnɛ: “Udji asoi ami l’olondo aye. Efula kawo kunfundama lu buku diaye uka?” Oko wadiɛnya wɛdikelo ɔsɔ, Davidi akeyaka dia Jehowa akashihodiaka asui ande ndo shɛngiya yaki la dui sɔ le nde. Jehowa akeyaka pâ yaki la Davidi ndo akohɔka kɛnɛ kakakonyaka Davidi dia nde kɛdia asɔi. Lo mɛtɛ, Otungi aso ndjakiyanyaka dikambo dia wanɛ tshɛ “weli la etema tshe le ndi” wasala la wolo dia sala lolango lande.

Divɛsa dikina dia lo Bible diɛnya woho wayakiyanya Nzambi la ngandji dikambo di’ekambi ande ko Osambu wa diambo wa 23. Ɛtɛkɛta wa mbɔtwɛlɔ mbɛdikaka Nzambi la olami w’ɛkɔkɔ wele la ngandji lo mbuta ɔnɛ: “[Jehowa] keli ulami ami, halahumbi engo.” Olami w’ɛkɔkɔ wa lo Proche-Orient akayakiyanyaka dikambo di’ɔkɔkɔ l’ɔkɔkɔ ndo akɔlɛka ɔkɔkɔ tshɛ lokombo. Lushi tshɛ, nde akelɛka ɔkɔkɔ tshɛ oya le nde ndo akɔsɛdingolaka dimɛna dia menda kana akahomwe. Naka nde ambɛna dia vɔ wakahomwe, kete nde mbotɛka esɔ lo mpota dia tɔ kɔnɔ esadi. Naka ɔkɔkɔ ɔmɔtshi ambotata, olami mbeyaka sala la wolo dia mbɔnɔsha okanga ndo nde mbowetolaka diaha vɔ nkɔ ndo mvɔ. Ɔsɔ ekɔ ɛnyɛlɔ ka dimɛna efula kɛnya woho wayakiyanya Jehowa dikambo di’ekambi ande wayaɛkɛ le nde.

Dɔmbɛlɔ ndo eolwelo mɛnyaka dia Nzambi ndjakiyanyaka dikambo diaso

Osambo ɔsɔ ndo ekina w’amɛna efula kofundama lo Bible paka dia sho mbadiaka ndo ngɛnangɛnaka la wɔ. Vɔ tɛnyaka woho wakakɛnɛmɔlɛ ekambi waki Nzambi wa kɔlamelo wa lo nshi y’edjedja Jehowa etema awɔ dia mbewoya ehomba awɔ, dia nyanga ekimanyielo kande ndo mɛnya lowando lawɔ l’ɛlɔmbwɛlɔ ndo l’ɛtshɔkɔ ande. Awui asɔ mɛnyaka dimɛna di’ekambi waki Nzambi wa lo nshi y’edjedja waketawɔka l’eshikikelo tshɛ dia Nzambi akayakiyanyaka dikambo diawɔ. Mbadia ndo kana yimba l’ɛtɛkɛta ɛsɔ kokaka tokimanyiya dia sho ndjaoka woho akɔ wâmɛ lo dikambo dia Nzambi. Yɛdikɔ ya dɔmbɛlɔ ekɔ djembetelo ya wolo yɛnya dia Nzambi ndjakiyanyaka dikambo diaso.

Koko, tena dimɔtshi, sho ndjakiyanyaka efula di’ekakatanu wahomana la so polo ndo hatoyeya kɛnɛ ka mbutɛ Nzambi lo dɔmbɛlɔ. Onde kɛsɔ shimbaka dia Jehowa mbeya ekakatanu wele la so? Romo 8:26 kadimolaka ɔnɛ: “Osoku mbatutukimanyiaka nyuma lu weodu asu, ne dia shu hatuteyaka kene kukukisu nomba lu alombelo asu. Keli nyuma ndame atutoteketelaka la emumu waheyama mvuta.” Divɛsa sɔ totɛka dia alɔmbɛlɔ w’ekambi waki Nzambi w’edjedja mbeyaka kɛnɛmɔla nsaki yaso ndo Jehowa ‘Latokaka alɔmbɛlɔ’ kokaka tohokamɛ.​—Osambu 65:2.

Elongamelo ka eolwelo ekɔ djembetelo kina ya wolo yɛnya dia Nzambi ndjakiyanyaka dikambo di’onto l’onto. Yeso Kristo akate ate: “Onya wooyaye wele anɛ cɛɛ wele lo waombo wayooka dui dyaakinde [Yeso], Ko wayootomba.” (Joani 5:28, 29, Dyookaneelo dy’Oyooyo) Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yakawakambe la yɔ lanɛ kadimɔmaka lo yoho ya mɛtɛ mɛtɛ ɔnɛ “waombo wa eohwelo” koko aha tsho ɔnɛ “waombo.” Yɔ mbelaka kanyi yɔnɛ Nzambi mbohɔka awui tshɛ wendana la l’onto lakavu.

Ohokanyiya, dia mbolola onto, Nzambi pombaka mbeya kiambokambo tshɛ yendana la nde mbidja ndo ɛnamelo kande, awui wakandahowɔ kana wakandayonga la wɔ ndo yimba yande! (Mako 10:27) Nzambi hakoke mbohɛ awui tshɛ wendana l’onto ɔsɔ kânga l’ɔkɔngɔ wa nunu di’ɛnɔnyi. (Jobo 14:13-15; Luka 20:38) Ɔnkɔnɛ, woho wohɔ Jehowa Nzambi awui tshɛ wendana la miliyara y’anto wakavu toshikikɛka dia Nzambi ndjakiyanyaka dikambo diaso l’onto ndo l’onto!

Jehowa mbatofuta

Kakɔna kahombaso sala dia Nzambi ndjakiyanya dikambo diaso? Ntondotondo, sho pombaka mɛnya dia sho ndjaɛkɛka le nde, mbokitanyiyaka ndo tekɔ la mbetawɔ le nde. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akɛnya diɔtɔnganelo diele lam’asa monga la mbetawɔ la Nzambi ndjakiyanya dikambo diaso. Nde akafunde ate: “Untu laha la mbetawo, heyi mbôngenyangenya. Ne dia dieli la one layuya le [Nzambi] mbetawo ati: Ndi eko, la ndi keli ufutshi a wane watûyangaka.”​—Heberu 11:6.

Tolembete dia woho wa mbetawɔ kangɛnyangɛnya Nzambi kekɔ la awui ahende. Dui dia ntondo, sho pombaka ‘mbetawɔ dia nde ekɔ,’ mbuta ate sho pombaka mbetawɔ dia Nzambi ekɔ onto la mɛtɛ ndo di’ɔnɛ nde ekɔ Ɔnɔmbɔdi aso woleki tshɛ wahombaso kitanyiya ndo tɛmɔla. Dui dia hende, sho pombaka mbetawɔ dia nde “keli ufutshi a wane watûyangaka.” Mbetawɔ ka mɛtɛ nembetshiyaka mbetawɔ dia Nzambi ndjakiyanyaka di’ɔlɔlɔ wa wanɛ tshɛ watoyangaka dia sala lolango lande ndo dia nde mbafutaka. Lo mbekaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndo lo sanganaka kâmɛ la wanɛ wokitanyiya, wɛ lawɔ kokaka monga la woho wa mbetawɔ kahomba Nzambi futa ndo ndjakiyanya la ngandji tshɛ dikambo diayɛ.

Ɛlɔ kɛnɛ, anto efula mbetawɔka dia Nzambi hayakiyanya dikambo di’anto. Koko, oko wambotodiɛna, Bible mɛnyaka hwe dia Nzambi ndjakiyanyaka efula dikambo dia wanɛ wele la mbetawɔ le nde. Kânga mbele lɔsɛnɔ la nshi nyɛ ndola l’ekiyanu, l’ekakatanu ndo l’awui akina wa kɔlɔ, hatohombe shisha elongamelo. Jehowa Nzambi ndjakiyanyaka dikambo diaso. La ngandji tshɛ, nde tɔlɔmbaka dia sho mendɛ le nde dia nde tosukɛ. Omembi w’esambo akate ate: “Ukitsha wutshu aye le [Jehowa], ku ndi ayukembelawo. Ndi hetawo untu ololo nsutshasutshama.”​—Osambu 55:22.

[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]

a Yakatondjama oma le Ɛmɛnyi wa Jehowa.

[Kiombo/​Osato wa lo lɛkɛ 23]

Avɛsa wahomba keketsha mbetawɔ kayɛ lo woho wayakiyanya Nzambi la ngandji tshɛ dikambo diayɛ

“[Jehowa] atukaka ashu andi lu kete tshe, dia nsukeka waku weli la etema tshe le ndi.”​—2 EKONDO 16:9

“Udji asoi ami l’olondo aye. Efula kawo kunfundama lu buku diaye uka?”​—OSAMBU 56:8

“[Jehowa] keli ulami ami, halahumbi engo.”​—OSAMBU 23:1

“Le ye, we [latokaka] dombelo! Antu tshe wayuya.”​—OSAMBU 65:2

“We ayumbeta, ku dimi layuketawo; we ayukaka ulimu w’anya aye ketshi.”​—JOBO 14:15

“Dieli la one layuya le [Nzambi] mbetawo ati: Ndi eko, la ndi keli ufutshi a wane watûyangaka.”​—HEBERU 11:6

“Ukitsha wutshu aye le [Jehowa], ku ndi ayukembelawo. Ndi hetawo untu ololo nsutshasutshama.”​—OSAMBU 55:22

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto