Nyokimanyiya ananyu dia vɔ mbeya nkandola

ekakatanu wahomana la wɔ

AKƐNDA wele l’atei aso pomanaka la tɔsɛngiya ta wolo. Vɔ sɛngiyamaka oma lo yimba y’andja ɔnɛ wa kɔlɔ walɔmbwama oma le Satana ndo vɔ ndɔshanaka la “saki ya kolo y’elongo w’apami.” (2 Tim. 2:22; 1 Joa. 5:19) Ndo nto, lam’ele vɔ salaka la wolo dia ‘mbohɔ Otungi awɔ wa Woke,’ vɔ ndɔshanaka la diɔnyɔ ndo l’ɛhɛnyɔhɛnyɔ waya oma le anto walɔshana la mbetawɔ kawɔ. (Und. 12:1) Etena kohɔnde nshi yakandayolaka, ɔnangɛso ɔmɔtshi lelɛwɔ Vincent mbutaka ate: “Tena tshɛ, onto ɔmɔtshi akasolaka, akapɛnyahɛnyahɛnyaka ndo akandɔshaka l’ɔtɛ wakimi Ɔmɛnyi wa Jehowa. Mbala efula, awui asɔ waki la shɛngiya ya wolo le mi polo lo vɔ shidiyami nsaki ka ntshɔ lo kalasa.”a

Lâdiko dia tɔsɛngiya taya oma le andja ɔnɛ, anaso mbeyaka nto ndɔshana la nsaki yawɔ hita ya monga oko angɛnyi awɔ. Cathleen, kadiyɛso kɛmɔtshi kele l’ɛnɔnyi 16 mbutaka ɔnɛ: “Bu dikambo dia wɔdu di’anto kɔsa dia wɛ ntshikitana la wɔ.” Ɔnangɛso Alan lele l’ɛnɔnyi 21 suyaka ɔnɛ: “Tena efula, asekami wa la kalasa wakanɔmbaka dia dimi mɛngɔla la wɔ lo wikɛndɛ ndo lakangɛnangɛnaka dui sɔ efula.” Ndo nto, nsaki konga l’ɛlɔngɔlɔngɔ ka ndjasha lo tɔkɛnyɔ ta la kalasa takoka nkonya esadi eto di’anto monga l’angɛnyi wa kɔlɔ kokaka monga wolo efula. Kadiyɛso kelɛwɔ Tanya kele l’ɛnɔnyi 19 mbutaka ɔnɛ: “Dimi nangaka tɔkɛnyɔ woho w’anyanya. Ɛnɔmbɔdi wa tɔkɛnyɔ ta la kalasa wakayangaka mbala tshɛ dia tshutshuyami dia dimi nkɛnya lo ekipɛ kaso. Ntona dikambo sɔ komonga wɔdu le mi.”

Ngande wakokanyu nkimanyiya ananyu dia vɔ ndɔshana l’ekakatanu wahomana la wɔ? Jehowa mbidjangɛka ambutshi dia vɔ mbetsha anawɔ dimɛna. (Tuk. 22:6; Ef. 6:4) Oyango wele l’ambutshi woka Nzambi wɔma ele wa monɛ l’etema w’anawɔ nsaki ka nkitanyiya Jehowa. (Tuk. 6:20-23) Lo yoho shɔ, ana wayotshutshuyama dia nshika tanga la ntondo ka tɔsɛngiya ta l’andja ɔnɛ kânga l’etena kele ambutshi bu lawɔ.

Ekɔ tshondo y’okakatanu le ambutshi dia nkotsha ehomba wa nkumbo ndo l’etena kakɔ kâmɛ ndjasha l’awui wa l’etshumanelo. Amɔtshi wekɔ lo nsala dikambo sɔ kânga mbodiawɔ anawɔ vɔamɛmɛ ndo mbahomanawɔ l’ɔlɔshamelo oma le olonganyi wele bu ombetawudi. Koko, Jehowa nɔmbaka di’ambutshi ndjatshungwɛka etena ka mbetsha ndo nkimanyiya anawɔ. Lâsɔ, kakɔna kakokanyu nsala dia nkimanyiya ananyu dia vɔ ndjakokɛ oma lo tɔsɛngiya t’oma le angɛnyi, ehemba ndo diɔnyɔ diahomana la wɔ lushi la lushi?

Dia vɔ monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Jehowa

Ntondotondo, anaso pombaka mbɔsa Jehowa oko Onto la mɛtɛ. Vɔ wekɔ l’ohomba wa kimanyiyama dia ‘mɛna Onto lahɛnama.’ (Heb. 11:27) Vincent, lakatatɛkɛtshi dikambo diande la diko mbohɔka woho wakokimanyiyaka ambutshi ande dia nde monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Jehowa. Nde mbutaka ate: “Vɔ wakambetshaka ohomba wa nɔmbaka. Dimi kokaka mbohɔ dia lo nshi yakimi dikɛnda lakalɔmbaka Jehowa l’otsho tshɛ la ntondo ka dimi ndala. Jehowa aki onto la mɛtɛ le mi.” Onde nyu nɔmbaka kâmɛ l’ananyu? Bonde kahanyakoke mpokamɛ kɛnɛ katɛ ananyu Jehowa lo alɔmbɛlɔ awɔ? Onde vɔ kalolɛka woho ɔmɔtshi w’ɛtɛkɛta mbala la mbala? Kana onde alɔmbɛlɔ awɔ kɛnɛmɔlaka mɛtɛ woho wɔsawɔ Jehowa? Lo mpokamɛ alɔmbɛlɔ awɔ, nyu mbeyaka nshihodia ohamelo awɔ wa lo nyuma.

Wadielo w’Ɔtɛkɛta wa Nzambi mbala la mbala ekɔ dui dikina diahomba ananyu nsala dia ndeka ndjasukanya la Jehowa. Cathleen, lakatatɛkɛtshi la diko mbutaka ɔnɛ: “Wadielo wa Bible k’otondo oma ko dikɛnda diami akakimayiya. Vɔ wakashikikɛ dia kânga etena kandɔsha anto, Jehowa ekɔ lo sukɛmi.” Onde ananyu wekɔ l’ekongelo ka wadielo wa Bible?—Osam. 1:1-3; 77:12.

Kɛnɛ kele mɛtɛ ele, ɔna l’ɔna ntshikitana lo kɛnɛ kasalawɔ la wetshelo w’oma le ambutshi. Ndo nto, ohamelo awɔ wa lo nyuma mbeyaka nemanɛ l’ɛnɔnyi wele la wɔ. Koko, naka aha l’ɛlɔmbwɛlɔ kanyu, ayonga wolo di’ananyu mbɔsa Jehowa oko Onto la mɛtɛ. Ambutshi pombaka kɔkɔmiya anawɔ Ɔtɛkɛta wa Nzambi dia vɔ monga oko anto woka Jehowa atɛkɛta dihole tshɛ diakokawɔ ntanema. (Euh. 6:6-9) Ananyu pombaka mbetawɔ dia Jehowa ndjakiyanyaka dikambo diawɔ.

Woho wa sawolaka dimɛna

Sawo ekɔ yoho kina y’ohomba efula yakokanyu nkimanyiya ananyu. Lo mɛtɛ, sawo dia dimɛna hakomɛ tsho lo ntɛkɛta l’ananyu. Dui sɔ nɔmbaka mboka ambola ndo mpokamɛ ekadimwelo la solo dia lotutsha tshɛ kânga ekadimwelo wotshikitanyi la kɛnɛ kalongamɛnyu. Mama kɛmɔtshi kele l’ana ahende kelɛwɔ Anne akate ɔnɛ: “Dimi mbokaka ambola polo ndo lamboshihodia kɛnɛ kakanyiyawɔ ndo ekakatanu wahomana la wɔ lo lɔsɛnɔ.” Onde ananyu mɛnaka dia nyu mbahokamɛka? Tanya, lakatatɛkɛtshi dikambo diande la diko mbutaka ɔnɛ: “Ambutshi ami wakapokamɛka dimɛna ndo lâkohɔ awui wakatasawolaka. Vɔ wakeyaka nkombo y’asekami wa la kalasa. Vɔ wakambolaka nsango yawɔ ndo awui akina wakatasawola la ntondo.” Mpokamɛka ndo mbohɔka ekɔ awui w’ohomba dia nsawola dimɛna.

Nkumbo efula mɛnaka dia wonya w’olelo mbele etena ka dimɛna ka vɔ nsawola. Vincent nembetshiyaka ate: “Ndɛka kâmɛ ekɔ dikambo di’ohomba efula lo nkumbo. Takalomɔlomɔka dia wonya w’olelo nkoka dia sho monga kâmɛ etena tshɛ kakakokaka dikambo sɔ salema. Wakatosekɛ wendelo wa televiziɔ, ohokamelo w’aradiyo kana wadielo wenya w’olelo. Lam’ele, tena efula takasawolaka awui wa tɔsɛkɛsɛkɛ, asawo asɔ aki tena diakɔlaka wɔɔngɔ ndo wakakimanyiya dia dimi ndɔshana l’ekakatanu ndo la tɔsɛngiya takahomanaka la mi la kalasa.” Nde kotshaka ɔnɛ: “Monga la mbekelo ka sawolaka l’ambutshi ami wonya w’olelo akakimanyiya nto dia dimi monga l’akoka wa nsawola la wɔ etena kakimi l’ohomba w’ekimanyielo lo tena di’ekakatanu.”

Yambola ɔnɛ: ‘Mbala ngana yalɛso kâmɛ lo nkumbo lomingu tshɛ?’ Onde etshikitanu wakokanyu nsala lo dikambo sɔ wayonyosha diaaso dia ndeka sawolaka dimɛna l’ananyu?

Ohomba wa Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ

Ɔtɛmwɛlɔ wa nkumbo wa la dikɔlɔ wasalema lomingu tshɛ keketshaka nto asawo wa dimɛna wa lo nkumbo ndo kimanyiyaka nto akɛnda dia vɔ ndɔshana l’ekakatanu wa shikaa. Alan lakatatɛkɛtshi la diko mbutaka ɔnɛ: “Ambutshi ami wakakambaka la wonya wa wekelo wa lo nkumbo dia mbeya tokanyi taso. Takasɛdingolaka awui w’ohomba wakendanaka la ekakatanu wakahomanaka la so.” Nyango Alan mbutaka ɔnɛ: “Sho takakambaka la wonya wa wekelo dia nsala wɛnyɛlɔ ɛmɔtshi. Wɛnyɛlɔ ɛsɔ wakakimanyiya anaso dia vɔ mbeka woho wa vɔ mamɛ dietawɔ diawɔ ndo mɛnya dia kɛnɛ kakawetawɔka kekɔ mɛtɛ. Kɛsɔ akâkimanyiya dia vɔ monga l’akoka wa nkandola ekakatanu tshɛ wakakoke mpomana la wɔ.”

Lo mɛtɛ, etena kahomanawɔ la tɔsɛngiya t’oma le angɛnyi, mbala efula ana pombaka nsala awui akina lâdiko dia mbuta tsho ɔnɛ halolange ko minya demba. Vɔ wekɔ l’ohomba wa nkadimola lo ambola wele oko lande na ndo lande na kahanyasale dikambo kapanda. Vɔ pombaka nto mbeya kɛnɛ kahombawɔ nsala etena kɔlamawɔ l’ɔtɛ wa mbetawɔ kawɔ. Naka vɔ bu l’akoka wa mamɛ dietawɔ diawɔ, kete ayonga wolo le wɔ dia vɔ ntshikala nge l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Salaka wɛnyɛlɔ w’awui wawaetshanyu mbeyaka mbakimanyiya.

Kiombo yele lo lɛkɛ 18 shilaka awui amɔtshi wakokanyu nsala oko tɔkɛnyɔ etena kasalanyu Ɔtɛmwɛlɔ wa nkumbo wa la dikɔlɔ. Nyetɛ awui asɔ oko akambo wa mɛtɛ lo tonaka ekadimwelo washa ananyu. Kâmɛ l’awui asɔ lo yimba, nyɔsɛdingole wetshelo ɛmɔtshi wakondjaso oma lo bɛnyɛlɔ dia lo Bible. Aha la tâmu, wetshelo wa lo nkumbo wa ngasɔ ayokimanyiya ananyu dia vɔ ndɔshana l’ekakatanu wahomana la wɔ la kalasa kana l’ahole akina.

Onde luudu lanyu lekɔ dihole dia wɔladi?

Onde ananyu nomɔlomɔka dia nkalola la ngelo kam’atombawɔ oma la kalasa? Naka diɔ diekɔ dihole dia wɔladi, kete diɔ diayokimanyiya ananyu dia vɔ ndɔshana l’ekakatanu wayohomanaka la wɔ lushi la lushi. Kadiyɛso kɛmɔtshi kele ɛlɔ kɛnɛ ose nkumbo ka Bɛtɛlɛ mbutaka ate: “Etena kakamayolaka, dui diakaleke ohomba le mi ele ngelo kaso aki dihole diakamayaokaka dimɛna. Oyadi dui dia kɔlɔ tshɛ diakahomanaka la mi la kalasa, lakeyaka dia etena kayomokalola la ngelo layotoyaoka dimɛna.” Ngande wasɛnanyu lakanyu? Onde ngelo kanyu kekɔ dihole dionga anto la “kele, diatanelu, [ndo] lundju” kana onde tɔ mbeyamaka oko dihole diele “ngandji, ongenongeno, [ndo] ki”? (Ngal. 5:19-23) Naka wɔladi bu lakanyu, onde nyu salaka la wolo dia nsala etshikitanu wahombama dia mbetɛ ngelo kanyu dihole dia wɔladi dikambo di’ananyu?

Yoho kina yakokanyu nkimanyiya ananyu dia vɔ ndɔshana l’ekakatanu ele lo mbɔsa yɛdikɔ ya mbakimanyiya dia vɔ monga l’angɛnyi w’amɛna. Ɛnyɛlɔ, onde nyu kokaka mbelɛ anangɛso ndo akadiyɛso amɔtshi wele la lonyuma la dimɛna wa l’etshumanelo dia vɔ ndjosanga la nyu lonya lo tena dimɔtshi? Kana onde nyu kokaka nsanga lonya l’omendji weteta ndo l’ekambi ekina wa lo tena tshɛ? Onde nyu mbeyaka waa misiɔnɛrɛ kana ase Bɛtɛlɛ amɔtshi wakoka ananyu mbɔtɔ la wɔ lɔngɛnyi kânga tsho lo fundanɛka mikanda kana lo telefɔnɛ? Yoho ya lɔngɛnyi shɔ kokaka nkimanyiya ananyu dia vɔ nkɛndakɛnda lo mboka kosembwe ndo ndjadjɛ eyango wa lo nyuma. Nyokanyiya shɛngiya ya dimɛna yaki l’ɔpɔstɔlɔ Paulo le ɔlɔngɔlɔngɔ Timɔtɛ. (2 Tim. 1:13; 3:10) Lɔngɛnyi la ma ma laki lam’asa Paulo nde la Timɔtɛ akakimanyiya Timɔtɛ dia nde mbika washo l’eyango wa lo nyuma.—1 Kor. 4:17.

Nyandolake ananyu

Jehowa ngɛnangɛnaka dia mɛna akɛnda wasukɛ akambo wa mɛtɛ kânga mbahomanawɔ la tɔsɛngiya t’oma l’andja waki Satana. (Osam. 147:11; Tuk. 27:11) Aha la tâmu, nyu lawɔ ngɛnangɛnaka etena kɛnanyu ananyu wɔsa tɛdikɔ ta lomba. (Tuk. 10:1) Nyɛnya ananyu kɛnɛ kakananyu lo dikambo diawɔ ndo nyowandolake la ngandji. Jehowa mbishaka ambutshi ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ lo dikambo sɔ. Etena kakabatizama Yeso, Jehowa akate ate: “On’ami la ngandji keye. Dimi lambongenangena lu dikambu diaye.” (Mako 1:11) Eshikikelo kakawosha She kɛsɔ kakakimanyiya mɛtɛ Yeso dia nde ndɔshana l’ekakatanu wakinde suke la mpomana la wɔ! Woho akɔ wâmɛ mbele nyu lawɔ nyowaɛnya dia nyu mbalangaka ndo mandolaka kɛnɛ kasalawɔ.

Ekɔ mɛtɛ dia nyu hanyokoke nshidiya tshɛ lo tshɛ ekakatanu wahomana l’ananyu waya oma lo tɔsɛngiya ta kɔlɔ, diɔnyɔ ndo sɔnyi kashamawɔ. Koko, nyu kokaka mbakimanyiya lo yoho y’efula. Lo toho takɔna? Nyâkimanyiya dia vɔ monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Jehowa. Nyosawolake la wɔ dimɛna. Nyosalake Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ wa dimɛna ndo nyetɛ ngelo kanyu dihole dia wɔladi. Aha la tâmu, lo nsala ngasɔ ananyu wayonga l’akoka wa nkandola ekakatanu wahomana la wɔ.

[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]

[Kiombo/Osato wa lo lɛkɛ 18]

WƐNYƐLƆ W’AKAMBO WETSHANYU ANANYU KOKAKA MBAKIMANYIYA

Ɔnɛ ekɔ bɛnyɛlɔ dimɔtshi di’akambo wahomana l’ananyu. Lande na kahanyasale awui asɔ oko tɔkɛnyɔ etena kasalanyu Ɔtɛmwɛlɔ anyu wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ?

▸ Ɔnɔmbɔdi wa tɔkɛnyɔ ambɔlɔmba ɔnanyu la womoto dia nde mbɔtɔ lo ekipɛ kɛmɔtshi ka tɔkɛnyɔ ka la kalasa.

▸ Wekɔ lo mbisha ɔnanyu la pami mfɔka etena kayandakalola oma la kalasa.

▸ Ɛlɔngɔlɔngɔ ɛmɔtshi wambanɛ dia nkɔmɔla ɔnanyu la pami naka vɔ mbɛna asambisha nto.

▸ Etena katasambisha ɔnanyu la womoto lo soko la soko, nde ambohomana la osekande ɔmɔtshi la la kalasa.

▸ La kalasa, wambombola ɔnanyu la womoto lande na kahandatɛmɔla dalapo.

▸ Yana mɔtshi ya pami ekɔ lo ntetemala mɔnyɔla ɔnanyu la pami l’ɔtɛ wende Ɔmɛnyi wa Jehowa.

[Osato wa lo lɛkɛ 17]

Onde ananyu wekɔ l’ekongelo ka wadielo wa Bible?

[Osato wa lo lɛkɛ 19]

Onde nyu mbelɛka Akristo amɔtshi wele la lonyuma la dimɛna lakanyu?