BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w12 1/15 lk. 16-20
  • Teke dia nshihodia ‘akambo wa mɛtɛ’

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Teke dia nshihodia ‘akambo wa mɛtɛ’
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2012
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • DIDJIDJI DI’OLAMBO WAKI YESO
  • KƐNƐ KAKATSHUTSHUYAKA ASE ISARIYƐLƐ DIA NAMBOLA JEHOWA ELAMBO
  • KƐNƐ KAKAHOMBAKA ASE ISARIYƐLƐ NSALA DI’ELAMBO AWƆ MBETAWƆMA
  • TONGE LA MBETAWƆ L’OLAMBO WAKI YESO
  • Elambo wa lotombo wangɛnyangɛnya Jehowa
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2000
  • Onde wɛ ayokimɔ weshasha lo wahɔ wa Diolelo?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2013
  • Elambo wangɛnyangɛnya Nzambi
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2000
  • Tosha Jehowa elambo l’anima aso tshɛ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2012
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2012
w12 1/15 lk. 16-20

Teke dia nshihodia ‘akambo wa mɛtɛ’

‘Nyu nyekɔ l’akambo w’ewo ndo wa mɛtɛ wele l’Ɛlɛmbɛ.’—ROMO 2:20.

KADIMOLA AMBOLA ANƐ:

Elambo wa l’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ waki didjidji dia na?

Diɔtɔnganelo diakɔna diele lam’asa elambo wakalambolaka ase Isariyɛlɛ ndo walambola Akristo ɛlɔ kɛnɛ?

Ahombaso nsala di’elambo aso mbetawɔma le Jehowa?

1. Lande na kahombaso nyanga dia nshihodia awui wa l’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ?

OTONDONGA aha efundelo wakasambiyama wakafunde ɔpɔstɔlɔ Paulo, tshike otonga wolo nshihodia awui efula wa l’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Ɛnyɛlɔ, lo mukanda wakandafundɛ ase Hɛbɛru, Paulo akɛnya dia Yeso ekɔ “olombedi a ladiku” wakoka “nambwela antu ulambu wa kolo yawo” ndo mbisha wanɛ wele la mbetawɔ l’olambo akɔ “etshungwelu ka pundju.” (Heb. 2:17; 9:11, 12) Paulo akalembetshiya ɔnɛ tabɛrɛnakɛlɛ aki tsho “didjidji dia diango dia l’ulungu” ndo Yeso ekɔ Ompakemi wa “sheki yuleki ololo” oleki Mɔsɛ. (Heb. 7:22; 8:1-5) Lo nshi ya Paulo, Akristo wakɔsaka awui asɔ la nɛmɔ ndo Akristo wa nshi nyɛ mbaɔsaka la nɛmɔ. Awui asɔ kokaka tokimanyiya dia sho ndeka mbɔsa tɛdikɔ takɔshi Nzambi lo dikambo diaso la nɛmɔ.

2. Naa diɛsɛ diaki l’Akristo w’ase Juda lo mbɛdika l’ase Wedja?

2 Lo mukanda wakandafundɛ ase Rɔma, Paulo akatɔlɔnganya alako ande otsha le ase etshumanaelo kakakengama l’Akristo w’ase Juda waketshama lo ndjela Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Nde akɛnya ɔnɛ lam’ele ase etshumanelo asɔ wakeyaka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ, vɔ waki la diɛsɛ dia mbeya ‘akambo w’ewo ndo wa mɛtɛ’ wendana la Jehowa ndo l’atɔndɔ ande wosembwe. Vɔ wakashihodiaka ndo wakalangaka ‘akambo wa mɛtɛ’ w’oma l’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ waketshamaka. Ɔnkɔnɛ, l’ɛnyɛlɔ k’ase Juda wakasɛnɛ la ntondo kawɔ, vɔ lawɔ waketshaka anto akina akambo wa mɛtɛ wendana la Jehowa.—Adia Romo 2:17-20.

DIDJIDJI DI’OLAMBO WAKI YESO

3. Wahɔ akɔna wakondjaso lo nsɛdingola woho wakalambolaka ase Juda w’edjedja elambo?

3 Akambo wa mɛtɛ wakatɛkɛta Paulo wekɔ ohomba efula le so ɛlɔ kɛnɛ dia sho nshihodia asangwelo waki Jehowa. Atɔndɔ wa l’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ weke la nɛmɔ polo ndo nshi nyɛ. La dui sɔ lo yimba, nyɛsɔ tɔsɛdingole dui ɔtɔi diendana l’ɛlɛmbɛ ɛsɔ, mbuta ate weho w’elambo wakakimanyiyaka ase Juda waki l’okitshakitsha dia mbetawɔma le Kristo ndo wakâkimanyiyaka dia nshihodia kɛnɛ kakalɔmbaka Nzambi. Lam’ele atɔndɔ waki Jehowa hawotshikitanaka, tayɛna nto di’ɛlɛmbɛ wakandadjɛ ase Isariyɛlɛ wendana la woho wakawahombaka mbolambola elambo koka tokimanyiya dia ndjasɛdingola kana olimu w’ekila wôkambɛso wekɔ dimɛna.—Mal. 3:6.

4, 5. a) Kakɔna kakoholaka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ ekambi waki Nzambi? b) Elambo wakawalambolaka Nzambi waki didjidji dia na?

4 Ase Juda w’edjedja wakeyaka dimɛna di’awui efula wa l’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakɛnyaka di’atshi wa pɛkato mbakiwɔ. Ɛnyɛlɔ, onto tshɛ lakanandaka odo akɔtɔka mindo ndo akahombaka mbɛdiama. Dia nsala dui sɔ, vɔ wakadiakaka ɔsɔngɔ wa ngɔmbɛ ka beela l’andja wa mpango ko l’ɔkɔngɔ diko kitshumba. Wakahombaka momba oduwo atɔ dia salɛ ase Isariyɛlɛ “ashi w’edielo” wakawahombaka mbutɛ ɔnɛ lakɔtɔ mindo lo woho wakandananda odo lushi la sato ndo lushi l’esambelo dia nde mbɛdiama. (Wal. 19:1-13) Dia mbohola ase Isariyɛlɛ ɔnɛ anto mbotɔka la eongelo kele kema kokele ndo la pɛkato, womoto laki eke kambota akɔsamaka oko mindo l’etena kɛmɔtshi ndo l’ɔkɔngɔ w’etena kɛsɔ, nde akahombaka nkimɔ olambo dia nde mbɛdiama.—Lew. 12:1-8.

5 Anto wakakimɔka elambo wa nyama l’ɔtɛ w’akambo wa kɔlɔ wakawasalaka dia dimanyiyama pɛkato yawɔ. Oyadi vɔ wakeyaka kana bu, elambo ɛsɔ ndo ekina wakawalambolaka lo tɛmpɛlɔ kaki Jehowa waki “didjidji” di’olambo wa kokele waki Yeso.—Heb. 10:1-10.

KƐNƐ KAKATSHUTSHUYAKA ASE ISARIYƐLƐ DIA NAMBOLA JEHOWA ELAMBO

6, 7. a) Kakɔna kakahombaka ase Isariyɛlɛ mbeya etena kakawalambolaka Jehowa elambo, ndo dui sɔ akadiɛnyaka? b) Ambola akɔna wakokaso ndjaoka lo kɛnɛ kendana la dui sɔ?

6 Ase Isariyɛlɛ wakalɔmbamaka dia nambola Jehowa elambo wa nyama yaki komonga la dikɔmɔ. (Lew. 22:20-22) Etena kakawalambolaka elowa kana eponga w’oma lo dikambɔ diawɔ, vɔ wakahombaka nkimɔ “elonga” ndo “epunga wuleki amena.” (Wal. 18:12, 29) Koko aki nto weshasha ekina waki kombetawɔmaka le Jehowa. Dui sɔ diakɛnyaka di’olambo wa Yeso takiwɔ la vadi, l’onongo ndo ɔnɛ olambo ɔsɔ waki dimɛna efula ndo waketawɔma le Jehowa dia dimanyiya anto pɛkato.—1 Pet. 1:18, 19.

7 Shi naka onto lakalambolaka Jehowa olambo aki mɛtɛ la lowando otsha le nde l’ɔtɛ w’ɛlɔlɔ ande, kete nde otɔngɛnangɛna mbolambola kɛnɛ kakaleke dimɛna? Tolembete di’onto tshɛ aki la lotshungɔ la nambola kɛnɛ koleki dimɛna kaki la nde. Koko onto akɔ akahombaka mbeya dia Nzambi hetawɔ elambo wele la dikɔmɔ nɛ dia dui sɔ diotɛnya dia nde akakimɔka paka dia minya okita. (Adia Malaki 1:6-8, 13.) Dui sɔ pombaka totshutshuya dia ndjaoka ambola anɛ lo woho wakambɛso Nzambi: ‘Eyango akɔna watshutshuya dia kambɛ Jehowa? Onde dimi pombaka nyomolowanya woho wokambɛmi Nzambi ndo nsɛdingola eyango watshutshuya dia nsala dui sɔ?’

8, 9. Lande na kahombaso nkana yimba lo woho wakakimɔka ase Isariyɛlɛ elambo?

8 Ondo ose Isariyɛlɛ tshɛ lakalambolaka Jehowa elambo la lolango lande, ɛnyɛlɔ oko olambo wa lotshumba ndo wa mbetawɔma le nde komonga l’okakatanu dia mbolambola kɛnɛ koleki dimɛna. Ɔtɛmɔdi tshɛ waki Jehowa akalɔmbamaka dia mbolambola kɛnɛ kakaleke dimɛna kaki la nde. Ɛlɔ kɛnɛ, Akristo hawolambola Nzambi elambo oko wakalɔmbaka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ, koko vɔ mbishaka Jehowa elambo lo yoho yakambawɔ la wenya awɔ, wolo awɔ ndo ekundji awɔ dia mbokambɛ. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akɛdika ‘wotelo wa lo sɛkɛ’ wasala Akristo dikambo di’elongamelo kawɔ ndo ‘woho wasalɛwɔ anto akina ɔlɔlɔ lo mbasambisha’ l’elambo wangɛnyangɛnya Nzambi. (Heb. 13:15, 16) Eyango watshutshuya ekambi waki Jehowa dia ndjasha tshɛ l’awui asɔ mɛnyaka dia vɔ wekɔ la lowando l’efula le nde ndo nde ngɛnangɛnaka kɛnɛ tshɛ kawashande. Ɔnkɔnɛ, mɛnamaka di’eyango waki l’ase Isariyɛlɛ wakalambolaka Jehowa la lolango mbele ndo la wanɛ wayasha l’olimu w’Okristo ɛlɔ kɛnɛ.

9 Ko kakɔna kakokaso mbuta di’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ wakalɔmbaka di’onto lakasalɛ onyande kɔlɔ nkimɔ olambo? Onde wɛ fɔnyaka dia woho wakawadjangɛka anto dia nsala dui sɔ akatshikitanyaka eyango wakâtshutshuyaka dia nkimɔ elambo? Kakɔna kakawahombaka nsala diaha elambo ɛsɔ kimɔma l’etema ehende? (Lew. 4:27, 28) Vɔ wakahombaka mbakimɔ la nsaki ka nyomonga la diɔtɔnganelo dia dimɛna lam’asawɔ la Jehowa.

10. “Elambu” akɔna wakoka Akristo nkimɔ dia nɔngɔsɔla kɔlɔ kakawasalɛ anto akina?

10 Woho akɔ wâmɛ mbele ɛlɔ kɛnɛ, sho mbeyaka nyangiya ɔnangɛso kana kadiyɛso aha la nkanyiya kana mbidja yimba. L’ɔkɔngɔ diko, nkum’otema kaso mbeyaka totɛ ɔnɛ tambôsalɛ kɔlɔ. Onto tshɛ lɔsa olimu wakambɛnde Jehowa la nɛmɔ pombaka nsala kɛnɛ tshɛ kakokande nsala dia nɔngɔsɔla kɔlɔ kosalende osekande. Dui sɔ nembetshiyaka nɔmba onto losaleso kɔlɔ edimanyielo l’otema ɔtɔi ndo naka kɔlɔ kakatôsalɛ kaki woke efula, kete sho pombaka nyanga ekimanyielo le dikumanyi di’Akristo dioludi la ngandji. (Mat. 5:23, 24; Jak. 5:14, 15) Ɔnkɔnɛ, ndoko kayotoshisha naka sho nyanga dia nɔngɔsɔla kɔlɔ kosaleso ɔnangɛso kana Nzambi. Etena kalambolaso Jehowa “elambu” wa ngasɔ, sho mongaka la diɔtɔnganelo dia dimɛna la nde, l’anangɛso ndo l’akadiyɛso ndo la nkum’otema kahatɛndja onongo. Lo wedi okina, dui sɔ toshikikɛka dia kɛnɛ katɔlɔmba Jehowa mboleki dimɛna.

11, 12. a) Kakɔna kakɛnyaka olambo wa diokanelo? b) Shɛngiya yakɔna yele l’olambo wa diokanelo l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ ɛlɔ kɛnɛ?

11 Elambo ɛmɔtshi wakakimɔka ase Isariyɛlɛ lo nshi ya Mɔsɛ wakɔsamaka oko elambo wa diokanelo. Vɔ wakakimɔka elambo ɛsɔ dia monga la wɔladi lam’asawɔ la Jehowa. Etena kakalambolaka onto olambo wa ngasɔ, nde akahombaka mbɔlɛ nde la nkumbo kande ondo lo luudu l’olelo la lo tɛmpɛlɔ. Ɔlɔmbɛdi wakatshumbaka olambo akɔ ndo ɛlɔmbɛdi ekina wakakambaka lo tɛmpɛlɔ lushi lakɔ wakalongolaka etenyi kɛmɔtshi k’olambo. (Lew. 3:1; 7:31-33) Ɔnɛ lakakimɔka woshasha ɔsɔ akɛnyaka nsaki kaki la nde ka monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Nzambi. Aki oko nde l’ase nkumbo kande, l’ɛlɔmbɛdi ndo la Jehowa wakalɛka kâmɛ lo ki.

12 Ande diɛsɛ diaki l’ase Isariyɛlɛ dia mbelɛ Jehowa lo yoho ya didjidji dia ndjɔlɛ kâmɛ la nde lo ki ko nde mbetawɔ lee! Mbala efula, onto lalongola angɛndangɛnda kombolaka mbasha mbo ya ndɛ yoleki amɛna yele la nde. Yɛdikɔ yendana l’olambo wa diokanelo yakɛnyaka dia lo tshimbo y’olambo wa tshungo waki Yeso, anto wa l’andja w’otondo wakombola monga la diɔtɔnganelo dia ma ma ndo la wɔladi lam’asawɔ l’Otungi awɔ kokaka nsala dui sɔ. Ɛlɔ kɛnɛ, sho koka monga la diɔtɔnganelo ndo la lɔngɛnyi la dimɛna la Jehowa etena kakambaso l’ekundji ndo la wolo aso l’olimu ande.

KƐNƐ KAKAHOMBAKA ASE ISARIYƐLƐ NSALA DI’ELAMBO AWƆ MBETAWƆMA

13, 14. Lande na kaki olambo wa nkumekanga Saulo kombetawɔma le Jehowa?

13 Dia vɔ mbetawɔma le Jehowa, ase Isariyɛlɛ wakahombaka nkimɔ elambo l’eyango w’amɛna. Bible ndola la bɛnyɛlɔ di’anto wakalambola Nzambi elambo waki kombetawɔma le nde. Ko lande na kakandatone elambo akɔ? Nyɛsɔ tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ pende.

14 Ɔprɔfɛta Samuɛlɛ akatɛ nkumekanga Saulo dia nde tolanya ase Amalɛka lo ndjela didjango diaki Jehowa. Saulo akahombe nshila atunyi wa Nzambi asɔ oshiki, mbidja ndo dongalonga diawɔ. Koko l’ɔkɔngɔ wa nde tɔlɛndja, Saulo akatɛ alembe ande dia vɔ ntshika Anganga nkumekanga k’ase Amalɛka la lɔsɛnɔ. Ndo nto, nde akatshike dongalonga diawɔ dimɔtshi diakaleke amɛna la lɔsɛnɔ l’oyango wa ndjolambola Jehowa. (1 Sam. 15:2, 3, 21) Kakɔna kakasale Jehowa? Nde akatone Saulo l’ɔtɛ wakinde komonga l’okitanyiya. (Adia 1 Samuele 15:22, 23.) Ko wetshelo akɔna wakondjaso oma l’ɔkɔndɔ ɔsɔ? Ɔkɔndɔ ɔsɔ tɛnyaka ɔnɛ di’olambo aso mbetawɔma le Nzambi, sho pombaka nkitanyiya ɛlɛmbɛ ande.

15. Kakɔna kakɛnya lɔkɛwɔ la kɔlɔ laki l’ase Isariyɛlɛ amɔtshi wakalambolaka Jehowa elambo?

15 Sho tanaka ɛnyɛlɔ kekina ka woho akɔ wâmɛ lo dibuku di’Isaya. Lo nshi y’Isaya, ase Isariyɛlɛ wakatshu dia tolambola Jehowa elambo. Koko lɔkɛwɔ lawɔ la kɔlɔ lakâkonya dia vɔ nambola Jehowa elambo l’etema ehende. Jehowa akawambola ate: “Katshami l’efula kanyu k’elambu kene? Dimi lambuheko elambu wa lutshumba a waumi w’ekoko la wata w’esongo wa ngombe. Dimi hangenangena lu dikila di’esongo wa ngombe, kana di’ekoko, kuyanga dia waumi wa mbudi. . . . Tanyelaki elambu w’anyanya ntu; upumu w’etshumbelu weli wononyi le mi.” Nzambi akawatɛ nto ate: “Lam’ayunyediaka anya anyu, dimi layunyaka ashu ami uma le nyu. Lam’ayunyufudiaka alombelo, dimi haluhukamaka anya anyu weli too la dikila. Nyuyaotsha, nyuyaedia; nyunya etsha anyu wa kolo uma lu ashu ami, nyukimo ntsha kolo.”—Isa. 1:11-16.

16. Ahombaso nsala dia Nzambi mbetawɔ elambo aso?

16 Jehowa kombetawɔ elambo wakolambolaka atshi wa pɛkato waki kondjatshumoya. Koko nde aketawɔka elambo ndo alɔmbɛlɔ w’anto wakasalaka la wolo dia nsɛna lo ndjela ɛlɛmbɛ ande. Ɛlɛmbɛ wakâkimanyiyaka dia vɔ nshihodia ɔnɛ wekɔ atshi wa pɛkato ndo ɔnɛ wekɔ l’ohomba w’edimanyielo ka Nzambi. (Ngal. 3:19) Dui sɔ diakâkimanyiyaka dia vɔ ndjatshumuya oma lo pɛkato yawɔ. Woho akɔ wâmɛ mbele ɛlɔ kɛnɛ, sho pombaka mbeya dia tekɔ l’ohomba w’olambo wa tshungo wa Kristo wɛdia pɛkato. Ɔnkɔnɛ, naka sho nshihodia ndo monga la lowando l’olambo ɔsɔ, kete Jehowa ‘ayetawɔ’ elambo tshɛ wawoshaso etena kokambɛso.—Adia Osambu 51:17, 19.

TONGE LA MBETAWƆ L’OLAMBO WAKI YESO

17-19. a) Ngande wakokaso mɛnya Jehowa lowando laso l’olambo wa tshungo waki Yeso? b) Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo diayela?

17 Ɛlɔ kɛnɛ, tekɔ la diɛsɛ dioleki nɛ diaki la wanɛ wakasɛnaka la ntondo ka Yeso nɛ dia hatoyɛna tsho “didjidji” di’asangwelo waki Nzambi. (Heb. 10:1) Ɛlɛmbɛ wendana l’elambo wakakeketshaka ase Juda dia monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Nzambi, mbuta ate monga la lowando otsha le nde, mbolambola diangɔ dioleki amɛna ndo mbeya ɔnɛ waki l’ohomba w’olambo wa tshungo. Diɛsɛ l’elembetshiyelo wa l’Afundelo w’Akristo wa lo Grɛkɛ wambotokondja, sho kokaka nshihodia ɔnɛ lo tshimbo y’olambo wa tshungo, Jehowa ayonya etombelo tshɛ wa kɔlɔ w’oma lo pɛkato dia tokimanyiya dia sho monga la nkum’otema ka dimɛna la ntondo kande. Olambo wa tshungo waki Yeso wekɔ mɛtɛ yɛdikɔ ya dimɛna efula.—Ngal. 3:13; Heb. 9:9, 14.

18 Koko dia sho nkondja wahɔ oma l’olambo wa tshungo, hatohombe komɛ tsho lo nshihodia kɛnɛ kalembetshiyawɔ. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ate: “Elembe wakayala umbetsha asu utsha le Kristu, ne dia shu nyindjama uma lu mbetawo kasu.” (Ngal. 3:24) Mbetawɔ kɛsɔ mɛnamaka oma l’etsha. (Jak. 2:26) Ɔnkɔnɛ, Paulo akakeketsha Akristo wa lo ntambe ka ntondo wakeyaka Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ dia vɔ nkamba la wɔ. Paka lo nsala ngasɔ mbakawakoke mbɔtɔnganyiya lɔkɛwɔ lawɔ l’atɔndɔ waki Nzambi wakawetshaka anto akina.—Adia Romo 2:21-23.

19 Kânga mbele Akristo bu l’ɛse k’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ, vɔ pombaka mbisha Jehowa elambo wetawɔma le nde. Sawo diayela diayotɛnya woho wakokaso nsala dui sɔ.

[Efundelo wa l’etei w’odingɔ wa lo lɛkɛ 17]

Atɔndɔ waki Jehowa hawotshikitanaka

[Osato wa lo lɛkɛ 18]

Woho akɔna w’olambo wahombayɛ nambola Jehowa?

[Osato wa lo lɛkɛ 19]

Wanɛ walambola Jehowa elambo w’amɛna mbetawɔmaka le nde

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto