Onde wɛ ayokimɔ weshasha lo wahɔ wa Diolelo?

1. Akambo akɔna wayahombia anto efula ɛlɔ kɛnɛ, ndo lande na?

ANTO efula mongaka suke dia nkimɔ weshasha lo awui wɛnawɔ ohomba. Ambutshi kambaka la wenya awɔ, falanga yawɔ ndo wolo awɔ lo wahɔ w’anawɔ. Etena kalangawɔ tɔsɛmanɛ l’akɛnyi wa lo wodja okina, akɛnyi wa Jeux olympiques mbetshaka wenya efula lushi tshɛ dia vɔ mbeka l’oyango wa ndjaekesanyiya dimɛna. Yeso nde lawɔ akayahombia diangɔ diaki ohomba efula le nde. Nde konyanga lɔsɛnɔ la kawotake ndo kombota ana. Koko, nde akasɔnɛ dia nyanga wahɔ wa Diolelo. (Mat. 4:17; Luka 9:58) Woho akɔ waamɛ mbele, ambeki ande wakatshike tshɛ dia nsukɛ Diolelo diaki Nzambi. Nsukɛ Diolelo sɔ mbaki dui diakawetshaka lo dihole dia ntondo lo nsɛnɔ yawɔ ndo vɔ wakayahombia akambo efula l’oyango wa disukɛ. (Mat. 4:18-22; 19:27) Diakɔ diele yambola wate: ‘Kakɔna koleki ohomba lo lɔsɛnɔ lami?’

2. a) Awui akɔna wahomba Akristo wa mɛtɛ tshɛ ndjahombia? b) Naa elimu ekina wayakimɔ Akristo amɔtshi lɔkɔ?

² Ekɔ akambo amɔtshi wahomba Akristo wa mɛtɛ tshɛ ndjahombia nɛ dia dui sɔ tokimanyiyaka dia sho nama diɔtɔnganelo dia dimɛna lam’asaso la Jehowa. Akambo asɔ mendanaka ndo la wenya ndo wolo wadjaso dia nsala dɔmbɛlɔ, wadielo wa Bible, Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo, wɔtwɛlɔ wa lo nsanganya ndo olimu w’esambishelo.a (Jas. 1:8; Mat. 28:19, 20; Hɛb. 10:24, 25) Etombelo wonga la dui sɔ ele, diɛsɛ la welo wadjaso ndo la ɛtshɔkɔ wa Jehowa, olimu w’esambishelo wekɔ lo tahame ndo anto efula wekɔ lo ntetemala ndja oya “[l’]ukungu wa luudu la [Jehowa].” (Is. 2:2) Dia vɔ nsukɛ olimu wa Diolelo, anto efula ndjahombiaka dia tokamba lo Bɛtɛlɛ, tosha lonya lo wokelo wa Mbala ya Diolelo ndo ya nsanganya ya weke, nkongɛ nsanganya ya weke ndo tokimanyiya wanɛ wambohomɔ mpokoso y’oma lo diangɔ diakatongama. Elimu ɛsɔ bu l’oyango wa tokondjiyɛ falanga koko ekɔ tsho dia nsukɛ wahɔ wa Diolelo.

3. a) Wahɔ akɔna wakondjaso etena kakimɔso weshasha lo wahɔ wa Diolelo? b) Ambola akɔna wahombaso ndjaoka?

³ Ohomba wa nsukɛ olimu wa Diolelo wekɔ lo taleke mpama. Ande ɔngɛnɔngɛnɔ wonga dia mɛna woho wakimɔ anto efula weshasha le Jehowa la lolango lawɔ lee! (Adia Osambu 54:6.) Yimba ya lokaho ya ngasɔ telaka ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula etena kakongɛso oyelo wa Diolelo dia Nzambi. (Wal. 16:15; Etsha 20:35) Diakɔ diele, onto l’onto pombaka ndjasɛdingola dimɛna dimɛna. Shi ɔsɔ ekɔ toho tɔmɔtshi takokaso nkimɔ weshasha lo wahɔ wa Diolelo? Ko ngande wakambaso la wenya aso, falanga yaso, wolo aso ndo akoka aso? Alako akɔna wahombaso nsɛdingola? Nyɛsɔ tende woho wakakimɔmaka weshasha lo nshi y’edjedja, woho wakokaso mbokoya dui sɔ ndo woho wakokadiɔ mfudia ɔngɛnɔngɛnɔ aso.

ELAMBO WAKALAMBƆMAKA LO ISARIYƐLƐ W’EDJEDJA

4. Wahɔ akɔna wakakondjaka ase Isariyɛlɛ lo kimɔka elambo?

⁴ Akahombamaka di’onto nkimɔ olambo dia nde dimanyiyama pɛkato yande l’Isariyɛlɛ w’edjedja. Ekambi waki Jehowa wakakimɔka elambo dia vɔ mbetawɔma le nde. Wakaafundɛka dia vɔ nkimɔ elambo ɛmɔtshi ndo vɔ wakakimɔka ekina la lolango lawɔ. (Lew. 23:37, 38) Ase Isariyɛlɛ wakakokaka nkimɔ elambo wa lotshumba oko weshasha wa la lolango le Jehowa. Ɛnyɛlɔ kɛmɔtshi ka dimɛna efula kɛnya woho wakalambɔmaka elambo le Jehowa ele etena kakasapɔma tɛmpɛlɔ ka lo nshi ya Sɔlɔmɔna.​—2 Ek. 7:4-6.

5. Naa yɛdikɔ yakɔshi Jehowa dia nkimanyiya ase wola dia vɔ lawɔ kimɔka elambo?

⁵ Jehowa akeyaka di’ekambi ande hawotokimɔ weshasha wele la nɛmɔ diaamɛ ndo nde akalɔmbaka onto l’onto dia nkimɔ lo ndjela akoka ande. Ɛlɛmbɛ waki Jehowa wakalɔmbaka dia dikila dia nyama tshulɔmaka oko “didjidji dia akambo w’ɛlɔlɔ wakahombe ndja” lo tshimbo y’Ɔnande Yeso. (Hɛb. 10:1-4) Koko Jehowa komonga awui wolo lo kɛnɛ kendana l’ɔlɛmbɛ ɔsɔ. Ɛnyɛlɔ, nde aketawɔka di’onto nambola benga pende naka nde bu l’akoka wa nambola ɔkɔkɔ kana ngɔmbɛ. Mbokɛmaka dia oyadi ose wola akakokaka nambola Jehowa elambo l’ɔngɛnɔngɛnɔ. (Lew. 1:3, 10, 14; 5:7) Kaanga mbele nyama yakawalambolaka komongaka woho akɔ waamɛ, wakalɔmbaka ɔnɛ lakahombe nambola la lolango awui ahende.

6. Naa awui ahende wakawalɔmbaka onto lakimɔ elambo, ndo lande na kele aki ohomba onto ndjela awui asɔ?

⁶ Dui dia ntondo ele, onto akahombaka nkimɔ kɛnɛ koleki dimɛna kaki la nde. Jehowa akatɛ ase Isariyɛlɛ ɔnɛ wakahombaka nkimɔ elambo w’ɛlɔlɔ dia ‘vɔ mbetawɔma’ le nde. (Lew. 22:18-20) Jehowa kombetawɔka elambo wa nyama yele la dikɔmɔ. Dui dia hende ele, onto lakakimɔka olambo akahombaka monga pudipudi. Naka onto lalanga nkimɔ olambo bu pudipudi, kete nde akahombaka tokokimɔ olambo w’edimanyielo ka pɛkato dia nde nɔngɔsɔla diɔtɔnganelo diasande la Jehowa ko l’ɔkɔngɔ nde ndjokimɔ olambo wa la lolango. (Lew. 5:5, 6, 15) Vɔ wakahombaka mbidja yimba lo dui sɔ. Jehowa akadje ɔlɛmbɛ ate naka onto lele bu pudipudi ambɔlɛ olambo w’osanga, wakendanaka ndo la olambo wa la lolango, kete nde akahombaka minyɛma oma l’atei w’ekambi ande. (Lew. 7:20, 21) Lo wedi okina, naka ɔnɛ lakimɔ olambo ekɔ la diɔtɔnganelo dia dimɛna lam’asande la Jehowa ndo olambo wakimɔnde bu l’ɛkɔmɔ, kete dui sɔ diayonga tshondo y’ɔngɛnɔngɛnɔ le nde.​—Adia 1 Ekondo 29:9.

WOHO WAKIMƆSO WESHASHA ƐLƆ KƐNƐ

7, 8. a) Ɛlɔlɔ akɔna wakondja anto efula etena kayakimɔwɔ lo wahɔ wa Diolelo? b) Diangɔ diakɔna diele la so diakokaso mbisha Nzambi?

⁷ Ɛlɔ kɛnɛ, anto efula ndjashaka la lolango l’olimu wa Jehowa ndo nde ngɛnangɛnaka dikambo sɔ. Kambɛ anangɛso l’akadiyɛso mbelaka ɛtshɔkɔ efula. Ɔnangɛso ɔmɔtshi lakayakimɔ la lolango lo wokelo wa Mbalasa ya Diolelo ndo dia tokimanyiya anangɛso wambohomɔ mpokoso y’oma lo diangɔ diakatongama akɛnya lokema l’ɛtshɔkɔ wakondjande. Nde mbutaka ate: “Etena kɛnaso ɔngɛnɔngɛnɔ ndo lowando lele l’anangɛso l’akadiyɛso etena kakondjawɔ Mbalasa ka Diolelo k’oyoyo kana etena kalongolawɔ ekimanyielo l’ɔkɔngɔ wa mpokoso k’oma lo diangɔ diakatongama, dui sɔ tokeketshaka efula.”

⁸ Ekambi wa Jehowa wa nshi nyɛ wookoyangaka waaso wa nsukɛ olimu wa Diolelo. Ɛnyɛlɔ, lo 1904 ɔnangɛso Charles Russell akafunde ate: “Onto tshɛ la l’atei aso pombaka mbɔsa dia nde akasɔnama oma le Nkumadiɔndjɔ dia nkamba la wenya ande, shɛngiya yande ndo falanga yele la nde dia ntombola Nkumɛso.” Kaanga mbakondjaso ɛtshɔkɔ efula, sho ndjahombiaka awui amɔtshi dia mbisha Jehowa weshasha. (2 Sam. 24:21-24) Shi sho pombaka nkamba la diangɔ diele la so dimɛna?

9. Tɔndɔ diakɔna diaki Yeso diele lo Luka 10:2-4 diahombaso ndjela lo kɛnɛ kendana la woho wahombaso nkamba la wenya aso?

⁹ Wenya aso. Nɔmbamaka wenya efula ndo welo dia nkadimola ndo dia ntondja ekanda aso, mbika mvudu yatɛmɔlaso Jehowa, nkongɛ nsanganya ya weke, nkimanyiya wanɛ wambohomɔ mpokoso y’oma lo diangɔ diakatongama ndo ndjasha l’elimu ekina wa Diolelo. Koko tekɔ paka la wenya engana eto lo lushi. Diakɔ diakatosha Yeso tɔndɔ diakoka tokimanyiya. Etena kakandatome ambeki ande l’olimu w’esambishelo, Yeso akawatɛ ɔnɛ: “Tanyoshanake l’anto mɔɔyɔ lo mboka.” (Luka 10:2-4, Dyookaneelo dy’Oyooyo) Lande na kakawatɛ Yeso dui sɔ? Nomb’ewo kɛmɔtshi k’awui wa lo Bible mbutaka ɔnɛ: “Anto wakasɛnaka lo lɛkɛ l’ehotwelo ka wonya kombishanaka mɔyɔ woho wotoshana nshi nyɛ lo mbika tsho dwe la nkɛtɛ kana kimanɛ l’anya, koko vɔ wakakumbatanɛka, wakakɔlamaka ndo wakakusamaka la nkɛtɛ. Akambo asɔ tshɛ wakɔsaka wenya efula.” Yeso kokeketsha ambeki ande dia vɔ monga la lɔsɛndji, koko nde aki lo mbakimanyiya lo mbaɛnya dia vɔ komonga la wenya efula nɛ dia wakahombe ndeka ndjasha l’awui w’ohomba efula. (Ɛf. 5:16) Shi sho koka nkamba la tɔndɔ sɔ dia ndeka nkondja wenya wa ndjasha lo wahɔ wa Diolelo?

10, 11. a) Ngande wakambaso la weshasha wakimɔma? b) Tɔndɔ diakɔna diele lo 1 Kɔrɛtɔ 16:1, 2 diakoka tokimanyiya?

¹⁰ Falanga yaso. Tekɔ l’ohomba wa falanga efula dia ntɔla olimu wa Diolelo otsha la ntondo. Ɔnɔnyi tshɛ, nunu akumi w’adɔlara wekɔ lo kimɔma dia nsukɛ emendji weteta, ambatshi mboka wa laande ndo waa misiɔnɛrɛ. Ntatɛ oma lo 1999 polo ɛlɔ kɛnɛ, diɛsɛ la yema ya falanga yakimɔma, Mbalasa ya Diolelo ndekana 24 500 yambokama. Koko kaanga mbediɔ ngasɔ, tekɔ l’ohomba wa Mbalasa ya Diolelo nkina 6 400 yahomba mbikama. Oseka ngɔndɔ tshɛ, kɔpi miliyɔ lokama ya Tshoto y’Etangelo ndo Réveillez-vous ! yekɔ lo tondjama. Awui asɔ tshɛ wekɔ lo salema diɛsɛ la weshasha wa la lolango.

¹¹ Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akafunde tɔndɔ diahombaso ndjela etena kakimɔso weshasha. (Adia 1 Kɔrɛtɔ 16:1, 2.) L’ekimanyielo ka nyuma k’ekila, nde akakeketsha anango wa la Kɔrɛtɔ diaha kongɛka polo l’ekomelo ka lomingu ko vɔ ndjɔkɔngɔla diangɔ diakatshikala, koko onto l’onto akahombaka mombaka dikuta oma k’etatelo ka lomingu lo ndjela ekondjelo kande. Oko wakadiasalemaka lo ntambe ka ntondo, anangɛso l’akadiyɛso efula mombaka yangɔ lo ndjela akoka awɔ dia ndjosha ekimanyielo etena kele ohomba. (Luka 21:1-4; Etsha 4:32-35) Jehowa ngɛnangɛnaka yimba ya lokaho ya ngasɔ.

12, 13. Awui akɔna wakoka ndjokonya anto amɔtshi dia mengenga ndjasha la wolo awɔ ndo l’akoka awɔ l’olimu wa Diolelo, ndo ngande wakoka Jehowa nkimanyiya anto wa ngasɔ?

¹² Wolo aso ndo akoka aso. Jehowa tosukɛka lo welo wadjaso dia nkamba la wolo aso ndo l’akoka aso lo wahɔ wa Diolelo. Nde tolakaka dia tokimanyiya naka tambɔkɔmɔ. (Is. 40:29-31) Onde wɛ ndjaokaka dia wɛ bu l’akoka wa ndjasha l’elimu ɛsɔ? Onde wɛ fɔnyaka ɔnɛ anto akina wekɔ l’akoka wokoleki? Naka ngasɔ, kete eya dia Jehowa koka kofudiɛ akoka ayɛ oko wakandasalɛ Bɛzalɛlɛ nde la Ɔhɔliyabɛ.​—Etum. 31:1-6; enda osato wele lo mbɔtwɛlɔ.

¹³ Jehowa tokeketshaka dia sho nkimɔ kɛnɛ kele la so koleki dimɛna aha la mengenga. (Tuk. 3:27) Etena kakayohikamaka tɛmpɛlɔ ka la Jɛrusalɛma nto, Jehowa akatɛ ase Juda waki lɛkɔ dia vɔ nkana yimba dimɛna lo kɛnɛ kakawasalaka dia tɛmpɛlɔ kɛsɔ mbikama. (Hang. 1:2-5) Vɔ wakayekola timba l’awui akina ndo wakayohɛ eyango awɔ. Diakɔ diele, ayonga ohomba sho ndjasɛdingola dia mbeya kana awui wetshaso la ntondo mbɔtɔnɛka la kanyi yaki Jehowa. Shi sho koka ‘nkana yimba dia etsha aso’ l’oyango wa sho ndeka ndjasha l’olimu wa Diolelo lo nshi y’ekomelo nyɛ?

TOKIMƆ WESHASHA LO NDJELA KƐNƐ KELE LASO

14, 15. a) Wetshelo akɔna wakondjaso l’ɛnyɛlɔ k’anangɛso wele bu l’ekondjelo k’efula? b) Kakɔna kahombaso ndjashikikɛ dia nsala?

¹⁴ Anangɛso l’akadiyɛso efula mbidjasɛ lo wedja wele anto bu l’ekondjelo k’efula. Etenyi ka la nkɛtɛ k’okongamelo wa Jehowa salaka dia “nkomba” ehomba w’anangɛso wodjashi lo wedja ɛsɔ. (2 Kɔr. 8:14) Koko kaanga anangɛso wele bu l’ekondjelo k’efula asɔ mɛnaka di’ekɔ tshondo ya diɛsɛ dia vɔ nkimanyiya anto akina. Jehowa ngɛnangɛnaka efula etena kɛnande anangɛso wele bu l’ekondjelo k’efula asɔ wakimɔ weshasha l’ɔngɛnɔngɛnɔ.​—2 Kɔr. 9:7.

¹⁵ Anangɛso efula wadjasɛ lo wodja ɔmɔtshi wa l’Afrique wa wola efula mbatolaka bɛtshi lo dikambɔ diawɔ dia nsondja diangɔ di’oma lɔkɔ ko nkimɔ falanga y’oma lɔkɔ dia nsukɛ olimu wa Diolelo. Tɛdikɔ takɔsama dia Mbalasa ya Diolelo ntatɛ mbikama lo wodja ɔsɔ. Anangɛso l’akadiyɛso wa lo wodja ɔsɔ waki suke dia ndjakimɔ la lolango lo wokelo ɔsɔ. Koko olimu ɔsɔ wakahombe salema lo eleko ka wonelo. Koko lam’ele vɔ wakakombolaka dia ndjasha l’olimu ɔsɔ, vɔ wakakambaka olimu wa wokelo wa Mbalasa ka Diolelo la yanyi ko tshɔka lo dikambɔ diawɔ la dikɔlɔ dia tonɛ diangɔ. Ande yimba ya ndjahombia yaki la wɔ lee! Dui sɔ toholaka kɛnɛ kakasalaka anangɛso wa lo ntambe ka ntondo la Makɛdɔniya. Kaanga mbakiwɔ la “wola w’efula,” vɔ wakakondja diɛsɛ dia mbisha lonya l’olimu wakakambemaka. (2 Kɔr. 8:1-4) Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ sho tshɛ tokimɔke weshasha “uku etshoko wa [Jehowa Nzambi kaso] wakanda[to]sha.”​—Adia Euhwelu k’Elembe 16:17.

16. Ngande wakokaso ndjashikikɛ dia weshasha wakimɔso wekɔ la nɛmɔ di’efula le Jehowa?

¹⁶ Sho pombaka monga la yewo. Oko wakadiasalemaka lo Isariyɛlɛ w’edjedja, sho pombaka nsala dia elambo wakimɔso la lolango mbetawɔmaka le Nzambi. Ngande wakokaso nsala dui sɔ? Sho pombaka monga la wɛdimo lam’asa ɛkɛndɛ wa lo nkumbo la ɛkɛndɛ wa l’etshumanelo. Nkamba la wenya aso ndo la ekundji aso lo wahɔ w’anto akina hahombe tokonya dia minya yimba oma lo lonyuma ndo oma l’ehomba wa demba w’ase nkumbo kaso. Naka sho nsala ngasɔ, kete tayonga oko anto wakimɔ kɛnɛ kewɔ bu la tɔ. (Adia 2 Kɔrɛtɔ 8:12.) Laadiko dia laasɔ, shoamɛ pombaka ntetemala monga la lonyuma la dimɛna. (1 Kɔr. 9:26, 27) Sho pombaka mbohɔka ɔnɛ etena tshɛ kayotɔsɛnaka lo ndjela atɔndɔ wa lo Bible, kete weshasha wakimɔso wayotoshaka ɔngɛnɔngɛnɔ ndo ‘wayoleka ngɛnyangɛnya Nzambi.’

WESHASHA WAKIMƆSO WEKƆ LA NƐMƆ DI’EFULA

17, 18. Ngande wɔsaso wanɛ wakimɔ weshasha lo wahɔ wa Diolelo, ndo kakɔna kahomba onto l’onto nsɛdingola?

¹⁷ Efula k’anangɛso l’akadiyɛso ‘ndjatshulolaka oko olambo wa lotɛ’ dia nsukɛ olimu wa Diolelo. (Flpɛ. 2:17) Sho mandolaka l’otema ɔtɔi wanɛ wele la yimba ya lokaho ya ngasɔ. Waa wadi ndo ana w’anangɛso wele l’ɛkɛndɛ l’etshumanelo mandɔmaka efula lo yimba ya lokaho ndo ya ndjahombia yele la wɔ.

¹⁸ Nɔmbamaka nkamba olimu efula dia nsukɛ wahɔ wa Diolelo. Ɔmɔmɔ la l’atei aso ende kɛnɛ kakokande nsala dia ndeka ndjasha l’olimu w’esambishelo. Naka wɛ nsala ngasɔ, kete wɛ ayofutama oma ko kakianɛ ndo ayoyoleka futama “l’andja wayaye.”​—Makɔ 10:28-30.