Ekadimwelo lo Wembola Anyu
◼ Woho akɔna wahombama nɔmbɔla nsanganya y’otsha l’esambishelo?
Oyango wa losanganya l’otsha l’esambishelo ele dia tokimanyiya dia mbidja yimba l’olimu wayangaso kamba mbut’ate: esambishelo. Ɔnkɔnɛ, ɔnɔmbɔdi pombaka ndjalɔngɔsɔla dimɛna ndo monga l’akoka wa mbisha anto kanyi mɔtshi yakeketsha, ya shikaa, ndo yakoka anto kamba layɔ. Naka divɛsa dia lushi mendanaka l’olimu w’esambishelo, kete dɔ mbeyaka mbadiema ndo nembetshiyama lo tshena pe. Koko, losanganya pombaka mendana ntondotondo l’olimu wayokambema lushi longo ndo kimanyiya anto tshɛ wayotomba l’olimu dia vɔ nɔngɔswama.—2 Tim. 4:5.
Koka mbohola awui w’ohomba w’oma l’Olimu Aso wa Diolelo woho w’onto tshɛ mbeya ekanda wakahanyema lo ngɔndɔ kakɔ ndo woho wa mbêkahanya. Lo Lushi l’Okahanyelo wa Periodikɛ, nyu mbeyaka sala ɛnyɛlɔ k’oma lo sawo diata ɔnɛ: “Woho wa Mbisha Anto Periodikɛ.” Lo weho wa lânde w’esambishelo, nyu koka kɛtshanya mbɔtwɛlɔ ɔtɔi kana hiende y’oma lo dibuku Comment raisonner yɔtɔnɛ l’ɛtshi ka nkɛtɛ k’etshumanelo kanyu. Nyu mbeyaka kɛtshanya dikambo dia yoho mɔtshi y’esambishelo, ɛnyɛlɔ woho wa kamba la Bible l’esambishelo ka soko la soko, woho wa mbekola wekamu, woho wa nɔmba onto dia mbeka la nde Bible, kana woho wa mbesa saki kakɛnya onto.
Nsanganya y’otsha l’esambishelo, mbidja ndo okahanyelo w’anto, woshelo wa bɛtshi dia nkɛtɛ, ndo dɔmbɛlɔ hahombe ndekana minitɛ 10 polo 15. Wonya washila losanganya, onto tshɛ laki lɔkɔ pombaka mbeya lende ayondotshɔ dia tosambisha ndo onto layosambisha la nde, ndo vɔ pombaka tshɔ otsha l’ɛtshi kawɔ ka nkɛtɛ aha la tshimbatshimba. Lam’ele losanganya lɔsɔ haloviya, ekɔ ohomba di’onto tshɛ koma la wonya. Naka losanganya l’otsha l’esambishelo lambosalema l’ɔkɔngɔ wa losanganya lɔmɔtshi la l’etshumanelo, ɛnyɛlɔ oma l’ɔkɔngɔ wa wekelo wa Tshoto y’Etangelo, kete lɔ pombaka monga mondo y’efula. Hatonga ohomba kɛtshanya divɛsa dia lushi, lam’ele ɔkɛtshanyelo wa dimɛna w’akambo wa lo nyuma oma la salema.
Lâsɔ mbala tshɛ ayongaka ohomba talɔmbi ɔnangɛso ɔmɔtshi lambobatizamaka lele l’akoka dia nɔmbɔla losanganya lɔsɔ. Naka ndoko ɔnangɛso lakoka lahomba nɔmbɔla losanganya lushi lɔmɔtshi, kete dikumanyi koka sɔna akadiyɛso amɔtshi wakoka wambobatizama dia sala dikambo sɔ naka ohomba wamonga. Kânga mbayondodjasɛ lodjasɛ, kadiyɛso mbeyaka nɔmbɔla ɔkɛtshanyelo wa divɛsa dia lushi kana awui akina wendana l’olimu w’esambishelo, aha la monga ɔtshɔlɔlɔ lo kɔmatɛrɛ yande. Nde pombaka komba ɔtɛ dimɛna.
Nsanganya y’otsha l’olimu w’esambishelo ekɔ waaso w’amɛna efula le so dia keketshama ndo ndjalɔngɔsɔla otsha l’olimu w’esambishelo. Anto tshɛ wayokondja wahɔ naka ɔnɔmbɔdi ndjalɔngɔsɔla dimɛna.