LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w05 2/15 p. 9
  • Ko e Tohi Tapu Berleburg

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Ko e Tohi Tapu Berleburg
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2005
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • Ko e “New World Translation”—ʻOku Fakaemataotao mo Faitotonu
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1992
  • Ko ha Makamaile ki he Kau ʻOfa ki he Folofola ʻa e ʻOtuá
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—1999
  • Ko e New World Translation Fakahoungaʻi ʻe he Laui Miliona ʻi Māmani Lahi
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2001
  • Ko Hono Liliu ʻa e Folofola Moʻui ʻa e ʻOtuá
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2015
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2005
w05 2/15 p. 9

Ko e Tohi Tapu Berleburg

KO E tui faka-Pietí ko ha ngaʻunu fakalotu ia naʻe tupu hake ʻi he lotoʻi Siasi Lūtelo Siamané ʻi he senituli hono 17 mo e 18. Ko e kau muimui ʻe niʻihi ʻo e ngaʻunu ko ení naʻe manukiʻi pe aʻu ʻo fakatangaʻi kinautolu koeʻuhi ko ʻenau tuí. Naʻe maʻu ʻe he kau mataotao Pieti tokolahi ʻa e hūfangaʻanga ʻi Berleburg, ʻoku kilomita nai ʻe 150 ki he tokelau ʻo Frankfurt am Main. Naʻe foaki ange kia kinautolu ha hūfangaʻanga ʻe ha nōpele ʻo e feituʻú, ko Nōpele Casimir von Wittgenstein Berleburg, ʻa ia naʻá ne hakeakiʻi māʻolunga ʻa e lotú. Ko e ʻi ai ʻi Berleburg ʻa e kau malanga mo e kau mataotao ko ení naʻe iku ia ki ha liliu foʻou ʻo e Tohi Tapú, ʻoku ʻiloa he ʻahó ni ko e Tohi Tapu Berleburg. Naʻe anga-fēfē ʻa hono fakahoko ʻa e liliu ko ení?

Ko e taha ʻo e kau kumi hūfangá ko Johann Haug, ʻa ia naʻe fakamālohiʻi ke ne mavahe mei hono ʻapí ʻi Strasbourg koeʻuhi ko e taʻeloto ʻa e kau teolosia ʻo e feituʻú ki heʻene tui fakalotú. Ko ha mataotao ako-lelei ʻa Haug pea ko ha tufunga lea talēnitiʻia ia. Naʻá ne fakahā ki hono kaungā mataotao ʻi Berleburg ʻa ʻene holi fakamātoato “ke tokonaki ha liliu Tohi Tapu maʻa fakalūkufua, ke fakatonutonu ʻa e liliu ʻa Lūteló, ke liliu ʻa e ʻuhingá ʻo fakatatau tofu pē ki he fakalea ʻo e Folofola ʻa e ʻOtuá pea fakatatau ki hono ʻuhingá.” (Die Geschichte der Berlenburger Bibel [Ko e Hisitōlia ʻo e Tohi Tapu Berleburg]) Ko e taumuʻá ke faʻu ha Tohi Tapu fakataha mo ha ngaahi nouti mo e ngaahi fakamatala, pea ke mahinongofua ki he kakai lāuvalé. Naʻe kole ʻa Haug ki he poupou ʻa e kau mataotao ʻi he ngaahi fonua ʻIulope kehé, pea naʻá ne ngāue ki he meʻá ni ʻo feʻunga mo e taʻu ʻe 20. Naʻe kamata pulusi ʻa e Tohi Tapu Berleburg ʻi he 1726. Koeʻuhi ko hono ngaahi fakamatala lahí, naʻe aʻu ia ki he voliume ʻe valu.

ʻOku ʻi ai moʻoni ʻa e ngaahi poini mahuʻinga ʻi he Tohi Tapu Berleburg. Ko e fakatātaá, ʻoku pehē ʻi he Ekisoto 6:​2, 3: “Naʻe toe fefolofolai ʻa e ʻOtuá mo Mōsese peá ne folofola ange kiate ia: Ko au ʻa e ʻEIKÍ! Peá ne hā kia ʻĒpalahame/kia ʻAisake pea kia Sēkope/ʻi he tuʻunga ko ha ʻOtua tāfataha-taau: ka ʻi hoku huafa SIHOVÁ naʻe ʻikai ke hoko ʻo nau ʻiloʻi ai au.” ʻOku fakamatalaʻi ʻi ha nouti: “Ko e huafa SIHOVÁ . . . , ko e huafa ʻoku fakamavaheʻi/pe/ko e huafa ke talaki.” Ko e huafa fakafoʻituitui tonu ʻo e ʻOtuá, ʻa e Sihová, ʻoku toe hā ia ʻi he fakamatala ʻi he Ekisoto 3:​15 mo e Ekisoto 34:6.

Naʻe hoko ai ʻa e Tohi Tapu Berleburg ko ha tohi ia ʻi ha hokohoko ʻo e ngaahi Tohi Tapu Siamane ʻa ia kuo ngāueʻaki ai ʻa e huafa Sihová ʻi he konga tohi tefitó, ʻi he fakamatala ʻi laló, pe ʻi he ngaahi fakamatalá. Ko e taha ʻo e ngaahi liliu fakaeonopooni ange ʻokú ne ʻoange ʻa e fakalāngilangi totonu ki he huafa fakafoʻituitui ʻo e ʻOtuá ko e New World Translation of the Holy Scriptures, ʻoku pulusi ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share