Te Tau Toe Fai Ia?—Kole ʻe Taha ki he Kau Tāimuʻa Tokoní
1 Te tau toe fai ia? Te tau tāimuʻa tokoni he lolotonga ʻo e faʻahitaʻu Fakamanatú? Ko e fakalahi ʻo ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga ʻo Fepueli 1997 naʻá ne ʻave ʻetau tokangá ki he kaveinga mataʻāʻā: “Fiemaʻu—Kau Tāimuʻa Tokoni ʻe Toko 100.” Naʻa mau tuipau te mou fakakaukau fakamātoato ki he kole ko iá. ʻI he taimi naʻe fakamāʻopoʻopo ai ʻa e līpooti ngāue ki Maʻasi 1997, naʻa mau fiefia ʻi hono ʻilo ko e toko 133 naʻa nau kau ki he ngāue tāimuʻa tokoní! Kapau te tau tānaki atu ki he fika ko iá ʻa e kau tāimuʻa tuʻumaʻu ʻe toko 65 mo e toko 9 ʻo e kau tāimuʻa makehe naʻa nau līpooti ʻi he māhina ko iá, te tau ʻilo ai ko e meimei vahe tolu ʻe taha ʻo e kau malangá kotoa naʻa nau ʻi he ngāue tāimuʻá. Te tau toe fai ia ʻi he faʻahitaʻu Fakamanatu ko ʻení?
2 ʻOku mau fakaongoongoleleiʻi loto-māfana atu ʻa e kotoa ʻo kimoutolu naʻa mou fai ha feinga makehe ke fakalahi hoʻomou ngāue fakamalangá ʻi he faʻahitaʻu Fakamanatu fakamuimuí. ʻOku hā mahino, ko kimoutolu kotoa, naʻe ueʻi ʻe he ʻofa taʻesiokita kia Sihova ko e ʻOtuá pea ki homou kaungāʻapí. (Luke 10:27; 2 Pita 1:5-8) Takatakai ʻi he māmaní, ko e kau malanga ʻi he ngaahi tuʻunga kehekehe ʻo e moʻuí naʻa nau fakafaingamālieʻi kinautolu ki he ngāue tāimuʻa tokoní. ʻI he fakatahaʻanga ʻe taha, ko e kau malanga ʻe toko 51 naʻa nau ngāue tāimuʻa fakataha ʻi he māhina tatau, kau ai ʻa e tokolahi taha ʻo e kau mātuʻá, ko ha faʻē mo ha ʻofefine māhina ʻe 15 hono motuʻá, ko ha tuofefine naʻá ne liʻaki ʻene ngāué peá ne maʻu ha ngāue konga-taimi ke ne malava ai ke tāimuʻa, pea mo ha tuofefine taʻumotuʻa ʻa ia naʻe teʻeki ai ke ne tāimuʻa ki muʻa. Naʻe tohi ʻa e ʻovasia fakafeituʻú: “Ko ha feinga kāfakafa ē ʻi he ngāue fakamalangá ʻoku lolotonga hokó. . . . ʻOku ʻikai ngata pē ʻi he ola lahi ʻa e meʻá ni ʻi he feituʻú ka ʻoku mapuna hake ʻa e ngaahi fakatahaʻangá ʻi he loto-māfana. ʻOku fiefia ʻa e ngaahi tokouá ʻi he hoko ʻo feʻilongaki lelei ange pea pehē ki he sio atu ki he ngaahi ola lelei ʻi he ngāue fakafaifekaú.”
3 Naʻe fakakau atu ʻi he taʻu kuo ʻosí ʻa e toʻutupú. Ko ha tokotaha malanga teʻeki papitaiso taʻu 13 hono motuʻá ʻi he ʻIunaite Seteté naʻá ne fakatuʻamelie atu ki he taimi te ne fakahāhā ai ʻene fakatapui kia Sihová. ʻI he hili ʻene papitaiso ʻi Fepuelí, naʻá ne tohi fekauʻaki mo ʻene holi ke tāimuʻa tokoni ʻi Maʻasi: “ʻI he ʻikai ke ʻi ai ha meʻa te ne taʻofi au he taimi ní, ʻoku ou fakahū atu leva ʻeku tohi kolé. . . . Ko e ngaahi meʻa fakaofo kuo tau fiefia aí naʻe ʻikai ʻaupito mei hoko iá ka ne taʻeʻoua hoʻomou fakaafe anga-ʻofa ke tāimuʻá. ʻOku ou fakamālō kia Sihova ʻi hono maʻu ʻa e monū ke ʻi he lotolotonga ʻo e toko 100,000 naʻa nau talí.” Kuó ne fokotuʻu ha taumuʻa ke toe fai ia.
4 Mahalo pē naʻá ke ʻi he lotolotonga ʻo e toko 133 naʻa nau kau ki he ngāue tāimuʻa tokoní ʻi Maʻasi kuo ʻosí, pe ko e toko 105 ʻi ʻEpelelí, pe ko e toko 80 ʻi Meé. Te ke toe fai pehē ʻi he taʻú ni? Kapau naʻe ʻikai malava ke ke tāimuʻa ʻi he faʻahitaʻu Fakamanatu fakamuimuí, ʻe lava ke ke fai ia ʻi he taʻú ni? ʻE lava ke tau lakasi ʻa e toko 133, ʻa e tokolahi ʻa ia ko e fika lahi taha ia ʻo e kau tāimuʻa tokoni ʻi ha māhina pē ʻe taha he vaʻa ʻi Haʻamoá?
5 Tokangataha ki ʻEpeleli mo Mē: ʻI he taʻú ni, ʻoku fai ʻa e Fakamanatú ʻi he Tokonaki, ʻEpeleli 11, ʻai ʻa ʻEpeleli ko ha māhina lelei ia ke fakalahi atu ai ʻa e ngāue ʻi he ngāue fakafaifekaú. (2 Kol. 5:14, 15) ʻI he lolotonga ʻo e ʻuluaki ʻaho ʻe 11 ʻo e māhiná, te tau fai ha tokanga ke fakaafeʻi ʻa e tokolahi taha ʻo e faʻahinga mahuʻingaʻia ʻe malavá ke nau haʻu ki he Fakamanatú. Kapau ʻokú ke fokotuʻutuʻu ke tāimuʻa tokoni, kātaki fakahū mai hoʻo tohi kolé ki muʻa ʻi he ʻaho ʻokú ke fakaʻamu ke kamata aí.—1 Kol. 14:40.
6 Koeʻuhi ko Meé ʻoku ʻi ai ʻa e fakaʻosinga ʻo e uike kakato ʻe nima, ko e kau malanga ʻoku nau kei akó pe ko kinautolu ʻoku ngāue taimi-kakato fakamāmaní te nau ʻilo nai ʻoku faingofua ange ke tāimuʻa tokoni ʻi he māhina ko iá. ʻI hono fokotuʻutuʻu ʻa e houa ʻe hongofulu ʻi he ngāue fakamalangá ʻi he fakaʻosinga ʻo e uike taki taha ʻe nimá, ʻe fiemaʻu ke ke fokotuʻutuʻu ʻa e houa ʻe hongofulu pē ke tānaki atu ki he ngaahi houa ʻi he māhiná ke aʻu ki he houa ʻe 60 ʻoku fiemaʻú.
7 ʻI he lolotonga ʻo ʻEpeleli mo Meé, te tau tuʻuaki ai ʻa e ngaahi tatau tāutaha ʻo e Taua Leʻo mo e Awake! ko e tohi ia ke tuʻuakí. ʻOku totonu ke fakalototoʻaʻi heni naʻa mo e tokolahi taha ʻo kitautolú ke kakapa atu pea tāimuʻa. Ko e hā ʻoku tau lea pehē aí? ʻOku faingofua ʻa e ongo makasiní ke tuʻuaki pea ʻoku fakafiefia ke ngāueʻaki ʻi he ngāue fakafaifekaú. ʻOkú na tuku atu kinaua ke ngāueʻaki ʻi he kotoa ʻo e ngaahi tafaʻaki ʻo e ngāué—ngāue fale-ki-he-fale mo e falekoloa-ki-he-falekoloa, pehē foki ki he taimi ʻoku tau lea ai ki he kakai ʻi he halá, ʻi he ngaahi tauʻanga meʻalelé, pea ʻi he ngaahi paʻaké mo e ngaahi fokotuʻutuʻu ʻikai anga-maheni kehé. Ko e mahuʻinga tahá, ʻoku pouaki ʻe he Taua Leʻo mo e Awake! ʻa e ngaahi moʻoni ʻo e Puleʻangá. ʻOkú na tohoakiʻi ʻa e tokangá ki he fakahoko ʻo e kikite ʻa e Tohitapú, ʻo fakamoʻoniʻi ai ʻoku pule ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá. ʻOkú na toe ueʻi foki ʻa e moʻui ʻa e kau lau tohí ʻaki ʻena fefaʻuhi mo e ngaahi fiemaʻu moʻoni ʻa e kakaí. Kapau ʻoku tau fakakaukau atu ki he founga naʻe ueʻi ai ʻetau moʻuí ʻe he ongo makasini fakaofo ko ʻení, ʻe ueʻi ai kitautolu ke tau kau ʻi hono tufa atu kinaua ki he lahi taha ʻe ala lavá ʻi ʻEpeleli mo Mē.
8 ʻI he teuteu ki he ngāue makasini fakalahi ko ʻení, te ke maʻu ai ʻa e ʻaonga mei hono fakamanatu ʻa e ngaahi kupu ko ʻení: “Ko e Taua Leʻó mo e Awake!—Ongo Makasini Faingatonu ʻo e Moʻoní” (Taua Leʻo ʻo Mē 1, 1994), “Ngāueʻaki ʻa ʻEtau Lelei Tahá ʻi Heʻetau Ngaahi Makasiní” (ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga ʻo Sepitema 1995), mo e “Teuteu Hoʻo Tuʻuaki Pē ʻAʻau ki he Makasiní” (ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga ʻo ʻOkatopa 1996).
9 ʻOku Takimuʻa ʻa e Kau Mātuʻá: Ke tokoni ki he kau malanga tokolahi naʻa nau ngāue tāimuʻa ʻi he faʻahitaʻu Fakamanatu fakamuimuí, ko e kau mātuʻa ʻi ha fakatahaʻanga ʻe taha naʻa nau poupouʻi ʻa e Tokonaki ʻe taha ʻi he māhiná ko ha ʻaho makehe ʻo e ngāue fakamalanga ki he fakatahaʻangá fakalūkufua. Naʻe fai ʻa e ngaahi fokotuʻutuʻu ke fakataha ʻi he vahaʻa taimi kehekehe he lolotonga ʻo e ʻahó, ʻo ʻi ai ʻa e faingamālie ki he kotoa ʻi he fakatahaʻangá ke kau ʻi he ngaahi tafaʻaki kehekehe ʻo e ngāue fakaefakamoʻoní. Naʻe kau ki he meʻá ni ʻa e ngāue ʻi he ngaahi feituʻu pisinisí, faifakamoʻoni ʻi he halá, ʻaʻahi mei he fale ki he fale, fai ʻa e ngaahi toe ʻaʻahi, fai ha ngaahi faitohi, pea mo e faifakamoʻoni ʻaki ʻa e telefoní. Naʻe tuʻu-ki-muʻa ʻa e talí, he ko e kau malanga ʻe toko 117 naʻa nau kau ki he ngāue fakamalangá he lolotonga ʻo e ngāue ʻi he ʻahó. Naʻa nau fakamoleki ʻa e houa fakakātoa ʻe 521 ʻi he ngāue fakafaifekaú mo e ngaahi makasini ʻe 617, ngaahi polosiua, mo e ngaahi tohi! Ko e fakafiefia ʻo e Tokonaki ko iá naʻe hokohoko atu ʻo aʻu ki he Sāpaté, he ko e kau maʻu ʻo e Malanga Maʻá e Kakaí pea mo e Ako Taua Leʻo naʻe taʻealafakatataua.
10 ʻI he Fakataha Ngāue taki taha ʻi ʻEpeleli mo Mē, ʻoku totonu ke fakamanatu ki he fakatahaʻangá ʻa e taimi mo e feituʻu ʻe fai ai ʻa e ngaahi fakataha ngāue fakamalanga he lolotonga ʻo e uike ka hoko maí, tautefito kapau ʻoku tānaki atu ki ai mo ha ngaahi fokotuʻutuʻu ʻoku fai ʻo kehe ia mei he taimi-tēpile anga-mahení. Ko e kau tāimuʻa tuʻumaʻú pea pehē ki he kau malanga ʻoku teʻeki ai ke nau tāimuʻa tokoní ʻoku fakalototoʻaʻi atu ke nau poupouʻi ʻa e ngaahi fokotuʻutuʻu fakakulupu ko ʻení ʻo fakatatau ki hono fakangofua ʻe honau ngaahi tuʻungá.
11 ʻE fiemaʻu ki he ʻovasia ngāué ke ne fai ha fakataha mo e tokoua ʻokú ne vahe ʻa e ngaahi feituʻú ke fai ha ngaahi fokotuʻutuʻu ki hono ngāueʻi ʻa e niʻihi ko ia ʻoku ʻikai ke faʻa ngāueʻí. Ke fai ha tokanga nai ki he ʻikai-ʻi-ʻapí mo e faifakamoʻoni ʻi he ngaahi halá pea mei he falekoloa ki he falekoloá. ʻOku lava ke fakamamafaʻi ʻa e faifakamoʻoni he efiafí, tautefito ki he taimi ʻoku toe foki ai ki he ʻaho loloá ʻa e fakaʻosinga ʻo e ʻuluaki uike ʻo ʻEpelelí. ʻOku totonu ke ʻota ha ngaahi tatau feʻunga ʻo e ngaahi makasiní ki ʻEpeleli mo Mē ʻi he ʻamanaki atu ki ha ngāue lahi.
12 ʻOku Lava ke Taau ʻa e Kau Malanga Tokolahi: Ko e ʻuluaki sētesi ʻi he tohi kole tāimuʻa tokoní ʻoku pehē ai: “Koeʻuhi ko ʻeku ʻofa kia Sihova pea mo ʻeku holi ke tokoniʻi ʻa e niʻihi kehé ke ako fekauʻaki mo ia pea mo ʻene ngaahi taumuʻa anga-ʻofá, ʻoku ou saiʻia ke fakalahi ʻeku kau ki he ngāue fakamalangá ʻaki ʻeku ngāue ko ha tāimuʻa tokoni.” Ko e ʻofa kia Sihova pea mo e fiemaʻu ke tokoniʻi fakalaumālie ʻa e niʻihi kehé ko e makatuʻunga ia ki heʻetau fakatapuí. (1 Tim. 4:8, 10) Ke taau ki he ngāue tāimuʻa tokoní, ko e tokotaha ko iá kuo pau ke papitaiso, hoko ʻo ʻulungaanga lelei, pea ʻi ha tuʻunga ke fakamoleki ʻa e houa ʻe 60 ʻi he ngāue fakafaifekaú he lolotonga ʻo e māhiná. ʻI heʻetau fakakaukau kotoa atu ki hotau ngaahi tuʻungá, ʻe lava ʻe ha niʻihi ʻiate kitautolu ʻa ia kuo teʻeki ke nau tāimuʻa ki muʻá ʻo fai pehē ʻi he taʻú ni ʻi ʻEpeleli mo Mē?
13 Ko e tokolahi ʻi he ngaahi fakatahaʻangá ʻoku nau ʻilo nai te nau malava ke tāimuʻa ʻi he taimi ʻoku nau sio ai ki he niʻihi kehe ʻoku kau ki aí ʻoku tatau honau ngaahi tuʻungá mo hoʻonautolú. Ko e fānau ako, faʻahinga taʻumotuʻa, kau ngāue taimi-kakato fakaemāmani, kau atu ki ai mo e kau mātuʻa mo e kau sevāniti fakafaifekau, pea mo e niʻihi kehe kuo nau lavameʻa ko e kau tāimuʻa tokoni. Ko ha uaifi mo ha faʻē ʻo ha toko ua ʻa ia naʻá ne maʻu ha ngāue taimi-kakato naʻá ne aʻusia ʻa e houa ʻe 60, tufa ʻa e ngaahi makasini ʻe 108, pea kamata ha ngaahi ako Tohitapu ʻe 3 ʻi he māhina ʻe taha ʻi he ngāue tāimuʻa tokoní. Naʻe anga-fēfē ʻene fai iá? Naʻá ne ngāueʻaki ʻene taimi kai hoʻatā ʻi he ngāué ke faifakamoʻoni ai ʻi he feituʻu ofi mai aí, naʻá ne faifakamoʻoni ʻaki ʻa e faitohi, pea naʻá ne kau ʻi he faifakamoʻoni ʻi he tauʻanga meʻalelé mo e halá. Naʻá ne toe ngāueʻaki hono ʻaho ʻatā mei he ngāué he uike taki taha ko ha faingamālie ia ke kau ai mo e fakatahaʻangá ʻi he ngāue fakamalangá. Neongo naʻá ne tomuʻa fakakaukau ko e ngāue tāimuʻá ko ha taumuʻa ʻe ʻikai ala aʻu ki ai, ʻi he fakalototoʻa mei he niʻihi kehé pea mo ha taimi-tēpile ʻaonga, naʻe ikuʻi ai ʻa e fakafaingataʻaʻiaʻangá.
14 Naʻe fakamahino ʻe Sīsū ki heʻene kau ākongá: “Ko e ioke aʻaku ʻoku molū, pea ko e kavenga aʻaku ʻoku maʻamaʻa.” (Mt. 11:30) Ko e kaveinga ia ʻo ha kupu fakalototoʻa ʻi he Taua Leʻo ʻo Tīsema 1, 1995. ʻOkú ne tala mai ai fekauʻaki mo ha tuofefine naʻá ne ngāue taimi-kakato ʻi ha ngāue fakaemāmani ʻoku lahi hono fiemaʻu ki aí. Naʻá ne fakakaukau ko e ngāue tāimuʻa tokoní naʻe ʻikai fiemaʻu ia kiate ia? ʻIkai. Ko hono moʻoní, naʻá ne lava ke tāimuʻa tokoni ʻi he māhina taki taha. Ko e hā hono ʻuhingá? Koeʻuhí naʻá ne ongoʻi ʻoku tokoniʻi moʻoni ia ʻe he ngāue tāimuʻá ke tauhi ʻa ʻene mafamafatatau fakaefakakaukaú. ʻI hono tokoniʻi ʻa e kakaí ke nau ako ki he moʻoni ʻo e Tohitapú mo sio kiate kinautolu ʻoku liliu ʻenau ngaahi moʻuí ke maʻu ʻa e hōifua ʻa e ʻOtuá ko e meʻa ia naʻá ne ʻomai kiate ia ʻa e fiefia lahi taha ʻi heʻene moʻui femoʻuekiná.—Pal. 10:22.
15 Ko ha faʻahinga feilaulau mo ha fengaʻunuʻaki ʻoku fiemaʻu ki ha taha ke ʻai koeʻuhi ke tāimuʻa, ʻoku toe lahi ange ai ʻa e ngaahi tāpuaki ia ʻoku hokó. Naʻe tohi ʻe ha tuofefine fekauʻaki mo e meʻa naʻá ne hokosia ʻi heʻene ngāue tāimuʻa tokoní: “Naʻe tokoniʻi ai au ke ʻoua te u fakakaukau pē kiate au kae lahi ange ʻeku tokangá ke tokoniʻi ʻa e niʻihi kehé. . . . ʻOku ou fakaongoongoleleiʻi atu ia ki he faʻahinga ʻoku lava ke nau fai iá.”
16 ʻOku Fiemaʻu ha Taimi-Tēpile Lelei: ʻI he peesi fakamuimui ʻo e fakalahi ko ʻení, ʻoku mau toe ʻoatu ai ʻa e taimi-tēpile ʻahiʻahi naʻe hā ʻi he ʻEtau Ngāue Fakafaifekau ʻo e Puleʻanga ʻo Fepueli 1997. Mahalo pē ʻe feʻunga ha taha ʻo e ngaahi meʻá ni mo ho ngaahi tuʻungá. ʻI hoʻo toe vakai kiate kinautolú, fai ha fakakaukau ki hoʻo taimi-tēpile anga-maheni ʻo e ngāue fakamāhiná. Ko e hā ʻa e ngaahi ngāue takatakai ʻi ʻapi ʻe lava ke fai ki muʻa ʻi hoʻo ngāue tāimuʻá pe ʻe lava ke tuku fakataimi ki tafaʻaki kaeʻoua ke hili iá? ʻOku lava ke toʻo atu ha niʻihi ʻo e taimi ʻokú ke fakamoleki ʻi he fakafiefiá, taimi mālōloó, pe faʻahinga taimi ʻatā kehé? ʻI he ʻikai ke vakai atu ki he houa fakakātoa ʻe 60 ʻoku fiemaʻú, palani hoʻo taimi-tēpilé ʻi ha tuʻunga fakaʻaho pe fakauike. Ko e houa pē ʻe 2 ʻi ha ʻaho pe houa ʻe 15 ʻi ha uike ʻoku fiemaʻu ki he tāimuʻa tokoní. Vakai ki he taimi-tēpile ʻahiʻahí, pea ko ha peni-vahevahe ʻi ho nimá, sio ki he meʻa ʻe lava ke fokotuʻutuʻu ʻi ha founga ʻo ha taimi-tēpile ngāue fakafoʻituitui ʻa ia ʻe feʻunga lelei taha kiate koe pea mo ho fāmilí.
17 Ko e tali lelei mo e poupou kehe naʻe fakahā ʻe he fakatahaʻangá ki he ngāue fakafaifekau ʻi he faʻahitaʻu Fakamanatu fakamuimuí naʻá ne poupouʻi ʻa e loto-māfana ʻa ha tāimuʻa tuʻumaʻu ʻa ia naʻá ne tohi: “Fakamālō lahi ʻaupito atu ki hoʻomou fakalototoʻa anga-ʻofa ke fakamuʻomuʻa ha toe feinga lahi makehe ke poupouʻi ʻa e ngāue tāimuʻa tokoní. . . . Ko hoʻomou taimi-tēpile ʻoku fokotuʻu maí naʻá ne tokoniʻi ʻa e tokolahi ʻa ia naʻe teʻeki ai ke nau ngāue tāimuʻa ki muʻá ke nau sio ʻe malava ke nau fai ia. . . . ʻOku ou fiefia lahi ʻaupito ʻi he hoko ko e konga ʻo e kautaha ʻa Sihová pea ke muimui ʻi he tataki anga-ʻofa fiefia ʻa e tamaioʻeiki anga-tonu mo potó.”
18 ʻOku fakamahino mai kiate kitautolu ʻe he Palovepi 21:5: “Ko e ngaahi tuʻutuʻuni ʻa e faʻa ngaue ʻoku iku pe ki he maʻu ha meʻa.” ʻOku fakalototoʻaʻi kitautolu ʻe he Palovepi 16:3: “Tekaki kia Sihova ʻa e ngaahi meʻa ʻoku ke fai: Pea ʻe fakaai hoʻo ngaahi fakakaukau.” ʻIo, ʻi he faʻa lotu ʻo fakakau ʻa Sihova ʻi heʻetau fai ha filí pea falala mālohi kiate ia ke ne tokoniʻi kitautolu ke lavameʻá, ʻoku lava ke tau fakakaukau pau ai fekauʻaki mo ʻetau ngaahi fokotuʻutuʻu ke tāimuʻa tokoní. Mahalo pē ʻi he hili hoʻo vakai ki he founga ʻoku ngāue lelei ai ʻetau taimi-tēpilé ʻi ha māhina ʻe taha pe ua ʻo e ngāue tāimuʻá, te tau malava ai ke fakaʻilongaʻi ʻa e puha ʻi he tohi kole tāimuʻa tokoní ʻa ia ʻoku pehē ai: “Fakaʻilongaʻi heni kapau ʻokú ke fakaʻamu ke ngāue hokohoko atu ko e tāimuʻa tokoni kaeʻoua ke ke toki taʻofi mai.” ʻI ha faʻahinga tuʻunga pē, ʻe lava ke tau fakatuʻotuʻa atu ke toe ngāue tāimuʻa tokoni ʻi ʻAokosi, ʻi he taimi ʻoku ʻi ai ʻa e fakaʻosinga ʻo e uike kakato ʻe nimá. Koeʻuhi ko ʻetau fakaʻosi ʻa e taʻu fakangāué ʻi ʻAokosí, ko ha feinga fakataha ʻe lava ke fai ʻe he tokotaha kotoa pē ke kau ai ʻi he kakato taha ʻe ala lavá ki he ngāue fakafaifekaú.
19 Naʻe kikiteʻi ʻe Sīsū: “Ko ia ʻoku tui pikitai kiate au, ko e ngaahi ngāue ʻoku ou fai ʻe fai ʻe he toko taha ko ia foki; ʻio, te ne fai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku hulu atu ʻi he ngaahi meʻa ni.” (Sione 14:12) Ko hotau monū fakafiefia ia ke ngāue ko e kau kaungāngāue mo e ʻOtuá ʻi he taimi ʻe fakahoko lahi ange ai ʻa e kikite ko ʻení. Ko e taimi ʻeni ke malangaʻi ai ʻa e ongoongo leleí ke aʻu ki he tuʻunga taupotu tahá, ʻai ke maʻu mai ʻa e taimi faingamālié ke fai ʻa e ngāue ko ʻení. (1 Kol. 3:9; Kol. 4:5) Ko e malava ke faʻa kau ki he ngāue tāimuʻa tokoní ko ha founga lelei ia ke tau fai ai ʻetau tafaʻaki ko e kau fanongonongo ʻo e Puleʻangá. ʻOku tau tatali loto-vēkeveke ke sio ki he lahi ʻo e hiva fakahīkihiki ʻe ʻi ai ʻi he faʻahitaʻu Fakamanatú mei he kau tāimuʻa tokoní. (Sāme 27:6) ʻI he fakakaukau atu ki he ngaahi ola ʻo e taʻu kuo ʻosí, ʻoku tau fifili ai, ‘Te tau toe fai ia?’ ʻOku tau tuipau te tau malava ia!
[Puha ʻi he peesi 3]
ʻE Lava ke Ke Tāimuʻa Tokoni?
“Pe ko e hā pē ho tuʻunga fakafoʻituituí, kapau ʻokú ke ʻosi papitaiso, ʻokú ke ʻi ha tuʻunga ʻulungaanga lelei, ʻoku lava ke ke fokotuʻutuʻu ke aʻusia ʻa e fiemaʻu ko hono fakamoleki ʻa e houa ʻe 60 ʻi ha māhina ʻi he ngāue fakafaifekaú pea ke tui te ke lava ke ngāue ʻi ha māhina ʻe taha pe ko ha māhina lahi ange ko ha tāimuʻa tokoni, ʻe fiefia ʻa e kau mātuʻa ʻi he fakatahaʻangá ke vakai ki hoʻo tohi kole ki he monū ko ʻeni ʻo e ngāué.”—Organized to Accomplish Our Ministry, peesi 114.
[Puha ʻi he peesi 6]
Taimi-Tēpile Tāimuʻa Tokoni
Fakatātā ʻo e Ngaahi Founga ke Fakataimi-Tēpileʻi Ai ʻa e Houa ʻe 15 ʻo e Ngāue Fakamalangá ʻi he Uike Taki Taha
Taimi Pongipongi—Mōnite ki he Tokonaki
ʻE lava ke fetongi ʻe he Sāpaté ha faʻahinga ʻaho pē
ʻAho Taimi Houa
Mōnite Pongipongi 2 1⁄2
Tūsite Pongipongi 2 1⁄2
Pulelulu Pongipongi 2 1⁄2
Tuʻapulelulu Pongipongi 2 1⁄2
Falaite Pongipongi 2 1⁄2
Tokonaki Pongipongi 2 1⁄2
Houa Fakakātoa: 15
Ongo ʻAho Kakato ʻe Ua
ʻE lava ke fili nai ha faʻahinga ʻaho ʻe ua pē ʻi he uiké
ʻAho Taimi Houa
Pulelulu ʻAho Kakato 7 1⁄2
Tokonaki ʻAho Kakato 7 1⁄2
Houa Fakakātoa: 15
Efiafi ʻe Ua mo e Fakaʻosinga ʻo e Uiké
ʻE lava ke fili nai ha faʻahinga efiafi ʻo e ʻaho ʻe ua he uiké
ʻAho Taimi Houa
Mōnite Efiafi 1 1⁄2
Pulelulu Efiafi 1 1⁄2
Tokonaki ʻAho Kakato 8
Sāpate Konga ʻAho 4
Houa Fakakātoa: 15
Hoʻatā ʻo e ʻAho Taki Taha pea mo e Tokonakí
ʻE lava ke fetongi ʻe he Sāpaté ha faʻahinga ʻaho pē
ʻAho Taimi Houa
Mōnite Hoʻatā 2
Tūsite Hoʻatā 2
Pulelulu Hoʻatā 2
Tuʻapulelulu Hoʻatā 2
Falaite Hoʻatā 2
Tokonaki ʻAho Kakato 5
Houa Fakakātoa: 15
Ko ʻEku Taimi-Tēpile Ngāue Fakafoʻituitui
Fili ʻa e lahi ʻo e houa ʻi he vahaʻa taimi taki taha
ʻAho Taimi Houa
Mōnite
Tūsite
Pulelulu
Tuʻapulelulu
Falaite
Tokonaki
Sāpate
Houa Fakakātoa: 15