ʻE Lava Fēfē Ke Ke ʻIloʻi Fakafoʻituitui ʻa e ʻOtuá?
Tali ʻa e Tohi Tapú
ʻE lava ke ke hoko ʻo ʻiloʻi fakafoʻituitui ʻa e ʻOtuá ʻaki ia ʻa e ako fekauʻaki mo ia pea fai ʻa e ngaahi meʻa pau ke fakahōifuaʻi ia. Ko e ʻOtuá leva te ne “ʻunuʻunu ofi mai kiate kimoutolu.” (Sēmisi 4:8) ʻOku fakapapauʻi mai ʻe he Tohi Tapú “ʻoku ʻikai te ne mamaʻo mei ha taha ʻo kitautolu.”—Ngāue 17:27.
Founga ke ʻiloʻi ai ʻa e ʻOtuá
Lau ʻa e Tohi Tapú
Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “Ko e potu Folofola kotoa pē kuo fakamānavaʻi ia ʻe he ʻOtuá.”—2 Tīmote 3:16.
ʻUhinga: Ko e ʻOtuá ʻa e Tokotaha Faʻutohi ʻo e Tohi Tapú. Naʻá ne ʻai ʻene ngaahi fakakaukaú ki he ʻatamai ʻo e kau hiki Tohi Tapú. Kuo fakaeʻa mai ʻe he ʻOtuá hono finangaló kiate kitautolu fakafou ʻi he tohi makehe ko ení. Kuó ne toe fakahaaʻi mai hono ngaahi ʻulungāngá ʻo kau ai ʻene ʻofá, fakamaau totonú mo ʻene mēsí.—ʻEkisoto 34:6; Teutalōnome 32:4.
Meʻa ʻe lava ke ke faí: Lau fakaʻaho maʻu pē ʻa e Tohi Tapú. (Siosiua 1:8) Fakalaulauloto ki he meʻa ʻokú ke laú, ʻeke hifo kiate koe: ‘Ko e hā ʻoku akoʻi mai heni fekauʻaki mo e ʻOtuá ʻi hono tuʻunga ko ha Tokotaha?’—Saame 77:12.
Ko e fakatātaá, lau ʻa e Selemaia 29:11 pea ʻeke hifo leva kiate koe: ‘Ko e hā ʻoku fiemaʻu mai ʻe he ʻOtuá kiate aú—nonga pe mamahi? Ko ha ʻOtua faisāuni ia pe ʻokú ne loto ke u maʻu ha kahaʻu lelei?’
Siofi ʻa e fakatupú
Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “[Ko e ʻOtuá] ko hono ngaahi anga ʻoku taʻehāmaí, ʻa hono mālohi taʻengatá mo hono tuʻunga ʻOtuá, ʻoku hā mahino mai ia mei hono fakatupu ʻo e māmaní ʻo faai mai, koeʻuhi ʻoku ʻiloʻi ia ʻi he ngaahi meʻa kuo ngaohí.”—Loma 1:20.
ʻUhinga: ʻOku fakaeʻa ʻi he ngaahi meʻa fakatupu fakamatelie ʻa e ʻOtuá ʻa e ngaahi tafaʻaki ʻo hono ʻulungāngá, ʻo hangē pē ko hono fakaeʻa mai ʻi ha tā valivali fekauʻaki mo e tokotaha ʻātí pe ko hono fakaeʻa mai ʻi ha mīsini ʻoku fihi ʻa hono tokotaha ngaohí. Ke fakatātaaʻí, ko e malava mo e fihi ʻo e ʻuto ʻo e tangatá ʻoku fakahaaʻi ai ʻa e poto ʻo e ʻOtuá, pea ko hono mapuleʻi ʻa e ivi ʻo e laʻaá mo e ngaahi fetuʻu kehé ʻoku fakahaaʻi ai ʻa hono mālohí.—Saame 104:24; ʻAisea 40:26.
Meʻa ʻe lava ke ke faí: Vaheʻi ʻa e taimi ke sivisiviʻi mo ako fekauʻaki mo e ngaahi meʻa fakatupu ʻi he māmaní. ʻI hoʻo fai ení, ʻeke hifo: ‘Ko e hā ʻoku fakahaaʻi mai ʻi he ngaahi tisaini fakaofo ʻi natulá ʻo fekauʻaki mo e ʻOtuá?’a Ko e moʻoni, ʻoku lahi ʻa e ngaahi meʻa ʻoku ʻikai lava ke fakahaaʻi mai ʻi natula ʻo fekauʻaki mo hotau Tokotaha Fakatupú. Ko e ʻuhinga ia naʻá ne ʻomai ai ʻa e Tohi Tapú.
Ngāueʻaki ʻa e huafa ʻo e ʻOtuá
Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “Te u maluʻi ia koeʻuhi ko ʻene ʻiloʻi ʻa hoku huafá. Te ne ui kiate au, pea te u fai ha tali kiate ia.”—Saame 91:14, 15.
ʻUhinga: Ko e ʻOtuá ʻa ia ko hono huafá ko Sihova, te ne fakahaaʻi ʻa e tokanga makehe ki he faʻahinga ʻoku nau ʻiloʻi hono huafá pea ngāueʻaki ia ʻi ha founga fakaʻapaʻapa.b (Saame 83:18; Malakai 3:16) Kuo fakafeʻiloaki mai ʻe he ʻOtuá ʻa hono huafa fakafoʻituituí kiate kitautolu. “Ko au Sihova. Ko hoku hingoá ia,” ko ʻene leá ia.—ʻAisea 42:8.
Meʻa ʻe lava ke ke faí: Ngāueʻaki ʻa e huafa Sihová ʻi hoʻo lea kiate iá.
Talanoa kia Sihova ʻi he lotu
Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “Oku ofi ʻa Sihova ki he faʻahinga kotoa ʻoku ui kiate iá.”—Saame 145:18.
ʻUhinga: ʻOku ʻunuʻunu ofi ʻa Sihova ki he faʻahinga ʻoku lotu kiate ia ʻi he tuí. Ko e lotú ʻoku tau fakahaaʻi ai ʻetau fakaʻapaʻapa loloto ki he ʻOtuá.
Meʻa ʻe lava ke ke faí: Lotu maʻu pē ki he ʻOtuá. (1 Tesalonaika 5:17) Tala ange kiate ia ʻa e ngaahi meʻa ʻokú ke hohaʻa ki aí mo e anga hoʻo ongoʻí.—Saame 62:8.c
Langa hake ʻa e tui ki he ʻOtuá
Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “ʻI he ʻikai ha tuí ʻoku ʻikai malava ke fakahōifuaʻi ʻa e ʻOtuá.”—Hepelū 11:6.
ʻUhinga: Ke ʻunuʻunu ofi ki he ʻOtuá, kuo pau ke tau tui kiate ia. ʻI he Tohi Tapú, ko hono maʻu ʻa e tuí ʻoku kaunga ki ai ʻa e meʻa lahi ange ʻi he tui pē ʻoku ʻi ai ha ʻOtua. ʻOku toe ʻuhinga foki ia ke falala kakato kiate ia, kau ai ʻene ngaahi talaʻofá mo ʻene ngaahi tuʻungá. Ko e falalá ʻoku mātuʻaki mahuʻinga ia ki hono maʻu ha vahaʻangatae lelei.
Meʻa ʻe lava ke ke faí: Ko e tui moʻoní ʻoku makatuʻunga ia ʻi he ʻilo. (Loma 10:17) Ko ia ako ʻa e Tohi Tapú pea fakamoʻoniʻi kiate koe tonu ʻe lava ke ke falala ki he ʻOtuá mo ʻene ngaahi faleʻí. Ko e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová te nau fiefia ke ako Tohi Tapu mo koe.d
Fai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku fakahōifua ki he ʻOtuá
Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “Ko e meʻa ʻeni ʻoku ʻuhinga ki ai ʻa e ʻofa ki he ʻOtuá, ko ʻetau tauhi ʻene ngaahi fekaú.”—1 Sione 5:3.
ʻUhinga: ʻOku ofi ʻa Sihova ki he faʻahinga ʻoku nau fakahāhā ʻenau ʻofa kiate iá ʻaki ʻenau fai honau lelei tahá ke talangofua ki heʻene ngaahi fekaú.
Meʻa ʻe lava ke ke faí: ʻI hoʻo ako ʻa e Tohi Tapú, fakatokangaʻi ʻa e meʻa ʻoku saiʻia ai ʻa e ʻOtuá mo e meʻa ʻokú ne fehiʻa aí. ʻEke hifo, ‘Ko e hā ngaahi feʻunuʻaki ʻe lava ke u fai ke fakahōifuaʻi ʻa hoku Tokotaha-Fakatupú?’—1 Tesalonaika 4:1.
Hokosia ʻa e tokanga ʻa e ʻOtuá ʻaki hono ngāueʻaki ʻene faleʻí
Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “ʻI hoʻo hokosiá te ke ʻiloʻi ai ko e [ʻOtuá] ʻoku lelei.”—Saame 34:8, The Bible in Basic English.
ʻUhinga: ʻOku fakaafeʻi kimoutolu ʻe he ʻOtuá ke mou ʻahiʻahiʻi ʻo ʻilo ʻokú ne lelei. ʻI hoʻomou hokosia ʻene ʻofá mo ʻene poupoú, te mou loto ke ʻunuʻunu ofi kiate ia.
Meʻa ʻe lava ke ke faí: ʻI hoʻo lau ʻa e Tohi Tapú, ngāueʻaki ʻa e faleʻi ʻa e ʻOtuá pea hokosia ʻa hono ngaahi ʻaongá. (ʻAisea 48:17, 18) Sivisiviʻi foki ʻa e ngaahi faʻifaʻitakiʻanga moʻoni ʻo e faʻahinga naʻe tokoniʻi ʻe he ʻOtuá ke nau ikuʻi ʻa e ngaahi polé, fakaleleiʻi ʻenau moʻuí mo ʻenau ngaahi fāmilí pea maʻu ʻa e fiefia moʻoní.e
Maʻuhala fekauʻaki mo hono ʻiloʻi ʻo e ʻOtuá
Maʻuhala: ʻOku fuʻu mālohi ʻa e ʻOtuá mo fuʻu mahuʻinga ke ne fie ofi mai kiate kitautolu.
Moʻoni: Neongo ko e ʻOtuá ko e mālohi lahi taha iá pea ko e Tokotaha mahuʻinga tahá ia ʻi he meʻa kotoa pē ʻoku ʻi aí, ʻokú ne fakaafeʻi kitautolu ke tau ʻunuʻunu ofi ange kiate ia. ʻOku ʻi he Tohi Tapú ʻa e ngaahi faʻifaʻitakiʻanga ʻo e kau tangata mo e kau fefine naʻa nau hoko ko hono ngaahi kaumeʻa ofi.—Ngāue 13:22; Sēmisi 2:23.
Maʻuhala: ʻOku ʻikai lava ke tau ʻiloʻi ʻa e ʻOtuá he ko ha misiteli ia.
Moʻoni: Ko e ngaahi meʻa ʻe niʻihi fekauʻaki mo e ʻOtuá ʻoku faingataʻa ke mahinoʻi ʻo hangē ko hono tuʻunga ko ha meʻamoʻui Laumālie taʻehāmai. Neongo ia, ʻe lava ke tau hoko ʻo ʻiloʻi ʻa e ʻOtuá. Ko hono moʻoní, ʻoku pehē ʻe he Tohi Tapú ʻoku fiemaʻu ke tau ʻiloʻi ia kae malava ke tau maʻu ʻa e moʻui taʻengatá. (Sione 17:3) ʻOku fakahaaʻi mai ʻe he Tohi Tapú ʻi ha founga faingofua ʻa ia ʻe lava ke tau mahinoʻi ai ʻa hotau Tokotaha Fakatupú, ko hono ngaahi ʻulungāngá, ko ʻene taumuʻa ki he faʻahinga ʻo e tangatá mo e māmaní pea mo ʻene ngaahi tuʻungá. (ʻAisea 45:18, 19; 1 Tīmote 2:4) Pea hangē pē ko ia naʻe lave ki aí, ʻoku fakahaaʻi foki ʻe he Tohi Tapú ʻa e huafa ʻo e ʻOtuá. (Saame 83:18) Ko ia ai, ʻe ʻikai ngata pē ʻi heʻetau hoko ʻo ʻiloʻi ʻa e ʻOtuá ka te tau hoko foki ʻo ʻunuʻunu ofi kiate ia.—Sēmisi 4:8.
a Ko e ngaahi fakatātā ʻo e poto ʻo e ʻOtuá ʻoku fakahaaʻi ʻi natulá, sio ki he ngaahi kupu hokohoko “Naʻe Faʻu Ia ke Pehē?”
b Ko e huafa Sihová ʻoku mahinoʻi ia ʻe he tokolahi ʻoku ʻuhingá “ʻOkú Ne Fakatupunga ke Hoko.” ʻI hono fakahaaʻi mai ʻe he ʻOtuá ʻa hono huafá kiate kitautolú, ʻoku hangē ia ʻokú ne pehē: ‘Te u fakahoko ʻa hoku finangaló mo ʻeku taumuʻá. ʻOku ou fakahoko maʻu pē ʻeku leá.’
c Sio ki he kupu “Why Pray? Will God Answer Me?”
d Ki ha fakamatala lahi ange, sio ʻi he vitiō Ko e Hā ʻOku Fai ʻi ha Ako Tohi Tapu?
e Sio ki he kupu hokohoko “Liliu ʻe he Tohi Tapú ʻa e Moʻuí.”