Teuteu Hoʻo Tuʻuaki Pē ʻAʻau ki he Makasiní
1 ʻOku tau houngaʻia ʻi he ongo makasini Taua Leʻo mo e Awake! koeʻuhi ko ʻena ngaahi kupu taimi totonú mo ʻaongá, ʻa ia ʻoku ʻi ai ʻa e meʻa kotoa mei he kaveinga mahuʻinga ki he māmaní ʻo aʻu ki he “gaahi mea loloto i he ʻOtua.” (1 Kol. 2:10, PM) Ko kitautolu kotoa ʻoku tau manatuʻi ʻa e ngaahi meʻa foʻou mo fakatupu langa hake lahi kuo tau lau ʻi he ongo makasini ko ʻení, ʻa ia ʻoku ngāueʻaki ʻe Sihova ki hono fakahā fakalakalaka mai ʻa e moʻoní. (Pal. 4:18) ʻOku tau fiemaʻu ke hoko ʻo loto-vēkeveke ʻi hono tufaki kinaua ʻi he lahi taha ʻe malavá.
2 Sivisiviʻi Ho Feituʻú: Ko e hā ʻa e faʻahinga kakai ʻoku nofo ʻi ho feituʻú? Kapau ʻoku nau fakavavevave maʻu pē, te ke fiemaʻu nai ke teuteu ha tuʻuaki ʻa ia ʻoku nounou pea hangatonu ki he poiní. Kapau ʻokú ke maʻu ha feituʻu ʻoku siʻi ange ai ʻa e fakavavevavé, te ke malava nai ke leaʻaki ha meʻa lahi ange. Kapau ko e tokolahi taha ʻo e faʻahinga ʻi he ngaahi ʻapí ʻoku ngāue he lolotonga ʻo e ʻahó, te ke lavameʻa lelei ange ke ʻaʻahi ki honau ngaahi ʻapí ʻi he efiafí pe ʻi he mamalu ke poʻulí. Te ke feʻiloaki nai mo ha niʻihi ʻi he taimi ʻahó lolotonga ʻa e fakamoʻoni ʻi he halá pe ngāue mei he falekoloa ki he falekoloa. Ko e kau malanga ʻe niʻihi ʻoku nau maʻu ʻa e ngaahi ola lelei ʻaki ʻa e fakaofiofi ki he kakaí ʻi he founga ʻikai anga-mahení ʻi he ngaahi tauʻanga meʻalelé pe ngaahi paʻake ʻi he koló.
3 ʻAi ke Ke Maheni mo e Ngaahi Makasiní: Lau ʻa e tatau taki taha ʻi hoʻo maʻú pē. Filifili ʻa e ngaahi kupu ʻa ia ʻokú ke pehē ʻe fakamānako nai ki he kakai ʻi ho feituʻú. Ko e hā ʻa e ngaahi kaveinga ʻoku fekauʻaki mo kinautolú? Vakaiʻi ha poini pau te ke lava ke lave ki ai mei he kupu ʻokú ke fokotuʻutuʻu ke fakaeʻá. Fakakaukau ki ha fehuʻi ʻa ia te ke lava ke langaʻi ke fakatupunga ʻa e mahuʻingaʻiá. Fili ha konga Tohitapu feʻungamālie ke lau ki he tokotaha-ʻapí kapau ʻokú ke maʻu ha faingamālie ke fai pehē. Fakakaukau fekauʻaki mo e meʻa te ke leaʻaki nai ke lave ai ki he fokotuʻutuʻu ki he tokoní, pea mo e founga te ke lava ke toka teu atu ai ki ha toe ʻaʻahi.
4 Teuteu Hoʻo Lea Kamatá: Fili fakalelei ʻa e ngaahi lea ʻokú ke fokotuʻutuʻu ke ngāueʻaki ke ke fakafeʻiloakiʻaki koé pea ke kamata ha fetalanoaʻaki. Ko e niʻihi ʻoku nau ʻilo ʻoku lavameʻa ʻa e lea kamatá ni: “Naʻá ku lau ha kupu fakamānako ʻi he makasini ko ʻení, pea ʻoku ou saiʻia ke fakahā atu ia ki he niʻihi kehé.” Ko e tokolahi ʻoku nau kamata ʻaki ha fehuʻi ʻa ia ʻe fakahangataha ki he poini fakatupunga-talanoa ʻoku nau fokotuʻutuʻu ke ngāueʻakí. Ko e fakatātaá:
5 Kapau ko hono fakaeʻa ha kupu ʻi he mafolalahia ʻo e faihiá, ʻe lava ke ke ʻeke nai:
◼ “Ko e hā ʻe lava ke fai ke tau mohe ʻi he poʻulí ʻo ʻikai manavahē ki he hoko ha kaihaʻa pe fakatamaki?” Fakamatalaʻi ʻokú ke maʻu ha ngaahi fakamatala fekauʻaki mo ha fakaleleiʻanga ki he palopalemá ni. Ko e fakaleleiʻangá ʻe vavé ni ke ne toʻo atu ʻa e ngaahi faʻahinga kehe kotoa pē ʻo e maveuveu fakasōsialé. Lave ki ha meʻa ʻi he makasiní ʻa ia ʻokú ne ʻomai ha ʻamanaki peheé. ʻI hoʻo toe ʻaʻahi hokó, ʻe lava ke ke tohoakiʻi ʻa e tokanga ʻa e tokotaha-ʻapí ki he vahe 1 ʻo e tohi ko e ʻIlo.
6 ʻI hono tuʻuaki ha kupu ʻi he moʻui fakafāmilí, te ke leaʻaki nai ʻeni:
◼ “ʻOku ʻiloʻi ʻe he lahi taha ʻo e ngaahi mātuʻá ko ha pole moʻoni ia ke tauhi hake ha fāmili ʻi he ngaahi ʻahó ni. Kuo pulusi ʻa e ngaahi tohi lahi ʻi he kaveinga ko iá, ka naʻa mo e kau mataotaó ʻoku ʻikai te nau loto-tatau mo ia. ʻOku ʻi ai ha tokotaha te ne lava ke ʻomai ʻa e tataki ʻoku ala falalaʻangá?” Fakahā atu ha fakamatala hangatonu mei he makasiní ʻa ia ʻoku hā ai ha faleʻi fakapotopoto ʻoku maʻu ʻi he Tohitapú. ʻI hoʻo fai ʻa e toe ʻaʻahí, fetalanoaʻaki ki he ngaahi fakakaukau Fakatohitapu ʻi hono tauhi hake ʻa e fānaú ʻa ia ʻoku ʻi he tohi ko e ʻIlo, ʻi he peesi 145-148.
7 ʻI hono fakaeʻa ha kupu ʻi ha palopalema fakasōsiale, te ke lava ke pehē nai:
◼ “Ko e kakai tokolahi ʻoku nau ongoʻi lōmekina koeʻuhi ko e ngaahi taimi faingataʻa ʻoku tau moʻui aí. ʻOkú ke fakakaukau naʻe fokotuʻutuʻu ʻe he ʻOtuá ke tau moʻui ʻi he foungá ni?” Tuhu ki ha kupu ʻa ia ʻoku hā ai ʻa e founga ke fekuki ai mo e ngaahi palopalema ʻi he ʻaho ní, pe ʻokú ne ʻomai ʻa e ngaahi ʻuhinga ke fakatuʻotuʻa atu ai ki ha kahaʻu ʻe ʻikai ke toe ʻi ai ha loto-moʻua. ʻI hoʻo toe ʻaʻahi hokó, fakamatalaʻi ʻa e fakatātā mo e fakamatala ʻo e fakatātā ʻi he peesi 4-5 ʻo e tohi ko e ʻIlo, pea taki hangatonu ki ha ako Tohitapu ʻi ʻapi.
8 Feʻunuʻaki Koeʻuhi ko e Tokotaha-ʻApí: Te ke feʻiloaki mo e kakai ʻoku nau maʻu ʻa e ngaahi mahuʻingaʻia mo e ʻātakai kehekehe. Teuteu ha tuʻuaki tefito ʻa ia ʻe lava ke feʻunuʻaki ki he tokotaha-ʻapi taki taha. Mateuteu ki he founga te ke feʻunuʻaki nai ai ha meʻa te ke leaʻaki ki ha tangata, ki ha fefine, ki ha tokotaha taʻumotuʻa, pe ko ha talavou. ʻOku ʻikai ke ʻi ai ha ngaahi lao fefeka ʻo fekauʻaki mo e meʻa kuo pau ke ke leaʻakí. Ngāueʻaki ha meʻa pē ʻe faingofua kiate koé mo maʻu ai ha ngaahi ola. Kae kehe, ke loto-māfana, ʻo lea mei he lotó, pea hoko ko e tokotaha fanongo lelei. Ko e faʻahinga “ʻoku hehema totonú” te nau ʻiloʻi hoʻo loto-totonú pea te nau saiʻia ke fanongo.—Ng. 13:48, NW.
9 Fetokoniʻaki: ʻI he fevahevaheʻaki ʻo e ngaahi fakakaukaú, ʻoku tau ako ai ʻa e ngaahi founga foʻou ke tau fakahaaʻi ai kitautolu. Ko hono ʻahiʻahi fakataha ʻo ʻetau ngaahi tuʻuakí ʻoku tau maʻu ai ʻa e taukei mo e tuipau. (Pal. 27:17) Kapau te ke ʻahiʻahiʻi ʻa e meʻa ʻokú ke teu ke leaʻakí, te ke ongoʻi nonga mo fiemālie ange ai ʻi he matapaá. ʻOku mātuʻaki mahuʻinga ki he ngaahi mātuʻá ke vaheʻi ha taimi ke tokoniʻi ai ʻenau fānau ke teuteu, fanongo ʻi he taimi ʻoku nau ʻahiʻahiʻi ai ʻenau tuʻuakí, pea ʻoatu ha ngaahi fokotuʻu ke fakalakalaka ai. ʻE lava ke maʻu ʻa e ʻaonga ʻe he faʻahinga foʻoú ʻi heʻenau ngāue fakataha mo e kau malanga taukei angé.
10 Ko hono teuteu haʻo tuʻuaki pē ʻaʻau ki he makasiní, ʻoku ʻikai fiemaʻu ke faingataʻa. Ko e meʻá pē ke maʻu ha meʻa pau ʻi he ʻatamaí ke leaʻaki pea ke fakamatalaʻi ia ʻi ha founga fakamānako. ʻI he muʻomuʻa mo ʻuluaki fakakaukaú, ʻe lava ke ke faʻu ha tuʻuaki lelei ʻa ia ʻe maʻu ai ha tali lelei.
11 Ko hono tufaki ʻo e makasiní ko e taha ia ʻo e ngaahi founga tuʻu-ki-muʻa ʻoku tau fakamafola atu ai ʻa e pōpoaki ʻo e Puleʻangá ʻi māmani lahi. Kapau te ke lava ʻo tuku ʻa e Taua Leʻo mo e Awake! ki he nima ʻo e kakai loto-totonú, ʻe lava ke lea ʻa e makasiní maʻanautolu. Manatuʻi maʻu pē ʻa hona mahuʻingá, pea mo e founga ʻe lava ai ʻe heʻena pōpoakí ʻo fakahaofi ha ngaahi moʻui. Ko e faʻahinga ‘fai ʻofa mo e fai tokoni’ ko ʻení ko e meʻa ia ʻoku hōifua lahi ai ʻa Sihová.—Hep. 13:16.