LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • lff lēsoni 2
  • ʻOku ʻOmai ʻe he Tohi Tapú ʻa e ʻAmanaki

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • ʻOku ʻOmai ʻe he Tohi Tapú ʻa e ʻAmanaki
  • Fiefia ʻi he Moʻuí ʻo Taʻengata!—Ako Tohi Tapu Fetalanoaʻaki
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • KELI LOLOTO ANGE
  • FAKANOUNOU
  • AKO LAHI ANGE
  • ʻOku ʻOmai ʻe he Tohi Tapú ʻa e ʻAmanaki
    Fiefia ʻi he Moʻuí ʻo Taʻengata!​—Talateu ki he Ngaahi Lēsoni Fakatohitapu
  • Ko ha ʻAmanaki Moʻoni ki ha Kahaʻu Lelei Ange
    Ngaahi Kaveinga Kehe
  • Ngaahi ʻUhinga ke ʻAmanaki Lelei Ai ki he 2023—Ko e Hā ʻa e Lau ʻa e Tohi Tapú?
    Ngaahi Kaveinga Kehe
  • Maʻu ʻa e ʻAmanaki ki he Taʻu 2024​—Ko e Hā ʻa e Lau ʻa e Tohi Tapú?
    Ngaahi Kaveinga Kehe
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Fiefia ʻi he Moʻuí ʻo Taʻengata!—Ako Tohi Tapu Fetalanoaʻaki
lff lēsoni 2
Lēsoni 2. ʻOku hopo hake ʻa e laʻaá ʻi ha fuʻu manafa lahi ʻo e uite.

LĒSONI 02

ʻOku ʻOmai ʻe he Tohi Tapú ʻa e ʻAmanaki

Tatau Kuo Pulusi
Tatau Kuo Pulusi
Tatau Kuo Pulusi

Ko e kakai takatakai he māmaní ʻoku nau fekuki mo e ngaahi palopalema ʻoku ʻai ai ke nau ongoʻi loto-mamahi, loto-moʻua pea naʻa mo e langa. Kuó ke fehangahangai mo ha tuʻunga naʻá ne ʻai koe ke ke ongoʻi pehē? Mahalo ʻokú ke faingataʻaʻia koeʻuhi ko ha mahaki ʻokú ke maʻu pe koeʻuhi ko e mole hao ʻofaʻanga ʻi he maté. Te ke ʻeke hifo nai, ‘ʻE faifai angé pea ʻi ai ha taimi ʻe lelei ange ai ʻa e moʻuí?’ ʻOku ʻomai ʻe he Tohi Tapú ha tali fakalototoʻa ki he fehuʻi ko iá.

1. ʻOku anga-fēfē hono ʻomai ʻe he Tohi Tapú ʻa e ʻamanakí?

ʻOku ʻikai ngata pē hono fakamatalaʻi ʻe he Tohi Tapú ʻa e ʻuhinga ʻoku fonu ai ʻa e māmaní ʻi he ngaahi palopalemá ka ʻokú ne toe ʻomai ʻa e ongoongo lelei ko e ngaahi palopalema ko ení ʻoku fakataimi pē pea ʻe vavé ni ke ngata. ʻE lava ʻe he ngaahi talaʻofa ʻi he Tohi Tapú ʻo “ʻoatu kiate kimoutolu ha kahaʻu pea mo ha ʻamanaki.” (Lau ʻa e Selemaia 29:​11, 12.) ʻOku tokoniʻi kitautolu ʻe he ngaahi talaʻofa ko iá ke fekuki mo ʻetau ngaahi palopalema lolotongá, ke maʻu ʻa e fakakaukau lelei, pea fiefia tuʻuloa.

2. Ko e hā ʻa e faʻahinga kahaʻu ʻoku fakamatalaʻi ʻi he Tohi Tapú?

ʻOku fakamatalaʻi ʻe he Tohi Tapú ha taimi ʻi he kahaʻú ʻa ia “ʻe ʻikai ke toe ʻi ai ha mate, pe ha mamahi pe ha tangi pe ha langa.” (Lau ʻa e Fakahā 21:4.) Ko e ngaahi palopalema ʻoku lava ke nau ʻai ʻa e moʻuí ke hā ngali ʻikai ha toe ʻamanaki he ʻaho ní​—hangē ko e masivá, fakamaau taʻetotonú, mahamahakí mo e maté​—heʻikai ʻaupito ke toe ʻi ai. ʻOku talaʻofa mai ʻe he Tohi Tapú ko e faʻahinga ʻo e tangatá ʻe malava ke nau fiefia ʻi he moʻuí ʻo taʻengata ʻi he māmani Palataisí.

3. ʻE lava fēfē ke ke langa hake hoʻo falala ki he ʻamanaki ʻoku ʻomai ʻe he Tohi Tapú?

Ko e kakai tokolahi ʻoku nau ʻamanaki ke hoko ha ngaahi meʻa lelei, ka ʻoku ʻikai lava ke nau fakapapauʻi pe ʻe faifai ange pea hoko ʻenau ngaahi ʻamanakí. ʻOku kehe ʻa e meʻa ia ʻoku talaʻofa mai ʻe he Tohi Tapú. ʻOku lava ke langa hake ʻetau falala ki he meʻa ʻoku leaʻaki aí ʻaki hono “vakaiʻi fakalelei fakaʻaho ʻa e Folofolá.” (Ngāue 17:11) ʻI hoʻo ako ʻa e Tohi Tapú, ʻe malava ai ke ke fili ʻiate koe pē pe ʻe lava ke ke tui ki he meʻa ʻoku leaʻaki ai fekauʻaki mo e kahaʻú.

KELI LOLOTO ANGE

Sivisiviʻi ʻa e ngaahi tuʻunga ʻe niʻihi ʻoku talaʻofa mai ʻe he Tohi Tapú ki he kahaʻú. Sio ki he founga hono tokoniʻi ʻe he ʻamanaki ʻoku ʻomai ʻi he Tohi Tapú ʻa e kakaí ʻi he ʻahó ni.

Fakatātā: Ko ha ngaahi ʻata ʻoku fakahoa ai ʻa e tuʻunga ʻoku hokosia ʻe he kakaí ʻi he ʻahó ni mo e ngaahi tuʻunga ʻoku talaʻofa mai ʻe he Tohi Tapú ki he kahaʻú. ʻOku toutou hā ʻa e ngaahi ʻatá ʻi lalo.

4. ʻOku ʻomai ʻe he Tohi Tapú ʻa e ʻamanaki ki he moʻui taʻengata ʻi he ngaahi tuʻunga haohaoa

Vakai ki he lisi ko eni ʻo e ngaahi talaʻofa ʻoku ʻi he Tohi Tapú. Ko fē ai ʻoku tautefito ʻene fakamānako kiate koé? Ko e hā hono ʻuhingá?

Lau ʻa e ngaahi konga Tohi Tapu ʻoku hā fakataha mo e ngaahi talaʻofa ko iá, pea lāulea ki he ongo fehuʻi ko ení:

  • ʻOkú ke ongoʻi nai ʻoku ʻomai ʻe he ngaahi konga Tohi Tapu ko ení ha ʻamanaki? ʻE lava nai ke nau ʻomai ʻa e ʻamanaki ki ho fāmilí mo e ngaahi kaumeʻá?

Sioloto atu ʻokú ke nofo ʻi ha māmani ʻa ia

ʻE ʻIKAI HA TAHA ʻE . . .

KO E TAHA KOTOA TE NE . . .

  • ongoʻi ha langa, hoholo ʻo motuʻa pe pau ke mate.​—ʻAisea 25:8.

  • sio ki he toetuʻu mai ʻa e faʻahinga ʻofeina mei he maté, ʻo fakafoki mai ke nau moʻui ʻi he māmaní.​—Sione 5:​28, 29.

  • puke pe faingataʻaʻia fakaesino.​—ʻAisea 33:24; 35:​5, 6.

  • moʻui lelei mo iviiviʻia fakatalavou.​—Siope 33:25.

  • fekuki mo e fakamaau taʻetotonu.​—ʻAisea 32:​16, 17.

  • maʻu ʻa e meʻakai lahi fau ke kai, ʻapi lelei mo e ngāue fakafiemālie.​​—Saame 72:16; ʻAisea 65:​21, 22.

  • faingataʻaʻia koeʻuhi ko e nunuʻa ʻo e taú.​—Saame 46:9.

  • hokosia ʻa e melino moʻoni.​—Saame 37:11.

  • lōmekina ʻe he hohaʻatuʻu ʻa e fakakaukaú pe manatú.​—ʻAisea 65:17.

  • moʻui taʻengata ʻi he ngaahi tuʻunga lelei tahá.​​—Saame 37:29.

Ko ha kiʻi tamasiʻi naʻe puke, ʻokú ne moʻui lelei he taimí ni pea ʻokú ne fāʻofua ki heʻene faʻeé. Ko ha tangata taʻumotuʻa, ʻokú ne kei siʻi he taimí ni pea ʻokú ne teke ha pālou ʻoku fonu ʻi he vesitapoló. Ko ha fānau naʻa nau fiekaia pea maʻukovia ʻi hono fakamālohiʻi ke ngāué ʻoku nau tō ngoue he taimí ni mo vaʻinga soka. Ko ha fefine naʻá ne hanoku mo loto-mafasia ʻokú ne tuʻu hangatonu hake he taimí ni pea ʻokú ne malimali.

5. ʻE lava ke ʻomi ʻe he ʻamanaki ʻo e Tohi Tapú ʻa e fakaleleiʻanga

Ko e kakai tokolahi ʻoku nau loto-siʻi pe aʻu ʻo ʻita koeʻuhi ko e ngaahi palopalema ʻoku nau sio ki ai takatakai ʻiate kinautolú. Ko e niʻihi ʻoku nau feinga mālohi ke liliu ʻa e ngaahi meʻá ke lelei ange. Sio ki he founga hono tokoniʻi ʻa e kakaí ʻi he taimí ni ʻe he talaʻofa ʻi he Tohi Tapú fekauʻaki mo e taimi ʻe lelei ange ai ʻa e ngaahi meʻá. Huluʻi ʻa e VITIOÓ, pea lāulea leva ki he ongo fehuʻi ko ení.

VITIŌ: Naʻá Ku Loto ke Tauʻi ʻa e Fakamaau Taʻetotonú (4:​07)

Fakatātā: Ko e ʻata mei he vitiō ‘Naʻá Ku Loto ke Tauʻi ʻa e Fakamaau Taʻetotonú.’ 1. Naʻe paki vavae ʻa Rafika mo e kakai ʻi hono matakalí ʻi he taimi naʻá ne kei siʻi aí. 2. ʻOku fiefia ʻa Rafika ke sio ki he kakai mei he matakali kehekehe ʻoku nau fetaulaki lelei ʻi he taimi naʻá ne fuofua maʻu ai ʻa e fakataha-lahi ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová.
  • ʻI he vitioó, ko e hā ʻa e fakamaau taʻetotonu naʻe hohaʻa ki ai ʻa Rafika?

  • Neongo naʻe ʻikai ngata ʻa e fakamaau taʻetotonu naʻá ne sio ki aí, naʻe anga-fēfē hono tokoniʻi ia ʻe he Tohi Tapú?

Ko e ʻamanaki ʻoku ʻomai ʻe he Tohi Tapú ki he kahaʻú ʻe lava ke ne tokoniʻi kitautolu ke faitau mo e fakalotosiʻí pea fekuki lavameʻa mo ʻetau ngaahi palopalemá. Lau ʻa e Palōveepi 17:22 mo e Loma 12:​12, pea lāulea leva ki he ongo fehuʻi ko ení:

  • ʻOkú ke fakakaukau ʻe lava ʻe he pōpoaki ʻo e ʻamanaki ʻoku maʻu ʻi he Tohi Tapú ʻo ʻai ke lelei ange hoʻo moʻuí he taimí ni? Ko e hā hono ʻuhingá?

ʻOKU PEHĒ ʻE HE NIʻIHI: “Ko e ngaahi talaʻofa ʻa e Tohi Tapú ki he kahaʻú ʻoku fuʻu tōatu ia ke fai ha tui ki ai.”

  • Ko e hā ʻokú ke fakakaukau ai ʻoku mahuʻinga ke sivisiviʻi ʻa e fakamoʻoni ko e ngaahi talaʻofa ʻi he Tohi Tapú ʻe hoko moʻoní?

FAKANOUNOU

ʻOku ʻomai ʻe he Tohi Tapú kiate kitautolu ʻa e ʻamanaki pea tokoniʻi kitautolu ke tau fekuki mo e ngaahi polé ʻaki hono talaʻofa mai ha kahaʻu ʻoku fonu ʻi he fiefiá.

Fakamanatu

  • Ko e hā ʻoku fiemaʻu ai ʻe he kakaí ʻa e ʻamanakí?

  • Ko e hā ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú fekauʻaki mo e kahaʻú?

  • ʻOku lava fēfē ke tokoniʻi koe he taimí ni hono maʻu ʻa e ʻamanaki ki he kahaʻú?

Meʻa ke Fai

AKO LAHI ANGE

Ako lahi ange fekauʻaki mo e mālohi ʻo e ʻamanakí.

“ʻAmanaki​—Te Ke Maʻu Ia ʻi Fē?” (Toʻo mei he ʻĀ Hake!)

Vakai ki he founga ʻe lava ke tokoniʻi ai ʻe he ʻamanaki ki he kahaʻú ʻa e faʻahinga ʻoku nau feʻao mo e mahaki tauhí.

“Feʻao mo ha Mahaki Tauhi​—ʻE Lava ke Tokoni ʻa e Tohi Tapú?” (Kupu ʻi he uepisaití)

Lau fekauʻaki mo e founga naʻe liliu ai ʻa e moʻui ha tokotaha naʻá ne faʻa taukapoʻi ʻa e fakamaau totonu ʻi he sōsaietí ʻi heʻene ako fekauʻaki mo e ʻamanaki ʻo e Tohi Tapú ki he kahaʻú.

“ʻOku ʻIkai Ke U Toe Ongoʻi ʻOku Fiemaʻu Ke U Liliu ʻa e Foʻi Māmaní” (Toʻo mei he Ko e Taua Leʻo)

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share