Nkambisiso Wa Mahungu

Mfanelo Yo Boha Makungu

Xana timfanelo ta ndyangu ti tlula mintshembo ya vukhongeri? E-e, ku vula Ōita, khoto ya muganga eJapani. Munhu la kuleke a nga “lwisani na nawu hi ku ala mpompelo wa ngati eku namarheleni ka ripfumelo rakwe,” hi ku tiyisa ka khoto.

Munhu la katsekeke eka mhaka leyi ya huvo u vile ni sarcoma—vuvabyi byo hluka emahlanganini ya marhambu—erhambyini ra ndzhumbi wakwe wa ximatsi, kutani nenge hinkwawo a wu fanele ku tsemiwa. U amukerile vuhandzuri, ntsendze loko ku nga tirhisiwi mpompelo wa ngati. Xibedlhele xi arile ku endla vuhandzuri bya xiyimo xo tano. Hikwalaho ko chava ku lahlekeriwa hi vuhlayisi bya n’wana wa vona evudyuharini bya vona, vatswari va Mbhonl leyi ya Yehova ya malembe ya 34 hi vukhale va tatile fomo, va vula leswaku va na timfanelo tanihi vatswari. Hambi leswi khoto yi xiyeke mfanelo ya vona “yo hanya hi ntsako ni ndyangu ni ku rindzela ku hlayisiwa hi n’wana wa vona enkarhini lowu taka,” yi vule leswaku “‘Timfanelo ta ndyangu’ a ti lawuli mintshembo ya vukhongeri bya” munhu. (Hi laha ku hlamarisaka, vuhandzuri lebyi humelelaka byi endliwile handle ka ngati.)

I swa nkoka leswaku Mukriste a hlayisa vatswari vakwe ni ‘ku tirhisa vukhongeri emutinl wakwe,’ kambe leswi swi fanele ku endliwa hi ku pfumelelana ni leswi Matsalwa man’wana ma swi lerisaka. (1 Timotiya 5:4, 8) Tanihi leswi swi nga lulamangiki ku yiva leswaku munhu a hanyisa vandyangu wakwe, naswona swi ta va swi nga ri swinene emahlweni ka Xikwembu ku hlayisa vandyangu wa munhu hi ku honisa milawu ya xona malunghana ni ku kwetsima ka ngati. Matsalwa ma hi khutaza ku ‘chava . . . ngati.’ (Mintirho 15:20, 28, 29; ringanisa Levitika 17:10-12.) Etimhakeni to tano vanhu lava chavaka Xikwembu va ta “yingisa Xikwembu tanihi mufumi ku tlula vanhu.”—Mintirho 5:29, New World Translation.

Tindlela Tin’wana Leti Solekaka

Ku andza ka xihatla ka ku hunguka ka vantshwa ku vangele vafumi va United States ku kambisisa xiphiqo lexi. Hi xikombiso, hulumendhe yin’wana ya tiko yi pasise nawu lowu lavaka leswaku vatswari va “tihlamulela” loko n’wana wa vona wa xinuna kumbe wa xisati la nga nghenangiki evukatini la nga ehansi ka malembe ya 18 a va mutswari. Va tshemba leswaku xiringaniso xo tano ku sungula, xi ta khutaza vatswari va vana leswaku va tikarhatela ku sivela ku xurha tinyimba. Mifumo yin’wana hambi swi ri tano yi tshemba leswaku nawu wo tano wu hlohlotela vana ku xixa tinyimba. Va nyikela dyondzo ya rimbewu leyi hakeleriweke hi mfumo kun’we na tiphilisi to sivela nyimba eka vana lava hanyaka hi vunghwavava.

Mimpimo yo tano kunene i tindlela tin’wana leti solekaka. Ha yini ke? Hikuva a ti hunguti ndlela leyi, ku nga nhlangano wa rimbewu emahlweni ka vukati. Mutivi un’wana wa ku xurha tinyimba ka vantshwa u te: “Emahlweni ka tintangha ta vona, i swa nkoka leswaku vana va tirhisa rimbewu. Ku hava loyi a lavaka ku va ntombhi.” (Magazini wa Time) Ku ehla ka ku tirhisiwa ka Bibele i xivangelo lexikulu xa ‘langutelo leri ro ntshunxekela hinkwavo,’ ku vula Emory Davis eka dyondzo ya Yunivhesiti ya Rutgers.

Kutani ke, murhi wa kona i yini? Matsalwa ya swi veka erivaleni: Nhlangano wa rimbewu exikarhi ka vanhu lava nga tekanangiki wa arisiwa hi Rito ra Xikwembu. Timbhisa ‘ti nga ka ti nga dyi ndzhaka ya Mfumo wa Xikwembu,’ ku vula 1 Vakorinto 6:9. Vatswari va fanele ku nghenisa nawu wa Xikwembu wa timhaka to tano etimbilwini ta vana va vona. (Deuteronoma 6:6, 7) Ha yini ke? Hi laha Hosi Solomoni wa vutlhari a vuleke ha kona: “Dyonḍisa jaha e ndleleni leyi a fanelaka ku famba ha yona; ni loko a dyuhele a nga ka a nga hambuki.”—Swivuriso 22:6.

Swirho Swa Anglican

“Swa onha!” ku vula Robert Runcie, mufundhisi wa Kereke ya Nghilandi, hi ta leswi swi kumiweke eka swirho swa kereke eka xiviko lexa ha ku humesiwaka xa Rural Anglicanism. Hikwalaho ka yini? Hikwalaho ka malawulele yo karhi ya le mapurasini, ku tsarisa ka swirho ku ehle ku sukela eka tiphesente ta 17.5 ta vaaki-ndhawu hi 1950 ku ya eka 7.4 wa tiphesente hi 1980. Nkambisiso wu nyikela “xivumbeko xa ku pfumala ntshembo loku nyanyisaka,” ku vula The Times ya London, naswona yi kombisa ntsena leswi a swi ri kona hi nkarhi wo leha eka milawu ya le ndzeni ka doroba.

Xivangelo xin’wana lexikulu lexi nyikeriweke xa ku ehla ka vuseketeri bya Anglican i ku va vantshwa va hambuka ekerekeni. Minongonoko ya kereke leyi lunghiseleriweke vantshwa, xiviko xa hlamusela, yi nga lulamisa mukhuva lowu. Kambe, muapostola Pawulo u kandziyise xiphemu xa moya xa vutomi bya munhu. U khongoterile jaha Timotiya ku “kongoma ku lulama, ni ku pfumela,” ni “vukhongeri” tanihi swikongomelo swakwe.—2 Timotiya 2:22; 1 Timotiya 4:7, 8.