NDZIMA 23
A Djondze Ku Rivalela Ka Hosi Ya Yena
1. Ku ve lini siku leli li nga mu karhatela hintamu Pedru?
PEDRU a a nga ta yi khohlwa ndlela leyi Yesu a nga mu txuvuka hi yona. Ku nga va leswaku ndlela leyi Yesu a nga mu txuvuka hi yona a yi kombisa leswaku a a nga ha mu tsakeli funtshi a a mu kwatelile hi leswi a a swi yendlile? A hi nge swi vuli leswo, hikusa Bibele li vula ntsena leswaku ‘Hosi yi ndzulukile yi txuvuka Pedru.’ (Luk. 22:61) Kambe nkama Yesu a nga txuvuka Pedru, Pedru a swi vonile leswaku a a yendle xihoxo xaxikulu swinene. A swi vonile swaku a a ha ku yendla swilo leswi Yesu a a swi vulile swaku a a ta swi yendla. Ku nga leswi yena a a gime hansi a vula leswaku a nge tshuki a swi yendlile, ku nga ku yala Hosi ya yena leyi a a yi rhandza. Phela siku leliyani li mu karhatelile hintamu Pedru naswona a a hele ntamu.
2. I mpsini leswi Pedru a a fanele a swi djondza, naswona xitoriya xa yena xi nga hi pfunisa ku yini?
2 Phela mhaka leyi a yi nge se hela. Pedru a a li wanuna wa lipfumelo la ku tiya funtshi a wa ha ni nkama wa ku tisola ka swihoxo swa yena, a tlhela a djondza ka mhaka ya lisima hintamu leyi Yesu a nga yi djondzisa naswona mhaka yoleyo yi yelana ni ku rivalela. Mun’wani ni mun’wani wa hina a fanele a djondza ka mhaka yoleyo. Se a hi voneni swaku Pedru a djondze yini!
Wanuna Lweyi A A Ni Swa Ku Tala Swa Ku Swi Djondza
3, 4. a) Pedru a mu vutise yini Yesu, naswona swi nga yendleka Pedru a pimise yini? b) I mpsini leswi Yesu a nga swi vula leswi a swi kombisa swaku Pedru a a ngheniwe hi moya wa vanhu va nkama lowuyani?
3 Ka 6 wa tiwheti leti ti nga hundza ka doropa la Kapernawume lani a a tshama kona, Pedru a vutise Yesu a ku: “Hosi, ni fanele ni mu rivalela kangaki makwerhu loko a ni djohela? Ka 7 ke?” Phela Pedru a titwe na a li munhu lweyi a a rivalela hintamu, hikusa a varhangeli va wukhongeli va nkama lowuyani a va vula leswaku a swo lava va rivalela kanharhu ntsena. Kambe Yesu a mu byele leswi: “Hayi ka 7, kambe ka 77.” — Mat. 18:21, 22.
4 Yesu a a nga byeli Pedru swaku a a fanele a kontela loko vanhu va mu djohela. Kambe ku va Yesu a khutaze Pedru swaku a a fanele a rivalela ka 77, a a kombisa leswaku a lirhandzu a li hi pfumeleli ku kontela swaku hi ta mu rivalela kangaki munhu. (1 Ko. 13:4, 5) Yesu a swi vonile swaku Pedru se a a ngheniwe hi moya wa vanhu va nkama lowuyani hikusa a swi fana ni loko va tsala ka buku a swihoxo leswi vanhu a va va yendlela swona. Lava va lavaka ku tekelela Xikwembu va fanele va tinyimisela ku rivalela van’wani minkama hinkwayu. — Lerha 1 Yohani 1:7-9.
5. I ka xiyimu xini lani hi twisisaka lisima la ku rivalela?
5 Pedru a nga yi solanga hlamulu ya Yesu. Kambe ku nga va leswaku leswi a nga swi djondza swi khumbe mbilu ya yena? Phela minkama yin’wani hi twisisa lisima la ku rivalela loko ku li hina hi lavaka ku rivaleliwa. Se a hi khumbukeni leswi swi nga yendleka na Yesu a nga se fa. Ka nkama lowu wa ku karhata, leswi Pedru a a yendle swihoxo swa swinyingi a a swi lava hintamu ku rivaleliwa hi Hosi ya yena.
Yesu A Rivalele Pedru Makhambi Ya Manyingi
6. I mpsini leswi Pedru a nga swi yendla nkama Yesu a nga va djondzisa lisima la ku tiveka hansi, naswona Yesu a game a yendla yini?
6 A wusiku la wugamu la Yesu lani misaveni a li li la lisima hintamu. Phela a a ni swa swinyingi swa ku swi djondzisa vapostolo va yena. Xin’wani xa kona a ku li ku va djondzisa lisima la ku tiveka hansi. Yesu a va vekele xikombiso hi ku hlambisa vapostolo va yena minenge ku nga ntirho lowu a wu yendliwa hi xitirhi lexi a xi voneliwa hansi. A ku sunguleni Pedru a vutise swaku hi mhaka muni Yesu a yendla leswiyani. Pedru a yalile swaku Yesu a mu hlambisa minenge kambe a tlhele a sindzisa swaku Yesu a nga mu hlambisi minenge ntsena, kambe a mu hlambisa mavoko ni nhloko. Yesu a nga mu helelanga mbilu Pedru kambe hi ndlela ya ku rhula a tlhamusele leswaku hi li ni lisima la leswi a a swi yendla. — Yoh. 13:1-17.
7, 8. a) Pedru a ku ringise ku yini ku lehisa mbilu ka Yesu? b) Yesu a tame a va xikombiso xa ku rivalela hi ndlela yini?
7 Na ku nga se hundza nkama wa wunyingi, Pedru a tlhele a ringa ku lehisa mbilu ka Yesu. Yena ni vapostolo lavan’wani hinkwavu, va sungule ku holovisana hi leswaku a ku li mani wamukulu xikarhi ka vona. Hambileswo Yesu a va layile hi ndlela ya lirhandzu, a te ni ku va khensa hi swilo swaswinene leswi a va swi yendlile. Phela vona a va tshembekile ka Hosi ya vona Kreste. Yesu a game a vula leswaku vapostolo va yena hinkwavu a va ta mu baleka. Pedru a yalile a vula leswaku hambi ko yendleka yini na yini a a nga ta mu baleka Yesu hambi swo lava a fa na yena. Yesu a vule leswaku Pedru a a ta mu yala kanharhu hi wusiku loliyani na nkuku wu nga se yimba ka wumbirhi. Se Pedru hi ku tibyela a tlhele a vula leswaku a a ta tama a tshembeka ka Yesu hambiloko vapostolo lavan’wani hinkwavu vo mu baleka! — Mat. 26:31-35; Mar. 14:27-31; Luk. 22:24-28; Yoh. 13:36-38.
8 Ku nga va leswaku Yesu se a a li kusuhi ni ku tsukula Pedru? Ku vula ntiyiso ku ringana nkama lowu hinkwawu wa ku karhata Yesu a tame a vona swilo swaswinene leswi vapostolo va yena a va swi yendla hambileswi a va nga hetisekanga. Yesu a a swi tiva leswaku Pedru a a ta mu baleka, kambe hambileswo a te: “Ni ku khongelelile swaku lipfumelo la wena li nga holi; kutani loko se u tisolile, tiyisa lipfumelo la vamakwenu.” (Luk. 22:32) Yesu a a kombisa swaku wa swi tshemba swaku Pedru a a ta tisola ka swihoxo swa yena a tlhela a tirhela Xikwembu hi ku tshembeka. Hikakunene Yesu i xikombiso xaxinene xa ku rivalela!
9, 10. a) Hi mhaka muni swi lave swaku Pedru a layiwa ka jardim la Getsemani? b) Swihoxo swa Pedru swi hi khumbukisa yini?
9 Loko se ku hundze nkamanyana, na va li ka jardim la Getsemani swi lave Pedru a tlhela a layiwa. Yesu a kombele Pedru, Yakobe na Yohani swaku va tshama va rindzile loko yena a li ku khongeleni. Yesu a a karhatekile swinene naswona a a lava ku tiyisiwa. Kambe Pedru ni lavan’wani va yetlelile makhambi ya ku tala, hambileswo Yesu a va lehisele mbilu a tlhela a va rivalela. A va byele leswi: “Mbilu ya swi lava kambe muzimbha lowu nga ni xidjoho a wu tiyanga.” — Mar. 14:32-41.
10 Na swi nga se ya kwini, ku fike vanhu va vanyingi lava a va ni swipada ni tinhonga. Ka nkama wolowo a swi lava va yendla swilo hi wutlharhi, kambe Pedru a ve ni magugu. A teke xipada a tsema ndleve ya mutirhi wa muprista wamukulu. Se swi lave swaku Yesu a mu laya a tlhela a holisa xilondza xa Malku. A tlhele a va djondzisa swilo swa lisima hintamu leswi na hina namuntlha hi swi tirhisaka, ku nga leswaku a hi fanelanga hi lwa kumbe hi va vanhu va tinyimpi. (Mat. 26:47-55; Luk. 22:47-51; Yoh. 18:10, 11) Pedru a a swi lava hintamu ku rivaleliwa hi Yesu. Leswo swi hi khumbukisa swaku na hina ha phazama minkama ya yinyingi. (Lerha Yakobe 3:2.) I mani lweyi a kalaka a nga lavi a ku rivaleliwa hi Xikwembu ka swihoxo swa yena siku ni siku? Ka mhaka ya Pedru a wusiku lolelo a la ha lehe hintamu, hikusa a wa ha ta yendla swihoxo swaswikulu.
Xihoxo Xaxikulu Lexi Pedru A Nga Xi Yendla
11, 12. a) Nkama Yesu a nga khomiwa, Pedru a swi kombisise ku yini swaku a a nga chavi nchumu? b) Hi mhaka muni leswi Pedru a nga swi yendla a swi nga yelani ni leswi a a swi vulile?
11 Yesu a zame ku byela xitshungu leswaku xi tshika vapostolo va yena va famba hikusa a xi lava yena. Nkama xitshungu na xi boha Yesu, Pedru a wo txuvukisela ntsena a nga zanga a yendle nchumu. Hi wugamu a balekile ku fana ni vapostolo lavan’wani.
12 Pedru na Yohani swi nga yendleka a va nyime kusuhi ni kaya ka Anasi lweyi a nga tshama a va Muprista Wamukulu, ku nga lani Yesu a nga thethisiwa kona a ku sunguleni. Nkama Yesu a nga susiwa lahayani, Pedru na Yohani va mu landzile kambe “hi le kulenyana.” (Mat. 26:58; Yoh. 18:12, 13) Phela leswaku Pedru a landzelela Yesu, a swi lava swaku a tiya a tlhela a nga chavi nchumu, hikusa vanhu a va ni tinhonga ni swipada funtshi Pedru se a a vavise mun’we wa vona. Kambe yena a nga li kombisanga lirhandzu la ku tshembeka leli a nga vula swaku a a ta li kombisa ni ku tinyimisela ku fa ni Hosi ya yena loko swi laveka. — Mar. 14:31.
13. Hi yihi ndlela yayinene ya ku landzela Kreste?
13 Ku fana na Pedru vanhu va vanyingi namuntlha va zama ku landzela Yesu “hi le kulenyana.” Leswi swi vulaka swaku va zama ku yendla leswo na va nga voniwi hi munhu. Kambe hi lani Pedru a nga gama a tsala hi kona, ndlela yayinene ya ku landzela Kreste i ku va hi yendla leswo hi le kusuhi na hi tekelela xikombiso xa yena ka swilo hinkwaswu, ku nga na mhaka swaku ku ta yendleka yini. — Lerha 1 Pedru 2:21.
14. I mpsini leswi Pedru a nga swi yendla ka wusiku leli Yesu a nga thethisiwa hi lona?
14 Pedru a landzelele Yesu a za a ya fika ka yindlo yayikulu aYerusalema. A yindlo yoleyo a ku li kaya ka Khefasi lweyi a a ganye hintamu funtshi a a li muprista wamukulu naswona a ku ni kintari wawukulu hintamu lowu a wu ni xipfalu. Pedru a nga pfumeleliwanga ku nghena, kambe Yohani lweyi a a tivana ni muprista wamukulu se a a li ndzeni. Kutani a kombele mutirhi leswaku a tshika Pedru a nghena. Pedru a nga tshamanga kusuhi na Yohani naswona a nga nghenanga lomu Yesu a a thethisiwa kona. A tshame ka kintari lani a ku ni vatirhi lava a va li ku worheni ka ndzilu hi wusiku lolelo hikusa a ku titimela. Vona a va swi kota ku vona timboni ta mavunhwa na ti nghena ti tlhela ti huma hi lomu Yesu a a thethisiwa kona. — Mar. 14:54-57; Yoh. 18:15, 16, 18.
15, 16. Swi hetisekise ku yini leswi Yesu a nga swi profeta swaku Pedru a a ta mu yala kanharhu?
15 Na va li ku worheni ka ndzilu, wansati lwiyani a nga pfulela Pedru swaku a nghena a mu txuvuke kahle se a gama a ku: “Na wena a wu li na Yesu wa Mugalileya!” Phela Pedru a a nga swi nyimelanga leswo. Se a sungule ku yala a vula leswaku a a nga mu tivi Yesu, a tlhela a yendla ingi a nga swi twisisanga leswi wansati lwiyani a nga swi vula. A game a suka a ya kusuhi ni xipfalu a fika a tshama kolahaya, na a zama ku yendla swaku a nga voniwi. Kambe wansati mun’wani a mu vonile a tlhela a vula marito ya ku fana, a ku: “Wanuna lweyi a a li na Yesu wa Munazareta.” Se Pedru a funga a ku: “A ni mu tivi munhu lweyi!” (Mat. 26:69-72; Mar. 14:66-68) Swi nga yendleka nkama Pedru a nga yala Yesu ka khambi la wumbirhi a wu twile nkuku na wu yimba. Kambe leswi a a karhatekile hintamu a nga swi khumbukanga leswi Yesu a wa ha li ku swi profeta ka maworanyana lawa ma nga hundza.
16 Na Pedru wa ha zama ku yendla leswaku vanhu van’wani va nga mu tivi, ntlawa wa vanhu wu fikile lani a a li kona ka kintari. Mun’we wa vona a a li xaka la Malku ku nga xitirhi lexi Pedru a a xi tseme ndleve. Xaka lolelo li vutise Pedru li ku: “A hi wena ni nga ku vona ka jardim na u li na yena ke?” Pedru a yendle hinkwaswu na a zama ku va kholwisa leswaku a hi yena lweyi va nga mu vona. Se a game a funga a tlhela a bedja leswaku hambi ku weliwa hi khombo a a ta weliwa hi lona loko ku li leswaku o hemba. Hi ku yendla leswo a yale Yesu hi khambi la wunharhu. Na wa ha ku gama ku yala Yesu a twe nkuku na wu yimba ka wumbirhi. — Yoh. 18:26, 27; Mar. 14:71, 72.
‘Hosi yi ndzulukile yi txuvuka Pedru’
17, 18. a) Nkama Pedru a nga vona swaku a yendle xihoxo xaxikulu a titwise ku yini? b) Swi nga ha yendleka Pedru a pimise hi yini?
17 Hi nkama wolowo Yesu a humelelile ka vharanda leli a swi koteka ku vona kintari. Naswona hi lani swi nga kombisiwa hi kona a ku sunguleni ka ndzima leyi, Yesu a txuvuke Pedru. Hi lani Pedru a nga twisisa xihoxo lexi a nga xi yendla, a xi yendlela mudjondzisi wa yena. Pedru a humile ka kintari na a twa ku vava ni ku titwa nandzu. A pepetsekile ka switaratu swa doropa na a voningeliwa hi n’weti. Matihlo ya yena a ma talile mihloti, hi mhaka leyo a nga ha swi koti ku vona kahle. Se leswi a a nga ha swi koti ku tikhoma, a rile hi xiviti. — Mar. 14:72; Luk. 22:61, 62.
18 Loko munhu a yendla xihoxo xaxikulu, swa vevuka ku pimisa swaku a xihoxo lexi a nga xi yendla a swi nge koteki swaku a rivaleliwa xona. Swi nga yendleka Pedru na yena a a pimisa hi ndlela leyi. Kambe leswo i ntiyiso ke?
Indjhe A Swi Ta Koteka Swaku Pedru A Rivaleliwa?
19. Ku nga va leswaku Pedru a titwise ku yini hi swihoxo swa yena naswona hi swi tivisa ku yini swaku a nga godolanga?
19 Phela swa karhata ku pimisa hi ku vava loku Pedru a nga ku twa nkama li nga xa. Funtshi swilo leswi swi nga yendleka hi siku leliyani a swi to yengesela ku vava koloko. Phela Pedru a tisolile nkama a nga vona Yesu na a dlayiwa, ndzhaku ka loko a xanisiwile hintamu. Pedru swi nga yendleka a ye a twa ku vava hi ku pimisa swaku a a yengetele ku vava loku Hosi ya yena a yi ku twa ka siku leli yi nga dlayiwa hi lona. Kambe hambileswi Pedru a a vavisekile hintamu a nga godolanga, hikusa Bibele li kombisa swaku a game a tlhela a ya tlhangana ni vamakwerhu. (Luk. 24:33) A hi kanakani swaku vapostolo hinkwavu va tisolile hi leswi va nga swi yendla ka wusiku leliyani la ku karhata naswona swi nga yendleka va game va tiyisana.
20. Hi djondza yini ka xiboho xa wutlharhi lexi Pedru a nga xi yendla?
20 Ka mhaka leyi, hi tlhela hi vona leswaku Pedru a yendle xiboho xa wutlharhi. Loko mutirheli wa Yehovha a yendla hinkwaswu leswi a nga swi kotaka leswaku a lulamisa xihoxo xa yena, Xikwembu xi nga mu rivalela hambiloko xihoxo lexi a nga xi yendla xi li xikulu hintamu. (Lerha Swivuriso 24:16.) Pedru a kombise swaku a a ni lipfumelo la ku tiya hikusa a ye a ya tlhangana ni vamakwavu va yena hambileswi a a hele matimba. Loko munhu a titwa na a nga pfuni nchumu, a godolile a nga ha navela ku tshama yexe kambe leswo swi ni nghozi. (Swiv. 18:1) I wutlharhi swaku munhu lweyo a va kusuhi ni vamakwerhu ni ku kuma matimba swaku a tama a tirhela Xikwembu. — Heb. 10:24, 25.
21. Hi yihi mhaka leyi Pedru a nga yi twa nkama lowu a a tlhanganile ni vamakwerhu va yena?
21 Leswi Pedru a a tlhanganile ni vamakwerhu va yena a twe mhaka ya ku karhata ya leswaku a ntsumbu wa Yesu a wu susiwile asirheni. Se yena na Yohani va tsutsumile va ya ka sirha leli Yesu a a lahliwe ka lona, leli nyanghwa wa lona a wu pfaliwile. Leswi Yohani a swi tikomba a li yena wamutsongo a hantle a fika kambe a kume swaku nyanghwa a wu pfuliwile, hambileswo a chavile ku nghena kambe Pedru a nga chavanga. Hambileswi Pedru a a hefemuteka hi mhaka ku tsutsuma a fike a nghena ka sirha na a nga zanga a pimisa kambirhi. Kambe a sirha la Yesu a li nga na nchumu! — Yoh. 20:3-9.
22. I mpsini leswi nga yendla swaku a ku xukuvala ni ku kanakana ka Pedru ku hela?
22 Indjhe Pedru a a kholwa swaku Yesu a pfuxiwile? A ku sunguleni a a nga kholwi. Hambiloko a twe vavasati va ku tshembeka na va vula swaku a tintsumi ti humelelile ka vona ti va byela swaku Yesu a a pfuxiwile. (Luk. 23:55–24:11) Kambe loko siku li ya ku heleni, a ku xukuvala ni ku kanakana loku Pedru a a li na kona ku helile. Yesu a a hanya. Swoswi se a a ni muzimbha wa moya lowu nga ni matimba naswona a humelelile ka vapostolo hinkwavu. Kambe na a nga se humelela ka lava van’wani a rhange a humelela ka Pedru. Vapostolo va vule leswi hi siku leliyani: “Hosi yi pfuxiwile naswona yi humelelile ka Simoni!” (Luk. 24:34) Hambi hi mupostolo Pawulo a game a tsala hi leswi swi nga yendleka hi siku leliyani, a ku: “A humelele ka Khefasi a gama a ya humelela ka lava 12.” (1 Ko. 15:5) Simoni na Khefasi a ku li mavito man’wani ya Pedru. Yesu a humelelile ka yena hi siku leliyani na Pedru a li yexe.
Pedru a a swi lava hintamu ku rivaleliwa hi Hosi ya yena, kambe i mani ka hina lweyi a kalaka a nga lavi ku rivaleliwa siku ni siku?
23. Hi mhaka muni Vakreste namuntlha va fanele va khumbuka xikombiso xa Pedru loko va yendla swihoxo?
23 A Bibele a li tlhamuseli leswi swi nga yendleka nkama Pedru na Yesu va nga tlhangana, kambe swo tiviwa hi vona vambirhi ntsena. Hi nga ha pimisa hi leswi Pedru a a titwisa xiswona, yena a a tsakile nkama a nga vona Hosi ya yena na yi hanya. Ka nkama wolowo a kombise ndlela leyi a a titwa hi yona hi leswi a nga swi yendla. Pedru ka nkama lowuyani a wo lava ku rivaleliwa. A hi kanakani swaku Yesu a mu rivalelile. Vakreste namuntlha loko va yendla xihoxo, va fanele va khumbuka xikombiso xa Pedru. A va fanelanga va pimisa swaku a xihoxo lexi va nga xi yendla a va nge rivaleliwe xona, hikusa Yesu a tekelela xikombiso xa Papayi wa yena lweyi ‘a rivalelaka hi mbilu hinkwayu.’ — Esa. 55:7.
Xikombiso Xin’wani Xa Ku Rivaleliwa
24, 25. a) Tlhamusela swaku a wusiku la Pedru li ve ndjhani ka Lwandle la Galileya. b) Pedru a yendle yini nkama a nga vona leswi Yesu a nga swi yendla ka siku leli nga landzela?
24 Yesu a byele vapostolo va yena swaku va famba va ya Galileya lani a a ta tlhela a tlhangana na vona. Nkama va nga fika, Pedru a ye ku phaseni ka tihlampfi ka Lwandle la Galileya naswona van’wani va fambe na yena. Phela Pedru a a tlhele a ya ka nambu lowu a nga heta nkama wa wunyingi ka wutomi la yena na a li ka wona. A guwa la boti ni magandlati ku patsa ni maredi lawa a a ma khomile a ku li swilo leswi a a swi tolovelile naswona a swi mu yendla a titwa na a li kaya. Kambe wusiku hinkwalu a va zanga va phasa nchumu. — Mat. 26:32; Yoh. 21:1-3.
Pedru a tlulile hi ka boti se a hlambela a huma matini
25 Nkama lowu a li ya ku xeni, ku humelele munhu a praya lweyi a nga vitana vavanuna lava a va phasa tihlampfi a va byela swaku a va hoxe maredi ya vona ka tlhelo lelin’wani la boti. Se va yendle leswo va gama va phasa 153 wa tihlampfi. Phela Pedru a a nga kanakani swaku a ku li mani munhu yelweyo. Se a game a tlula ka boti a hlambela a ya lani Yesu a a li kona. Na va ha li praya, Yesu a nyike vanghanu va yena va ku tshembeka a swakudla swa ku nandzika ku nga hlampfi leyi a yi woxiwa ka makhala, kambe a khome Pedru hi ndlela ya ku hlawuleka. — Yoh. 21:4-14.
26, 27. a) Hi wini mukhandlu lowu Yesu a nga wu nyika Pedru kanharhu? b) Yesu a swi kombisise ku yini swaku a a rivalele Pedru hi mbilu hinkwayu?
26 Yesu a vutise Pedru swaku a a mu rhandza “ku tlula leswi”. Swi nga yendleka na a kombeta tihlampfi leti a va ti phasile. Indjhe lirhandzu leli Pedru a a li na lona hi ku phasa tihlampfi a li li likulu ku tlula lirhandzu leli a a li na lona hi Yesu? Leswi Pedru a nga yala Hosi ya yena kanharhu, Yesu a nyike Pedru mukhandlu wa ku tiyisekisa lirhandzu la yena kanharhu na a li phambheni ka vamakwavu va yena. Ka makhambi lawa, Yesu a mu byele swaku a nga li kombisisa ku yini lirhandzu lolelo. Hi ku va a rhangisa ntirho wa ku kwetsima ku tlula hinkwaswu, ku nga ku phamela, ku tiyisa ni ku hlayisa ntlhambi wa Yesu ku nga valandzeli va yena va ku tshembeka. — Luk. 22:32; Yoh. 21:15-17.
27 Yesu a tiyisekise Pedru swaku a a li wa lisima ka yena ni ka Papayi wa yena. Hi ku kongomisiwa hi Kreste, Pedru a a ta yendla mintirho ya lisima hintamu abandleni. A swi kanakanisi swaku Yesu a a mu rivalelile hi mbilu hinkwayu Pedru. Phela Pedru a khensile hintamu hileswi Yesu a nga mu rivalela naswona a djondzile ka xihoxo xa yena.
28. Pedru a swi kombisise ku yini swaku a a fana ni ribye hi lani vito la yena li vulaka hi kona?
28 Pedru a hetisise ntirho wa yena hi ku tshembeka ku ringana malembe ya manyingi. A tiyise vamakwerhu, ku nga leswi Yesu a nga mu rhuma ku swi yendla nkama na a li kusuhi ni ku fa. Pedru a kombise lirhandzu ni ku lehisa mbilu nkama na a phamela ni ku hlayisa valandzeli va Kreste. Pedru a a ni lipfumelo la ku tiya ku fana ni ribye, naswona a a li xikombiso xaxinene lexi van’wani abandleni a va ta xi tekelela. Ku nga leswi Yesu a nga swi vula nkama a nga mu chula swaku hi yena Pedru, kumbe Ribye. Leswo swa tikomba ka makarta mambirhi lawa a nga ma tsala, ku nga mabuku mambirhi ya lisima ndzeni ka Bibele. Makarta wolawo ma tlhela ma kombisa swaku Pedru a nga zanga a yi khohlwile djondzo ya lisima leyi Yesu a nga mu djondzisa yona, ku nga ku rivalela. — Lerha 1 Pedru 3:8, 9; 4:8.
29. Hi nga li tekelelisa ku yini lipfumelo la Pedru ni ntwelawusiwana wa Hosi ya yena Yesu Kreste?
29 Leswi Pedru a nga swi djondza swa tirha ni ka hina. Ku nga va swaku ha khongela siku ni siku ka Xikwembu hi kombela swaku xi hi rivalela swihoxo swa hina? Ku nga va leswaku ha pfumela ku rivaleliwa hi xona, hi tlhela hi kholwa swaku a ku rivaleliwa koloko ku nga hi yendla hi va vanhu va ku lulama? Indjhe ha va rivalela van’wani? Loko hi yendla leswo, hi ta tekelela lipfumelo la Pedru ni ntwelawusiwana wa Hosi ya yena Yesu Kreste.