‘Filifili te Ola ke Tumau Koutou i te Ola’

‘Ko tuku atu nei ne au ke filifili koutou i mea konei​—te ola me ko te mate, te fakamanuiaga a te Atua me ko tena fakamalaiaga. . . . Ko te ola e ‵tau o filifili ne koutou.” ​—TEUTELONOME 30:19.

1, 2. I auala fea ne faite ei a te tagata ki foliga o te Atua?

“KA FAITE nei ne tatou a tino, ke foliga ki a tatou.” E maua atu a pati a te Atua konā i te mataupu muamua o te Tusi Tapu. E ‵tusa mo te lipoti i te Kenese 1:​26, 27, “ne faite ei ne te Atua a te tino ke foliga ki a ia.” Tela la, ne ‵kese ‵ki a te tino muamua mai nisi mea katoa kolā ne faite i te lalolagi. Ne soko eiloa a ia ki tena Māfuaga, mai te fakaasimaiga o uiga o te Atua ko te mafai o fakasakosako, tena alofa, tena fai meatonu, tena poto mo tena malosi. Ne maua foki ne ia se loto lagona ke fesoasoani atu ei i te faiga o ana fakaikuga kolā ka aogā ki a ia kae fakafiafia atu foki ki tena Tamana i te lagi. (Loma 2:15) A te ‵tonuga loa, ne maua ne Atamu te saolotoga ke fai ana filifiliga. I te otiga ne faite tena tama faka-te-foitino, ne fai ei ne Ieova te fakaikuga tenei: “Ko oko eiloa i te ‵lei.”​—Kenese 1:​31, Tusi Paia, Samoa; Salamo 95:6.

² Ona ko tatou ne o‵mai mai te gafa o Atamu, ne faite foki tatou ki foliga o te Atua. Kae e mata, e mafai eiloa o fai ‵tou filifiliga i ‵tou mea e fai? E ui eiloa e mafai o iloa ne Ieova a mea kolā ka ‵tupu, e se fakaiku aka ne ia a faifaiga a tatou taki tokotasi mo mea kolā ka iku mai i ei. E se talia lele ne ia ke ola ana tama i te lalolagi e ‵tusa mo mea kolā ko oti ne fakaiku ne ia. Ko te mea ke malamalama tatou i te tāua o te fakaaogāga o ‵tou saolotoga ke fai ei ke ‵tonu ‵tou filifiliga, ke onoono muamua tatou ki se akoakoga mai te fenua o Isalaelu.​—Loma 15:4.

Te Saolotoga o Tino Isalaelu ke Fai Olotou Filifiliga

3. Se a te tulafono muamua o Tulafono e Sefulu, kae ne filifili pefea ne tino Isalaelu fakamaoni ke faka‵logo latou ki ei?

³ Ne fai atu a Ieova ki tino Isalaelu: “Au ko [Ieova] te otou Atua, ne faka‵sao ne au koutou mai Aikupito, te fenua ne fakapologa ei koutou.” (Teutelonome 5:6) I te 1513 T.L.M., ne faka‵sao fakavavega ei a te fenua o Isalaelu mai te ‵nofo fakapologa i Aikupito, tela la, ne seki ‵tau eiloa o fakalotolotolua latou e uiga ki pati konā. A te tulafono muamua o Tulafono e Sefulu kolā ne tuku atu ne Ieova e auala i tena fakaokomuna ko Mose e fai penei: “Sa tapuaki koutou ki se isi atua, na ko au eiloa.” (Esoto 20:​1, 3) I te taimi tenā, ne filifili ei a te fenua o Isalaelu ke faka‵logo latou ki ei. Ne lotoma‵lie eiloa o tuku katoatoa atu latou ki a Ieova.​—Esoto 20:5; Numela 25:11.

4. (a) Se a te filifiliga ne tuku atu ne Mose ki tino Isalaelu? (e) Se a te filifiliga e maua ne tatou i te aso nei?

⁴ I se 40 tausaga mai tua ifo i ei, ne toe fakamasaua atu a Mose ki te suā kautama o tino Isalaelu e uiga ki te filifiliga telā ne ‵tau o fai ne latou. “Ko tuku atu nei ne au ke filifili koutou i mea konei,​—te ola me ko te mate, te fakamanuiaga a te Atua me ko tena fakamalaiaga. Au e kalaga ki te lagi mo te lalolagi ke molimau ki te mea ka fili ne koutou. Ko te ola e ‵tau o filifili ne koutou.” (Teutelonome 30:19) E penā foki i aso nei, e mafai o fai ‵tou filifiliga. E tonu, e mafai o filifili aka ne tatou ke tavini fakamaoni atu ki a Ieova ko te mea ke maua te ola se-gata-mai, io me filifili aka ke sē faka‵logo ki a ia kae ke logo‵mae i mea kolā ka iku mai i ei. Ke mafaufau ki fakaakoakoga e lua o tino kolā ne fai ne latou a filifiliga kese‵kese.

5, 6. Se a te filifiliga ne fai ne Iosua, kae se a te mea ne iku mai i ei?

⁵ I te 1473 T.L.M., ne takitaki atu ei ne Iosua a tino Isalaelu ki loto i te Fenua o te Folafolaga. Mai mua o tena mate, ne fakamalosi atu a Iosua ki te fenua kātoa: “Kafai e se fia tavini koutou ki a [Ieova], filifili i te aso nei, me ko oi e fia tavini koutou ki ei, ko atua ne tapuaki sāle ki ei otou tupuga i Mesopotamia io me ko atua o tino Amoli, tenei e ‵nofo koutou i te lotou fenua.” Oti aka ne fakasino atu a ia ki tena kāiga, kae fai atu: “Ka ko au mo toku kāiga, e tavini eiloa matou ki te Aliki [ko Ieova].”​—Iosua 24:15.

⁶ Mai mua atu i ei, ne fakamalosi atu a Ieova ki a Iosua ke loto toa kae malosi, kae fakatonu atu foki ki a ia ke mo a eiloa e fakaseke mai te fakalogo ki te Tulafono a te Atua. I lō te fai penā, mai te faitau ki te tusi o te Tulafono i te ao mo te po, ka mafai ei o manuia a Iosua i ana faifaiga katoa. (Iosua 1:​7, 8) Kae ne fai eiloa penā. Ne iku atu te filifiliga a Iosua ki te mauaga o fakamanuiaga. Ne folafola mai a Iosua: “ne tausi eiloa ne te Aliki ana tautoga katoa ne fai ki tino Isalaelu.”​—Iosua 21:45.

7. I aso o Isaia, se a te filifiliga ne fai ne nisi tino Isalaelu, kae ne a mea ne iku mai i ei?

⁷ E ‵kese mai i ei, ke mafaufau ki te tulaga o tino Isalaelu i se 700 tausaga mai tua ifo i ei. I te taimi tenā, e tokouke a tino Isalaelu ko tau‵tali atu i faifaiga fapau‵pau. E pelā mo te ‵toe aso o te tausaga, e fai sāle i ei a fakaala a tino kae uke a meakai ‵gali kese‵kese i ei mo uaina suama‵lie. A te mea tenei e se se ‵kaiga masani telā e fai sāle ne se kāiga. Kae se fakamanatuga fakalotu telā e fakaaloalo atu ei ki atua fapau‵pau e tokolua. Ne tusi mai ne te pelofeta ko Isaia a te kilokiloga a te Atua e uiga ki faifaiga sē fakamaoni konei: “Ka ko koutou kolā e se ‵saga mai ki a au, kolā e se ‵saga ki a Siona, toku mauga tapu, kae e tapuaki ki atua fapau‵pau ko Kato mo Meni.” Ne tali‵tonu latou me ne seki māfua mai a taukai o te tausaga mai fakamanuiaga a Ieova, kae mai olotou takolekolega ne fai ki atua ko “Kato” mo “Meni.” A te tonuga loa, ona ko te lotou ‵teke atu ne maua ei ne latou se ikuga fakafanoanoa. “A te ikuga o koutou, ka mate i se mate fi‵ta, me i a koutou e seki tali mai i taku kalagaatuga, e se faka‵logo mai foki koutou i taku faipatiatuga. Ne filifili eiloa koutou o sē faka‵logo mai ki a au kae fai a amioga sē ‵lei.” (Isaia 65:​11, 12) Ne iku atu olotou filifiliga sē ‵tonu ki te lotou fakaseaiga, kae ne seki mafai ne atua ko Kato mo Meni o faka‵sao latou.

Te Faiga ke Tonu te Filifiliga

8. E ‵tusa mo te Teutelonome 30:​20, ne a mea e aofia i te faiga ke tonu te filifiliga?

⁸ I te taimi ne fakamalosi atu ei a Mose ki tino Isalaelu ke filifili ki te ola, ne fakaasi atu ne ia a auala e tolu kolā e ‵tau o fai ne latou: “Mai te alofa ki a Ieova tou Atua, mo te fakalogo ki tona leo, mo te ‵piki atu ki a ia.” (Teutelonome 30:​20, Tusi Paia, Samoa) Ke na iloilo ne tatou a mea takitasi konei ke mafai ei ne tatou o fai se filifiliga tonu.

9. E mafai pefea o fakaasi atu ne tatou te ‵tou a‵lofa mō Ieova?

⁹ Mai te alofa ki a Ieova te ‵tou Atua: E filifili ne tatou ke tavini atu ki a Ieova ona ko ‵tou a‵lofa mō ia. Mai te saga tonu atu ki faka‵pulaga i aso o te kau Isalaelu, e ‵teke atu tatou ki fakaosoosoga ke finalalolagi kae ‵kalo keatea tatou mai vaegā olaga kolā e fai i ei tatou ke pokotia i te malei ko te fia maumea. (1 Kolinito 10:11; 1 Timoteo 6:​6-10) E ‵piki ‵mau tatou ki a Ieova kae tausi ana fakatonuga. (Iosua 23:8; Salamo 119:​5, 8) Mai mua o ulu atu a tino Isalaelu ki loto i te Fenua o te Folafolaga, ne fakamalosi atu a Mose ki a latou: “Ko oti ne akoako atu ne au ki a koutou a tulafono katoa, e pelā eiloa mo te fakatonuga a te Aliki toku Atua ki a au. Tausi faka‵lei ki tulafono konā manafai ko ‵nofo koutou i te fenua tenā ka olo koutou o puke. Tausi ki tulafono konā mo te fakamaoni, kae ka iloa ne tino o nisi fenua i a koutou ne tino poto.” (Teutelonome 4:​5, 6) Tenei eiloa te taimi ke fakaasi atu ei te ‵tou a‵lofa mō Ieova, mai te fakamuamua faeloa ne tatou a te faiga o te loto o Ieova i ‵tou olaga. Ka maua eiloa ne tatou a fakamanuiaga māfai e filifili tatou ke fai penā.​—Mataio 6:33.

10-12. Ne a akoakoga e tauloto ne tatou mai te mafaufau ki mea ne ‵tupu i aso o Noa?

¹⁰ Mai te fakalogo ki te leo o te Atua: A Noa se tino ne “folafola atu ne ia te amiotonu.” (2 Petelu 2:5) Toeitiiti ko tino katoa i te lalolagi mai mua o te Lolo ne “seki” ‵saga tonu atu ki te fekau a Noa. Se a te ikuga? ‘Ne poko te lolo kae tapea‵pea ei latou keatea.’ Ne fai mai Iesu me ka penā foki ‵tou aso nei, i te taimi e fakatasi mai ei “te Tama a te Tagata.” E fai a te mea ne tupu i aso o Noa e pelā me se faka‵pulaga ‵mafa ki tino i aso nei kolā e filifili ke sē ‵saga atu ki te fekau a te Atua.​—Mataio 24:39.

¹¹ E ‵tau o iloa ne tino kolā e fakatauemu atu ki faka‵pulaga a te Atua kolā e folafola atu ne ana tavini i aso nei a te uiga o te sē fakalogo ki faka‵pulaga konā. E uiga ki tino fakatauemu konā, ne fai mai te apositolo ko Petelu: “E fakapuli ne latou a te mea nei: ne faipati a te Atua i aso ko ‵teka, ko te mea eiloa ko iai te lagi mo te lalolagi. A te lalolagi ne tupu ake i te vai kae ne siomia ne te vai, ka ko te vai foki tenā ko te lolo ne fakamasei ne ia a fenua o te lalolagi mua. Ka ko te lagi mo te lalolagi konei e iai nei e se tumau eiloa, e ‵sunu ki te afi e alatu i te muna a te Atua. E tuku eiloa penā ke oko ki te aso e fakamasino kae fakamasei ei a tino amio ma‵sei.”​—2 Petelu 3:​3-7.

¹² E ‵kese te filifiliga ne fai ne tino konei mo te filifiliga ne fai ne Noa mo tena kāiga. “Ko te fakatuanaki foki ne ala ei a Noa o lagona ne ia te fakatonuga a te Atua i mea ka ‵tupu i aso mai mua, kolā e se mafai o matea ne ia. Ne fakalogo ki te Atua, faite ei ne ia a te vaka.” Ona ko tena saga tonu ki te fakatonuga tenā, ne ‵sao ei tena kāiga. (Epelu 11:7) E ‵tau foki o faka‵logo fakavave tatou ki te fekau a te Atua kae tau‵tali ki ei.​—Iakopo 1:​19, 22-25.

13, 14. (a) Kaia e tāua ei ke ‘‵piki ‵mau ki a Ieova’? (e) E ‵tau o talia pefea ne tatou a Ieova, “te tino e faite ne ia a mea ki one” ke fulifuli ne ia tatou?

¹³ Mai te ‵piki ‵mau ki a Ieova: Ko te mea ke ‘filifili ki te ola kae tumau i te ola,’ e se ‵tau fua o a‵lofa kae faka‵logo tatou ki a Ieova, e ‵tau foki mo tatou o ‘‵piki ‵mau ki a Ieova,’ ko tena uiga ko te kausaki malosi atu o fai tena loto. Ne fai mai a Iesu: “Ko te otou kufaki e ola ei koutou.” (Luka 21:19) A te tonuga loa, a te filifiliga e fai ne tatou e uiga ki te mea tenei e fakaasi mai i ei a mea i ‵tou loto. “Fakalogo faeloa ki te Aliki kae ka fiafia koe. Kafai koe e lotomakeke ka sē aogā eiloa koe,” ko pati i te Faataoto 28:14. Ne fai eiloa a Falao o Aikupito e pelā me se fakaakoakoga o te mea tenei. I taimi takitasi ne pokotia ei a Aikupito i Mala e Sefulu, ne fakamakeke ne Falao a tena loto i lō te fakaasiatuga o te mataku ki te Atua. Ne seki faimālō ne Ieova a Falao ke sē fakalogo tou tagata kae ne tuku atu ne ia se avanoaga ki te tupu fakamatamata tenā ke fai sena filifiliga. Faitalia te mea ne tupu, ne taunu eiloa te loto o Ieova, e ‵tusa eiloa mo te fakamatalaga a te apositolo ko Paulo e uiga ki te kilokiloga a Ieova ki a Falao: “Ne putiputi ake ne au koe mō te pogai eiloa tenei, ke fakaasi atu ei toku ‵mana i a koe, ko te mea ke folafolagina toku igoa i te lalolagi kātoa.”​—Loma 9:17.

¹⁴ I te fia senitenali mai tua o te faka‵saoga o tino Isalaelu mai te pulega a Falao, ne folafola mai te pelofeta ko Isaia: “[Ieova], a koe ko te motou tamana. A matou e pelā me ne one, ka ko koe ko te tino e faite ne ia a mea ki one. Ne faite ne koe matou.” (Isaia 64:8) I te taimi e talia ei ne tatou ke fulifuli ne Ieova a ‵tou uiga e auala i sukesukega totino mo te fakagaluegāga o tena Muna, ko kamatamata ei o ‵pei eiloa tatou ki te foitino fou. Ko kamata ei o loto maulalo tatou kae fulifuligofie, kae fai i ei ke faigofie o ‵piki ‵mau tatou mo te fakamaoni ki a Ieova me e ma‵nako malosi tatou o fakafiafia atu ki a ia.​—Efeso 4:​23, 24; Kolose 3:​8-10.

E ‵Tau o “Fakamatala” Atu ne Koutou

15. E ‵tusa mo te Teutelonome 4:​9, 10, ne a tiute e lua ne fakamasaua atu ne Mose ki tino Isalaelu ke fai ne latou?

¹⁵ Ko pilipili o ulu atu te fenua o Isalaelu ki te Fenua o te Folafolaga, fai atu ei a Mose ki a latou: “Ke mataala koutou! Masaua ke mo a e puli i a koutou, i aso o otou olaga, a te mea tenei ne lavea faka‵lei ne koutou ki otou mata. Fakamatala atu ki otou tama‵liki mo otou mokopuna.” (Teutelonome 4:​9, 10) Ko te mea ke maua ne latou te fakamanuiaga a Ieova i te fenua ko pili o ulu atu ki ei, ne ‵tau o fakataunu ne latou a tiute e lua i mua o Ieova te lotou Atua. E se ‵tau lele eiloa o puli i a latou a mea fakaofoofogia kolā ne lavea ne latou ne fai ne Ieova, kae ne ‵tau o akoako atu a mea konā ki olotou kautupu fakamuli. E pelā me ne tino o te Atua i aso nei, e ‵tau foki o fai tatou penā māfai e ma‵nako tatou o ‘filifili te ola ke tumau tatou i te ola.’ Ne a mea ko oti ne lavea ne tatou ne fai ne Ieova mō tatou?

16, 17. (a) Ne a mea ne mafai o fakataunu ne misionale kolā ne a‵koga i Kiliata i te talaiatuga o te Malo? (e) Ne a fakaakoakoga e iloa ne koe ne fai ne tino kolā e malosi ‵ki te lotou loto finafinau?

¹⁶ E fia‵fia tatou ke lavea atu te auala ne fakamanuia ei ne Ieova a te ‵tou galuega talai mo te faiga o soko. Talu mai te ‵talaga o te Akoga i Kiliata i te 1943, ne ga‵lue malosi a misionale i te faiga o te galuega ko te faiga o soko i fenua e uke. Ke oko mai ki te aso nei, koi maua eiloa ne tino kolā ne iku mai i te akoga tenā a te loto finafinau ke talai atu te Malo, faitalia me ko ma‵tua ‵ki latou kae ko nisi ko fakamasaki‵saki. A te fakaakoakoga e tasi ko Mary Olson, telā ne oti mai i te akoga ko Kiliata i te 1944. Ne galue a ia pelā me se misionale i Colombia, fakamuli ifo i Uruguay, kae nei ko nofo atu i Puerto Rico. E ui eiloa ko fakamasakisaki a ia ona ko te tulaga matua, koi maua eiloa ne te Tuagane ko Olson te loto finafinau mō te galuega talai. Mai te fakaaogāga o tena poto i te ‵gana Sepania, e fakatoka ne ia a taimi i vaiaso takitasi ke ga‵lue mo tino talai i te galuega talai.

¹⁷ E ui eiloa ko oti ne mate tena avaga, e tavini atu nei a Nancy Porter, telā ne oti mai i te Akoga i Kiliata i te 1947, i te Bahamas. A ia se tokotasi o misionale telā e fakalavelave faeloa i te faiga o te galuega talai. “A te akoakoatuga o te munatonu mai te Tusi Tapu ki nisi tino se mea fakafiafia eiloa,” ko pati a te tuagane ko Porter i tena tala.a “E fesoasoani mai ei ke fakatoka faka‵lei te fakasologa o aku mea faka-te-agaga e fai kolā ne fakatonutonu kae fakamalosi mai i ei ki toku olaga.” Kafai e toe ‵kilo atu a te tuagane ko Porter mo nisi tavini fakamaoni ki olotou mea ko oti ne fai, e se mafai o puli i a latou a mea ko oti ne fai ne Ieova. Kae e a tatou? E mata, e ‵kilo atu tatou mo te loto fakafetai ki te auala ne fakamanuia ei ne Ieova te galuega o te Malo i ‵tou koga talai?​—Salamo 68:11.

18. Ne a mea e mafai o tauloto ne tatou mai te fai‵tau ki tala o misionale?

¹⁸ E fia‵fia tatou ki mea ko oti ne fai kae koi fai eiloa ne tino kolā ko leva i te taviniga a Ieova. A te faitau ki olotou tala se fakamalosiga eiloa ki a tatou me kafai e lavea ne tatou a mea ne fai ne Ieova mō tino fakamaoni konei, e fakamalosi aka i ei te ‵tou fakaikuga ke tavini atu ki a Ieova. E mata, e faitau faeloa koe ki tala ‵gali penā i The Watchtower kae mafaufau ‵loto ki ei?

19. E mafai pefea o fakaaogā faka‵lei ne mātua Kelisiano a tala e uiga ki olaga o tino kolā e ‵lomi i The Watchtower?

¹⁹ Ne fakamasaua atu a Mose ki tino Isalaelu me e se ‵tau o puli i a latou a mea katoa kolā ne fai ne Ieova mō latou kae ke tausi foki i olotou loto i aso katoa o olotou olaga. Ne toe fakaopoopo atu a ia: “Fakamatala atu ki otou tama‵liki mo otou mokopuna.” (Teutelonome 4:10) E fakamalosi ‵ki eiloa a tala ‵tonu konei. A tama‵liki kolā e ‵tupu aka e ‵tau o maua ne latou a fakaakoakoga penā. E mafai o maua ne tuagane ‵taka ne akoakoga mai fakaakoakoga ‵lei a tuagane ma‵tua kolā e ‵lomi i The Watchtower. A te talai i se ‵gana fakaatea e tuku mai i ei ki taina fakatasi mo tuagane ne avanoaga ‵lasi ke fakalavelave faeloa latou i te talaiatuga o te tala ‵lei. Mātua Kelisiano, kaia e se fakaaogā ei ne koutou a galuega a misionale fakamaoni mai i Kiliata mo nisi tino aka ke fai mo fakamalosiga ki otou tama‵liki ke fai se filifiliga ke ga‵lue tumau latou?

20. Ne a ‵tou mea e ‵tau o fai ko te mea ke filifili ne tatou ‘te ola’?

²⁰ E filifili la pefea ne tatou taki tokotasi a ‘te ola’? Mai te fakaaogāga o te meaalofa tafasili i te gali ko te saolotoga ke fai a filifiliga ke fakaasi atu ei ki a Ieova me e a‵lofa tatou ki a Ia kae mai i te tumau foki i te faiga o tena galuega i te leva telā e tuku mai i ei ne ia te tauliaga fakapito tenā ki a tatou. Me e pelā mo te folafolaga a Mose: “Me i a Ieova ko tou ola mo te fakalevaga o ou aso.”​​—Teutelonome 30:19, 20, Tusi Paia, Samoa.

[Fakamatalaga mai lalo]

E Masaua ne Koe?

• Ne a mea ko oti ne tauloto ne koe e uiga ki filifiliga kese‵kese e lua kolā ko oti ne sau‵tala tatou ki ei?

• Ne a lasaga e ‵tau o fai ne tatou ko te mea ke filifili ne tatou ‵te ola’?

• Ne a te tiute e lua kolā e fakamalosi mai ke fakataunu ne tatou?

[Ata i te itulau e 27]

A te fakalogo ki te leo o Ieova ne maua ei ne Noa mo tena kāiga te fakaolataga

[Ata i te itulau e 28]

Mary Olson

[Ata i te itulau e 28]

Nancy Porter